Christelijk Dagblgd voor Zeeland
EERSTE BLAD
Het geheim van ons leven.
DAGKALENDER.
ZATERDAG 14 FEBRUARI 1942
56e JAARGANG - No. 114
amerikaansche troepen naar
curaqao en aruba.
de verdediging van suriname.
Duitsch succes bij zeeslag in Het Kanaal -
Wederom zware Sowjet verliezen - Hevige
strijd om Singapore.
italiaansch
weermachtsbericht.
hevige gevechten om
singapore.
bekendmaking.
zondag 15 febr. 1942.
pp onder
Plechtige Installatie Nederl. Cultuurraad.
Rede van den Rijkscommissaris, (Vervolg.)
Bureauv Lange Vorslstroat 70, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Giststraat 34 en Noordweg 155
Directeur-Hoofdredacteur:
A. DE LANGE te Goes
Abonnemer^sprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
Familieberichten 33 cent per regel
Overige advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine advertentiën f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto 10 ct. extra
Bl| contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
!pe vraag, hoe wij hebben te staan
tegëhover de dingen van dit aardsche
leven, is voor velen, ook voor vele Chris
tenen, een moeilijke vraag.
Ze is maar niet in den laatsten tijd
aande orde gekomen, maar ze heeft
in de kerk van Christus voortdurend
ernstigè overweging gevorderd. Reeds de
Apostel Paulus stelt ze in zyn brieven
verschillende malen.
Het is ook niet gemakkelijk om de
juiste harmonie te bewaren tusschen de
aarde, waarop de Christen geplaatst is,
waar hij wonen en werken moet, en den
hemel, waar zijn burgerschap is. Even
min om i n de wereld en toch niet van
de wereld te zijn.
Er zyn er in den loop der eeuwen ge
weest, die te eenzijdig den nadruk leg
den op den hemel, anderen, die te veel
oog hadden voor deze aarde.
Sommigen hadden voor hun lichaam en
voor hun stoffelijk bestaan geen goed
woord over. Ze zochten hun kracht in
wereldmijding -en de kloostercel was fei
telijk hun ideaal. Hun zieleleven kon al
leen waarachtig bloeien als het aardsche
totaal werd losgelaten.
Anderen, die wel niet htm toevlucht
wilden nemen tot het kloosterleven, na
men feitehjjk principieel hetzelfde stand
punt in, maar trachtten het vraagstuk
op te lossen door een valsche tweeheid
te scheppen: een heilig terrein voor de
ziel en een ongewijd gebied voor „het
vleeschelyke".
Hiertegenover had men dan anderen,
die zich wonderwel thuis gevoelden op
deze aarde, die misschien wel zeiden de
wereld voor Christus te wiflen veroveren,
maar in wier hart blikbaar niet de bede
leefde: „Kom, Heere Jezus, ja, kom
haastig".
Als wjj ons echter goed bewust zijn,
dat wij leven in den tijd tusschen de uit
storting van den Heiligen Geest en de
vederkomst van Christus en dat die tijd
slechts kort is, dan leeren we de dingen
op de juiste waarde taxeeren. Dan wor
den vele dingen, die anderen belangrijk
achten, voor ons klein en dan wordt, wat
door anderen nauwelijks wordt opge
merkt, voor ons groot. Dan belijden we,
dat het niet gaat, om onze wenschen,
verlangens en idealen, maar dat Chris
tus Heer van ons leven is en dat wij
Hem hebben te dienen. Zalig zal die
dienstknecht zijn, dien zijn Heer, als Hij
wederkomt, zal vinden, alzoo doende.
Wjj weten het, dat Christus zal komen
als een dief in den nacht en dat HU, door
alle verwarring heen, op weg is naar Zijn
toekomst. De dag zal aanbreken, dat HU
alle dingen nieuw maakt.
Ons leven is zoo ernstig. Christus roept
ons op voor Zijn zaak, Zyn Koninkrijk.
