Wanneer verduisteren Uit de Provincie DE PIONIERE Marcheert met ons mee. Nederlanders, ook Uw vaderland is in gevaar. Helpt mede het bolsjewisme te vernietigen, door dienst te nemen bij de Waffen SS. Voor aanmelding en inlichtingen wende men zich tot de Waffen SS, Stadhouderslaan 32, Den Haag. Foto Fellinga-Peters. WIE IS ER JARIG VANDAAG? Wie is er varïdaag jarig? Duizenden ederlanders zijn er vandaag jarig. Zij uilen vieren dezen dag met meer of min der feestelijkheden. Gelukgewenscht, jarige Nederlander. Denkt u aan de verjaardagstorting De verjaardagstorting is een over schrijving op het gironummer van de Nederlandsche Ambulance, welke een even groot aantal dubbeltjes, kwartjes of guldens omvat (a! naar gelang uw beurs het toelaat) al3 het aantal jaren dat men oud is. v Het gironummer van de Nederlandsche Ambulance is 87600 NEDERLANDSCHE AMBULANCE Koninginnegracht 22 's-Gravenhage. WANNEER VERTREKT DE NEDER LANDSCHE AMBULANCE? Het versterkte veldlazaret van het Vrijwilligerslegioen Nederland vertrekt op het oogenblik, dat door het Kom- mandoambt der Waffen SS zal worden bepaald. Dat oogenblik komt zeker en komt ook even zeker toch nog onverwacht. Het komt echter eerst nadat de mili taire en specialistische opleiding der manschappen is voltooid. Officieren en onderofficieren van de Duitsche weermacht, regelrecht komen de van het Oostfront, hebben de oplei ding ter hand genomen. Een militaire opleiding minder omvangrijk, doch even streng doorgevoerd als bij de infanterie. Daarnaast een speciale opleiding voor de specifieke taak, die het veldlazaret later zal wachten. Dat deze opleiding eenige maanden in beslag neemt, zal bij de ingewijden geen verwondering verwekken. Het A.N.P. meldt: Ten gevolge van een misverstand is bericht, dat de chi rurg D. E. Sclioutx te Hilversum be noemd zou zijn tot leider van de Ne derlandsche Ambulance naar het Oost front. In deze leiding is n.l. reeds voor zien door de benoeming enkele maanden geleden van den arts J. S. Galjart te Wassenaar. VRIJDAG 6 FEBR. 1942. 's Morgens tot 9.14 u. 's Avonds van 18.36 u. hebbend* rijwielen in den loop van 1941, Een der rechercheurs ontdekte een deel van een dor gestolen rijwielen en kwam er achter, dat een 17-jarige jongen, de mag&üijnkneoht P, H. die resten had ver kocht. De banden ontbraken, evenals by andere rijwielen, die opgevischt werden. Meermalen zjjn wielen met banden zelfs onvindbaar. H. werd aangehouden en bekende dit rijwiel te hebben gestolen, maar viel ook door de mand inzake nog acht andere dames- en heerenrijwielen. Had hij het nu gevonden rijwiel alleen ontvreemd, de andere acht nam hij weg samen met den 20-jarigen koperbewerker L. B. B., ook te Middelburg wonende. Spoedig was ook deze ingerekend en ook hij bekende. De jonge mannen heb ben de banden tegen goede prijzen ver kocht en hebben tijdens een vacantie sa men in Holland de bloemetjes buiten ge zet. Zij zijn in arrest gehouden. Op het distributiebureau. Nu men begonnen is met de uitreiking van de inlegvellen voor de distributiestamkaar ten, blijkt direct, dat men nog niet al gemeen begrijpt, wat men te doen heeft. Men moet zich op den dag, die voor iede- ren letter is aangegeven in de publicatie, op het distributiebureau melden en daar overleggen de distributiestamkaarten van zichzelf en de leden van het gezin, waaronder ook dienstpersoneel en pen siongasten, maar tevens ook voor ieder een bon 13 van de reservekaart, die ge bundeld is met de brood- en