mËM
§t%4
Christelijk. Dagblad voor Zeeland
Onze boerderijen.
Binnenland
DAGKALENDER.
DONDERDAG 8 JAN. 1942
56e JAARGANG - No. 82
Sowjet-strijdkrachten
De aanslag te Parijs
Oceaan? Belangrijke
te verwachten
op de Krim vernietigd.
- Zeeslag op den Grooten
beslissingen op Malakka
Eden's besprekingen te Moscou.
I
lllSfSiiSiiiS
Bureaux Lange Vorsfstraal 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. j. FANOY
lange Gislstraar 34 en Noordweg 155
Directeur-Hoofdredacteur:
A. DE LANGE te Goes
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
i."
Het interessante boekje van Ir P. J.
't Hooft b.i., in de Heemschut-serie bij
Allert de Lange te Amsterdam ver
schenen, onder den titel „Nederlandsche
Boerderijen", geeft ons aanleiding en
kele beschouwingen te wijden aan de
boerderijen in het algemeen en de Zeeuw-
sche in hetbijzonder.
We leven in een tijd, waarin het platte
land zich in groote en intense belang
stelling mag verheugen. Van alle kan
ten worden pogingen aangewend om de
plattelandscultuur te beschermen. Te
recht wordt ernstig gewaarschuwd tegen
het gevaar, dat de dorpsbewoners steeds
meer stadsehe allures gaan aan- en
overnemen en hun eigen karakter zouden
gaan verliezen.
De boerenstad heeft een eigen cultuur
en deze openbaart zich wel het meest
zichtbaar in de boerderij. Een boer
zoo merkt Jr 't* Hooft op is een ge
woon mensch, met gewone gaven van
hart en verstand. Alleen kent hij de
natuur wat beter, omdat zijn geheele
bestaan er van afhankelijk is. Zijn werk
hoort b\j de natuur, zooals de zon, de
regen en de wind. Nooit kan hij af
wijken van het bepaalde phd en nergaps
den gang versnellen of vertragen. Hij
loopt „in den tred der eeuwen". Daar
om was zijn cultuur, dus ook zijn bouw
kunst, organisch gebonden.
Veel is de laatste1 eeuw volgens den
schrijver door de bouwmeesters bedor
ven. Troostelooze, hokkerige en dikwijls
benepen burgerlijke bouwsels verknoei
en het aanzicht van stad en landschap.
Beter is het om buiten te gaan kijken,
waar onze mooie boerderijen staan, en
waar de boerenbouwmeester, zeker geen
groot man, maar waarlijk een archi
tect, dat is besturend timmerman,
was.
Te midden van een boomgroep, die
zoo karakteristiek is voor ons mooie
landschap, rijzen de hooge daken. De
lage muren staan stevig geplant in den
bodem, geven den zwaren dakvoet steun
en verbinden hem met den grond. De
reeks van gebouwen en gebouwtjes, die
het omringen, verlevendigen het silhou
et en geven het erf de vriendelijkë sfeer
van huiselijkheid en gezelligheid. Hun
groepeering oiri het hoofdgebouw toont
den weg naar de ingangen en noodigt
uit tot een bezoek, want onze boeren
zjjn gastvrij, al lijkt het wel eens anders.
N De stoep en het boenhok, dikwijls
fraai over het water uitgebouwd, bin
den de gebouwen aan dè slooten en
vaarten, die in ons waterrijke land zulke
belangrijke wegen en weggetjes zijn. Al
les getuigt hier van den mensch, die
heeft ingegrepen in de natuur. Daar
mede verstoorde hij het landschap niet,
maar zette meer luister bij aan de groote
natuurlijke pracht.
Tusschen de speelsche vormen van
boomen en struiken teekenen de gave,
kloeke silhouetten van de boerderijen
zich af tegen de schoone willekeur van
geweldige wolkenformaties. Die oude
boerenbouwmeester wist van den rijk
dom van zijn land en kende de sobere
middelen van stof en vorm, die hem
ten dienste stonden.
Daarom zocht hij zijn kracht niet in
groote vormenpracht. Het deed hem de
verleiding van een schoonen schijn weer
staan en zoeken naar den simpelen een
voud, die zijn werk zoo ruig en sterk,
maakt. Eenvoudig zijn onze boerderijen.
Van den eersten steen in de fundeering,
tot de laatste voeg van de vorstpannen
zijn het bedrijfsgebouwen.
In de laatste vijftig jaar is helaas
veel verloren gegaan. De hofstede werd
meer eèn „bedrijf". De chaotische geest
van de stad werd in een gemeenschap
gebracht, die niet rijp was om dat nieu
we te verwerken.
