Christelijk Dagblad voor Zeeland
EERSTE BLAD
Jezus gaat vóór.
Binnenland
DAGKALENDER
ZATERDAG 14 MAART 1942
56e JAARGANG - No, 138
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland
bronzen cent ingetrokken.
Afgesneden groep Bolsjewisten vernietigd -
Brltsohe kruiser gezonken - Nieuwe Japan-
sche vorderingen.
Japansche landing op
N oord-Sumatra.
Wanneer verduisteren
Uit de Provincie
(Vervolg.)
Bureaux Lange Vorslsfreaf 70, Goes
Posfrekening 44455 - Telefoon 12438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Gistsiraat 34 en Noordweg 155
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
Di recteur-H oofd redacteur»
A. DE LANGE te Goes
Familieberichten 33 cent per regel
Overige acfvertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine advertentlën f 0.55 bi) vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto 10 et. extra
Bij contract belangrijke korting
Ons leven is tegenwoordig niet gemak'
kelijk. De wereld verkeert nog steeds in
den greep van den oorlog en ons land
werd er ook in meegesleurd, evenals
Ned. Oost-Indië Zoo heeft ook ons volk
de gevolgen van dezen geweldigen krijg
te dragen.
O zeker we hebben nog heel veel om
dankbaar- voor te zijn. Toch rijzen er
vragen, hoe, indien deze oorlog voort
duurt, het met ons voedsel en met onze
kleeding zal gaan en hoe het gaan zal
met.veel dat ons lief is.
Wij denken aan al de jonge levens op
de slagvelden, aan de weduwen en wee
zen en aan de verminkten.
We gevoelen hoeveel leed er in deze
wereld moet worden gedragen.
Maar nu, juist in dezen tijd, in deze
lijdensweken, worden wij er weer aan
herinnerd, dat onze Zaligmaker, vastbe
raden en zonder eenige aarzeling, Zijn
gang richtte naar Jeruzalem, om daar
het laatste en zwaarste deel van Zijn lij
densweg af te leggen. Wij kunnen altijd
nog hopen en bidden, dat God ons voor
het ergste bewaart. Maar voor Jezus was
er alleen maar de zekerheid van het
zwaarste lijden. Hij zou verlaten, ver
loochend en verraden worden door Zijn
discipelen. En door Zijn vijanden bespot,
gegeeseld, bespuwd en ten slotte op de
meest smadelijke en smartelijke wijze
gedood worden.
Hij, de Rechtvaardige, leed voor de on-
rechtvaardigen, terwijl wij steeds weer
tegenover God moeten belijden, dat wij
ook de zwaarste straf en het zwaarste
lijden hebben verdiend.
Hij bestrafte Petrus, die Hem van Zijn
lijdensweg wilde terughouden en zqjde
tot de discipelen en de schare: Zoo wie
achter Mij wil komen, die verloochene
zichzelven en neme zijn kruis op en
volge Mij.
De discipelen waren er nog niet aan
toe, om blijmoedig en bereidwillig zich
zelf te verloochenen, hun kruis op te ne
men, en den Meester te volgen.
Zullen wij ze daarom veroordeelen?
Jezus, in Zijn liefde veroordeelt ze ook
niet. Hij gaat vóór, en als zij achterblij
ven omdat ze bevreesd zijn, wacht Hij ze
op. Neemt ze opnieuw om Zich heen en
gaat weer met ze spreken, opdat zij mo
gen verstaan, dat Hij lijden moet, maar
dat Hij ook ten derden dage zal weder-
opstaan.'
Als de weg moeilijk was en vrees en
onzekerheid de harten der discipelen ver
vulde, ging Jezus vóór.
Later als Jezus uit de dooden is opge
staan, en de dagen van Zijn Hemelvaart
nadert, lezen we opnieuw: Hij leidde hen
buiten tot aan Bethanië. Ook hier ging
Hij weer vóór.
En feoo is het nu nog. Want Hij heeft
Zelf gezegd: Ik ben met u al de dagen
tot de voleinding der wereld.
