Christelijk Dagblad voor .Zeeland
Onze houding in dezen tijd.
DAGKALENDER.
i
DONDERDAG 12 FEBRUARI 1942
56e JAARGANG No. 112
dag van de duitsche politie.
leden van den kultuurraad
benoemd.
Kleinbedrijf metaalindustrie.
Voortdurende gevechten, In h^t Oosten bij
afnemende vorst - De Normandië geheel
verloren? De Japansche troepen in het
Westelijk deei van Singapore.
italiaansch weermachts-
bericht.
quisling naar berlijn.
de portugeesche pre
mier in spanje.
de normandie geheel
verloren?
Japansche troepen in
Singapore binnengerukt.
De strijd in Ned. Oost-Indië.
bekendmaking.
Publiek past zich aan bij
gaslooze uren.
Bureaux Lange Vorslslraal 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburgi
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Giststraat 34 en Noordweg 155
Directeur-Hoofdredacteur:
A. DE LANGE te Goes
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
Familieberichten 33 cent per regel
Overige odvertentiën 30 cent.per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine adverteniiên f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto 10 ct. extra
BIJ contract belangrijke korting
Het is waarlijk niet noodig, dat wij
de moeilijkheden van dezen tijd nog eens
gaan noemen of bespreken. Zij zpn vol
doende bekend. De oorlog die nu een
maal hard is teistert een groot deel
van de wereld en verschillende dingen,
die ons leven veraangenaamden, moeten
wij ons thans ontzeggen. Al praten en
schrijven wij daarover nog/Zooveel, ver
betering zal het niet brengen.
Laten wij er vooral niet aan mede
werken om de dingen erger te maken
dan ze zijn. Wij zouden verschillende
voorbeelden kunnen noemen van geruch
ten en voorspellingen op het gebied van
voedselvoorziening, enz. die later ge
lukkig onwaar en ongegrond bleken te
zijn. 't Verspreiden van dit „nieuws"
heeft er alleen maar toe bijgedragen,
sommige menschen wat nerveuzer te
maken en ze'misschien tot dwaze daden
te verleiden.
Ook nu zijn deze paniekzaaiers in ac
tie. Er zijn vervoersmoeilijkheden, waar
aan geen mensch iets kan doen. Ze zpn
gelukkig van tijdelijken aard. De autori
teiten werken als paarden en doen wat
zij kunnen om de bezwaren tot zoo klein
mogelijke proporties terug te brengen.
Als de aanyoer van aardappelen en bo
ter in sommige streken wat bemoeilijkt
werd, werden zoo spoedig mogelijk maat
regelen genomen, pm hierin te voorzien.
Peulvruchten werden reeds gedistribu
eerd en voor de volgende week opnieuw
toegezegd.
In plaats van de taak der autoriteiten
nog moeilijker en zwaarder maken, doen
wij beter een waardige houding aan te
nemen. Met angst-aanjagerij komen wij
niets verder. Integendeel, de situatie zou
er door verergeren.
Wij herinneren aan de geruststellen
de verklaringen, die Ir Louwes, de direc
teur-generaal van de voedselvoorziening,
nog kort geleden te Middelburg heeft'
afgelegd. Wie Ir Louwes kent, weet, dat
hij een harde werker is en dat hij er
afkeerig van is, de dingen mooier voor
te stellen dan ze in werkelijkheid zpn.
Welnu, waarom dan gedaan, alsof hij
onwaarheid sprak?
Wij hebben een distributie-apparaat,
dat wel niet volmaakt is, maar dat toch
zeer bevredigend werkt en dat in het
buitenland zelfs is geprezen. Wij kunnen
dit door kwade geruchten'en tegenwer
king schade toebrengen. Wij kunnen ook
en "dat zien wij als onze roeping
de autoriteiten in hun zware taak steu
nen, hun raadgevingen opvolgen en aan
hun verzoeken gevolg geven.
