Christelijk Dagblad voor Zeeland
DAGKALENDER
MAANDAG 11 MEI 194?
56e JAARGANG No, 185
Tweede verplichte bijeenkomst ter contröle van de
voormalige Nederlandsche Weermacht.
Het bonnenproces.
Sowjet-aanvallen afgeslagen - Bommen op Malta, Nor
wich, Rostock en Warnemünde - Weer 21 schepen tot
in de Koraalzee ten einde -
zinken gebracht - Zeeslag
Rede van Churchill.
Duitsche vaandelwijding te 's-Gravenhage.
Dr Robert Ley en de Rijkscommissaris voeren het woord.
jen met op-
prijs aan
Elfhuizen
ie Steenen
ltstraat 42,
I, Stations-
Itwerpsche-
N
fRAAGD
keelt.
•aarden.
|B OER,
iaadhandel.
I, Telef. 200.
ÏY in eigen
door onzen
engageerden
ilist.
SOOMER,
12914, Göes.
JEN STOEP
lagen: Kerk-
[GEL, doorl.
prima staat,
I KOSTER—
Axel.
H-LEN BE-
Crapeaud-
Dressoirs,
ïz. LOD.
lendrikskin-
delijke goe-
Yinkeloprui-
loerkleeden,
:ral te ont-
LAAR, 's-H.
26, Goes.
IANO, klein
eurig instru-
TER—DEY,
1.
d om 2-JA-
WEIDEN,
Nieuwland-
ANO'S, OR
IS, enz.
billijke prij-
Stationstr.
SKOE, keur
JAN, Melis-
VTH.
jonnementen
door
Bath, D 56.
EEL.
vraagd. Mej.
kerkscheweg
e Cointre N.V.
EEN HU.IS-
eeftijd 25
t zoon. J. P.
Langestr.,
jer AANKO-
en AANKO-
KOPPEJAN,
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J, J, FANOY
Lange ©Iststraat 34 en Noordweg155
Telefoon 3128
Directeur-Hoofdredacteur:
A. DE LANGE te Goes
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg,
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
Advertentlën 12 cent per millimeter
Ingezonden mededeellngen 24 cent per
millimeter. Klelne'advertentlën 65 cent
bij vooruitbetaling. Advertentiën onder
letter of motto, 10 cent extra.
Bij contract belangrijke korting
1) Venplicht tot aanmelding zijn alle;
a) Beroepsofficieren, oadetten en adelborsten van de voormalige Neder
landsche land- en zeemacht, die op 10 Mei 1040 in actieven dienat
waren.
b) Beroepsofficieren) van het voormalige Nederlandsche koloniale leger
Lm. den leeftijd van 55 jaar.
2) Op 15 Mei 1942, 14 uur preciesy moet de tot aanmelding verplichte per
soonlijk opkomen, overeenkomstig de volgende lijst:
In de provincies:- verplichte bijeenkomst te:
Groningen
Assen, Friesland-Kazerne (Wilhelmina-kazter-
ne) Drentsche Hoofdvaartbtraat 153.
Friesland
Overijssel
Drenthe
Gelderland
Utrecht
Noord-Holland
Zuid-Holland
Zeeland
Ede, Maurits-kazerne, (Infanterie-kazerne)
Stationsweg.
Bussum, v. d. Palmkazerne, Amersfoortsche
straatweg.
Breda, Chasse-kazerne Vierwindenstraat 4.
Roermond, Ernst Kasimir-kazerne.
Noord-Brabant
Limburg.
3) Ieder tot aanmelding verplichte moet meebrengen:
a) een1 wettelijk legitimatiebewijs (persoonsbewijs, zakboekje, militaire
documenten enz.).
b) twee foto's van recenten datum in burger of in uniform, opgeplakt
op twee vellen papier (formaat din), die met de volgende gegevens
moéten worden ingevuld:
familienaam
alle voornamen
geboorteplaats
geboortedatum:
gehuwd, ongehuwd, gescheiden: invullen in blokletters of
laatste militaire rang: met schrijfmachine.
laatste legerafdeeling: f
tegenwoordig beroep:
arbeidsplaats en/of werkgever:
tegenwoordig adres:
woonplaats: straat:
handteekening
4) Niet verschijnen heeft onmiddellijk strafmaatregelen ten gevolge.