Als er bij ons aarzeling is en vrees,
omdat de omstandigheden zoo moeilijk
en onze krachten zoo klein zijn,vdan mo
gen we kracht en rust vinden in het ge
loof dat Jezus vóórgaat.
Wij moeten slechts op Hem volkomen
ons vertrouwen stellen.
Bij besluit van den secretaris-gene
raal van het departement van financiën
is met ingang van gisteren de bronzen
ingetrokken en buiten omloop ge-
De nog in omloop zijndè bronzen cen
ten kunnen tot en met 11 April a.s, wor
den ingewisseld bij de kantoren van de
Ned. Bank, en bij de postkantoren, de
bijkantoren en hulpkantoren der poste-
njen en de poststations in Nederland.
Het ontslag van werknemers.
De herziening van de Ontslagverorde
ning heeft hier en daar de meening doen
postvatten, dat sedert 1 Maart j.l. niet
langer vergunning noodig is voor ont
slag van personeel. Dit is uiteraard on
juist. Weliswaar heeft intrekking plaats
gevonden van het uitvoeringsbesluit van
den secretaris-generaal van sociale za
ken van 11 Juni 1940, dat de ontslag-
verleening aan banden legde, doch tege-
ijk is een nieuw uitvoeringsbesluit afge-
ondigd, waarin o.m. wordt bepaald, dat
ae leiders van landbouw-, industrie- en
handelsbedrijven, alsmede degenen, die
een vrij beroep uitoefenen, toestemming
an de arbeidsinspectie behoeven om
iRQn6 mers te ontslaan, tenzij art.
■wyp van het burgerlijk wetboek toe-
is sselijk is. Dit besluit is in werking ge
treden op 23 Febr. 1942.
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel van de Duit-
sche weermacht maakt bekend:
Bij de afweergevechten in het
Donetzgebied zpn vrp sterke
vijandelijke strijdkrachten door een
tegenaanval verslagen.
In den Noordelijken sector
van het Oostelijke front ver
nietigden formaties van het Leger
en de Waffen-S.S. in gevechten, die
verscheidene dagen duurden, een
van. haar verbindingen afgesneden
groep vijandelijke strijdkrachten.
Formaties gevechts- en jachtvlie-
gers vielen vijandelijke stellingen,
bezette plaatsen en ravitaillee-
ringswegen der bolsjewisten met
succes aan. In de periode van 9
tot 12 dezer verloor de vijand aan
het Oostelijke front 55 pantser
wagens. i
Tijdens de gevechten van de
afgeloopen week heeft de 33ste
Württembergsch-Badensche divisie
infanterie zich bij den afweer van
talrijke aanvallen van numeriek
veel sterkere strijdkrachten van
den vijand bijzonder onderscheiden.
In Noord-Afrika waren
succesvolle aanvallen gericht op
een Britsch vliegveld aan de Egyp
tische kust, alsmede 'op ontsche
pingen van troepen en tentenkam
pen in het gebied van Tobroek.
Bij bomaanvallen -op Malta zijn
talrijke treffers geplaatst tusschen
op den grond staande vliegtuigen.
De Britsche kruiser, die volgens
het weermachtsbericht van giste
ren in de Middellandsche
Zee door een Duitscheduikboot
is getorpedeerd, is, naar uit een
later ingesteld onderzoek is geble
ken, gezonken. Het was een krui
ser van de Leander-klasse.
Britsche bommenwerpers heb
ben in den nacht van 12 op 13
Maart Kiel aangevallen. De bur
gerbevolking leed verliezen aan
dooden en gewonden. Drie der aan
vallende vliegtuigen zijn neer
geschoten. Oberfeldwebel Gildner
behaalde zijn 25ste nachtelijke over
winning in de lucht.
ITALIAANSCH WEERMACHTS
BERICHT.