vleeschkaar- ten. Deze moet 1 o s worden aangeboden. De ambtenaren zouden dubbel werk heb ben, als zij voor ieder de bon moeten af nemen van de kaart. Bij het heertgaam van „Leun van de Botermarkt". Vele bezoekers van de voormalige botermarkt te Middelburg zullen met leedwezen vernemen, dat Leuntje de Visser geboren Wisse te Aag- tekerke, bekend als „Leun van de Boter markt", die daar gedurende bijna 50 jaar kwam met haar boter, op bijna 65-jari gen leeftijd is overleden. Bij de voorloopige sluiting van de Boter- termarkt op '9 Oct. j.l. heeft Leun be wogen afscheid genomen van haar trou we klanten. Zij heeft gehoopt nog eens op de Botermarkt terug te zullen komen. Het heeft niet zoo mogen zijn. Wat te doen bij vorst en sneeuw val. De burgemeester heeft de artt. 32 tot 34 van de Alg. Politieverordening, welke alle betrekking hebben op ver plichtingen en verboden als gevolg van vorst of sneeuwval, gewijzigd. Art. 32 houdt in, dat het bij vorst of dreigende vorst verboden is een openbaren weg te dweilen of te schrobben of er water op te werpen, uit te storten of te doen loo- pen. Art. 32bis omschrijft, dat men geen sneeuw of ijs van particuliere* gebouwen of stukken grond naar een openbaren weg mag overbrengen, behalve als het pand direct aan den weg staat en men di rect de sneeuw of het ijs weder van den openbaren weg verwijdert. Besmettelijke ziekten. Gedurende de week van 18 tot en met 24 Januari 1942 kwamen in de provincie Zeeland 5 gevallen van roodvonk, n.l. 3 in de gemeente S t Jansteen en een in ieder der gemeenten O u d-V osse- meer en Tholenen één geval van d.phtherie in Oostkapelle voor. Middelburg. Twéé jeugdige rijwieldieven achter slot en grendel. Het is de recherche ge hikt licht te brengen in niet minder dan negen diefstallen van onbeheerd gestaan FEUILLETON 38) o- Getha lacht gul: „Inderdaad, voor die vergelijking mag u wel excuus vragen. Maar intusschen verheugd uw oordeel mij zeer. Dat maakt me ook gemakke lijker, een verzoek aan de firma te doen. U begrijpt, dat deze actie, die noodzake lijk wordt geacht hier in Laagveld, veel geld kost. We boginnen zoo eenvoudig mogelijk. Eerst zien hoe het loopt. Maar u begrijpt, de bedoeling is natuurlijk, het werk geleidelijk uit te breiden," Zij vertelt, hoe zij gewerkt heeft in samenwerking met- Botterweg en an deren, Er is een klein bedrag bij elkaar. Maar dat is Slechts een fondsje, om de eerste uitgaven te dekken. Er wordt nu in Hoogveld gewerkt, om contribuanten te krijgen, opdat er gerekend kan worden op een jaarlijks geregeld terügkeerend bedrag. Er zijn al veel toezeggingen. In Laagveld ook enkele. Zij beveelt de zaak Adolf Hitler tijdens zijn rede, welke hij Vrijdagmiddag te Berlijn hield bij de her denking van het feit, dat hij negen jaar geleden tot Rijkskanselier werd benoemd en daarmede het lot van het Duitsche volk in handen nam. Telefoto Hoffmann-Stapf. warm aan en hoopt, dat de fabrikanten ook genegen zijn, als contribuant toe te treden. Meteen ziet zij het gezicht van den ouden De Bruin betrekken. Het komt haar voor, dat hij zijn zoon een verwij tenden blik toewerptMaar neen, zij zal zich «wel vergist hebben, want oogenblikkelijk lacht hij: „U brengt 't spreekwoord van: Als het ijzer heet is, moet het gesmeed wórden, wel .in toe passing. Ik bewonder üw vlugheid van geest, Intusschen wil ik er met mijn zoon nog eens over spreken. Ik ben het in elk geval met hem eens, dat uw actie in Laagveld beter is dan eenige