9 Mei 1942.
Der Wehrmachtbefehlshaber in
den Niederlanden
General der Flieger
FR. CHRISTIANSEN.
Het voor het Deutsche Obergerieht ge
voerde strafproces betreffende de in
braak in een distributiekantoor te Am
sterdam heeft duidelijk gemaakt, dat
misdaden van dergelijken aard zwaar ge
straft worden en dat de voedselvoorzie
ning van ons volk door een dergelijken
diefstal groot gevaar heeft geloopen.
Het ging in dit geval om hoeveelheden
distributiemateriaal welke voor een ge-
heele stad gedurende geruimen tijd rant
soenen waarborgden.
De bevoegdheid van het Deutsche Ober-
gericht in zaken als de zoo juist berechte
bonnen-affaire wordt gefundeerd op de
verordening van den Rijkscommissaris
omtrent de Duitsche jurisdictie in straf
zaken van 17 Juli 1940. Krachtens deze
verordening berechtenuitsluitend Duit
sche rechtbanken misdrijven, die ge
pleegd worden door Duitsqhe onderda
nen. Evenwel berechten Duitsche recht
banken volgens deze verordening ook
misdrijven, begaan door personen van
andere dan Duitsche nationaliteit, wan
neer die misdrijven zijn gericht tegen
het Duitsche Rijk, het Duitsche volk, de
N.S.D.A.P. of een Duitsehen onderdaan,
ofwel begaan werden in dienst der 'Duit
sche autoriteiten.
Tenslotte valt.de berechting van een
misdrijf van een misdrijf ook onder de
bevoegdheid van de Duitsche rechtban
ken wederom krachtens dezelfde ver
ordening hierbovenbedoeld wanneer
er kwestie is van een misdrijf, dat ge
vaarlijk is voor de gemeenschap en voor
al indien het de voedselpositie in gevaar
brengt. Hierbij wordt een misdrijf- als ge
vaarlijk voor de gemeenschap geken
merkt, als het door zijn omvang en zijn
rechtstreeksche of middèlijker gevolgen
het geheel der Nederlandsche bevolking
raakt, onverschillig of het de voelselpo-
sitie betreft of niet, maar vooral als dit
inderdaad het geval is.
Wanneer een Duitsche rechtbank be
voegd is tot berechting van Nederlan
ders, blijft de vraag nog open, welke
rechtsnormen zij kan toepassen. Krach
tens de verordening van den Rijkscom
missaris van 17 Juli 1940 passen de
Duitsche rechtbanken toe: 1ste het door
den Rijkscommissaris uitgevaardigde
recht, 2de het in Duitschland geldende
strafrecht, 3de het Nederlandsche straf
recht met inbegrip van de bepalingen,
welke de secretarissen-generaal, gemach
tigd door den Rijkscommissaris, uitvaar
digden.
Wanneer nu het door den Rijkscom
missaris uitgevaardigde recht voor een
bepaald geval, zooals dat van de bonnen
affaire, niet in een strafnorm voorziet,
geldt van het Duitsche of het Nederland
sche datgene, wat de zwaarste straf toe
laat. Het Nederlandsche strafrecht bevat
wel strafbepalingen terzake van distri
butiedelicten, maar zij behelzen geen al
gemeen complex van strafbare feiten in
ruimer verband, zooals wel wordt bestre
ken door de Duitsche ordening óp de
oorlogseconomie. Deze straft in derge
lijke gevallen van bijzonder ernstigen
aard ook met de doodstraf. Een derge
lijk ernstig geval is aanwezig, waar de
levensbehoeften der bevolking kwaad
willig in gevaar worden gebracht.
