Christelijk Dagblad voor Zeeland DONDERDAG 19 MAART 1942 56e JAARGANG - No. 142 Zuinig in allee. Binnenland Zware Sowjet-verliezen - Weer schepen tot zinken gebracht - Oproep aan de Dultsche boeren - De verhouding Duitschland-Frankrijk. Binnenland DAGKALENDER dureaux Lange Vorslslraal 70, Goes Postrekening 44455 - Telefoon 2438 Bijkantoor Middelburg: Pirma Boekhandel J. J. FANOY Lange Gislslraal 34 en Noordweg 155 Direcieu r-H oofd redacteur A. DE LANGE te Goes Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg Goes en plaatsen waar een agent is aangesteld f 0.21 Losse nummers cent Familieberichten 33 cent per regel Overige odvertentiën 30 cent per regel Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel Kleine odvertentiën f 0.55 bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 ct. extro Bi| contract belangrijke korting In het onlangs in het/Nederlandsch vertaalde boekwerk van den Duitschen auteur Dr C. Ungewitter: „Verborgen Rtjkdommen in het waardelooze" wijst de schrijver op den „honger naar grond stoffen", die onzen tijd kenmerkt. Op de aarde leven thans twee en een half maal zooveel menschen als in 1800, bij het be gin van de „eeuw der techniek". In Euro pa is de bevolking sedert het begin van de 19de eeuw zelfs tot meer dan het drie voudige gestegen. De levensstandaard, dat wil zeggen het goederenverbruik per hoofd van de bevolking, is thans een veelvoud van vroeger. De toeneming der vraag naar goederen is dan ook veel grooter dan die der bevolking. Men denke aan de énorme hoeveelheden kleurstoffen, zeep, schoon heidsmiddelen, geneesmiddelen, chemica liën voor de huishouding, papier en dui zenden andere artikelen, alles zaken waar honderd jaar geleden niet over gedacht werd, maar die thans tot de massa-ver- bruiksartikelen behooren. Daarbij komt dan nog een lange rij nieuwe verbruiks- goederen, die verband houden met het moderne verkeer: spoorweg, auto, vlieg machine, en met radio, fotografie en film. Hiervoor zijn geweldige hoeveelhe den staal en ijzer, lichte metalen, rubber, petroleum, cellulose en andere chemische producten noodig. Reeds in normale tijden legt het enorm toegenomen grondstoffenverbruik aan den staat en aan de industrie den plicht op, te zoeken naar middelen, waardoor een zoo groot mogelijk deel der grond stoffen kan worden verkregen uit goe deren, die we vroeger als waardeloos weggooiden of vernietigden. Zoo ont stond de vervaardiging van grondstof fen uit afvalproducten en uit stoffen, die tot voor kort niet benut werden (lucht, zee- en rioolwater). Men denke voorts aan de verwerking van huisvuil tot compost, van veecadavers en slacht- afvallen tot technisch vet en diermeel, aan de vervaardiging van stikstofmest stoffen uit de atmosfeer, van wol uit ondermelk en van methaan uit rioolwa ter. Doch niet alleen op staat en industrie rust in dezen een plicht, ook op den in- dividueelen verbruiker! Wat in normale tijden geldt, geldt nog veel meer in oorlogstijd. Nu ook ons land plotseling op eigen voorziening is aangewezen, heeft de op ruimen grondstoffentoevoer ingestelde Nederlandsche economie met groote moeilijkheden te kampen. Men bedenke, dat vele dingen, die, om dat men ze eenige tientallen jaren onbe perkt heeft kunnen aanschaffen, thans onmisbaar lijken, in het geheel niet on misbaar zijn, en ook dat men, bij een oordeelkundig gebruik, met tal van ar tikelen veel langer kan doen en er veel meer nut uit kan verkrijgen, dan velen beseffen. Vooral voor de huisvrouwen ligt hier