Christelijk Dagblad voor Zeeland Binnenland DAGKALENDER DONDERDAG 30 APRIL 1942 56e JAARGANG - No. 176 Dispereert niet,. De oorlog In de luoht Kiel, York, Malta en Alexandrië gebombardeerd - Uiteenzetting van Laval - Radio-toespraak van Roosevelt. V Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes Postrekening 44455 Telefoon 2438 Bijkantoor Middelburg: Firma Boekhandel J. J. FANOY Lange Giststrapt 34 en Noordweg 155 Telefoon 3128 D i recte u r- H oof d re d acte u r A, DE LANGE te Goes Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg, Goes en plaatsen waar een agent is aangesteld f 0.21 Losse nummers 6 cent Advertentiën 12 cent per millimeter Ingezonden mededeelingen 24 cent per millimeter, Kleine advertentiën 65 cent bij vooruitbetaling, Advertentiën onder letter of'motto 10 cent extra. Bij contract belangrijke korting Dispereert niet.J... schreef Coen. H(j schreef er nog iets bij. De volzin luidt: „Dispereert niet, ontziet uwe vijanden niet; daar is niets dat ons kan hinderen of deren, want God met ons is." Want God met ons isziedaar de reden, waarom Coen niet dispereerde en nimmer wanhoopte. Coen was meedoogenloos jegens de in landers, zijn haat tegen de Epgelschen was groot; niets en niemand heeft hij ontzien om zijn doel, de vestiging van de Nederlandsche macht in Indië, te berei ken. Maar hy was eerlijk, rechtvaardig, onverschrokken, een wakker koopman, een veldheer, staatsman van groote allu re, vóór alle dingen echter een man van onwankelbaar geloof.. Dat geloof was het geheim van zijn kracht en moed. Daarom versaagde hij nooit, daarom durfde hij het naar menschelijk inzicht volslagen onmogelijke ondernemen. Daardoor heeft hij met kleine macht alle Javaansche vorsten kunnen over winnen, de Engelschen onze geduchte mededingers uit den Archipel kunnen verwijderen, en de grondslagen kunnen leggen voor het Nederlandsche koloniale rijk. Daardoor kon hij ook, toen hij de wijk nam voor de vloot van Dale, en het fort te Jacatra prys gaf, schrijven: Dispe reert niet Coens geloof is het geheim van zijn kracht. Maar aan het bidden paarde hij ook het werken. Het leek lafheid toen hij den strijd met Thomas Dale ontweek en de factorij te Jacatra verliet. Coen laadde den schijn op zich dat hij deinsde voor de Engelschen en zijn makkers in den steek liet. In werkelijkheid was h*et een beleid dat hem plaatst in de rij van de groote strategen. Wat zou er gebeurd zijn als Coen met zijn kleine macht zich „dapper" doodge vochten had tegen de overmacht der En gelschen Dan zou na zijn- vloot het fort overwonnen zjn, en daarna had Sir Tho mas Dale de rest der Nederlandsche macht in Indië kunnen vernietigen. Coens vlucht heeft dat gevaar Ver ijdeld. Door zjn strategischen terugtocht was hj in staat de Nederlandsche macht, verstrooid over al de eilanden van den Archipel, te concentreeren. En toen hj thans als Gouverneur-Gene raal in vollen rechte aan het hoofd van de vereenigde vloot uit de Moluk- ken wederkeerde, waren de rollen omge keerd. Toen heeft de Engelsche admi raal de vlucht genomen, en Coen heeft Jacatra veroverd. Toen kon hij aan de Bewindhebbers schrijven: „Ziet wat een goede courage vermag Drie elementen vinden we bj Coen. Zijn „dispereert "niet" spréékt van on gebroken geestkracht in de bangste oogenblikken. Zjn „ziet wat een goede courage ver mag" wjst op doortastendheid en vroed beleid. Zjn „want God met ons is" getuigt van een onwankelbaar geloof. Honden- en