In verband met het feit, dat de veror
dening van den Rijkscommissaris, welke
de gevallen opsomt, waarin de Duitsche
rechtbanken hier misdrijven berechten
en het Duitsche oorlogsstrafrecht toe
passen kunnen,, reeds "van 17 Juli 1940
dateert, wordt, niet aangenomen, dat de
schuldigen in de bonnenaffaire niet be
kend konden zijn met de mogelijkheid
van toepassing van de doodstraf.
Tenslotte zij nog opgemerkt, dat het
Duitsche recht evenals het Nederland
sche de stelling huldigt, dat iemand niet
tweemaal voor hetzelfde feit kan worden
veroordeeld. Evenwel kent het Duitsche
recht terzake een restrictie. Genoemde
regel wordt n.l. niet gevolgd, wanneer
de eerste rechtspreker niet in staat was
een juist oordeel te vellen, omdat hij
niet beschikte over de daartoe benoodig-
de gegevens en geen volledig inzicht had
in den omvang van het misdrijf. Hierin
vinde men dan de verklaring van het
feit, dat in de bonnenaffaire beschuldig
den ten tweeden male zijn veroordeeld.
De druiven worden gekrent».
Het hoogtepunt in de voorjaars be-
drijfsdrukte in het Westland is aange
broken: de druiven worden gekrent.
Het is een werk, dat speciaal wordt
uitgevoerd door vrouwen èn meisjes in
de streek en waardoor menig gezin, dat
een flink aantal meisjes telt, van een
stevige extra inkomst gedurende een
aantal weken verzekerd is.
Reeds thans laat het zich aanzien, dat
het Westland op een gunstig druivenjaar
kan rekenen.
gens staan zij thans niet meer'alleen
zooals twee jaar geleden.
Rusland heeft onder Stalin verliezen
geleden, zooals nimmer te voren een
land in zulk een korten tfld. Van. den eer
sten dag van den veldtocht in Rusland
hebben de Engelschen evenwel met de
Russen broederschap gesloten.
Churchill sprak vervolgens over het
bombardement van Duitsche steden. Hij
spoorde de bevolking van de Duitsche
steden aan zich naar het vrije veld te be
geven en daar hun brandende woonste
den gade te slaan.
Thans wachten de Engelschen tot de
hel weer losbreekt in de Sowjet-Unie.
Wanneer dat zal zijn weet men evenwel
niet. Churchill wierp vervolgens de
vraag op, wat Engeland nog kan doen
om de Sowjet-Unie te helpen. Hij noem
de de mogelijkheid van vorming van een
tweede front in Europa, maar hij wei
gerde de Engelsche plannen bekend te
maken.
Omtrent Madagascar merkte hij op,
dat de geallieerden ten kosten van alles
wilden voorkomen, dat dit eiland den
vijand in handen zou vallen. Als de ha
ven Diego Suarez in het bezit der Japan
ners was geraakt, zou Engelands verbin
ding met Voor-Indië en het Midden-Oos
ten zeer in gevaar zijn gekomen.
Het is waar, zoo zeide hij, dat de Ja
panners gemakkelijker him rooftocht in
den Indisehen Archipel konden volvoe
ren door gebruik te maken van de om
standigheid, dat wij elders werden be
zig gehouden.
Thans evenwel staan zij tegenover een
steeds krachtiger verweer. Zij kunnen
zich niet veroorlooven nogmaals zulke
verliezen te lijden als in den slag in de
Koraalzee. Churchill erkende overigens,
dat de bijzonderheden daaromtrent hem
nog niet bekend waren.
De militaire kracht der Ver. Staten,
aldus Churchill is alleen al grooter dan
die van Japan en ook Engeland zal bij
dragen tot de verplettering van deze
heb- en eerzuchtige natie.
Tot slot zeide Churchill, dat de, geal
lieerden, wat er ook moge gebeuren, op
de eindoverwinning afkoersen.
