Christelijk Dagblad voor Zeeland
VRIJDAG 17 APRIL 1942
5 6eJAARGANG - No. 165
Duitsche terreinwinst In het Oosten - Sowjet-aanvallen
afgeslagen De regeerlngswijziging In Frankrijk.
Binnenland
Uit de Provincie
BONNEN VOOR
VOEDINGSMIDDELEN»
DAGKALENDER
Land- en Tuinbouw
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J? J. FANOY
Lange Giststraat 34 en Noordweg 155
Telefoon 3128
D i recteu r- H oofd redacteu r
A. DE LANGE te "Goes
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg,
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
Advertentiën 12 cent per millimeter
Ingezonden mededeelingen 24 cent per
millimeter. Kleine advertentiën 65 cent
bij vooruitbetaling. Advertentiën onder
letter of motto 10 cent extra.
BIJ contract belangrijke korting
formaties van het leger en van de Waf-
fen S.S. onder de moeilijkste terreinom
standigheden op succesvolle wijze opruk
ken. Dergelijke aanvalsacties op over
stroomd terrein, zonder wegen, vol slijk
en sneeuwwater met geheel doordrenkte
en met leem besmeurde uniformen en
1 wapens, beteekent een minstens even
groote prestatie als de winteroperaties
bij de Poolkoude, metershooge sneeuw
en ijzige Noordoosterstormen.
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
In het Oosten viel de vijand op en
kele plaatsen aan. De aanvallen werden
bloedig afgeslagen.
In den centralen sector werd een
van haar verbindingen afgesneden ge
vechtsgroep der bolsjewisten vernietigd,
nadat alle van te voren ondernomen uit-
valspogingen van den vijand met zware,
bloedige verliezen mislukt waren.
In den Noordelijken sector wan
nen formaties van het leger en de Waf-
fen SS bij plaatselijke aanvallen onder
zeer moeilijke terreinomstandigheden
verder terrein.
Bi) luchtaanvallen op Moermansk
werden talrijke bomtreffers op de kade
installaties en pakhuizen geplaatst. Een
groot en twee middelgroote koopvaardij
schepen vlogen in brand. Vergezellende
jachtvliegtuigen schoten» zeven vijande
lijke vliegtuigen nëer.
In Noord-Afrika geen bijzon
dere krijgsoperaties.
In luchtgevechten boven het Ka
naalenbij tochten van den vijand naar
de Duitsche Bocht schoten jagers
en marineartillerie tien Britsche vlieg
tuigen neer.
Gevechtsvliegtuigen vielen in den
nacht van 15 op 16 April de belangrijke
Britsche haven en scheepsbouwcentrum
Sunderland aan. Na bomtreffers
van zwaar kaliber werden uitgebreide
branden waargenomen.
Britsche bommenwerpers deden in den
afgeloopen nacht storingsaanvallen op
verschillende plaatsen in West-
Duitschland. De burgerbevolking
leed geringe verliezen. Een vijandelijk
vliegtuig werd neergeschoten.
Italiaansch weermachtsbericht.
Aan het front van Cyrenaica be
drijvigheid der vooruitgeschoven elemen
ten. De bombardementen op doelen op
Malta zijn voortgezet. Tijdens lucht
gevechten, die geleverd zijn boven het
eiland, hebben Duitsche jagers zeven vij
andelijke toestellen neergeschoten.
Tijdens een mislukte poging tot een
aanval op onze schepen, die in het cen
trum van de Middellandsche Zee voeren,
zijn twee Engelsche bommenwerpers
door escorteerende Duitsche jagers neer
geschoten.
Ongunstige terreinsomstan
digheden.
De door het smelten van de sneeuw
veroorzaakte situatie, waarbij de wegen
zijn verdwenen, een tusschenstadium van
den door üe vorst verharden en weer
droog en vast geworden grond, is een ty
pisch Russisch verschijnsel, dat de ope
raties bemoeilijkt. Toch belet het niet,
dat plaatselijke gevechten worden ge
voerd. Er is niet alleen sprake van een
aan den gang zijnde vernietigingsactie
tegen een afgesneden bolsjewistische
groep. Er wordt ook op gewezen, dat
Bevordering der Duitsche
bewapeningsproductie.