andere. Op standigheid heqrscht er al genoeg onder de arbeiders. U leert die elk geval, niet." Grotha geeft er geen antwoord op. Deze menschen begrijpen niets van haar doel. Het is paarlen voor de zwijnen werpen, het uiteen te zetten. Maar als zij contribuant willen worden, waarom zou zij dat niet accepteeren? Het blijkt intusschen dat de oude De Bruin door de menschen verkeerd wordt beoordeeld, als men hem een vijand van het geloof Volgens art. 33 moet men by sneeuw val of gladheid sneeuw of ys voor zyn pand opruimen of doen opruimen en dan het weggedeelte bestrooien met zand, asch of andere stoffen, mits het maar geen zout of bytende stoffen zyn. Daar op is weer 'n uitzondering, n.l. dat in de onmiddellijke nabijheid tramrails, wis sels, bfandkranen of rioolputten zyn. Art. 34 bis verbiedt het storten van ijs of sneeuw op andere, dan door den bur gemeester aangewezen plaats. Men moet zorgen, dat er geen puin, gruis, vuilnis, asch, en dergeiijke artikelen in de sneeuw wordt gemengd. Verboden wordt ten slotte het maken van glijbanen, het glij den over reeds gemaakte banen, de sle den onbestuurd langs een hellend vlak te laten gaan, op niet daarvoor door de poiltie aangewezen plaatsen. Vliss'ngen. Tengevolge van gasvergiftiging is een 75-jarige vrouw in haar woning aan de Slijkstraat in bewusteloozen toestand aangetroffen. Het slachtoffer is naar „Bethesda" overgebracht. Zuid-Beveland. 's Heerenhoek. Tot secretaris-penning meester van het burg. armbestuur is be noemd mej. A. C. H. Timans, alhier.. Walcheren. Grijpskerke. Op 92-jarigen leeftijd overleed alhier de oudste inwoonster on zer gemeente, mej. G. Boogaard. Arnemuideri. Bij een bewoner van de Zuidwal werden een 5-tal konijnen en bij een bewoner in de Langstraat werd des nachts één konijn ontvreemd. Woensdagmorgen was er wegens een defect aan het electrisch net geen licht. In enkele bedrijven, o.a. station en postkantoor, moest men zich met een noodverlichting behelpen. Des middags was het defect hersteld. Kou gevdi O 0? Illijiifiazdtf&s Helpen heiligen vlug. Doos 10 en 50ct. Zij, die kwamen en gingen. Goes. Bevolking. IngekomenJ. A. v. d. Plank, bankbediende, van Oost burg, Beestenmarkt 7; C. A. van Steen, kapelaan, van Rilland-Bath, Singelstr. 7 L. Verwei, dienstbode, van Kortgene, Gr. Markt 40; wed. C. P. Melis, zonder be roep, van Vlissingen, Oostsingel 86; M. de Pan, werkman, van Oosterhout, J. P.- plein 23; A. v. d. Wal, pianostemmer, v. Amsterdam, L. Kerkstraat 41; wed. J. Marinissen, zonder beroep, van Vlissin gen, Zuidvlietstr. 32; P. J. Verduit, leur der van Middelburg, St. Jacobstraat 22; P. T. Hoogmoed, reiziger, van Sommels- dijk, v. d. Boutstraat 12; A. Hoogeste- ger, kantoorbediende, van Wolphaarts- dijk, Lombardstraat 2bovenC. Solleveld, ass. accountant, van Rotterdam, 's-H. H. kinderenstraat 39; J. C. Versé, hulp huish., v. Renesse, Scheldestraat 119C. Maaskant en echtg., controleur, van Middelharnis, Voorstad 74; M. N. v. d. Guchté geb. Rooze, zonder beroep, van Arendskerke, Zonnebloemstraat 24; G. IJzebaart, kapster, van Epe, Ganzepoort- straat 3; D. Fokke geb. Paauwe, zonder beroep, van Kruiningen, Zuidvlietstr. 39; F. M. Hollink, ass. accountant, van Rot terdam, 's H. H.kinderenstraat 39R. J. van den Bosch, zonder beroep, van Dor drecht, Tulpstraat 24. VertrokkenH. J. H. v. d. Ende, kloos terbroeder, van Heernisseweg 20, naar Udenhout; L. P. Kramer, zonder beroep, van Piccardtstraat 22 naar Amsterdam; H. P. Akkermans, hulp huish., van Kam- perfoeliestr. 