GOES
Christelijk Dagblad voor ZeeLand
offie
Oprichting der N.S.D.&.P. herdacht.
DAGKALENDER.
at van
URG.
R
AT
jving te koop:
;uw verplaats-
schuurtje,
bieten '41,
Coophandel" en aan
ie, B 61.
|n langevelde.
dagmeisje
gevraagd,
DONDERDAG 26 FEBRUARI 1942
56e JAARGANG - No, 124
In de school van den
Grooten Meester.
Weer Sowjet-aanvallen afgeslagen - Churchill
spreekt in het Lagerhuis - Aanslag op Von
Papen - Rangoon opgegeven?
Boodschap van Hitier.
bekendmaking.
organisatie van bedrijfs
leven.
een document uit 1939.
"eiHtaf,
L,v E" PóËilsTt*:!
«SS.** j
r°e"e». no*»*"
T t^sè
fff
w„A. s '/rSjt/- -/aW!" .w
j bezichtigen Platte-
nvegen. Briefjes, in
of op 5 Maart bij
«To. 152, Driewegen.
ïg en uiterlijk 5
Ivraagd.
MOER, Langeviele-
Idelburg.
I
llES, Dam 28, Mid-
gt een meisje
5 uur of heele da-
nacht. Loon 25,—
agd, wegens ziekte,
t meisje
huishouding,
t, Ad. v. W. Wijks-
>r direct
ce dienstbode
shoudster,
>LOK, A 393, Kerk-
voor heele of halve
jaar. Heerengracht
|rg.
18.45 Gram. 19-00
and schrijft. 19.10
,20 Klaas van Beeck
20.15 alleen voor de
over een lijnverbin-
d beschikken. 20.15
20.40 Radio-tooneel.
(vervolg). 21.4-5
2.00 BNO: Toelich-
titsber. 22.10—22.15
Cointre N.V., Goes
Bureaux Lange Vorststreai 70, Goes
Posfrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Gislslraai 34 en Noordweg 155
Abonnemenisprijs f 2.73 per kwarfaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goès en plaafsen waar een agenl is
aangesteld f 0.21
Losse nummers cenf
Directeur-Hoofdredacteur:
A. DE LANGE te Goes
Familieberitjhten 33 cent per regel
Overige advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine advertentiën f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto 10 ct. extra
Bij contract belangrl|ke korting
e
We spreken vaak van de leerschool
des levens. Eigenlijk bedoelen we daar
mede de leerschool van God.
Vele jaren zijn wij misschien daarvan
leerling, maar uitgestudeerd raken wij
nooit.
Wij hebben geleerd, dat God al het
kwaad, dat Hij ons toeschikt, ten beste
zal doen keeren. Maar als ons leed en
verdriet overkomt, putten we uit deze
wetenschap zoo weinig troost.
En dat de beproevingen, die ons over
komen, voor ons noodig zijn, wil er al
evenmin bij ons in,
Onlangs stond in een kerkbode dit
briefje van een predikant, die al vele
maanden ziek was en elders verpleegd
werd:
„Ik kan mij wel voorstellen, dat, ver
leden jaar bij het uitgaan van de kerk,
zoo déze ofgéne wel eens gezegd heeft:
„Wat scheelt 'm toch eigenlijk?" Ja, wat
mij scheelt ik vertrouw, dat de
dokter dat wel weet, maar wat mij
e i g e n 1 ij k scheelt, dat kan ik u wel
zeggen. De Groote Meester heeft mij uit
de klas gehaald en in den hoek gezet,
met mijn gezicht naar den muur. En
daar moet ik nu blijven staan, zoolang
als Hij het goed vindt. Ziet ge, ik was
nooit ziek geweest; en dan gaat men
soms practisch leven alsof het zoo be
hóórt. En dat moet men daïi vaak zeer
pijnlijk afleeren
„De Groote Meester heeft mij in den
hoek gezet, met mijn gezicht naar den
muur." Raak gezegd!
Gelukkig als we het weten, dat de
Groote Meester het deed. Hij maakt
het in het eind met al Zijn leerlingen
goed.
In de school van den Grooten Mees
ter is nog nooit iemand verongelukt.
In die school hebben we nooit vacan-
toe. Er is altijd wat voor ons te leeren.