Op de plaats waar Hg ons gesteld heeft,
hebben wij trouw te arbeiden en op on
zen post te blijven, tot Hij ons aflost.
Als wij Christus' opdracht vervullen,
zijn wy vol activiteit onder alle omstan
digheden. Dan hebben wij weinig tyd
voor beuzelingen en klachten, omdat wy
zooveel andere, belangrijker dingen te
doen hebben.
Wjj verachten dit tijdelijk leven niet,
want God heeft ons in deze wereld ge
steld en ons daarin een taak gegeven.
Wjj hebben een roeping te volbrengen
m ons gezin, in de maatschappij, in de
kerk. Maar ons einddoel is Christus, onze
Koning, Die eenmaal wederkomen zal.
Wat wij ook bezitten en beleven, het
geheim van ons leven is Jezus Christus.
Hij geeft de zuivere harmonie tusschen
onzen arbeid hier en onze hemelverwach-
tmg.
Volgens een bericht van den Engel
schen beriohtendienst uit Washington,
heeft het ministerie van Buitenlandsche
f^aken de belichten bevestigd, dat de
V.S. een contingent troepen naar Cura
sao en Aruba, gelegen in de nabijheid
van Nederlandsch Guyana, hebben ge
stuurd om de Nederlandsche strijd
krachten te steunen bij de verdediging
van deze eilanden.
Ook Venezuela zal medewerken aan
üe zoogenaamde beschermingsmaatrege
len. Dienovereenkomstig heeft Vene
zuela met de uitgeweken Nederlandsche
regeering een overeenkomst gesloten.
In welken vorm Venezuela aan de be
zetting van Curagao en Aruba zal deel
nemen, is uit de Amerikaansche ver
klaring niet op te maken.
(S.P.T.) Tusschen de Vereenigde Sta-
en, Brazilië en Suriname is een overeen-
omst gesloten omtrent de verdediging
van deze Nederlandsche kolonie.
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maakt bekend:
In het Oosten heeft de vy-
and zjjn aanvallen op talrijke
plaatsen van het front voortgezet
en hierbij opnieuw zware, bloedige
verliezen geleden. Aan het Do-
netzfront maakt onze aanval
in weerwil van taaien, vijandelijken
tegenstand, nieuwe vorderingen.
In de wateren ten oosten van de
Krim heeft de luchtmacht met
bommen een groot transportschip
beschadigd.
Op 12 Februari ontstond in het
kader van operaties van Duitsche
zéestrljdkrachten in het Ka
naal, alsmede in het Westelijke
gedeelte van de Noordzee ge
vechtscontact met Engelsche
strijdkrachten.. Door de formatie
onder bevel van vice-admiraal Ci-
liax, bestaande uit de slagschepen
„Scharnhorst", „Gneisenau" en den
kruiser „Prinz Eugen", werd vol
gens de tot dusver ontvangen be-
richten een Engelsche torpedo
jager tot zinken gebracht en een
andej-e Britsche torpedojager in
brand geschoten. De aanvallende
sterke formaties van de Engelsche
luchtmacht? werden met zware ver
liezen afgeslagen.
Siechts een Duitsche torpedo
boot werd door bomtreffers licht
beschadigd. Een patrouillevaartuig
is gezonken, nadat het het aanval
lende vliegtuig had neergeschoten.
De operaties van onze zeestrijd
krachten werden door sterke for
maties van de luchtmacht, onder
het opperbevel van generaal veld
maarschalk Sperle ondersteund.
De verliezen van de vijandelijke
luchtmacht bedragen, volgens de
tot dusver ontvangen berichten, 43
\tiegtuigen, waarvan het meeren-
deel door Duitsche jagers en de
overige door.de luchtdoelartillerie
van de zeestrijdkrachten en de
luchtmacht werden neergeschoten.
Tydens de hevige luchtgevechten
gingen 7 eigen vliegtuigen ver
loren.
