Christelijk Dargblad voor Zeeland
Binnenland
DAGKALENDER
DINSDAG 14 APRIL 1942
56e JAARGANG No, 162
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J. FANOY.
Lange Giststraat 34 en Noordweg 155
Telefoon .3128
Direeteur-Hoofd redacteur
A. DE LANGE te Goes
Abonnementsprijs f 2.73 £er kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg,
Goes en plaatsen waar 6en agent Is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
Advertentiën cent per millimeter
Ingezonden mededeeüngen 24 cent per
millimeter. Kleine ad\<ertentiën.65 cent
bij vooruitbetaling. Advertentiën onder
letter of motto 10 cent extra
Bij e'antract belangrijke korting
Een brochure van
Jhr Mr D. J. de Geer.
Vrij sterke Sowjet-aanvallen afgeslagen - Dultsoh succes
in, oentralen sector Malta weer aangevallen
Verklaring
vaijt Churchill.
duitschlAnd strijdt voor
europa.
BONNEN VOOR
VOEDINGSMIDDELEN.
Japansche landing op Corregidor.
De vroegere mini ster-president Jhr Mr
D. J. de Geer, die na zijn terugkeer in
Nederland op 6 Febr. 1941 in een publi
catie in de Nederlandsche pers verklaar
de, dat hy verder onopgemerkt wenschte
te blijven en als ambteloos burger zich in
vergetelheid wenschte terug te trekken,
is al spoedig uit die vergetelheid naar
voren getreden. Zijn verlangen om hem
met rust te laten, is ingewilligd. De open
bare meening bemoeide zich niet meer
met hem. Maar nu heeft hij zelf weer de
aandacht van ons volk op zich gevestigd
door het schrijven van een korte bro
chure, waarmede hij zelf de stilte rondom
hem verbroken heeft.
De brochure begint met een inleidend,
persoonlijk woord, dat vreemd is aan den
verderen inhoud der bruchure. Daarin
deelt hij o.a. mede, dat hij op 3 Septem
ber 1940 is afgetreden als minister;
op 5 November 1940 naar Portugal is
gevlogen;
daar drie maanden heeft vertoefd in
de kustplaats Éstoril en op 4 Febr. 1941
per vliegtuig naar Barcelona is gegaan,
op 5 Febr. per vliegtuig naar Berlijn en
op 6 Febr. per D-trein naar Den Haag.
De beschaafde wereld is op weg naar
zelfvernietiging, zoo begint Mr De Geer
zijn eigenlijke brochure. In steeds onbe
suisder vaart; waarbij alle remmen en
teugels zjjn losgelaten.
Een oorlog, als thans de krachten der
beschaafde wereld verteert, heeft de
menschheid tot dusver niet gekend.
Hoe lang dit alles zal voortgaan, weet
niemand. Weinig twijfel behoeft te be
staan, wat de uitkomst zal zijn, indien
ook nog maar b.v. gedurende een half
dozijn jaren de tegenwoordige krjjg met
het thans te vervaardigen vernielings
apparaat in stijgende felheid zal worden
voortgezet. En de kans daarop is niet ge
ring.
Inmiddels zullen zich de jaren aaneen
rijgen, de volkskracht zal alom ver
schrompelen, en de afbraak der wereld
voortgaan, tot het tijdstip waarop niets
meer af te breken zal zijn.
Dan zal de vijand mogelijk verpletterd
zijn, maar op de wijze waarop Simson
in zijn laatste ure de Filistijnen verplet
terde,
Het is de hoogste tijd tot bezinning
te komen.
Dat na den oorlog veel dingen anders
zullen wezen dan tevoren, daarover is
men het in alle landen ééns geworden.
Na den huidigen oorlog
zullen de volken in groo-
ter verband leven dantot
dusvej1.
De toé stand van vol
strekte s o u v e r e i n i t e i t v an
een onbepaald aantal naast
ad kaar en,geheel los van
elkaar levende staten,
zooals wij dien tot nu toe
hebben gekend, zal zich
niet handhaven.
