Zaterdag 21 Februari 1942
Voor den Zondag
DAGKALENDER.
Wanneer verduisteren
Uit de Provincie
ZATERDAG 21 FEBRUARI 1942
56e JAARGANG - No, 120
56e
Jaar
gang
No. 21
De kolen in 1743 te Goes.
bruinköolbriketten.
Geen spel met den dood-
Bureaux Lange Vbrsisfraai -70, Goes
Posirekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Gisisiraat 34 en Noordweg 155
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een ageni is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
Familieberichten 33 cent per regel
Overige advertentiën 30 cent per regel 1
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine advertentiën f0.55 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto 10 ct. extra
Bl| contract belangrijke korting
QNDA'ublad
■"■■Hkti -i
EEUW
MARTHA EN MARIA.
Martha diendeMaria heeft de
voeten van Jezus gezalfd.
Joh. 12 2 m en 3 m.
Martha diende. Dat spreekt eigenlijk
vanzelf. Zij had daarvoor wel een bijzon
dere gave. Zeker het kwam voor, dat ze
te veel in haar dienen opging. Zij moest
op cou keer vernemen de vermaeLig van
den Meester, dat de bekommering over vele
dingen het zoeken van het ééne noodige
in het gedrang bracht. Maar ze was in een
goede school. Ze was een geloovige vrouw.
Op een tijd, toen het wel heel, heel donker
voor haar was en haar geloof op een zware
proef werd gesteld, toen Jezus, hoewel men
hem van Lazarus' ziekte bericht had ge
zonden, pas vier dagen na het sterven en
dus voor haar besef te laat te Bethanië
kwam, toen klonk toch heel echt en heel
warm haar belijdenis: Ja Heer, ik heb ge
loofd, dat gij zijt de Christus, de Zoon
Gods, die in de wereld komen zoude. Wij
kunnen dus wel aannemen, dat de genoem
de aanleg zich gunstig heeft ontwikkeld.
Zij heeft al maar beter geleerd te dienen,
zonder heimelijk zelfbehagen, met echte
zelfverloochening en veel toewijding.
Er( dan Maria. Haar hart loopt over
van dank, omdat ze haar broer uit den
dood terug ontving. Dan zijn er bange
voorgevoelens. Zij heeft natuurlijk wel ge
hoord van de herhaalde aankondiging van
Zijn lijden, door Jezus Zelf. Zij weet het
wel, hoe de haat der vijanden tegen Hem
groeide. Het is haar niet alles duidelijk,
maar ze vreest. Wat gaat er gebeuren?
Zal de Heiland straks worden weggenomen?
Zal dat vreeselijke komen, dat ze Hem
moeten missen? Eén ding echter ze wil
door een sprekende daad haar dankbaar
heid toonen en tegelijk uitdrukking geven
aan haar liefde, haar geloof, haar diepe
vereering voor Hemnu nu het nog
tijd is!
Daar komt ze met haar zalf, een heel
pond nog wel, onvervalschte, zeer kostelijke
nardus. Daar is de hals van het albasten
kruikje al verbroken en vloeit de zalf over
Jezus' hoofd en voeten. Een overvloedige
hulde! Die heeft ze noodig om te toonen
haar groote dankbaarheid en haar liefde
en haar vereering. Of, beter gezegd, met
minder kon ze niet toe, om te laten zien,
Wat Jezus voor haar beteekent.
Beiden hebben we noodig.
De Martha-naturen, die willen en kun
nen dienen, opdat in de Gemeente-zelf de
Geest van Christus openbaar worde en
al heerlijker doorwerke; opda^ Gemeen
te haar roeping tegenover de wereld ver-
vuile en gezocht worde het verlorene, ge
heeld het gebrokene, hersteld het bedor-
vene.
De Maria-naturen, die gegrepen door de
liefde van Christus, bereid zijn tot groote
offers, tot geestdriftige daden. Daardoor
getuigen ze tenslotte van de realiteit der
MAAR!
Als een zwaar looden last hangt al 't aard-
sche mij aan
En dat trekt mij met kracht naar beneden,
Maar op luchtige wiek mag ik hemelwaarts
gaan,
Als ik knielend mij buig in gebeden!
Als een tweesnijdend zwaard wondt het
lijden mijn hart,
En het wereldrumoer doet mij vriezen,
Maar het woord van mijn God biedt ver
troosting in smart,
Zegt mij steeds, dat ik rustig kan wezen!
