M
f
Rondgang door den Dam-doolhof.
w
m
wf'
m
mm
van
DAGKALENDER.
De ondergang van Reimerswaal.
Y
herbouw, waarin velen werk vinden en heb
ben respect voor een bedijf, waarin 40.000
mensehen hun brood verdienen.
Denkt u eens in, 70.000 sjouwers, die de
gehouwen steenen en het gehakte hout naar
de haven brachten, want al dat materiaal
werd op vlotten naar Palestina gebracht.
Zooveel „havenarbeiders" heeft onze groot
ste handelsstad Rotterdam nog nooit bij
elkaar gezien.
En dan nog 80.000 houwers, steenhou
wers en houthakkers, die al het materiaal
voor den tempel bereidden.
Dat was Salomo's grootste bedrijf, 150000
arbeiders. Welk een kapitaal aan arbeids
loon zal daarvoor noodig zijn geweest en
dan nog te bedenken, dat de tempelbouw
zeven jaren heeft geduurd.
Enorme sommen zijn aan dit „machtige"
bouwwerk, ter eere van den grooten „Tem
pelbouwer" ten koste gelegd.
Wij kunnen ons voorstellen, dat Salomo
bij de inwijding den Heere lof toebereidde.
Dat was zijn bouwwerk. Niet, dat hij daar
nu trotsch op was. De grondslag van zijn
vreugde was, dat hij dit voor zijn Koning
heeft kunnen doen.
Zoo was Salomo bezig in den dienst des
Heeren, Wien te dienen zijn levensideaal
was.
Doodsch en eenzaam is de wijde water
vlakte, die zich aan de Oostzijde van het
eiland Zuid-Beveland uitstrekt en bekend
staat onder den naam het „Verdronken
land van Zuid-Beveland".
Voorheen heerschte daar leven en vreug
de thans varen de schepen er overheen.
Ten Oosten van het Oesterdorp Yerseke,
lag een vruchtbare landstreek, waarin de
stad Reimerswaal ook wei Romerswale
genaamd benevens de dorpen Bat, Korn-
verne, Lodijke, Duivenee, Tolseinde, Nieuw-
land, Steenvliet, Everswaard en Oudwaar-
dinge lagen.
Het lag er zoo rustig en vredig, het land
van Reimerswaal.
De stad zelf was een der voornaamste
steden van Zeeland en verkeerde, mede door
haar gunstige ligging, in het begin der 15de
eeuw in vollen bloei. Helaas, de waterwolf
zou ook deze schoone, vruchtbare streek
voor zich opeisehen.
Omstreeks het midden der 13de eeuw
wordt Reimerswaal het eerst genoemd en
reeds in 1300 is het een plaats van betee-
kenis.
In 1355 kreeg zij twee vrije jaarmarkten.
Twintig jaar later, in het jaar 1375, onder
het bestuur van Hertog Albreeht van Beie
ren, werd zij tot stad verheven, geheel ver
sterkt en van een ringmuur voorzien, waar
in zich, volgens de gewoonte van dien tijd,
waarschijnlijk een aantal schanstorens
heeft bevonden. Een drietal geregelde
veren werkten niet weinig tot haar bloei
mede, te weten een veer op Bergen op
Zoom, een veer op Antwerpen en het veer
op Venusdamme, dat diende tot verbinding
naar de eilanden Schouwen en Duiveland en
Tholen.
Reimerswaal ontwikkelde zich geleidelijk,
trok steeds meer en meer inwoners tot
zich en de neering en het vertier namen
van jaar tot jaar toe. De edelen van Rei
merswaal waren in de 12e eeuw reeds zeer
beroemd, wat mede daaruit blijken kan,
dat onder de baronnen, die in 1176 Graaf
Florus op het steekspel vergezelden, ook de
edelman Reinier van Reimerswaal zich be
vond.
In de 15e eeuw is Reimerswaal reeds de
derde der vijf groote steden van Zeeland.
In deze eeuw valt ook haar bloeitijd als
centrum van niet minder dan achttien wel
varende dorpen (in twintig ambachten ge
legen), waarin vele hofsteden, lusthoven,
sloten en kasteelen verrezen.
Helaas, al deze pracht was ten onder
gang gedoemd.
Het was de 5e November van het jaar
1530. Een historische datum, die met zwart
krijt in de Zeeuwsche geschiedenis ver
meld staat.
De storm was in aantocht!
Uit de wijde verte kwam een schaduw
over de Schelde naderen, geweldig en ont
zagwekkend. Bruisend, brullend, met da
verend geluid naderde zij. De aarde scheen
zich te bewegen, en de afgronden loeiden.