In de school van den Grooten Meester
behoeven we geen schoolgeld te betalen.
Maar wel 1 e e r geld.
Er is immers bij ons zooveel af te
breken?
Het sterven is de laatste les en de
moeilijkste.
Moge ten laatste tot ons gezegd wor
den: „Wel, gij goede en trouwe dienst
knecht. Over weinig zijt gij getrouw ge
weest. Over veel zal Ik U zetten. Ga in
in de vreugde uws Heeren."
DISTRIBUTIEPERSONEEL ONDER
DE ZIEKTEWET.
De voorlichtingsdienst van het depar
tement van Sociale Zaken meldt, dat met
ingang van 1 Januari j.l. een wijziging
is gebracht in de Ziektewet, waardoor
buiten twijfel is gesteld, dat het op ar
beidscontract werkend gemeentelijk dis-
tributiepersoneel, voor zoover het niet
meer dan f 3000 verdient, deel heeft aan
de rechten, die deze wet verleent. Der
halve komt het sedert genoemden datum
ook in aanmerking voor de verplichte
verzekering ingevolge het Ziekenfond-
senbesluit en voor de uitkeering van f 55
die krachtens de Ziektewet by bevallin
gen wordt toegekend.
GEROOKTE HARING
VOOR ONBEMIDDELDEN.
In de maand November van het vori
ge jaar werd in de nabijheid van onze
kust, aanvankelijk niet zonder succes,
de haringvisscherij uitgeoefend. Ten ein
de reeders en vissehers aan te moedigen
zooveel mogelijk van deze kostbar© visch
te bemachtigen, werd de haringprijs vrij
gelaten, doch de Nederlandsche Vissche-
rij-Centrale legde op een kwart van de
vangst beslag en kocht deze tegen den
prijs van f 50 per vat, met de bedoeling
deze visch later tegen lagen prijs te
kunnen distribueeren.
Evenwel moest ten gevolge van plotse
ling optredend slecht weer deze visscherij
vroegtijdig worden beëindigd, zoodat de
Nederlandsche Visscherij Centrale bij het
staken van de vangst slechts beschikte
over 1000 tonnen, inhoudende 800.000
stuks haringen.
De z.g. vrije haring werd spoedig ge
ruimd. De Nederlandsche Visscherij Cen
trale zal nu de door haar opgekochte
steurharing tot bokking laten rooken en
in Amsterdam, Rotterdam, 's-Gravenha-
ge. Utrecht en de mijnstreken tegen den
Prijs van circa 910 cent laten verkoo-
pen aan werkloozen en armlastigen.
Deze bokking zal door inschakeling
van stedelijke instanties, met uitsluiting
dus van den nornfalen handel, worden
gedistribueerd. V
De import van Deensche haring is niet
zoo onverdeeld gunstig verloopen. Het is
niet mogelijk dezen geheeleen voorraad
haring te rooken
Het grootste deel der Deensche haring
zal daarom worden gemarineerd.
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel der Duitsche
weermacht maakt bekend:
In den Zuidel'jjken sector
van het Oostelijke front
werden bolsjewistische aanvallen
door Duitsche, Roemeensche en
Hongaarsche troepen afgeslagen.
In den Centralen en den
Noordelijken sector van
het front duren de gevechten
beurtelings in den afweet en in
den aanval, voort.
■Luchtaanvallen in snelle opeen
volging op Sebastopol veroor
zaakten uitgebreide branden in het
stads- en het havengebied. In de
wateren der vesting werd een
bolsjewistische kruiser door bom-
ihen ernstig getroffen.
In Noord-Afrika weder-
zijdsche verkenningsactiviteit.
Duitsche jagers schoten vier
Britsche vliegtuigen neer.
Op Malta troffen bommen
van zwaar kaliber' duikbootlig
plaatsen in de haven van La-'Va-
letta.
In het zeegebied ten Noorden
van Cromer dreef de lucht
macht in den afgeloópen nacht
een Britsch konvooi uiteen. Twee
vrij gr-oote koopvaardijschepen
werden zoo zwaar getroffen, dat
aangenomen kan worden, dat zij
verloren zijn gegaan.