een,belangrijk© taak! KÏeeding behoeft men niet weg te leg gen, voor zij tot op den draad is versle ten. Door minder te fietsen kan men banden sparen. Men kan minder licht gebruiken, de kinderen kunnen er aan wennen om alles, wat binnenkomt, kran ten zoowel als papieren zakken en touw te bewaren, enz. DE VERLIESLIJSTEN UIT INDIË. Het hoofdbestuur van het Ned. Roode Kruis deelt mede: Teneinde zooveel mogelijk de bestaan de ongerustheid jWeg te nemen, welke blijkt uit den stroom van telefonische, en schriftelijke verzoeken om inlichtingen omtrent verwanten in Indië, militairen zoowel als burgers, welke bij de Roode- Kruisbureau's binnenkomen, wordt er hierbij de aandacht van betrokkenen op gevestigd, dat ieder bericht omtrent over lijden of vermissing van Nederlandsche militairen vof burgers in Indië onverwijld door het Roode Kruis aan de naaste fa milieleden wordt medegedeeld, zooals tot dusver gebruikelijk. Dit geschiedt nim mer telefonisch en evenmin rechtstreeks per post. De ontvangst van een brief van het Roode Kruis behoeft dus nooit aan leiding te zijn voor directe ernstige on gerustheid. Voorts wordt er met'nadruk op gewe zen, dat de verlieslijsten, juist op grond Wan den hierboven aangegeven gang van zaken, n i et gepubliceerd worden en evenmin ter inzage liggen. Nationaal-socialistisch Ambtenarenkorps. De leider der N.S.B. heeft besloten ,tot de oprichting van een nationaal-socialis- tisch ambtenarenkorps. Tot leider van dit korps is benoemd de burgemeester van Delft, F. W. van Vlo ten. DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA. Het opperbevel van de Duit- sche weermacht maakt bekend: Op het schiereiland K e r t s j werden nieuwe vijandelijke aanval len deels afgeslagen, deels reeds bij de voorbereiding door artille rievuur en bestrijding van de lucht uit verijdeld. Aan het overige ge deelte van het O o s t e 1 ij k e front viel de vijand ook gisteren op en kele plaatsen met vrij sterke strijd krachten zonder succes aan. In de periode van 15 tot 17 Maart verloor de vijand aan het Oostelijk front in totaal 131 pant serwagens. De bolsjewistische luchtstrijdkrachten verloren giste ren 89 vliegtuigen, waarvan 56 in luchtgevechten. Een eigen vlieg tuig wordt vermist. Aanvallen overdag en 's nachts op M a 11 a van'Duitsche gevechts vliegers veroorzaakten groote bran den en hevige ontploffingen in vliegveldinstallaties en haven werken. In de Middellandsche Zee viel een Duitsche duikboot ten Oosten van T o b r o e k een krachtig be schermd konvooi aan en bracht een tankschip van 8000 b.r.t. tot zinken. Aan de Amerikaan se h e kust brachten Duitsche duikbooten rijf vijandelijke koop vaardijschepen met een gezamen- lijken inhoud van 41.000 b.r.t. en een kustwachtschip van de Ame- rikaansche marine tot zinken. Een enkel Britsch vliegtuig heeft overdag onder bescherming van de laaghangende wolken een mi litair nutteloozen aanval op W - D u i t s c h gebied gedaan. ITALIAANSCH WEERMACHTS- BERICHT. Het 655e weermachtbericht luidt: Vij andelijke elementen hebben een stelling ten Oosten van Tmimi aangevallen. Na tegenaanvallen werden zij teruggedre ven met achterlating van enkele gevan genen, onder wie een officier. ZWARE VERLIEZEN VOOR DE BOLSJEWISTEN. (D.N.B.) De bolsjewisten hebben in het tijdvak van 1 Januari tot 7 Maart 1587 vliegtuigen verloren, waarvan 1.009 in luchtgevechten. De Britten verloren in denzelfden tijd 329 vliegtuigen. De totale verliezen van den vijand bedragen dus 1.964 vlieg tuigen. Daarentegen verloren