Als een berg hoogt mijn zonde zich angst
wekkend op,
Al het kwaad door mij achtloos bedreven,
Maar bij 't kruis des Verlossers, op Gol
gotha's top,
Klinkt voor mij ook: verzoend en vergeven!
Mijn geloof is vaak zwak, als het wankele
riet,
En het biedt mij geen steun in het Heden,
Maar mij troost 'sHeilands woord: ,Jk
vergeet u toch niet,
Houd maar moed, 'kheb voor u ook
gebeden!"
Als een pelgrim doorreis ik de levens
woestijn,
Steeds met heimwee hier zingend mijn
psalmen,
Maar wat zal het een zalige vreugde mg
rijn,
Als ik woon onder d'eeuwige palmen!
Den Haag. W. A- "tHART.
geestelijke dingen. Daardoor brengen ze
geur en fleur in het leven van hen, die
al dienend soms wel moede worden en mat.
Ze zijn er wel, die Martha-naturen. Zijn
er wel genoeg? Nu, in onzen tijd? Kan
het u niet soms heel veel pijn doen, als
gij zelfs nu, temidden van zoo heel veel,
dat ons neerdrukt en benauwt, ontdekken
moet, dat de oude strijd over de vraag,
wie wel de meeste is, lustig voortgaat en
zoo heelemaal vergeten wordt, dat we el
kander hebben te dienen door de liefde.
Ze zijn er wel de Maria-naturen. Maar
helaas zoo weinigen. Al te veel houdt men
voor het zwaarste en laat men ook het
zwaarste wegen, wat kan „worden be
rekend in guldens, of eten of kleeren".
Geestelijke goederen weet men weinig te
waardeeren.
Wat. komt er bij onszelf terecht van
de Martha- of van de Maria-natuur?
De lijdensweken zijn weer begonnen. Zien
wij op den lijdenden Heiland. Hij kwam
niet om gediend te worden, maar om te
dienen. Hij heeft ons liefgehad en Ziehzelven
voor ons overgegeven tot een volkomen
offerande.
Dat Zijn liefdeons dringe, dat wij in
Zijn kruisdood, meegekruisigd sterven en
herboren opgestaan leeren dienen èn offeren.
K. J. D. S.
Op den 23sten Maart 1743 deelde burge
meester C. Ossewaarde aan de bijeen
gekomen vergadering van „Borgemeesters
en de Raden, Regeerders der Stede Goes"
mede, dat het er met den finaneieelen toe
stand der Ganzestad niet al' te best voor
stond en er een groot tekort dreigde.
Door het maken van „considerabele nieu
we Stedelijke Werken, en de jaarlijksche
veelvuldige Repiratiën,, ende jmede door
het vele jaren Subsideeren Van het Oude-
manhuia en de ondersteuning van de Pro
veniers uit het zelve huijs" waren de finan
ciën der stad in het gedrang gekomen. Er
moest dus een voorziening worden getrof
fen, opdat de credietwaardigheid der stad
geen schade zou lijden.
Daar het in den winter van 17421743
tamelijk koud was geweest en uit dien hoof
de veel kolen binnen de stad Goes waren
ingevoerd, had burgemeester Ossewaarde
stammende uit het bekende Regentenge
slacht, dat zooveel voor deze stad gedaan
heeft bij den warmen haard zittende,
het idee voelen rijpen, of dit verwarmings
artikel er ook niet toe zou kunnen bijdra
gen, de stedelijke kas wat te „verwarmen".
Zijn idee vond ingang en na een korte
verdediging, ging zijn voorstel er door, om
van elke schaal (mud) kolen, die binnen
Goes werd ingevoerd, een zeker bedrag voor
de stedelijke kas te heffen. Aan de poorters
werd dit, door afkondiging van de puye van
het Stadhuis meegedeeld.
Daar burgemeesters natuurlijk zelve deze
bijslag niet konden heffen, werd deze stede
lijke impost verpacht aan een pachter of
collecteur (wij zouden zeggen: gemachtig
de voor de kolen) .Deze moest „van elke
schaal, 280 pond Amsterdamsch gewicht,
die in deze stede of derzelve jurisdictie
(rechtsgebied) werd ingevoerd en opgesla
gen 6 groten Vlaamsch" invorderen. Dit
geld moest direct hij ontvangst der kolen
betaald worden. Hiervoor ontvingen zij dan
een „afleveringsbewijs'
Voor de brouwers werd echter een uit
zondering gemaakt. Dezen ontvingen twin
tig schalen (mudden), dus 5600 pond, bui
ten den impost om. Deze bizondere toewij
zing werd door „Borgemeesters en Raden"
genomen, om het Brouwersbedrijf, dat veel
kolen noodig had en in Goes veel tot bloei
der stad bijdroeg, gelegenheid te geven, om
met andere plaatsen o.a. Brouwershaven
te kunnen concurreeren.
