De strijd in Ned, Onst-Indië. Binnenland FEUILLETON DE PIONIERE Nederland heeft 9 millioen inwoners. Wanneer verduisteren? Uit de Provincie JAPANSCHE LANDINGEN TE BAL1KPAPAN (BORNEO) EN EN KENDARI (CELEBES). Het D. N. B. meldt uit Sjanghai: Het te Batavia uitgegeven legerbe* rloht vermeld, dat de Japannen geland i^jn te Balikpnpan nan de Qoetkuet van Borneo on te Kendarl op Celebee. Het legcrbericht voogd hieraan toe, dat de Nedenlandach-Indische troepen veraet ge boden hebben. Er z(jn evenwel geen bij zonderheden bekend. De laatste dagen is boven -de uiterste randgebieden van den Nederlandsch-Indisehen archipel een aanzienlijke activiteit van de JapanBche luchtmacht gerapporteerd. Do Japansche troepen, die op 't eiland Tarakan aan land gezet z(jn, hebben het eiland van de overblijfselen van de vij andelijke troepen gezuiverd en een aantal olievelden bezet. In het frontbericht van Borneo wordt gezegd, dat de Japansche troepen, die Koetjing (Serawok) bezet hebben, hun aanvallen op de Nederlandsch-Indische troepen aan de Nederl.-Indisch-Britsche grens op Borneo voortgezet hebben en dat zij de stad Pisang hebben bezet. De .Australische minister van oorlog, Fo.de, heeft medegedeeld naar de ,che nieuwsaien-.t uic Melbourne ver- me'dt dat elk bericht over den strijd in de bergen ten Westen van Rabaul ont breekt. Naar raming zouden de Japan ners 10.000 man met de dienovereenkom stige -bewapening aan land hebben gezet. DE JAPANSCHE AANVAL OP PALEMBANG. Het D. N. B. meldt uit Tokio: Nadat Je Japansche luchtmacht enkele dagen .e voren had vernomen, dat op het vlieg- ve'd Palembang verscheidene .vliegen de. forten" en meer dan 24 Curtiss- Hawks der Nederlandsch-Indische lucht macht aanwezig waren, deed zij Donder dag een vernietigenden aanval. Ofschoon omstreeks 15 vijandelijke ja gers ter verdediging waren opgestegen, wierpen de Japansche bommenwerpers een regen van ontplofbare stoffen op het vliegveld en vernielden verscheidene vliegtuigen op den grond. Vijandelijke jagers achtervolgden de Japansche bommenwerpers op hun te- tugtocht naar hun basis ten Noord-Wes ten van Singapore. BROOD MAG TIJDELIJK VROEGER WORDEN VERKOCHT. De secretaris-generaal van sociale za ken heeft, in verband met de huidige omstandigheden, toegestaan, dat in af wijking van het bepaalde in de arbeids wet, van heden tot en met Zaterdag 7 Fe bruari 1942 brood, dat na 8 uur des na middags van den vorigen dag gebakken of opgewarmd is, van 7 uur 's morgens af uit het gebouw met aanhoorigheden, waarin zich de broodbakkerjj bevindt, wordt vervoerd. Dit brood mag van half acht af worden verkocht of afgeleverd. WERKZAAMHEDEN BUITENSHUIS EN DE STEUN. De secretaris-generaal van sociale za ken maakt bekend, dat hg, gelet op de buitengewone omstandigheden, aanlei ding heeft gevonden goed te keuren, dat alle verdiensten, verband houdende met werkzaamheden, welke buitenshuis ver richt worden uitsluitend gedurende de huidige sneeuwperiode bij de bereke ning van den steun niet voor 2/3, maar slechts voor 1/3 behoeven te worden ge kort. VERBETERINGEN DISTRIBUTIE BONNEN OP KOMST. - Over de bonnen, die thans in omloop zijn, zgn bij den distributiedienst vele klachten binnengekomen. Een van de voornaamste bezwaren is wel, dat er zulk een gering onderscheid tusschen de a- en de b-bonnen valt waar te nemen. Deze be zwaren zullen voor de nieuwe bonnen, die in Maart zullen worden uitgereikt, worden ondervangen. Men wil probeeren den a-bonnen een forscheren ondergrond te geven dan den b-bonnen. Bovendien zal de letter a in den ondergrond in wit worden uitgespaard. De letter b wordt in zwart over den achtergrond gedrukt. Voorts zullen de letters a en b een kloe- ker formaat krijgen. Bij de nieuwe bonkaarten zullen ook de aaneengesloten bonkaarten weer wor den ingevoerd. Aan de grootte van de bonnen zal niets veranderen. 