Christelijk Dagblad voor Zee
5 6? JAARGANG No, 188
Advertentlën 12 cent per millimeter
Ingezonden mededeelingen 24 cent per
millimeter. Kleine advertentiën 65 cent
bij vooruitbetaling. Advertentiën onder
SowjeMegers op Kertsj verslagen - Een groote buit -
Nieuwe duikboot-suocessen - Besprekingen over
Martinique.
Binnenland
Uit de Provincie
DAGKALENDER
"Vrijdag 15 mei 1942
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
x Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J, FANOY
Nieuwe Burg "2830 - Telef. 3128
Directeur-Hoofdredacteur
A. DE LANGE te Goes
Abonnementsprijs f 2,73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg,
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
letter of motto 10 cent extra.
Bij contract belangrijke korting
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht deelt mede:
De veldslag, die1 gevolgd is op d'e door
braak op de landengte van Kertsj, is be
slist, Hij eindigde met de vernietiging
van de aldaar1 overrompelde en ingeslo
ten! strtjdkrachteivvan den! vijand.
Tot nu toe heeft de vijand meer dan
40.000 gevangenen, 197 pantserwagens,
598 stukken geschut en 200 vliegtuigen
verloren. Talloos ander oorlogsmateriaal
werd buitgemaakt of vernietigd. De ach
tervolging van de verslagen resten van
den vijand in de richting van Kertsj
wordt onvermoeid voortgezet.
In het zeegebied van het schiereiland
hebben gevechtsvliegtuigen gisteren vier
kleine transportschepen tot zinken ge
bracht en een groot a&ntal andere kust
vaartuigen beschadigd.
In Lapland verloor de vijand bij de
succesvolle afweergevechten van de
Duitsch-Finsche troepen in den sector
van Louhi van den 24sten April tot den
lOen Mei meer dan 11.000 dooden.
Aan de kust van de IJ s z e e en in de
haven van Moermansk hadden ge
vechtsvliegtuigen en duikbommenwer
pers bij den strijd tegen scheepsdoelen
bijzonder succes. Zij vernietigden een
vrachtschip van 8000 brt. alsmede een
klein kustschip en beschadigden vier
groote transportschepen en verbindings
vaartuig-en'1 ten deele zoo ernstig, dat
verwacht mag worden, dat nog meer
scheepsruimte vernietigd is. In samen
werking met de marine brachten de
gevechtsvliegtuigen bovendien hij de
Noordkaap een vijandelijke duik
boot tot zinken.
In de luchtgevechten boven Malta
schoten Duitsche en Italiaansche jagers,
die gebruikt werden tot bescherming van
eigen gevechtsvliegtuigen, elf Britsche
jagers van het type Spitfire neer. Drie
andere vijandelijke vliegtuigen werden
aan de kust van N oord-Af rika
omlaag, gehaald.
Tijdens aanvallen van de luchtmacht,
die overdag op militaire doelen aan de
Zuidkust van. Engeland
werden gedaan, richtten bomtreffers in
havengebieden en fabrieksinstallaties
belangrijke schade aan.
Voor deNederlandsehe kust
en aan den ingang van het Kanaal
vonden verscheidene gevechten tusschen
Duitsche p'atrouillevaartiugen en lichte
Britsche zeestrijdkrachten plaats. Twee
vijandelijke motortorpedobooten werden
door voltreffers beschadigd. Een van on
ze booten is gezonken.
Het Opperbevel der Duitsche weer
macht deelde gisteren mede:
„Op het schiereiland Kertsj wordt
de achtervolging van den verslagen vij
and onvermoeid voortgezet. De haven
van Kertsj en scheepsconcentraties in
deze wateren zijn met succes gebombar
deerd.
Op verscheidene plaatsen aan het
Donetzfront leveren onze troepen
afweergevechten tegen een aanval van
sterke' vijandelijke strijdkrachten, die
dóór pantserwagens gesteund worden.
In de N o o r d e 1 ij k e zone lever
den Duitsche aanvalsoperaties plaatse
lijke successen op. Bij de luchtgevechten
van gisteren zijn aan het Oostelijk front
84 vijandelijke vliegtuigen neergescho
ten, 5 Duitsche vliegtuigen worden ver
mist. Finsche luchtstrijdkrachten heb
ben met goed gevolg schepen bij den
mond van de Wolda bestookt.