Het bewaren van een goede discipline
is in het belang van ons gansche volk.
Als Christenen hebben wij hierin voor
te gaan.
Als onderdeel van het oorlogswinter-
hulpvüerk van het Duitsche volk wordt
II en 15 Februari de „Dag van de
Duitsche politie" gehouden. In Neder
land en vooral in de steden, waar Duit
sche politietroepen liggen, 'zullen deze
dagen geheel worden beheerscht door
dit groote, nationale werk. -Evenals
vorig jaar zullen ook ditmaal de man
nen in de groene uniform geheel hun
vermogen en ijver-er op zetten om aan
de Nederlandsche bevolking eenig be
grip te verschaffen van dit sociale en
gemeenschapswerk en laten zien, dat zij
zich niet alleen met politioneele aangele
genheden bezighouden, doch ook in
dienst der volksgemeenschap staan.
Op grond van de verordening van den
Rijkscommissaris fto. 210,art. 4, heeft
de president van den Nederlandschen
Kultuurraad tot leden van den Neder
landschen Kultuurraad benoemd de hee-
ren: Ir H. Badings, H. F. Boot, Dr T.
de Bruin, Jaap Gidding, Ir J. C. Grata-
®a, Nico de Haas, Dr D. Hannema, Ir
W. F. van Heemskerck Dueker, R. van
Houten, Prof. Dr J. Jeswiet, Prof. Dr J.
M. N. Kapteijn, Prof. Dr H. Krekel, Mr
A. Meer k^a mp van Embden,
Rijksarchivaris te M i d d e 1 b u r g, Prof.
Dr W. Mengelberg, S. J. v. d. Molen, Prof.
Dr F. Muller Jzn, J. C. Nachenius, Jo-
han Polet, Jhr Mr D. G. Rengers Hora
Siccama,'Prof. Dr F. J. M. A. Roels,
Prof. Dr H. Visscher, Prof. Dr J. de
Vries.
ket College van Rijksbemiddelaars
is ingediend een verzoek tot algemeen
verbinderdverklarihg van bepalingen der
UA.O. voor het kleinbedrijf Metaalin
dustrie.
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maakte gisteren .be
kend
De gevechten in het Oosten
gaan bij afnemende vorst voort.
Aan het Donetz-front heeft de
vijand sinds gisteren alleen al in
den sector van één Duitsch leger
corps verloren: 1639 gevangenen,
meer dan 7500 dooden, 8 tanks,
19 stukken geschut, 164 machine
geweren en granaatwerpers en om
vangrijk ander oorlogstuig.
Aan onze eigen aanvalssucces-
sen in den Z u i d e 1 ij k e n sector
van het Oostelijke front heeft een
formatie Roemeensche skiërs een
groot aandeel gehad.
Bij Leningrad zijn nieuwe
uitvalspogingen van den vijand in
het afweervuur van het Duitsche
omsingelingsfront bezweken.
Aan de Zuid-Westkust
van Engeland hebben ge
vechtsvliegtuigen in den afgeloo-
pen nacht met bommen twee koop
vaarders van «7000 ton in totaal
tot zinken gebracht. Eén derde
groote vrachtboot werd waar
schijnlijk vernietigd en nog een
schip beschadigd. Andere ge
vechtsvliegtuigen, die voor een
gewapende verkenning waren, ver-"
trokken plaatsten in scheervlucht
bomtreffers van zwaar kaliber op
een groote fabriek aan de Oost
kust van Schotland.
In No o r d- Af rik.a zijn vrij
krachtige verkenningsstrijdkracht-
ten van den vijand teruggeslagen.
Stuka's en torpedovliegtuigen be
rokkenden den vijand aanzienlijke
verliezen aan rollend materiëel. Ten
Noord-Oosten van T o broek
vertoonde een lichte Britsche krui
ser pa een bomaanval van een
Duitsch vliegtuig, slagzij.