De voornaamste tegenvoeters in de
zen oorlog zijn op dit punt eenstem
mig.
Hoe de nieuwe „grootere eenheden"
zullen zijn samengesteld, weten wij nu'
nog niet. Met het karakter, de geschie
denis en de behoefte van elke natie, ook
de kleine, zal daarbij, vanzelf rekening
zijn te houden. Maar wél weten wij, dat
er in elk geval, op breederen voet dan
thans, groepsvorming onder de volken
zal zijn. Een groepsvorming, die zoowel
politiek als economisch georiënteerd zal
zjjn eq, waaraan geen natie, allerminst
een kleine, zich op den duur zal kunnen
onttrekken.
De heer De Geer bespreekt dan „de
uitholling van het tot dusver gangbare
neutraliteitsbegrip" en constateert, dat
aan het neutraliteitsbegrip in zijn ouden
vorm geen toekomst meer wordt toege
dacht.
Een lichtpunt in dezen donkeren tijd
noemt hij verder, dat de beide strijdende
grootmachten op een zeer voornaam
punt in gelijke richting denken. „Het
vormt de synthese onder de bestaande
tegenstellingen."
De vrede is in het verleden altijd ge
diend, als kleinere eenheden kwamen te
leven in een grooter verband. „Wanneer
als uitvloeisel van dezen oorlog, de be
doelde eenheden zich vormen, dan zal
binnen die eenheden de vrede verzekerd
zijn," aldus schrijver.
„De volstrekte souverei-
n i t e i t, der afzonderlijke-
staten zal daarbij onge-
t w ij f e 1 d niet kunnenwor-
d e n g e.h andhaafd. Maar wie
om deze reden afwijzend zou willen staan,
behoort toch vooraf te bedenken, om
welke hoogst ernstige dingen het gaat."
Het einde van den oceaan van ellende
is nog niet te overzien. Als het tenslotte
komt, zal het een gehalte dragen als
door niemand beoogd óf begeerd is.
Tenzij alsnog bezinning intreedt.
Wjj kennen Gods plan met dezen tjjd
nog niet.
Maar wij weten, dat Hjj in Zijn straf
fen en beproevingen vaak een zegen ver-
borgeii houdt. Is het onmogelijk, dat
deze wereld die na 1918 niet de kracht
vond om aan den waanzin van den mo
dernen oorlog een halt toe te roepen, uit
deze nieuwe katastrophe te voorschijn
treedt in een gestalte, welke haar tegen
verdere afbraak en finalen ondergang
behoedt
Gods doen. kan zijn als dat van den
beeldhouwer, die door harde slagen uit'
een ruw stuk marmer iets waardeloos
voortbrengt.
„Hij doorwondt én Zijn handen hee-
len," staat in het boek Job.
Het oordeel, dat thans over de wereld
gaat, kan tot haar vrede dienen. In gees
telijk opzicht. Maar óók in dien zin,
dat het komende generaties tegen strijd-
orgiën, als waarvan wij nu getuigen zijn,
behoedt.
Laat ons in geen geval Zijn geest
weerstaan.
Wij hebben hiermede een overzicht van
deze brochure gegeven. Wij wenschen
hiermede in de gegeven omstandigheden
te volstaan, al spreekt het haast vanzelf,
dat bij het lezen meer dan één vraag
opkomt.
Versnaperingen ook via den
banketbakker.
Ijl aansluiting op het in de bladen
verschenen bericht betreffende distribu
tie van versnaperingen kan nog worden
medegedeeld, dat -zij, die een versnape-
ringskaart wenschen te ontvangen, bon P
van de textielkaart, behalve bij bakker
of kruidenier, uiteraard ook bij hun ban
ketbakker kunnen inleveren.
Gemaal bij Urk weldra gereed..