(D.N.B.) De Duitsche bladen publi-
ceeren nieuwe verordeningen en offi-
/ieele aankondigingen ter bevordering
van de Duitsche bewapeningsproductie.
De pers ziét in deze maatregelen nieuwe
mogelijkheden ter opvoering der produc
tiviteit van de Duitsche wapenindustrie.
Fransche ministerlijst elk oogen-
blik te verwachten.
(D.N.B.) Pierre Laval is gistermiddag
uit Parijs te Vichy teruggekeerd.
Na zijn aankomst heeft. Laval -een
onderhoud van ruim een half uur gehad
met den chef van den Franschen staat,
maarschalk Pétain. Twee uur later ont
ving hij een aantal persoonlijkheden die
voor opneming in de nieuwe regeering
in aanmerking komen. Vervolgens voer
de hij een bespreking met den plaats-
vervangenden minister-president, admi
raal Darlan. Later arriveerde maar
schalk Pétain.
In politieke kringen acht men het niet
uitgesloten, dat het nieuwe kabinet nog
gisteravond tot stand zou komen.
Stalin eischt een Engelsch
Amerikaansch offensief.
(V.P.B.) Volgens een kennelijk geïn
spireerd bericht m de Londensche bladen
zullen de besprekingen, welke generaal
Marshall en Hopkins te Londen met
Churchill en andere vooraanstaande per
sonen uit militaire en industrieele krin
gen voeren, tot het einde Van deze week
duren. Te Berlijn is men er van over
tuigd, dat de militaire besprekingen tus-
schen Engeland en Amerika het direct
gevolg zijn van een ultimatum, hetwelk
door Moskou aan Londen is gesteld. De
Sovjet-Russische strijdkrachten hebben
door den Duitschen winterveldtocht ,in
het Oosten zware verliezen geleden en
voelen zich klaarblijkelijk niet meer
sterk genoeg om nieuwe Duitsche aan
vallen te doorstaan. Het Amerikaansche
leger is met zijn uitrusting nog niet ver
genoeg om het initiatief ter hand te ne
men en moet zich zoodoende tot hulpver
leening beperken. Het Britsche leger
daarentegen, dat zoowel te Moskou als
te Washington als een direct beschik
bare reserve der ^geallieerden wordt be
schouwd, kan onmiddellijk hulp verlee-
nen.
Het Londensche tijdschrift „Sphere"
bevestigt in het nummer van 11 April
de bewering, dat Stalin aan de geallieer
den een ultimatum heeft gesteld.
Extra-winteruitkeering.
Ook voor de kleine boeren en tuin
bouwers is de extra-winteruitkeering
van 10 resp. 15 pet. (naar gelang de be
trokkenen al dan niet eten uit de cen
trale keukens betrekken) thans voor een
week verlangd.Deze uitkeering wordt
dus, evenals zulks ten aanzien van de
ondersteunde werkloozen het geval is,
tot en met 18 April a.s. verstrekt.
„Wat de pot schaft".
De directeur van het Rjjkshorecaf
heeft aan het hotel-café en restaurant-
bedrijf het volgende bekend gemaakt.
In het kader van de noodzakelijke ver
sobering dient met ingang van 20 April
a.s. in alle restaurants (met inbegrip van
daarmede gelijkgestelde inrichtingen,
zooals b.v. die voor uitzending van di
ners) op Maandag en Donderdag, behal
ve, wanneer deze dagen samerivanen met
een erkenden Christelijken feestdag, een
eenvoudige hoofdschotel verkrijgbaar te
zijn onder den naam: „Wat de pot
schaft" zonder eenige nadere aandui
ding. Voor dezen hoofdschotel mogen'
uitsluitend consumentenbonnenworden
gevraagd tot ten hoogste voor een half
rantsoen vleesch en 2/50 rantsoen boter.
Op Maandag en Donderdag mogen in
restaurants op de dagkaarten behalve
een gerecht „Wat de pot schaft" slechts
voorkomen 2 soepen, 1 vleeschlooze en
nagenoeg vetlooze schotel, 1 salade, 1
toespijs, 1 compote, 1 kaassoort en fruit.
