Christelijk Dagblad voor Zeeland
Binnenland
DAGKALENDER
Uit de Provincie
WOENSDAG 20 MEI 1942
5 6e JAARGANG - No, 192
Bijbelsche geschiedenis
op de school,
Straat van KertsJ door Dultsohe troepen bereikt -
Drie Sowjet-legers bij KertsJ vernietigd - Nieuwe
Sowjet-aanvallen bij Charkof afgeslagen.
Bureaux Langs Vorststraat 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Nieuwe Burg 2830 - Telef. 3128
D i recte u r- H oofd red acte u r
A. DE LANGE te Goes
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg,
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
Advertentiën 12 cent per millimeter
Ingezonden mededeelingen 24 cent per
millimeter. Kleine advertentiërt 65 cent
bij vooruitbetaling. Advertentiën onder
letter of motto 10 cent extra.
Bij contract belangrijke korting
In „De School met den Bijbel" schreef
de heer W. 'tHooft onlangs:
„Dezer dagen ben ik geschrokken.
Ik las, dat sommige onderwijzers aan
ulo-scholen meenden, dat een half uur
godsdienstonderwijs per dag er niet „af"
kon. Andere vakken hadden den tijd zoo
hard noodig, dat ze voorstelden, dan
maar een half uur eer ,te beginnen.
Aan dat „er niet af kunnen" heb
ik me geërgerd. «Misschien is het niet
eens zoo kwaad bedoeld, maar een on
derwijzer aan een Chr. school moet toch
weten, dat godsdienstonderwijs hoofd
vak is en dat er geen sprake mag of kan
zijn van „er niet af" kunnen. Principiëel
gezien is deze mentaliteit voor onze Chr.
scholen verderfelijk.
Daarbij komt ook nog om de hoek de
zeer eenzijdige, sterk intellectualistisch
gerichte inslag van het onderwijs, dat
door zulke menschen gegeven wordt, die
om een half uurtje geheugendril of
„lesjes-opzeggerij" vechten, alsof hun
leven er van afhing, maar dat heeft in
dit verband slechts ondergeschikte, zij
het keusch geen geringe beteekenis.
Dat eerste, dat principieele, daar slaat
iemand de schrik van in de beenen. Wie
zoo oordeelt over het hoofdvak van onze
Chr. scholen, of dat het nu Ulo of het
gewoon lager onderwijs betreft, die kent
het abc van ons Chr. onderwijs niet.
Laten we toch begrijpen, dat vooral in
onzen tijd alle onderwijs en opvoeding
aan onze scholen moet rusten op ons
godsdienstonderwijs. Dat is fundamen
teel.
Wil het godsdienstonderwijs aan onze
Chr. school de centrale plaats blijven in
nemen, zal het moeten blijven de wezen
lijke grondslag voor alle ontwikkeling en
opvoeding aan onze scholen, dan moeten
we ook met ons hoofdvak niet achter de
dingen blijven aanloopen, maar ons be
zinnen op positieve krachtsontwikkeling,
Er wordt maar al te vaak negatief ge
werkt. Ik denk hierbij wel eens aan de
verhouding gebod en verbod. GEboden
wordt er veel te weinig, VERboden veel
te veel. Het gebod richt positief en geeft
activiteit; het verbod is negatief en
loopt in de passiviteit achter het leven
aan. Ons godsdienstonderwijs vraagt po
sitieve activiteit, die voortgestuwd
wordt door een levend geloof. We moe
ten oppassen, dat ons hoofdvak nooit
wordt gezien als een soort van „oud-libe
rale tuchtmeester". Onze jeugd heeft po
sitieve en actieve leiding noodig in een
tijd, waarin de omringende factoren in
„tijd en ruimte" snelle en groote veran
deringen ondergaan. Daar moeten we
mee rekenen en daarop moet onze didac
tiek zich richten. We moeten streven
naar een harmonische ordening, naar
een organische samenhang/ van ons
totale onderwijs en dat kan en mag niet
gaan buiten de fundamenteele grondsla
gen, waarop het geheele ontwikkelings
proces moet rusten."
Scherpe controle op treinreizigers.
