Lb
Christelijk Dagblad voor Zeeland
N AANBOD
DAGKALENDER,
Binnenland
at van
URG.
w
f
t,
i 22
l
DONDERDAG 22 JAN. 1942
56e JAARGANG - No. 94
Productie en nog eens productie.
Hevige gevechten in
klaringen van Church
- Redevoeringen van
het Donetzbekken - Ver-
iH - De strijd in Oost-Azië
Japansche ministers.
v.v V>
V 100-083
ERTOGS zal
JANUARI 1942,
het woonhuis
te Middelburg,
openbaar ver-
Is, Kasten, Stoelen,
ïilderijen, Kachel,
,s- en Aardewerk,
/erder zal worden
p den dag van ver-
2 uur.
HERTOGS zal
i JANUARI 1942,
et hofsteedje van
r P. C. ROOSE,
g, Groote Abeele,
üt
verkoopen
Kortmolen, Man-
nsploeg, Rolblok,
ir, Handkar, Trek-
cruiwagen, Water-
Reep en Blokken,
snÖenhok, Bascule,
ornuis, Trekrijf,
p, Melkbussen,
jr, Trap, Dorsch-
aag, Hooivorken,
Maat (Yi Hec-
gkussen, Stallan-
ifel en al hetgeen
len gepresenteerd.
svorden opgenomen
tiën van één tot
0.55 bij vooruit-
regel meer 11 ct.
gels. Onder letter
ct: verhooging.
1 Februari:
DAGMEISJE,
de 16 jaar.
ostsingel 66, Goes.
1BEIDER
ij A. RIJK, Wol-
ining beschikbaar.
ond of met Mei
DIENSTBODE.
TEUWENHUIJZE,
(ostdijk C 45.
EBOUDT, Zonne-
jes, vraagt
MEISJE
ïuren en Vrijdags
dag. Leeftijd niet
R VOOR
IW" GEVRAAGD.
JCK Seroos-
ÏIENSTMEISJE
lag en nacht. Veel
rkeer. Brieven met
werkkring, gods-
enz. onder letters
2 Zeeuw" te Goes.
Le Cointre N.V.
oes.
Bureaux Lange Vorsts^aa* 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelb'uTQ:
Firma Boe<nande! J. j. FANOY
lorige Giststraar 34 en Nocxdweg 155
Directeur-Hoofdredaceur s
A. DE LANGE te Goes
Abonnemenlsprijs f 2.73 per kwarfaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21 >-
Losse nummers 6 cent
Familieberichten 33 cent per repel
Overige adverlentiën 30 cent per reqel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine advertentiën f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertenliën ©nder letter of motto IQ g1. extra
Bf| contract belangrijke korting
Agrariërs zyn over het algemeen
nuchtere menschen. Ze zijn daarvoor
haast spreekwoordelijk bekend.
Een boer weet maar het liefst pre-
cier de volle waarheid, ontdaan van alle
franje. Kent h\j de juiste situatie, weet
hij, waar het om gaal, dan zal hij zijn
plicht zien en die ook trouw nakomen.
En als een boer zegt, dat mei op hem
kan rekenen, dat het in orde komt, dan
kan insn daarop enkele uitzonderin
gen daargelaten ook vertrouwen.
Van een al te romantisch gekleurde
propaganda is de boer over het geheel
genomen afkeerig. Zoo iets ligt hem
niet.
Welnu, dan mag, ja dan moet ook
tot boer of tuinder gezegd worden, dat
hem de eervolle en verantwoordelijke
taak is opgedragen om te produceeren
en nog eens te produceeren, een taak
waarvan het stoffelijk welzyn van ons
volk afhankelijk is.
Het is nu volop winter. De werkzaam
heden op het land zijn tijdelijk stil ge
legd, maar straks zullen deze toch
weer worden hervat. Grasland moot
hier en daar worden gescheurd en de
grond moet zoo intensief mogelijk wor
den bebouwd. Door eensgezinde inspan
ning van alle krachten moet een zoo
hóóg mogelijke opbrengst worden ver
kregen.
