Christelijk Dagblad voor Zeeland
DAGKALENDER
Uit de Provincie
WOENSDAG 13 MEI 1942
56e JAARGANG - No. 187
Hemelvaart.
Duitsoh-Roemeensche aanval op Kertsj begonnen
Strijd in vollen gang - Gebruik van nieuwe wapens.
Binnenland
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Nieuwe Burg 2830 - Telef. 3128
D i recte u r- H oofd red acte u r
A. DE LANGE te Goes
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg,
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
Advertentiën 12 cent per millimeter
Ingezonden mededeelingen 24 cent per
millimeter. Kleine advertentiën 65 cent
bij vooruitbetaling.'Advertentiën onder
letter of motto 10 cent extra.
Bij contract belangrijke korting
MORGEN (HEMELVAARTSDAG)
ZAL ONS BLAD NIET VERSCHIJNEN
Morgen, hopen wij Christus' hemel
vaart te gedenken, den dag van Zijn be
kroning. Een blijde dag, vol troost en
bemoediging voor den geloovige.
Op twee dingen willen we ditmaal wij
zen. In de eerste plaats op het heerlijke
afscheidswoord, dat 'de Heiland sprak:
„Mij is gegeven alle macht in hemel en
op aarde" en: „Ziet, Ik ben met ulieden
al de dagen tot de voleinding der we
reld".
Als een van onze geliefden op zijn
sterfbed ligt en van ons afscheid neemt,
wat doen we dan een moeite, om zijn'
laatste woorden te verstaan en als dat
een heerlijk geloofsgetuigenis is, hoe be
waren we dat dan ons geheele leven als
een kostbaar kleinood.
Welnu, wat moesten we dan veel meer
leven by de laatste woorden, die Jezus
Christus tot Zijn jongeren heeft gespro
ken vóór Zijn hemelvaart. Dat zijn woor
den, die ons eiken dag toespreken en
moed en troost bieden. Ze geven ge
noeg. Ze houden een volheid- van
genade in.
Christus, de ten hemel gevarene, Wien
alle1 macht is gegeven in hemel en op
aarde, is met ons en blijft met ons. Wat
tobben en wurmen we dan toch! Bij alles
wat ons overkomt, is Hij er. Hij laat ons
nooit alleen.
Jezus heeft eenzaam gestreden,
maar wij behoeven dat nooit te doen. Hij
'biedt ons Zijn ondersteuning en bijstand.
Het andere, waarop wij de aandacht
wilden vestigen, is de boodschap van den
Engel na Christus' hemelvaart: Deze
Jezus, Die van u opgenomen is in den
hemel
Wat zegt ook dat ons veel. D e z e Je
zus, Die daar zoo juist ten hemel is ge
varen, is met datzelfde vleesch en bloed
in den hemel opgenomen.
Dat geeft ons vrijmoedigheid op te
zien naar den hemel, als naar het huis
des Vaders, waar Christus is met ons
vleesch en bloed en waar allen zijn zullen
voor wie Iiij Zich heeft gegeven in den
dood.
Hij is van de discipelen weggenomen,
maar opdat deze straks Hem zien zullen
gelijk Hij is, Hem gelijk zullen zijn en
altijd met den Heere zullen wezen.
Met deze woorden mogen wij elkander
op dezen Hemelvaartsdag vertroosten.
HEMELVAART.
Richt thans naar omhoog
Christenen, het oog,
Nu uw Heer van d' aard
Plechtig henenvaart.
't Overwinningsloon
Wacht Gods grooten Zoon;
Na volstreden strijd
Eer en Heerlijkheid!
Open wijd uw poort,
Hemelsch vreugdeoord!
Serafs, buigt u neer
Voor uw Vorst en Heer!
't Blijde lofakkoord
Hèm alleen behoort!
Gods en ,'s menschen Zoon,
Hjj beklimt den troon
Moede zwerveling,
Wien de kracht ontging,
U wacht, nè, uw kruis
Vrf.ugd in 't Vaderhuis!
Jezus ging u vóór
Langs het hemelspoor;
In Gods heerlijkheid
Wordt plaats bereid!