De verplichting tot het voeren van twee
menu's van beperkten omvang blijft op
Maandag en Donderdag onverminderd
van kracht met dien verstande, dat in
het bonvrije menu de vleeschlooze en na
genoeg vetlooze schotel, waarvan hier
boven sprake is, en in het tegen afgifte
van consumentenbonnen verkrijgbare
menu de schotel „Wat de pot schaft"
moeten zijn opgenomen. Andere dan deze
menu's mogen op Maandag en Donder
dag niet worden verkrijgbaar gesteld.
P.rof. Dr Goedewaagen sprak te Berlijn.
(V.P.B.) Op uitnoodigingvan de
Deutsch-Niederl. Gesellschaft hield Prof.
Dr T. Goedewaagen, secretaris-generaal
van het Depart, van Volksvoorlichting
en Kunsten, te Berlijn een rede1 over het
onderwerp „De eultureele taak van.Ne
derland in het Nieuwe Europa". Hierbij
hield Prof. Dr Goedewaagen zich in
groote lijnen aan den tekst van de rede,
die hij onlangs te Stuttgart heeft gehou
den en die door de Nederlandsche pers
uitvoerig werd gepubliceerd. Er bestond
voor deze rede groote belangstelling.
Voor rijwielbanden opnieuw een bon
aanvragen.
Ieder, die nog in het bezit is van ver-
loopen bonnen voor rijwielbanden dient
opnieuw een aanvrage voor een bon in
te dienen.
Voorts wordt bekend gemaakt, dat er
een nieuwe regeling is getroffen, ten
einde er voor te zorgen, dat op de uitge
geven bonnen ook inderdaad rijwielban
den zullen worden geleverd,,
In verband hiermede zullen de distri
butiediensten in het vervolg uitsluitend
bonnen voor rijwielbanden uitgeven, die
met een roode streep zijn gemerkt. Alle
bonnen, die niet van deze roode streep
voorzien zijn, zijn ongeldig.
Gedurende dé maand April zal geen
gelegenheid bestaan tot het indienen van
aanvragen, daar de aanvragen, die in
Maart zijn ontvangen, eerst in behande
ling zullen worden genomen.
Nieuwe regeling voor surtogatlenl te
verwachten.
Binnenkort kan een beschikking wor
den verwacht, die de mogelijkheid opent
om, meer dan tot dusver hef geval was,
regelend op te treden ten aanzien van de
fabricage /van surrogaten voor eet- en
drinkwaren.
Er zal worden bepaald, dat tal van
vervangingsmiddelen slechts mogen wor
den. gefabriceerd, indien daartoe een ver
gunning is verleend, waaraan voorwaar
den kunnen worden verbonden omtrent
de samenstelling van producten, de aart.
duiding, 'de verpakking e.d.
Verwacht mag worden, dat door den
Gemachtigde voor de Prijzen aanvullen
de bepalingen omtrent de prijzen zullen
worden gegeven.
Het verleenen van de vergunningen zal
worden opgedragen aan de Nederland
sche Meelcentrale.
Geen extra-brandstoffen na 1 Mei.
Na 1 Mei. a.s. zullen geen extra-brand
stoffen meer worden verstrekt ten be
hoeve van zieken en bij bevallingen.
Ook de vervangende verhooging van het
gas- en electriciteitsrantsoen vervalt
-met ingang van genoemden datum.
Voor bevallingen, welke gedurende
de maand April plaats vinden, zullen nog
extra-brandstoffen worden verstrekt, de
bonnen zullen echter eerst worden uitge
reikt, nadat de bevalling heeft plaats
gehad.
Aangezien de geldigheidsduur der
brandstoffenbonnen gemerkt met de
woorden „één eenheid brandstoffen" per
ll April was verstreken, zullen de plaat
selijke distributiediensten, tegelijk met
de bonnen een voorrangsbewijs afgeven,
tegen overlegging waarvan de brand-
stoffenhandelaar alsnog kolen mag afle
veren.
WANNEER VERDUISTEREN?
