Christelijk Dagblad voor Zeeland
Binnenland
DAGKALENDER
Uit de Provincie
DONDERDAG 7 MEI 1942
56e JAARGANG No. 182
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J, J. FANOY
Lange Giststraat 34 en Noordweg 155
Telefoon 3128
DI recte u r- H oof d redacte u r
A, DE LANGE te Goes
Abonnementsprijs f 2.W per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg,
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0,21
Losse nummers 6 gent
Advertentiën 12'cent per millimeter
Ingezonden mededeelingen 24 cent per
millimeter. Kleine advertentiën 65 cent
bij vooruitbetaling. Advertentiën onder
letter of motto 10 cent extra.
Bij contract belangrijke korting
Conclusiën uit 1891.
Succes op Dultsohe aanvalsoperatles - Verschillende
luohtaanvallen - Corregldor in Japansohe handen -
Japanners in Akyab -
stand op Madagascar.
Kraohtigo Fransche tegen-
J
IV
Het eerste Christelijk Sociaal Congres,
dat in 1891 gehouden werd heeft voor
vele maatschappelijke vraagstukken zijn
standpunt bepaald.
Richtlijnen werden getrokken en con
clusiën vastgesteld, die de juiBte weg
aanwezen om uit de sociaile nood te ge-
rSiksQi
Het individualisme had in verkeerden
zin zijn duizenden verslagen. De arme
maatschappelijk zwakkeren werden ge
ëxploiteerd: Ongelimiteerde werktijden,
vrouwen- en kinderarbeid, vaak ontstel
lend lage loonen en droeve woningtoe
standen. Als gevolg van dit alles hooge
sterftecijfers, veel t.b.c. en een zwak op
groeiend geslacht.
We halen nu een paar van de conclu
sies aan, die de „Algemeene beginselen"
bevatten.
I. De Heilige Schrift leert, dat de
menschelijke samenleving niet naar
eigen goedvinden kan worden ingericht,
maar gebonden is aan de wetten, die
daarvoor door God zeiven in de Schep
ping en in Zijn Woord zijn vastgesteld.
III. Afwijking van deze wetten en or
dinantiën, door God gesteld, is in het al
gemeen de oorzaak van alle sociale mis
standen.
Door haar toch hebben de verschei
denheden, die krachtens de Schepping
onder de schepselen bestonden, haar
eenheid verloren, zij zijn in tegenstellin
gen veranderd en de schepselen zelve in
een vijandige houding tegenover God en
elkander gesteld.
V. Het groote algemeene beginsel voor
de oplossing der Sociale kwestie behoort
naar de Schrift dat der gerechtigheid te
zijn, d.i. de aanwijzing voor /ieder
mensch van die plaats, welke hij naar
Gods ordinantiën tegenover God en alle
andere schepselen heeft in te nemen.
VI. Het is daarom geheel in overeen
stemming met de Heilige Schrift om:
a. den mensch niet slechts de voorbe
reiding voor zijn eeuwige bestemming,
maar ook de vervulling zijner aardsche
levenstaak mogelijk te maken;
b. het onderscheid en verband van
deze dubbele roeping door de instelling
van de Zondag naast de werkdagen ook
op politiek terrein te handhaven;
c. van het kruis van Christus uit, dat
de verzoening met God ons predikt, alle
verhoudingen der menschen nieuw te re
gelen en in hare oorspronkelijke ge
daante te herstellen, meer bepaald op
sociaal terrein.
d. armoede en ellende, vooral verar
ming te voorkomen
e. opeenhooping van kapitaal en grond
bezit tegën te gaan, en
f. voor ieder mensch naar zijn stand
een onbezorgd l°ven en een „mensch-
waardig bestaan" te begeeren.
Dr C. v. d. Berg directeur van
Centraal Beheer.
Naar de N. R. Crt. verneemt, is Dr
C. v. d. Berg, oud-directeur-generaal van
de volksgezondheid, benoemd tot direc
teur van Centraal Beheer, als opvolger
van Dr Posthuma.
Uitkeering bij de geboorte van een kind.
