TIJD
Christelijk Dagblad voor Zeelan
IDELBURG
AANBOD
DAGKALENDER.
it van
URG.
riïïe,
ida
;n!
p 128
de vorst
[haring er ram
lkking.
jjongen
coop:
irstestroo,
coop:
eternitbuis,
iuishoudster.
cmeskunst-
atsen,
DINSDAG 27 JAN. 1942
56e JAARGANG - No. 98
Firme Boex^anae! J. j. FANOY
Weekabonnem=nio-, w->or Mddelburg
Goes en plaatsei waar «en agenl Is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
Nederlands grootste bedrijf.
De strijd aan het ^Oostfront - Pantserslag In
Noord-Afrika - De Japanners blijven oprukken -
Thailand strijdt piede met Japan - De confe
rentie te Rio Janeiro.
BONNEN VOOR
VOEDINGSMIDDELEN.
dinsdag 27 jan. 1942.
oorlogsverklaring van
thailand aan engeland
en de ver. staten.
e
^et loon
'rodent,
onge-
welke
|,bij Uw
geldt
lit oude
maken.
In als U
|heerl!;k
tanu^o
Oorlogstijd.
30 21.30
5.00 UUR
IVilJ. N.V.
porden opgenomen
iën van één tot
0.55 bij vooruit-
regel meer 11 ct.
Iels. Onder letter
ct. verhooging.
BEIDER
A. RIJK, Wol-
ïing beschikbaar.
ind of met Mei:
dienstbode.
HUWENHUIJZE,
bstdijk C 45.
tzn, A 71, Noord-
(W.).
Maart of April.
Boschhoek, Se-
per bos.
postweg, Kapelle.
|oor schoorsteen
ïL (Emmer),
inkantoor, Schore.
blandsche dracht.
BLOK, Kerkplein
evraagd:
37-39. Br. m. prijs-
De Zeeuw, Goes.
Le Cointre N.V.
pes.
Bureaux Lange Vorsls^aa! 70, Goes
PoslrekeniriQ 44455 - "e'eioon 2438
Bii<ar,ioor Middelburg;
longe Gisisi'aa' eo Noo'dwea 155
Dheceti'-Hoordfedaoeur
A, DE LANGE ie Goes
AbonnementsDfiL - o-r kwabaal
Familie be richten 33 cent per r°gel
Overige adveUent'ën 30 cent per reael
Ingezonden mer^cLe' a^n 60 c="t per recel
Kleine edverteniiën f 0.55 b j vooruitbeiaHrg
Adverlenliën onder lelier of motto 10 ct. extra
B!| contract belangrijke korting
„Economische Voorlichting", het week
blad van den Economischen Voorlich-
tingsdiensttingsdienst, bevat een interes
sant artikel over de, Nederlandsche
Spoorwegen. Bekend is, dat het begin
niet vlot van stapel liep. De eerste po
gingen, één van een particulier en één
door middel van een wetsontwerp, mis
lukten. Verhaald wordt van een in onze
Wetgeving onbekende en uniek gebleven
wijze, waardoor nieuw leven in de spoor
wegaffaire werd geblazen.
Koning Willem I was overtuigd van
het belang, verbonden aan den aanleg
van een spoorwegverbinding tusschen
de Nederlandsche havens en den Rijn en
bepaalde daarom bij K.B. van 30 April
1838, dat, in hét algemeen belang en in
dat van den Kandel. aanleg van een
spoorwegverbinding van Amsterdam met
Arnhem over Utrecht met een zijtak
Rotterdam—Utrecht zou plaats vinden.
Het Rijk zou voor dezen aanleg een geld-
leening verstrekken.
Nog een typisch koninklijke geste
werd aan dezen merkwaardigen vorm
van wetgeving verbonden, n.l. de Koning
stelde zich persoonlijk garant voor de
aan de aandeelhouders uit te keeren
rente.
Toch duurde het tot. het optreden van
het z.g. „spoorwegministerie", het in 1860
opgetreden Kabinet Van Hall-Van Heem
stra, voor er schot in de zaak kwam.
In tien jaar tijds verviervoudigde het
aantal K.M. rails. De- volgende tabel
geeft een overzicht gedurende een eeuw:
Jaar Lengte
in km
1839
1845
1850
1855
1860
1865
1870
15,9
153,0
176,4
311,2.