16 naar Middelburg; C. Zwagerman, ass. accountant, van 's H. H.kinderenstr. 39 naar Leeuwarden; L. de Bruijne, en gezin, afbramer, van Vo- gelzangsweg 72, naar Vlissingen; J. Le- poeter, dienstbode, van Wilhelminastr. 8, naar KapelleC. J. Stavenuiter en gezin, ass. tuinb. consulent, van Oude Singel 68, naar Enkhuizen; M. J. Polderman en gezin, electrotechniker, van Lom- bardstr. 2 naar Kruiningen; F. Kugge- leijn en echtg. van Zuidvlietstr. 34 naar AmsterdamM. Wilsing, kinderjuffrouw, van de Ruijterlaan 46 naar ZeistB. Wil sing, zonder beroep, van de Ruijterlaan 46, naar Utrecht; M. Hubregtse, dienst bode, van Korte Kerkstraat 7, naar Arendskerke; J. van Maldegem, contro leur, van 's H. H. kinderendijk 16, naar Breskens. noemt. Hij is alleen hoogst onverschillig. Het onderwerp heeft afgedaan. Na nog een half uurtje gesproken te hebben, staat Gretha op, om te vertrekken. „Ik kan de bus van vijf uur nog halen," zegt zij. „De bus? Is u niet op de fiets?" vraagt Fred de Bruin, opspringend. „Neen, ik kwam tot ontdekking dat mijn band stuk was en heb toen de bus genomen," antwoordt Gretha. „Maar u gaat niet met de bus terug, als daarginds de auto staat," protesteert de jonge fabrikant. „Er komt niets van in. Ik breng u even in Hoogveld, met uw goedvinden." „Wel ja natuurlijk," meent ook me vrouw De Bruin. „Het is werk van een oogenblik. En we rekenen er op, dat u uw bezoek nog eens komt hervatten. Het is gezellig geweest, ook al denken we niet in alles gelijk. Voor mij is het ook eens afwisseling. Hier .in Laagveld heb ben we niet veel." Gretha verkeert in tweestrijd. Zij weet niet, of zij nog wel vaker zal komen hier. De ontvangst is hartelijk geweest, daar ZEELAND8 LANDELIJKE BOUWKUNST, In „Leven en Werken" versoheen een nummer over Zeeland. Dr W. C. Braat deelt een en ander me de over de oudheidkunde en jhr. Ir. J. de Ranitz over het streekplan, terwjjl Ir H. de Lussanet de mooie dorpen tot onder werp heeft. De dorpen, met een rond dorpsplein, komen zeer dikwijls voor, zooOuwerkerk, Nieuwerkerk, Noordgouwe en Dreischor op Schouwen en Duiveland, 's H. A b t s - kerke, 'sH. Arendskerke en Kapelle op Zuid-Beveland. Op Wal cheren echter treft men de meeste aan: Aagtekerke, Biggekerke, Gaping e, Grijpskerke, Kou dekerk e, Oostkapelle en Serooskerke. Soms is de kerk in la ter tijden afgebroken, b.v. te Z a n d d ij k enMariekerkeop Walcheren, Oud- Sabbinge, Sinoutskerke en Wissekerke op Zuid-Beveland. Behalve den ronden vorm hebben deze dorpen veelal nog een andere bizonder- heid gemeen, n.l. dat de kern hooger is gelegen dan de omliggende landerijen. Natuurlijk kan het zijn, dat men het ter rein voor de kerk en haar naaste omge ving bij het stichten van het dorp heeft opgehoogd, ten einde by eventueele over stroomingen veilig te zijn, een ophoo ging, die ook geleidelijk in den loop der tijden kan zijn tot stand gekomen. Maar eveneens kan men veronderstellen, dat van reeds aanwezige terreinverhoogin- gen is gebruik gemaakt. Een verklaring voor den kringvorm ontstaat echter, wanneer men aanneemt, dat gebruik is gemaakt van de zeer talrijke zoogenaam de bergjes, die voor hun eigenlijke be stemming niet meer gebezigd werden. Deze kegelvorminge heuvels, zoo onge veer 510 meter hoog, kan men nog overal op de Zeeuwsche eilanden, in de wei- of bouwlanden zien liggen. Ofschoon men in de bergjes meestal vluchtplaatsen tegen overstroomingen en ook wel offerbergen heeft