Christelijk Dagblad voor Zeeland
Binnenland
DAGKALENDER
Wanneer verduisteren
Uit de Provincie
DONDERDAG 26 MAART 1942
56e JAARGANG - No, 148
Maakt den arbeid aangenaam,
In de rede van den Beauftragte van
den Rijkscommissaris voor de provincie
Zeeland, Zaterdag te Middelburg uitge
sproken, waarvan wfl breedvoerig ver
slag gaven, komen enkele punten v#or,
die speciaal voor onze provincie bijzon
dere aandacht verdienen.
Sowjet-aanvallen afgeslagen - Zware Bolsjewistische
verliezen - Engelsche kruiser getroffen -'Koning Boris
bij Hitler - Vredesgeruchten tegengesproken
Japanners bezetten Andamanen.
Kamers voor Tandartsen
en Apothekers*
t
óureaux Lange Vorslstraaf 70, Goes
Postrekening 44455v - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Giststraat 34 en Noordweg 155
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
Directeur-Hoofdredacteur:
A. DE LANGE te Goes
Familieberichten 33 cent per regel
Overige edvertentiën 30 cent per regel
k Ingezonden mededeelrngen 60 cent per regel
Kleine edvertentiën f 0.55 bi} vooruitbetaling
Advertenllën onder letter of motto 10 ct. extra
BI] contract belangrijke korting
Veel heeft de heer Milnzer over
Duitschland en het Duitsche bedrijfsle
ven medegedeeld. Daarbij is wel het een
en ander, dat voor Zeeland omdat hier
maar enkele grootbedrijven en veel klein
bedrijven worden gevonden moeilijk
zal zijn uit te voeren, ook al, omdat ons
gewest maar klein is en dus plannen
op groote schaal bezwaarlijk zullen kun
nen slagen. Ook zal ieder in aanmerking
willen nemen, dat bepaalde veranderin
gen en verbeteringen in dezen oorlogs
tijd gezien het tekort aan materialen
nog wat op uitvoering zullen moeten
wachten.
Toch zou het af te keuren zijn, in
dien alle verbeteringen werden terzijde
geschoven, omdat het nu eenmaal oor-,
log is. Nu reeds zal ieder weldenkend
ondernemer, die het belang van zjjn ar
beiders en dus het algemeen belang wil
dienen, en die niet de houding van „met
de handen in de zakken" wil aannemen,
maatregelen voorbereiden, van welker
noodzakelijkheid of billijkheid hij over
tuigd is. Zoodra mogelijk kan dan de
uitvoering plaats hebben. Bovendien zijn
er ook n u wel eenige verbeteringen aan
te brengen.
Zoo trof het ons, dat de heer Mün-
zer wees op het feit, dat men in een
bepaald Zeeuwsch bedrijf veel meer op
de zindelijkheid van de werktafels en
van het gereedschap, dan op de zindelijk
heid der menschen lette. Er was geen
lokaal, waar de boterhammen konden
worden opgegeten, geen lokaal voor het
verkleeden, wasschen en douchen. De
menschen gingen in hun werkpak naar
huis en bleven misschien smerig rond-
loopen.
Dit alles werkt er toe mee, om den ar
beid als een straf, een noodzakelijk
kwaad te beschouwen.
Wjj wezen onlangs in enkele artikelen
op,het Goddelijk karakter van den ar
beid, dat helaas in de achter ons liggen
de jaren van sommige zijden is bestre-
- den. De arbeid werd door velen niet als
een zegen, maar als een vloek beschouwd.
Steeds hebben wij ons daartegen op"
grond van de H. Schrift verzet. De ar
beid is een Goddelijke plicht en alles wat
ons werk aangenamer kan maken, wat
de gezondheid kan bevorderen en licha
melijke en zedelijke gevaren kan tegen
gaan, móét door ons worden aangewend.
Wij moeten ons werk niet in een hok,
in een ongezonde ruimte verrichten. Dat
kan de arbeidsvreugde rooven, evenals
overmatig lange arbeidsdagen. Laat
licht en lucht in ons werkvertrek binnen
komen. De zindelijkheid moet bevorderd.