Het komt den laatsten tijd steeds meer
voor, dat het publiek zonder verder uit
te zien in een willekeurige coupé plaats
neemt en ontelbare malen reeds is ge
constateerd, dat er reizigers met le of
2e klasse plaatsbewijzen moesten blijven
staan, terwijl 3e klasse reizigers plaatsen
in de le en 2e klasse coupé's bezetten.
In den loop van deze week zullen dui
delijk cartons in de coupé's van alle
treinen worden aangebracht, waarop
staat aangegeven, dat de reizigers zich
aan een bijbetaling van ten minste f 1,50
of f 3,bloot stellen, indien zij zich,
zonder den conducteur voor het instap
pen gewaarschuwd hebben, in de 3e, hesp.
le of 2e klasse bevinden, zonder een,
voor die klasse geldig kaartje. Dit slaat
dus ook op het zich sterk uitbreidend
verschijnsel, dat men geheel zonder
kaartje in den trein plaats neemt, zon
der dat men dit den conducteur voor het
instappen heeft medegedeeld.
De spoorwegen zullen aan deze bepa
lingen van af heden zeer streng de hand
houden.
Vereen, tot bevordering der
Hompeopathie.
De jaarlijksche algemeene vergadering
van de Vereeniging tot bevordering der
Homoeopathie in Nederland zal Woens
dag 3 Juni a.s. te Utrecht onder presi
dium van dr J. N. Voorhoeve worden
gehouden. In de middagvergadering zul
len mededeelingen worden gedaan en
besprekingen worden gehouden over de
actie inzake Ziekenfondsen.
na de iaai"vergadering
wordt de algemeene vergadering gehou
den van het Homoeopathisch Onderling
Ponds voor Ziekenhuis- en Operatiekos-
In luchtgevechten verloor de tegen
stander 323 vliegtuigen.
In de wateren rondom het schier
eiland werden 16 schepen van 13.600
ton in totaal, een mijnenveger en 21
kleine kustvaartuigen in den grond ge
boord. Tien andere schepen van middel
matige grootte werden door bomtref-
fers zwaar beschadigd. De vijand, die
over de straat van Kertsj trok, leed
hierdoor opnieuw zware verliezen.
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel der Duitsche Weer
macht maakt bekend:
De vernietiging van de laatste resten
van den vijand op het schiereiland
Kertsj is bijna voltooid.
In het gebied van Charkof wer
den nieuwe massale aanvallen van den
vijand afgeslagen. Hierbij werden giste
ren weder 80 vijandelijke pantserwa
gens stukgeschoten. Verder werden nog
31 pantserwagens en meer dan 550 voer
tuigen van allerlei slag door de lucht
macht buiten gevecht gesteld. Daarme
de is het aantal door den vijand verlo
ren pantserwagens sedert het begin van
deze gevechten tot 447 gestegen.
"In den centralen en den Noordelijken
sector van het Oostelijk front, hadden
eigen plaatselijke aanvallen succes. In
het achter het front gelegen gebied in
den centralen sector werd een sterke
bolsjewistische bende vernietigd.
In Lapland maakten de Duitsche troe
pen in verbitterde boschgevechten goe
de vorderingen. Vijandelijke tegenaan
vallen werden afgeslagen. In de wate
ren van het schiereiland Kola werd een
groot vrachtschip door bomtreffers zoo
zwaar beschadigd, dat aangenomen kan
worden, dat het verloren is gegaan.
Luchtaanvallen op Moermansk richt
ten aanzienlijke verwoestingen in het
havengebied aan.
De bolsjewisten verloren in luchtge
vechten 45 vliegtuigen, waaronder 13
Hurricanes.
In Noord-Afrika vielen Duitsche ge
vechtsvliegtuigen tenten- en barakken
kampen der Britten in het gebied rond
Tobroek, alsmede den woestijnspoorweg
bij Capuzza met succes aan.
Boven Malta schoten Duitsche en Ita-
liaansche jagers in luchtgevechten vyf
Britsche vliegtuigen neer.