Sedert Januari en April van het vo
rige jaar zijn de twee gemalen bij De
Lemmer en een bij Vollenhove bezig met
het droogmalen van den Noordoostpol
der. Bij Urk wordt thaus de laatste hand
gelegd aan het derde gemaal. Dit ge
maal zal hoogstwaarschijnlijk in Mei in
gebruik kunnen worden genomen. Men
heeft het baggerwerk, dat moet geschie
den eer het hoofdkanaal uit den polder
met het gemaal in verbinding staat, her
vat.. Het gemaal bij Urk zal op stoom
werken; aanvankelijk zou het een diesel
gemaal worden.
Ook de sluis bij Urk, welke de scheep
vaart toegang zal geven tot dén polder,
komt de volgende maand gereed. Voorts
wordt er een'begin gemaakt met de ont
ginningswerken.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
Op het schiereiland K e r t s j viel de
vijand, na de zware verliezen van den
vorigen dag, slechts hier en daar met
vrij zwakke strijdkrachten aan. Alle
aanvallen werden afgeslagen.
Aan het overige deel van het O o s-
t e 1 ij k e front werden hier en daar aan
vallen van vrij sterke strijdkrachten af
geslagen. Bij een door troepen van een
gemotoriseerde Duitsche divisie infante
rie uitgevoerden verrassenden aanval
verloor de vijand 650 :gevangenen, 1000
dooden, 3 pantserwagens en 40 mitrail
leurs.
In den centralen sector van het
Oostelijke front ondersteunden forma
ties gevechts- en jachtvliegtuigen de
operaties van het leger met bijzondere
uitwerking. In L a p 1 a n d leed de vijand
in de afgeloopen dagen bij succesvolle
verkenningsaanvallen hooge, bloedige
verliezen. Gevechtsvliegtuigen hebben
de haveninstallaties van Moermansk
met goede uitwerking aangevallen.
In Noord-Afrika wederzijdsche
activiteit van artillerie en verkennings
troepen. Britsche autocolonnes werden
met succes gebombardeerd.
De zoowel overdag als 's nachts voort
gezette aanvallen op de militaire instal
laties en vliegvelden op het eiland M a 1-
t a veroorzaakten nieuwe vernielingen in
de doelen.
Duitsche jagers en de luchtdoelartil
lerie schoten overdag aan het Kanaal
in het Noordduitsche kustgebied en voor
de Noorsche kust 15 vijandelijke vlieg
tuigen neer.
Britsche bommenwerpers hebben in
den afgeloopen hacht W e s t-D u i t s c h-
1 a n d aangevallen. De burgerbevolking^
leed eenige verliezen aan dooden en ge
wonden. De luchtdoelartillerie en nacht
jagers schoten 9 der aanvallende vlieg
tuigen neer.
Majoor Haase, commandant van een
bataljon pioniers, heeft zich met een
onder hem geplaatste gevechtsgroep tij
dens wekenlange succesvolle verdedi
ging van een hevig omstreden steunpunt
bijzonder onderscheiden.
Een in het Westen gestationneerd
jachteskader heeft gisteren overdag zijn
duizendste overwinning in de lucht be
haald.
Italiaansch weermachtbericht.
Ten Zuidoosten vein M e k i 1 i is een
vijandelijke colonne door Duitsch-Itali-
aanschie luchtformaties fel aangevallen
en tot den terugtocht gedwongen; In den
loop der actie schoten Duitsche jagers,
zonder zelf verliezen te lijden, zes Cur-
tiss-toestellen neer. Luchtformaties van
de as-mogendheden hebben fel haven-in
stallaties en vliegvelden van M a 11 a ge
bombardeerd.
Tijdens luchtgevechten werden twee
vliegtuigen vernield, terwijl talrijke an
dere vliegtuigen op den grond in brand
werden geschoten.
Britsche vliegtuigen hebben in den af
geloopen nacht een vlucht, gemaakt .naar
Noord-Italië. Zij wierpen eenige
bommen neer, die echter slachtoffers
noch schade veroorzaakten.
OpdeMiddellandsche Zee
heeft een duikbootjager onder bevel van
Lt ter zee Antonio Scialdone, een vijan
delijke duikboot vernield.
Duitschersl némen dorpen In
dien) cenfflralen sector.