Aan de Engelsche Zuid
kust hebben gevechtsvliegtuigen
in scheervlucht havenwerken en
vliegvelden met bommen van zwaar
kaliber bestookt.
In Noord-Afrika weder-
zijdsche activiteit van verkenners.
Duitsche gevechtsvliegtuigen en
duikbommenwerpers wierpen bij
aanvallen overdag en des nachts
voor den oorlog belangrijke instal
laties van de haven Tobjoek
in brand en stelden door bomvol-
treffers batterijen luchtdoelgeschut
buiten gevecht.
Op Britsche vliegvelden in de
Marmarica werden verschei
dene vliegtuigen op den grond ver
nield of beschadigd. Tijdens lucht
gevechten verloor de vijand nog
yljf vliegtuigen.
Bij aanvallen van Duitsche ge
vechtsvliegtuigen op lucht- en
vlootsteunpunten op Malta scho
ten de ter bescherming meevlie
gende Duitsche jagers twee vijan
delijke vliegtuigen neer.
Het Italiaansche weermachtsbericht
luidt
Ten Oosten en ten Zuiden van Me-
chili plaatselijke acties van onze af-
deelingen verkenners. Langs de Via
B a 1 b i a en in de buurt van B a r d i a
werdén vijandelijke troepenconcentraties
met goed succes door formaties van onze
luchtmacht aangevallen. Enkele tank
auto's en talrijke .motorvoertuigen vlo
gen in brand.
Tijdens luchtgevechten boven Malta
en het centrale deel van- de Middelland-
sche .Zee schoten Duitsche toestellen drie
Engelsche vliegtuigen neer. De Duitsche
luchtmacht heeft belangrijke militaire
objecten doeltreffend aangevallen. Een
benzine-opslagplaats bij La Valetta werd
door bommen van zwaar kaliber getrof
fen en Vloog in de lucht.
Bij een aanval op T r i p o 1 i s werden
eenige gebouwen beschadigd.' Er vielen
zeven gewonden onder de inlandsche be
volking. Vijandelijke vliegtuigen hebben
in den nacht van 11 op 12 en van 12 op
13 Februari brand- en brisantbommen
neergeworpen in de omstreken van C a -
tana. Er werd geen schade aangericht.
DE ZEESLAG IN HET KANAAL
(D. N. B.). Volgens radioberichten uit
de Vereen. Staten heeft het groote Duit
sche succes by den zeeslag in het Kanaal
in Engeland een buitengewoon sterken
indruk gemaakt.
United Press meldt, dat de Engelsche
bevolking de mededeeling over het ge
vecht in het Kanaal als een „koude dou
che" op het ïyf viel. De Londensche cor
respondent van Aftonbladet meldt, dat
men zich te Londen thans algemeen af
vraagt, waar de Britsche linieschepen
gezeten hebben.
Het bericht van de groote Duitsche
overwinning in het Nauw van Calais
heeft in Italië groote geestdrift en vreug
de gewekt.
ENGELSCHE VLOOTBEWEGINGEN
IN DE MIDDELLANDSCHE ZEE.
(D. N. B.). Sterke Britsche vlootfor-
maties zijn te Gibraltar aangekomen en
stoomden, nadat zy brandstof en levens-
I middelen hadden ingenomen, onmiddel-
ïyk op in de Middellandsche Zee. Een
vliegkampschip en twee gepantserde
kruisers maakten deel van deze forma
ties uit.
SALAZAR UIT SEVILLA
VERTROKKEN.
(D. N. B.). De Portugeesche premier
Salazar is weer uit Sevjlla vertrokken.
In grooten opmaak publiceeren de
Portugeesche bladen het communiqué
over de samenkomst tusschen Franco en
Salazar te Sevilla.
Het officieele blad Diarlo de Manha
schrijft o.a., dat het belang van de ont
moeting niet alleen groot is voor de bei
de Iberische landen, doch zelfs interna
tionaal daar de vertegenwoordigers van
Portugal en Spanje daarmee nogmaals
het accent leggen op het feit, dat beide
naties de neutraliteit tot eiken prys
wenschen te handhaven.