Aan de Zuidkust van Engeland heb
ben lichte gevechtsvliegtuigen overdag
voor den oorlog belangrijke doelen der
havensteden Brightop en Deal doeltref
fend met bommen bestookt. Hierbij wer
den treffers in spoorweg- en fabrieksin-
stallaties waargenomen.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt nader bekend:
Op de Krim hebben Duitsche en Roe-
meensche troepen onder het opperbevel
van kol.-generaal von Manstein bij de
achtervolging van den verslagen vijand
de zeestraat van Kertsj over de geheele
breedte bereikt.
De laatste, krachtig versterkte brug-
gehoofden aan weerskanten van de stad
Kertsj werden vandaag na verbitterden
tegenstand bestormd.
De aanvals- en achtervolgingsslag,
die hiermede zijn einde heeft gevonden,
heeft geleid tot vernietiging van drie
Sovjetlegers van 17 divisies infanterie,
drie brigades infanterie, twee divisies
cavalerie en vier brigades tanks.
Afgezien van zijn zware, bloedige ver
liezen, liet de tegenstander bovendien
149.256 gevangenen, 1133 stukken ge
schut, 372 granaatwerpers, 258 tanks,
3814 auto's, vele duizenden paarden en
onafzienbare hoeveelheden lichte wape
nen en ander oorlogstuig in onze handen
achter.
Slechts armzalige resten van den vij
and konden de kust aan de overzijde
van de zeestraat bereiken.
Aan dit geweldig succes hebben ster
ke formaties van de luchtmacht onder
aanvoering van den kolonel-generaal
Loehr en Freiherr von Richthofen een
zeer groot aandeel. In onvermoeiden
strijd hebben zij de gevechten van de
troepen op den beganen grond gesteund,
den vijand op de vlucht afbreuk gedaan
en de vijandelijke luchtmacht bestre
den.
Italiaansch weermachtsbericht.
In Cyrenaica werden eenige groo
te vijandelijke verkenningsafdeelingen
door vooruitgeschoven gepantserde for
maties verdreven. Andere vijandelijke
verkenners werden op de vlucht gedre
ven doof het vuur van onze artillerie.
Ten zuidoosten van M c h i 1 i werd
een vijandelijk detachement onder bevel
van een officier gevangen genomen. Ons
luchtdoelgeschut haalde twee Engelsche
vliegtuigen omlaag. Vijandelijke voer
tuigen werden doeltreffend door onze
verkenningsvliegtuigen beschoten in het
woestijngebied.
Tijdens luchtgevechten, die zich af
speelden boven Malta, vernietigden
Duitsche jagers vier Spitfires. Een an
der vijandelijk toestel van het type Bris
tol, waarmede een machine van de Ita-
liaansehe marine een verwoed gevecht
leverde, viel ten Oosten van het eiland
in zee. Van onze vliegtuigen is er één
verloren gegaan.
Moederdag in Duitschla^id.
Ter gelegenheid van den moederdag
zijn in Duitschland de eerekruisen aan
moeders van groote gezinnen uitgereikt.
In Berlijn is het aantal onderscheidin
gen van dezen aard 4544 tegen 2901 in
het afgeloopen jaar. In 1941 waarvoor
thans de eerekruisen worden uitgerëikt
zijn derhalve in de groote gezinnen 50
pet. meer kinderen geboren dan in 1940.
Vichy verloor een derde
der koloniën.
Na 1940, aldus meldt het „Hamb.
Fremdenblatt", hebben de Engelschen
zich meester gemaakt van een derde
van het koloniale rijk; voorts hebben zij
een kwart van de Fransche koopvaar
dijvloot in beslag genomen of vernield.
Via de acties van Gaullisten of door
directe aanvallen hebben de Engelschen
zich meester gemaakt van:
Fransch-Aequatoriaal-Afrika met 21/2
millioen vierk. km;
Syrië en Libanon met ongev. 200.000
vierk. km;
Togo en Kameroen, mandaatgebieden
met een oppervlakte van ongev. 500.000
vierk. km;
Madagascar, dat ongeveer 600.000
vierk. km groot is.
De verliezen der Fransche koopvaar
dijvloot worden te Vichy officieel op j
723.000 b.r.t. gesteld, waarvan de En
gelschen 650.000 brt. in beslag namen
en 73.000 tot zinken brachten.