gezien, zijn zij volgens een nieuwere theorie waar schijnlijk sinds de tweede helft van de 9de eeuw opgeworpen als verdedigings werken tegen de Noormannen en waren vermoedelijk eertijds dóór een ronde gracht of sloot omgeven, terwijl op eeni- gen afstand een tweede concentrische kringsloot was gegraven, en het geheel met palissaden en verschansingen was versterkt. Zij vormden samen een reeks vestingen, waarvan op Walcheren de vluchtplaats Middelburg in het centrum was gelegen. Waarschijnlijk werden groote stukken gronds in de om geving van een of meer bergjes in leen gegeven aan degene, die met de verde diging van dit gebied was belast of om een of andere reden moest worden be loond. Zoo verklaart men, dat de heu vels bijna overal gelegen zijn langs de grenzen der oude ambachten en dat zij op strategisch belangrijke punten wer den opgeworpen, zooals bij de kruising of in bochten van wegen of langs water gangen. In later tyden, toen deie vesti gen door het gebruik van andere wape nen niet meer voldeden en in onbruik ge raakten, zullen vele verder in het ak kerland zyn opgenomen. Andere werden afgegraven of verlaagd, waardoor een veel grooter, zy het minder hoog terrein werd verkregen. Daar de bergjes in vroeger tijd tot het „vroon" of onbelastbaar gebied van den ambachtsheer behoorden, is het niet on mogelijk, dat deze op de min of meer geëgaliseerde heuvels een kerk en een dorp stichtte, ofwel dat dit door de kerk zelf geschiedde, nadat zij den grond in eigendom had gekrêgen. Plaatsnamen als Serooskerke, Wissekerke, 's Heer Arendskerke herinneren aan de stichter van een kerkje. De oorspronkelijke bui tenste ringgracht kan dan de natuurlijke omgrenzing van het nieuwe dorp hebben bepaald, waarbinnen geleidelijk meer huizen rond kerk en kerkhof werden ge bouwd. In de komdorpen zijn, ten gevolge van de centrale ligging van de kerk, de kerk torens dikwijls in de as van de toegangs wegen of straten gelegen, waardoor een prachtige beëindiging van het straat beeld is verkregen. De dorpen N i s s e en Kloetinge hebben een dorpsplein, dat, behalve uit een kring rond de kerk, bestaat uit een rechthoekige ruimte aan de Noordzijde daaraan toegevoegd. In dit langgerekt gedeelte bevindt zich het in Zuid-Beveland zeer algemeen voorko mend paardenwed, gemaakt voor het drenken, van het vee. Het is te hopen, dat men ze, al worden ze niet meer ge- bruikt, niet zal laten verdwijnen, want zij zijn om aesthetische redenen onmis baar. I Neemt men de boomen weg, dan wordt het evenwicht verstoord en de stille schoonheid van het pleintje zeer sterk verminderd. NIEUWE KLEEDING UIT OUDE. Nieuwe kleeding uit oude.-Dat is niets nieuws zal men zeggen. Ook toen we nog niet aan textielpunten dachten, wer den japonnen, mantels en kinderltlee- ding reeds dikwijls veranderd om ver sleten deelen weg te werken, zonder dat het geheel den indruk maakte versteld te zijn. Het blad „Huishouding van nu" vestigt er nog eens de aandacht op, dat dit ook heel goed kan met handgebrei- de kleedingstukken, die we, nadat ze ge maasd en tenslotte gestopt zijn, wel moeten afdanken. De stukken moeten dan zorgvuldig gewassehen en luchtig gedroogd worden. Daarna haalt men het breiwerk van de nog niet versleten dee- I len uit en windt de draad tot kleine kluwtjes. Wanneer men deze boven een stoomenden ketel houdt of in lauw wa ter legt, gaat de golf van het breiwerk er uit en dan laat de wol zich weer goed verwerken. Van een uitgehaalden jum per kah