334,9
775,9
1418,6
Jaar
1875
1880
1885
1890
1895
1900
1905
Lengte
rn km
1619,6
1845,6
2428,4
2674,1
2697,3
2780',9
3066,3
1910
1915
1920
1925
1930
1935
1940
In 1929 vond de laatste uitbreiding
plaats.
Daarna werd op verschillende haan
vakken de dienst gestaakt.
Nieuwe wegen werden ingeslagen op
het gebied van de electrificatie, verbete
ring van materieel, umiformeering van
het reizigersverkeer etc. Zoo kwam een
gemoderniseerd bedrijf tot stand, waar
over, evenals bij de P. T. T., een nieuwe
geest vaardig werd.
Met hun 30.000 man personeel en hun
f 400 millioen aan bezittingen, vormen de
Nederlandsche Spoorwegen het grootste
bedrijf van het land, dat in 1939 ruim
100 millioen reizigers vervoerde (76 pet.
van het intercommunale personenver
voer) en één kwart van het goederenver
keer op zich nam.
Niet minder belangrijk is de positie
der Spoorwegen als opdrachtgevers. In
de periode 19341940 werd f 40.000.000
voor rollend materieel uitgegeven en
f 20.275.000 voor weg en werken (brug
gen, bovenleidingen, onderstations enz.).
Geraamd werd, dat in 1941, 1942 en 1943
een totaal-bedrag van f 47.000.000 aan
bouworders zal worden uitgegeven, en
dat hiervan 90 pet. zal worden gegund
aan de binnenlandsche industrie.
Wat niet algemeen bekend zal zijn, is,
dat 'ons spoorwegljedrijf waarover in
het verleden zooveel treurzangen zijn ge
hoord bovenaan staat op het gelved
van de efficiëncy. Een onderzoek naar
de arbeidsprestatie van het personeel, de
gebruiksintensiviteit van het in het be
drijf vastgelegde kapitaal, de exploitat'e-
uitgaven per treinkilometer en de kwali
teit van de Nederlandsche Spoorwegen
in vergelijking met 16 andere Europee-
sohe landen, bracht ons land op de
eerste plaats.
Generaal J. C. Pabst t
Generaal J. C. Pabst, die sedert 1923
Nederlandsch gezant en gevolmachtigd
minister te Tokio was, is Zaterdagmor
gen vroeg, op 68-jarigen leeftijd, na een
hartaandoening in het St. Lukas-hospi-
taal te Tokio overleden.
Generaal Pabst was, toen hy in lage-
ren rang by den generalen staf geplaatst
was, gedurende vele jaren belast met de
besiuaeering van den militair-politieken
toestand in Japan en China en toonde
zich bijzonder deskundig, zoowel wat de
kennis van Japan betreft als op het
terrein van de politieke vraagstukken
van het Verre Oosten.
Na herhaaldelijk in Nederland werk
zaam te zyn geweest als docent zoowel
®'8 ky den generalen staf, was hij van
\t j n^tair attaché bij de
Neq. gezantschappen te Tokio en Pe
king. In 1923 werd hij benoemd tot bui
tengewoon gezant en gevolmachtigd mi
nister te Tokio, in welke functie hij tal
van besprekingen heeft gevoerd met
hooge Japansehe autoriteiten. Generaal
Pabst zijn enkele hooge Chineesche ën
Japansehe eereteekenen verleend.
Jaar Lengte
in km
3324.7
3584,5
3624.2
3678.8
3713.3
3520,0
3314,0
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel van de Duit-
sche weermacht deelde Zondag
in een extra-bericht mede:
In Noord-Afrika heeft de aan
val der Duitsch-ltaliaansche af-
deelingen tot een volledig succes
geleid. Ten Noord-Oosten van
A g e d a b i a zijn sterke Britsche
strijdkrachten met zware verliezen
en ijn Noord-Oostelijke richting
teruggeworpen. Talrijke gevange
nen vielen ons in handen. Wij
hebben 143 pantserwagens en 80
stukken geschut buitgemaakt pf
vernield.
Het Duitsche weermachtsbericht
van Zondag luidde: f
Aan het Oostelijke front duren
de gevechten by felle kolfde voort.