(D. N. B.), Naar het opperbevel der
Duitsche weermacht mededeelt, hebben
de Duitsche troepen op 11 April in den
centrale^ sector van het Oostelijk front
den tegenstander bij een Duitschen aan
val over een rivier terug geworpen. On
danks taaien tegenstand slaagde men er
in op drie'plaatsen een bruggenhoofd te
vormen. Op den anderen oever werd on
danks den door het dooiwee» drassig ge
worden grond, verder terrein gewonnen.
De Duitsche troepen ontnamen den bols-
jewiki door systematische aanvallen of
verrassende uitvallen verscheidene ver-
sfcrkt© dorpen, terwijl bij andere gevech
ten fél bestreden boschgebieden werden
gezuiverd van den vijand, die zware bloe
dige verliezen leed. Steunpunten met
haar bezettingen werden vernietigd.
Verklaring van Churchill.
(A.N.P.). Naar de Londensche nieuws
dienst meldt, heeft Churchill in het La
gerhuis eenige verklaringen afgelegd
over den oorlog in Oost-Azië.
Hij zeide o.a., dat Britsche formaties
vliegtuigen herhaaldelijk hebben ge
tracht weerstand te bieden aan de aan
vallen der Japanners op Ceylon, vooral
bij Colombo en Trincomali. De meeste
Britsche machines werden evenwel neer
geschoten of buiten gevecht gesteld.
De premier besprak ook in het' kort de
Indische missie van Cripps. Hij zeide, dat
het beter zou zijn den terugkeer van
Cripps af te wachten, die dan in staat
zou zijn het Huis persoonlijk rapport uit.
te brengen. Churchill was van meening,
dat Cripps „zich zeker buitengewoon te
leurgesteld zou voelen", omdat geen suc
ces had kunnen worden bereikt. Dit ver
hindert echter op geen enkele wijze het
feit, zoo zeffle de Britsche premier, dat
wij zijn missie en de leiding van deze on
derhandeling volkomen goedkeuren.
Vervolgens kwam Churchill te spreken
over het jongste verlies van-twee Brit
sche kruisers en een vliegtuigmoeder
schip bij Ceylon, voor welk feit hjj als
reden opgaf, dat het volkomen "onmoge
lijk is allen Britschen schepen, die zich
op zee bevinden, voortdurend bescher
ming door luchtstrijdkrachten te geven.
Zeer veel oorlogsschepen bevinden zich
dag aan dag op zee zqnder dergelijke be
scherming, verklaarde Churchill en in
dien mendit risico niet op zich wil ne
men, dan is het niet mogelijk de enorme
taak ten uitvoer te brengen, die voor de
marine voortvloeit uit de convooibescher-
ming en zeeoorlog.
Hij deelde mee, in een geheime zitting
het Lagerhuis rapport uit te zullen bren
gen over het tegenwoordige verloop van
den oorlog.
Engeland zal tot den
aanval overgaan.
Het A.N.P. meldt uit Stockholm
Bevin, de Engelsché minister van ar
beid, heeft, naar de Britsche berichten
dienst meldt, in een rede te Yorkshire
gisteren verklaard, dat de tijd op „een
keerpunt" is gekomen. Men kan niet
zeggen, wanneer en waar, doch Groot-
Britannië zal, zoo beweerde hij, „spoe
dig" van de verdediging tot den aanval
overgaan. De eerstvolgende zes maan
den zijn een uiterst belangrijke periode.
„Wjj zullen", zoo zeide Bevin, „nog ge-
12 April tot en met 18 April 1912.
19 A brood 4 rants, brood of gebak.
19 B brood rants, brood of gebak.
19 A vleesch. 1 rants, vleesch of rif.w,
19 B vleesch 34 rants, vleesch of vl.w.
19 A aardapp. 1% kg. aardappelen.
19 B aardapp. kg. aardappelen.
22 Maart tot en met 18 April 1942.
260 algem1 kg. suiker.
3-01 of 4-01
reserve 50 gram cacao.
259 algem250 gram koffiesurrogaat
263 algem500 gram jam.