Sedert -Vrijdagochtend zyn, naar. Do
mei meldt, in de Noordeiyke voorsteden
van Singapore groote offensieve en de
fensieve operaties tusschen Japansche
en Britsche troepen gaande. Japansche
pantserwagens dringen het vyandelyke
kamp op ongeveer drie kilometer ten
Noord-Westen van den rand der stad,
ten Noorden van de renbaan, binnen. De
Engelschen concentreeren hun artillerie
vuur uit het Zuiden der stad op Japan
sche stellingen om den Japanschen op-
marsch tot staan te brengen.
Het keizerlijke Japansche hoofdkwar
tier maakt bekend:
De Japansche luchtmacht heeft gis
teren aanvallen in massa ondernomen
op vijandelijke oorlogs- en koopvaardy-
schepen, die in het zeegebied om Singa
pore toebereidselen voor evacuatie trof
fen. Daarby werd een met troepen bela
den schip van 10.000 ton tot zinken ge
bracht, een schip van 3000 ton in brand
gestoken, terwijl op negen andere sche
pen en talrijke andere vaartuigen di
recte treffers werden geplaatst De Ja
pansche luchtmacht leed by deze acties
geen verliezen.
Britsche kanonneerbooten beschieten
de eigen olietanks aan den oever en mi
litaire werken in de straten van Singa
pore. Men heeft den indruk, dat de En
gelschen zoo mogeiyk niets onvermeld in
handen der Japanners laten vallen.
De straatgevechten in de stad Singa
pore duurden ook gisteren voort. On
danks onverwacht sterken tegenstand
aldus de Japan Times and Adverti
ser maken de Japansche troepen na
de bezetting van het spoorwegstation
meer vorderingen.
De omsingeling van de wanhopig stry-
dende Engelschen wordt steeds nauwer.
Deels op den grond kruipende, deels
sprongsgewijs voortrukfeend werken de
Japansche stormtroepen zich met de ba
jonet op. het geweer, de officieren met
getrokken sabel, steeds dichter naar de
stellingen toe.
In de handelshaven van Singapore,
alsmede in de nabijheid van het fort
Ranjang aan de kust ten Zuid-Westen
van Boekit Timah zyn in totaal onge
veer dertig Britsche schepen voor eva
cuatie-doeleinden verzameld. Blykbaar
zijn de Engelschen van plan, op het
laatste oogenblik op deze schepen te
vluchten.
Volgens V.P.B. hebben de Engelschen
"zich tot de regeering van Neder
landsch Indië gewend om
transportschepen en escortevaartuigen
der*N ederlandsche marine ter
beschikking te stellen, ten einde de in
gesloten Britsche, Australische en Indi-
Het bureau van den weermachts
bevelhebber in Nederland deelt
mede:
Een Duitsche krijgsraad heeft
twee Nederlanders wegens spion-
nage en twee andere wegens be
gunstiging van den vy'and en
verboden wapenbezit ter dood ver
oordeeld.
De vonnissen zy'n met den kogel
voltrokken,
sche troepen zooveel mogelijk naar yJava
en Sumatra te dirigeeren. De regee
ring te Batavia heeft
echter geweigerd aan dit
verzoek te voldoen. De Ne
derlandsch Indische autoriteiten stellen
zich op het standpunt, dat de offers aan
scheepsruimte en zeestrydkrachten, wel
ke een dergelijke onderneming zonder
eenigen twyfel zou kosten, niet opwe
gen tegen de winst van een beperkt con
tingent troepen.
Engelsche persstemmen.
De Daily Mail schrijft, dat te Londen
de overtuiging heerscht, dat vele fouten
zyn gemaakt, waarnaar beslist een on
derzoek dient te worden ingesteld.