Van 26 April tot 13 Mei hebben de
bolsjewisten 748 vliegtuigen verloren.
In dezelfde periode gingen aan het Oos
telijk front 82 Duitsche vliegtuigen ver
loren.
Op Malta hebben Duitsche Stuka's
bomtreffers geplaatst op vliegvelden en
luchtafweerbatterijen. Boven de Mid-
dellandsche Zee werden 4 Britsche
vliegtuigen neergeschoten.
In het Noorden van den Atlantischen
Oceaan hebben Duitsche duikbooten een
op Engeland varend convooi aangeval
len en in zware, hardnekkige gevech
ten, die verscheidene dagen duurden, 9
schepen met een gezamenlijken inhoud
van 31.000 ton, tot zinken gebracht.
Een tiende schip werd door torpedo
treffers beschadigd. Andere duikbooten
brachten in de Amerikaansche wateren
12 koopvaardijschepen, met een inhoud
van 82.000 ton en een bewakingsvaar
tuig tot zinken.
Daardoor heeft de vijandelijke scheep
vaart in enkele dagen wederom 21 sche
pen met een inhoud van 113.000 ton ver
loren.
In het verdere verloop van de zeege
vechten bjj den toegang tot het Ka
naal, heeft een DuitBChe torpedoboot
een Britsche motortorpedoboot tot zin
ken gebracht, door haar te rammen. Een
tweede Britsche motortorpedoboot ging
onder in den strijd met mijnvegers.
Enkele Britsche bommenwerpers heb
ben gisteren overdag onder de bescher
ming van het wolkendek een vergeef-
schen storingsaanval op 't W e s t-
Duitsche gebied ondernomen.
Italiaansch weermachtbericht.
In sommige sectoren van het front van
Cyrenaica viel activiteit van de
wederzijdsche' artillerie waar te nemen.
Tijdens herhaalde aanvallen werden de
vliegvelden van Malta en voornamelijk
te Venezia hevig gebombardeerd. Jacht
vliegtuigen van de As schoten in felle
luchtgevechten 11 vijandelijke toestellen
neer. Eén van onze vliegtuigen is niet
teruggekeerd.
Ook nieuwe wapens bij de marine,
(D.N.B.) De gevechten op het
schiereiland Kertsj ontwikkelen zich
wanneer men deze toetst aan de plannen
i van den Gr.-Duitschen gen. staf, vol-
1 gens 't algemeene oordeel van militaire
kringen in de hoofdstad nog beter dan
te verwachten was. De Sovjet-Russische
erkenning inzake den terugtocht door
bolsjewisten in de richting van Kertsj
wordt beschouwd als een opvallend snel
toegeven van het feit der voortdurende
j achtervolging door de verbonden leger-
deelen.
Na Noorwegen is hier van Duitsche
zijde weer voor het eerst een veelomvat
tende samenwerking van alle Duitsche
weermachtsonderdeelen naar voren ge
komen.
Men bevestigt dat ook van de zijde
der Duitsche marine nieuwe wapens
worden gebruikt. Het betreft hier nieu
we constructies van stormbooten, die de
proef schitterend hebben doorstaan.
Met behulp van deze vaartuigen is het
gelukt landingen uit te voeren in den
rug van den vijand en hem in verwar
ring te brengen en te omsingelen.
Omtrent het groote offensief wordt
medegedeeld, dat dit niet daar los
barsten zal waar de vijand dit ver
wacht. Men zal de juistheid van deze
these spoedig ook in het "vijandelijke
kamp leeren inzien. I
Dróigltl Churchill met gasooriog?
Churchill heeft in zijn jongste rede het
thema van den gasooriog aangesneden.
In bevoegde Duitsche kringen is men
zich terdege bewust van de beteekenis
van zulke toespelingen van Churchill,
meldt het A.N.P. uit Berlijn.