Wij belijden het, dat wij, wat onze
volksvoeding betreft, ten diepste van
Gods zegen afhankelijk zijn. Maar hij,
die uit dat geloof leeft, zal juist de
uiterste pogingen aanwenden om den
grond voor de volle 100 pet. in cultuur
te brengen. Een vrome boer kan geen
luie boer zijn.
Met dankbaarheid mag er melding
van worden gemaakt, dat de met aard
appelen beteelde oppervlakte vorig jaar
met 24 pet. is toegenomen. Deze uit
breiding had nog grooter kunnen zijn
als de weersomstandigheden gunstiger
waren geweest. Voor het komende sei
zoen zal behalve aan aardappelen ook
speciaal aan koolzaad aandacht wor
den geschonken.
Is vorig jaar 22.000 bunder grasland
in bouwland omgezet, hieraan zal in
deze maanden nog 100.000 H.A. moe
ten worden toegevoegd.
Zoo hoopt men dezen zomer een be
langrijk hoogere opbrengst der akker
bouwgewassen te verkrijgen.
De tijdsomstandigheden stellen den
boer en tuinder voor een zware taak.
Met minder kunstmest en krachtvoer
toch tot groote opbrengst te komen, is
niet gemakkelijk.
En toch het vaderland vraagt pro
ductie. De ernst van den toestand is
herhaaldelijk blootgelegd en is nu ieder
wel duidelijk.
Welnu, dan ook de schouders er on
der. Organisaties tot bedrijfsvoorlich
ting en bedrijfsstudiegroepen die
ook in Zeeland reeds enkele jaren be
staan kunnen hierbij van groot nut
zijn. Theorie en practijk dienen hier in
het waarachtig belang van land en volk
samen te gaan.
GEBRUIK VAN VET IN
RESTAURANTS.
Sinds eenigen tijd geldt de bepaling,
dat in restaurants ten minste één scho
tel of menu verkrijgbaar moet zijn,
waarvoor de gast geen bonnen behoeft
af te geven.
Thans heeft de directeur van het
Rijksbureau voor het Hotel-, Café-,
Restaurant- en Pensionbedrijf een nieu
we bepaling daarbij in het leven geroe
pen, in het belang van develen, die
hun maaltijden in restaurants gébrui
ken. Op de volgens voorschrift ver
plichte spijslijst moeten n.l. voortaan ten
minste evenveel gerechten voorkomen
men 10 gram als met 20 gram boter, vet
of margarine.
Bij gerechten met gekookt vleesch (bv.
stamppotten) en met gekookte visch,
mag bovendien slechts 10 gram aan bo
terbonnen worden gevraagd. Ditzelfde
geldt voor de zgn. vaste menu's, waarbij
gerechten met gekookt vleesch of ge
kookte visch worden verstrekt. Voorts
is er op aangedrongen, deze menu's meer
nog dan tot dusverre het geval was, be
schikbaar te stellen.
Men zal dus in den vervolge in restau
rants met 2/50 rantsoen boterbonnen
eve,n f°ecJ- terecht moeten kunnen als
met 4 50 rantsoen en bovendien ook een
bonloos menu of bonloozen dagschotel
kunnen gebruiken.
Mijnramp.
In de mijn La Chame in het gebied
van St. Etienne (Frankrijk) is Woens
dag een mijngasontploffing ontstaan. Tol?
nu toe zijn 33 dooden en 30 gewonden
aan de oppervlakte gebracht.
DUATSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel der Duitsche
weermacht maakt bekend:
Aan het Douetz-front
kwam het ook gisteren
tot verbitterde gevech
ten; vijandelijke krachten, die bij
den bovenloop van deze rivier in
de Duitsche linies waren gedron
gen, werden door een tegenaanval
teruggeslagen. Daarbij verloren
de Sowjets 1100 dooden, eenige
honderden gevangenen, negentien
kanonnen en dertig machine
geweren.