De arbeid moet, ook voor onze jonge
menschen, aantrekkelijk worden ge
maakt.
Volgens den heer Münzer is in Duitsch
land veel in jiractijk gebracht, wat vroe
ger misschien als grauwe theorie werd
beschouwd.
Welnu, ook in de Nederlandsche, in
de Zeeuwsche bedrijven is nog veel te
verbeteren.
Het is reeds zoo dikwijls gezegd: er
zal straks hard gewerkt moeten worden.
Veel zal van ondernemers en arbeiders
worden gevraagd. Welnu, dat dan al
het mogelijke worde gedaan om dien ar
beid aangenaam te maken.
BURGERLIJKE ARBEIDSPLICHT
UITGEBREID.
Thans ook tewerkstelling buiten
Nederland mogelijk.
Het Verordeningenblad bevat-een veror
dening van den Rijkscommissaris voor
't bezette Nederi. gebied, waarbij de
Verordening no. 42/1941 betreffende de
verplichting tot het verrichten van
diensten en betreffende de beperking
ten aanzien van het veranderen van be
trekking als volgt wordt gewijzigd:
Artikel I, eerste lid, wordt gelezen als
volgt
„(1) Ingezetenen van het bezette Ne
derlandsche gebied kunnen door het ge
westelijk arbeidsbureau (hierna „ar
beidsbureau" te noemen) worden ver
plicht voor een bepaalden tijd op een
hun aangewezen plaats diensten te ver
richten."
Deze verordening treedt in werking
op den dag harer afkondiging.
Uit het bovenstaande blijkt, dat de
woorden „binnen het bezette Neder
landsche gebied" welke in het oude
artikel 1 van de desbetreffende veror
dening volgden achter de woorden „op
een hun aangewezen plaats" thans zijn
komen te vervallen, zoodat ingezetenen
'hans verplicht kunnen worden gesteld
°ok buiten Nederland diensten te ver
richten.
26 millioen aanhangers, heeft eischen
geformuleerd omtrent den internationa
len toestand na den oorlog. Het offici
eels Amerikaansche raadgevend lichaam
voor de voedselvoorziening komt rdfet een
programma, dat echter uitsluitend ge
richt is op de persoonlijke levensomstan
digheden van den enkeling en ten slotte
heeft de universiteitspresidgnt, Archi
bald Henderson, twaalf punten opgesteld
als essentialia voor den komenden vrede.
De Amerikaansche procureur-generaal
Francis Biddle heeft voor de radio een
rede over den vrede gehouden, evenals
de Britsche minister Eden.
Bovendien ifeeft men weer een aantal
geruchten de wereld ingestuurd omtrent
contact en voorloopige besprekingen, die
tot vredesonderhandelinngen zouden
kunnen leiden.
Van bevoegde zijde te Berlijn wijst
men er op, dat met dergelijke onjuiste
berichten alleen wordt beoogd den in
druk te verwekken, alsof men in het
kamp-der As-mogendheden en Japan be
hoefte aan vrede-heeft, waaruit men dan
weër propaganda hoopt te slaan ter ver
sterking van het eigen binnenlandsche
front. Naar beweerd wordt, zouden de
vredespolsingen ditmaal van èn via Tur
kije uitgaan.
Men steunt hierbij op de huidige dip
lomatieke actie in Zuidoost-Europa en op
de reizen der gezanten von Papen en
Gerede. Te Berlijn noemt men deze ge
ruchten zonder meer valsch. Ook ge
ruchten over het uitsteken van vredes-
voelhorens via Japan naar het Vaticaan
worden te Berlijn gelogenstraft.
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel der Duitsche weer
macht deelt mede:
Op het schiereiland K e r t s j werden
nieuwe aanvallen van vrij sterke vyan-
delyke strijdkrachten afgeslagen. -
In het Donetzgebied strandden
de voortdurende hevige aanvallen van
^en vijand op den afweer van Duitsche
en Roemefensche troepen.
By de succesvolle plaatselyke aan
vallen van Duitsche troepen aan het
front ten Oosten van C h a r k o w leed
de tegenstander hooge verliezen aan
menschen en materiaal.