Zaterdag 18 April 1942.
's Morgens tot 6.39 u.
's Avonds van 20.41 u.
Dé Breede Watering bewesten' YerSfeke.
Gistermiddag kwamen de ingelanden
van het Waterschap „De Breede Wate
ring bewesten Yerseke" te G o e s in ver
gadering bijeen onder leiding van den
dijkgraaf, den heer P. J. J. Dekker van
Wiemeldinge.
In zijn openingswoord memoreerde de
voorzitter, dat dit "de eerste vergadering
was, welk^ hij als dijkgraaf presideerde.
Hij dankte voor het in hem gestelde ver
trouwen en zegde zijn volle medewer
king toe om de belangen van het water
schap naar zijn beste vermogen te be
hartigen.
Aan.de mededeelingen ontleenen wij,
dat dhr Joh. de Groene was benoemd
tot gezworene; dat de peilingen over het
algemeen een gunstig resultaat hebben
opgeleverd; dat het bestuur diligent is
inzake aan te brengen herstellingen; dat
»tot aanstelling van een tweede klerk
dient te worden overgegaan in verband
met het onderbrengen van een groot ge
deelte van de administratie van den tech-
nischen dienst in het gebouw van den
ontvanger-griffier; dat besloten was tot
verkoop van het oude polderhuis aan de
Groote Kadei te Goes.
Met alg. stemmen werden goedgekeurd
de voorstellen tot het vaststellen van de
salarissen van den 2en opzichter van
f 18002500; van den len klerk van
f 1900—2200; van den 2en klerk van
f 15001900 en van den archivaris op
f 400; om de jaarhjksche toelagen tan
de oud-schotters en van den oud-klerk
J. M. Bartelse resp. te verhoogen met
f 100 en f 60, ingaande 1 Mei 1942; om
bg het overlijden van een der oud-schor-
ters of van den oud-klerk aan de wedu
we een toelage te verstrekken uit de pol-
dwerkas; tot royement akte zekerheids-'
stelling van den ontvanger-griffier en
't sluiten van een fraude-verzekering bij
de Nat. Borg Mij.
Vervolgens was aan de orde het vast
stellen yam de begrooting 1942/1Ö43. De
ze sluit in ontvang en uitgaaf met een
bedrag van f 226,35.4,45, w.o. een post
van onvoorziene uitgaven ten bedrage
van f 45.820,53. Hierin zijn begrepen de
kosten tot ombouw van het gemaal te
Kattendijke.
Notaris H. Jonkers informeerde, of nu
de zekerheidsstelling van den ontvanger
griffier ten einde loopt, dezen nu dechar
ge wordt verleend. De voorzitter deed de
toezegging dit nader in het bestuur ter
sprake te zullen brengen. Het dykgeschot
werd ongewijzigd vastgesteld op f 15 per
ha voor de schatbare gronden, f 11 per
ha voor de vronen en 1% pet. voor de
gebouwde eigendommen. Bij monde van
notaris E. C. van Dissel bracht de fi-
19 April tot on mot 29 April 1342.
21A brood 4 rants, brood of gebak.
21B brood rants, brood of gebak.
21A vleesch. 1 rants, vleesch of vl.w.
21B vleeschrants, vleesch of vl.w.
21A aardapp. 1% kg. aardappelen.
21B aardapp. y2 kg. aardappelen.
19 April tot en mot ID Mol 1912.
279 algem1 kg. suiker.
280 algem..., 500 grom"jam.
277, 281, 285,
289 algem,1 rants, bloem, brood of
gebak.
4-09,4-10 res.250 gram- rijst.
283 algem.250 gram peulvruchten.
284 algem.250 gram gort.
287 algem.100 gram vermicelli of
maizena.
278, 28g, 286,
290,294 algem. 100 gram kaas.
21A t/m 24 A v
melk 3% liter melk.
21 B t/m 24 B
melk 1liter melk.
19 April tot en met 13 Jnnl 1942.
288 algem..... 250 gram koffiesurrogaat.
12 April tot en met 20 April 1942.
19 boter of vet y2 rants, boter of mar-
garine.