31) -o- Stom van verbazing ziet De Bruin haar an. Tot haar blijdschap ziet Gretha, .at hij kleurt, een bewijs, dat hij eerge voel heeft. „U hebt gelijk, juffrouw Verlaan. Ik handelde toen verkeerd met een mij ge heel onbekende dame." „Het verblijdt mij, dat u er zoo over denkt, mijnheer De Bruin. En nu schei den onze wegen zich. Ik wensch u ver der goede reis". Eer De Bruin van zijn verbazing be komen is, is Gretha in een zijweg ver dwenen Hij fietst nog even door, maar keert dan langzaam een laari terug naar den Laagveldschen weg. Want hij heeft in 't dorp niets te doen. Hij had Gretha ge zien in Laagveld en besloten, haar in de gaten te houden, om haar gezelschap te zoeken. Nu heeft zij hem op zijn nura- BleWlbutl» vin aehMntn. Van bevoegde zijde wordt bekend ge maakt, dat ïtf, die ten behoeve van de Duitsche Weermacht een op me6r paren skischoenen hebben afgestaan, waarvoor hun door do N S D A P, Arbeitsberalch Nlndorlande. oen ontvangstbewijs U ver strekt, ilch kunnen wenden tut den die- j trlbutledlenet, in de gemeente hunner inwoning, die op vertoon van genoemd ontvangstbewijs een of meer schoenen bons no. 1 zal ter hand stellen. Voor elk ingeleverd paar skischoenen wordt een bon verstrekt. Men kan daarbij naar keu ze een bon of bonnen voor dames-, hee- ren-, meisjes- of jongensschoenen krij gen. Extra winteruitkeering aan ondersteunden. De secretaris-generaal van Sociale Zaken heeft bepaald, dat de door de on dernemingen uitbetaalde wachtgelden met een extra-uitkeering mogen worden verhoogd, doch slechts binnen zoodanige grenzen, dat wachtgeld plus extra uit- keering gelijk wordt aan het bedrag, dat de hetrefende arbeiders anders aan steun zouden hebben ontvangen. In de op dezen voet verstrekte extra- uitkeeringen kan subsidie worden ver leend, tot het percentage, dat voor elke wachtgeldregeling afzonderlijk geldt. Dit subsidie wordt slechts toegekend voor extra-uitkeeringen, die ten hoogste 10 pet. van het wachtgeld bedragen. Een en ander geldt voor het tijdvak van 26 Ja nuari tot en met 11 April 1942. Verbetering arbeidsvoorwaarden voor Spoorwegpersoneel. De persdienst van het N.V.V. meldt In verband met het afloopen van het reglement dienstvoorwaarden van de Ne- derlandsche Spoorwegen, dat reeds voor 1 jaar verlengd was, zijn onlangs onder handelingen gevoerd tuschen de directie van de spoorwegen en den personeelraad bij de N.S. over verdere verlenging van den geldigheidsduur van het R.D.V. Van deze gelegenheid is gebruik ge maakt om een aantal wenschen en be zwaren van het personeel op het terrein der'arbeidsvoorwaarden aan de orde te stellen. Dank zij de houding van de spoorwegdirectie konden verschillende wenschen, door duizenden spoormannen sedert jaren gekoesterd, worden inge willigd. Maximumprijzen voor de gedroogde groenten. De gemachtigde voor de prijzen deelt mede, dat met ingang van 21 dezer maximumprijzen zijn vastgesteld voor: gedroogde wortelen, -boonen, -erwten, -spinazie, -prei, selderieblad en knolsel- derie. Er zullen prijzen worden gepubliceerd voor een groote verpakking, waarin door fabrikanten mag worden geleverd aan de verwerkende industrie en aan gros siers, en door grossiers aan overheids-* instellingen, ziekenhuizen en industrieën, die gedroogde groenten gebruiken voor het verstrekken van maaltijden aan hun personeel. Daarnaast zullen de prijzen voor de kleine verpakkingen worden bekend