De centrale persdienst van het N.A.F.
deelt mede, dat de arbeidscontractanten
in dienst van het departement van han
del, nijverheid en scheepvaart en van
het departement van landbouw en vis-
scherij in afwachting van een nadere re-
- geling bij geboorte van een kind in hun
gezin aanspraak kunnen maken op een
uitkeering van f 55.
Deze regeling is terügwerkefide kracht
verleend van 1 November 1941 af.
Diefstal tijdiens het vervoer*.
Het komt tegenwoordig meer dan eens
voor, dat goederen tijdens het vervoer
worden ontvreemd.
Velen verzenden hun goederen nog
steeds in verpakkingen, die opschriften
dragen zooals: vet, vleeschwaren, zeep,
koffie, suiker e.d., waardoor de diefstal
in de hand wordt gewerkt, of in doozen
en kisten, die door een onvoldoende slui
ting of verpakking den inhoud gemak
kelijk bereikbaar maken.
Vaak ook verlangen de verzenders of
ontvangers van de expediteurs, dat zij de
goederen uit of in de opslagplaats sjou
wen, ook als hun transportmiddel daar
door onbeheerd buiten moet blijven
staan en de kans op diefstal wordt ver
groot.
Den verzenders van goederen wordt
daarom in hun eigen belang dringend
aangeraden met de expediteurs overleg
te plegen over de wijze, waarop de dief
stal van goederen ^tijdens het vervoer
kan worden tegengegaan en de vervoer
ders by te staan in hun voortdurenden
strijd tegen den diefstal van goederen,
die aan hen ter verzending zijn toever
trouwd.
DUIT8CHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht deelt mede:
Aan het O o s t e 1 k e front leidden
Duitsche aanvalsoperaties tot succes.
Verscheidene plaatselijke aanvallen van
den vijand werden afgeslagen.
IndeNoolrdeiyke zone van het
Oosteljjke front herstelden de Duitsche
troepen door een moedigen, systematisch
voorbereiden aanval de verbinding met
een belangrijk steunpunt, dat door den
vijand was ingesloten. Het onder bevel
van generaal-majoor Scherer staande
garnizoen van dit steunpunt heeft sedert
21 Januari 1942 in zware verdedigings
gevechten met groote dapperheid stand
gehouden tegen de talrijke aanvallen van
sterkere vijandelijke strijdkrachten.
In Leningrad ontstonden bij de
beschieting van wapenfabrieken langdu
rige branden.
Achter het Oostelijke front werden op
verschillende plaatsen gewapende bolsje
wistische benden vernietigd.
De gevechten in Lapland en aan
bet front van Moermansk duren
voort. Na het afslaan van vijandelijke
aanvallen zijn onze troepen op vele plaat
sen tot den tegenaanval overgegaan.
Gevechtsvliegtuigen hebben met goed
gevolg militaire installaties in S e b a s-
topoi, op DKrim en in het Kau-
kasische binnenland gebom
bardeerd.
InNoord-Afrikabij aanhou
dende zandstormen geringe verkennings
actie aan weerskanten. De aanvallen op
LaValettaen vliegvelden op M a 11 a
werden met goede resultaten voortgezet.
In den nacht van 4 op 5 Mei geraak
ten lichte zeestrijdkrachten, die in Het
Kanaal opereerden, in gevecht met
vijf Brit3che torpdobootjagers, waarvan
er eenige door geschutvuur beschadigd
werden.
Lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen
hebben gisteren spoorweg- en fabrieks-
emplacementen in de Engelsche kuststad
Folkestone met succes aangevallen.
Britsch© bommenwerpers ondernamen
in den afgeloopen nacht systeemlooze
storingsvluchten naar Z.- Duitsch-
1 a n d. Zij lieten enkele bommen vallen
op kleine steden en plattelandsgemeenten
Nachtjagers en afweergeschut schoten
drie bommenwerpers neer. Luitenant
Koeppen behaalde gisteren aan het Oos
telijk front zijn 85ste overwinning in de
lucht.
Italiaansch weermachtbericht.
Aan het front iriCyrenaica wer
den de operaties aan weerszijden door
zandstormen beperkt. De bombardemen
ten door de afdeelingen Italiaansche en
Duitsche vliegtuigen op vlootbases en
vliegvelden op Malta werden voortgezet.