Bij het afweren van en vyande-
lijken aanval in het gebied tén
Zuid-Oosten van Charkow zijn
verscheidene Sowjet-pantserwa-
gens stukgeschoten. Aan het K a-
r e 1 i s c h e front hebben Duitsche
en Finsche luchtstrijdkrachten den
vijand aanzienlijke verliezen aan
menschen en materiaal toege
bracht. In de wateren bij het Vis-
scbersschiereiland is een klein
transportschip door bommen tot
zinken gebracht.
Duitsche gevechtsvliegtuigen
hebben de installatie der vliegvel
den Luka en Halfar op Mal
ta met zware bommen bestookt.
Tuschen 17 en 23 Januari heeft
de Sowjet-luchtmaeht 110 vlieg
tuigen verloren, waarvan er,59 in
luchtgevechten en 17 door lucht-
doelgesehut werden neergehaald.
De rest werd op den grond ver
nield. In dezelfde periode gingen
aan het Oostelijke front 16 Duit
sche vliegtuigen verloren.
Het opperbevel der Duitsche
Weermacht maakt bekend:
In het Oosten voortdurende ge
vechten.
In de wateren rondom Engeland
hebben gevechtsvliegtuigen in den
afgeloopen nacht ten Westen van
Pembroke een vry groote
vrachtboot met bommen zoo
zwaar beschadigd, dat zij verloren
geacht kan worden. Andere nach
telijke aanvallen der luchtmacht
waren gericht op een haven aan
de Zuidwestkust van het eiland.
In Npord -IA f r i k a hebben
de Duitsch-ltaliaansche formaties
den verslagen tegenstander ach
tervolgd en hem in nieuwe gevech
ten nieuwe zware verliezen aan
menschen en materieel berokkend.
Alleen reeds gisteren werden 96
tanks, 38 stukken gesehut en om
vangrijk ander oorlogstuig buit
gemaakt of vernietigd.
In de Middellandsche Zee heb
ben Duitsche gevechtsvliegtuigen
ten Noorden van Tobfoek een
Britsche vlootformatie tot stillig
gen gedwongen en voltreffers op
een lichten kruiser geplaatst. Bij
een aanval van Duitsche gevechts
vliegtuigen overdag op het vlieg
veld Haifa op het eiland Malta
werden bommen op hangars en
tusschen geparkeerde vliegtuigen
geplaatst. Duitsche jagers schoten
hierbij in luchtgevechten zonder
eigen verkezen 8 Britsche vlieg
tuigen jieer.
LANDINGSPOGING OP DE
KRIM VERIJDELD.
Aan de Zuidkust van de Krim is in
den nacht van Donderdag op Vrjjdag een
nieuwe Bolsjewistische landingspoging
met succes afgeslagen. In den rug der
Duitsche troepen, dieSebastopol
omsingelen, probeerde de vyand onder
bescherming van den nacht een afdee-
ling van een twee honderd man aan
land te zetten. De Duitsche kustbeveii-
ging nam evenwel de Sowjetschepen zoo
doeltreffend onder vuur, dat zij hun
plan niet ten uitvoer konden brengen,
maar naaf zee moesten terugkeerën.
s Voor zoover tot dusver bekend, heb
ben de Bolsjewieken Zaterdag 34 vlieg
tuigen verloren en wel 21 in luchtge
vechten, vier door Duitsche luchtdoel
artillerie en de rest op den grond. De
Duitschers verloren, naar het D. N. B.
te Berlijn vernam, vier vliegtuigen.
AANZIENLIJKE BUIT IN
NOORD-AFRIKA.
Het 602e communiqué van het Itali-
aansche hoofdkwartier luidt:
Zaterdag zijn hevige gevechten gele
verd ten Oosten en ten Zuid-Oosten van
A g e d a b i a. Fantserafdeelingen der
mogendheden van de Spil hebben eenige
vijandelijke gepantserde afdeelingen in
gesloten en vernietigd. Verscheidene de
zer pantserwagens verkeerden in goeden
staat en worden door onze afdeelingen
gebruikt. Het aantal gevangenen, hoe
wel nog niet nauwkeurig vastgesteld, is
aanzienlijk.