Om eventueele „zwarte handel" tegen te
gaan, waren ook strenge maatregelen geno
men. De bevoorrechte brouwers werden één
voor één op het Raadhuis ontboden, waar
zij onder eede moesten verklaren, geen pond
kolen te zullen verkoopen aan anderen. Ja
zelfs mochten zij voor eigen huisbrand geen
pond van deze 5600 pond afnemenmaar
in eigen woning belaste kolen stoken. Hun
voorraden, werden regelmatig gecontroleerd
en op staatskosten opgemeten of zij geen
„verboden neerlage" hadden.
Bleek dat er buiten den collecteur tóch
e Portugee-
të waarbor-
xhten terug
1 Js bereikt
lolitiek van
TROEPEN
mdienst pu-
.s hetwelk
va zijn aan-
rdt gezegd,
i ook „een
ansche sol-
--•%
K TERUG-
raal Dr v,
irig bezoek
en daarna
alië, in Ne-
-ird, aldus
via.
vernield is.
de „Times"
naar wordt
ingen, die
ïebben aan-
van Neder-
tot een be
id vernield.
DE
ri a.s. kan
gestandaar-
ïrt) uitslui-
iigverklaar-
of de ter
e rantsoen-
)2 Februari
genoemde
van de
)cht op het
i 'yoghurt,
■atandaardi-
an yoghurt
t gebruike-
ighurt valt
lus zonder
IS.
lelt medeï
de bezette
op grond
rdening nr
.1 van het
ohe Zaken,
-igeven op-
e loopende
raai in het
Zaken, on-
ezen dien-
ks'commis-
ïdsche ge-
e verorde-
in het de-
J. Schriec-
'aarnemen
;aris-gene-
.tlgemeene
dijkhuizen,
e Scheve-
1941 een
veermacht
•od.
comman-
ierland in
Bovendien
geld over-
Westland.
ntramweg
loten met
de hoofd-
weer de
in, die in
oer werd
van ccraie ainaiinR Iie-
kend maken.
Het voorschrift, dat de verbruikers van
randstoffen uitsluitend mogen betrek
en van den leverancier, bij wien zij als
klant zijn ingeschreven, is met ingang
van heden niet meer van -toepassing op
bruinkoolbriketten.
Evenals turf mogen bruinkoolbriketten
dus thans eveneens van een anderen
handelaar dan van dengene, wiens kolen-
nummer op de distributiekaart, identi
teitskaart of inschrijvingskaart is ver
meld, worden betrokken.
ueigaau. j^egenen, uie voor uit omieii
verantwoordelijk zijn, zullen eens voor
het volk verantwoording afleggen. De
strijd, dien wij thans voeren, is een hei
lige strijd' om onze generatie van den
hongerdood te redden.
Velen beweren, dat de bezettingsauto
riteiten zich daarom niet bekommeren,
doch dat is een vergissing. Zij hebben
steeds volledig begrip en groote belang
stelling voor het Grieksche volk getoond.
De moeilijkheden zijn bijna onoverkome
lijk, eenerzijds door de blokkade, ander
zijds door het gebrek aan transportmid
delen.
De regeering heeft zich sedert den
herfst enorme inspanningen getroost en
werKing, landingen hebben uitgevoerd
op niet nader aangeduide punten in de
nabijheid van Dilli en Koepang, de hoofd
steden van resp. Portugeesch en Ne-
derlandsch Timor.
De Japansche regeeringspersdienst
heeft bekend gemaakt, dat de Japansche
regeering, gedreven door overwegingen
van zelfverdediging, heeft besloten maat-
regelen te nemen om de Britsche en Ne-
I derlandsche troepen, die op 17 Dec. '41
zonder de toestemming van de Portugee-
sche autoriteiten de controle over Por-
tugeesch-Timor in handen hebben geno
men, te verdrijven.
Hieraan wordt echter toegevoegd, dat
de regeering het voornemen heeft de
jaar oud,
iuys, gep.
In den ouderdom van 82 jaar is te
's-Gravenhage overleden gep. generaal-
majoor der infanterie jhr L. M. A. von
Schmid.
Geen langere duur van 60-dagen kaarten.