Geref. Schoolverband. Onder pre
sidium van den vice-voorz. Ds A. Meijers
Ned. Herv. pred. te Utrecht, vond he
den in het Jaarbeursgebouw aldaar de
jaarlijksche algem. vergadering plaats
van Geref. Schoolverband.
Na een kort openingswoord kwamen
de jaarverslagen aan de orde. Dat van
den secr., den heer .J. Bos van 's Graven-
hage, de penningmeester, den heer P.
Timmermans van Zeist en dat van den
paedagogischen adviseur Prof. Dr J.
Waterink van Amsterdam, x werd goed
gekeurd. Het jaarverslag van den secr.
meldt dat de scholen te Tzummarum en
te Vlissingen zich onttrokken
aan het Verband en die te Beilen en te
Loppersum als lid. toetreden. Aangeslo
ten zijn thans 418 scholen met 69.149
leerlingen en 1981 leerkrachten. Het
verslag van den penningmeester sluit
wat de verlies- en winstrekening be
treft met een eindcijfer van f 5729.88.
Het leerstoelfonds heeft een eindcijfer
van f 3573.86.
In de middagvergadering trad als re
ferent op Ds S. Wouters, Geref. pred.
te Soestdijk, met het onderwerp: „Doel
en gevaren van het godsdienstig onder-
,wijs op onze Christelijke scholen".
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht deelt mede:
Op het schiereiland KertkJ zijn Duit
sche en Roemeenlsehe troöpeny gesteund
doof Stefkd afdbelingeni delf luchtmacht,
op 8 Mei tot' den' aanval overgegaan.
Sindsdien is de slag in' vollen gang.
Bij den strijd tegen scheepsdoelen in
de wateren van 't schiereiland Kertsj
en voor de Zuidoostkust van de Zee van
Azof, heeft de luchtmacht twee trans
portschepen met een gezamenlijken in
houd van 5000 ton en verscheidene klei
ne vaartuigen tot zinken gebracht. Ver
der werd een koopvaardijschip bescha
digd.
Aan de' rest van het O o s t e 1 ij k
front mislukten hier en daar onderno
men vijandelijke aanvallen. Aanvallen en
operaties van Duitsche, Kroatische en
Roemeensche stormtroepen brachten
succes. In Lapland en aan 't front
van Moermansk werden enkele
aanvallen van zwakke vijandelijke strijd
krachten afgeslagen.
Op M a 11 a hebben afdeelingen Duit
sche gevechtsvliegtuigen in weerwil van
het slechte weer opnieuw met goed ge
volg de vliegvelden gebombardeerd.
Ten Zuiden van Kreta hebben ge
vechtsvliegtuigen in verscheidene gol
ven een door verkenningsvliegtuigen
ontdekt eskader van 4 Britsche torpedo-
bootjagers aangevallen. Door bomtref-
fers brachten .zij drie der vijandelijke
oorlogsschepen tot zinken, terwijl twee
Britsche vliegtuigen, die het eskader be
schermen moesten, werden neergescho
ten. Bij dezen aanval gingen geen Duit
sche vliegtuigen verloren.
Voor deNederlandsche kust
vielen drie Britsche bommenwerpers van
het type Hudson een Duitsch konvooi
aan. Alle' drie deze vijandelijke vlieg
tuigen werden, zonder treffers geplaatst
te hebben, door de escortevaartuigen der
marine neergeschoten.
Van 1 tot 10 Mei heeft de Britsche
luchtmacht 161 vliegtuigen verloren,
waarvan 32 hoven de Middellandsche
Zee en in Noord-Afrika. In dezelfde pe
riode gingen in den strijd tegen Enge
land 42 Duitsche vliegtuigen verloren.
Italiaarïslch wëerrnachtbeficht.
Levendige bedrijvigheid in de lucht
boven Noord-Afrika en de Mid
dellandsche Zee. Er zijn bom
aanvallen ondernomen op de achter-
waartsche verbindingen van den vijand
en op doelen op Malta. Jagers der al
mogendheden hebben 4 vliegtuigen neer
geschoten. Eén onzer vliegtuigen is niet
teruggekeerd van een kruistocht boven
zee.