By deze operaties hebben de afdeelin
gen te land 11 Engelsche vliegtuigen
neergeschoten of op den grond vernield.
De Italiaansch-Duitsche vliegerafdeelin-
gen, die op doeltreffende wyze met de
pantserdivisies samenwerkten, hebben de
vijandelijke achterhoede aangevallen en
vliegvelden en concentraties van geme
chaniseerde strijdmiddelen bestookt.
In het centrale bekken van de Middel
landsche Zee hebben schepen van onze
vloot, die een konvooi begeleidden, twee
vijandelijke torpedovliegtuigen neerge
schoten. Een derde torpedovliegtuig en
een vliegtuig van het type Beaufighter
werden door Duitsche jagers vernield.
De operaties ter vernietiging van ha
venwerken en militaire doelen op Malta
Werden voortgezet.
Engelsche vliegtuigen hebben in den
afgeioopen nacht oranabommen op Ca
tania en Comiso laten vallen
zonder schade te veroorzaken.
Het opperbevel van de Italiaansche
weermacht meldde gisteren:
De in het gebied ten Noord Oosten
van A g e d a b i a opereerende gemoto
riseerde en pantserstrijdkrachten van de
spil hebben gisteren sterke Engelsche
pantserformades aangevallen en haar
zware verliezen toegebracht. Een zeer
groote hoeveelheid oorlogsmateriaal
werd op dezen zegevierenden dag ver
nield of buitgemaakt.
De nederlaag van den tegenstander,
welker omvang nog schijnt toe te ne
men, heeft onzen afdeelingen uiterst
geringe verliezen gekost. Zware zand
stormen hebben het Italiaansche en het
Duitsche luchtwapen verhinderd den
landstrijdkrachten hun op de vorige da
gen verleende hulp ten deel te doen
vallen.
Een nieuw groot convooi is ondanks
felle en nadrukkelijke tegenactie van
den vijand in Lybië aangekomen. Een
der talrijke schepen van het konvooi
werd getroffen en ging vervolgens on
der. Het schip had troepen aaii boord,
die bijna allen op in konvooi varende
torpedobootjagers konden worden over
genomen, en die eveneens op de plaats
van bestemming zijn aangekomen. De
andere schepen en de konvooieerende
vaartuigen hebben niet de minste scha
de opgeloopen.
Een van onze duikbooten is niet op
haar steunpunt teruggekeerd.
De doelen op Malta zijn met bommen
van alle kalibers aangevallen.
DE STRIJD OP MALAKKA.
Aan het Moulmein-front wordt hevig
gevochten, zoo meldt de Britsche be
richtendienst uit Rangoon.
Volgens een bericht van het Japan
sehe hoofdkwartier zijn te Singapore
versterkingen door de luchtmacht aan
gevoerd uit Nederlandse h-Indië
en Britsch-Indië.
Naar te Tokio verluidt, is de belang
rijke stad Mersing aan de Oostkust van
Malakka door Japansehe troepen bezet.
Vogens de laatste frontberichten van
het front naderen de vernietigingsge
vechten tegen ongeveer 15.000 Britsch-
Indiërs, Australiërs en Engelschen ten
Zuiden van Klang op Malakka hun einde.
De Japansehe luchtmacht bombardeert
de wegen waarlangs de vjjand terugtrekt
en de vesting Singapore.
(D. N. B.). De laatste berichten van
het front op Malakka melden, dat de
vernietiging van de vijandelijke strijd
krachten in den omtrek van Kelang
groote vorderingen maakt en dat de Ja
panners in dezen sector snel oprukken.
De aan de Westkust optrekkende troe
pen stonden Zondagmiddag In de buurt
van Senggarang, 15 km ten Oosten van
Batoe Pahat.
Naar Domei meldt, zijn gisteren de
strategisch belangrijke plaatsen Ayer
Itam en Kloeang in bet centrum van
Zuid-Malakka door de Japanners ingeno
men.
25 Jan. tot en met 31 Jan. 1942.
06 A brood 4 rants, brood of gebak.
06 B vleesch rants, vleesch of vl.w.
06 A vleesch i rants, vleesch of vl.w.
06 B vleesch *4 rants, vleesch of vl.w.
06 A aardapp. 1% kg. aardappelen.
06 B aardapp. kg. aardappelen.
25 Jan. tot en
197 algem.