In den -Noordelijken frontsector heb
ben formaties van het leger en de Waf-
fen S.S. in aanvalsgevechten, die ver
scheiden dagen duurden, by uiterst
moeiiyke terrein- en weersgesteldheid
den in de eigen stellingen doorgedrongen
vijand teruggeworpen en tegenaanvallen
van vry sterke strydkrachten. met suc
ces afgeslagen. By deze gevechten heeft
de S.S.-politiedivisie zich byzonder ón
derscheiden.
In de haven van Moermansk ge
lukte het bij luchtaanvallen een vrij
groot koopvaardijschip, alsmede kade-
werken aanzienlijk te beschadigen. Duit
sche jagers schoten in het hooge Noor
den 7 jachtvliegtuigen van het type
Hurricane en een bolsjewistisch vlieg
tuig neer.
De 20ste pantserdivisie heeft in zware
afweergevechten van verscheidene we
ken in het Oosten meer dan 140 ten
deele door een overmacht ondernomen
en door pantserwagens gesteunde aah-
yallen van den vijand onder hooge bloe
dige verliezen voor den tegenstander af
geslagen en hierbij in totaal 65 pantser
wagens vernietigd.
In Noord-Afrika geringe weder-
zijdsche activiteit van verltenningsafdee
lingen. Scheepsdoelen in de haven van
LaValetta op Malta werden overdag
in opeenvolgende golvén met succes ge
bombardeerd.
Hierbij kreeg een kruiser midscheeps
een bomtreffer, terwijl andere bomin
slagen in de onmiddellijke nabijheid van
2 koopvaardijschepen alsmede in dok
installaties en in het arsenaal werden
waargenomen. Andere luchtaanvallen
waren tegen vliegvelden op het eiland
gericht. Begeleidende jagers haalden 2
Britsche vliegtuigen neer.
Aan de Zuidkust van ^Ingeland be
stookten gevechtsvliegtuigen, in den af-
geloopen nacht de havens van Port
land en Weymouth met bommen.
Verscheidene militaire doelen werden
zwaar getroffen.
Bij vruchtelooze aanvalspogingen van
een gemengde Britsche formatie jacht
vliegtuigen en bommenwerpers overdag
op het Fbansch-Belgische
kustgebied verloor de vijand door
afweer van jagers 8 vliegtuigen. In den
afgeloopen nacht schoten luchtdoel- en
marine-artillerie 2 Britsche bommenwer
pers neer.
ITAL. WEERMACHTBERICHT.
Aan het front van Cyrenaicain
het geheel geen operatieve bedrijvigheid
van beteekenis.
De vijand l^eft een luchtaanval op
Benghazi gedaan. Ook in de omge
ving vaiï Athene lieten Engelsche
vliegtuigen tal van brisant- en brand
bommen vallen. Enkele huizen in de
voorsteden werden beschadigd en een
Griek gedood.
In het Oostelyk deel der Middel-
landsche Zee is een smaldeel gis
terochtend aangevallen door Italiaansche
torpedovliegtuigen, die met stelligheid
een middelmatigen kruiser troffen.
KONING BORIS BIJ HITLER.
Naar het D. N. B. meldt, heeft Hitier
op 24 Maart in zijn hoofdkwartier ko
ning Boris van Bulgarije ontvangen en
met hem een lang, hartelyk onderhoud
gehad. De bespreking verliep in den
geest van de in den wereldoorlog geves
tigde wapenbroederschap en vriendschap
tusschen Duitschland en Bulgarije.
Des avonds was koning Boris gast van
den Rijksminister van buitenlandsche za
ken, Von Ribbentrop, in diens kwartier.
Op 25 Maart bracht koning Boris
Rijksmaarschalk Hermann Göring een
bezoek op Karinhall.
VREDESGERUCHTEN
TEGENGESPROKEN.
(A. N. P.). Gelijk eenigen tijd geleden
in Engeland, zoo meldt de A. N. P.-cor-
respondent te Berlijn, houdt men zich
thans in de Vereenigde Staten druk be
zig met de naoorlogsche problemen.