de Duitschers 291 vliegtuigen. Volgens mededeelingen van bolsjewis tische gevangenen zijn de voortdurende zware bloedige verliezen van een ver nietigende uitwerking op den strijdlust van het Sowjetleger. De gevallen van zelfverminkingen ne men toe. Achter het front bevinden zich geheele troepen van deserteurs. De Sow- jeteenheden zijn gedecimeerd, oorlogs moede en uitgeput. Ook de enorme voorraad menschen der Sowjet-Unie is niet onuitputtelijk. Kenmerkend is, dat de bolsjewieken thans aan het Noordelijke front zelfs matrozen van hun vloot gebruiken voor den strijd te land, waar zij een gemak kelijke prooi der aan den strijd gewen de Finsche formatie worden. OPROEP VAN GöRING AAN DE BOEREN. - (D.N.B.) Rijksmaarschalk Hermann Göring heeft in een oproep tot de Duit sche boeren hun namens het geheele Duitsche volk zijn dank gebracht voor de geweldige volbrachte prestatie ter waarborging van de voedselpositie. Voorts riep de minister het boerenvolk op tot onvermoeiden arbeid, om dit jaar nog grootere prestaties te volbrengen. In de dringende behoefte aan arbeids krachten voor den landbouw zal worden voorzien door het betrekken van bruik bare hulparbeiders uit de bezette gebie den in het Oosten en door het inschake len van vreemdelingen en krijgsgevan genen. Ook is er gezorgd voor het beschik baar stellen van meststoffen en zaai goed. Ook de aanvoer van vloeibare brandstof is ten gunste van den land bouw geregeld. Uw arbeid, aldus minister Göring, is even belangrijk voor de beslissing van den oorlog als de strijd en overwinning van den Duitschen soldaat ginds tegen over den vijand. HET PROCES VAN RIOM. (D. N. B.). De 15e dag van het procea te Riom bracht opnieuw een belangwek kende uiteenzetting over het gebruik van het pantser- en stuka-wapen. De in deze zitting opgeroepen getuige Mittelhauser vestigde o.a. de aan dacht op de talrijke gebreken in de op leiding van de reserve en haar uitrus ting. Generaal Mittelhauser breidde zijn critiek ook uit tot de materiaalkwestie. Enkel en alleen door het ingrijpen van de Duitsche stuka's moest de Engels,che expeditie naar Noorwegen wegens de enorme verliezen, die de Britsche vloot leed, den, aftocht blazen. De technische verrassing, die de stuka-bommenwerper beeft teweeg gebracht, is de beslissende factor in dezen oorlog geweest. DE VERHOUDING TUSSCHEN DUITSCHLAND EN FRANKRIJK (V. P. B.). In verband met de afkeu rende woorden, welke Hitler in zijn rede op Heldengedenkdag aan bet proces van Riom heeft gewijd, geeft men in Duitsche politieke kringen onomwonden te ver staan, dat de Duitsch-Fransche verhou ding sinds den wapenstilstand nooit zoo slecht is geweest als op het oogenblik. Mien wacht te Berlijn nog steeds tever geefs op het eerste tastbare bewijs, dat Frankrijk werkelijk van plan is, met Duitschland samen te werken aan den opbouw van een nieuw Europa. De Fransche wenschen zijn bekend. Men wil de grens tusschen het bezette en onbezette Frankrijk zooveel mogelijk wegvlakken ter wille eener economische eenheid. Men zou graag de krijgsgevan genen uit de gevangenschap ontslagen zien, ook al heeft men er dan geen be zwaar tegen, dat z# eventueel vrijwillig in Duitschland zullen gaan werken. Bo venal bestaat er een levendig verlangen naar een verandering der pariteit tus schen de mark en de franc. Ten slotte zou men de bezettingskosten, welke 300 millioen franc per' dag bedragen, uiter- gaarne belangrijk verlaagd zien. Iet is ongetwijfeld nog te vroeg om te zeggen, dat Duitschland zijn