ge maakt, waarin aan het publiek moet worden geleverd. Ten behoeve van den consument zijn voor alle groentensoorten uniforme ver pakkingen ingevoerd en wel in cello- phaan van 15, 20 en 25 gram, in carton van 70, 80 en 90 gram en in tabletvorm van 100 gamr. Voor deze verpakkingen zijn eveneens uniforme prijzen vastge steld, welke te zamen met den naam van den producent op het pakje dienen te worden vermeld. Dr Ir G. L. F. Philips, f Dr Ir G. L. F. Philips, de stichter van het Philips-concern, is in den af- geloopen nacht in Den Haag overleden. Hij is 83 jaar oud geworden. Reeds als stuclent had Philips groote belangstelling voor de chemie. Dit leidde, in 1891 tot de oprichting van een gloei lampenfabriek te Eindhoven onder de firma Philips Co., waartoe een kleine leegstaande bukskinfabriek w$rd aan gekocht. De zaken gingen de eerste drie jaren niet rooskleurig, zoodat men er bijna toe was overgegaan de fabriek te slui ten. De firma Philips Co. werd in 1912 omgezet in de N.V. Philips-Gloeilampen- fabrieken. Behalve een steeds grootere productie van gloeilampen heeft de fa bricage van radio- en andere electro- technische artikelen tot de groote ex- mer gezet, eigenlijk voor de tweede maal. Dat is iemand, die niet met zich laat spe len. Hij is niet nijdig om zijn nederlaag. Met nog te meer verlangen wil hij nader kennis met haar maken. „Een nichtje van dien Vanvelden", monpelt hij. „Ik dacht het wel. Zij is niet uit een gewoon milieu". VI. Plannen. Verdonk is met zijn vrouw in de kerk geweekt. Een kennis in Laagveld past op de kinderen. Na kerktijd gaan ze op be zoek bij hun schoonzuster, maar ditmaal geldt het bezoek eigenlijk Gretha. Ze zitten in haar gezellige kamer en Verdonk vertelt. Hij heeft met zijn vrouw gesproken over de Zondagsschool. Beiden willen meewerken, want het idee is prachtig. Maar wie begint, moet niet terugdeinzen voor teleurstellingen en een goede dosis optimisme hebben. Doch het is, zooals de juffrouw zegt, als de Heere helpen wil, panaie dezer onderneming' bijgedragen. Begin 1922 heeft Dr Ir G. L. F. Phi lips zich als directeur tjit de zaken teruggetrokken. Als commissaris nam h(j nog deel aan den gang van zaken ln het bedrijf. De senaat van de Tohnlsohe Hooge- aehool te Delft verleende in 1917 aan Ir G. L. F. Philips het doctoraat hono ris causa in de technische weten schappen. De heer Lentz, hoofd van de rijks inspectie van de bevolkingsregisters te 's-Gravenhage, heeft gisteren in een ra dioreportage meegedeeld, dat het aan tal inwoners van Nederland thans de ne gen millioen heeft overschreden. De 9-millioenste is, naar het Centraal Bu reau voor de Statistiek heeft vastge steld, al omstreeks den 5den Decem ber bereikt. Maar wanneer het feit zich precies heeft voltrokken en wie de 9-millioenste is, kan voorshands nog niet worden vastgesteld; pas over en kele maanden zal men nauwkeuriger de periode van twee of drie dagen kunnen bepalen, waarin de dag is gevallen, waarop de Nederlandsche bevolkings boekhouding, die het aantal inwoners registreert, negen millioen persoons kaarten in haar registers had staan. Geheel nauwkeurig is het niet gemak kelijk vast te stellen, daar niet alleen geboorte, maar ook vestiging uit den vreemde hierbij een rol speelt. Over de bevolkingstoeneming van 8 op 9 millioen heeft Nederland tien jaar en drie maanden gedaan. In 1931 was ons bevolkingscijfer dus 8 millioen. In 1844 bedroeg het 3 millioen. De volgepde millioenen werden volgemaakt respectievelijk in 1879, 1897, 1911 en 1922. Wat het geboortegetal betreft: dage lijks worden gemiddeld 500 kinderen geboren; dagelijks overlijden ongeveer 220 personen. Hierdoor komt men tot een geboorteoverschot van c100.000 per jaar. De vermindering hiervan door emigratie enz. kan men practisch ver- waarloozen. Deze bedraagt nog geen 1000 per jaar. De provincies N.