Een aantal kleinere kerkgenootschap
pen met, naar gezegd wordt, in totaal
JAPANNERS BEZETTEN
ANDAMANEN.
(D.N.B.) Volgens te Londen ont
vangen berichten woedt sinds Woensdag
ochtend een hevige veldslag aan het
front van Taungoe ten Noorden van
Rangoon.
De Britsche nieuwsdienst meldt voorts
uit New Delhi, dat de Japanners de An-
daman-eilanden in de Golf van Benga
len op 23 Maart bezet hebben. Onze
troepen, zoo wordt verder in dit bericht
gezegd, hebben zich eenige dagen te vo
ren teruggetrokken.
Turkije wil geen leen- en
pachthulp.
Naar de „Frankfurter Zeitung" van
zijn correspondent te Rome verneemt,
is daar ter plaatse uit Ankara bericht
ontvangen, dat de Turksche regeering
het aanbod van de zijde der Vereenigde
Staten om van de voqrdeelen van de
leen- en pachtwet gebruik te maken,
heeft afgewezen.
Volgens deze uit Ankara te Rome ont
vangen mededeeling, zou Sumner Welles
ter persconferentie te Washington heb
ben verklaard, dat Turkije toekomstige
Amerikaansche leveranties baar zal be
talen.
Korte berichten.
(DTN.B.) -r- Naar men uit over het
algemeen betrouwbare bron verneemt,
zal het proces van Riom de volgende
week Donderdag voor veertien dagen
worden onderbroken.
(D.N.B.) De vroegere gouver
neur van Madrid Carlos Rubiera, is ter
dood veroordeeld. Te Madrid zijn verder
38 communisten terecht gesteld.
(D.N.B.) Duitsche jagers heb
ben Dinsdag 27 bolsjewistische vliegtui
gen neergeschoten. De bolsjewisten heb-
ben in het tydvak van 1 tot 24 Maart
845- vliegtuigen verloren, terwyl de Duit
sche verliezen in denzelfden tijd slechts
73 toestellen bedragen.
(D.N..B.) Door een bomaanval
hebben Gaullistische vliegtuigen in de
Golf van Biscaye op dertig zeemijl van
de Fransche kust drie Fransche vis-
schersbooten tot zinken gebracht. Hier
bij zijn 26 visschers om het leven geko
men.
Duitsche kinderen naar Nederland.
De afdeeling jeugduitzending van den
Ned. Volksdienst organiseert dit jaar
opnieuw een uitzending van Nederland
sche kinderen naar Duitschland en ver
leent tevens haar medewerking voor de
uitzending van Duitsche kinderen naar
Nederland. Het ligt fn de bedoeling, dat
in den loop van dit jaar een 3000 Duit
sche kinderen in de gelegenheid worden
gesteld een prettige vacantie hier te lan
de door te brengen.
De kinderen worden over geheel Ne
derland verspreid en ondergebracht met
uitzondering van de provincies Zee
land, Zuid-Holland en Noord-Holland.
PEULVRUCHTEN OP BON 271.
De met 271 algemeen gemerkte bon
zal gedurende het tydvak van Donder
dag 26 Maart t.m. Zaterdag 18 April a.s.
recht geyen'op het koopen van 250 gram
peulvruchten.
In het Verordeningenblad zyn opgeno
men verordeningen van den Rykscom-
missaris voor het tandartsenb eroep en
voor het apothekersberoep.
Door de reorganisatie van hst zieken
fondssysteem is het noodig gebleken, dat
ook voor de beroepen van tandarts en
apotheker standsverordeningen werden
afgekondigd. Beide kamers worden ge
leid door voorzitters, die hun functie uit
oefenen onder toezicht van den secreta
ris-generaal van het ministerie van So
ciale Zaken.