Een vrij beperkte formatie Brit
sche bommenwerpers heeft in den
afgeloopen nacht woonwijken in
het kustgebied van Noord-
West-Duitschland aange
vallen.
In de afweergevechten der laat
ste dagen heeft Feldwebel Schmidt,
groepscommandant bij de eerste
compagnie van het 119de regiment
infanterie, zich dqor persoonlijke
dapperheid bijzonder onderschei
den.
Het Italiaansche weermachtsbericht
meldt
Bedrijvigheid van patrouilles en artil
lerievuur aan het front van Ain el Ga-
zala. Ten- oosten van Mekili mislukte een
vijandelijke uitval met steun van pant
serstrijdkrachten, als gevolg van de
snelle inmenging onzer tanks. Verschei
den aanvallen, doeltreffend gedaan door
de luchtmacht, veroorzaakten branden
en verwoestingen in den rug van den vij
and. Drie Engelgche jagers werden in
den strijd neergeschoten, een vierde door
de luchtdoelartillerie.
Duitsche vliegtuigen hebben ook gis
teren militaire installaties op Malta her
haaldelijk gebombardeerd. Duitsche toe
stellen haalden een konvooi in,, dat reeds
door Italiaansche torpedovliegtuigen was
aangevallen en troffen herhaalde malen
twee groote koopvaarders en twee escor
tevaartuigen.
Te Berlijn verwacht men vandaag het
bezoek van den Noorschen minister-pre
sident, Vidkun Quisling.
D.N.B,. De Spaansche minister van
buitenlandsche zaken, Serrano Suner,
heeft Woensdagmiddag den Portugee-
schen minister-president, Salazar, aan
de Spaansche grens bij Badajoz ontvan
gen en is vervolgens met hem naar Se-
villa gereisd.
D.N.B. Volgens een door de Nya
Dagligt Allehanda, gepubliceerd bericht
van United Press heeft de Amerikaan-
sche officier van justitie, Frank Hogan,
na een verhoor van 70 arbeiders, die op
de Normandië werkzaam waren, ver
klaard, dat het schip is ten offer geval-
len aan een nalatigheid, die dezelfde ge
volgen heeft gehad als sabotage. Het is
gebleken, dat in de nabijheid van een
plaats, waar men met laschapparaten
bezig was, balen kapok lagen. De arbei
ders kregen weliswaar opdraqht de balen
te verwijderen, doch deze werden maar
een paar meter verplaatst, zoodat naar
de meening van Hogan de ramp moet
worden geweten aan nalatigheid van de
arbeiders.
Volgens een bericht uit
New York moet de Nor
mandië geheel verloren
geacht worden.
Het N. B. meldt uit To
kio, dat de Japansche troe
pen gistermiddag om twee
uur het Westelijke de»l
van de Btad Singapore zjjn
binnengedrongen juist op
den dag, dat de stichting
van het Japansche rijk ge
vierd werd.
Het Japansche hoofdkwartier maakte
gisteren bekend:
D e Japansche troepen
zijn heden om 8 uur 30 de
stad Singapore binnenge
drongen.
„In 52 uur hebben onze troepen Sin
gapore veroverd", aldus meldde de ver
tegenwoordiger van Domei gisteravond
uit de stad Singapore. Toen wij gisteren
van Tagah uit in Oostelijke richting op
Boekit Timan aanrukten, riepen onze
soldaten elkander toe: „Morgen moeten
wij in Singapore zijn". Met groote geest
drift, aldus de vertegenwoordiger van
Domei, doorbraken de Japansche solda
ten stelling na stelling en dreven de
vluchtende Engelschen voor zich uit.