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel der Duitsche weer
macht maakt bekend:
In het Ojo sten mislukten nieuwe
plaatselijke, door pantserwagens onder
steunde aanvallen van den vijand. De te
genstander leed zware bloedige verlie
zen. In Lapland en aan het front
van Moermansk werden vrij zwak
ke vijandelijke aanvallen' afgeslagen.
In Noord-Afrika wederzijdsehe
artillerie- en verkenningsactiviteit. Bij
nachtelijke aanvallen werden de woes
tijnspoorweg en automobielconcentraties
met succes door de luchtmacht be
stookt.
Op Malta plaatsten gevechtsvlieg
tuigen talrijke bomvoltreffers op vlieg
veldinstallaties alsmede in torpedo- en
brandstofdepots op het eiland.
Aan de Z u i d - en Z.O. -kust
van Engeland bombardeerden
Duitsche gevechtsvliegtuigen overdag
voor de oorlogvoering belangrijke doelen
en brachten in het zeegebied ten Z.W.
van Worthing een patrouillevaartuig tot
zinken.
Als vergelding voor de aanvallen van
Britsche bommenwerpers op Duitsche
steden en landelijke gemeenten hebben
formaties gevechtsvliegtuigen in den
nacht van 8 op 9 Mei ten deele van ge-,
ringe hoogte de stad Norwich met bom
men bestookt.
Strijdkrachten van de Britsche lucht
macht wierpen op de stad Rostock
en het zeebad Warnemünde bri
sant- en brandbommen. Luchtdoelartil
lerie en jachtafweer brachten deïi tegen
stander bij dezen nieuwen, terrorisee-
ringsaanval op de burgerbevolking zwa
re verliezen toe. Achttien der aanvallen
de bommenwerpers werden neergescho
ten. In dit afweersucces had de lucht
doelartillerie een belangrijk aandeel.
In het Oosten steunde de lucht
macht met sterke strijdkrachten de af-
weergevechten van het leger in den
Noordelijken sector. Vier vijandelijke
vliegtuigen werden daarbij neergescho
ten.
In de wateren van het schiereiland
K e r t s j vernietigde een verkennings
vliegtuig een vijandelijken mijnenveger,.
De vliegtuigbestuurder in een jacht-
eskader, luitenant Koppen, overwinnaar
in 85 luchtgevechten en drager van het
eikenloof bij het Ridderkruis van het
IJzeren Kruis, is van een vlucht naar
den vijand niet teruggekeerd. Met hem
verliest de luchtmacht een harer stout
moedigste en succesrijkste jachtvliegers.
Italiaansch weermachtsbericht.
In Cyrenaica normale activiteit
van verkenningstroepen en artillerie.
Italiaansche en Duitsche vliegtuigfor
maties hebben vastberaden aanvals-
acties ondernomen tegen militaire doe
len op M a 11 a en met bijzondere fel
heid de opslagplaatsen van Floriana
getroffen. Pogingen van het Britsche
luchtwapen, om de operaties der Duit
sche bommenwerpers te verhinderen,
mislukten. Onze jagers, die terstond
aanvielen, botsten na elkander op twee
in aantal belangrijk sterkere formaties
Spitfires en brachten vier vliegtuigen na
harden strijd ten val, terwijl talrijke
andere vliegtuigen doeltreffend met ma
chinegeweervuur werden bestookt. Aan
onze zijde geen verliezen.
Op de Middellandsche Zee
werd een van onze konvooien zonder
succes herhaaldelijk het doel van arglis
tige vijandelijke" lucht- en duikbootaan-
vallen. De schepen, die geenerlei schade
leden, bereikten alle hun plaats van be
stemming.
WEER 21 SCHEPEN TOT
ZINKEN GEBRACHT.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
„Iii het verdere verloop van den strijd
tegen de ravitailleeringsscheepvaart .heb
ben Duitsche duikbooten in Amerikaan-
sche wateren, in de Caraibisehe Zee en
in de Golf,van Mexico 21 schepen met
een gezamenlijken inhoud van 118.000
brt. tot zinken gebracht.