Alle Nederlandsche tandartsen en apo
thekers worden vereenigd in de tandart
sen- resp. apothekerskamer. De verorde
ningen regelen de plichten en de taak-
der tandartsen en apothekers en leggen
de rechten van toezicht voor de leiders
dezer kamers vast Dei voorschriften en
beschikkingen der voorzitters zyn bin
dend voor de leden der kamers. Het zal
de taak der tandartsen en apothekers
kamers zijn, de belangen harer beroeps
groepen te beveiligen. In aanvulling op
deze verordening zullen een beroepsre
glement, een. vestigingsreglemenit, een
arbitragereglement en andere verorde
ningen moeten worden uitgevaardigd.
De tot dusver bestaande organisaties
der tandartsen en apothekers worden
ontbonden. De tandartsen- en apothe
kerskamers treden in de rechten, plich
ten en verbintenissen der maatschappijen
Voor de tandartsen wordt ter regeling
van de kwesties, welke met de zieken
fondsverzekering samenhangen, de „Ne
derlandsche Vereeniging van Zieken
fondstandartsen' opgericht.
Het ligt in het voornemen, dat voor
dè apothekers een beroepsstandsrecht-
spraak wordt ingevoerd. De tot dusverre
door het statuut der „Nederlandsche
Maatschappij ter bevordering der Phar-
macie" gerégelde beroepsrechtspraak
wordt onder rijkstoezicht overgedragen
aan een apothekersgerecht en in hooge-
ren aanleg aan éen apothekersgerechts
hof.
Voorzitters der Kamers.
Het Rijkscommissariaat deelt mede:
De Rijkscommissaris voor hef" bezette
Nederlandsche gebied heeft den tandarts
P. J. J. Coebergh te Utrecht,
lector aan de Rijksuniv. te Utrecht, be
noemd tot voorzitter van de Nederland
sche tandartsenkamer, en den apotheker
H. P. Stam te Dordrecht tot
voorzitter van de Nederlandsche apo
thekerskamer.
Voorts heeft de Rijkscommissaris voor
het bezette Nederlandsche gebied den
tandarts H. W. Loeberte Rotter
dam benoemd tot plaatsvervanger van
den voorzitter der Nederlandsche tand
artsenkamer, den tandarts Johan
Stark te Amsterdam tot plaatsver
vanger van den leider van de Ned. Ver.
van Ziekenfondstandartsen en den apo
theker Dr F. Grendel te 'sGra
ve n h.a g e tot plaatsvervanger van
den voorzitter der Nederlandsche apo
thekerskamer.
Giften voor Winterhulp.
Winterhulp Nederland ontving dezer
dagen enkele belangryke giften. De
steenkolenmynen Willem, Sophia, Oran-,
je-Nassau, Laura en Vereen stortten ge-
zamenlyk f 103.971.16 en de Incasso
Bank N.V. Amsterdam f 20.000 en de
N.V. Handelmij. R. S. Stokvis en Zn.,
Rotterdam, f 10.000.
Sinaasappelen voor kinderen beneden
vier Jaar,
Een beperkte hoeveelheid sinaasappe
len zal voor gebruik in Nederland be
schikbaar kunnen worden gesteld. Deze
hoeveelheid zal voorshands worden ge
distribueerd voor kinderen beneden den
leeftyd van vier jaar. De te distribueeren
hoeveelheid bedraagt 400 gram per kind.
In verband hiermede is bepaald, dat bon
„404 reserve" gedurende het tijdvak
van 26 Maart tot en met 18 April a.s.
recht geeft op het koopen van 400 gram
sinaasappelen.
De omstandigheid, dat sinaasappelen
op korten termijn aan bederf onderhevig
zijn, maakt het noodzakelijk, dat de in
gevoerde hoeveelheden terstond na aan
komst worden gedistribueerd. Het is
derhalve niet mogelijk de distributie uit
te stellen totdat in het geheele land de
kleinhandel over voorraad beschikt. Dit
brengt mede, dat voorshands uitsluitend
in bepaalde steden en gebieden sinaas
appelen verkrijgbaar zullen zyn, terwyl
andere plaatsen en streken eerst later
achtereenvolgens aan de beurt komen.
DONDERDAG 26 MAART 1942.
Barmhartig en genadig is de Heere,
lankmoedig en groot van goedertieren
heid. Pa. 103 8.