Ook in den Midden- en in
den Noordelijken sector zette
de vijand zijn aanvallen voort; in
de defensieve gevechten en ge
slaagde tegenaanvallen van onzen
kant leed hij opnieuw zware ver
liezen aan menschen en materiëel.
De buit in den slag bij Feodo-
s i a is tot 10.605 gevangenen, 85
pantsergevechtwagens en 177 ka
nonnen opgeloopen. Onze lucht
macht beschadigde in de zeestraat
van K e r t s j een tamelijk groot
vijandelijk handelsschip met bom
men, en greep aan het geheele
Oostelijke front met succes in den
defensieven strijd in.
Een onderzeeër bracht in de
Noordel ij ke IJszee een tor
pedojager en een stoomschip uit
een sterk verdedigd convooi tot
zinken, en beschadigde een ande
ren torpedojager alsmede twee
stoomschepen door torpedo's.
In Noord-Afrika zwakke weder-
zijdsche artillerieactie. Oprukken
de Britsche troepen op den kust-
straatweg en scheepsdoelen voor
de Noord-Afrïkaansche kust wer
den met goede uitwerking gebom
bardeerd.
VERKLARINGEN VAN CHURCHILL
IN HET LAGERHUIS.
(A. N. P.). In het Engelsche Lager
huis heeft Churchill o.a. verklaard: „Ik
deel natuurlijk de ongerustheid-over den
militairen toestand in Oost-Azië, doch
ik deel eveneens het groeiende vertrou
wen in het mogelijke, eindresultaat van
dit conflict. Ik stel voor, dat wij drie da
gen besteden aan de aigemeene debatten
over den oorlogstoestand".
Volgens den Britschen berichtendienst
heeft Churchill in het Lagerhuis klaar
blijkelijk kunnen opmerken, hoe sterk de
critiek is, welke tijdens zijn afwezigheid
is gerezen, aangezien hij verklaarde in
geval van critiek op de regeering de
kwestie van vertrouwen te zullen stellen.
Voorts deelde h y mede, dat
het Huis nog eenige dagen
moest wachten op „eender
belangrijkste verklarin
gen in dezen oorlo g".
Hij stelde vervolgens voor, dat zijn
redevoeringen op gramofoonplaten zou-
Op nachtvlucht naar vijandelijk gebied.
De piloot geeft zijn laatste aanwijzin
gen en ontvangt de laatste instructies
voor den start.
Orbis-Holland-P. K. Grosse.
den worden opgenomen en door den om
roep verspreid. Na toestemming van het
Lagerhuis zouden de redevoeringen voor
den omroep worden vrijgegeven.
Het Lagerhuis protesteerde echter le
vendig tegen dit voorstel.
Ook het voorstel uittreksels der rede
voeringen van Churchill voor Australië
en Zuid-Afrika vry te laten, vond geen
Instemming.
Naar de Britsche berichtendienst na
der meldt, heeft Churchill zijn voorstel,
volgens hetwelk zijn eerstvolgend ver
slag over den oorlogstoestand, in het La
gerhuis uitgebracht, op gramofoonplaten
zou worden opgenomen, Ingetrokken.
De Duitsche pers noemt Churchill's
eerste optreden in het Lagerhuis na zijn
bezoek aan Washington eenstemmig een
„vlucht in de openbaarheid", omdat de
Engelsche premier weigerde in een ge
heime bijeenkomst rekening en verant
woording af te leggen.
LUCHTGEVECHTEN BOVEN
MALAKKA.
TOKIO (A. N. P.). De vesting Singa
pore wordt thans niet alleen va,n de land
zijde, maar ook vanuit zee door de Ja
panners aangevallen, aldus meldt de
„Nitsji Nitsji". De strijdkrachten te land
worden ondersteund door afdeelingen
Japansche troepen, die in kleine vaartui
gen landingen voorbereiden op het eiland
Naar uit Bangkok wordt gemeld, is
Singapore gisteren opnieuw door sterke
formaties Japansche bommenwerpers
aangevallen. Talrijke voor de economi
sche oorlogvoering belangrijke gebou
wen werden vernield.