BIJZONDERE RANTSOENEN.
19 April tot en met 16 Mei 1942.
291 algem250 gram peulvruchten.
De volgende bonnen zijn binnenkort
niet meer geldig.
Na Zaterdag 18 April: 19 brood,
vleesch, aardappelen; 257 t/m 271 en 274
algem.; 16 t/m 19 melk; 3-01, 4-01 t/m
4-03 reserve.
Na Dinsdag 20 April: 19 boter en vet.
Da geldigheidsduur van de volgende
bonnen is verlengd.
Tot en met Donderdag 30 April: 211
algemeen (zeep); 228 algemeen (zeep);
G zeep, toiletzeep; H zeep, toiletzeep.
Tot en met Zaterdag ,26 April:' 3-04,
4-04 reserve (sinaasappelen).
nancieele commissie rapport uit over de-
zé begrooting, waarna de vergadering
deze goedkeurde, 't Bestuur werd mach
tiging verleend de noodige werkzaamhe
den in eigen beheer te doen uitvoeren.
In de vacature van den heer De Graag
werd tot opzichter benoemd de heer J. A.
van den Graaff te Goes, Tot tweede klerk
werd benoemd de heer P. Knuist te 's-H.
Arendskerke, terwijl Mr L. E. de Brakke
tot archivaris van het waterschap "werd
benoemd.
Wegens periodieke aftreding op 1
Aug. 1942 van, de gezworenen K._ M.
Straub en W. van Liere, werden de vol
gende aanbevelingen opgemaakt: voor
de vac. Straub: 1. K. M. Straub, 2. J. Q.
C. Lenshoek, 3. F. Büisrogge; vac. van
Liere: 1. W. van Liere, 2. J. Vermue, 3.
C. Philipse.
Op verzoek van het bestuur van den
Wilhelminapolder werd vastgesteld de
grens buitendijks (Oosterschelde) tus-
schen Wilhelminapolder en het water
schap.
Bij de rondvraag bracht de voorzitter
dank aan de financieele commissie voor
den steun aan het bestuur verleend, in
het bijzonder aan oud-notaris Joh. Pi
laar, die nu 40 jaar geleden tot plv. lid
van deze commissie werd benoemd.
Op een vraag van den heer C. Philip
se, betreffende den verkoop van het oude
polderhuis, antwoordde de voorzitter,
dat de verkoop publiek zal plaatsvinden.
Hierna volgde sluiting.
Fraude het zaai-tarwe.
De 24-jarige handelaar M. te *'s Gra
venpolder, had een zeer listig plan in
elkaar gezet om de tarwe-organisatie te
slim af te zyn.
Voor een landbouwer te 's Gravenpol
der toog hy naar den plaatselijken bu
reau-houder te Nisse voor een bestelbon
van 16 kg zaaitarwe.
Deze gaf den bon af, waarop dan een
zaadhandelaar mag leveren en het gelei
de-biljet kan uitschrijven. M. koos den
zaadhandel van v. d. Have te Kapelle als
leverancier uit, doch vóór hij daar het
bonnetje afgaf, schreef hij achter het cij
fer 16 twee nulletjes, waardoor, geheel
te goeder trouw de firma een bestelling
van 1600 kg tarwe aanvaardde en uit
voerde.
M. vroeg aan de firma of de party met
den bode van Kapelle naar Goes kon
worden meegegeven. Te Goes zou de
boer, voor wie alles bestemd was, dan de
tarwe in ontvangst nemen.
Zoo gébeurde het.
De bode, die de vracht vervoerde,
werd evenwel onderweg aangehouden
door M., die hem met 'n leege auto tege
moet was gereden.
M. vroeg hem de tarwe even over te
laden. De boer zat er zoogenaamd op te
VRIJDAG 17 April 1942.
H|j is de Heere, onze God; zyn oor-
deelen zyn over de geheele aarde.
Ps. 105 7.
Zon
op onder
6.41 20.40
23 April le kwartier.
30 April Volle maan.
Maan
op onder
7.55 22.30
TUCHTHUISSTRAF
VOOR FRAUDULEUS SLACHTEN.
