Christelijk Dagblad voor Zeeland
Binnenland
Wanneer verduisteren
Uit de Provincie
DAGKALENDER.
Aanvallen der Sowjets afgeslagen - Engelsch
linieschip getroffen, een kruiser gezonken -
Het Japansche offensief.
Nederlandsch-Oost-Indische
regeering eischt deelname aan
Geallieerd opperbevel.
BONNEN VOOR
VOEDINGSMIDDELEN.
VRIJDAG 9 JAN. 1942
56e JAARGANG No. 83
Bureaux Lange Vorslslraal 70, Goes
Postrekening 44455 - 'elefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. j. FANOY
lange Giststraat 34 en Noordweg 155
Directeur-Hoofdredacteur:
A. DE LANGE te Goes
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen vdor Middelburg
Goes en plaatsen waarheen agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
Familieberichten 33 cent per regel
Overige advertentiên 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per .regel
Kleine advertentiên f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentiên onder letter of motto 10 ct. extra
Bi| contract belangrijke korting
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel der Duitsche
weermacht deelt mede:
In het centrale en Noor-
de 1 y k e deel van het Ooste-
1 ij k e front herhaalde de vijand
ook gisteren onder bloedige ver
liezen zijn aanvallen. Op enkele
plaatsen zijn de gevechten nog aan
den gang. De luchtmacht heeft
kade-installaties en scheepsdoelen
in de haven van F e o d 0 s i a met
succes aangevallen.
Voor de Schotsche kust
hebben gevechtsvliegtuigen een
koopvaardijschip van 6000 ton tot
zinken gebracht. Een ander schip
werd door bommen zwaar bescha
digd.
In Noord-Afrika levendig
vijandelijk artillerievuur in het ge-
bied van S 011 o e m. In de ove
rige sectoren van het front geen
belangrijke ""gevechtshandelingen.
De luchtaanvallen op Britsche
vliegvelden op het eiland Malta
Werden met succes voortgezet.
In de vroege ochtenduren van
den 7den Januari hebben enkele
Britsche vliegtuigen lukraak bom
men geworpen op plaatsen in W. -
Duitschland en in het N. -
Duitsche kustgebied. Er
ontstond geen schade.
EEN ENGELSCH LINIESCHIP
GETROFFEN, EEN KRUISER
GEZONKEN,
Het Italiaansche opperbevel maakt be
kend:
In den nacht van 17 December waren
aanvalsstrijdkrachten van de Italiaan
sche vloot de haven van Alexandria
binnengedrongen. Zij hebben een aanval
gedaan op twee Engelsehe linieschepen,
die voor anker lagen. Thans heeft men
de bevestiging ontvangen, dat een linie
schip van de Valiant-klasse ernstig be
schadigd is en in het droogdok van
Aadoeb ligt. Voorts hebben onze eenhe
den kunnen vaststellen, dat de Britsche
kruiser Phoebeo doör drie torpedo's van
onze vliegtuigen voor Tóbroek getroffen
en gezonken is.
De Samoen, die met kracht woei, ver
hinderde de krijgsverrichtingen van be-
teekenis in W e st-Cyrenaica. Da
vijandelijke druk op de versterkingen van
Solloem ën Hafaia werd met
^hevigheid voortgezet.
De vijandelijke luchtmacht liet bom
men vallen op Tripolis, \jaarbij onbetee-
kenende schade werd aangericht. De ac
tie in dè lucht van de strijdkrachten van
de spil tegen het eiland Malta werd
voortgezet.
NIEUWE JAPANSCHE
VORDERINGEN.
Naar United Press uit Washington
verneemt, heeft het Amerikaansche mi
nisterie van Oorlog medegedèeld, dat de
Japanners een onstuimig offensief tegen
de troepen van generaal Mac Arthur
hebben ingezet.
Na een krachtigen opmarsch door de
bergengten aan de grens tusschen de'
sultanaten Selangor en Perak hebben de
Japansche strijdkrachten het algemeens
offensief op Malakka geopend.