Het gevaar kwam al nader, met de snel
heid van een orkaan, die het zwerk scheur
de. Het naderde het land van Reimerswaal
met zijn bloeiende dorpen
Ten westen van Reimerswaal lag het
prachtige kasteel van Lodijke, waar als een
machthebber zetelde de edelman Adriaan
vn Lodijke, die in den omtrek zijn bevelen
uitdeelde.
Het was een strenge ambachtsheer, voor
wien al zijn onderhoorigen beefden. Hij was
gehuwd met een zeer zachtzinnige vrouw
en wat haar man tekort schoot in liefde
tot zijn naaste, vergoedde de edelvrouwe,
Johanna van Lodijke, door haar zachtmoe
digheid en weldoen, zoodat men terwüle
van haar, veel in haar man verdroeg.
Op den genoemden Novemberdag is er
een groot feest op het kasteel, een doop
feest ter eere van den pasgeboren zoon.
De maaltijd staat aangericht en de gas
ten schikken aan.
Zilveren bekers en kristallen glazen wis
selen elkander af. De schotels met de Lo-
dijksche wapens rijn zwaar verguld, zij
schitteren en fonkelen in het lichtzij
schitteren voor de laatste maal op het
prachtige kasteel van Lodijke.
Aan het hoofdeinde troont de kasteel
heer, de edelman Adriaan. Hij zit daar. de
Reimerswaler edelman in zijn volle heer
lijkheidmaar hij heeft het hoogtepunt
van zijn glorie bereikt.
Er heerscht een opgewekte stemming,
een losse vroolijke toon aan tafel.
(Slot volgt.)
Redacteur: H. M. Slabbekoom,
Oostsingel 60a, Goes.
Om „De Zeeuw-wissel beker".
Wedstrijdprobleem no. 13. Groep A.
Auteur: C. v. Biemen, Goes.
1 i 3
4
5
p
H
üf
05
m,
11
ym
m
m
17 4S
+9
50
15
25
3b
4b
Zwart 11 schijven op: 4. 9. 12. 13.14 .16.
17. 20. 22. 24. 30.
Wit 11 schijven op: 21. 26. 28. 33. 40. 41.
42. 43. 45. 47. 48.
Wit begint en wint.
Wedstrijdprobleem no. 13. Groep B.
Auteur: C. K. Kaan, Middelburg.
1 '1 b
6
16
26
36
46
A
mi A
HP
vy/yss
jpllpjl!
wk
ww
pi A
IP
pa
m
PU Pi
n
mi
im m
n n
Hi
WW
If,
•25
35
tr
47 48 49 50
Zwart 7 sch. op: 2.12. 21. 22. 23. 31. 40.
Wit 7 sch. op: 24. 33. 35. 38. 41. 43. 44.
Heer, mijn hart is boos en schuldig,
Maar Gij zijt barmhartig
En duizendmalen meer verduldig
Als dat ik boosaardig ben.
Geef mij dan o Heer, ik vrage 't,
Geef mij hulp en sta mij bij
'kHeb gezondigd; ik beklage 't
Help mij, God, vergeve het mij
Wit begint en wint.
Oplossingen in te zenden vóór 10 Febru
ari aan den redacteur.
In de rubriek van 17 Jan. plaatsten wij
een stand, die mogelijk ware geweest in een
partij tusschen L. Anderson (wit) en M. J.
Jeremiasse (zwart). Wij lieten het aan de
lezers over de winst te zoeken, en naar ons
bleek, zijn er geweest die hiermede moeite
hadden, derhalve zullen wij nu de oplossing
vermelden.
Stand: Zwart 4 sch. op: 14. 17. 22. 31.
Wit 3 sch. op: 23. 30. 42.
Wit aan zet, speelt:
1. 23—19 14X23
2. 30—24 31—36
3. 42—37 23—29!
4. 24X33 22—27!
5. 3731
indien 3328 of 29 gespeeld zou worden
volgt (27—31) 37X26 36—41 en wint.
5. 17—21!!
6. 31X22 36—41
7. 22—18 41—47
8. 33—28 4741
9. 28—23 41X19
en wint.
Van dhr J. Sinke te Den Haag mochten
wij een bijdrage ontvangen voor onze ru
briek, waarvoor wij hem zeer erkentelijk
zijn. Velen van zijn bekenden zien er graag
naar uit, welke zijn verrichtingen zijn, te
meer omdat zijn Vereeniging kampioen is
geworden in de hoofd-klasse N. D. B. dis
trict Den Haag.
Deze Haagsche Chr. Dam-Vereeniging
wist de landskampioene R. D. G. met 119
te verslaan.