verzoe nende houding ten aanzien van Frank rijk thans heeft opgegeven. Wel is er echter sprake van een laatste waarschu wing en Vichy zal thans niet met woor den, maar met daden moeten aantoonen, dat het werkelijk den koers wil volgen, dien Hitier en maarschalk Pétain te Cler mont-Ferrand hebben uitgestippeld. DE STRIJD IN BIRMA EN NIEUW-GUINEA. (V.P.B.) Omtrent den strijd in Birma wordt uit Tokio gemeld, dat steeds groo tere troepenafdeelingen van het Britsche leger probeeren zich ten westen van Rangoon in te schepen. Britsche troe pentransportschepen zijn reeds ten zui den van Akayab in de Golf van Benga len door Japansche marine-eenheden tot zinken gebracht. De terugtrekkende Britsche troepen worden onophoudelijk door de Japansche luchtmacht bestookt. In militaire kringen te Tokio houdt men er rekening niee, dat Nieuw-Guinea, op een na het grootste eiland ter wereld, spoedig geheel door de Japansche troe pen bezet zal zijn. Het gevolg hiervan zou zijn, dat het eerste Australische bol werk in handen van de Japanners zou vallen. Hoe zeer Australië er prijs op stelt om deze verdedigingslinie te be houden blijkt wel uit de vertwijfelde luchtaanvallen, die onophoudelijk wor den herhaald om de Japansche landin gen op Nieuw-Guinea te verhinderen. Aan een aanval namen niet minder dan zestig Australische machines deel. Uit Bankok wordt gemeld, dat in ge heel Britsch-Indië koortsachtig maatre gelen worden getroffen om de bevolking van de steden, die door een inval het eerste bedreigd worden, te evaeueeren. PADANG BEZET. OPERATIES OP TIMOR BE-EINDIGD. (Domei). De1 Japansche strijdkrachten, die 12 Maart waren geland aan de Noord Oostkust van Sumatra, hebben in zes dagen tijds 500 km afgelegd en op 18 Maart de belangrijke stad P a d a n g be reikt. In frontberichten wordt gemeld, dat de Japansche strijdkrachten op 't eiland Timor op 12 Maart haar operaties vol tooid hebben. Met betrekking tot den toestand op Java zijn te Tokio berichten ontvangen, waaruit blijkt, dat door de Japansche militaire autoriteiten alles wordt gedaan om het leven aldaar weer in normale ha nen te leiden. Overal is de bevolking, voor zoover zij tijdens de krijgsoperaties de steden en dorpen had verlaten, aan gespoord om terug te keeren. De winkels zijn voor het grootste deel heropend. Ook het verkeer is hervat. Naar verder wordt gemeld, zijn, intus- schen de Engelsche, Amerikaansche en Nederlandsche banken door de Japansche autoriteiten overgenomen. De Chineezen op Java zijn door het Ja pansche militaire bestuur gewaarschuwd voor anti-Japansche activiteit. In de omgeving van Soerabaja zijn de Japansche troepen, evenals in de overige petroleumgebieden, ijverig be zig met het blusschen van de petroleum- branden en met het weer in bedrijf stel len van vernielde installaties. Voor de gebieden in Oost-Java heb ben de Japansche autoriteiten een plan uitgewerkt voor 'n snellen wederopbouw. Met ingang van middernacht 19 op 20 Maart zullen in Oost-Java, met inbegrip van Soerabaja, de klokken gelijk gezet worden met die van Tokio. Op het oogen blik is de tijd daar anderhalf uur ten achter bij Tokio. BEKENDMAKING. De hooge S.S.