Bij aanvallen van Britsche bom
menwerpers op de Duitsche
bocht verloor de vijand in den
afgeloopen nacht 3 vliegtuigen.
Feldwebel Koerpel, vliegtuig
bestuurder in een jachteskader,
heeft gisteren 4 tegenstanders
neergeschoten en daarmede zijn
72ste overwinning in de lucht be
haald.
ITALIAANSCH WEERMACHTS-
BERICHX.
Het Italiaansche weermachtsbericht
no. 634 luidt als volgt:
Een formatie vijandelijke verkennings
vliegtuigen heeft een van onze versterk
te stellingen ten Oosten van M e c h i 1 i
aangevallen. De aanval werd afgesla
gen en de formatie werd na een kort
gevecht tot den aftocht gedwongen.
In Cyrenaica werd de activiteit
van de luchtmacht hier en daar gehin
derd door hevige zandstormen. Vier
vijandelijke vliegtuigen werden door
Duitsche jagers neergeschoten.
Overdag en 's nachts werden de lucht
aanvallen op Malta voortgezet. Be
langrijke doelen werden getroffen. En
kele op den grond staande vliegtuigen
werden vernield.
ZWARE VERLIEZEN DER
BOLSJEWISTEN.
(D. N. B.). Naar van militaire zijde
verluidt hebben Duitsche troepen in het
gebied ten Zuidoosten van het Ilmenmeer
tijdens een strijd van meer dan vier we
ken 387 aanvallen van sterke Sowjet-
strijdkrachten, ten deele in succesvolle
tegenaanvallen, afgeslagen.
De Bolsjewisten verloren, behalve vele
wapens en oorlogsmaterieel, meer dan
14.000 dooden en een veelvoud aan ge
wonden.
Talrijke pantserwagens, stukken ge
schut, machinegeweren, granaatwerpers,
vlammenwerpers, ski's en ander materi
eel vielen den Duitschen troepen in han
den.1
CHURCHILL IN HET
LAGERHUIS.
(D. N. B.). Churchill heeft in-een rede
voor het Lagerhuis een overzicht-gege
ven over den gang van den oorlog. De
catastrofe in Pearl Harbour en onze
scheepsverliezen, zoo verklaarde de pre
mier, hebben Japan voorioopig de heer
schappij, of ten minste de superioriteit
op de zeeën in Oost-Azië verzekerd. Het
Britsche rijk, zoo ging Churchill voort,
was bijna tot de limiet van zijn prestatie
vermogen en zijn bewapeningsmateriaal
bezig met Duitschland op den Atlanti-
schen Oceaan. Bovendien was,het Rijk
tegelijkertijd de tegenstander van
Duitschland en Italië in de Libysche
woestijn, welke Egypte en het Suezka-
naal beschermt, zoodat de scheepsvrach-
ten voor de voeding van het groote En-
gelsche leger in het Midden-Oosten om
de Kaap heen moeten varen, hetgeen elk
schip slechts driemaal per jaar kan doen.
Het Lagerhuis en het volk, aldus Chur
chill, taoeten onbarmhartige en brutale
feiten onder oogen zien.
Terugkomende op den val van Singa
pore verklaarde de premier, de zeer
spaarzame berichten van de Engelsche
pers niet met nieuwe bijzonderheden te
Ikunnen aanvullen. De vele tragedies,
die wy in het Verre Oosten beleven en
de groote gevaren, die ons op het oogen-
blik omringen, doen het niet gepast voor
komen, dat wij ons al te vrijmoedig uit
spreken. D© vijand heeft op het oogen-
blik tijdelijk de heerschappij ter zee. Hij
heeft ook de heerschappij in de lucht.
Wij moeten derhalve voorbereid zijn op
vele erge en afschuwelijke ervaringen".
De premier gaf uiting aan de hoop, dat
de toekomst voor Engeland gunstiger
zou worden en wel vooral op grond van
de geweldige kracht en macht van de
Sovjet-Unie, alsmede van de Amerikaan-
sche deelneming aan den oorlog.
(A. N. P.). In politieke kringen te
Berlijn verklaart men, dat de laatste
rede van Churchill blijkbaar op de me
thode van Coué berust.
In weerwil van alle feiten, die van het
tegendeel getuigen, beweert Churchill:
„Het gaat ons van week tot week beter".