-Brabant en Limburg staan met hun geboorte cijfer bovenaan. Voor een deel is dit gelegen in het feit, dat deze een agra rische bevolking hebben met een weinig eischend levensniveau. Van 1940 op '41 steeg het geboorte cijfer aanmerkelijk, vooral door toene ming van het aantal huwelijken. Novem ber 1941 gaf echter een absoluut laagte- punt te zien met 17.5 per 1000 inwoners. Bedroeg het geboortecijfer in 1940 on geveer 184.000, voor 1941 mag naar schatting gerekend worden op 183,000. Thans telt Nederland 271 inwoners per km2. Binnen ons land zijn Schiedam en Den Haag het dichtst bevolkt. Schiedam telt volgens de gegevens van 1939, 7712 inwoners per km2. Schiermonnikoog dan kunnen we veel. En wat de juffrouw gaat doen, is werken in Zijn wijngaard. Moet daarop eigenlijk geen zegen rusten? Als was het slechts, dat er één kind van ongeloovige ouders tot Jezus werd gebracht. Het kan wel voor elkaar komen. Hij zal helpen. Hij kent wel enkele mannen en vrouwen, die allicht genegen zijn, hun kinderen te zenden. En als hun kinderen, hij bedoelt de kinderen van de gemeenteleden in Laagveld, de kern wil len vormen, dan is er althans een begin. De groote moeilijkheid is, een plaats te vinden, waar de school gehouden kan worden. Zijn vrouw heeft gezegd, dat er misschien een lokaal van de Openbare school kan worden gehuurd, maar Ver donk gelooft er niets van. De\gemeente- raad is zoo vijandig als wat. Neen, daar komt niets van in. En bovendien, het mocht eens op een teleurstelling uitloo- pen, dan zou er reden tot spot geweest zijn. En nu weet hij maar één oplossing. Zijn vrouw gaat er mee accoord. Als de juffrouw genoegen zou willen nemen met hun groote keuken, om te heeft verhoudingsgewijs hst kleinste aantal inwoners met 5.01 per km2. Wat het totaal aantal inwoners be treft, gaven de jaren 31 tot 37 een voortdurende stijging te zien. Na een inzinking in 37 begon het aantal ln 38 en 39 woer te stijgen, ln 1940 begon het weer af te nemen. WOENSDAG 28 JAN. 1942 's Morgens tot 9.27 u. 's Avonds van 18.19 p. Besmettelijke ziekten. Gedurende de week van 11 tot en met 17 "Jan. 1942 kwamen in de provincie Zeeland drie gevallen van roodvonk voor n.l, één te Kruiningen, Rilland- Bath en Wolphaartsdijk. Voorts kwam een geval van paratyphus voor in St. Jansteen en een geval van pplimejelitis te Hontenisse. P. T. T. Overgeplaatst met ingang van 1 Febr. 1942 de adjunct-commies bij den Post-, Telegraaf- en Telefoondienst, J. Post- m a, van Veenendaal naar het post-, te legraaf- en Telefoonkantoor te Mid delburg. Middelburg. De kosten van vakonderwijs in de lichamelijke opvoeding. De burgemeester heeft het bedrag, dat per leerling over het tijdvak 1 Februari tot 31 December 1942 betaald zal worden voor de open bare ulo-scholen aan belooning voor vak onderwijzers in de lichamelijke opvoe ding, bepaald op f 7,28. Hij heeft daarbij overwogen reeds een leerkracht voor de U.L.O.-school voor jongens te hebben benoemdi er nog een te zullen benoemen voor de U.L.O.