Duitsche jagers hebben een Spitfire
neergeschoten.
Moslkou tegienl landingen
In het' Westert.
Blijkens een bericht uit Ankara in de
„National Zeitung" schrijft het blad van
het Sowjet-leger, „Rood© Ster": „Wan
neer onze bondgenooten van meening
zjjn, dat een door hun gevormd plan
voor een actie tegen het Europeesche
continent een gemakkelijke taak betee-
feent, dan is dat een ernstig zelfbedrog.
Het zou beter zijn, wanneer zij hun aan
dacht niet verdeelen over allerlei moge
lijkheden, maar liever op datgene, wat
wij van hen mogen verwachten op grond
van de beloften, die zij ons gegeven heb
ben". Het Sowjetblad eindigt zelfs met
een beroep op de Geallieerden, af te zien
van landingspogingen. Stalin en zijn
raadgevers houden het blijkbaar voor
den veiligsten koers, dat de geallieerden
boven al de Sowjet-Unie van oOrlogsma-
terieel voorzien.
Krachtiger* Frhnsche tegenstand
op Madagaskar.
(D. N. B.). Naar de Britsche berich
tendienst meldt, wordt in toonaangeven
de kringen te Londen verklaard, dat het
verzet tegen de Britsche strijdkrachten
op Madagaskar krachtiger is geworden.
De Britsche troepen zijn tot dusver on
geveer 40 km opgerukt. De doelen te
Diego en Suarez en in Antisiranq zijn
echter nog niet veroverd.
Het door het Britsche ministerie van
Oorlog en de admiraliteit uitgegeven
communiqué spreekt van vastberaden
tegenstand in het Noorden. De verliezen
zijn vandaag derhalve zwaarder dan gis
teren. In een te Vichy gepubliceerd over
zicht van de situatie op het eiland wordt
gezegd, dat alle pogingen van de aan
vallers zich van de zeè- of van de land
zijde uit meester te maken van het vloot-
steiunpunt en de stad Diego Suarez tot
nu toe met verliezen voor den vfland zjjn
afgeslagen. Woensdagochtend versterk
ten de Britsche strijdkrachten haar
luchtaanvallen, die mogelijk gemaakt
zijn door de aanwezigheid van een vlieg
kampschip. Een aantal der aanvallende
vliegtuigen werd neergeschoten door de
Fransche strijdkrachten.
Te Vichy is officieel medegedeeld, dat
de Fransche marine by de eerste Brit
sche aanvallen de duikboot „Beveziers"
en den hulpkruiser „Bougainville" heeft
verloren. Het grootste deel der opvaren
den is gered.
Het Engelsche eskader, dat in de Cou-
rierbaai in de nabijheid van Diego Su
arez kruist, omvat in totaal 23 schepen.
Hieronder bevinden zich 5 groote, 12
middelmatige en 6 kleine schepen.
Den geheelen dag door hebben de En-
gelschen, naar verder in het telegram
gezegd, wordt, de luchtaanvallen met
versterkte kracht voortgezet. Het Fran
sche liuchtwapen werd met alle toestel
len voor den afweer in den strijd gewor
pen en de tegenstand duurt voort. De
gouverneur-generaal voegt er echter in
zijn telegram nog aan toe, dat de situa
tie kritiek blijft.
Corregidor in Japansohe handen.
Uit Stockholm: Naar de Britsche be
richtendienst meldt, heeft het Australi
sche hoofdkwartier medegedeeld, dat
Corregidor heeft gecapituleerd.
Een communiqué uit 't hoofdkwartier
van generaal Mac Arthur bevestigd, dat
de vesting Corregidor, na vier maanden
te hebben stand gehouden, is gevallen.
Akyab veroverd?
Het Japansche hoofdkwartier heeft
medegedeeld, dat in Birma opereerende
Japansche troepen op 4 Mei het vlieg
veld van Akyab aan de Golf van Benga
len bezet hebben. Daardoor ligt Calcutta,
dat 500 km van Akyab verwijderd is,
binnen het bereik der Japansche lucht
macht.
Ofschoon men nog niet over officieele
bevestiging beschikt, neemt men in wel
ingelichte kringen te Tokio aan, dat in
middels ook de stad Akyab bezet is.