Onder opschriften als: „Bankroetver
klaring van Churchill en nieuwe leu
gens", „De failliete oorlogsbrandstich
ter", „Churchill bewij3t Engelands on
macht", „De doodgraver van het Empire
kronkelt zich in angstige bochten en leu
gens", wijdt de Berlijnsche pers uitvoeri-
gen commentaar aan de rede.
EERSTE REDE VAN CRIPPS.
(D. N. B.). Cripps heeft zijn eerste
rede als speaker en leider van het La
gerhuis gehouden.
Hij zeide, dat men er niét voor terug
mag schrikken de Britsche democrati
sche machinerie na te zien. Zonder reke
ning te houden met de belangen van en
kelingen moet het tempo der Britsche
oorlogsinspanningen overal opgevoerd
worden.
Cripps deelde mede, dat op het oogen-
blik vooral pogingen worden gedaan om
de samenwerking der drie onderdeelen
van de weermacht te verbeteren.
Hij eindigde met de woorden: „Wij
maken thans een periode van moeilijk
heden en bezorgdheid door, die waar
schijnlijk in de geschiedenis van ons land
haar-weerga niet heeft. Wij zullen ons
noch door deze moeilijkheden laten neer
drukken, noch door onze zorgen laten
vermoeien, want wij zijn allen eensge
zind en vastbesloten in ons plan de eind
overwinning te bevechten".
(D.N.B.) In het Engelsche Hoo-
gerhuis heeft Lord Kanselier en minister
van koloniën, Burggraaf Cranborne, ge
zegd:
Het zou een domheid zijn, wanneer
men den tegenslag, dien de zaak de^Ge-
allieerden in de Stille Zuidzee heeft-ge-
leden, over het hoofd zou willen zien, of
zou willen verkleinen. De val van Singa
pore moet als een groote tegenslag wor
den beschouwd. Op grond van de mee
ning van deskundigen was aangenomen,
dat Singapore een langdurige belegering
kon doorstaan. Alle berekeningen zijr
echter onjuist gebleken. Het geheele
garnizoen van Singapore is gevangen
genomen.
Britsche en Chineesche troepen moe
ten in Zuid-Birmia weerstand bieden aan
een aanhoudenden en zwaren druk en hij
vreesde, dat deze druk zal aanhouden en
nog zal worden versterkt.
BOM ONTPLOFT TE ANKARA.
(D.N.B.) Op 24 Febr. om 10.10 u.,
is op den,Boulevard Ataturk te Ankara
een bom ontploft. Op genoemd tijdstip
heeft men een mah de plaats van de ont
ploffing zien passeeren. Hij droeg een in
een stuk stof gewikkeld voorwerp en
werd door de explosie in stukken gere
ten. Men gelooft, dat het voorwerp, dat
hij vervoerde, een bom was.
Twee passerende jonge meisjes liepen
verschillende verwondingen op. De Duit
sche ambassadeur von Papen en zijn
echtgenoote, die uit tegenovergestelde
richting kwamen, werden door den lucht
druk tegen den grond geworpen. De am
bassadeur en zijn echtgenoote bleven
echter ongedeerd.
Het feit, dat de bom tijdens het pas
seeren van den ambassadeur en diens
echtgenoote tot ontploffing kwam, geeft
het parket ernstig aanleiding te denken
aan de waarschijnlijkheid, dat deze
kwaadwillige daad gericht was tegen
den ambassadeur.
De explosie was zoo hevig, dat de rui
ten van alle in de buurt gelegen huizen
sprongen.
De Turksche minister van buitenland-
sche zaken deelde von Papen mede, dat
de Turksche regeering onder geen voor
waarden zou dulden, dat haar land het
tooneel van dergelijke misdaden zou wor
den.
Hjj verklaarde voorts, dat een nauw
gezet onderzoek wordt ingesteld en dat
alle maatregelen genomen zijn.
(Zie vervolg pag. 2.)
D.N.B. De oudste medestrijders van
Hitier hebben in de feestzaal van het
Hofbrauhaus een plechtigheid gehouden
ter gelegenheid van het feit, dat 22 jaar
geleden de N.S.D.A.P. werd opgericht. Op
dezen gedenkwaardigen dag had Adolf
Hitler voor de eerste maal voor een'dui
zendkoppige menigte de 25 punten van
het partijprogram afgekondigd.