Dhr J. Sinke (H. C. D. V.) speelde in
dezen wedstrijd aan het derde bord tegen
W. C. v. Rooy (R. D. G.).
In deze partij kwam het tot onderstaan-
den stand.
Zwart: 3. 6. 15. 17. 22. 23. 24. 25. 28
Q cphiivPTl
Wit: 26. 31. 33. 34. 35. 37. 39. 44. 45
(9 schijven).
Zwart: J. C. Sinke (H.C.D.V.), Den Haag.
12 8 4 5
47 48 49 50
Wit: W. C. v. Rooij (RJD.G.), Den Haag.
Wit aan zet speelt.
1. 33—29
2. 37—32
3. 39X19
4. 31X11
5. 3429
6. 29—23
24X33
28X37
22—27!
6X17
3741
41—46
7. 4440 en zwart wint.
Volgende week hopen we een volledig
overzicht te geven van den stand in onze*
wedstrijd. Er zijn nog weinig afvallers, wat
ons doet vermoeden, dat er nog een feil*
strijd zal volgen,
CorVeSponde rtfie.
J. K. te St L. Welkom als oplosser: ft
heb u geschreven.
M. J. v. d. W. te G. Met veel belangstel-
Abonnemenfsprijs^ f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
losse nummers cent
Familieberichten 33 cent per regel
Overige edverlenfiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine odverientiën f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto 10 ct. extra
Bl| contract belangrijke korting
au ue iuuusinecenxra gaat net ai met
veel anders. De meeste jongens en meis
jes gaan naar de fabriek.
Heeft vader een eigen zaak, dan is het
vaak zóó, dat hij al lang uitziet naar het
moment, dat hij hulp van zjjn oudste ont
vangen zal.
Natuurlijk rijn er ook andere gevallen.
Gevallen, waarin de ouders zich zware
opofferingen getroosten om hun kinde
ren te brengen in een werkkring, waar
naar hun verlangen uitgaat en waarvoor
ze inderdaad geschikt z(jn. Maar niet
leder kan dat
Ook mogen we dankbaar zfln voor de
niooie gelegenheden, die bestaan, om on
bemiddelde, begaafde jongelui toch te
laten studeeren.
Maar toch zijn er geva.len, waarin de
mstandigheden dwingen te arbeiden in
Positie, die we liever niet wilden of
althans niet gekozen zouden hebben.
Dit is niet altijd even gemakkelijk,
soms moet eerst een hevige strijd uitge
streden worden. In dit verband spreken
1 de hoop uit, dat al het mogelijke ge-
aan zal worden, om werkelijk begaafde
jonge menschen te brengen op de plaats,
aar zij hun talenten kunnen ontplooien.
Het gaat hier niet alleen om het be-
ang van den enkeling, maar ook van de
gemeenschap.
Gen.-maJ. A. S. de Jongh f.
Te 's Gravenhage is gisteren, 76 jaar
oud, overleden gep. generaal-majoor A.
S. de Jongh.
m ae ricnting van Singapore.
Te Singapore is het met ingang van
heden verboden zich tusschen 9 uur des
avonds en 5 uur 's morgens op straat te
bevindqen, zoo meldt de Engelsche
nieuwsdienst.
DE NED.-INDISCHE INKOOP
VAJM MATERIEEL.
S. P. T. meldt uit Canberras: Alhier
arriveerden gisteren de leider der Ned.-
Indische inkoopcommissie voor oorlogs-
materieel, schout-bij-nacht Koster. Hij
zal met de Australische autoriteiten be
sprekingen voeren omtrent afschaffing
van materieel.
HULDE VOOR ROMMEL'S
PRESTATIE.
De Duitsche pers wijdt groote aan
dacht aan de herovering van Benghazi
en de bevordering van generaal Rommel
tot Generaloberst. De „Völkischer Beob-
achter" spreekt van een meesterpresta-
tie der woestijnstrategie.
De „Berliner Börsenzeitung" consta
teert, dat de 50-jarige Rommel de be
wondering van de geheele wereld heeft.
Terwijl de Britten met groote over
macht tegen Solloem en Halfaya optrok
ken, aldus het, D..N.B., bereidde generaal
Rommel in W.-Cyrenaica den grooten
slag voor, die hem gelukt is. Op'deze
wijze hebben de heldhaftige strijders van
Solloem en Halfaya tot het succes van
generaal Rommel bijgedragen.
Korte berichten.