De tegenstanders maken gebruik Van
de rimboe en v&n hooge bergstellingen
om den Japanschen opmarsch tegen te
houden.
(D.N.B.) Japansche stoottroepen heb
ben een niet nader genoemde stad in de
provincie Selangor ingenomen, die ste
vig versterkt was.
Het is niet bekend, of met de niet ge
noemde stad Kwalaloempoer wordt be
doeld. Toch bestaat de mogelijkheid, dat,
zoo dit strategische knooppunt nog niet
genomen mocht zijn, er reeds gevechten
om worden geleverd.
In een hoofdartikel schrijft de „Ti
mes", dat de laatste berichten van Ma
lakka verontrustend zijn. Het blad geeft
onomwonden toe, dat de Britsche troe
pen aan de Westkust opnieuw tot den
terugtocht moesten overgaan tengevolge
van nieuwe Japansche landingen.
Volgens een artikel in het Spaansche
blad ABC worden géneraal Wave] ls
plannen reeds duidelijker. Terwijl, vol
gens den schrijver vqjj het artikel, de
Britsche troepen op het Zuidelijk gedeel
te van Malakka langzaam terugtrekken,
is Wavell met.Britsch Indische en Chi-
neesche troepen Birma binnengetrokken.
Hij wil zoodoende een tweede front op
Malakka scheppen.
Vliegveld op Nieuw-Guinea
gebombardeerd.
(D.N.B.) Volgens een officieele com
muniqué van het Australische luchtwa-
pen is, naar Reuter meldt, het vliegveld
van Rabaul op Nieuw-Guinea gisteren
gebombardeerd. Australische vliegtui
gen, die op den bodem geparkeerd ston
den, liepen schade op. De Australische
luchtmacht „is er niet in geslaagd, den
vijand slag te leveren".
Postdienst op Oost-Zzië
gestaakt.
Door gebrek aan vervoergelegenheid
is de geheele postdienst met inbegrip
van een luchtpostdienst op China, Ja
pan, Mandsjoekwo en Thailand gestaakt.
Ook met Liberia aan de Z.-W. Kust
van Afrika is geen postverkeer meer
mogelijk.
VERKLARINGEN
VAN DR VAN MOOK.
(D. N. B.) Volgens verklaringen van
den in Australië aangekomen. Luitenant
gouverneur-generaal van Nederl.-Indië,
Van,Mook, verdwijnt in Ned.-Indische
kringen] de hoop, dat het genetaal Wavell
zal gelukken den toestand op het schier
eiland Malakka te redden.
Van Mook verklaarde, dat rekening
moet worden gehouden met de mogelijk
heid van een isolement van Singapo
re, waarmede deze vesting haar betee-
kenis voor de verdediging van Nederl.-
Indië verliest.
Daar Ned.-Indië zelf niet in staat is
zich te verdedigen zijn overal voorbe
reidingen getroffen voor de vernieling
van voor den oorlog belangrijke instal
laties, vooral van de petroleumbronnen.
De autoriteiten hebben in de bedreig
de gebieden reeds bevolen, dat de olie-
transport-installaties moeten worden
weggevoerd.
Wat niet voor vervoer naar elders ge
schikt is wordt vernield en de petroleum
bronnen worden in geval van nood in
brand gestoken.
Van Mook gaf echter toe, dat de ver
nielingsmaatregelen de petroleumbron
nen in ieder geval slechs zes maanden
zouden kunnen stilleggen.
„DE LANDSTAND."
Naar het A.N.P. van bevoegde zijde
verneemt, zal nog deze week voor de
eerste maal het officieele orgaan van
den Nederlandschen Landstand verschij
nen.
Dit blad, dat als naam „De Landstand"
draagt, wordt in 350,000 exemplaren
verspreid. Het telt zestien pagina's en
zal tot taak hebben de bij de persreorga
nisatie verdwenen landbouwbladen te
vervangen.