In Januari 1.1. verzocht de Ned. Auto
mobiel Club aan den wnd. Secretaris-
Generaal van het Departement van Fi
nanciën te willen bevordëren, dat de
beperkte geldigheidsduur van een jaar
voor de z.g. 60-dagenkaarten voor de
motorrijtuigenbelasting zou worden op
geheven of althans verlengd. Zulks om
dat door de motorbrandstofbeperking
vele motorrijtuighouders niet in de ge
legenheid zjjn 60 dagen per jaar te rij-
ZATERDAG 21 FEBR. 1942.
De Heere regeert, Hij is met hoogheid
bekleed, de Heere is bekleed met sterkte.
Ps. 93 la.
Zon
op onder
8.45 19.04
23 Febr. Eerste kw.
3 Maart Volle maan.
Maan
op onder
11.26 0.56
ZONDAG 22 FEBR. 1942.
Die in het huis des Heeren geplant
zyn, dien zal gegeven worden te groeien
in de voorhoven onzes Gods.
In den grijzen ouderdom zullen zy nog
vruchten dragen.
Ps. 92 14 en 15a.
Zon
Maan
Cjt
onder
op onder
8.43
19.06
11.55 2.—
den, en hun voor het ongebruikte ge
deelte van de kaart geen restitutie
wórdt verleend. De N.A.C. ontving thans
bericht, dat haar desbetreffend ver
zoek is afgewezen.
Nederland heeft van 10 tot 15 Mei 1940
(in Zeeland duurde de oorlog enkele da
gen langer) met Duitschland oorlog ge
voerd. Op 15 Mei 1940 capituleerde het
Nederlandsche leger.
Zelfs in die korte oorlogsperiode moch
ten de burgers naar internationaal recht
nog niet willekeurig optreden en ingrij
pen, maar na 15 Mei 1940 heeft
ieder burger zich bij het feit der capitu
latie neer te leggen. Wie tegen de belan
gen der Duitsche oorlogvoering, dus ook
tegen de bezettingsmacht ingaat, stelt
zich aan het grootste risico" bloot. Het
is noodzakelijk daar van tijd tot tijd aan
te herinneren, ,want zoo nu en dan
blijkt het uit de zware straffen, die wor
den opgelegd er zijn nog altijd Neder
landers, die zich daarvan niet ten volle
bewust zijn, met het gevolg, dat zij over
zichzelf en hun gezinnen groot leed bren
gen.
Er zijn reeds doodvonnissen uitgespro
ken en zeer zware gevangenisstraffen uit
gedeeld. Verschillen.de gezinnen en fami
lies zijn in rouw gedompeld. Zijn deze
waarschuwingen nog niet ernstig ge
noeg?
Buitengewoon onverantwoordelijk han
delt hij, die, zonder zelf risico te loopen,
anderen tot verzet of sabotage aanspoort.
Men kan weten, dat alles wat op op
stand of sabotëge betrekking heeft, spoe
dig en- krachtig de kop wordt ingedfukt.
Laat niemand een spel met den dood
spelen I
i ZONDAG 22 FEBR. 1942.
'sMoigens tot 8.43 u.
's Avonds van 19.06 u.
MAANDAG 23 FEBR. 1942.
's Morgens tot 8.40 u.
's Avonds van 19.08 u.
DE LANDSTAND IN ZEELAND.
De Zeeuwsche Landbouw Maatschap
pij is thans opgelost in den Ned. Land
stand. Tot boerenleider werd benoemd
de heer W. F. van Gorsel te Ril-
land-Bath.
Middelburg.
Eert concert. Het muziekkorps van
de Duitsche politie heeft gistermiddag
van 34 uur op den Dam freer verschil
lende nummers op voortreffelijke wijze
vertolkt. De uitvoering werd door goed
weer begunstigd.
Vlissingen.
Naar wij vernemen is tot directrice
van de Openbare Leeszaal alhier be
noemd mej. A. M. G. Schmidt, thans ver
bonden te Amsterdam aan de leeszaal
voor jongens en meisjes van de Mij. tot
Nut van het Algemeen. Mej. Schmidt
is afkomstig uit Kapelle, waar haar va
der Ned. Herv. predikant is.
Naar de Prov/Z. Crt. meldt, heeft
de werkgemeenschap Vlissingen van
Winterhulp-Nederland in verband met
gerezen organisatorische moeilijkheden
haar werkzaamheid gestaakt. Inmiddels
is het werk door een nieuw comité over
genomen. Tot nog toe Vond de afwikke
ling der aanvragen plaats op het ge
meentelijk bureau van sociale zaken. Het
bureau van Winterhulp is thans geves
tigd bij den heer F. Lantermans, N.V.V.-
huis, Walstraat 61.