De Ftihrer, die dit jaar door de voor
bereidingen voor de definitieve afreke
ning met' het bolsjewisme was verhin
derd dezen dag in den kring van zijn
oudste medestrijders door te brengen,
had groeten gezonden, die door gouwlei
der Wagner werden voorgelezen. Hitier
zegt in deze woorden van groet o.a.:
Voor de eerste maal sedert vele jaren
is het mij niet mogelijk aan den herinne
ringsdag van mijn oudste medestrijders
deel te nemen. Ik kan echter het Hoofd
kwartier juist in den tijd, waarin een
winter zijn einde nadert, waarvan onze
tegenstanders alles hebben gehoopt,' niet
verlaten.
Deze winter zooals^ er sedert hon
derd jaar geen is voorgekomen hee'ft
ons reeds eind November 1941 overvallen.
Sneeuw en vorst brachten daarmede den
in de historie unieken zegevierenden op-
marsch der Duitsche weermacht tijdelijk
tot staan. Nu hoopten* onze tegenstan
ders het Duitsche leger het lot van den
Napoleontischen terugtocht te kunnen
doen ondergaan. Die poging is jammer
lijk mislukt. Mislukt vooral door de dap
perheid en de offervaardigheid van onze
weergalooze mannen, die zij aan'zij met
onze bondgenooten in de ijzige stormen
van December, Januari en Februari even
hard stand gehouden hebben als zij te
voren in de gloeiende hitte van Juni,
Juli, Augustus en September hun onver
gankelijke overwinningen bevochten.
Thans, nu de zwaarste koude voorbij
is, op de Krim en in het Zuiden van
Rusland de sneeuw reeds begint te dooi
en, is het mij niet mogelijk mijn plaats
te verlaten, waar de voorbereidingen
worden getroffen v.oor de definitieve af
rekening met de samenzwering, die van
de bankiershuizen der plutocratische we
reld tot dé gewelven van het Kremlin
hetzelfde doel nastreeft: Uitroeiing der
Arische volken en menschen.
Ons, ouden nationaal-socialisten, is deze
gemeenschap van Joodsch kapitalisme en
communisme niets vreemd. Zooals in het
binnenland van ons land voor en na den
eersten wereldoorlog, zijn het ook thans
alleen Joden en steeds weer Joden, die
verantwoordelijk gesteld moeten worden
voor de volkerenvervreemding.
Er bestaat echter één onderscheid,
wanneer wij den wereldstrijd van thans
vergelijken met het einde van den oorlog
der jaren 1914/1918. In 1919 waren wij,
nationaal-socialisten een klein groepje
overtuigden, die den internationalen vij
and der menschheid niét slechts zagen,
doch ook bestreden. Thans hebben de
gedachten van onze nationaal-socialisti-
sche en die der fascistische revolutie
groote en gewéldige staten veroverd en
mijn voorspelling zal worden vervuld,
dat door dezen oorlog niet de Arische
menschheid vernield, maar de Jood uit
geroeid zal worden. Wat ook de strijd
met zich mede zal brengen, hoe lang hij
ook duren mag, dit zal zijn uiteindelijke
resultaat zijn. En dan eerst, na het uit
den weg ruimen van deze parasieten, zal
voor de lijdende wereld een lange tijd
van volkenverzoening en daarmede van
waren vrede komen.
Ik ben derhalve thans meer dan ooit
in den geest bij mijn oude nationaal-
socialisten. Ik ben echter op dezen dag
ook persoonlijk nog meer doordrongen
van onwankelbaar vertrouwen en het
heilige geloof, dat de geweldige strijd,
waarin wij ons thans bevinden, en die
op 24 Februari 1920 begonnen is in deze
zaal, waarin gij thans bijéén zijt, niet
anders kan eindigen en niet anders zal
eindigen dan onze eigen wonderbaarlijke
worsteling om de macht in het Duitsche
Rijk. Zooals in de toenmalige lange jaren
de voorzienigheid onzen strijd gezegend
heeft, zal zij hem ons thans laten win
nen. Wat toen een partijprogram was,
zijn thans reeds de thesen van een nieu
we en beter wordende wereld.