De landbouwer J. H. van O. in Hars
kamp heeft in 1941 een vry groot aantal
varkens zonder de vereischte vergunning
geslacht en het vleesch met winst ver
kocht. Hy heeft daarmede den loop van
de voor het dekken der behoeften van
het algemeen ingestelde distributie ge
stoord en de leiding der vleeschvoorzie-
ning door de overheid in gevaar ge
bracht. By vonnis van 't Deutsche Öber-
gericht is hy tot 2 jaar tuchthuisstraf
veroordeeld. Zijn voornaamste afnemer,
de leidekker D. A. G. te Arnhem, die re
gelmatig van hem frauduleus geslacht
vleesch betrok voor verderen verkoop,
kreeg 1 jaar tuchthuisstraf.
wachten. De bode had daartegen geen
bezwaar, maar toen hij van het zaakje
'af was, begon hy argwaan te krijgen.
Voor alle zekerheid belde hij in Goes de
fa. v. d. H. even op, die terstond be
greep, dat er iets niet in den haak was
en de C.C.C.D. met het geval in kennis
stelde.
Het duurde niet lang, of men had M.
te pakken, die na eenig tegenstribbelen
bekende. De tarwe had hij verkocht aan
een bakker in Kloetinge voor zestig cent
per kilo.
De ambtenaren vonden daar het groot
ste deel van de 1600 kg; de rest was
reeds op den molen om gemalen te wor
den.
De Officier van Justitie gelaste de
overbrenging van M. naar Middelburg.
Ook den bakker wacht ongetwijfeld
een zware straf. (D. v. Z.)
Middelburg.
Bonniert afhalen. Er zijn altijd men-
schen, die vergeten op den vastgestelden
dag him distributiebescheiden .af te ha
len. Dit was ook nu weer het geval, by
het afhalen van de bonkaarten voor, de'
vijfde periode.
De vergeetachtigen worden morgen
ochtend nog in de gelegenheid gesteld
hun fout te herstellen.
De P- ert T-bonlnlertj De verkoopers
van snoep en die van sigaren enz. moe
ten Maandag, Dinsdag of Woepsdag hun
verzamelde bonnen komen inleveren op
de bekend gemaakte dagen. Men neme
goede nota vap de publicatie.
Goes.
Naar wg vernemen, hebben de leden
van het Burg. Armbestuur en de Regen-
tesse van het Weeshuis onverwijld ont
slag uit hun functie gevraagd.
Zuid-Beveland.
Kloetinge. Wederom werden in deze
gemeente konijnen door een hond dood
gebeten, nu bij dhr' Hannewyk in Abbe-
kinderen, ën wel vgf oude en elf jonge
konijnen.
Gisteravond is ten nadëele van dhr
N. uit Kapelle een rijwiel ontvreemd, dat
hij voor de woning van dhr K. S. aan het
Marktveld onbeheerd had neergezet.
Walcheren.
Biggekerke. Woensdagmiddag hield de
Boerenleenbank haar 22e jaarvergade
ring onder leiding van den directeur dhr
L. Simonse Sr. Uit het verslag, door den
kassier uitgebracht bleek, dat. de omzet
grooter was-geweest dan het vorig jaar
de winst bedroeg f294.52.. jlerkozen
werden: als bestuurslid dhr J. Lampert,
als lid van den raad van toezicht dhr L.
de Pagter en de plaatsvervangende be
stuursleden dhrn W. de Regt fen D. Cop-
poolse. De rente voor spaargelden,
voorschotten en loopende rekeningen
blijft dezelfde.
Diploma-uitreiking Landb. Winterschool
te Goes.
Het cursusjaar van de Landb. Winter
school te Goes is gisteren besloten met
de traditioneele eindles en de uitreiking
van de einddiploma's.
De heer D. W. Lindenbergh verwel
komde namens de Commissie vap Toe
zicht dé gasten, en complimenteerde de
geslaagden. Tot zijn vreugde kon .spr.
meedeelen, dat allen die aan het examen
deelnamen, waren geslaagd. Spr. hoopte
dat het geleerde van groot nut zou zijn
voor de jongelui, doch legde er den na-