HET ZIEKEN FONDSEN BESLUIT
Naar V. P. B. meldt, ligt het in de be
doeling de zeelieden, de werkloozen, de
rentetrekkers! en» het Overheidsperso
neel onder den kring der verzekerden
volgens het Ziekenfondsenbesluit te doen
vallen.
j Ook meldt V. P. B., dat de werkloos-
heidsraad van het N. V. y. bezig is met
een omwerking van de werkloosheids
verzekering. Binnenkort zullen de her-
zieningsvoorstellen het licht zien.
1 VERWERKING VAN HAARAFVAL.
Men is in Nederland begonnen' met de
inzameling van haarafval bij de kappers,
j om dit te verwerken tot nuttige pro
ducten. In steden met meer dan 10.000
inwoners is een ophaaldienst ingesteld.
Daar is overal een handelaar aangewé-
I zen, die het haarafval in jutezakken van
50 kg naar Amsterdam stuurt. Daar
wordt het gesorteerd en voorloopig op
geslagen. De aanvoer bedraagt thans
ruim 2000 kg per week.
Het haar moet na de sorteering ge-
wasschen worden, wat is opgedragen
aan de Tilburgsche Wolwasscherij. Er
zal een constante aanvoer van 2000 kg
per week noodig zijn om tot een nuttig
rendement te komen. Men hoopt het ook
zoo ver te brengen met de medewerking
van de kappers in den lande. Het gewas-
schen haar dient voorloopig nog alleen
voor vulmateriaal van autokussens en
spoorwegkussens. Men zal ook trachten
het met koehaar te mengen tot grond
stof voor een verspinbaren vezel. Het
zou dan kunnen dienen als kettinggaren
voor tapijten. En tenslotte is 't na per
sing waarschijnlijk ook te gebruiken voor
isolatiemateriaal in het bouwbedrijf.
Geen retour1- eri wisselbonnert voor gebak
Het is gebleken, dat verscheidene ge
bakleveranciers om een geringe hoeveel-
1 heid gebak te kunnen afleveren, na de
afgifte van gebakbonnen, aan hun klan
ten zoogenaamde „retourbonnen" ver
strekken, teneinde deze klanten in de ge
legenheid te stellen hiermede later we
derom een geringe hoeveelheid gebak te
kunnen koopen.
Van bevoegde zijde wordt er de aan
dacht op gevestigd, dat deze handel
wijze verboden ls, aangezien gebak uit
sluitend tegen gelijktijdige aflevering van
den daartoe aangewezen bon verkocht
mag worden. Het verstrekken van z.g.
„retourbonnen", „wisselbonnen" en der
gelijke kan dan ook in geen enkelen
vorm worden toegestaan.
BERLIJN (V. P. B.). De Duitsche pers
verneemt via Shanghai uit Ned. Oost-
Indië, dat het besluit, om het hoofdkwar
tier van generaal Wavell te S o e r a-
b a i a te vestigen, er toe heeft geleid,
dat er van Nederlandsche zijde druk uit
geoefend wordt om het gedaan te krijgen
dat er Ned. Oost-Indische officieren op
genomen worden in Wavell's staf. In dit
verband worden vooral de namen ge
noemd van generaal Terpoorten, den op
perbevelhebber der gezamenlijke Ned.
Oost-Indische strijdkrachten en van ad
miraal Helfrich, d commandant van de
Ned. Oost-Indische strijdkrachten ter
zee.
Generaal Terpoorten laat geen gele
genheid voorby gaan, om er den nadruk
op te leggen, dat de militaire beteekenis
van Ned. Oost-Indië in de eerste plaats
afhankelijk is van de Amrikaansche leve
ranties. Aan. alle firma's in Ned. 'Óost-
Indië is 'een circulaire gericht, waarop
zij moeten aangeven, hoeveel employe's,
die indertijd zijn vrijgesteld,van den mi
litairen dienst, zij thans kunnen missen.
Nadat het besluit is genomen generaal
Wavell naar S.o e r a b a i a te sturen
inplaats van naar Singapore, en '*t Brit
sche bestuursapparaat in Malakka zich
gereed houdt om eventueel de wijk naar
Batavia te nemen, worden er in Ned.