Kattenbrood. Voor de periode van 1 tot en met 31 Mei 1942 worden op bon No. 5 van de nieuwe voederkaarten voor honden de zelfde hoeveelheden hondenbrood ver krijgbaar gesteld als voor de afgeloopen periode. Op bon No. 5 van de voederkaart voor hondenbrood (groep K) wordt voor de zelfde periode IV2 kg. kattenbrood ver krijgbaar gesteld. Na 30 April 1942 zijn de bonnen No. 4 van bovenbedoelde kaarten ongeldig? zij mogen dan niet meer worden aangeno men. Verbod van cafébezoek voor meisjes. Aan de algemeene politieverordening voor 'sGravenhage is toegevoegd een ar tikel 188 a, houdende invoering van een verbod voor meisjes beneden de 18 jaar tot het zich 's avonds na 18 uur ophou den in café's en dergelijke inrichtingen. Het verbod treedt 2 Mei a.s. in werking. Arbeiders er* kantoorbedienden schenkt hier aandacht aan!! Waar is er metterdaad socialisme? Wanneer een oudere Nederland sche arbeider met veel kinderen in Nederland een betrekking gaat innemen, die voordien door een ongehuwden arbeider werd inge nomen, van wien nu verlangd wordt eens arbeid in het buitenland te verrichten. Is dat sociaal of on sociaal Z DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA. Het opperbevel der Duitsche weer macht maakt bekend: In het gebied van de Zwarte Zee endeZee van Azof werden doel treffende luchtaanvallen op havenwer ken en schepen der bolsjewisten onder nomen. In den middensector van het Oosteljk front herhaalde de vj- and op enkele plaatsen zjn vruchtelooze aanvallen. In den Noordelijken frontsec tor werden eigen plaatselijke aanvals- en stormtroepacties met succes uitgevoerd. Bij het opruimen vhn een. vjandelijk bruggenhoofd door een Duitsche infan teriedivisie verloor de tegenstander 1400 dooden, 6 pantserwagens, 9 kanonnen en talrijke andere wapens. In L a p 1 a n d sloegen de Duitsche en Finsche troepen ^verscheidene aanvallen af. Aan het IJszeefront schoten de Duitsche jagers zonder eigen verliezen 15 vijandelijke vliegtuigen neer, waaron der 14 van het type Hurricane. InNoord-Afrika werd in het gebied ten Z.O. van Melili een Britsche uitval afgeslagen. Doeltreffende lucht aanvallen waren gericht tegen Britsche tentenkampen en concentraties van auto mobielen nabij Tobroek, alsmede tegen militaire werken van het Britsche vloot- steunpunt Alexandrië. Sterke formaties gevechtsvliegtuigen zetten het bombardement van militaire installaties op het eiland Malta voort. Lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen vielen overdag werfinstallaties op het eiland W i g h t en spoorwegdoelen aan de Engels.c he Zuidkust met bommen en boordwapens aan. Boven de Kanaalkust schoten Duitsche ja gers uit sterke formaties Britsche jagers zonder eigen verliezen zes vijandelijke vliegtuigen neer. Als vergelding voor de Britsche lucht aanvallen op woonwijken in Duitsche steden vielen fomaties gevechtsvliegtui gen in den nacht van 28 op 29 April de Engelsche stad York aan. Talrijke groote en kleinere branden alsmede ont ploffingen toonden de groote uitwerking van den aanval. Britsche bommenwerpers vielen in den afgeloopen nacht het Noord-Duit- sche kustgebied aan. De aan val was vooral tegen de stad Kiel ge richt. De burgerbevolking leed verlie zen, woonhuizen, ziekenhuizen en cultu- reeie monumenten werden verwoest of beschadigd. Elf der aanvallende bom- I menwerpers werden neergeschoten, bo- 1 vendien verloor de vijand er drie bij een nachtelijken aanval op de N o 0 r s c h e kust. De