In het Oosten der Middelland
sche Zee, ten Noorden van de Golf
van S o 1 1 o e m, hebben Duitsche ge
vechtsvliegtuigen in opeenvolgende gol
ven een eskader, van vier Britsche tor-
pedobootjagers aangevallen en drie er
van tot zinken gebracht. Van de vlieg
tuigen, die deze schepen begeleidden,
werden er twee neergeschoten. De ver
liezen, door de Britsche" luchtmacht op
de Italiaansche operatietooneelen in de
laatste1 vier dagen geleden, zijn daardoor
tot 48 toestellen gestegen. Daarbij moe
ten talrijke andere vliegtuigen worden
gevoegd, die met zekerheid op den grond
vernietigd of ernstig beschadigd zyn.
De hel losgebroken»
Het D. N. B. verneemt van militaire
zijde: Boven de bolsjewistische stellin
gen op het schiereiland Kertsj is de hel
losgebroken. Eskader na eskader dringt
door naar het bolsjewistische front,
waarna de Junkers-vliegtuigen hun aan
vallen in duikvlucht ondernemen. Overal
ziet men den inslag van bommen en ex
plosies. De vijandelijke luchtafweer is
machteloos tegen het geweld der Duit
sche aanvallen.
Boven de bolsjewistische stellingen
hangt een zwarte rookwalm. Nergens is
een spoor van bolsjewistische jachtvlieg
tuigen waar te nemen. Zoo gaat het op
den eerste dag van den grooten aanval
der Duitsche luchtmacht op het schier
eiland Kertsj. Wijd en zijd valt er van
vijandelijken afweer niets te bespeuren.
Geeni gifgas.
(A. N. P.). Naar het opperbevel der
Duitsche1 weermacht meedeelt, is een
door Reuter verspreid bericht uit Mos
kou, dat Duitsche troepen hij de gevech
ten op de Krim gifgas hebben gebruikt,
volkomen gefantaseerd.
Gebruik van geheel nieuwe waperis.
(D. N. B.). Met den grooten aanval
van de Duitsche en Roemeensche leger-
formaties op het schiereiland Kertsj is
de opperste Duitsche leiding op een voor-
loopig plaatselijk beperkt punt aan het
Oostelijke front uit den toestand van het
winterdefensief overgegaan tot de fase
van de offensieve oorlogvoering.
In militaire vakkringen in de Duitsche
hoofdstad ziet men echter in de eerste
offensieve operatie van dit jaar nog
geensins het begin van de aangekondig
de groote Duitsche offensieve beweging.
In kringen der Duitsche generaliteit
wees men er vandaag veeleer op, dat het
hier een gedeelte van een actie betreft
met de vastomlijnde taak van voorberei
ding voor de nog te verwachten zeer
groote gebeurtenissen.
Toch speelt deze eerste groote aanval
van dit jaar van de Duitsche en verbon
den troepen in het aangegeven beperkte
kader een niet geringe rol. Want een
overwinning van de Europeesche forma
ties zou beteekenen, dat de Sovjet-Rus
sen een repds sinds lang zorgvuldig ver
sterkte springplank voor groote opera
ties tot herovering van de Krim zouden
verliezen.
De vijand heeft in dit betrekkelijk
smalle gebied ongewoon zware verster
kingen met een uitstekende grondorga-
nisatie voor groote luchtvlootformaties
aangelegd en treedt hier met strijdkrach
ten op, die reeds zuiver numeriek verre
superieur kunnen worden beschouwd aan
de Duitsche en Roemeensche troepen.
Uit betrouwbare Duitsche bron ver
nam men gisteren, dat het gebruik van
nieuwe wapens, over welks technische
bijzonderheden om begrijpelijke redenen
voorloopig nog moet worden gezwegen,
de bolsjewistische divisies totaal heeft
verrast.
Het betreft hier wapens en gereed
schappen met een uitwerking, welke
soortgelijk zal blijken te zijn als bij den
strijd tegen de Maginotlinie aan den dag
is getreden.