Oost-Indië maatregelen getroffen om in
geval van nood alle militaire en regee-
ringsbureaux naar Australië te evacu-
1 eeren.
Berichten uit Sydney maken melding
van onderhandelingen tusschen de regee
ring van Ned. Ost-Indië en' Australië
over het uitwisselen van diplomatieke
vertegenwoordigingen. Deze onderhande
lingen ^schijnen praetisch reeds tot een
overeenkomst te hebben geleid. De be
sprekingen, welke Dr van Mook in de
hoofdstad van Australië voert, hebben
uitsluitend betrekking op kwesties, wel
ke voortvloeien uit de vorming van een
centraal opperbevel voor de gezamen
lijke strijdkrachten van 't A-B-C-D-blok
in het Zuid-Westen van den Stillen Oce
aan.
In Ned. Oost-Indië is men zich volko
men bewust van de beteekenis welke, na
den val van Honkoog en Manilla, het
Ned. Koloniaal rijk voor Engeland en
Amerika heeft gekregen. Zoo schrijft het
Alg. Indisch Dagblad:
„Nooit in de geschiedenis was Ned.-
Indië van meer beteekenis dan thans'.
Tusschen twee Oceanen gelegen heeft
het een. overheerschende, strategische
positie.
Laat ons hopen, dat de mannen, die mo
menteel over de strategie der geallieer
den beslissen, dit begrijpen. Het blad
voegt hier een dringend appèl aan de
Vereenigde Staten aan toe om spoedig
wapens te leveren.
Terwijl de berichten uit Ned. Oost-In-
dië in de Angelsaksische pers steeds meer
plaats innemen, besteden dezelfde bla
den minder aandacht aan de gebeurte
nissen op Malakka.
ZATERDAG 10 JAN. 1942.
's Morgens tot 9.45 u.
's Avonds van 17.50'u.
ONTWIKKELINGSDAG NED.
POMOLOGISCHE VEREEN.
Op Vrijdag 16 Jan. wordt te Goes een
ontwikkelingsdag voor de fruitteelt ge
houden, die uitgaat van de afd. Zeeland
der Ned. Pomologische Vereeniging. De
heeren A. de Jager te N.- en St. Joos-
land, Woets te Kruiningen en Phaff te
.Goes hopen onderwerpen te behandelen,
die vooral voor de perentelers van groot
belang zijn. Morgen volgen nadere bij
zonderheden per advertentie.
Giften Winterhulp.
Van 22 tot en met 27 December werd
in totaal f 68.781,56 aan giften bij Win
terhulp ontvangen, waarbij o.a. giften
Van de Zeeuwsch-Vl. Tramweg-M^j. te
11 Jan. tot en meit 17 Jan. 1942.
03 A brood 4 rants, brood of gebak.
03 B brood rants, brood of gebak.
03 A vleesch 1 rants, vleesch of vl.w.
03 B vleesch rants, vleesch of vl.w.
03 A aardapp. 1% kg. aardappelen.
03 B aardapp. y2 kg. aardappelen.
8 Jan. tot en met 24 Jan. 1942.
195 algem.250 gram peulvruchten.
28 Dec. tot en met 24 Jan. 1942.
184 algem. 1 kg. suiker.
01 C of 01 D
reserve 50 gr. cacao.
189 algem. 500 gr. jam.
185, 186, 187,
188 algem. 1 rantsoen bloem, brood
of gebak.
02 D03 D
reserve 250 gr. rijst.1)
190 algem. 250 gr. .havermout of
peulvruchten.
191 algem. 250 gr. gort.
192 algem. 100 gr. vermicelli of
maizena.
179 t/m 183
-algem. 100 gr. kaas.
01A t/m 04 A
melk I 314 liter melk.
01 B t/m 04 B
melk 11% liter melk.
<j
VRIJDAG 9 JANUARI 1942.