le luit. Eckardt behaalde zijn 14e tot 16e nachtelijke overwinning met een jachtvliegtuig. Italiaansch weermachtsbericht. In het aan de woestijn grenzende ge bied ten Zuidoosten van M e k i 1 i is de aanval van een door pantserstrijd krachten gesteunde vijandelijke afdee- ling volkomen afgeslagen. Onze gevechtsvliegtuigen hebben met goed gevolg tentenkampen en concentra ties van automobielen in het gebied van Tobroek met machinegeweervuur be stookt. Formaties van de Duitsche luchtmacht vielen herhaaldelijk de vlootsteunpunten en de vliegvelden op Malta aan en verwoestten munitiedepots, fabrieken, barakkenkampen en barkassen. Ook op den gro.id staande vliegtuigen werden zwaar beschadigd en op artilleriestellin gen werden voltreffers geplaatst. Vliegtuigformaties van /de As-mo- gendheden drongen ondanks de ongun stige weersomstandigheden, door tot Alexandrië (Egypte)welks mili taire haven zij hevig bombardeerden. Geert offiertsief im het Westen!. (V. P. B.). De correspondent van de Times te Washington seint aan zijn blad, dat Roosevelt officieel aan Churchill heeft doen weten, dat hij de plannen, die het resultaat waren der besprekingen van Marshall en Hopkins met den Brit- schen premier, heeft goedgekeurd. De correspondent voegt hieraan toe, dat er in deze plannen niet aan een bepaald front de voorkeur wordt gegeven. De Manchester Guardian waarschuwt uitdrukkelijk voor hooggespannen 'ver wachtingen, omdat Engeland eerst aan het naburige Oosten en Lybië moet den ken voor het schepen kan vrijmaken voor operaties in Europeesche wateren. Lord Beaverbrook heeft er persoonlijk op gewezen, dat er voor eiken soldaat 5 ton scheepsruimte noodig is. De nuch tere cijfers betreffende de beschikbare tonnage geven den doorslag en niet de wil om offensief op .te treden. Laval zet zijn politiek uiteen. (D. N. B.). Omtrent het onderhoud tusschen het hoofd der Fransche regee ring Laval, en den Amerikaanschen am bassadeur, admiraal Leahy, voor diens vertrek naar de V. S., verluidt, dat La- val zijn politiek standpunt ten aanzien van de huidige internationale vraagstuk ken heeft uiteengezet. Hij stelde er daar bij prijs op, Leahy mede te deelen, dat hij onvoorwaardelijk aan de overwinning van Duitschland gelooft en dat hij daar om politieke samenwerking met Duitsch land onmisbaar acht, zoqals hij zulks v reeds gedurende zijn gehèele politieke loopbaan heeft gedaan. Voorts heeft Laval den Amerikaan schen ambassadeur onder het oog ge- bnacht, dat een overwinning der vijanden van Duitschland de komst van het bols jewisme over geheel Europa zou betee- kenen, en dat Frankrijk derhalve de noo- dige voorzorgen hiertegen moet nemen. Frankrijk zal zijn koloniale rijk verde digen op alle punten, waar het over de vereischte middelen beschikt. Radio-ttoesipraak van Roosevelt. (A. N. P.). President Roosevelt heeft Dinsdagavond een radiotoespraak ge richt tot de bevolking der Vereenigde Staten, zoo meldt de Britsche berichten dienst uit Washington. 