De zeeslag in de Koraalzee.
(D.N.B.) De woordvoerder der Japan-
sche marine heeft verklaard, het te be
treuren, dat hij om strategische redenen
geen nadere mededeelingen kon doen
omtrent den zeeslag op de Koraalzee.
Hij bepaalde zich ertoe, de door radio-
San Francisco verspreide berichten be
lachelijk te noemen.
De geallieerde vloot bestond uit twee
slagschepen, twee vliegkampschepen,
d»ie kruisers, waarvan twee van 10.000
ton, en 6 of 7 torpedobootjagers, die
bijna alle tot zinken zijn gebracht.
De operaties op Madagascar.
(Afip). Uit te Vichy ontvangen inlich
tingen uit Tanarive blijkt, dat dé Engel-
schen alle officieren van de land-, zee- en
luchtstrijdkrachten hebben geïnterneerd
op hun schepen.
- De onderofficieren en de manschap
pen bevinden zich in kampen op het
eiland zelf. De inlandsche strijdkrachten
werden gedemobiliseerd.
De militaire operaties worden in ver
traagd tempo voortgezet.
Korte berichten.
(A.N.P.). De' Britsche berichten
dienst bevestigt in een officieele mede-
deeling, dat in de Middellandsche Zee
Maandagavond drie Britsche torpedoja
gers door aanvallen van de Duitsch^
luchtmacht tot zinken zijn gebracht.
De Fransche generaal de la Lauren-
cie- is, naar volgens de correspondent
van de Rheinisch Westfalische Zeitung
te Zürich uit Vichy gemeld, wordt, we
gens staatsvijandige actie gearresteerd.
Hij zou den laatsten tijd in het onbezette
gebied een onverbloemde propaganda
voor De Gaulle- en het separatisme ge
voerd hebben.
(Stefani). De correspondent van
het „Giornale d'Italia" te Sofia seint,
dat talrijke in Turkije wonende Joden
beginnen met de liquidatie van him za
ken, ten einde zich op emigratie voor te
bereiden. De in meer bescheiden om
standigheden levende Joden verlaten het
land in menigte om zich naar Palestina
te begeven.
Geschertk van dlenf Rijkscommissaris
aani Ir MuSsfert.
In den loop van Maandag heeft Ir
Mussert bezoek ontvangen van commis
saris-generaal Schmidt en den S.S.-Grup-
penfiihrer Rauter, die hem mede namens
den Rijkscommissaris, Rijksminister Dr
Seyss Inquart, met zijn 48sten verjaar
dag kwamen gelukwenschen, waarbij
commissaris-generaal Schmidt namens
den Rijkscommissaris aan Ir Mussert een
boekwerk overhandigde van buitenge
woon groote afmeting, afkomstig uit de
stad Munster in Westfalen, en waarvan
de inhoud de geschiedenis van Neder
land behandelt, gezien van de Neder-
landsch-Duitsche verhoudingen uit.
BEKENDMAKING.
Het bureau van den bevelheb
ber der weermacht in Nederland
deelt mede:
Het in de bekendmaking van 4
Mei 1942 vermelde proces tegen
de leiders van een geheime or
ganisatie is geëindigd. Bewezen
is, dat zich opnieuw 27 Nederlan
ders hebben schuldig gemaakt aan
spionnage, begunstiging van den
vijand en verboden wapenbezit.
Vijf en twintig hunner zijn ter
dood veroordeeld, twee tot levens
lange tuchthuisstraf. Een der
doodvonnissen is door gratie ge
wijzigd in levenslange tuchthuis
straf. De andere 24 doodvonnis
sen zijn door fusilleering vol
trokken.
WOENSDAG 13 MEI 1942.
In de grootste smarten,
Blijven onze harten
In den Heer gerust.
'kZal Hem nooit vergeten
Hem mijn helper heeten,
Al mijn hoop en lust.
Ps. 33 10 b.
Extra treinen voor officieren die zich
moeten melden.