Uit Dublin is bericht ontvangen, dat
de president van Ierland, de Valera,
in kracht zou kunnen toenemen en mis
schien daardoor zou kunnen opstijgen rot
een leidende rol in Europa. Wat zij wil
den, dat was het versplinterde Europa,
het innerlijk verdeelde. Om dit doel te
bereiken, heeft Engeland ook in Europa
den eenen oorlog na den anderen gevoerd
De Ftihrer schilderde vervolgens hoe
Engeland om der wille van de instand
houding van zijn suprimatie achter el
kander Spanje, Nederland en met be
hulp van geheel Europa, ook Frankrijk
heeft bestreden. Voortgaande zeide hij
o.m.: dan geloofden de Engelschen ook
eens in Duitschland den factor te moeten
zien, die Europa wellicht zou kunnen
vereenigen. Thans begon de strijd tegen
den uitzonderingstoestand voor geheel
Ierland heeft afgekondigd. Nadere bij
zonderheden over dezen maatregel zijn
niet bekend gemaakt. In politieke krin
gen te Londen brengt met haar in ver
band met de aankomst van de Ameri-
kaansche troepen in Ulster.
Naar de Britsche berichtendienst
meldt, is Donderdag het bondgenoot
schapsverdrag tusschen Engeland, de
Sowjetunie en Iran in Teheran onder
teekend. (A.N.P.)
(S.P.T.) Generaal Wavell heeft zijn
hoofdkwartier ergens in Midden-Java
ingericht. Tot dusver verbleef de opper
bevelhebber in den Zuid-West-Pacific
•te Soerabaja.
De Britsche berichtendienst meldt
uit Melbourne, dat 'thoofdkw. van den
Zuidzee-raad te Washington zal zetelen.
;ot de vol
gen, meest
stond dat
te verdie-
ait iederen
iet is der-
eweest ter
Ier de vol-
2 maal een
alige Duit-
3t worden,
notiveerin-
chland vrij
zijn keizer,
militairis-
't ongeluk-
.otte zeide
nde moest
)orlog aan
'eest zijn,
n afschuw
oorgegaan
rlogen vrij
ng te stel-
.'aar onder
verstond
i, n.l. den
1 mogelijk-
ereld nog
aacht aan
en iedere
niet heeft,
a het bin-
'ele lieden
ering in de
k is, moet
cm blijven,
ld en zoo-
blijven en
komen te-
omdat het
nationaal-
en in iede-
rnblik van
ïltaat van
levenspro-
:n bepaald
:t dit ont-
igt het in
g van alle
3 van dit
en afsterr
aan den
eugenach-
bewijzen,
de oorlog
voor nieu-
weg kon
als de in-
in nieuwe
ig gebaar
:wapening
d, Ameri-
ïn ontwa-
aak ver-
n Weimar
j dat zou-
gen voort,
gene, het
■gelijk zijn
.enmaal te
methoden
als thans. Men voerde eerst den strijd
in den vorm van het samenbrengen
van coalities. Churchill heeft jarenlang
door zijn voorgangers garantiebeloften
laten aanbieden. Hij geeft thans zelf
toe, dat de Engelschen heelemaal niet
in staat geweest zouden zijn alleen te
strijden. Maar zij hebben de Oostzee
landen gegarandeerd, zij hebben de
Balkanlanden gegarandeerd. Aan iede
ren staat verklaren zij, dat Groot-
Britannië met heel zijn macht achter
hen zou gaan staan. Hun methoden zijn
ook verder dezelfde gebleven: beloften
aan al de lichtgeloovigen, kleingeloovi-
gen of dommen, die er in wilden vliegen,
verder hun poging om zooveel moge-
lijk'met het bloed van anderen de eigen
belangen te laten vertegenwoordigen.
Steeds weer moet men bedenken, dat
het Britsche wereldrijk in vierhonderd
jaren nauwelijks tien procent van het
bloed in tallöoze oorlogen heeft moe
ten vergieten, dat Duitschland vergieten
moest om slechts zijn naakte bestaan
te verdedigen.
Met de tweede Britsche methode
staat de versplintering in verband. De
Führer beschreef, hop in denzelfde"
tijd, waarin Duitschland verscheurd
was door zware binnenlandsche gods
diensttwisten, die het Duitsche volk
oneindig veel bloed kostten, Ehgeland
de mogelijkheid kreeg zich te verhef
fen tot wereldmacht. Ik moet er steeds
weer op wijzen, zoo zeide hij, dat het
niet waar' is, dat wij Duitschers de
pa»venus zouden zijn. De parvenu is
Engeland, wij niet. Wij hebben een
oudere geschiedenis, en in een tijd,
ZATERDAG 31 JAN. 1942.