-school voor meisjes, die ieder f 689,70 per jaar zullen ontvangen, ter wijl het aantal leerlingen van beide scholen volgens de laatst bekende gege vens 173% bedraagt. De Griffioen gaat over van de Ge meente op de Diaconie der Ned. Herv. Gemeente. Volgens een besluit van den burgemeester wordt „De Griffioen" aan den Seissingel nr 100 met erf en tuin verkocht aan de Diaconie der Ned. Herv. Gem. voor f 18.000. Het ligt in de bedoeling der diaconie om de Griffioen' de plaats te doen inne men van het verwoeste pand voor ouden vltn dagen in de Lombapdstraat. Nóg steeds weer ijsvermaak. Na dat Maandag niet gereden is op de baan van de Middelburgsche ijsclub, zal dit heden, Dinsdag, weer wel het geval kun nen zijn, want het bestuur heeft gisteren alle krachten ingespannen om de baan sneeuwvrij en spiegelglad te krijgen en de bestuursleden hebben daartoe per soonlijk medegewerkt. Men hqppt nu Woensdagmiddag hard rijderijen te houden voor de leden en wel voor de meisjes en jongens van 14 tot 17 en voor dames en heeren van 18 jaar en ouder. Verbetering. De naam van den ambtenaar ter secretarie, die aan den Elfstedentocht deelnam, was G. Grolle- man. Goes. Onze stadgenoot, de heer J. A. Dekker, ambtenaar ter secretarie van 'sHeer Arendskerke, is met ingang van 15 Februari a.s. benoemd tot ambtenaar ter secretarie te Alkemade (gem. Roe- lofarendsveen). Zuid-Beveland. 's-Heer Abtskerke. Vrijdagavond j.l. gaf het Kinderkoor „Zangvogeltjes" dp eerste uitvoering in het gebouw „Irene". Ondanks het ongunstige weer, was het geheele gebouw gevuld. Er werden o.a. ten beste gegeven: „Bloemen dragen", „De Vrachtrieër", „Een poesje en een Beertje en Meester do, re, mi". De heer J. H. Tamminga, directeur van het koortje, mag met groote vol doening op dezen uitstekend geslaag den avond terugzien. Aan het eind van den ovond was de heer Deurloo de tolk van de aanwezigen, toen hij het koortje en vooral den heer Tamminga dank bracht voor den ge- nötvollen avond. De heer Tamminga ontving van de leden van zijn koortje bloemen als blijk van waardeering. Borssele. Zaterdagavond werd alge- beginnen? Dat behoeft niets te kosten En dan kunnen ze verder zien. „Maar dat is een pracht van een op lossing!" roept Gretha enthousiast uit. „Ik wilde zoo graag gauw beginnen. Maar we gaan naar den winter en dan zit ik met verwarming. In uw fteuken is dat in orde. Er moet ook iets voor be taald worden. Ik zal er wel over spreken met den dominee. Desnoods betaal ik aanvankelijk uit eigen zak. We kunnen beginnen." Verdonk lachte smakelijk. „U houdt van aanpakken," zegt hij vol bewondering. Zooiets moet Gretha meer hooren. Ze begrijpt dat niet, want zoo is zij altijd geweest. Ze is er ook niet door gevleid en zegt, zonder scrupules: „Dat spreekt vanzelf. Als men iets wil, moet men aan pakken. Ik kom morgen of overmorgen met u spreken. Misschien kunnen we a.s. Zondag beginnen. Er is geen enkele reden, om langer te wachten, nu het be sluit feitelijk genomen is. Vanavond ga ik naar de pastorie. Ik heb dominee op mijn hand." meene vergadering gehouden van de Kolenvereenlging over het jaar 1041. De voorzitter v. Loon opent de verga dering, waarna de notulen worden voor gelezen en onveranderd goedgekeurd. B(j rekening en verantwoording bleken do Inkomsten f 6830,87, de ultgavon f6903,29, nudeolig nulde f63,42. Daarna had plaat» de benoeming van een secretaris wegens het overlijden van den vorigen secretaris, dhr H. Korten- bout. Als zoodanig werd de heer Job Fraanje met 78 stemmen benoemd. Tot leden van de commissie tot nazien van de rekening 1942 werden gekozen M. Krijger Mz., C. Vermerris en Jacobus Priester. Dhr A. Walhout Jz. werd benoemd tot penningmeester en dhr A. Corstanje werd herbenoemd tot bestuurslid. Be sloten werd om voor het lossen der kolen vaste lossers te nemen op ar beidscontract. Het bestuur heeft hen f 25 vergoe ding gegeven voor de vele werkzaam heden, verricht tijdens het overlijden van den secretaris. Besloten werd te trachten wegens kolenschaarschte voor de leden hout te koopen. Het vervoer der kolen zal wederom bij inschrijving gegund worden. De na druk werd er nog op gevestigd geen B gelden te storten zonder boekje af te laten teekenen. Tot klokluidster is benoemd mej.. A. Walhout Jr.