Niéuwe Japansche successen in' Birma.
(D. N. B.). Volgens een bericht van
Domei van het front naderen de Japan
sche troepen in Birma reeds Moelmein
op ongeveer 180 km ten Zuid-Oosten van
Rangoon.
Men is er te Tokio van overtuigd, dat
deze nieuwe operaties tegen het gebied
van Rangoon worden ondernomen met
het doel het verkeer langs den Birmaweg
af te snijden.
v REDE VAN MINISTER TOGO.
TOKIO. (D.N.B.) De Japansche mi
nister van Buitenlandsche Zaken, Togo,
heeft in den Rijksdag een rede gehou
den, waarin hij, ha de prachtige over
winningen der keizerlijke troepen tegen
de steunpunten der Britsche en Ameri-
kaansche agressie, welke het een na het
ander ineenstorten, te hebben gememo
reerd, o.a. verklaard: Wij voeren dezen
oorlog thans erergiek tot de eindover
winning is behaald. De gerechtigheid is
ondubbelzinnig aan onze zijde, De strijd
om Groot Oost-Azië heeft den val ten
doel van de Amerikaansch-Britsche we
reldheerschappij
Het front JapanDuitschlandIta
lië wordt steeds steviger.
De verhouding tusschen Japan en de
Sovjet-Unie heeft geen verandering on
dergaan. De betrekkingen tusschen bei
de staten worden nog steeds door het
neutraliteitspact geregeld.
Het is Japans bedoeling, zooveel mo
gelijk vriendschappelijke betrekkingen
met alle neutrale landen van Zuid-Ame-
rika en Europa te onderhouden.
De Japansche regeering heeft gespan
nen aandacht voor de conferentie te Rio.
Slechts tegenover het Engelsch—Noord-
Amerikaansche plan der wereldheer
schappij toont Japan zich vijandig.
We hebben daarom niet in de verste
verte gedacht, dat Ned. Oost-Indië tot
zijn eigen onheil het werktuig van Ame
rika en Engeland zou kunnen worden.
Nu echter Ned. Oost-Indië en Tsjoeng-
king tot hun militair steunpunt gemaakt
is en Ned. Oost-Indië zelf zich op den
weg van openlijke vijandelijkheden heeft
blgeven, waren wij gedwongen met
strijdhandelingen tegen dit land te be
ginnen.
Het doel van de tegenwoordige oor
log, aldus vervolgde Togo, n.l. de stich
ting van een gemeenschappelijken wel
stand in de sfeer van Groot- Oost-Azië,
is gebaseerd op de erkenning van de lots
verbondenheid en de taken van de vol
ken in Oost-Azië. Daarom is het geheel
natuurlijk, dat Japan de gebieden onder
zijn controle neemt, die voor de verde
diging van Oost-Azië absoluut onont
beerlijk zijn.
JAPAN WIL PHILJPPIJNEN EN
BIRMA ONAFHANKELIJK MAKEN
(D.N.B.) Na minister Togo heeft
ook minister-president Tojo voor den
Rijksdag het woord gevoerd.
In korten tijd hebben de Japansche
strijdkrachten, zoo zeide Tojo, reeds de
meest strategische punten van den vijand
in Groot Oost-Azië vernietigd.
WEER MARGARINE OP DE
VETKAART.
Met ingang van 1 Februari zal op de
bonnen van de vetkaart naar keuze
boter zonder reductie of margarine be
schikbaar worden gesteld.
Het ligt voorts in de bedoeling, binnen
kort op bepaalde bonnen van de vetkaart
behalve boter en margarine, tevens bak
en braadvet naar keuze beschikbaar te
stellen. Ter vermijding van misverstand
wordt er op gewezen, dat de vorenbe
doelde distributie van margarine en van
bak- en braadvet, geen verband houdt
met de distributie van rundvet, zooals
in de afgeloopen maanden eenige malen
op bonnen van de vetkaart is geschied.