- und Polizeiführer maakt bekend: Voor den lsten April 1942 moeten in de bezette Nederlandsche gebieden alle personenauto's, die een Rijks-Duitsch kenteeken dragen en alle personenauto's, die wel is waar een Nederlandsch ken teeken dragen, doch zich na den 14den Mei 1940 in het bezit van Rijks-Duit- schers bevinden, aangegeven worden. De aangifte dient voor den lsten April 1942 te geschieden bij den voor de woonplaats (In de bezette Nederlandsche gebieden) van den tot aangifte verplichten persoon bevoegden politie-officier bij den gevol machtigde van den Rijkscommissaris. Bij de aangifte dient een gereedliggend for mulier tè worden ingevuld, dat tegelij kertijd het verzoek tot uitreiking van een kenteeken voor de bezette Nederland sche gebieden en het verzoek tot verder gebruik bevat. (Vervolg.) NED. INSTITUUT VOOR VOLKSHUIS HOUDKUNDIG ONDERZOEK. v Zooals onlangs reeds in persberichten werd aangeduid, is door den Rijkscom missaris Dr Seyss-Inquart alhier opge richt het „Nederlandsch Instituut voor Volkshuishoudkundig onderzoek". Het doel dezer stichting is het verrichten van onderzoekingen op het gebied der Neder- lnadsche volkshuishouding. Het bestuur over de stichting wordt uitgeoefend door een curatorium, waar van door den Rijkscommissaris als leden zijn benoemd: vGeheimrat Prof. Dr Ernst Wagemann, president van het „Deut- sches Institut für Wirtschaftsforschung", voorzitter, alsmede de heeren F. B. J. Gips; D. Koudijs te 's-Gravenhage; Dr L. P. Krantz te Leiden; de oudminister van Landbouw Dr F. E. Posthuma; Mr J. Robertson te Amsterdam en is Mr Dr H. J. von Brucken-Fock, voorheen leider van het Bureau van den raad der volkshuis houding der N.S.B. te 's-Gravenhage, met de leiding van de loopende zaken van het Instituut als directeur door den pre sident belast. Het doel van het instituut bestaat in het doen of in opdracht geven van eco nomische onderzoekingen ten aanzien van de Nederlandsche .volkshuishouding, hare tegenwoordige en toekomstige moge lijkheden, en hare toekomstige plaats in het kader der Europeesche volkeren-huis houding. Het instituut zal in zijn taak worden ter zijde gestaan door een commissie van advies. Het instituut hoopt binnenkort zijn werkzaamheden te kunnen aanvangen in het perceel Sophialaan 12 te 's-Gra venhage. Het voorloopig adres is: Nassau- plein 8, 's-Gravenhage, tel. 115707. RITTENBOEK VOOR PERSONENAUTO'S VERPLICHT. Met ingang van 1 April zal 't bijhou den van een rittenboek voor alle hou ders van rijvergunningen uitgereikt voor personenauto's, voorzien van een Neder landsch nummerbord, verplicht worden gesteld. Taxi's of huurauto's vallen hier buiten. Deze rittenboekjes bevatten 25 .genum merde kaarten in tweevoud, waarop voor eiken rit afzonderlijk verschillende ge gevens behooren te worden ingevuld. Dit invullen dient dadelijk na het beëindigen van iederen rit te geschieden. Bij nalatig heid stelt men zich aan geheele of ge deeltelijke intrekking va'n brandstoftoe- wijzing of van de rijvergunning bloot. De gebruikers van rittenboekjes, geen ambtenaren zijnde, moeten de originee- len der ingevulde rittenkaarten maande lijks bij hun aanvragen om motorbrand stof aan den betrokken rijksinspecteur van het .verkeer inzenden. Zij, die als ambtenaren in het bezit zijn van een grijs vergunningsbewijs behooren hij de De Heere regeert, dat de volken beven. Ps. 99: la. Zon op onder 7.47 19.50 25 Maart: le kwartier. 