men zoodoende een warm kin derbroekje maken of een aardige' muts. Ook met kindergoed, dat dikwijls te klein geworden is, kan men op deze wijze handelen. Met een kleine rest of met wat wol van nieuwe samenstelling, die, gecombineerd met de echte, oude wol, een veel elastischer geheel ople vert, kan men zelfs uit iets ouds een geheel nieuw kleedingstukje te voor schijn tooveren. De telefoonafdeelingen aan het Oost front hebben een verantwoordelijke taak te vervullen. Snel wordt de kabel voor een nieuwe verbinding afgerold. Transatlantic-Recla-P, K. Paul. niet van. Maar deze menschen staan zoo ver van haar af, dat van eenige intimi teit toch geen sprake kan zijn. Maar aan den anderen kant: zoo nu en dan een be zoek brengen, dat is voor haar ook af wisseling. Enals de menschen in Laagveld zien,dat zij bij den fabrikant aan huis komt, zoo nu en dan, je kunt nooit weten misschien vergemakkelijkt dat haar werk hier. De De Bruins zijn menschen van invloed. „Ik wil graag nog eens komen," zegt zij, als antwoord op de invitatie. Zoo wordt het afgesproken. En even later zit zij naast Fred de Bruin in den slanken, nieuwen wagen en rijd pijlsnel naar Hoogveld. „Die contributie komt wel in orde," zegt Fred de Bruin. „Vader had het wel direct kunnen zeggen, maar ik vermoed, dat hij die op de rekening van de fa briek wil zetten en dan wil hij er eerst nog over spreken. Het kan u natuurlijk niet schelen, waar het geld vandaan komt. Wat mij betreft het kon beter par ticulier. Maar dat moet vader maar uit maken. Het komt voor elkaar, ik beloof Slachto ff er van de koude. De 53-jarige postbode, P. C. te Schijndel, die wegens ziekte enkele dagen buiten dienst was geweest, deed gistermiddag wederom zijn ronde. Hij zakte hierbij plotseling in elkaar en werd dood opgenomen. Hartverlamming door de koude had'een einde gemaakt aan zijn leven. Overstroomingsramp i n P e r u. (D. N. B.). Een groote overstroomingsramp in het gebied van Beroebamba heeft, naar uit Peru wordt gemeld, 400 slachtoffers geëischt. In de oude Incastad Cuzo zijn twintig huizen blokken ingestort, waardoor 15.000 ge zinnen dakloos zgn geworden. De aan den landbouw toegebrachte schade is buitengewoon groot. Honderdduizenden kubieke meters rotssteen zijn in de berg achtige districten van Bevevegab, Toe- loemsyo, Toeloe Ayo en Yaber naar be neden gestort. „Aftonbladet" te Stockholm meldt uit Lima nadere bijzonderheden aangaande dezen natuurramp. Volgens dit bericht hebben Peruaansche ingenieurs, tenein- het u. Als vader niet zou willen, dan betaal ik uit eigen zak. Uw werk lijkt mij heel nuttig toe. Vader staat er niet zoo enthousiast tegenover als ik, maar dat is de oude tijd. U begrijpt dat wel. Ik zou verschillende toestanden willen veranderen in de fabriek, maar „U moet dat met beleid doen," zegt Gretha, ingaande op zijn enthousiasme, dat zij geméénd acht. „Conflict met uw vader moet u vemijden." „Precies zooals ik er over denk, juf frouw Verlaan. Ik ben niet van plan een conflict met mijn vader te zoeken. Mijn plaats ken ik en begrijp zijn conserva tisme. Als wij oud geworden zijn, zijn i wij voor het dan levend geslacht conser vatief. Intusschen heb ik al heel wat ver beterd, met volle toestemming van mijn vader. Want die is in dat opzicht ook verstandig en weet wel, dat nieuwe tij den nieuwe eischen stellen. Maar wat verder uw werk betreft, gaat dat nu wel in zoo'n keuken?" (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1942 | | pagina 2