De strijd wordt, volgens Tojo
pas in de toekomst beslist.
(D.N.B.) Op de vergadering van den
bond van wapenfabrikanten heeft de
premier, Tojo, verklaard, dat Japan wel
iswaar sedert het begin van den oorlog
buitengewone successen heeft geboekt,
maar dat de kwestie van overwinning
of nederlaag definitief pas in de toe
komst wordt beslist.
Amerika en Engeland treffen thans
koortsachtig toebereidselen voor den a.s.
beslissenden strijd, om met gebruikma
king van hun vele hulpmiddelen op het
gebied van grondstoffen de schande uit
te wisschen van de bittere nederlagen
uit het eerste stadium.
In dit tijdsgewricht is het Japans drin
gende plicht de noodzakelijke bewape
ning beschikbaar te stellen, de totale
oorlogvoering te versterken en daardoor
ook op het gebied der wapenindustrie
by te dragen tot de verplettering van
Engeland en de V. S.
Korte berichten.
Het Engelsche Lagerhuis heeft be
sloten een strafvervolging in te stel
len tegen een lid, dat„ berichten had
doorgegeven betreffende een geheime
zitting van het parlement. (D.N.B.)
]?e Bulgaarsche regeering heeft
besloten tot aanwerving van 25.000 ar
beiders voor den aanleg van nieuwe we-,
gen in Bulgarije, vooral in de bevrijde
gebieden.
In Tsjoengking wordt volgens de
„Kölnische Zeitung" gezegd, dat de aan-
vals-operaties die door de Chineesche
troepen ifi de richting Nanking zouden
worden ondernomen tot de inneming van
verscheidene fabrieken, arsenalen en
spoorwegstations hebben geleid. Ook in
Hangjoe zouden Chineesche troepen zijn
binnengedrongen.
Exchange Telegraph meldt uit Je
ruzalem, dat opnieuw een aanslag is ge
pleegd op den plaatsvervangenden Brit-
schen politiechef. Een bom ontplofte
voor zijn huis en beschadigde de auto,
waarin liij zich met enkele anderen be
vond. Allen bleven ongedeerd.
Ned. Arbeidsfront.
De Persdienst van het N.A.F. meldt:
Om alle misverstanden te voorkomen
moet erop gewezen wórden, dat het Ge
neraal Pardon slechts geldt voor hen,
die op 15 Juli 1940 nog lid waren van
een erkende vakorganisatie. Zy, die dus
voor dien datum uit een vakorganisatie
zijn getreden, komen niet in aanmerking
voor het Generaal Pardon.
Vle«#ohver*koop op Maandagi ert Dinsdag.
In de Vee- en Vleeschverordening 1942
ie vastgelegd het verbod tot het verkoo-
pen en afleveren van vleesch, vleesch
waren en gerechten, waarin vleesch is
verwerkt, aan de verbruikers op Maan
dagen en Dinsdagen.
In het op 0' Mei verschenen voedsel-
voorzieningsblad van de bedrijfsorgani
satie voor vee en vleesch is opgenomen
een besluit, waarin van de ontheffings
mogelijkheid gebruik is gemaakt tot het
toestaan van verkoopen en afleveren
door den kleinhandel tegen het in ont
vangst nemen van andere soorten distri
butiebescheiden van de genummerde bon
nen van de levensmiddelenkaart; dat zyn
voornameiyk z.g.n. wehrmachtsmarken
en ziekenbonnen. De nieuwe ontheffing
staat tevens toe verkoop en aflevering
op genoemde dagen van voorwaardeiyk
goedgekeurd vleesch (over de vrijbank)
en van gesteriliseerd vleesch.
Beperkte uitgifte vanl BChoenteribonnen.
In verband met een te treffen wyzi-
ging in de schoenendistributie, waarom
trent binnenkort nadere berichten zul
len worden gepubliceerd, zullen de plaat
selijke distributiediensten in de maand
Mei geen schoenenbonnen 1 aan perso
nen van 16 jaar en ouder uitreiken. Der
halve dienen personen van 16 jaar en
ouder in Mei ook geen aanvraagformu
lieren voor bon 1-schoenen by de distri
butiediensten in te leveren. Aanvragen
van personen beneden 16 jaar en aan
vragen van personen boven 16 jaar voor
werkschoenen, bon 2-schoenen of pan
toffels kunnen in Mei wel worden inge
diend.