Toen wij gisterochtend om zeven uur
de eerste huizen van Singapore aan den
Westkant naderden, laaide de vijande
lijke tegenstand nog eens op, doch werd
direct gebroken. Kort na acht uur werd
een korte rust gehouden, daar wij bui
tengewoon uitgeput waren. Doch reeds
na enkele minuten waren de troepen
niet meer te houden. Onder geestdriftig
geroepen drongen zij groepsgewijs de
straten van Singapore binnen en be
gonnen onmiddellijk mef de opruimings
werkzaamheden, geholpen door de be
woners der stad. De Engelsche, Indi
sche en Australische troepen werden
ontwapend en in groote troepen wegge
voerd. Overal weerklonk „banzai"-ge-
roep voor keizer en volk.
(D. N. B.). Nu de Japansche troepen
Singapore bereikt hebben, is de vesting
als het ware in tweeën gesneden. Thans
kunnen talrijke aanvallen worden ge
daan op de forten en versterkingen aan
de kust.
Na zeer zware aanvallen ^gedurende
meer dan vijftig uur hebben de Japan
sche troepen, naar blijkt uit de laatste
te Tokio ontvangen frontberichten, de
strijdkrachten van den tegenstander, tef
sterkte van omstreeks 30.000 man thans
van drie kanten ingesloten.
De zender te New York meldt, dat in
het geheele Britsche Rijk sedert Dins
dag een „troostelooze stentming heersch-
te in verband met den toestand te Sin
gapore. De laatste uren had men in het
geheel niets meer uit Singapore verno
men".
Met een ter nauwernood ononderbro
ken serie zware, ontploffingen zijn giste
ren de versterkingswerken, de petroleum-
tanks en de andere voor den oorlog be
langrijke installaties van Singapore in de
lucht gevlogen.
Naar de correspondenten van de En
gelsche bladen uit New Delhi melden,
hebben de Britsche troepen bij hun
terugtocht uit het Noord-Westen van
het eiland Singapore de „politiek van de
verbrande aarde" gevolgd. Zij hebben
alle opslagplaatsen en olietanks in brand
gestoken en alle installaties, die den vij
and op de een of andere manier van nut
zouden kunnen zijn, vernield.
De Exchange Telegraph meldt: De po
litiek der verschroeide aarde wordt on
verbiddelijk voortgezet. Rubberfabrieken,
een groole, uitgestrekte conservenfabriek
en steeds meer andere industrieele be
drijven vliegen in de lucht en verlichten
den hemel door hun vuurgloed.
Geestdrift in Japan.
Het bericht van de bestorming van
Singapore heeft op het geheele Japan
sche volk een buitengewoon diepen in
druk gemaakt en groote geestdrift ver
oorzaakt. De plechtigheden, die sedert
den vroegen ochtend plaats vonden naar
aanleiding van de stichting van het rijk,
werden in het geheele land tot reusach
tige demonstraties van vreugde en dank.
De klokken van alle tempels in het land
meldden de historische overwinning. In
de straten van Tokio kwam het steeds
weer tot nieuwe spontane demonstraties
der bevolking.- Honderdduizenden trok
ken door de stad, die herschapen was in
een vlaggenzee.
AMERIKAANSCHE TROEPEN
IN NIEUW-ZEELAND.
Naar S. P. T. uit Washington meldt,
zijn volgens berichten uit Nieuw-Zeeland
aldaar eenige Amerikaansche troepen-
afdeelingen geland. Dit feit moet worden
gezien als het eerste practische resultaat
van het militaire accoord tusschen de
Vereen. Staten, Australië en Nieuw-Zee
land.
ROOSEVELT WENSCHT NOG
5430 MILLIOEN DOLLAR.
De Britsche nieuwsdienst meldt uit
Washington, dat President Roosevelt het
congres om goedkeuring heeft verzocht
voor beschikbaarstelling van nog 5430
millioen dollar voor het programma van
de leen- en pachtwet. Daardoor wordt
het totale bedrag der goedgekeurde of
door Roosevelt voorgestelde ooriogsuit-
gaven verhoogd tot meer dan 143.000
millioen dollar.
DE SLAG IN DE LVÓBT
TEGEN NED.-INDIË.