1 Roosevelt Verklaarde, dat de verbon den naties, „wanneer dit noodig zou blij ken" maatregelen zouden nemen om te verhinderen, dat Fransch gebied in een of ander deel der wereld voor militaire doeleinden der as-mogendheden gebruikt wordt. Spoedig zullen Amerikaansche vlieg tuigen voor de „bevrijding" van 't Euro peesche continent strijden. Er bestaat reden om aan te nemen, zoo beweerde Roosevelt, dat de aanval der Japanners naar het Zuiden tot staan is gebracht. Australië, Nieuw-Zeeland en vele andere gebieden zullen de uitgangspunten voor een „offensieve actie" vormen. Dei Japanners in Birma. Volgens den Engelschen nieuwsdienst heeft kolonel Johnson verklaard, dat het spreekwoord: „geen bericht, goed be richt" niet toepasselijk is op de militai re situatie in Birma. Binnenkort kan het bericht worden verwacht, aldus Johnson, dat de Japanners Lasjio hebben ingeno men. De Japanners bezetten thans alle uit strategisch oogpunt belangrijke pun ten in Birma. De troepen van Tjsang Kai Sjek zijn volgens D. N. B. bij Meiktila door nume riek sterkere Japansche strijdkrachten verslagen. Over de geheele linie trekken zij zich terug op Mahliang. Ook in den Oostelijken frontsector in het bergland der Sjanstaten rukken de Japanners ver der op. Korife berichten. (A. N. P.). Volgens Sowjetberichten ziet men in Moskou in de vergroote acti viteit der Duitsche luchtmacht de voor bode van het komende Duitsche offenr sief. Naar het D. N. B. meldt, heeft het Britsche luchtwapen by de gisternacht uitgevoerde vluchten/ naar Duitsch ge bied en de bezette gebieden o.m. ook naar de stad Kiel, 12 vliegtuigen verloren. Tijdelijke tewerkstelling van ambtenaren In de Staatscourant van 29 dezer is opgenomen èen beschikking van de sec retarissen-generaal algemeene zaken, ju- sitie, binnenlandsche zaken, financiën, waterstaat, van opvoeding, wetenschap en kuituurbescherming, van volksvoor lichting en kunsten, van handel, nijver heid en scheepvaart* van landbouw en visscherij, van sociale zaken en van ko loniën, zoomede van den commissaris voor de belangen van de voormalige Ne derlandsche weermacht, betreffende tij delijke tewerkstelling bij inrichtingen van algemeen nut van ambtenaren en overig personeel in openbaren dienst. Hierin wordt o.m. bepaald: Ambtenaren in vasten en tijdelijken dienst, zoomede personen op arbeids overeenkomst naar burgerlijk recht in dienst van het rijk, de provinciën, de ge meenten of van andere publiekrechtelijke lichamen, die tijdelijk gemist kunnen worden zonder dat onmiddellijk tot hun vervanging behoeft te worden overge gaan, kunnen met instemming van den secretaris-generaal van het betreffende departement van algemeen bestuur, van den commissaris voor de belangen van de voormalige Nederlandsche weer macht, van het provinciaal of gemeente bestuur, dan wel van het bestuur van het betreffende publiekrechtelijke li chaam, bij een inrichting van algemeen nut tydeljjk worden tewerkgesteld. Distributie van Zeep. Gedurende het tjjdvak van 1 Mei tot en met 31 Mei a.B, geven'de met „Alge meen 293" en de met „J. Zeep" gemerk te bonnen van de zeepkaarten, welke aan kinderen beneden den leeftijd van 8 jaar zyn uitgereikt, recht op het koopen van hetzy 15(j gram toiletzeep (samenstel ling van nè 1 Sept. 1940) hetzjj 90 gr. huishoudzeep; hetzy 150 gr. zachte zeep (samenstel ling van na 1 Jan, 1941) hetzij 100 gr. zachte zeep (samenstel ling van nè 31 Aug. 1941) hetzy 250 gr. zeeppoeder (samenstel ling van vóór 1 Mei 1942) hetzy 250 gr. zeeppoeder (samenstel ling van nè, 1 Mei 1942 hetzy 450 gr. waschpoeder. Nog voorradige stukken huishoudzeep van 120 gr. mogen tegen inlevering van één bon worden uitverkocht. Gedurende bovengenoemd tijdvak geeft ,de met „J-Toiletzeep" gemerkte bon van de zeepkaart, welke is uitgereikt aan kinderen beneden den leeftyd van 2 jaar, recht op het koopen van 75 gr. toiletzeep van oude samenstelling. Voorts wordt bekend gemaakt, dat de geldigheidsduur der eveneens ter verkrij ging van zeep aangewezen bonnen „Al gemeen 212", „Algemeen 228", „Alge meen 272", „G-Zeep", „H-Zeep", „I- Zeep", „G-Toiletzeep", t,H.