DONDERDAG 26 FEBR. 1942.
Want de Heere zal zjjn volk niet be
geven, en Hij zal ztfn erve niet verlaten.
Psalm 94:14,
Zon
op onder
8.34 19.13
Maan
op onder
14.39 5.38
3 Maart Volle maan.
9 Maart Laatste kwartier.
Door het bureau van den weer
machtsbevelhebber in Nederland
wordt medegedeeld:
Vier Nederlanders zijn by de
poging om zich aan te sluiten bij
hgt Nederlandsche koloniale leger
om daar oorlogsdiensten te ver
richten tegen de spilmogendhëden,
buiten Nederland gearresteerd. Zij
werden door een Duitschen krijgs
raad wegens begunstiging van
den vijand ter dood veroordeeld.
Het vonnis is door middel van den
kogel voltrokken.
In de Nederlandsche Staatscourant
van gisteren is opgenomen een beschik
king van de organisatiecommissie be
treffende de instelling van de hoofdgroep
Verkeer," en van de volgende bedrijfs
groepen: haven- en aanverwante bedrij
ven, koopvaardij, wegvervoer, binnen
scheepvaart, tramwegen en spoorwegen.
Dezer dagen is opschudding veroor
zaakt door de publicatie die het D.N.B.
gaf van een opzienbarend document uit
de papieren van wijlen baron de Vi-
trolles, den vroegeren Franschen gezant
te 's Gravenhage. Volgens dit document
zou Minister Van Kleffens zich aan den
rand van een voor ons land gevaarlijk
avontuur hebben gewaagd.
Het was in de stille maanden na den
bliksemoorlog in Polen. Hier en daar
leefde de hoop, dat het nog mogelijk zou
blijken een wereldbrand te voorkomen.
Allerlei geruchten over bemiddelings
pogingen deden de ronde. Bekend is ook
het aanbod van "goede diensten, dat in
dien tijd werd gedaan.
Volgens het rapport van De Vitrol-
les, zooals het D.N.B. dat publiceerde,
heeft ook Minister Van Kleffens ge
tracht een belangrijke rol te spelen in
het tot stand brengen van vredesonder
handelingen. Maar voorop stond,x zoo
wordt gemeld, de veronderstelling, dat
Hitier en Von Ribbentrop wel „op een of
andere manier" van de macht zouden
worden uitgesloten, b.v. door een paleis
revolutie in Duitschland. Die uitschake
ling zou echter „definitief" moeten zijn.
Men schroomde althans niet zoo wordt
verder gemeld om te overwegen of
deze uitschakeling definitief zou kunnen
zijn. Baron de Vitrolles legt er in zijn
missive aan Daladier den nadruk op,
dat dit alles piet alleen den Nederland-
schen minister of zijn regeering, doch
ook het geheele land duur te staan zou
kunnen komen „voor het geval ge
ruchten hierover ter oore zouden ko
men aan ongewenschte persoonlijk
heden".
Later is gebleken, zoo meldt het
D.N.B., dat „nationaal-socialistische
persoonlijkheden", met wie Van Klef
fens volgens het document- in contact
was, mannen waren van den veiligheids
dienst van de S.S. Het spel eindigde in
Venlo, waar behalve een lid van den
Britschen Intelligence Service ook een
Nederlandsche officier van den genera-
len staf werd gevangen genomen.
Dit incident heeft destijds veel stof
opgejaagd, maar veel is er later niet
meer van vernomen.
Op de vraag, wie Minister Van Klef
fens tot zijn daad heeft geïnspireerd, zal
nu wel moeilijk een definitief antwoord
zijn te geven. Van Duitsche zijde ziet
men echter op den achtergrond Chur
chill en Roosevelt.
Aan de zaak van den vrede is er geen
dienst mee bewezen wellicht zal dit
ook nog blijken bij de behandeling van
het proces te Riom - terwijl ons land
er dicht bij een gevaarlijk avontuur door
is geweest.
Nu, meer dan twee jaar later, heeft
de publicatie van het rapport in Duitsch
land zooveel ontstemming veroorzaakt,
dat men daar spreekt van een voorne
men tot een politieken moord.
Misschien gaat over dit alles nog wel
meer licht op.