1 1,1 1
Christelijk Dagblad voor Zeeland
Binnenland
Uit de Provincie
DAGKALENDER
VRIJDAG 27 MAART 1942
56? JAARGANG - No- 149
Afgeslagen Sowjef-aanvallen - Gevechten van man
tegen man - Toespraak van Churohlll.'
Het opperbevel der Duitsche weer
macht maakt bekend:
De ordening van
arbeidskrachten.
Wanneer verduisteren
BONNEN VOOR
VOEDINGSMIDDELEN.
Luisterbijdrage tot een gulden
per maand verhoogd-
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Giststraai 34 en Noordweg 155
Directeu r-H oofd redacteur
A, DE LANGE te Goes
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
@©es en plaatsen waar een egeut is
aangesteld f 05!
Losse nummers 6 cent
Familieberichten 33 cent per regel
Overige advertentlên 30 ceni 'per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine odvertentién 0.55 bij vooroilbetolipg
Adverientiër. onder letter of motto 10 et. extra
Bt) contract belangrijke korting
DUITSCHLAND 8TRIJDT VOOR
EUROPA.
Op het schiereiland K e r t s j werden
vrij zwakke vqandelqke aanvallen afge
slagen.
In het Donetsgebied strandden
aanvallen van den vijand, die ten deele
door vechtwagens werden gesteund, in
verbitterde gevechten van man tegen
man op den hardnekkigen tegenstand
van Duitsche en Roemeensehe troepen.
In verscheidene sectoren van de rest
van het Oostelijke front werden bq aan
houdend dooiweer vijandelijke aanvallen
in -voor een deel verbitterde gevechten
eveneens afgeslagen. Plaatselijke aan-
valsacties verliepen met succes.
Op 24 Maart bombardeerden gevechts
vliegtuigen in een haven aan de K a u -
kasische kust een koopvaardijschip
van gemiddelde grootte in brand.
Een Duitsche duikboot bracht ten
Oosten van Solloem een torpedoboot-
jager en een" stoomschip van 5000 brt.,
die deel uitmaakten van een krachtig be
schermd Britsch convooi, tot zinken.
Duitsche gevechtsvliegers vielen met
goede uitwerking de haveii van La Va-
letta op M a 1 t a aan, Een Britsch pa
trouillevaartuig kreeg een bomtreffer.
Nachtelijke aanvallen der luchtmacht
met bommen van zwaar kaliber op het
havengebied van D o v e r en voor de
oorlogvoering belangrijke doelen in deze
stad veroorzaakten groote schade. Een
gevechtsvliegtuig, dat op verkenning
was, heeft overdag boven de Zuid-Oost-
kust van Engeland een Britsch jacht
vliegtuig neergehaald.
De vijand wierp in den afgeloopen
nacht brisant- en brandbommen op ver
scheidene plaatsen in W. - Duitsch-
1 a n d. De burgerbevolking lëed verlie
zen aan dooden en gewonden. Storings-
vluchten van enkele vijandelijke vliegtui
gen voerden tot in het Zuiden van
het Duitsche Rijk. Nachtjagers
en luchtdoelgeschut schoten acht der
aanvallende bommenwerpers neer. Hier
bij behaalde de le luitenant Becker zijn
15e en 16e nachtelijke overwinning.
Kapitein Ihkefeld schoot op 24 Maart
ztjn 70en tot 74en tegenstander in lucht
gevechten neer.
ITAL. WEERMACHTBERICHT.
Saharische af deelingen, diè haar ver
kenning tot de. woestijnzone in Z u i d -
L y b i hebben uitgestrekt, hebben de
totale afwezigheid van vijandelijke ele
menten geconstateerd.
Sterke Duitsche vliegtuigformaties
hebben voltreffers geplaatst op een lich
ten kruiser en een koopvaarder in de ha
ven van La Valetta (M a 11 a) en her
haaldelijk installaties van de vliegvelden
Halfar, Micaba eü Gudia getroffen. By
luchtgevechten werden twee „Spitfires"
neergehaaldvoorts Werden twee op den
grond staande toestellen vernield.