De Daily Express schryftde hoofd
fout, die thans de verdediging van Ne-
derlandsch-Indië en Birma oneindig be-
moeiiykt en den Japanschen schepen den
weg naar den Indischen Oceaan en de
golf van Bengalen opent is weer eens
de verwaarloosde kracht van het lucht-
wapen.
ZATERDAG 14 FEBR. 194%.
Die in de schuilplaats des Allerhoog-
sten is gezeten', die zal vernachten in de
schaduw des Almachtigen.
Ps. 91 1.
Zon
op onder
8.59 18.51
15 Febr. nieuwe maan.
23 Febr. Eerste kw.
Maan
op onder
8.12 17.59
Hoe groot is uw goedgunstigheid!
Hoe zyn uw vleuglen uitgebreid!
Hier wordt de yust geschonken
Hier 't vette van uw huis gesmaakt:
Een volle beek van wellust maakt
Hier elk in liefde dronken.
Ps. 36 2 b.
Hon
8.57 18.53
Maan
op onder
8.48 19.13
Korte berichten.
De kanselier van de Britsche schat
kist, Sir Kingsley Wood, heeft ver
klaard, dat het koninkrijk dagelyks 12
millioen pond voor de oorlogvoering uit
geeft.
Naar de Engelsche berichtendienst
meldt, heeft de Australische minister
van Oorlog, Forde, medegedeeld, dat de
Australische manneiyke staatsburgers
tot 45 jaren onder de wapenen zyn ge
roepen.
Het was absoluut niet altyd zoo van
zelfsprekend, als het ons heden mis
schien toeschynt, dat de staat zich zelf
onafhankelyk daarvan, de bevordering
en de verzorging van het cultureele le
ven tot taak stelt.
Dragers van het cultuurleven waren
langen tyd byna uitsluitend de kloosters
alsmede de adel en later de burgery. Het
ryk had in 't geheel geen directen in
vloed op de ontwikkeling, en indirect
slechts in zooverre, als kerk en standen
leden van het ryk waren. Daarmede
hangt het samen, dat wy in den over
vloed en in den onmetelyken rykdom der
cultuurgoederen en gedenkteekenen der
vroegere eeuwen nauwelyks getuigenis
sen eener echte rykscultuur bezitten.
Deze omstandigheid is van groote betee-
kenis, want zy kenmerkt in het alge
meen den vorm van dètt ryk, dat welis
waar als de idee van een ordening van
het avondland groote bindende kracht
bezat, maar niet tot de gestalte van een
verplichtende en beslissende werkelyk-
heid kop komen. Met deze menschet-
zing wordt de heden voor ong allen zicht
bare cultureele taak van den staat aan
gegeven. De absolutistische, zuivere po
litie- en ambtenarenstaat gaf in cultu
reele aangelegenheden slechts in zoo
verre van negatief interesse blijk, dat
deze geen verstoring van de rust en de
orde mochten teweeg brengen. De be
moeiingen van den humanistischen wel
vaartsstaat, om den staatsburger zoo
veel cultuurgoederen toe te kennen en
toe te meten als noodig is voor de in
standhouding van zyn tevredenheid van
zyn levensstandaard, kan nog niet als
cultureele taak van dezen staat be
schouwd worden. Een veel verder gaan
de verplichting jegens de cultuur als de
scheppende levensuitingen van het volk
heeft echter de staat, die alè inhoud en
doel der organisatie vorming der volks
gemeenschap nastreeft, slechts vanuit
het wezen van dezen staat kunnen wy
ook zyn cultureele taak begrijpen. De
staat is de vorm, die de natie zich geeft,
om zichzelf tot de hoogste macht en de
in haar sluimerende krachten tot de
grootste vruchtbaarheid en tot een wel
geordende inzet voor het gemeenschap-
pelyk welzyn te brengen.