Het 650ste communiqué van het Ita-r
liaansche hoofdkwartier luidt:
Afdeelingen Italiaansche en Duitsche
vliegtuigen hebben gisteren in weerwil
van het ongunstige weer een aanzien
lijke bedrijvigheid ontplooid. In Cyre-
n a i c a zijn centra achter de vijandelijke
linies, op M a 11 a de vliegvelden Mikab-
ba, la Venezia en Half ar gebombar
deerd. Bij een luchtgevecht is een vlieg
tuig neergeschoten; verscheidene andere
machines zijn op den grond vernield.
Branden en ontploffingen, die in een
groot aantal werden waargenomen; leg
den getuigenis af van de doelmatigheid
der Duitsch-Italiaansche luchtaanvallen.
De vijand ondernam een nachtelijken
luchtaanval op Benghazi.
Duitschers melden! successen.
Van militaire zijde verneemt 't D.N.B.
Sedert den lOden Maart hebben zich
op een onoverzichtelijk terrein in het
Noordelijk deel van het Oostelijk front
bijzonder hevige gevechten ontwikkeld,
die den Duitschen troepen groot succes
hebben opgeleverd.
Het is daar gelukt de 80ste en deelen
van de 27 ste Sow jet-cavaleriedivisie, als
mede het gros van de 327ste infanterie
divisie en deelen van de 26ste infanterie
divisie van haar verbindingen af te snij
den, te vernietigen of gevangen te nemen
JAPANSCHE AANVALLEN OP PORT
MORESBY EN NIEUW-GUINEA.
Het Japansche hoofdkwartier deelt
mede, dat Japansche luchtstrijdkrachten
talrijke aanvallen hebben gedaan op
Port Moresby en Nieuw-Guinea, waarbij
zij 16 vijandelijke vliegtuigen omlaag of
in brand schoten. Belangrijke militaire
doelen zijn ernstig beschadigd.
Japansche torpedobootjagers hebben
tijdens het zuiveren van de wateren rond
Java een Britschen mijnenveger tot zin
ken gebracht.
Korte Berichten.
De Britsche berichtendienst meldt,
dat ten Zuid-Westen van Rangoon Ja
pansche troepen aan land zouden zijn ge
zet.
(S. P. T.). De in Oost-Azië nog ter
beschikking staande zeestrijdkrachten
der geallieerden worden, volgens berich
ten uit Melbourne, bjj de Australische
kust samengetrokken, waar zy al het
mogelijke zullen doen om Japansche lan
dingen tegen te gaan.
Radio Mundial meldt uit Londen:
Volgens een hier uit Tokio ontvangen
draadloos bericht is Melbourne gister
morgen in de vroegte 35 minuten lang
uit de lucht gebombardeerd.
Radio Mundial meldt uit Londen:
Volgens een bericht van de Times uit
Washington wordt gezegd, dat de be
trekkingen tusschen de Ver. Staten en
Vichy van dag tot dag slechter worden.
De regeering der Vereen. Staten zou
op het oogenblik ernstig de erkenning
van een onafhankelijk Syrië overwegen.
Naar Domei meldt, hebben de Japan
sche strijdkrachten, die Donderdagmor
gen vroeg geland zijn op een punt van
Sumatra's Noordkust, den zelf
den dag Koetaradja, het sleutel-
punt van den Noord-Westelijken top van
het eiland bezet. Een deel van de Japan
sche troepen trok verder op en verover
de het vliegveld dat gelegen is ten Wes
ten van Koetaradja. Inmiddels heeft een
andere Japansche af deeling Donderdag
zonder slag of stoot een landing verricht
op het eiland Weh, gelegen aan de
Noordpunt van Sumatra en de stad S a-
b a n g bezet. Ook hebben Japansche
troepen Donderdagochtend I d i ver
overd, gelegen op 200 km ten Nobrd-
Westen van Medan.
Andere Japansche strijdkrachten heb
ben Medan, de hoofdplaats van het
gouvernement Oostkust van Sumatra,
zonder slag of stoot bezet.
De toestand te Batavia.