De commissaris voor de belangen van
de voormalige Nederlandsche weer
macht deelt mede, dat op 15 Mei a.s.
drie extra treinen zullen worden inge-
lascht ten behoeve van de beroepsoffir
eieren, adelborsten en cadetten, die zich
moeten melden, en wel op de trajecten:
'sGravenhageBreda v.v., Arnhem
Ede v.v., UtrechtEde v.v.
In verband met de te verwachten
drukte op de stations is het noodzake
lijk om den dag te voren reeds plaats
bewijzen te nemen.
Tijdstippen van aankomst en vertrek
der extra treinen:
Heen: Den Haag V. 11.15, Delft
11.27—11.29, Rotterdam D.P. 11.48—
11.51, Rotterdam B 11.59—12.01, Dor
drecht 12,26—12.28, Breda A. 13.00.
Terug: Breda V. 19.00, Dordrecht
19.38—1940, Rotterdam B. 20.04r-20.06,
Rotterdam D.P.20.1420.16, Delft
20.33—20.35, Den Haag A 20.46.
Heen: Arnhem V. 12.38, Ede A.
12.51. Terug: Ede V. 18.43, Arn
hem A 18.56.
Heen: Utrecht V. 12.05, Drieber
gen 12.16—12.18, Ede A. 12.40 Te
rug: Ede V. 18.35, Driebergen 18.58,
Utrecht A. 19.10.
Burgemeesters.
J. Cornelissen is op zijn verzoek met
ingang van 1 Juni als burgemeester der
gemeente Schagen eervol ontslagen.
WANNEER VERDUISTEREN?
Donderdag 14 Mei 1942.
's Morgens tot 5.49 u.
's Avnods van 21.25 u.
Vrijdag 15 Mei 1942.
's Morgens tot 5.47 u.
's Avonds van 21.26 u.
Ons bijkantoor te Middelburg.
Vanaf heden is ons bijkantoor te
Middelburg gevestigd: Nieuwe Burg
28—30 (Telefoon 3128).
Naar de bloeiende] boomgaarden!.
Gaarne wekken wij onze lezers op, om
morgen (Hemelvaartsdag) een bezoek te
brengen aan Zuid-Beveland, waar de vele
boomgaarden thans ryk bloeien. Men kan
uitstapjes of fietstochtjes maken naar
Kapelle, Biezelinge, Wemeldinge en
Kloetinge, maar ook 'e-Gravenpolder en
de Zak van Zuid-Beveland hebben tal
van mooie plekjes. Overal valt nu van
een witte en rose weelde te genieten.
Commissaris vani Politie te Middel^
burg. De heer J. Fontijne is geschorst
als commissaris van politie te Middel
burg; belast is met de tijdelijke waarne
ming van het ambt van commissaris van
politie te Middelbiirg R. A. Avink, hoofd
inspecteur van politie aldaar.
Middelburg.
Het Schoolmuseum. Heden had de
jaarvergadering plaats van de Vereeni-
ging „Schoolmuseum Middelburg", onder
voorzitterschap van den heer C. Wit.
In de morgenvergadering kwam" o.a.
aan de orde het jaarverslag van den
secretaris, den heer C. Roelands.
Daaruit blijkt, dat de secretaris tot het
geven van inlichtingen aanwezig was
in het Museum, dat nog steeds gevestigd
is in school C op de Bree. Tot eenige
uitbreiding buiten de methodiek der
leervakken is het, wegens gebrek aan
goede ruimte nog niet gekomen. Voor de
Schade-enquête-commissie is de opgave
voor schadevergoedingen nader toege
licht. Uit een en ander bleek, dat de aan
spraken op vergoeding voor vereenigin-
gen in het algemeen niet erg sterk staan.
Tot heden is nog geen antwoord van ge
noemde commissie ontvangen. Veel uit
gaven komen niet binnen, wat begrijpe-
Zon
op onder
5.50 21.23
15 Mei Nieuwe maan.
23 Mei Eerste kwartier.
Maan
op onder
5.33 19.23
DONDERDAG 14 MEI 1942.
Het leven is aan 't licht gebracht
De hemel staat ons open
De Heer ontsloot hem, rijk in macht,
De Heer, op Wien wij hopen.