257, 261, 265,
269 algem. 1 rants, bloem, brood of
gebak.
4-02,4-03 res.250 gram rijst
264 algem.250 gr. peulvruchten.
268 algem.250' gram gort
267 algem.100 gram vermicelli of
maïzena.
258, 262, 260,
270,274 algem. 100 gram kaas.
16At/ml9A v
melk 8% liter melk.
10 B t/m 19 B
melk 1% liter melk.
12 «April tot en met 20 April 1942.
19 boter of vet 3^ ranta. boter of mar
garine.
28 Maart tot en met 18 April 1842,
271 algem. 250 gram peulvruchten.
8-04 en
4-04 reserve 400 gram sinaasappelen.
1 April tot en met 13 Juni 1942.
16 petroleum 2 litej- petroleum.
1 April tot en met 30 April 1942.
272 algem. en
I zeep1 rantsoen zeep.
'I toiletzeep.. 75 gram. toiletzeep 80
Geldige bonnen voor diverse artikelen.
1 Maart tot en met 30 April 1942.
211 algem. 1 rantsoen .zeep.
228 algem. 1 rantsoen zeep.
G zeep 1 rantsoen zeep.
H zeep1 rantsoen zeep.
G toiletzeep75 gr. toiletzeep 80
H toiletzeep75 gr. toiletzeep 80
1 Jan. tot en met 30 April 1942.
L textiel
(mannen) 50 gram scheerzeep.
De geldigheidsduur van de volgende
bonnen is verlengij.
Tot en met Donderdag 30 April: 211
algemeen (zeep); 228 algemeen (zeep);
G zeep, toiletzeep; H zeep, toiletzeep.
noeg nederlagen moeten incasseeren,
daarover maken wij ons geen illusies,
doch wjj zullen onzen moed niet ver
liezen."
t Oorlogsdictator in Engeland
geëischt.
Een vroegere staatssecretaris in het
Britsche ministerie van oorlog, Sir Ed
ward Grigg, stelt in de „Times" den
eiseh, dat er zoo spoedig mogelijk een
gemeenschappeljjken opperbevelhebber
voor alle wapenen benoemd moet wor
den. Een speciaal hiertoe gevormde ge
nerale staf, met officieren uit leger,
vloot en luchtwapen moet dezen opper
bevelhebber met raad en daad terzijde
staan. De opperbevelhebber moet be
roepssoldaat zijn en bovendien nog vrij
van iedere politieke verplichting. Vol
gens den schrjjver heeft men in de Brit
sche weermacht een gevoelig tekort aan
samenwerking tusschen de verschillende
militaire afdeelingen kunnen vaststellen
en derhalve is een grondige wjjziging
dringend noodzakeljjk geworden.
Quisling leider van den
Nootsehert kerkraad.
(D.N.B.) De onlangs opgerichte Noor
sche kerkraAd bestaat uit den minister
president, de- bisschoppen des lands en
het ministerie voor kerkeljjke aangele
genheden.
De kerkraad treedt in de plaats van
de vergadering der bisschoppen en moet
gelegenheid geven tot een openljjke, ver
trouwelijke gedachtenwisseling. De kerk
raad staat onder leiding van den mi-
nister-president. Wanneer het college der
bisschoppen een bjjzondere vergadering
houdt, staat deze onder leiding van den
bisschop van Oslo.
De nieuwe Bulgaarsche regeering.
(D.N.B.) Dë Bulgaarsche minister-pre
sident Filow heeft Zondagavond in een
radiorede het program van zjjn regee
ring ontyouwd.
In ieder opzicht, zoo zeide hjj, zal de
nieuwe regeering den totdusver gevolg
den koers voortzetten. De buitenlandsche
politiek van Bulgarije komt overeen met
die der spilmogendheden. Bulgarjje zal
de verplichtingen, voorspruitende uit het
driemogendhedenpact vervullen. Bulga
rjje wenscht de bestaande vriendschap-»
DINSDAG 14 APRIL 1942.
Spreekt aandachteljjk' van al Zjjne
wonderen. Ps. 105:2b.