Engelsche vliegtuigen hebben van
nacht boven enkele plaatsen in N o o r d-
Italië gevlogen, o.a. boven Milaan
en T u r ij n, zonder bommen te werpen.
Churchill over de actueele politiek.
(A.N.P.) Naar de Britsche nieuws
dienst meldt, heeft Churchill in een toe
spraak tot den raad van de conservatie
ve party verschillende kwesties der ac
tueele politiek besproken.
Hij onderstreepte, dat hy „thans geen
waarborg ervoor kan bieden, dat Enge
land aan het eind van zijn „tegenspoed"
is gekomen." Churchill sprak er over,
dat het afgeloopen jaar een „somber"
jaar is geweest en dat „vele beproevin
gen" den geallieerden nog te wachten
staan. Hij gaf als zijn meening te ken-
.nen, da,t Engelands oorlogspositie in zoo
verre is „verbeterd", dat het een jaar
geleden nog alleen stond, terwijl thans
drie wereldmachten verbonden zijn.
Hij noemde Singapore het tooneel van
een der grootste catastrophes in de Brit
sche geschiedenis. Vervolgens 'zeide
Churchill, dat het verloop van den strijd
op den Atlantischen Oceaan zich weder
ten ongunste had gekeerd. Hij kon niet
garandeeren, dat de ongelukkige tijden
voor Engeland voorbij waren. Tenslotte
was hij van meening, dat den geallieer
den zelf schuld trof, wanneer zij den oor-
l.og zouden verliezen.
Maiski eischt opnieuw offensief
van Amerika en Engeland.
(D.N.B.) in verband met de uitrei
king van Sovjet-onderscheidingen aan
Britsche vliegers, heeft de Sovjet-am
bassadeur te Londen, Maiski, volgens een
bericht van „Associated Press", de bond-
genooten der Sowjet-Unie opnieuw aan
gespoord tot het offensief over te gaan,
wanneer zij „werkelijk de overwinniiig
willen behalen".
Het jaar 1942 zal het beslissende jaar
zijn. Daarom moeten de Geallieerden
thans alles in de waagschaal stellen. Het
is van de allergrootste beteekenis, dat
men dergelyke acties niet weer uitstelt
en in plaats van 1942 weer van 1943
gaat spreken. De Geallieerden moeten
alles doen om hét initiatief m handen te
krygen.
Korte berichten.
Naar men verneemt is de Duitsche
ambassadeur te Ankara, Von Papen, te
Beriy'n aangekomen. (A. N. P.)
(D. N. B.). De gezondheidstoestand
van Koning Gustaaf van Zweden, die 18
dagen geleden een operatie heeft onder
gaan, is thans bevredigend.
(S. P. T.) Port Moresby, de hoofd
stad van "het Nieuw-Guineesche Austra
lische mandaatsgebied, is geheel geëva
cueerd en door de Engelsche troepen in
brand gestoken. Stad en haven zqn totaal
verwoest.
Naar United Press meldt, zqn de
voorstellen van Cripps aan de Indische
partijleiders in .Britsch-Indië „zonder
geestdrift" ontvangen.
Verder wordt uit New-Delhi gemeld,
dat Cripps vandaag Gandhi zal ont
moeten.
Volgens den Britschen berichten
dienst zijn van de 264 zetels in''tEgypti-
sshe parlement, voor zoover de verkie
zingsuitslagen thans bekend zijn, 216 toe
gevallen aan de Waf disten en 17 aan de
candidaten van andere partijen. Voor de
overige 31 zetels staan de resultaten nog
niet vast.
Het Amerikaansehe bureau voor de
Oorlogsproductie heeft, volgens een be
richt van United Press bepaald, dat er
voortaan aan zelfscheerders per week
één scheermesje mag worden uitgereikt.
(D. N. B.). Volgens een bericht uit
Washington zouden de gealleeerde ver
liezen in den zeeslag bij Java 16 eenhe
den hebben bedragen, waarónder 5 krui
sers. i
ALLE ZANGVEREENIGINGEN IN
NEDERLAND IN ÉEN BOND
OPGENOMEN.