Korte berichten.
(D.N.B.) Sedert het bestaan van den
oorlogstoestand tusschen de Spilmo-
gendheden en de Vereenigde Staten, n.l.
8 resp. 11 Dec. tot nu toe hebben de
Duitsche, Japansche en Italiaansche
duikbooten 465 vijandelijke koopvaardij
schepen met een .gezamenlijken inhoud
van meer dan 3 millioen b.r.t. tot zin
ken gebracht.
Meer dan de helft van dit aantal be
stond uit waardevolle tankschepen.
(A.N.P.) Uit Melbourne wordt ge
meld, dat in Zuid-Australië en Prince-
lown de staat van beleg is afgekondigd.
(A.N.P.) Desgevraagd werd in de
Wilhelmstrasse te Berlijn verklaard, dat
er geen aanleiding bestaat om een ver
klaring af te leggen ovér den Belgi
schen staatsvorm.
De A.N.W.B. Centrale Toeristische
Organisatie.
Naar de leider van het bureau Vreem
delingenverkeer en toerisme, "de heer H.
J. Leupen in de dagelijksche persconfe
rentie te Den Haag mededeelde zijn tus
schen den A.N.W.B., de Ned. Automobiel
Club (N.A.C.) en de Ned. Motorrijders
Ver. (N.M.V.) overeenkomsten tot stand
gekomen. De N.A.C. en de N.M.V. dra
gen haar arbeid over aan de A.N.W.B.
De N.A.C. en N.M.V. blijven o.a. zelf
standig als voorheen het sport en wed
strijdwezen op auto, resp. motorwielrij-
dersgebied behartigen, alsmede club-
tochten enz. Tusschen de besturen der
drie vereenigingen zal onderling per
soonlijk contact tot stand voorden ge
bracht door uitwisseling van enkele be
stuursleden. De samenwerking zal ook
tot uitdrukking komen in de organen.
Notariaat,
Mr A. Mijs is op zijn verzoek met
ingang van 1 Juli eervol ontslagen uit
zijn betrekking van notaris te Rotter
dam; bepaald is, dat de vacature van
notaris te Rotterdam, ontstaan door het
eervol ontslag van mr A. Mijs, niet zal
worden vervuld.
Bepaald is, dat de vacature van nota
ris te Amsterdam, ontstaan door het
overlijden van J. Vriesendorp, niet zal
worden vervuld.
Benoeming.
Benoemd tot dijkgraaf van het water
schap Nieuwe West Kraaijert W. C. Ver-
mue te Nieuwdorp (gemeente 's Heer
Arendskerke).
VOORZORG EN WAARSCHUWING.
Wij lezen in de „Deutsche Zeitung in
den Niederlanden":
De maatregelen, waartoe de bevelheb
ber van de Duitsche Weermacht in Ne
derland zich genoodzaakt heeft gezien,
zullen na hetgeen den laatsten tijd is
voorgevallen het Nederlandsche publiek
waarschijnlijk niet meer verrassen. Men
zal veeleer in 'bezadigde kringen moeten
toegeven, dat deze maatregelen onvermij
delijk waren. De voorwaarden, onder
welke indertijd de vrijlating der Neder
landsche krijgsgevangenen was geschied,
waren door het onverantwoordelijke ge-
ïntrigeer van voormalige officieren ca
detten en adelborsten vervallen, daar het
hier niet meer een daad betrof van en
kele personen, voor wie men de groote
massa niet verantwoordelijk kon stellen,
maar, zooals in de bekendmaking van
den bevelhebber wordt geconstateerd, een
aanzienlijk aantal. De bezettende over
heid, wier hoogste plicht de beveiliging
van den strijd om het bestaan van het
Duitsche volk is, kon niet anders hande
len, wilde zij zich te eeniger tijd niet
blootstellen aan de beschuldiging van een
ernstige achteloosheids
In een strijd, die aan beide zijden met
den wil tot volledige vernietiging van den
tegenstander en daardoor zonder erbar
men wordt uitgevochten, moeten wij ons
met alle middelen beveiligen tegen tegen
standers, die plotseilng in onzen rug zou
den kunnen opduiken. Het terugzenden
van de vroegere beroepsofficieren, cadet
ten en adelborsten wan de voormalige
Nederlandsche weermacht beteekent zulk
een beveiligingsmaatregel; verder niets.