De voor margarine of voor margarine
en bak- en braadvet aan te wijzen bon
nen zullen derhalve niet van te voren
door het publiek behoeven te worden in
geleverd; de aflevering van die bonnen
zal op normale wijze,dit is dus direct
bij de aanbieding der bonnen, bij den
winkelier geschieden.
De bonnen van de vetkaart, welke voor
het tijdvak van Zondag 1 Februari tot
en met Maandag 9 Februari zullen wor
den aangewezen, zullen naar keuze recht
geven op het koopen van 125 gram boter
zonder reductie, of 125 gram margarine.
Wellicht ten overvloede wordt er nog
op gewezen; dat, aangezien personen van
vier jaar en ouder in het bezit zijn van
twee kaarten, de beschikbare hoeveelheid
voor een tijdvak van negen dagen der
halve 250 gram per persoon bedraagt.
Voor kinderen beneden vier jaar, die
in he tbezit zijn van één kaart, is deze
hoeveelheid derhalve 125 gram per per
soon. - V
Tojo vermeldde vervolgens de mili
taire bezetting van strategisch belang
rijke punten in Nederlandsch-
I n d i benevens van Hongkong
en M a 1 a k k a en deelde mede, dat Ja
pan deze gebieden wil makèn tot bolwer
kten voor de verdediging van Groot-Oost-
Azië.
De Philippijnen zouden wanneer de be
volking de ware bedoelingen van Japan
zal begrijpen en zal medewerken aan de
instelling van het Groot-Oost-Aziatische
gebied van welvaart, de eer der onafhan
kelijkheid genieten. Soortgelijke bedoe
lingen heeft men met Birma.
„Wanneer Nederlandsch-lndië en Au
stralië", aldus verklaarde de premier
verder, „hun thans getoonde houding
van tegenstand tegen Japan niet opge
ven, zullen wij geen mededoogen kennen
en ze verpletteren. Ingeval echter hun
volken de ware bedoelingen van Japan
leeren begrijpen en zouden verklaren be
reid te zijn met ons samen te werken,
zouden wy niet aarzelen hun hulp te ver-
leenen."
NIEUWE JAPANSCHE VLOOT-
OPERATIES.
De Japansche minister van marine, ad
miraal Sjimada, heeft tijdens de zitting
van den Rijksdag een overzicht gegeven
van de Japansche operaties ter zee se
dert het uitbreken van den oorlog in
Groot-Oost-Azië. Hij verklaarde, dat de
Japansche vloot feitelijk de Stille Zuid
zee beheerscht van Malakka enNeder-
landsch-Indië tot aan de west
kust der Ver. Staten. Zij werkt thans
nauw samen met de strijdkrachten van
het leger bij de aanvallen op Singapore,
Proviand voor het Duitsche luchtwapen.
Per slede worden aan het Oostfront de
bommen van de dichtsbijzijnde stations
naar de vliegvelden gebracht.
Transatlantic-Recla.
DONDERDAG 22 JAN. 1942.
Want Gy, HEEREzijt goed, en gaarne
vergevende, en van groote goedertieren
heid allen, die U aanroepen.
Ps. 86 5.
Zon
op onder
9.35 18.08
Maan
op onder
12.09
24 Jan.: Eerste kwartier.
1 Febr.: Volle maan.
BALIKPAPAN, OLIESTAD IN HET
OERWOUD.
(V.P.B.) Van de Ned. Indische olie
productie, die 8 millioen ton jaarlyks
bedraagt, brengt Ned. Borneo zonder
Tarakan ruim 1 millioen ton voort. De
verwerking en uitvoer van cleze olie heeft
hoofdzakelijk over Balikpapan plaats.