Zon Maan
op onder op onder
7.31 20.02 13.22 4.10
1 April Volle maan.
8 April Laatste kwartier.
TOESTEMMING VOOR AANSTEL
LING VAN PERSONEEL.
Onder de'veertig Jaar.
Het Verordeningenblad bevat een be
sluit van de secretarissen-generaal van
de departementen van Sociale Zaken en
van Justitie betreffende de aanstelling
en tewerkstelling van werknemers.
Volgens art. 1 van dit besluit behoeven
de hoofden van particuliere en openbare
bedryven en besturen, alsmede degenen,
die een vry beroep uitoefenen, toestem
ming alvorens zy werknemers beneden
"den leeftyd van 40 jaren aanstellen of te
werk stellen.
Deze bepaling vindt geen toepassing,
indien het werknemers betreft, die (1)
door een gewestelyk arbeidsbureau zyn
toegewezen of (2) in den landbouw, den
mijnbouw, de zee- en binnenscheepvaart,
de zee- en binnenvisscherij, de huishou
ding of op het gebied der gezondheids-
zórg zullen worden aangesteld of te werk
gesteld.
Het verzoek om toestemming moet aan
het bevoegde gewestelijke arbeidsbureau
worden gericht. Het dient met redenen
te rijn omkleed en gegevens te bevatten
betreffende het aantal en de categorie
der werknemers, die zullen worden aan
gesteld of te werk gesteld. Op het ver
zoek wordt schriftelyk en in hoogste
ressort beschikt.
Overtredingen worden gestraft met
hechtenis van ten hoogste drie maanden
en met geldboete van ten hoogste drie
duizend gulden of met een dezer straf
fen. Zij worden behandeld door de eco
nomische rechters.
Het besluit treedt heden in werking.
Nieuwe rijvergunningen voor auto's.
De secretaris-generaal van water-
1 staat deelt mede, dat met ingang van
1 April 1942 nieuwe rijvergunningen en
herkenningsteekenen voor het autover
keer in Nederland van kracht zullen
worden.
De thans bestaande vergunningen en
herkenningsteekenen zullen daarmede
hun geldigheid verliezen.
In verband met den voor de admini
stratieve werkzaamheden benoodigden
tijdsduur blijven echter de thans be
staande vergunningen en herkennings
teekenen naast de nieuw ingevoerde,
alsnog geldig tot en met Zaterdag 25
April 1942.
Na dezen datum zal het rijden met
de bestaande vergunningen en/of her
kenningsteekenen niet meer toegestaan
zijn. De aandacht wordt er op geves
tigd, dat door de politie hierop scherp
toegezien zal worden.
Afd.i Visscherij van dterU Ned. Landstand
wordt geïnstalleerd'.
Vrijdag 27 dezer wordt te Utrecht de
afdeeling visscherij van den Nederland-
schen Landstand officieel geïnstalleerd.
De boerenleider van den Nederland-
schen Landstand zal een rede uitspreken
en dé installatie verrichten van den lei
der der afdeeling visscherij, zyn naam
genoot den heer N. Roskam.
De strijd op Sumatra. 0
(D.N.B.) Naar Domei uit Medan
meldt, ondernemen de Japansche troe
pen op het oogenblik zuiveringsacties
tegen de overblyfselen van de Neder
landsche troepen op Sumatra, die
zich in het bergachtige terrein, ongeveer
100 kilometer ten Westen van Medan
hebben teruggetrokken, om van hier uit
een guerilla-oorlog te voeren. Daar de
Japanners alle strategisch belangrijke
punten aan de Oostelijke en Westelijke
kust van het eiland hebben bezet, zal de
verdere strijd nog slechts een kwestie
van tyd zyn.
VRIJDAG 27 MAART 1942.
's Morgens tot 7.29 u.
's Avonds van 20.04 u.
Het rapeni van eieriert.
Het zoeken, rapen en buiten openbare
wegen en voetpaden vervoeren van eieren
van kemphanen, wulpen, scholeksters,
grutto's, tureluurs, meerkoeten en wa
terhoentjes is toegestaan van 20 Maart-
tot en met 18-ApriL