Zou Churchill het wagen, het door
hem aangekondigde bevel tot den gas
ooriog tegen Duitschland te geven, dan
zal heel spoedig blijken, wie onder de
verschrikkelijke gevolgen te lijden heeft.
Duitschland neemt kennis Van Churchitls
verklaring. Churchill moet weten, dat
de wraak van den oorlog hem en zijn
volk zou treffen.
Besprekingen! over Martinique.
Van bevoegde Fransche zijde is het
volgende communiqué gepubliceerd: „De
Fransch-Amerikaansche besprekingen in
zake Martinique zfln te Washington
voortgezet. Aan beide zijden werd de al
lergrootste geheimhouding in acht geno
men. De Fransche Hooge Commissaris
op Martinique heeft het noodig geacht
de openbare meening te waarschuwen te
gen tendentieuze berichten eq,voorbarige
conclusies.
Laval heeft langdurige besprekingen
gevoerd met De Brinon en Admiraal
Darlan."
De Amerikaansche regeering wil, zoo
als ze dat uitdrukte, „de bescherming
en het behoud van Martinique voor
Frankrijk waarborgen". Washington
streeft er daarbij naar een overeenkomst
met den gouverneur af te sluiten, zonder
naar de goed- of afkeuring van Vichy te
vragen.
Er blijkt nu echter, dat Admiraal Ro
bert toch overleg met Vichy pleegt.
Korte berichten!.
(A.N.P.) Volgens een bericht van
den Engelschen nieuwsdienst uit Otta
wa, heeft de Canadeesche regeering
Woensdag bekend gemaakt, dat een
tweede schip op de St. Laurens is ver
loren gegaan door een duikbootaanval.
(D.N.B.). Naar de Britsche
nieuwsdienst meldt, heeft de waarnemen
de minister-president, Attlee, de verlie
zen der strijdkrachten van het empire
sinds het begin van den oorlog bekend
gemaakt. Deze bedragen tpt 2 Sep
tember 1941 in totaal 183.550 man
schappen, en wel als volgt verdeeld:
48.973 dooden, 46.363 gewonden, 58.458
gevangenen en 29.756 vermisten.
Distributie van spijsolie.
De Secretaris-Generaal van het Depar
tement van Landbouw en Visscherij
maakt bekend, dat de termen binnen wel
ken de aflevering van spijsolie op de
bonnen 24 der boter-"en vetkaart dient
plaats te vinden, verlengd is tot en met
30 Mei a.s. Oorspronkelijk was het einde
van dezen termijn bepaald op 16 Mei a.s.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat het afleveren van boter, margarine
of vet op bon 24 slechts is toegestaan
tot en met 16 Mei a.s.
Ovefval van eenf Engelsch vliegtuig
op NecJerlandSche burgers,
(A. N. P.). Dinsdag in de eerste uren
van den avqnd heeft een Engelsch vlieg
tuig onder bescherming van de laag
hangende bewolking boven eenstad in
het Westen des lands gevlogen. Met de
boordwapens beschoot het vliegtuig in
het wilde weg enkele straten, waardoor
drie burgers zwaar en twee licht gewond
werden. Er ontstond slechts onbeteeke-
nende brandschade.
Nedérlandsich koopvaardijschip
tot zinkeri gebracht.
(D. N. B.). Van militaire zijde ver
neemt het D. N. B.: Een Nederiandsch
koopvaardijschip van 4800 brt., dat hij
het uitbreken van den oorlog met de Ver-
eenigde Staten door de Amerikaan
sche scheepvaartautoriteiten in beslag
was genomen, is aan de Oostkust der
Ver. Staten door een Duitsche duikboot
aangevallen en, met torpedotreffers tot
zinken gebracht.
Een aantal overlevenden van de be
manning slaagde er in het vasteland te
bereiken.
Bond vani Chr1. Gelref, J. V.
Evenals de Chr. Geref. Meisjesbond
heeft ook de Chr. Geref. Jongelingsbond
besloten met het oog op de reismoeilijk-
heden de bondsdag dit jaar in tweeën te
houden. De eene bondsdag zal Woensdag
15 Juli a.s. te Dordrecht worden gehou
den en de andere op Woensdag 5 Aug.
a.s. te Zwolle. v
Arrestaties te Batavia.