De president van de Nederlandsche
Kultuurkamer en' de commissaris voor
niet-commercieele vereenigingen en
stichtingen maken bekend, dat alle zang-
vereenigingen in Nederland met ingang
van 15 Maart 1942 worden geacht te
zijn aangesloten bij den Nederlandschen
Bond van Zangvereenigingen,'waardoor
zg automatisch zijn opgenomen in de
groep volksmuziek van het muziekgilde
der Nederlandsche Kultuurkamer.
Vereenigingen welke zijn aangesloten
bij bovengenöemden Nederlandschen
Bond van Zangvereenigingen, benevens
vereenigingen, welke zqn aangesloten by
den Nederlandschen Bond van Dilettan
tenorkesten, behoeven zich niet nader bq
de Nederlandsche Kultuurkamer aan te
melden.
Prijs van sinaasappelen vastgesteld.
Nu voor sinaasappelen een bon is aan
gewezen, vestigt de gemachtigde voor de
prijzen er de aandacht op, dat de prijs
van deze vruchten op grond van het prijs-
vormingsbesluit 1941 is vastgesteld op
80 cent per kg. Bij verkoop per stuk
moet afronding naar beneden worden
toegepast.
Nieuwe burgemeesters.
De commissaris-generaal van bestuur
en justitie h§eft benoemd: den heer Jan
Hendrik Oonk, te Heerlen, tot burge
meester van Born, den boer Q. W. Fren-
ken, te Herkenboseh, tot burgemeester
van Vlodorp, den kapitein op non-actief
Willem van der Zanden, te Assen, tot
burgemeester van Wijlre en den heer J.
H. Frijns, te Bunde, tot burgemeester
van Limbricht.
Centrale Werkgevers-risico Bank
veertig jaar.
Het was gisteren veertig jaar geleden,
dat te Amsterdam werd opgericht de
Centrale Werkgevers Risico-Bank*
Deze vereenïging, welke klein is be
gonnen, is in den loop der jaren gegroeid
tot een zeer omvangrijke organisatie. Zij
telt thans 12.284 leden met een uitbe
taald loon van circa f 630.000.000.
De tijdsomstandigheden zijn oorzaak,
dat aan het jubileum geen enkel feeste
lijk vertoon wordt verbopden.
Kalfsvleesch.
De slagers ontvangen thans een vrij
belangrijke hoeveelheid kalfsvleesch.
Ten gevolge daarvan is het den slagers
niet mogelijk hun klanten op alle aange
boden bonnen van de vleeschkaart rund-
vleesch te verstrekken. Het 'publiek
wordt verzocht hiermee rekening te
houden.
Voederkaa,rt)enf voor hondert.
Tot 15 April is er nog gelegenheid
by de sectie byzondere diergroepen te
Apeldoorn een formulier aan te vragen
voor toewyzing van hondenbrood voor
honden, welke men reeds op 1 Januari
in zy'n bezit had en waarvoor nog geen
kaart is uitgereikt. In aanmerking ko
men alleen diensthonden, trekhonden of
blindengeleidehonden en honden van zeer
zware rassen, terwyi voor andere hon
den een toewijzing kan worden gegeven,
wanneer men meer dan één hond heeft.
Engelsche bommen.
(A.N.P.) In den nacht van Woensdag
op Donderdag hebben Engelsche bom
menwerpers verscheidene malen boven
Nederlandsch grondgebied gevlogen Zy
wierpen, meerendeels in het wilde weg,
een aantal brisant- en brandbommen,
die deels zonder uitwerking in het open
veld terechtkwamen, deels echter aan
zienlijke schade toebrachten aan woon
huizen en boerderijen. In een stad in
het Oosten des lands werden eenige
woonhuizen verwoest. Hierbij werden
twee burgers gedood, twee ernstig en
vqf licht gewond. Twee personen wor
den nog vermist.
Beteekenis nieuwe verordeningen
(A.N.P.) Van bevoegde zijde werd
ter persconferentie een toelichting gege
ven op de verordeningen inzake de orde
ning der arbeidskrachten.