Naar het Oostfront.
In het kamp van den Ned. Arbeids
dienst te Eeze bij Steenwijk, zijn gister
morgen drie afdeelingen van den N.A.D.
bestaande uit ongeveer 400 manschap
pen, beëedigd in verband met hun a.s.
vertrek naar het Oostfront.
De Generaal-Arbeidsleider De Bock,
sprak de mannen toe, om hen te wijzen
op de zeer belangrijke gebeurtenis der
eedsaflegging, het afleggen van den eed
van trouw aan den Führer van 't Groot-
Duitsche Rijk.
De leiding van den N.A.D. waardeert
het in hooge mate, dat deze mannen
vrijwillig vertrekken. Zorgt er voor, al
dus spreker, dat de goede geest, discipli
ne en kameraadschap van den NA.D. ge
handhaafd blijven.
Na de beëediging nam Reichsarbeits-
fuehrer Hierl het woord. Gy wilt in de
zen grooten tijd, waarin het lot van
Europa voor eeuwen wordt beslist, met
uw jonge kracht niet werkloos thuis zit
ten, gij wilt daar bij zijn. Nooit zullen
Nederlanders en Duitschers meer tegen
elkander in mogen gaan. Wij behooren
tezamen en gemeenschappeiyk willen wy
naar de toekomst marcheeren.
Ik vertrouw er op, dat gij in uw hou
ding en uw prestaties den Nederland-
schen naam eer zult aandoen.
DONDERDAG 7 MEI 1942.
Wént deze God is onze God,
Hy is ons deel, ons zalig lot,
Door tyd noch eeuwigheid te scheiden;
Ter dood toe zal Hy ons geleiden.
Ps. 48 0.
Zon
op onder
6.01 21.13
Maan
op onder
2.51 12.34
WANNEER VERDUISTEREN?
Vrijdag 8 Mei 1942.
's Morgens tot 5.59 u.
's Avonds van 21.15 u.
DRIE KINDEREN TE DRIEWEGEN
VERBRAND.
Gisteravond te ongeveer half 0 brak
te Driewegen brand uit in een schuurtje
van den arbeider de W., doordat drie
kinderen met lucifers speelden op een
zoldertje, waarop hooi was geborgen.
Het schuurtje was direct met rook ge
vuld, zoodat de kinderen niet meer weg
konden komen.
Door het krachtig optreden van de
plaatselyke brandweer bleef de brand
tot het schuurtje beperkt en konden de
aangrenzende woningen behouden biy-
ven. Het vuur was spoedig gebluscLt.
Twee der kinderen, die in het schuur
tje wanen, een jongen en een meisje van
den arbeider de W„ resp. 6 en 4 jaar oud,
bleken echter in de vlammen omgeko
men te zyn. Het derde, een 8-jarig jon
getje van den schaapherder de W„ een
neefje van de beide andere kinderen,
had zware brandwonden opgeloopen en
moest naar het R. K. ziekenhuis te Goes
worden overgebracht, waar het vanmor
gen is overleden.
Arbeidsfront. Tot leider van het
Ned. Arbeidsfront in Zeeland is benoemd
de heer H. C. de Jonge Baas te Middel
burg.
Middelburg.
Volksonderwijs. In de Woensdag
avond gehouden vergadering van de afd.
Middelburg van Volksonderwy's bleek uit
het jaarverslag dat het ledental terug
liep in 1941 van 340 tot 308 en op 1
April j.l. 284 bedroeg. De rekening wijst
een goed slot 1941 aan van f 38.59, wat
de kas doet sty'gen tot f 117.91
Vandaag Laatste kwartier.
15 Mei Nieuwe maan.
Goes.
Valsche suikerbon. Dezer dagen
kwam een meisje in den winkel van den
beer V. suiker halen, waarvoor zij een
bon inleverde. De winkelier zag terstond
dat de bon vervalscht was en waar
schuwde, terwyi hy het meisje liet wach
ten, de politie. De bon was van mej.,S. C.
de P., die de bekentenis aflegde de
bon te hebben vervalscht. Zy kreeg een
proces-verbaal,
Een landbouwer, die een fiets tegen
een abnormaal hoogen prijs had ver
kocht, is door ambtenaren van de Prijs-
beheersching gearresteerd.