De correspondent van het Japansche
persbureau Domei geeft een beschrijving
van den toestand te Batavia, waar de
rust is weergekeerd. De:stad is volkomen
intact en gespaard gebleven voor elke
schade als gevolg van oorlogshandelin
gen. Politie-agenten regelen het verkeer
en zorgen voor de orde in de straten,
waar alle officieele gebouwen en mili
taire doelen onder controle van de Ja
pansche militairen zijn geplaatst. Sinds
den eersten avond van de bezetting is het
licht weer ontstoken, waar de electrische
installatie geen schade heeft opgeloo-
pen. De tram, die twee dagen na de be
zetting heeft stilgestaan, rijdt weer als
gewoon. De treindienst tusschen Buiten
zorg en Batavia is op 17 Maart weer ge
opend. 80 Procent van de winkels is her
opend, hoewel de meeste zaken nog de
zakken zand voor den jngang hebben lig
gen.
Het radiostation van Bandoeng heeft
zijn uitzendingen hervat. De nieuwsbe
richten worden omgeroepen in het Ne-
derlandsch, het Maleiseh, Japansch en in
de Indonesische talen.
ZONDAG 15 MAART 1942.
's Morgens tot 7.57 uur.
's Avonds van 19.43 uur.
v MAANDAG 16 MAART 1942.
's Morgens tot 7.54 uur.
's Avonds van 19.45 uur.
T
MIDDELBURG IN 1941.
III.
Gemeentewerken.
Met den bouw van het slachthuis werd
voor zoover de omstandigheden gedoog
den, met spoed voortgegaan, zoodat de
werken aan het einde des jaars nage
noeg gereed waren.
In April konden de 25 middenstands
woningen aan den Veerschen Singel in
gebruik worden genomen, terwijl de 33
woningen aan Karelsgang en Havendijk-
straat in Juni voor bewoning gereed wa
ren.
In totaal werd 9600 m2 nieuw straat
werk gemaakt en werden 23.250 m2 be
staande straatwerken en trottoirs ver
legd. Een niéuw uitbreidingsplan voor
de gemeente met bebouwingsvoorschrif
ten kwam gereed en aan verschillende
détailplannen, onder meer voor de buurt
schap 'tZand) werd begonnen. Plannen
werden in bewerking genomen voor aan
leg van nieuwe sportvelden aan den Na-
dorstweg, alsook voor verbetering en
verkaveling van het industrie-terrein
aan den Kleverskerkschen weg.
Door een bijzondere schattingscommis
sie werd van gemeentewege een schat
ting gemaakt van de waarde der gryn-
Dertien maal per Jaar om bonnen.
Dertien maal per jaar zullen wij
voortaan den weg naar het distributie
kantoor moeten betreden. Voor sommi
gen is dat alles behalve gemakkelijk. Dit
bezwaar wordt ter bevoegder plaatse ge
voeld. Overwogen werd, of men daaraan
tegemoet kon komen.
Thans verneemt de Telegr. dat dit niet
mogelijk is gebleken. Tegenover de na-
deelen voor het publiek, staan vele voor-
deelen.
Het staat echter vast, dat het publiek
in geen geval meer dan dertien maal per
jaar den gang naar het distributiekan
toor zal behoeven te ondernemen, omdat
de uitgifte van textiel-, brandstof- en
eventueele andere kaarten met die voor
de levensmiddelenkaarten zal worden ge
combineerd.
Melkprijzen! hier erf, daar verlaagd'.
In de tot nu toe geldende prijsregeling
voor consumptiemelk en melkproducten
zjn. eenige aanvullingen en wijzigingen
aangebracht, die in hoofdzaak neerko
men op een prijsverlaging voor een aan
tal plattelandsgemeenten, een prijsrege
ling voor room en gesteriliseerde melk
en een wijziging/ van de indeeling in
prijsgebieden. In de groote steden en de
gebieden met de dichtste bevolking zijn
de prijzen onveranderd gebleven. Voor
het platteland zijn opnieuw maximum
prijzen vastgesteld met minimumprijzen,
die 1 cent pef liter lager liggen.
Cutegao verduisterd.