Radio-redd van Churehill.
(A. N. P.) In een radiorede heeft
Churehill de problemen van verleden en
heden behandeld. Hij erkende, dat' de
voorafgaande periode vol zorgen en vol
moeilijkheden is geweest en dat de En
gelschen menige teleurstelling hebben
moeten slikken.
Omtrent het heden verklaarde Chur
ehill, dat de Engelschen evenals in den
wereldoorlog, weer vele nederlagen en
ontberingen moeten doormaken, Overi-
MAANDAG 11 MEI 1942.
Wien heb ik nevens U omhoog?
Wat zou mijn hart, wat zou mjjn oog,
Op aarde nevens U toch lusten?
NietB is er, daar ik in kan rusten.
Ps. 73 13 a.
Zon
op onder
5.54 21.19
15 Mei Nieuwe maan.
23 Mei Eerste kwartier.
Maan
op onder
4.45 17.12
DE ZEESLAG OP DE
KORAALZEE.
De correspondent te Bern van de „Köl-
nische Zeitung" meldt:
De laatste officieele mededeeling uit
het hoofdkwartier van generaal Mac-
Arthur over den slag in de Koraalzee,
laat er geen twijfel over bestaan, dat de
groote zee- en luchtslag in het voordeel
der Japanners is beslist. De slag in de
Koraalzee, zoo wordt woordelijk gezegd,
is voorloopig gestaakt. De aanval van
den vijand werd afgeslagen. Onze aanval
wordt voortgezet. Eenige dagen gelederi
werd een georganiseerde Japansche aan
val opgezet. Onze marinestrijdkrachten
ondernamen voor den afweer hiervan een
eigen aanval.
(D. N. B.). Het Keizerlijke hoofdkwar
tier heeft Zaterdagmiddag om 3.40 Jap.
tijd de volgende nieuwe resultaten van
den zeeslag op de Koraalzee bekend ge
maakt.
Een vijandelijke kruiser, waarvan het
type en de naam niet zijn vastgesteld,
werd door torpedovliegtuigen, die zich
in zelfvernietiging op het schip stortten,
zwaar beschadigd. Een vijandelijke tor
pedojager werd tot zinken gebracht.
Sedert den 7en Mei zijn, naar verder
verluidt, 89 vijandelijke vliegtuigen neer
geschoten.
De Japansche marine verloor een klein
hulp-vliegkampschip, dat uit een vroe
ger tankschip tot een vliegtüigdrager
was omgebouwd. Bovendien zijn 31 Jar
pansche vliegtuigen tot dusver niet te
rug gekeerd.
Volgens de Tokio Asahi Sjimboen gin
gen met de beide vliegtuigmoedersche
pen meer dan 110 geallieerde vliegtuigen
verloren.
's GRAVENIÏAGE. In een feestelijk-
plechtige samenkomst van Nationaal-
Socialisten, in hoofdzaak Duitsche man
nen en Vrouwen, Hitlerjugend en een
aantal leden der N.S.B., in aanwezigheid
van den' ^Rijkscommissaris, Rijksminis
ter dr Seyss-Inquart, den Bevelhebber
der weermacht hier te lande, gen. Chris
tiansen, Commissarissen-gen. Schmidt,
Rauter en Wimmer, gezant Bene en van
verscheidene hooge Duitsche officieren
en leiders van geestverwante organisa
ties, waarbij dg NSB was vertegenwoor
digd door haar plv. leider van Geelker
ken, heeft Dr Robert Ley Zondagmid
dag in de geheel gevulde groote zaal
van den Haagschen Dierentuin in zijn
kwaliteit van Reichsorganisationsleiter
de vaandels gewijd, welke toebehooren
aan de hier te lande gevestigde Duit
sche werkersverbonden.