-Toiletzeep" en „I-Toiletzeep" is verlengd tot en met 31 Mei a.s. Gedurende het tijdvak van 1 Mei tot en met 31 Augustus a.s. geeft de met „U" gemerkte bon der textielkaart DA, welke is uitgereikt aan mannen en jon gens van 15 jaar en ouder, recht op het koopen van hetzij 50 gram scheerzeep, hetzij één tube of één pot scheercrême. Ter geruststelling wordt van officieele zijde medegedeeld, dat op alle zeepbon- nen die op het oogenblik geldig zijn, t.w. 'nr 211, 228 en 272 tegen zeep of zeep- producten zeep zal kunnen worden ge kocht. Wel moet hierbij worden opge merkt dat men genoegen zal moeten ne men met hetgeen de winkelier voorhan den heeft, vooral huishoudzeep is schaarsch. Het is dus niet uitgesloten, dat b.v. met toiletzeep of zeeppoeder ge noegen genomen moet worden. Nochtans kan er op worden gerekend, dat in ieder geval op elk van de hierboven genoemde bonnen geleverd zal kunnen worden. Men beware daarom de nog in zyn bezit zijn de bonnen zorgvuldig. Vastte brandstoffen voor kookdoeleinderl en voor generatoren. Gedurende het tijdvak van 1 Mei 1942 tot en met 30 April 1943 geeft de bon „01 K.F." (beige kleur) van de nieuw uitgereikte kookkaarten voor vaste brandstoffen DZ recht op het koopen van één eenheid vaste brandstoffen, met uitzondering van anthraciet. Men dient er rekening mede te houden, dat met de op dezen bon betrokken brandstoffen tot 15 Juni a.s. moet worden uitgekomen, daar het in de bedoeling ligt gedurende 1 de zomermaanden voor kookdoeleinden twee eenheden brandstoffen per drie maanden beschikbaar te stellen. Voorts geven gedurende het tijdvak van 1 Mei 1942 tot en met 31 Mei 1942 de met „generator-anthraciet vijfde pe riode" gemerkte bonnen recht op het koopen van één hectoliter (max. 75 kg) anthracietnootjes IV of V, terwijl de met „generatorturf vyfde periode" gemerkte bonnen gedurende hetzelfde tydvak recht geven op het koopen van 50 stuks bag- gerturf. Zooals reeds eerder bekend is gemaakt, zijn turfcokes niet meer op de bonnen „generator-antraciet" verkrijg baar, doch op vergunningen van het Rykskolenbureau of de Ryksverkeersin- spectie. Deze vergunningen geven recht op het koopen van het op de vergunning vermelde aantal eenheden turfcokes. Een eenheid turfcokes bedraagt 50 kg. De tewerkstelling wordt beëindigd, in dien de in het vorige lid bedoelde in stemming vervalt. Indien de belanghebbende van zyn tij delijke tewerkstelling wordt ontheven, kan hij bij het publiekrechtelijk lichaam waartoe hij behoort, terstond weer in functie treden. De diensttyd bij een inrichting van algemeen nut doorgebracht, telt ten volle mede als bezoldigingsdiensttijd en als diensttyd geldend voor de aanspraken op pensioen. De moord te Rljsbergen. Het gerechtshof te 's Hertogenbosch heeft in vervroegde uitspraak F. Goy- arts vrijgesproken van het hem ten laste gelegde in de moordzaak-Rijsbergen. Zooals men zich herinneren zal werd hy verdacht den landbouwer Sjef Geerts met revolverschoten te hebben vermoord. Het Hof achtte het bewijs niet geleverd. Het sprak mitsdien Goyarts vrij en ge lastte zyn onmiddellyke invrijheidstel ling. DONDERDAG 30 APRIL 1942. Hy heeft Zy'n wonderen een gedachte nis gemaakt. Ps. 111 4a. 2on op onder 6.14 21.02 Maan op onder 20.29 6.33 Vandaag Volle maan. 7 Mei Laatste kwartier. BEKENDMAKING van den Commissaris-generaal van de openbare veiligheid over de ken- teekening van de Joden in Nederland Op grond van par. 45 van de Veror dening nr 138/41 yan den Rijkscommis saris van het bezette Nederlandsche ge bied betreffende de openbare veiligheid geef ik hiermede volgende orders: Par. 1. 