A.N.P. In Nederland sc h -
Indië beseft men thans ten
vólle, dat een verder door
dringen van deif tegenstan
der, ookvtot het eiland Java,
voor de deur staat.
Het is reeds bekend geworden, dat het
verlies aan vliegtuigen aanmerkelijk hoo-
ger is dan de officieele communiqué's
vermelden. Hierin worden slechts aange
geven de. vliegtuigen, welke in de lucht
verloren zijn gegaan, doch niet die, welke
op den grond vernield zijn. Dit aantal is,
zooals nu algemeen hekend is, zeer groêt.
Vooral de aanval op Palembang heeft
vele vliegtuigen op >den grond onbruik
baar gemaakt.
Verder is de hoop, dat de,Véle vlieg
velden in de rimboe aangelegd voor-
loopig voor den tegenstander onbekend
zouden blijven, ij del gebleken. Met groo
te nauwkeurigheid is de ligging van die
jungle-vliegvelden door de Japansche
luchtmacht vastgesteld, waarna het on
bruikbaar maken volgde.
Nieuwe landingen in het
Zuid-Westen van Celebes.
D.N.B. Het legerbericht van Batavia
maakt melding van nieuwe landingen
van Japansche troepen in het Zuid-Wes
ten van Celebes nabij Balangnipa, Djene-
ponto en Barambong in de nabijheid van
Makassar.
De beteekenis van Makassar.
V.P.B. Makassar, gelegen in den
vrij vruchtbaren, Zuidwestelijken arm
van Celebes, is de hoofdplaats van het
gouvernement Celebes en Onderhoorig-
heden, dat de Zuidelijke helft van dit
eiland omvat. Door haar gunstige posi
tie aan de Straat van Makassar en de
goede reede is de stad, die ruim 87.000
inwoners w.o. 3600 Europeanen telt, al
tijd een havenplaats >an groote beteeke-
nis geweest. De aanleg van havenwerken
in de laatste tientallen jaren heeft nog
in het bijzonder tot den bloei van Ma
kassar bijgedragen. Uitvoerproducten zijn
rotan, harsen, copra, koffie en specerijen.
Hoe Balik Papan in Japansche
handen vieL
Naar Radio Mundial uit Londen meldt
publiceeren de Engelsche bladen een oog-
getuige^erslag over de inneming en ver
woesting van Balik Papan. Twee officie
ren van het Nederlandsch Indische leger,
wien het gelukte met een deel van het
garnizoen na verschrikkelijke ontberin
gen door de wildernis van Borneo te
ontkomen, hebben n.l. na hun aankomst
op Java van de verovering van Balik Pa
pan door de Japanners verteld.
Nadat de Japanners een groot aantal
luchtaanvallen op de stad hadden ge
daan, braken er branden uit, zooals men
nog nooit gezien had. De stad brandde
reeds vier dagen en vier nachten, eer het
den Japanners gelukte te landen, den
24sten Januari. De officieren berichtten
dat het volkomen onmogelijk geweest
was de branden te Llusschen. Dichte
rookwolken hulden de stad en baai van
Balik Papan in nevel. De Japanners
landden in depen nevel in kleine booten
ten Noorden van de stad. Op denzelfden
avond werden aan den anderen kant
van Balik Papan sterke troepenafdeelin-
gen aan land gezet. Toen de schemering
viel, had de vijand reeds de stad omsin
geld en bedreigde met ongeveer 10.000
man Balik Papan. Allen waren met ma
chinegeweren en automatische geweren
5
DONDERDAG 12 FEBR, 1942.
Laat Uw werk aan Uwe knechten ge
zien worden, en Uwe heerlijkheid over
Ps. 90 16.
Zon Maan
op onder op onder
9.03 18.47 6.38 15.39
15 Febr. nieuwe maan.
23 Febr. Eerste kw.
Het bureau van den Weer
machtsbevelhebber in Nederland
deelt mee:
„Een laffe overval door vier
Nederlanders, den tweeden Febru
ari 1942 op een Duitschen soldaat
gepleegd, waarbij deze laaghartig
werd doodgestoken, vond reeds
denzelfden dag door een Duitsche
militaire rechtbank zijn vergelding.