Op Curasao en Aruba komen steeds
meer Amerikaansche troepen aan. Cura
sao is verduisterd en er worden maatre
gelen genomen om de levensmiddelen
positie te stabiliseeren.
den onder de verwoeste panden en de
waarde van de voor herbouw uitgege
ven gronden in de binnenstad, alsook de
onteigende panden, gronden en dergelij
ke, ten behoeve van de stads- en ver-
keersverbeteringen, verband houdende
met den nieuwen aanleg der binnenstad.
In totaal werden 165 bouwvergunnin
gen verleend.
De haven werd aangedaan door 2312
binnenschepen met een totale tonnage
van 367.561 m3. Daaronder waren 178
ladingen steen met 37.266 m3 inhoud en
343 ladingen zand, met 73.649 m3 in
houd, terwijl de aanvoer van grint, ce
ment, kalk, hout, dakpannen en derge
lijke dien van vorige jaren overtrof.. Dit
laatste hield uiteraard verband met den
wederopbouw der binnenstand en en den
den woningbouw in de buurtschap 't
Zand. Het aantal alhier geladen schepen
was lager dan 1940.
Reinig!rrgsl- eri ontsmettingsdierfst.
Een afzonderlijke dienst werd inge
richt voor het ophalen van aardappel
schillen, groentenafval, papier, metalen
en lompen, alsook voor cadavers enz.
De gasproductie was 2.207.000 m3
(2.073.010 m3). Deze hoogere productie
ondanks het wegvallen van vele verbrui
kers ten gevolge van het gebeurde in
Mei 1940 en de gasrantsoeneering, vindt
eensdeels haar oorzaak in de belangrij
ke stijging van het aantal verbruikers,
anderdeels in het feit, dat de minimum
rantsoenen van vele verbruikers belang
rijk hooger waren dan hun vroeger ge
bruik en zoodoende het verbruik dier af
nemers aanmerkelijk kon toenemen en
zulks ook deed door het verdwijnen
van andere, tot dusverre gebruikte
'brandstoffen, speciaal petroleum.
Nadat in 1941, op verzoek van de „Ze-
gam", reeds gedurende een of meer da
gen was geleverd via de aanwezige kop
pelleiding, werd, op grond van een vraag
dierzelfde vennootschap op 5 December
begonnen met dagelijksche levering van
ongeveer 300 m3 gas, zulks in verband
met uit ta| voeren voorzieningen' fa an
haar fabriek. Die levering zal voorloo-
pig enkele maanden duren. De burge
meester en de waarnemend president
commissaris der Zegam besloten tot een
nauwe samenwerking gedurende den
oorlogstoestand, speciaal met het oog op
calamiteiten. Aan de Gasstichting te
's Gravenhage is verzocht een onderzoek
naar den toestand van beide bedreven in
te stellen.
Middelburg.
Donderdagavond hield de afdeeling
Zeeland-Noord van de Ned. Ver. tot be
scherming van Dieren haar jaarvergade
ring onder voorzitterschap van den heer
R. A. Avink. Men zal wellicht vragen,
aldus spr., of er nu tijd is voor zorg
voor de dieren, terwijl zoovele menschen
in grooten nood verkeeren. Men vergete
echter niet, dat dierenvrienden ook lief
de voor hun medemenschen hebben. Er
zijn nog tal van misstanden, o.a. inzake
de trekhonden, de kettinghonden, de
ZATERDAG 14 MAART 1942.
Want Gö, Heere! zijt de Allerhoogste
over de geheele aardeGD zy t zeer hoog
verheven boven alle goden. Ps. 97 9.
Zon
op onder
7.59 19.41
Maan
op onder
6.47 16.55
17 Maart Nieuwe maan.
25 Maart Eerste kwartier.
ZONDAG 15 MAART 1942.
Gy rechtvaardigen! verblijdt u in den
Heere, en spreekt lof ter gedachtenis zp-
ner heiligheid. Ps. 97 12.
Zön
op onder
7.57 19.43
Maan
op onder
7.18 18.06
folteringen bij sport en dressuur en bij
het houden van konijnen.