(D. N. B.) Naar Domei meldt, hebben
de Japansche militaire autoriteiten
Maandagochtend te Batavia eenige hon
derden anti-Japansch gezinde Nederlan
ders in hechtenis laten nemen.
WANNEER VERDUISTEREN"?
Zaterdag 16 Mei 1942.
's Morgens tot 5.46 u.
's Avonds van 21.27 u.
Benoemingen^
Benoemd tot gezworene van het war
terschap „De Breede Watering Bewesten
Yerseke" W. van Liere Wz. te 's-Heer
Abtskerke, uiterlijk tot het einde van
het zittingsjaar, waarin hij 70 jaar zal
zijn geworden en K. M. Straub te Kloe-
tinge.
Middelburg.
Het schoolmuseum. De Woensdag
morgen gehouden vergadering van de
Vereen, het Schoolmuseum was flink be
zocht. De voorzitter, dhr C. Wit, wees er
op, dat het drie jaar geleden was, dat
het bestuur ruggespraak met de leden
had gehouden. De oorlog heeft ook in
vloed op het onderwijs gehad, al zijn
er gelukkig onder de leden geen slacht
offers en onder de schoolkinderen in Zee
land maar enkelen te betreuren. De ver-
eeniging verloor alle bezittingen behal
ve de leerboekjes, die in school C te Mid
delburg waren ondergebracht. Dat er ge
werkt wordt aan vooruitgang van de
lichamelijke opvoeding is een bewijs, dat
men ook bij de Vele ellende iets wil op
bouwen. De consulenten hebben veel
goeds verricht en het zou goed zijn als
men op het gebied van teekenen, zingen
en nutt. handwerken ook zoo iets zou heb
ben. Wijzende op de mogelijkheid van
een achtste leerjaar wees spr. erop, dat
men niet in de fout moet vervallen als
bij het zevende leerjaar en het niet moet
worden een herhaling van het geleerde,
maar een voortbouwen daarop. Spr. wijd
de daarna uit over de vraag naar ver
nieuwing bij het onderwijs, doch kwam
op tegen het idee, dat het onderwijs van
thans zoo slecht zou zijn.
De voorzitter deed mededeelingen over
de pogingen om de schade-enquête com
missie te bewegen af te stappen van het
idee, dat de vereeniging niet voor ver
goeding in aanmerking komt, omdat het
een museum is. Er is op gewezen, dat het
niet is een museum zooals men dit in het
algemeen verstaat.
Tot bestuursleden werden herkozen
dhr Mr H. J. M. Stieger te Goes en C.
Roelands te Middelburg. Gekozen werd
BONNEN VOOR VOEDINGSMIDDELEN.
17 Mei tót en met 23 Mei 1942.
26 A brood 4 rants, brood of gebak.
26 B brood rants, brood of gebak.
26 beschuit.. 1 rants, beschuit, brood of
gebak.
26 A vleesch1 rants, vleesch of vl.w.
20 B vleeschrants, vleesch of vl.w.
26 A aardapp. 1%, kg, aardappelen.
26 B aardapp. y2 kg. aardappelen.
17 Mei tot en met 13 Juni 1942.
29Ö algem.1 kg. suiker.
303 algem500 gram jam of 250 gram
suiker.
301, 305, 309,
313 èlgem,1 rants, bloem, brood of
gebak.
4-17,4-18 res. 250 gram rijst.
307 algem250 gram peulvruchten of
havermout.
311 algem.250 gram gort.
315 algem100 gram vermicelli of
maizena.
298,302,306,310,
314 algem100 gram kaas.
26 A t/m 29 A
melk Sy2 liter melk.
26 B t/m 29 B
melk 1% liter melk.
19 April tot en met 13 Juni 1942.
288 algem250 gram koffiesurrogaat.
17 Mei tot en met 25 Mei 1942.
26 boterrants, boter.
26 vetf/2 rants. boteV, margarine,
vet.
Diverse artikelen.
1 April tot en met 13 Juni 1942.
16 petroleum 2 liter petroleum.'