Gez. 235 2 a.
Zon
op orrder
5.49 21.25
Maan
op onder
5,58 20.27
lijk is, daar de uitgevers weinig nieuws
in den handel brengen. Toch kunnen ge
regeld nog iedere maand enkele uitgaven
in 't Maandbericht verantwoord worden.
Het aantal leden bedraagt 320 (v. j.
342)subsidie verleenen 17 (19) ge
meenten, 24 (24) schoolbesturen en 5
(5) vereenigingen.
Het bezoek kan zeer bevredigend ge
noemd worden. Verschillende malen is
ook gebruik gemaakt van" het aanbod
van toezending van -het benoodigde
aan hen, die moeilijk het School
museum kunnen bezoeken. Verschei
dene pakketten zijn verzonden naar
alle deelen van de provinöïe. Met deze
zendingen mede hebben 90 personen hun
belangstelling voor het Schoolmuseum
getoond. Er is dus een flinke opleving te
constateeren.
In de middagvergadering sprak mej.
dl' H. C. M. Ghijsen uit Domburg
over „Zeeuwsche klanken en de Zeeuw-
sche woordenschat".
De Zeeuwsche dialectverschijnselen
wortelen op zeer ouden bodem en zijn
van belang om .de eigenaardige ontwik
keling sedert de oudste tijden doorge
maakt. Hoe onze strijd tegen Spanje een
rol heeft gespeeld bij de ontwikkeling
van bepaalde klinkers in onze taal, werd
in bijzonderheden toegelicht. Spr. deed
eenige grepen uit de rijke overvloed van
woorden en uitdrukkingen, typeerend
voor onze streektaal en wees er op, hoe
veel uit de oudere taal hierin voortleef
de, zoodat het dialect is: een reservaat
van de taal. De streektaal is een bron,
waaruit de algemeene taal zich steeds
weer verrijken kan.
De voordracht werd geïllustreerd door
een aantal gekleurde kaarten van het
Zeeuwsch taalgebied.
Spr. bracht dank aan den heer J. M.
de Nooijer te Renesse, die de kaarten
vervaardigde en aan den heer Roelands,
die de bijschriften teekende.
Helïrtg. Naar aanleiding van de
aanhouding van twee personen uit Vlis
singen wegens rijwieldiefstal, is thans
aangehouden A. H. uit Souburg, ver
dacht van heling van rijwielen.
Overtreding distributietwét. Door
ambtenaren van de prijsbeheersching is
naar het1 politiebureau gebracht en ter
beschikking van den wnd Commissaris
van Politie gesteld zekere A. J., ver
dacht van overtreding der distributie-
wet.
Symbool varï deri wederopbouw.
Onder de voorstellen, welke bij het be
stuur van de stichting Herbouw-Middel-
burg, naar aanleiding van den oproep,
binnen gekomen zijn, bevindt zich er
een, dat zeer aantrekkelijk is als sym
bool voor den wederopbouw der stad,
n.l. de Middelburgsche adelaar, opstij
gend uit de vlammen. De'ze gedachte is
van verschillende zijden naar voren ge
bracht en is naar de meening van het
Bestuur ^bijzonder toepasselijk. Immers
wordt er de herrijzenis van Middelburg
uit de verwoesting op eenvoudige en
voor ieder begrijpelijke wijze in gesym
boliseerd. Dit symbool sluit zich op ge
lukkige wijze aan bij dat, hetwelk geko
zen is voor den wederopbouw der boer
derijen in geheel Nederland: een leeuw,
die uit de vlammen opstaat.
De zeer geslaagde gevelsteen waarop
deze is afgebeeld en welke bij alle her
bouwde landbouwbedrijven is ingemet
seld, valt ook op verschillende panden
alhier te bewonderen. Bovendien heeft
een uit de vlammen opstijgende adelaar
een diepe beteekenis: het is een der ge
bruikelijke vormen, waarop een phoenix
wordt afgebeeld, de legendarische vogel,
die verjongd uit zijn asch te voorschijn
komt, van ouds her het symbool van on
sterfelijkheid en opstanding.