De hemel is Uwe, ook is de aarde Uwe;
de wereld en hare volheid, die hebt Gij
gegrond. 0 Ps. 89 12.
Zon
op onder
9.23 18.25
1 Febr.: Volle maan.
8 Febr.: Laatste kwartier.
Maan
op onder
17.49 8.27
ZONDAG 1 FEBRUARI 1942.
Wil uit ons midden weren
De zond' en wereldlust;
Dan is de dag des Heeren
Toch eerst een dag van rust.
op onder
Zon
9.21 18.27
op onder
Maan
18.54 9.05
DE BOTERBON.
Van bevoegde zijde wordt er de aan
dacht op gevestigd, dat de voor de dis
tributieperiode van Zondag 1 Febr. tot
en met Maandag 9 Febr. a.s. aan te wij
zen bon van de boter- en vetkaart niet
reeds op Zaterdag 31 Jan. recht zal ge
ven op het koopen van de daarop ver
krijgbare artikelen.
In verband'hiermede zal het nummer
van dezen bon eerst Zaterdagavond 31
Jan. worden bekendgemaakt.
ZEEPDISTRIBUTIE.
De Secretaris-generaal van het Dep.
van Handel, Nijverheid en Scheepvaart
maakt bekend, dat de onderstaande bon
nen recht geven op het koopen van de
daarachter vermelde hoeveelheden zeep.
Toilet- en huishoudzeep.
Gedurende het tijdvak van 1 Febr. tot
en met 28 Februari a.s. geeft de met
„211" genummerde bon van de „bon
kaart algemeen" alsmede de met „G
zeep" gemerkte bon van de nieuw uit
gereikte zeepkaarten, welke respectie
velijk ten behoeve van kinderen beneden
den leeftijd van twee jaar en van een
leeftijd tusschen twee en acht jaar zijn
uitgereikt, recht op het koopen van:
hetzij 150 gram toiletzeep (samenstel
ling van na 1 Sept. 1940)
hetzij 90 gram huishoudzeep;
hetzij 150 gram zachte zeep (samen
stelling van nè 1 Jan. 1941)
hetzij 100 gram zachte zeep (samen
stelling van nè 31 Aug. 1941).
hetzy 250 gram zeeppoeder;
hetzij 450 gram waschpoeder.
De bestaande regeling ten aanzien van
de wasscherijen blijft onverminderd van
kracht.
HONDEN- EN KATTENBROOD.
Het Rijksbureau voor de Voedselvoor
ziening in Oorlogstijd maakt bekend,
dat voor de periode van 1 tot en met 28
Februari 1942 op bon 19 van de voeder-
kaart voor- honden verkrijgbaar wordt
gesteld: groep 1 10 kg hondenbrood;
groep H 10 kg hondenbrood; groep IH
8 kg hondenbrood; groep IV 5 kg hon
denbrood; groep V 4 kg hondenbrood;
groep VI 3 kg hondenbrood.
Op bon 19 van de voederkaart voor
katten wordt voor dezelfde periode IV2
kg kattenbrood verkrijgbaar gesteld.
Na 28 Febr. 1942 zijn de bonnen nr
19 van vorenbedoelde kaarten ongeldig;
zij mogen nadien niet meer worden aan
genomen.
waarin Europa een geweldig Duitsch
keizerrijk kende, was Engeland een
klein, onbelangrijk eiland.
In den vorigen wereldoorlog zag men
de mogelijkheid van de versplintering
op ander gebied. Na de onmogelijkheid
het Duitsche volk nog in dynastieke
binnenlandsche crises te verwikkelen,
zag men een nieuwe mogelijkheid in het
tegen elkaar uitspelen van de partijen.
Het is toen gelukt het Duitsche volk
inwendig langzaam murw te maken.
Er werd een gemeene opstand ontketend
door marxistische liberalistische en ka
pitalistische belanghebbenren, achter
wie als drijvende kracht de eeuwige
Jood stond. Zij hebben Duitschland toen
ten val gebracht.
Wij weten thans uit de uitspraken
der Engelschen zelf, dat zjj in 1918 aan
het eind waren, en voor hun eigen in
eenstorting stonden. De eerste wereld
oorlog kon niet verloren worden door
de verdiensten van onze tegenstanders,
maar uitsluitend door onze eigen
schuld. Het gevolg van deze ineenstor
ting was niet zoozeer dat Duitschland
met open armen door de werelddemo
cratie werd opgenomen, integendeel de
gevolgen waren de meest ontzettende in
eenstorting van politieken en oeconomi-
schen aard, die een volk ooit beleefd
heeft. (Wordt vervolgd.)
Y