Het gaat niet om een daad van wraak
zucht, waar A it onze handelingen trou
wens nog nóóit zijn voortgesproten. Zoo
is het feit, dat de betrokkenen weer in
Duitsche krijgsgevangenschap zijn ge
bracht, geenszins, zooals men hier en
daar lijkt aan te nemen, een onteerende
straf; de behandeling der krijgsgevange-
vangenen geschiedt juist op grond van
de internationale bepalingen, welke voor
officieren zijn vastgesteld. Dat de krijgs
gevangenen zich wel moeten onderwer
pen aan de gewone beperkingen van hun
persoonlijke vrijheid, zal tegenover de
vrijheid, die zij in de afgeloopen twee
jaar genoten, door menigeen als iets on
aangenaams worden gevoeld. De verant
woordelijkheid voor het feit, dat het zoo
is gegaan, moeten we echter overlaten
aan diegenen, die door hun onverant
woordelijke kuiperijen de maatregelen
van den weermachtsbevelhebber hebben
uitgelokt.
Op een ander plan staat de arrestatie
van de 460 gijzelaars. Het ondergrondsche
gewroet van zekere kringen heeft ook
dezen maatregel afgedwongen, maar hier
staat de factor van de vergelding op den
voorgrond. Aan het sjot van de officiëele
waarschuwing lezen wij, dat, wanneer
het door de kuiperijen van de emigran-
tenclique te Londen tot geweldadige han
delingen tegen Nederlanders en Duit-
schers in bezette Nederlandsch gebieden
zou komen en de rust en orde verstoord
zouden worden, deze gijzelaars met hun
leven hiervoor borg staan." Daarmede is,
voor elkeen onmiskenbaar, de bedoeling
van dezen maatregel geschetst. Wie voor
taan nog met het denkbeeld rondloopt
om zijn eigen wraakzucht tegen zijn ei
gen landgenooten of tegen Duitschers bot
te vieren, weet, dat hij "daarmede het
leven der gijzelaars, die uit de hem na
staande kringen zijn genomen, op het
spel zet. Dat dit van Duitsche zijde geen
ij del dreigement is, maar de vergelding
zoo noodig op de daad zal volgen, behoort
niet nader te worden uiteengezet, nadat
de executies van den jongsten tijd een
duidelijke taal hebben gesproken.
Twee jaar bezetting hebben bewezen,
dat de Duitschers het met de politiek
van schikking en verzoening tegenover
het Nederlandsche volk eerlijk meenden.
Het waren niet alleen de overheidsin
stanties, die deze politiek officiéél ver
tegenwoordigen en nog altijd vertegen
woordigen, doch veeleer heeft iedere
Duitscher of hij zich nu als lid van
dé weermacht of van het Rijkscommis
sariaat of in eenigerlei particuliere kwa
liteit in dit land ophield zich een ver
tegenwoordiger van deze politiek gevoeld,
als resultaat van de achting, welke de
Duitscher, zooals vanzelf spreekt, voor
een broedervolk gevoelt. In deze houding
zal ook in de toekomst geen wijziging
komen; zij zal in ieder geval, wanneer
er nog meer aanwijzingen voor anti-
Duitsche activiteit aan het licht zouden
komen, scherper en duidelijker zijn en
zij zal duidelijker de grenzen laten zien,
welke door de oorlogsomstandigheden
zijn getrokken. Zouden sommige kringen,
die tot dusver nog niets van de ver
schrikkingen van den oorlog hebben ge
merkt, hebben vergeten, dat het Duitsche
Rijk een harden strijd om zijn bestaan
voert, dan zouden zij met drastische
middelen tot de werkelijkheid moeten
WOENSDAG 20 MEI.
Door geen bekommeringen
Geen klagen en geen pijn,
Laat God zich iets ontwringen,
Hjj wil gebeden zjjn.