D r L e ydie met een geestdriftig
applaus werd begroet, hield een bezie
lende rede, waarin hij schetste wat de
Duitsche volksgemeenschap beteekent,
die aan Hitler is te danken. Hij herin
nerde aan de tijden rond den vorigen
wereldoorlog, toen 't Duitsche volk zich
die eenheid nog niet bewust was, on
danks de grootste beproevingen, welke
het moest doorstaan. Dr Ley ging ver
der de geschiedenis van het Duitsche
rijk na, dat 300 jaren geleden zijn een
heid verloor en dat reeds als drager van
de cultuur in Europa trad, toen Enge
land nog een onbekend eiland was.
Eerst na den wereldoorlog is een een
voudig soldaat uit de millioenen solda
ten, een eenvoudig arbeider uit de mil
lioenen arbeiders, opgestaan om het
Duitsche volk bewust te maken van zijn
saamhoorigheidAdolf Hitler, die met
zijn ideaal dat volk aaneensmeedde, on
danks heftige en felle bestrijding door
allen, die van de verdeeldheid meenden
te moeten leven. Dien strijd heeft Hitier
gewonnen, doordat hij zijn hart gaf
aan het Duitsche volk. Dank zij den
Fuehrer vormen thans 85 millioen Duit-
schers een onverbreekbaar blok, als van
beton.
Het Duitsche volk, zoo riep Dr Ley
met stemverheffing ,uit, behoort aan
Adolf Hitler en aan geen ander.
Ook herinnerde Dr Ley aan den da
tum van heden twee jaren geleden, toen
de aanval op_ het Westen in den aan
Duitschland verklaarden en door Hitier
niet gewilden oorlog begon. Spreker
noemde dezen oorlog een strijd van
Duitschland tegen Juda, van het socia
lisme tegen het kapitalisme, van den ar
beid tegen het geld.
Wat het Nederlandsche volk betreft,
verklaarde spreker overtuigd te zijn,
dat dit niet door de wapens, doch slechts
door de nationaal-socialistische ge
dachte kan worden gewonnen en hij
schetste daarbij de verbondenheid van
het Germaansche bloed van het Duit
sche en 't Nederlandsche volk. De Fueh
rer, aldus Dr Ley, is de trouwste kame
raad van ons allen. Hoe groot Adolf
Hitler moge zijn als staatsman, als
volksleider, als soldaat, het grootste is
hij als mensch en kameraad.
Ten slotte wijzend op de symbolieke
beteekenis van het vaandel der natio-
naal-soc. volksgemeenschap, ging Dr
Ley tot de eigenlijke wijding der op het
podium opgestelde vaandels over, waar
bij het muziekkorps der Duitsche Orde-
politie ih plechtig langzaam tempo het
Horst Wessellied deed weerklinken.
Hij herdacht hierop de gevallen kame
raden, waarbij de muziek het lied „Ik
had een kameraad" ten gehoore bracht.
Rijksmin. Dr Seyss-Inquart
dankte den Reichsorganisationsleiter in
hartelijke bewoordingen namens de in
Nederland wonende of verblijf houdende
Duitsche volksgenooten en gaf opnieuw
uiting aan de gevoelens van lotsver
bondenheid van allen die van Germaan-
schen bloede zijn en bovenal van de
trouw aller Duitschers aan den Fueh
rer. De taak van de in het buitenland
wonende Duitschers, aldus spreker, is
verre van gemakkelijk, doch zij worden
gedragen door de gedachte der Duitsche
eenheid, die zij veel eérder en veel inten
siever nog dan de in Duitschland wonen
den moeten hebben aangevoeld. Namens
hen- zegde spreker aan Dr Ley volledi-
gen steun toe.
Juist heden, aldus de Rijkscommissa
ris, op den tweeden verjaardag van de
komst der Duitsche troepen in Neder
land, is er alle aanleiding voor een plech
tigheid als deze, die wederom getuigt van
onze beginseltrouw aan volk en Fuehrer.
De taak, waarvoor Duitschland onder
Hitiers leiding is gesteld, is grootsch
als geen andere, want het gaat thans om
het bestaan of niet-bestaan van het
avondland, van de cultuur in Europa.