1 Mei 1942 tot en met 30 April 1943.
01 K.F. brand
stoffen 1 eenh. brandstoffen (geen
anthraciet).
1 Mei tot en met 31 Mei 1942.
293 algem. 1 rants, zeep.
J Zeep1 rants, zeep.
J toiletzeep 75 gr. toiletzeep 80 pot.
I Mei tot en met 31 Aug. 1942.
U textiel
(mannen) 50 gram scheerzeep.
II Mel tot en met 31 Dec. 1942.
01 bv, 02 bv, 03 bv, 04 bv en 05 bv:
één eenheid vaste brandstoffen.
De volgende bonnen zijn binnenkort
niet meer geldig.
Na Zaterdag 16 Mei: 24 brood, vleesch,
aardappelen, boter en vet; 277 t/m 287,
289 t/m 291 en 294 algemeen; 4-09, 4-10
reserve (rijst), 21 t/m 24 melk.
De geldigheidsduur van de volgende
bonnen is verlengd
Tot en met Zondag 31 Mei: 211, 228,
272 algemeen (zeep); G, H, I zeep, toilet
zeep; 24 boter en vet voor aflevering
slaolie; 3,12, 4-12 reserve (sinaasappelen).
De bonnen, waarvan de geldigheids
duur op Zondag begint, mogen op den
daaraan voorafgaanden Zaterdag worden
gebruikt, met uitzondering van den bon
voor vleesch of vleeschwaren.
in de vacature wylen dhr J, Onderdak
dhr J. Ph. Koene, hoofdcommies ter
gemeentesecretarie te Middelburg.
De middagvergadering was nog druk
ker bezocht. Met groote aandacht is de
inleiding van mej. Dr H. C. M. Ghijsen
over: „Zeeuwsche klanken en de Zeeuw-
sche woordenschat" gevolgd, ook door
den oud-inspecteur van het L. O., dhr
J. N. Pattist, die hier vertoefde. Met
grooten dank aan mej. Dr Ghijsen sloot
de heer Wit de vergadering.
Wijleri mej. A. M. de Mart ter aarde
besteld. Een kleine schare vrienden en
bekenden, o.w. de burgemeester, wachtte
Donderdagmiddag op het kerkhof de
komst af van de lijkstoet, waarmede het
stoffelijk overschot van wijlen mej. A.
M. de Man naar zijn laatste rustplaats
werd gebracht. Achter den lijkwagen
reed een open wagen met bloemstukken
en dan volgden een viertal rijtuigen met
vriendinnen en vrienden en een enkel fa
milielid. Nadat de kist in het graf was
neergelaten heeft Mr G. A. de Graag
uit Utrecht namens de zuster en verdere
familie van mej. De Man dank gebracht
voor de laatste eer de overledene bewe
zen.
Grond van) de' gemeente verhuurd.
De burgemeester verhuurde ongeveer
1358 m2 grond aan de St Barbaragang
aan dhr L. F.' Groosman, en wel 661 m2
voor den tijd van 11 maanden en het
overige voor een jaar, beide eindigende
31 Mei 1943, zulks voor 20 cent per m2
of f 260,58 totaal.
Mr Doortenlbos afgetreden. Met in
gang van heden heeft Mr H. Doorenbos,
die sedert April 1922 secretaris is ge
weest van de Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor de Zeeuwsche eilanden
VRIJDAG 15 MEI.
Gods Woord houdt stand in eeuwigheid
En zal geen duimbreed wjjken.
Zon
op onder
5.47 21.26
Vandaag: Nieuwe maan.
23 Mei: Eerste kwartier.
Maan
op onder
6.26 21.28
alhier en voordien o.a. gemeente-ontvan
ger was, Zijn functie met eervol ontslag
veriaten. Hij heeft hedenmorgen Middel
burg verlaten om zich metterwoon te
Huizen te vestigen.
Verschillende bekeuringen. De po
litie bekeurde een persoon, die zijn wo
ning niet voldoende verduisterd had;
drie wegens het fietsen zonder bel, een
wegens het wielrijden in verboden rich
ting, drie, die geen persoonsbewijs bij
zich hadden en twee jongens, die op den
Blauwendijk met een lopie aan het rijden
waren.