05 C, 05 D
reserve
198 algem.
199 t/m 202
algem.
06 D—07 D
reserve
203 algem.
209 algem.
210 algem.
204 t/m 208
algem.
06 A t/m 09 A
melk I
06 B t/m 09 B
melk I
mot 21 Fobr. 1942.
1 kg. suiker.
50 gram cacao.
500 gram jam.
1 rants, bloem, brood of
gebak.
250 gram rijst.
250 gram havermout of
peulvruchten.
250 gram gort.
100 gram vermicelli of
maizena.
100 gram kaas.
3Yn liter melk.
1% liter melk.
24 Jan. tot en met 31 Jan. 1942.
-06 boterrants, boter.
06 vetA rants, boter m, reductie.
BIJZONDERE RANTSOENEN.
21 Dec. tot en met 31 Jan. 1942.
57 boter125 gr. boter.
57 vet125 gr. boter m. reductie.
28 Dec. tet en met 21 Febr. 1942.
193 algem.250 gram koffiesurrogaat.
19 Jan. tot en met 7 Febr. 1942.
04 B, 04 C,
04 D reserve 1 stuks eieren.
Geldige bonnen voor diverse artikelen.
28 Dec. 1941 tot en met 21 Maart 1942.
15 petroleum2 liter petroleum.
4 Jan. tot en met 14 Febr. 1942.
26 petroleum. 2 liter petroleum.
Tot 31 Jan. 1942.
07 K.F. brand
stoffen 1 eenheid brandstoffen.
05 t/m 07 H.K.
brandstoffen 1 eenheid brandstoffen.
Tot 30 April 1942.
13 en 17 H.K.
brandstoffen 1 eenheid brandstoffen.
08 H.K. brand
stoffen 2) 1 eenheid brandstoffen.
Tot 31 Jan. 1942.
12 t/m 20 C.V.
brandstoffen 1/ eenheid brandstoffen.
Tot 30 April 1942.
23 t/m 28 C.V.
brandstoffen 1 eenheid brandstoffen,
le t/m 8e per.
brandstoffen 1 eenheid brandstoffen.
1 Jan. tot en met 31 Jan. 1942.
194 algem. 1 rantsoen zeep.
F zeep1 rantsoen zeep.
F toiletzeep 75 gr. toiletzeep 80
1 Jan. tot en met 30 April 1942.
L textiel
(mannen) 50 gram scheerzeep.
1) Hierop geen anthraciet verkrijgbaar.
2) Hierop uitsluitend turf verkrijgbaar.
De volgende bonnen zijn binnenkort
niet meer geldig.
De levensmiddelenbonnen welker gel
digheidsduur op Zondag aanvangt, mo
gen reeds worden gebruikt op Zaterdag
daaraan voorafgaande, met uitzondering
van den bon voor vleesch en vleesch-
waren.
Na Vrijdag 23 Jan.: 03 boter en vet.
Na Zaterdag 24 Jan.: 01 t/m 03 D re
serve; 01 C reserve; F en G rijst; 04
brood, vleesch; 179 t/m 192 algemeen.
Bonnen 05 aardappelen blijven geldig
tot en met 31 Januari 1942,
Bonnen 195 algemeen (peulvruchten)
blijven geldig t/m 21 Februari "1942.
Volgens een Reuterbericht wordt van
Engedsche zijde officieel bevestigd, dat
de. Japanners Batoe Pahat hebben bezet.
JAPANSCHE VLOOTOPERATIES IN
RICHTING VAN N.-ZEELAND.
TOKIO, 25 Jan. (D. N. B.). Ten Oos
ten van Nieuw-Guinea en ten Noorden
van Australië worden de operatigs van
de Japansehe vloot voortgezet, ongeveer
in de richting van Nieuw-Zeeland. De
Australische oorlogshaven Port Darwin
ligt reeds binnen het bereik van de Ja
pansehe vliegtuigmoederschepen.
Heere, myn God! ik zal U met mijn
gansche hart loven, en ik zal Uwen naam
eeren in eeuwigheid, Ps. 86 12.