Wat Duitschland in de jongste periode
zijner geschiedenis beleefd heeft op het
gebied van tewerkstelling van arbeids
krachten, zullen binnenkort alle volken
van Europa op dezelfde wyze beleven.
Daarom' is noodig dat een aanvang met
de ordening gemaakt wordt.
Besluit nr 15, verschenen 23 Februari
j.l., betreffende den aanmeldingsplicht
van werkloozen had de bedoeling de
werklooze en niet volledig te werk
gestelde werknemers te registreeren.
Men heeft dezen aanmeldingsplicht in
breeden kring opgevat als een begin van
arbeidsplicht; daarvan staat echter in
het besluit geen woord.
Voorts diende het,tegelqkertqd uitge
vaardigde besluit betreffende het beper
ken van werk waarin het vaststellen van
den wekeiykschen arbeid op'minder dan
48 uur per week van toestemming af-
hankelqk werd gemaakt, om een rem aan
te leggen aan het slechts gedeeltelik te
werk stellen van krachten. De toestand,
dat honderden, ja duizenden bedrqven
slechts op halve kracht werken of nog
minder, is niet toelaatbaar en zou tot
ondergang leiden.
Beter is de helft dezer krachten geheel
aan het werk te zetten tegen compleet
loon en de andere helft op andere wijze in
het arbeidsproces in te schakelen. Dit te
helpen ordenen is de taak der arbeids-
bureaux.
Het te Werk stellen van arbeidskrach
ten wordt nu van toestemming afhanke-
ïyk gemaakt. Natuurlek zijn er verschei
dene beroepen, waar het intreden van
nieuwe arbeidskrachten niet anders dan
welkom kan zijn en waar steeds krachten
te kort waren. Daarom is geen toestem
ming veréischt voor. het te werk stellen
van krachten in den landbouw, den mqn-
bouw, de zee- en binnenscheepvaart, de
zee- en binnenvisschery, de huishouding
of op het gebied van de gezondheids
zorg.
Voorts is de toestemming evenmin
vereischt voor 't te werk stellen van
krachten ouder dan 40 jaar; Dit kan tot
gevolg hebben, dat ouderen makkelijker
aan werk komen en de leeftijdsgrens in
de bedrijven zich naar boven verplaatst,
hetgeen uit sociaal oogpunt niet anders
dan welkom kan zijn.
Verder wordt de arbeidsdienstplicht,
gelijk die in de op 3 Maart 1941 ver
schenen verordening nr 42 werd inge
voerd, en toen alleen voor tewerkstel
ling binnen het bezette Nederlandsche
gebied gold thans in dier voege gewij
zigd, dat men ook elders te werk gezet
karf worden.
Natuurlijk zal in den regel de arbei
der vrijwillig zich inspannen aan werk te
komen, daar hij dan zelf arbeid en plaats
van arbeid kiezen ljan.
ZATERDAG 28 MAART 1942.
's Morgens tot 7.26 -u.
's Avonds van 20.05 u.
Provinciale Stoombootdiensten.
Met ingang van heden is de
stoombootdienst KatscheveerZierikzee
hervat.
29 Maart tot'en met 4 April 1912.
17 A brood 4 pants, brood of gebak.
17 B brood rants, brood of gebak.
17 A vleesch1 rants, vleesch of vl.w.
17 B yleeschrants, vleesch of vl.w.
17 A"'aardq«pp. 1% kg. aardappelen.
17 B aardapp. kg. aardappelen.
22 Maart tot en met 18 April 1942.
260 algem.1 kg. suiker.
3-01 of 4-01
reserve 50 gram cacao.
259 algem.250 gram koffiesurrogaat.
263 algem.500 gram jam.
257, 261, 265,
269 algem. 1 rants, bloem, brood of
gebak.
4-02,4-03 res.250 gram rijst.
264 algem250 gr. peulvruchten.
268 algem250 gram gort.'
267 algem.100 gram vermicelli of
maizena.
258, 262, 266,
270,274 algem. 100 gram kaas.
16 A t/m 19 A
melk 3% liter melk.
16 B t/m 19 B
melk 1% liter melk.