Gez. 273:2b.
Zon Maan
op onder op onder
5.40 21.34 9.57 0.53
23 Mei: Eerste kwartier.
30 Mei: Volle maan.
WANNEER VERDUISTEREN?
Donderdag 21 Mei 1942.
's Morgens tot 5.38 u.
's Avonds van 21.35 u.
Regeling van loonen voor transport
arbeiders.
Het college van rijksbemiddelaars heeft,
blijkens de Staatscourant van Maandag,
de tarieven voor de transportarbeiders,
werkzaam Jte Breskens voor graanop-
slaghouders, met 15 pet. verhoogd. Deze
verhooging gaat in in de loonweek,
waarin Maandag 18 Mei valt. Tevens is
vergunning verleend, over het reeds ver
streken gedeelte van het oogstjaar 1941
1942 de verhoogde tarieven te betalen.
Belastingdienst.
De ontvanger der registratie en domei
nen G. N. Nelemans, werkzaam ten
kantore der registratie te Goes werd
verplaatst naar 't kantoor dier middelen
te Bergen op Zoom.
Ingetrokken werd de verplaatsing
van den rijksklerk der directe belastin
gen enz. I. van Leersum van Maas
sluis, kantoor Directe Belastingen enz.
naar Hans.weert, kantoor invoer
rechten en accijnzen.
De schrijver 2e klasse der directe be
lastingen enz. J. Hemelaar werd
verplaatst van Goes, inspectie belas
tingen naar Hansweert, kantoor in
voerrechten en accijnzen.
Middelburg.
Middelburgsche Reddingsbrigade
en Zwemvereeniging „Luctor et Emer-
go". Gisteravond hield bovengenoemde
vereeniging haar jaarvergadering onder
voorzitterschap van den heer C. A. Min
derhout, die er 'op wees, dat het afge
loopen vereenigingsjaar een verandering
bracht door de samensmelting van den
Nederlandschen Zwembond en den Bond
voor het redden van drenkelingen..
Bij de ingekomen stukken was een
rapport van den heer Reijnders over
den toestand der'reddingskastjes. Deze
verkeerden bij den aanvang der controle
in een desolaten toestand, doch dank zij
de medewerking van gemeentewerken is
thans veel verbeterd. Nog was_ inge
komen een mededeeling, dat de vereeni
ging voor het zwemmend redden Dins
dags- en Donderdagavonds mag oefenen
bij de gemeentelijke zwemschool, zulks
vanaf 2 Juni.
De secretaris, de heer P. A. Bouwense,
bracht daarna het jaarverslag uit, waar
uit bleek, dat het ledental met ongeveer
50 is toegenomen.
Het verslag werd goedgekeurd, even
als de rekening van den penningmees
ter, den heer J, de Pagter, met een goed
slot van f64,06.
Ook de hoofdleider, de heer A. C. Ju
lianus, bracht verslag- uit, waarbij bleek,
dat o.a. agenten van politie en leden van
het Korps Maréchaussée aan de lessen
deelnamen. Er slaagden 17 leden voor
verschillende diploma's en bovendien
nog 16 deelnemers van den medisehen
cursus.
De heeren mr P. C. Adriaanse en P. A.
Bouwense werden als bestuursleden her-
kozen.
Hierna wees de voorzitter op de wen-
schelijkheid; dat er een t.c. is voor zwem
mend redden en een voor sport zwem
men. Hierna werd een schrijven voorge
lezen van de t.c. van den Zeeuwschen
Zwemkring, die een programma van
wedstrijden in verschillende plaatsen van
Zeeland heeft opgemaakt, die te samen
een competitie zullen vormen. In prin
cipe kon de vergadering zich daarmede
vereenigen. Men zal op zooveel mogelijk
trachten den Zondag te vermijden. Te
Middelburg zal de wedstrijd op Zaterdag
22 Augustus worden gehouden.
worden teruggebracht. Zij zouden daar
mede niet alleen zichzelf schade aan lijf
en goed berokkenen, maar ook een slech
ten dienst bewijzen aan hun volk, welks
belangen alleen worden gewaarborgd
door handhaving van rust en orde.