Ter voorkoming van misverstand
wordt er nogmaals de aandacht op ge
vestigd, dat ik hier het begrip staat niet
in de beteekenis van het bestuursappa
raat gebruik, dat voor het goed func-
tionneeren van het openbare leven en
voor het bewaren van het evenwicht tus
schen de hierin werkzame onderling ver
scheidene krachten en spanningen nood-
zakelyk is. Staat beteekent veel meer de
eenheid tusschen de beweging als draag
ster van den politieken wil van het volk
en het bestuursapparaat als het instru
ment, dat dezen wil uitvoert, om de
volksgemeenschap tot werkelijkheid te
doen worden.
Als wy het resultaat van alle hier
voorgedragen gedachten op dit gebied
samenvatten, namen wij kennis van in
feite drie arbeidsgebieden voor de kui
tuur-politiek van den staat:
In de eerste plaats heeft hij het kultu-
reele leven van alles te reinigen wat ken
nelijk ziekte of ziektekiem of reeds uit
was ais gevolg der ontbinding en vernie
tiging van de nationale kuituur is.
Dit is overal het geval waar zich pa
rasieten van een vreemd ras binnen het
lichaam der nationaie kuituur hebben
vastgezet. B.v. is in het byzonder de uit
schakeling der Joden en der typisch
Joodsche kuituurproducten de eerste
maatregel welke den *eg voor een posi
tieve kultuurpolitiek vrymaakt. Veel
moeilyker is de vraag daar waar het
gaat om de uitschakeling van zoodanige
evenzeer ontbindende ziekelyke en
vreemdsoortige kuituurproducten, welke
evenwel door hen worden voortgebracht
die tot het eigen volk behooren, maar
die op de een of andere wyze of te eeni-
ger tyd door het vreemde vergif geïn
fecteerd zijn zonder dat men dit nu nog
afzonderlyk kan vaststellen en bewyzen.
Daar echte cultuur slechts uit den voe
dingsbodem van het uit het bloed' ge
groeide volk kan ontstaan en elke ver
menging die in stryd met het ras is ont
aarding beteekent, kan ook hier geen
sprake zyn van echte kuituurgoederen."
Evenmin als een Jood, al doet hy nog
zoo Duitsch of Nederlandsch ooit Duit
sche of Nederlandsche kuituur kan
voortbrengen, evenmin kan een Duitscher
of Nederlander onder den invloed van
een geest en levenshouding, die in stryd
is met het ras, werkelyk Duitsche of Ne
derlandsche kuituur scheppen. Wel ech
ter zal ook hij den weg tot de bronnen
der nationale kuituur kunnen terug vin
den, wanneer elke vreemde invloed is
uitgeschakeld.
Op langen termijn beschouwd bestaan
deze moeilijkheden slechts voor een over-
gangstyd, zoolang n.l. totdat de schei
ding en de waardeering daardoor onpro
blematisch zijn geworden, doordat het
eigene den boventoon heeft gekregen.
Aangezien wij echter zeker zijn van de
waarde van ons bloed, vertrouwen wij
ook op dit bloed. Dit vertrouwen doet
ons 't gevaar vermyden door een „Beck-
messerhouding" het initiatief op het ge
bied der kunst te dooden. Wanneer ik
hiefbij practische voorbeelden uit uw
omgeving moet noemen, dan verwijs ik
naar den maatregel tot uitschakeling
van het Jodendom uit het Nederlandsche
kultureele leven, welke op wettige wijze
en met de oprichting der Nederlandsche
Kultuurkamer zijn genomen. Van ons uit
zyn deze maatregelen wel in de eerste
plaats als de uitschakeling van onze ge
boren vyanden uit het gebied der kui
tuur gedacht, welke uitschakeling in de
zen totalen, alle levensgebieden omvat-
tenden oorlog noodzakelijk is. Voor ons
is zy derhalve een politieke maatregel,
aan U geeft zy evenwel door haar indi
recte uitwerking de mogelykheid tot een
kultuurpolitiek van staatswege.
Het voornaamste middel voor deze
kultuurpolitiek ligt op het tweede ge-