26 Maart tot en met 11 April 1942.
16 boter of vet rants, margarine.
17 boter of vet rants, boter, margarine
of vet.
26 Maart tot en met 18 April 1942.
271 algem. 250 gram peulvruchten.
4-04 reserve400 gram sinaasappelen.
De volgende bonnen zijn binnenkort
niet meer geldig.
Na Zaterdag 28 'Maart: 16 brood,
vleesch, aardappelen.
Do geldigheidsduur van de volgende
bannen is verlengd:
Tot en met Dinsdag 31 Maart: 211 al
gemeen (zeep); G zeep, toiletzeep.
De bonnen, waarvan de geldigheids
duur op Zondag begint, mogen op den
daaraan voorafgaanden Zaterdag worden
gebruikt, met uitzondering van den bon
voor vleesch of vleeschwaren.
Prov. Stoombootdienst. De wnd.
Commissaris der provincie Zeeland heeft
met ingang van 1 April a.s^benoemd tot
hulpmachinist by de Prov. Stoomboot
diensten A. C. van de Velde en Mi J. M.
Gubbels, respectieveiyk bankwerker en
stoker bq die diensten.
Middelburg.
Het abattoir, Gisteren namen wy
een feykje op het abattoir in verband met
het. slachten der runderen op Donderdag.
Woensdag waren de kalveren reeds bn-
der slagershanden gevallen.
Ons trof direct het veel ordeiyker aan
zien van het geheele terrein, nu men be
zig was de groote attributen van den
aannemer weg te rijden en het terrein
met een laag muurtje van den openbaren
weg is gescheiden.
Inwendig t moesten nog verschillende
onderdeelen worden afgewerkt, maar
voor het slachten der runderen en kalve
ren was het gebouw gereed. Wat wy van
dit werk zagen, overtuigde ons van de
grootst mogeiyke hygiëne, die hier wordt
toegepast en van het bqna pynloos doo
den der dieren.
Het zal steeds meer blqken, dat deze
inrichting voor Middelburg nu en in de
toekomst van groot belang is.
Goes.
Gistermiddag hield de afd. Weste
lijk Zuid-Beveland van het Ned. Roode
Kruis in hotel „De Korenbeurs" haar
algemeene vergadering.
Na een welkomstwoord van den voor
zitter de heer J. L. v. Ballegoyen de
Jong, las de wnd. secretaris de heer H.
B. Pilaar de notulen van de vorige alge
meene vergadering, waarna de penning
meester, de heer J. Hommes, financieel
verslag uitbracht over 1941. De rekening
sloot met een eindcijfer van f 1876.24 en
een batig saldo van f 1237,10. De reke
ning werd goedgekeurd.
In de plaats van de secretaresse, mevr.
BogaardRoose, die deze functie heeft
neergelegd, werd de h?er R. G. Postma
bij acclamatie tot bestuurslid gekozen.
De Cbr. Gymnastiekvereen. O.K.K.
heeft dit seizoen niet ovèr weinig be
langstelling te klagen. Woensdagavond
kon zij voor de derde maal in enkele we
ken voor een geheel bezette Schutters
hofzaal een uitvoering geven. Ook nu viel
baar een welverdiend harteiyk applaus
ten deel. Aan deze derde uitvoering
werkte niet de C.K.W.O.-afd. uit Vlissin-
gen mede. Ditmaal werd een nummer
pyramidebouw aan het program toege
voegd.
VRIJDAG W MAART 1942.
Hy doet ons niet naar onze zonden,
en vergeldt ons niet naar onze ongerech
tigheden, Ps. 103 10.
Zon
op onder
7.29 20.04
Maan
op onder
14.21 4.56
1 April Volle maan.
8 April Laatste kwartier.
In de persconferentie te 's-Gravenha-
ge heeft de heer Dr Ir W. A. Herweyer,
directeur-generaal van den Ned. Om
roep, een beschouwing gegeven over den
omroep en de wqzigingen in de luisterbij
drage 1942. Hq zeide o.m.:
Voorheen werd de financiering van de
omroepen in Nederland uit vrijwillige
bijdragen bestreden. Dit was op den duur
niet te handhaven. Het is onbillijk, dat
de één betaalt, de ander niet. Reeds in
April 1940 heeft de toenmalige Minister
van Waterstaat een wetsontwerp inge
diend ter invoering van een verplichte
luisterbijdrage. Na de oorlogsgebeurte
nissen werd dit vraagstuk weer opgeao-
men en met ingang van 1 Januari 1941
werd de verplichte luisterbijdrage inge
voerd,
Aanvankeiyk werd dit bedrag bepaald
op f 9 per jaar, dus 75'cent per maand.