De secretaresse, mevrouw Dentz-van
Hoek, bracht het jaarverslag 1941 uit,
waaruit bleek, dat het aantal leden op
31 Dec. j.l. 1166 bedroeg, het aantal con
tribuanten 91 en het aantal abonné's
maandblad (niet-leden) 111. Er werden
25 klachten ontvangen, aan zwerfdieren
werden 202 verpleegdagen voor katten
en 52 voor honden gegeven.
Er blijkt verder, dat de afdeeling een
groote activiteit heeft ontplooid, door
een uitgebreide inspectie; opstellenwed-
stryd, propagandatent, verspreiding ka
lenders en brochures.
Het asyl werd opgeheven wegens
tydsomstandigheden. Thans is een tijde
lijke dierenbewaarplaats gevestigd bij
den heer Bj. Phil, Jacob Catsstraat 14.
De rekening van de penningmeestesse
mevrouw Dekker-Koers wees aan in ont
vang f 841,88 en in uitgaaf f 908,33.
De voorz. was van meening, dat de
overeenkomst met de afdeeling Zeeland-
Zuid zal leiden tot een hechtere samen
werking. Op initiatief van de afdeeling
heeft het hoofdbestuur een brochure
uitgegeven getiteld „Konijnen houden".
Ook op aandrang van de afdeeling Zee
land-Noord komt een brochure uit ge
titeld „Van cabine naar bok", handelen
de over het verzorgen van paarden en
speciaal bestemd voor chauffeurs, die
thans tot de paardentractie moeten over
gaan.
De voorzitter richtte zich tot den in
specteur, den heer Jongepier, en uitte
zyn groote tevredenheid voor de wyze,
waarop deze optreedt. Hp tracht de men
schen xe overtuigen en gaat slechts bp
onverbeterlpke gevallen tot het opmaken
van proces-verbaal over.
Men zoekt de warmte. Hoe zeer de
verwarmde bovenzaal van de Vergenoe
ging in een bestaande behoefte voorziet,
blpkt uit het dagelpks toenemend be
zoek jong en oud, o.a. dienstmeisjes, die
een vrpen avond hebben, allen zoeken
daar de weldadige warmte, die dank zp
de gulle medewerking van de directie der
gemeentebedryven geleverd kan worden.
'Sjoelbak, legpuzzles, lectuur staan ter
beschikking.
Gistermiddag bracht de burgemeester
een bezoek aan de zaal.
Dankbaar zou nog de hulp van eenige
dames en heeren, in het bijzonder van
onderwpzers, aanvaard worden om een
enkel uurtje daar toezicht te houden. De
woninginspectrice zal aan haar adres
Loskade 29 hiervan gaarne opgaven ont
vangen.
Een 70-jarige. Morgen hoopt de
heer W. Berdenis van Berlekom, voor
zitter van het bestuur van de Godshui
zen, voorzitter van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken voor de Zeeuwsche
eilanden, voorzitter van de Vereen, tot
instandhouding van Ojide Gebouwen en
gedelegeerd commissaris van de N.V.
Houthandel v.h. G. Alberts Lzn. Co.
zijn 70sten geboortedag te herdenken.
De jarige zal morgen buiten de stad ver
toeven.
Brandstof verstrekt. Heden zouden
de laatste partijtjes brandstof, die op
initiatief van wethouder Paul zijn inge
zameld aan de bestemde adressen worden
bezorgd. Er zpn dan 300 gezinnen, die be
dacht zijn.
C. J. M. V. Een aantal leden van
de C.J.M.V. Rom. I 16a heeft gister
avond in de stampvolle Schuttershofzaal
met groot, succes de drieacter „Kopper
Co" opgevoerd, waarna het C.J.M.V.
Koor nog een drietal liederen op ver
dienstelijke wpze ten gehoore bracht on
der leiding van den heer L. Vink. Ds C.
F. Nolte sloot de bijeenkomst.
Kamer van Koophandel. De Kamer
van Koophandel en Fabrieken voor de
Zeeuwsche eilanden zal Vrijdag 27 Maart
haar laatste vergadering houden en wel
des middags te twee uur in de raadzaal
te Middelburg.