1. Een jood, die zich in het openbaar vertoont, moet een jodenster dragen. 2. Jood, in den zin van deze verorde ning is hy, die naar par. 4 van de Ver ordening nr 189/40 over de aanmelding van ondernemingen, jood is of als jood geldt. Kinderen onder 6 jaren vallen niet onder het kenteeken. 3. De jodenster bestaat uit een zwart geteekende zespuntige ster uit gele stof, ter grootte van een handpalm, met het zwarte opschrift „jood". Deze moet zichtbaar en vast opgenaaid op den lin kerkant ter borsthoogte van het klee- dingstuk, gedragen worden. Het is aan joden verboden orde-, eere- teekens of andere insignes te dragen Par. 2. 1. Hij, die in strijd handelt met de be palingen van par. 1, of deze omzeilt, wordt voor zoover niet volgens an dere maatregelen een zwaardere straf bepaald is met hechtenis van ten hoogste 6 maanden en met een geldboete van ten hoogste duizend gulden of met een van deze boeten bestraft. Dezelfde straf wordt opgelegd aan hen, die voor een omzeiling van deze bepalingen zorg draagt, haar mogeiyk maakt of daaraan medewerkt. 2. De oplegging der maatregelen op het gebied der veiligheidspolitie blijft onaangetast. Par. 3. Deze politieverordening treedt drie dagen na haar afkondiging in werking. Den Haag, 29 April 1942. Der Generalkommissar für da Sicherheitswesen und Höhere S.S.- und Polizeiführer: Gez. RAUTÈR. Bonnen voor bijzonderen arbeid. Zij, die bij de vorige uitreiking van distributiebescheiden in aanmerking kwamen voor een toeslagkaart M 103 of M 203 voor byzonderen arbeid, zullen thans wederom een dergeiyke bonkaart ontvangen, voor zoover zij nog denzelf den arbeidverrichten. Zy, die voor de eerste maal een aanvrage indienen ter verkrijging van een toeslagkaart voor zeer zwaren of zwaren arbeid, zullen, be halve een toeslagkaart M 103 of M 203 onderscheidenlijk een aardappelkaart E.B. of E.d! ontvangen. De uitreiking geschiedt op nader te bepalen tijdstippen in het tijdvak van 3 tot en met 16 Mei a.s. Zij, die een kaart M 303 bezitten, moe ten opnieuw een aanvrage indienen. Zelf- verzorgers voor brood en vleesch zullen wederom geen toeslagkaarten ontvan gen, doch zelfverzorgers voor aardappe len wel, uiteraard zonder aardappel- kaart. Prijzen van huisbrand. De kleinhandelsprijzen voor huisbrand zijn met ingang van 30 April a.s. op nieuw vastgesteld. Blijkens een mededeeling van den ge machtigde voor de prijzen is bij deze ge legenheid de grootst mogelijke uniformi teit in de prijzen, kortingen en marges aangebracht en is de indeeling in prijs klassen eenigszins gewijzigd. Golden voorheen voor elke provincie afzonderlijke prijzen, thans zijn deze voor de meeste provincies uniform vast gesteld, met uitzondering van de groote steden Amsterdam, Rotterdam en Den Haug, Zeeuwsch-Vlaanderen en de Friesche en Noordhollandsche eilan den. Men raadplege de officieele publica ties. Sluiting mosselzaadbanken. De bij publicatie van 14 Augustus 1941 voor de publieke visscherij opengestelde mosselzaadbanken zullen gesloten wor den met zonsondergang van 1 Mei 1942.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1942 | | pagina 1