1 April: Volle maan. Maan op onder 0.01 22,41 inzending van de rittenkaarten te hande len, zooals hun door de boven hen ge plaatste instantie wordt aangegeven. De duplicaten blijven in 't boekje, het welk steeds in de auto aanwezig moet zijn. De verplichting tot inschrijving van iederen afzonderlijken rit geldt niet voor hen, die in de normale uitoefening van hun beroep ritten binnen de bebouwde kom eener gemeente of aansluitende be bouwing moeten uitvoeren. Bedoelde per sonen kunnen er mede volstaan, de ge vraagde opgaven te verstrekken per rond rit. Begeven zij zich echter met hun wa gen naar buiten dat gebied gelegen plaatsen, dan geldt deze uitzonderings bepaling niet. Het in deze alinea ver melde is n.l. van toepassing op artsen e.d. De rittenboekjes zijn verkrijgbaar ge steld bij de Algemeene Landsdrukkerij. Ook op houders van personenwagens, welke voorzien zijn van persgas- of gene ratorinstallaties, is het bovenstaande van toepassing. REDE VAN Ir. MUSSERT. In een rede te Amsterdam gehouden, heeft Ir Mussert, blijkens het A.N.P.-ver- slag o.m.»gezegd: Ons volk verkeert in lichamelijken nood, maar meer dan deze, is de geeste lijke nood van dezen tijd. Een groot deel van ons Nederlandsche volk wil geen ongelijk erkennen en toch ware het wel goed, als het dat deed. Precies als destijds in Nederland zijn ook in Indië, aldus spr., degenen die op deze catastrophe hebben aangestuurd, juist een dag tevoren er van door ge gaan. Ir Mussert uitte zijn respect voor den gouverneur-generaal; wat men ook van hem moge zeggen: hij is ten minste gebleven 1 Spr. wees de verantwoordelijkheid voor wat er gebeurd was, af. Niet wij zijn het, die de schuld hiervan dragen. Immers, wij werden overal uit geweerd. Integen deel, wij hebben sinds 1931 nimmer opge houden ons volk te waarschuwen. Op de vraag van beteekenis voor ons allen hoe komen we uit den put, wil spreker allereerst antwoorden, hoe het niet moet. Er zijn er velen, die maar steeds blijven „afwachten". Engeland wint toch, is hun parool. Dan wordt het mooi: de Duitschers gaan weg, we han gen groote guirlandes aan de hoornen en alle N.S.B.-ers slaan we dood. Willen de ze menschen weten wat de werkelijkheid dan zou zijn: niet Engeland zou winnen, maar het bolsjewisme, het joodsche kapi taal uit Amerika. Wij moeten de zaken groot zien. De wereldrevolutie beteekent het einde' van het kapitalistische tijdvak, het einde van de Fransche revolutie, het ontwaken der volken en de aaneensluiting van Europa. Zondagarbeid in de mijnen. Ingaande 22 Maart a.s. wordt in de Limburgsche mijnindustrie de Zondags- arbeid ingevoerd. De ondergrondsche mijnwerkers zullen van dien datum af één keer per^maand des Zondags arbeid moeten verrichten en wel een volledigen dienst, zooals op werk dagen. Wat de bovengrondsche arbeiders betreft, deze zullen alleen in zulk een getale Zondagsarbeid moeten verrichten, als voor de productie direct noodzake lijk is. Als compensatie zullen de betrokken mijnwerkers voor dezen Zondagsarbeid behalve den normalen 100 pet. toeslag op de loonen een verhoogd brood- en vleesch- rantsoen ontvangen, mits zij zich van willekeurig verzuim onthouden. Het Hdbl. schrijft, dat deze maatregel, die wel niet met vreugde zal worden be groet, noodig is voor de huisbrandverzor ging, de industrie en de stikstofproduc tie. Den laatsten tijd ging de kolenpro- ductie nog achteruit. Zij bedroeg per dag 40.000 ton tegen 44.000 ton in 1941. Er moeten n.l. minder goede kolenlagen in exploitatie worden genomen. Ook had de barre winter eenigen invloed. Van sabo tage zoo werd pertinent verzekerd is geen sprake. Directe belastingen enz. De inspecteur van 's Rijks belastingen J. C. S. N i e u w e n h u ij z e n, hoofd van de inspectie der belastingen te Ter- neuzen, is verplaatst naar Purmerend en aangewezen als hoofd van de inspec tie der belastingen aldaar.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1942 | | pagina 1