Zon
op onder
9.29 18.18
Maan
op onder
14.29 5.12
1 Febr.: Volle maan.
8 Febr.: Laatste kwartier.
KOLONISEERENDE
NEDERLANDERS.
Nederland heef op kolonisatiegebied
een uitstekende reputatie. Meermalen
hebben buitenlanders, die tot oordeelen
bevoegd geacht kunnen worden, er waar-
deerend over geschreven.
Wy kunnen wijzen op wat in Oost- en
West-Indië in den loop der eeuwen is
tot stand gebracht, op wat koloniseemi-
de Nederlanders presteerden in Zuid-
Afrika, Noord-Amerika, Canada, Brazi
lië, Frankryk enz.
De Nederlanders waren waarlijk geen
lui, die een overdreven gehechtheid aan
moeders pappot aan den dag legden,
maar er op uit trokken om zich, tot zelfs
in verre werelddeelen, een bestaan te
verzekeren. Ze wisten, dat hun, althans
in het begin, ontberingen wachtten en
dat er buitengewoon hard moest worden
gewerkt. Voortdurend werd er gewaar
schuwd tegen de voorstelling, als zou
men in den vreemde slapende rijk kun
nen worden. Ook de eerste brieven na
het vertrek der emigranten, wezen meest
al op die bezwaren en moeilijkheden,
maar men zette door en vaak met een
verrassend resultaat.
Het trekken zit vele onzer landgenoo-
ten in het bloed en waren de laatste ja
ren vóór den oorlog de mogelijkheden
tot emigreeren niet zoo uiterst beperkt
geweest, dan zouden zeker nog meer
Nederlanders zijn uitgezwermd.
Als het dan ook straks zóó zal wor
den, dat in Oost-Europa een groote iuim-
te voor kolonisatie komt, dan zullen ze
ker ook weer Nederlanders daarvan ge
bruik willen maken.
Het laat zich aanzien, dat hier voor
al voor land- en tuinbouwers plaats zal
zijn. In de Oekraïne zullen ongetwijfeld
onze Nederlandsche agrariërs weikom
zijn. Juist op dit gebied staat Nederland
vóór aan.
Natuurlijk zal er gezorgd moeten wor
den voor deugdelijke voorlichting. De
meeste tegenslagen op emigratiegebied
waren juist in vele gevallen hieraan te
wijten, dat het aan die voorlichting ont
broken had.
Ook zal er zeker al het mogelijke aan
dienen gedaan te worden, dat de koloni-
seerende Nederlanders in den vreemde
Nederlanders blijven, wat om verschillen
de redenen gewenscht is (kerkelijk leven,
onderwijs, cultureele ontwikkeling enz.).
Dat kan, wanneer aan Nederlanders be
paalde, besloten gebieden worden aange
wezen.
Het D.N.B. meldt uit Bangkok: De
plaatsvervangende minister van buiten-
landsche zaken heeft medegedeeld, dat
Thailand Engeland en den Vereemgden
Staten den oorlog heeft verklaard.
Onmiddellijk na de oorlogsverklaring
van de Thailandsche regeering aan
Groot-Brittannië en de Vereenigde Sta
ten is aan het Thailand-leger, dat sedert
meer dan een maand de grens tezamen
met het Japansehe leger verdedigt, be
vel tot oprukken gegeven. Het Thai
landsche leger is op 25 Januari, des
middags door- zyn opmarsch op Bir-
meesch gebied het offensief begonnen.
DE PAN-AMERIKAANSCHE
CONFERENTIE.
(D. N. B.). De economische commissie
der Pan-Amerikaansche conferentie
heeft het voorstel tot verbreking van
de economische en financieele betrekkin
gen der Amerikaansche landen met de
As-mogendheden aangenomen. (Uit dit
bericht blykt, zoo teekent het A. N. P.
hierbij aan, dat de Amerikaansche repu
blieken in dit opzicht hebben moeten
zwichten voor den door de Ver. Staten
uitgeoefenden druk.) Naar verluidt heb
ben Chili en Argentinië slechts met ze
kere beperkingen toegestemd in het
voorstel.
Het besluit beveelt aan in de Ameri
kaansche republieken maatregelen te
treffen om de economische en financi
eele transacties te verhinderen, welke
tegen de veiligheid van het Westelijk
halfrond gericht zijn.