In de benauwdheid riept gij, en Ik
hielp u uit. Ps. 81: 8a.
Zon
op onder
9.46 17.48
10 Jan.: Laatste kw.
16 Jan.: Nieuwe maan.
Maan
op onder
0.34 12.53
1) Bonnen F en G rijst blijven geldig
tot en met 24 Januari. 1942.
6 Jan. tot en met 14 Jan. 1942.
02 boter125 gram boter.
02 vet125 gr. boter m. reductie.
BIJZONDERE RANTSOENEN.
J1 Dec. tot en met 31 Jan. 1942.
57 boter125 gr. boter.
57 vet125 gr. boter met reductie
28 Dec. tot en met 21 Febr. 1942.
193 algem. 250 gr. koffie-surrogaat.
Diverse artikelen.
28 Dec. tot en met 21 Maart 1942.
15 petroleum 2 liter petroleum.
4 Jan. tot en met 14 Febr. 1942.
26 petroleum 2 liter petroleum. 1
Tot 31 Januari 1942.
07 KF brand
stoffen x) 1 eenheid brandstoffen.
05—07 HK
brandst. 1 eenheid brandstoffen.
Tot 30 April 1942. j-~
08 HK brand
stoffen 2) 1 eenheid brandstoffen.
13 en 17 HK 1 eenheid brandstoffen.
23 t/m. 27 CV 1 .eenheid brandstoffen.
Tot 31 Jan. 1942.
12—20' CV
brandst. 1 eenheid brandstoffen.
Tot 30 April 1942.
Ie—4e per.
brandst. 1 eenheid brandstoffen.
5e—6e per.
brandst. 1 eenheid brandstoffen.
7e en 8 per. 1 eenh. vaste brandstoffen.
1 Jan. tot en met 31 Jan. 1942.
194 algem. 1 rantsoen zeep.
F Zeep1 rantsoen zeep.
F Toiletzeep75 gr. toiletzeep 80 pet.
1 Jan. tot en met 30 April 1942.
L textiel
(mannen) 50 gram scheerzeep.
Hierop geen anthraciet verkrijgbaar.
2) Hierop uitsluitend turf verkrijgbaar.
De volgende bonnen zijn binnenkort
niet meer geldig.
Na Zaterdag 10 Jan.: 01 brood, vleesch,
aardappelen, brood; 02 brood, vleesch
en aardappelen.
UITREIKING NIEUWE
ZEEPKAARTEN VOOR KINDEREN
EN TOESLAGKAARTEN VOOR
BIJZONDEREN ARBEID.
Zeepkaarten) voor kinderen, in het tijd-
vak. van Donderdag 15 Janu-
jari tot en met Vrijdag 23
Januari a. s. zal dc uitreiking plaats
hebben van nieuwe zeepkaarten voor
kinderen.
De nieuwe kaarten zijn, in tegenstelling
tot die, waabvan thans de laatste bonnen
in gebruik zijn, slechts bestemd voor een
tijdvak van drie maanden, en be
vatten elk drie bonnen.
Ten behoeve van kinderen, die op 1
Februari 1942 nog geen twee jaar oud
zullen zijn, en dus zijn geboren na 1 Fe
bruari 1940, wordt één kaart voor zeep
en één voor toiletzeep uitgereikt.
Ten behoeve van kinderen, die op 1
- Februari 1942 den leeftijd van twee jaar
zullen hebben bereikt, doch nog niet dien
van 8 jaar en die dus zyn geboren na
1 Februari 1934, door vóór 2 Februari
1940, wordt één kaart voor zeep uitge
reikt.
l Toeslagkaartlent voor bijzonderem arbeid
Tevens zullen op nader door de plaatse
lijke distributiediensten bekend te ma
ken dagen gedurende het tijdvak van 15
Januari tot en met .22 Januari a.s. de
toeslagkaarten voor bijzonderen arbeid
voor de tweede periode van 1942 worden
uitgereikt.