Zuid-Bevelarid.
Yerseke. De burgemeester heeft beslo
ten over te gaan tot aankoop van een
strook grond, ter grootte van ruim 33
vierk. meter, van den heer P. Verwijs Sr.
alhier, liggende voor diens woning in de
Kaaistraat, zulks ter completeering van
de verbreeding van genoemde straat.
Door deze overeenkomst zal aan den
onhoudbaren toestand ter plaatse spoe
dig een einde komen en een gevaarlijk
verkeersobstakel kunnen worden opge
ruimd.
Kruiningert. De oude schuur van dhr
L.op den hoek van de Achterstraat en
Snellemarkt moest omvergetrokken wor
den om ongelukken te voorkomen. Reeds
lang hing ze bedenkelijk scheef, totdat
Dinsdag een gekraak ingrijpen noodza
kelijk maakte. Met de noodige voorzorgs
maatregelen voor de belendende wonin
gen werd de afgeleefde grijsaard onder
groote belangstelling en met medewer
king van de jeugd omver getrokken. Een
ongewoon schóuwspel, wat nog niet zoo
vlot ging. Onder groot gekraak en hoera
van de jeugd zakte het bouwsel ineen.
Walcheren.
Westkapelle. Maandagavond vergader
de de vereen. „Het Groene Kruis". Voor
zitter Ds W. Reus. De secretaris, dhr P.
de Vos, bracht jaarverslag uit. Het le
dental steeg met 11 en bedraagt thans
651. De bestrijding van de T.B.C. had de
vereeniging veel zorg gegeven. De kin
deren van beide scholen werden onder
zocht. Er werd één nieuwe tent ge
maakt, één gebruikte tent werd ver
nieuwd, terwyi nog een nieuwe tent werd
aanbesteed. Van de hoogtezon werd vry
druk gebruik gemaakt.
De penningmeester, de heer J. Stoel,
meldde
Groene Kruis-rekening: Met het batig
slot over 1940 ad f 1975.20 bedroegen de
inkomsten f 2765.91, de uitg. f 578.81%,
batig slot 2187.09%.
Hoogtezon-rekeningMet het batig
slot over 1940 ad f 143.14y2 bedroegen
de inkomsten fl76.94y2, de uitgaven
f 66.44, batig slot f 110.50%.
T..B.C.-rekeningMet het nadeèlig slot
over 1940 ten bedrage van f 392.75 be
droegen de uitgaven f 1519.97, de in
komsten f 402.50, nadeelig slot f 1117.47.
Van zuster Traas was een dankbetui
ging binnengekomen voor het bloemstuk,
dat zij ter gelegenheid van haar 25-jarig
jubileum van de afdeeling ontving.
De voorzitter herdacht daarna den om
het leven gekomen magazijnmeester wy-
len den heer J. van Rooyen Az.
Herbenoemd werden tot magazyn-
knecht de heer H. Lievense Lz. en tot
bode de heer Adr. Gabriëlse Stz.
Op voorstel van den heer H. Lievense
Lz. werd besloten, al het materieel van
de vereeniging onder te brengen in het
Groene Kruis-gebouwtje.
Tholen en St.-Philipsland.
Stavenisse. Onder voorzitterschap van
den dijkgraaf C. Steendyk werd een ver
gadering van ingelanden van het water
schap „Stavenisse" gehouden. Het dyk-
geschot werd voor het dienstjaar 1942
'43 vastgesteld op f 19 per H.A.
De begrooting voor het nieuwe dienst
jaar werd in ontvangsten en uitgaven
vastgesteld op f 26073.04. Uitgetrokken
werd voor schuldaflossing een bedrag
van f 10734.94. De post voor onvoorzie
ne uitgaven werd vastgesteld op f 4288.
Aangenomen werd een voorstel om de
salarissen der ambtenaren in dienst van
het waterschap te verhoogen met 5 pet.,
te rekenen vanaf 1 April 1941,
v