Zon
op onder
6.47 20.34
15 April Nieuwe maan.
23 April Ie kwartier.
Maan
oponder
6.40 19.22
DOODSTRAF
VOOR SABOTEURS.
Het Rjjkscómmissariaat maakt
bekend:
Een aantal Nederlanders heeft
zich verstout om een in den zomer
van 1940 verboden politieke par-
tjj van Amsterdam uit weer in het
leven te roepen en een uitgebreide
anti-Duitsche vlugschriftenpropa-
ganda te voeren.
In een in Amsterdam voor het
Deutsche Obergericht gevoerd pro
ces hebben zich de oprichter en
voorzitter dezer illegale partij,
Hendricus Sneevliet, en
zeven leidende functionarissen en
medewerkers, de jood Abraham
Menist, Wilhelm Dolle
man, Jan Schriefer, Jan
Koeslag, Cornelius Her
man us Gerritsen, Jan
Edel en Rein WitteVeen
moeten verantwoorden. Ongeacht
alle waarschuwingen hadden zij
hun anti-Duitsch gewroet tot Fe
bruari 1942 voortgezet. Zij werden
wegens overtreding van par. 1
van de sabotageverordening als
saboteurs ter dood veroordeeld.
Het vonnis is met den kogel vol
trokken.
HERNIEUWDE WAARSCHUWING,
Zooals men hierboven kan lezen,
Heeft weer een aantal personen de dood-"
straf moeten ondergaan. Hun is ten las
te-gelegd, dat zjj de beveleni van de be
zettende macht hebben overtreden en ille
gale actie hebben bedreven.
Dit feit is wederom een waarschuwing
om njot met zijn leven te spelen. Wie in
eenigerlei vorm actie voert, die door de
Duitsche autoriteiten als illegaal wordt
beschouwd, of die tegen de Duitsche
weermacht ingaat, kan op de ernstigste
gevolgen rekenen.
Wie de zoo vaak herhaalde waarschu
wingen in den wind slaat, loopt groot
gevaar zjjn leven te verliezen op grond
van de verordeningen,' welke door de
Duitsche bezettingsautoriteiten zjjn uit
gevaardigd.
Cylinders voor gepersft gas moeten/
goedgekeurd zijn..
Bjj besluit van den secretaris-generaal
van sociale zaken is bepaald, dat
voor het gebruiken van een inrichting
tot het vullen van drukvaten met gas
onder druk dienende voor de voortbe
weging van motorvaar- én voertuigen,
een verklaring van deugdelijkheid is
vereischt, af te geven door het rijks-
toezicht op het stoomwezen ten aanzien
van de tot die inrichting behoorende
drukvaten en gasleidingen, voor zoover
hierin een overdruk kan optreden van
2kg/cm2 of meer.
Dit besluit treedt in werking met in
gang van 1 Mei 1942.
peljjke betrekkingen met Turkjje te
handhaven en te verdiepen.
(A.N.P.) Van Amerikaansehe zjjde
wordt bekend gemaakt, dat de Japan
ners met sterke strjjdkrachten op Corre
gidor zjjn geland., De vesting is echter
voorbereid op de verdediging.
Volgens ontvangen frontberichten is
de volledige bezetting van het eiland
Cebu aanstaande, zoo meldt Domei.
Het Amerikaansehe ministerie van
Oorlog heeft, naar de Britsche berichten
dienst meldt, medegedeeld, dat de ver
binding tusschen Cebu en Corregidor
sedert 48 paar verbroken is, zoodat over
den tegenwoordigen toestand op Cebu
niets bekend is.
Korte berichten.
(D.N.B.) Laval heeft Zaterdag te
Vichy een langdurig onderhoud gehad
met denjtehef van den staat, maarschalk
Pétain, én met dpn plw. minister-presi
dent, Darlan.
„United Press" meldt uit Washing
ton, dat wellicht eenige der uitgeweken
regeeringen, die thans te Londen verblijf
houden, haar zetel naar Washington
zuljen verplaatsen.
-X