Voor de uitreiking gelden dezelfde nor
men als tot dusverre. Zij, die recht kun
nen doen gelden op een toeslagkaart
voor langdurigen arbe'd, doch
tot nu toe rantsoenbonnen hebben ont
vangen, zullen een toeslagkaart ontvan
gen, indien sedert het tijdstip van uitrei
king dier bonnen dertien weken verloo-
pen zijn.
Van de thans in gebruik zijnde toe
slagkaarten voor zwaren en zeer zwaren
arbeid zal een der aardappelbonnen niet
worden aangewezen. In verband hiermee
komen op de betreffende nieuwe kaarten
vijf in plaats van vier bonnummers voor,
n.l. „05" tot en met „09", zoodat de bon,
welke extra wordt gegeven, in de komen
de periode recht zal geven op het koopen
van het rantsoen, dat in de eerste periode
niet wordt verstrekt.
De regeling voor zelfverzorgers blijft
ongewijzigd. Degenen fep wier distribu
tiestamkaart het vakje K 1 of L 1 ge
dateerd is, komen niet voor toeslagkaar
ten, in aafimerking.
Eerst bij 't uitreiken van de v i e r d e
periode zal men wederom kunnen kiezen
of men van de zelfverzorgersregeling ge
bruik wil maken dan wel toeslagkaarten
wil ontvangen. Dit is dus thans niet mp-
gelijk.
DISTRIBUTIE VAN BOTER.
De secretaris-generaal van het Depar
tement van Landbouw en Visscherij
maakt bekend, dat de geldigheidsduur
van de met „Vet, y2 rantsoen, 28 Dec.
3 Jan." gemerkte bonnen, welke zijn
uitgereikt aan personen, die zwaren en
zeer zwaren arbeid verrichten, wordt
verlengd tot en met Zaterdag 10 Januari
a.S, Tot en met dien datum geven elke
twee van deze bonnen tezamen recht op
het-koopen van 250 gram boter, waarbij
de gebruikelijke reductie van f 0,22y2
zal worden verleend.
Terneuzen f 100, van A. C. Z. de carbo
nisation te Sluiskil f 3000.
De loonen voor de boomkweekers.
Ingevolge een advies van het college
van rijksbemiddelaars heeft opnieuw een
bespreking plaats gevonden tusschen de
vertegenwoordigers van een 5-tal boom-
kweekersondernemingen op het eiland
Zuid-Beveland en bestuurders van den
Ned. Landarbeidersbond, inzake loonen
en arbiedsvoorwaarden van de perso-
neelen.
Overeenstemming kon echter niet wor
den verkregen. De Ned. Landarbeiders-
bond heeft thans ophieuw de tusschen-
komst ingeroepenvan het college van
ryksbemiddelaars.
Middelburg.
Flesch zoutzuur loopt leeg. Toen
Donderdagmiddag een paar flesschen
zoutzuur door de Langedelft werden ver
voerd, kreeg een daarvan, vermoedelijk
1 door het schokken van den wagen een
breuk, zoodat het vocht op straat liep.
De daardoor ontstane hevige damp was
voor de passeerenden, maar nog minder
voor de in de omgeving werkenden aan
genaam. Het duur.de nog lang voor dat
ht vocht in den bodem was getrokken
en de benauwde lucht weg was.
Weer1 acht huizen gereed1. Maandag
19 Januari zullen de toekomstige bewo
ners van de acht eerste huizen in de Bur
gerweidestraat bij den Koudekerkschen
weg, dus 4 aan iedere zijde van de straat,
in de gelegenheid worden gesteld hun
eigendommen er in te brengen.
Niét goed verduisterd. Wederom
zijn een drietal personen bekeurd wegens
het niet behoorlijk verduisteren van hun
woning.
Vlissingen.
Te water. Woensdagavond is de
sluisknecht M. bij de groote sluis te wa
ter geraakt. By de reddingspogingen on
derging de sluisknecht G. hetzelfde lot.
Op hun hulpgeroep kwamen eenige per
sonen toegesneld en slaagden erin de
drenkelingen op den wal te brengen. G.
1