Inmiddels is gebleken, dat voor de to
tale taak van den omroep, de zenders
enz., een grooter bedrag noodzakelijk is,
zoodat de luisterbqdrage
nu met ingang van 1 Mei
wordt gesteld op f12 per
jaar cö f fl per maand.
Degenen, die zouden meenen, dat dit
een te hoog bedrag is mogen bedenken,
dat talloozen een bedrag van f 1 op een
enkele avond verteren, terwijl aan bios
coopbezoek door zeer velen maandelijks
ook 'belangrijk boogere bedragen worden
uitgegeven. Wanneer men zich realiseert
wat men alles door .den Omroep terug
ontvangt is, aldus spr., fl per maand
zeer zeker niet te hoog en steeds nog
veel minder dan in Duitschland, waar
men f 18 per jaar betaalt.
Om een te zware belasting van de so
ciaal zwakke volksgroepen zooveel mo
geiyk te voorkomen, worden gelijktydig
de aansluitingskosten op de radiocentra
les verlaagd van f 18 op f 15 per jaar.
De verhooging van de luisterbijdrage
treft de aangeslotenen van decentra-
1 Het Hgt to1 de bedoeling van de P.T.T.
het geheele radiocentralebedryf te cen-
traliseeren in één groot lichaam.
Dank zq de Omroep is er een groote
groep van musici, die nu eindelqk een
behoorlijk salaris ontvangt. De Omroep
geeft behalve uitzendingen van een eigen
symphonieorkest ongeveer 4 uitzendin
gen per week van de andere Ned. sym-
phonieorliesten, waardoor deze financi
eel belangrqk worden gesteund. Verder
ontvangen talrqke Nederlandsche kun
stenaars honorarium voor hun optreden
voor de mic^pfoon, terwql ook via de
auteursrechten bedragen naar de kun
stenaars vloeien.
Neveninkomsten uit programmabladen
zyn voor den omroep volkomen verdwe
nen, terwql wachtgelden moeten uitbe
taald aan diegenen van het vroegere per
soneel, waarvoor geen emplooi meer was.
Een dringende noodzaak voor het groo
te bedrijf is de bouw van een centraal
kantoor.
Houders van een eigen ontvangtoestel
betalen over 1942 van Mei tot en met
December 25 cent meer per maand. De
radiozegel, waarmede de luisterbijdrage
maandelijks kan worden voldaan op de
luistervergunningen, zal dus 1 Mei a.s.
van 75 cents op f 1 worden gebracht.
Aangeslotenen op de rijksradiodistri-
butie betalen de luisterbijdrage tegelijk
met de contributie. De prijs van het
abonnement op de distributie zal met
ingang van 1 Mei a.s. echter evenveel
verlaagd worden als de luisterbijdrage
verhoogd is, zoodat de aangeslotenen op
de rqksdistributie ten slotte evenveel
blijven betalen.
De invoering op 1 Mei a.s. brengt ten
plotte eenige verplichtingen mee voor
houders van eigen ontvangtoestellen, die
op hun nieuwe luistervergunning reeds
meer dan vier zegels hebben geplakt;
verder voor hen, die een half, dan wel
het geheele jaar reeds over de giro heb
ben vooruit betaald en ten slotte voor
hen, die een opdracht aan den post-
ehèque- en girodienst hebben verstrekt
tot automatische overschrijving, over al
deze punten zal nog nader worden be
richt. Wie'reeds f 9 betaalde, b.v. per
giro, kan er f 2 bq gireeren, daar dit jaar
de totale bqdrage dus f 11 is.