Twee der daders werden ter dood
veroordeeld, de beide anderen tot
langdurige tuchthuistraffen. De
doodvonnissen werden door den
kogel voltrokken.
Bovendien werd een communis
tische agitator gefusilleerd, die
eveneens door een Duitsche mili
taire rechtbank ter dood veroor
deeld was."
uitgerust. De situatie was voor de ver
dedigers bij voorbaat hopeloos. Deson
danks gelukte het hun den vijand op te
houden. De Japanners begonnen vervol
gens den stormaanval en spoedig waren
zij in de straten der stad. Een deel van
het garnizoen slaagde erin door de vijan
delijke linies heen te breken en te ont
komen.
(V.P.B.) Zwijgend reikte ik de vrouw
des huizes de krant met' de aankondi
ging van de gasbeperking, vol belang
stelling hoe ze hierop zou reageeren.
„Nu", was haar eerste meening over
het bericht, „je zult je er er aan moe
ten wennen, om 's avonds maar twee
kopjes koffie te krijgen, meer dan vier
kopjes kunifen niet in onze thermos-
flesch". Maar hoe gaat het dan met het
avondeten? vroeg ik. „Dat is nogal een
voudig, groenten en soep maak ik
's morgens al klaar en laat dan ver
der in de hooikist gaar worden, dan
smaken ze bovendien veel beter. De
aardappelen zet ik natuurlijk pas om
vijf uur op, maar van later eten hoeft
er dus niets te komen. Thee kun je na
tuurlijk ook krijgen, we hebben toch ze
ker niet voor niets een kachel in de
huiskamer, daar kan best een keteltje
warm water op gemaakt worden."
Ook de buren, die 's avonds even
kwamen aanwippen, bleken in het geheel
niet in de put te zitten. „Ik maakte
's avonds toch bijna geen gebruik van
gas en mocht ik eens wat warm willen
maken, dan heb- ik toch zeker mijn
haard nog? Ik zal er alleen voor zor
gen, dat ook met eleGtriciteit zoo zuinig
mogelijk wordt omgesprongen, want het
blijkt nu toch, dat men met het gas niet
zoo zuinig is geweest als dit wel had
moeten zijn."
„Dat slaat zeker op mij?" vroeg haar
echtgenoot.
„Wie heeft er soms anders het handje
van, om het licht in de gang maar te
laten branden?" repliceerde zij snedig.
„En Voor het uitdraaien van het
vlammetje onder den geyser zal ik wel
zorgen, want dat mag beslist niet ver
geten worden."
„Het gaat wel, mijnheer" meende de
ober in mijn restaurant, waar ik altijd
tusschen den middag kom. Wij hebben
gelukkig èen kolenoven in de keuken
en verden maken wij natuurlijk gebruik
van thermosflesschen. Wij hebben er
een, die ruim 6 liter kan bevatten en
daar komen we dus een heel eind mee."
Ook mijn vriend de internist, die ik op,
de tram ontmoette, bleek niet terneer
geslagen te zijn. „In het ziekenhuis gaat
alles normaal door. Natuurlijk zijn er
moeilijkheden, maar niet van ernstige
beteekenis. Je kunt dus gerust 's avonds
een ongeluk krijgen, we zullen je netjes
behandelen en zoo noodig kun je zonder
de minste last geopereerd worden".
Thuis gekomen was ook mijn vrouw
nog steeds in een goed humeur. Zelfs de
bakker, waarvan ze gevreesd had, dat
hij erg laat zou komen, kwam slechts
een uurtje later, maar kan verzekeren,
dat het daarbij wel blijven zou. „In de
bakkerij wordt hard gewerkt om de situ
atie het hoofd te bieden".
Over het algemeen kan men zich blijk-