—-Huizen. lerseke. Gemeente-begooting. De gemeente-begrooting 1942 is door den burgemeester vastgesteld met op den gewonen dienst een totaal aan inkom sten en uitgaven van f160.200,en op den kapitaaldienst een totaal aan inkomsten en uitgaven van f649.763,37. De begrooting sluit zonder eenige extra rijksbijdrage en met een post van on voorzien van f 1553,tegen f 80S, in 1941. De uitgaven zijn aanmerkelijk hooger, doch deze stijging kon door de meer dere inkomsten vrijwel worden gedekt. De opbrengst van de belastingen, die alle op het maximum staan, wordt thans geraamd op rond f 45.500, tegen f 41.000 in 1941. De salarissen moesten over de geheele linie 5 pet. hooger worden geraamd, ter wijl die der politie 10 pet. hooger moes ten worden uitgetrokken. Voor het ont werpen van een uitbreidingsplan der ge meente is een bedrag van f 1000 uitge trokken. Het subsidie aan het Burg. Armbe stuur moest worden verhoogd van f 6300 op f 8500. Voor den bouw van arbeiderswonin gen is f 60.000 uitgetrokken, zoo.wel in inkomst als voorschot van het rijk, als in uitgaaf als voorschot aan de stichting volkshuisvesting Yerseke, en voor den particulieren herbouw zijn overeenkom stige posten opgebracht, ieder van f 250..000. Vervolgens zijn uitgetrokken een gewone rijksbijdrage in de oorlogs- en defensieschade van f 1570 en een buitengewone rijksbijdrage in die kosten, groot f 144.600, waarvan f 99.000 be schikbaar wordt gesteld aan de stichting volkshuisvesting Yerseke ter uitvoering van het onteigeningsplan voor deh we deropbouw, terwijl voor herbouw van den gemeentetoren een post van f 55.000 is uitgetrokken. In het algemeen kan gezegd worden, dat, gelet op de tijdsomstandigheden, de begrooting geen ongunstig beeld ver toont, terwijl nog eenige reserve beschik baar blijft voor de begrootingen 1943 en 1944. De door den burgemeester vastge stelde begrooting van het gasbedrijf wijst zoowel in baten als in lasten een totaal aan van f 47.697 en in kapitaals ontvangsten en uitgaven een totaal van f 6402. De door den burgemeester goedge keurde begrooting 1942 van het Burg. Armbestuur sluit met een totaal-be drag van f 19273.43V2. De heer L. Stoel heeft zijn benoe ming tot lid van het fiurg. Armbestuur aangenomen. Kruiningen. Zondagmiddag kwam de landbouwer J. v. N. in de Voorhoute straat zoodanig te vallen, dat hij bleef liggen met een schedelfractuur, waar door hij veel bloedverlies had. Na bin nengebracht te zijn bij omwonenden werd v. N. per brancard naar zijn woning ver voerd op advies van Dr N., die^een her senschudding constateerde. Dien middag bezoekt zij Lankman, en vertelt kort en goed van haar voornemen. Eigenlijk wil zij hem annexeeren voor het voorgenomen werk in Laagveld. In elk geval wil bij mogelijk wel bijspringen, wanneer zij om de een of andere reden verhindert is. Weerloo kan zij niet vra gen. Het hoofd zou kunnen. Maar Lank man komt toch wel het eerst in aan merking. „Hoe komt u er bij?" vraagt hij ver baasd. „Weet ik niet precies. 'tWas een soort ingeving, toen ik den eersten avond bij dominee op bezoek was. We spraken toen over Laagveld." „Hm. Dominee heeft er met mij ook eens over gepraat. Ik zou er eens over denken." „Ja," lacht Gretha. „Is mij verteld. Maar u denkt er zoo lang over." „Je hebt mij er niets van verteld," segt juffrouw Lankman. Lankman lacht. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1942 | | pagina 2