Vlissingen.
Afscheid directrice „Bethesda". In
het Chr. Ziekenhuis „Bethesda" werd
afscheid genomen van directrice zuster
C. A. Müller, die wegens gezondheids
redenen ontslag nam, terwijl tevens de
begroeting plaats vond van de nieuwe
directrice, zuster E, H. J. Bout.
In de kerkzaal van het ziekenhuis wa
ren tal van genoodigden samengekomen,
w.o. de burgemeester, de heer Van Woel-
deren, wethouder Rorije, dr Staverman
en vele medici, en afgevaardigden van
verschillende corporaties, benevens het
voltallige personeel met het bestuur van
„Bethesda".
De voorzitter, ds J. J. Hietkamp, gaf
een overzicht van hetgeen in de 11 jaar
dat „Bethesda" bestaat, de scheidende
directrice voor het ziekenhuis is ge
weest. Zuster Müller heèft een eigen
stempel op het huis gezet. Haar eigen
schappen waren orde en stiptheid. Zuster
Müller had rijke gaven en het bestuur zal
haar nooit vergeten. Spr. zegt haar ha-
mens bestuur en personeel-hartelijk dank
voor alles wat zij voor „Bethesda" heeft
verricht en hoopt, dat God haar nog een
lange periode van rust mogê schenken.
Hierna richtte spreker zich tot zuster
Bout, en heette haar hartelijk welkom.
Spr. hoopt, dat zij in het huis goede lei
ding zal mogen geven met een liefdevol
hart. Niet alleen het lichamelijk, doch
niet minder het geestelijk welzijn van pa
tiënten en personeel gaat ons ter harte,
en spr. hoopte, dat de nieuwe directrice
in biddend opzien tot God haar moeilijke
doch heerlijke taak vele jaren mag ver
vullen.
Na deze rede van den voorzitter zong
het verpieegsterpersoneel „Ach blijf met
Uw genade, Heer Jezus haar nabij".
De burgemeester sprak zijn groote
waardeering uit voor den arbeid van de
scheidende directrice. Spr. weet dat haar
taak een zeer zware is geweest, vooral in
de laatste jaren. Die taak was echter in
uitstekende handen, en spr. gunt haar
gaarne de rust, die zij zoo zeer van noode
heeft. Spr. goede Wenschen gaan ook uit
naar de nieuwe directrice, die haar taak
wel onder zeer moeilijke omstandigheden
aanvaardt. Spr. hoopt, dat zij vele jaren
het mooie werk, dat in '„Bethesda" ge
schiedt, Zal mogen leiden.
Dr A. Staverman sprak als vriend en
als medicus, mede namens den medi-
schen staf, woorden van hartelijken dank
en groote hulde tot zuster Müller, die hij
heeft leeren waardeeren als een buiten
gewoon goede kracht. Vooral als opleid-
ster der verpleegsters heeft zij prachtig
werk verricht. Spr. geeft zuster Müller
de verzekering nog nooit zulk een goede
hulp bij zijn chirurgischen arbeid te heb
ben gehad. Spr. bood haar uit erkente
lijkheid een prachtig schilderij aan. Ook
dr Staverman verwelkomde de nieuwe
directrice.
Ds Bakker van Meliskerke sprak na
mens de Walchersche predikanten en
plaatselijke vereenigingen woorden van
dank tot de scheidende directrice en
hoopte, dat weer spoedig als voorheen
vele patiënten van de dorpen naar
„Bethesda" zullen komen.
De hoofdverpleegster, zuster Blok,
dankte (namens het geheele verplegers-
personeel zuster Müller voor de harte
lijke vriendschap en goede zorgen aan
het personeel besteed en heette eveneens
de nieuwe directrice welkom.
Mj. A. van Damme gaf in keurigen
dichtvorm uiting aan de gevoelens van
het huishoudelijk personeel bij dit af
scheid.
Al deze toespraken gingen vergezeld
met het aanbieden van( geschenken en
bloemen aan de beide directrices.
Zuster Bout zegde dank aan allen voor
de gesproken woorden en gaf dé verze
kering, dat zij met Gods hulp het goede