Derhalve heeft deze stad, gelegen aan de
Oostkust van Borneo tegenover Celebes,
groote beteekenis, die ook uit de her
haalde Japansche luchtaanvallen blykt.
De ruwe olie wordt uit het meer Noor
delijk gelegen Koetai door middel van
tankbooten en pijpleidingen naar Balik
papan gevoerd. Daar wordt de „witte
steenkool" in groote raffinaderijen tot
benzine, stookolie, paraffine, enz. ver
werkt. Het geheele bedrijf is in handen
der Bataafsche Petroleum Maatschappij.
Balikpapan is ontwoekerd aan het
oerwoud. Honderden kilometers strekken
zich langs Borneo's Oostkust ondoor
dringbare wouden uit, slechts op enkele
plaatsen onderbroken door nederzettin
gen. Als een lichte vlek ligt de moderne
oliestad in de wildernis. Het centrum
wordt gevormd door enorme fabrieks
complexen in een warnet van buizen. De
woonwijk der Europeanen bestaat uit op
palen gebouwde huizen tegen de hellin
gen der heuvels, die tot de zee reiken.
Aan de andere zijde van de stad liggen
de kampongs der inlanders.
de Philippijnen, Britsch-Borneo en Ne-
derlandsch-Indië.
De vloot staat op het
punt den omvang harer
operaties tegen vijande-
lijke oorlogsschepen uit
te breiden en vooral op te treden
tegen de duikbooten in de Aziatische wa
teren en tegen de Amerikaansche steun
punten op den Stillen Oceaan.
Van de vijandelijke oorlogsschepen
werden tot zinken gebracht 7 slagsche
pen, 2 vliegtuigmoederschepen, 2 krui
sers, 6 torpedobootjagers, 18 duikbooten
en 26 andere oorlogschepen, zooals ka-
nonneerbóoten en mijnenvegers. Bescha
digd werden: 44 slagschepen, 6 kruisers,
moederschip voor vliegbooten en 3 tor
pedobootjagers. Wat de vijandelijke han
delsschepen betreft, werden er 35 fot
zinken gebracht, 28 beschadigd en 81 in
beslag genomen of gekaapt. Voorts zijn
977 vliegtuigen, naar de minister verder
mededeelde, vernield of beschadigd.
Sedert het uitbreken van den oorlog
heeft de Japansche vloot 4 torpedoboot
jagers, 4 mijnenvegers, 3 duikbooten, 4
transportschepen en 67 vliegtuigen ver
loren, terwijl een kruiser gedeeltelijk
werd beschadigd.
Korte berichten.
(D.N.B.) De Führer en opperste
bevelhebber van de weermacht heeft den
generaal van de pantsertroep Rommel,
bevelhebber der pantsertroep Afrika, op
20 Januari het Eikenloof met. de Zwaar
den bij het Ridderkruis verleend en hem
een hartelijk en waardeerend telegram
gezonden
Naar het D.N.B. van militaire zijde
verneemt, heeft de Duitsche marine gis
ternacht met verdragend geschut een
Britsch convooi in de wateren van Do
ver onder vuur genomen. Het convooi
werd gedwongen zijn koers te wijzigen.
Kort daarop beschoten batterijen van
het Duitsche leger van de Kanaalkust
uit militaire doelen te Dover.
HET VERBLUF VAN DR VAN MOOK
TE WASHINGTON.
S. P. T. meldt uit Washington:
Omtrent de besprekingen, die Dr van
Mook op het oogenblik alhier voert met
betrekking tot een coördinatie der Ame-
rikaansch-Nederlandsch-Indische oorlog
voering, wordt medegedeeld, dat Dr van
Mook in een nieuw 'interview heeft ge
wezen op het groote belang van Neder
landsch-lndië.
„Nederlandsch-lndië vormt een barri
ère. Er is steenkool, olie, rubber en tin
voorradig", besloot de luitenant-gouver
neur-generaal zyn relaas. Dit zyn juist
de producten, welke de vyand noodig
heeft".