Toch is er gelukkig rond en op de
boerderijen nog veel gaafs te zien. Wie
met den schrijver het land doortrekt en
het Friesche, Saksische, Frankische en
Limburgsehe type boerderijen onder zijn
leiding bekijkt, geniet mee daarvan. De
jboer heeft liefde voor zijn grond en zijn
vee, maar ook voor zijn huis.
In een volgend artikel hopen wij door
te geven, wat de schrijver over de
Zeeuwsche boerderijen vertelt.
INDISCHE DUIKBOOT VERLOREN.
(D.N.B,.) In een communiqué, dat
in Batavia werd uitgegeven, wordt me
degedeeld, zoo meldt de Associated
Press, dat een Nederlandsch-Indisehe
dnikboot verloren is gegaan. Deze duik
boot was ter beschikking gesteld van den
opperbevelhebber der Britsche vloot in
de wateren van Oost-Azië.
Familieberichfen 33 cenl per regel
Overige advertenliën 30 cenl per'regel
Ingezonden mededeelingen 60 cenl per regel
Kleine adverlentiën f 0.55 bij vooruitbelaling
Adverlenliën onder letter of motto 10 ct. extro
Bij contract belangrijke korting
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel der Duitsche
weermacht maakt bekend:
Op de Krim zijn vijande-
lijke strijdkrachten, die
onder bescherming "van
oorlogsschepen, in Eupa-
toria geland waren, door
snel ingrijpen in taaie ge
vechten tot in de huizen
vernietigd.
Een ten Zuidwesten van Feo-
d o s i a gelande kleine strijdmacht
werd door Roemeensche formaties
verslagen. Formaties Duitsche ge
vechtsvliegtuigen, duikbommen
werpers en jachtvliegtuigen heb
ben doeltreffende aanvallen onder
nomen op de landingstroepen der
Sowjets op de Krim en op de ver
bindingswegen over - de Zwarte
Zee.
In den centfalen en den
Noordel ij ken sector van het
O o s t e 1 ij k e f r o n t bij afnemen
de vorst ook gisteren talrijke aan
vallen van den vijand mislukt. In
het gebied ten Noordoosten van
Ch a r k o f werd een plaatselijk
binnendringen van den vijand in
onze linies dooreen tegenaanval
teniet gedaan. Twee Sowjet-batal-
jons werden hierbij uiteengeslagen.
Aan de Engelsche Oost
kust werd een koopvaardijschip
van 3000 B.R.T. door bommen tot
zinken gebracht, terwijl verschei
dene bomvoltreffers werden ge
plaatst op een groote fabriek.
In Noord-Afrika geen be
langrijke gevechtshandelingen.
Duitsche gevechtsvliegtuigen heb
ben Britsche vliegvelden in de
Marmarica en op het eiland Malta
met succes aangevallen.
MISLUKTE AANVALLEN
DER BOLSJEWISTEN,.
(D. N. B.). De Bolsjewisten doen ver-
geefsche pogingen om hun van de land
zijde ingesloten strijdkrachten door lan
dingen en aanvallen op het schiereiland
De Krim te ontlasten. Nadat hét hun ge
lukt was (zij het met verlies van eenige
oorlogsschepen, vele vrachtschepen en
verscheiden stormbooten). landingen bij
Kertsj en Feodosia uit te voeren, tracht
ten zij daarna van de genoemde plaatsen
uit verder op te rukken. Er werden
slechts plaatselijke aanvallen onderno
men, welke in het Duitsche afweervuur
doodliepen.
De Bolsjewisten hadden verder aan de
Westkust van De Krim ten Noorden van
Sebastopol bij Eupatoria onder bescher
ming van oorlogsschepen troepen aan
land gezet. Ook deze strijdkrachten kon
den geen successen bevechten. De Duit
sche troepen vernietigden de Bolsjewis
ten op zwakke resten na in taaie gevech
ten tot in de huizen of namen hen gevan
gen.
De ravitailleering is voor de aan land
gezette troepen bijzonder moeilijk, want
de Bolsjewisten "moeten alles over zee
aanvoeren en stellen hun schepen steeds
weer aan den bommenregen der Duitsche
vliegtuigen bloot.
De Bolsjewisten zetten hun aanvallen
ook in den centralen en Noordelijken sec
tor van het Oostelijk front voort. Deze
aanvallen hebben b.v. in den sector van
een Duitsch corps sinds den Eersten
Kerstdag voortgeduurd. De Bolsjewisten
stormden bijna iederen dag in opeenvol
gende golven op het voorterrein van dit
corps af en trachtten hier een doorbraak
te forceeren. Het Duitsche verzet deed
echter alle aanvallen mislukken. Dron
gen de Bolsjewisten een enkele maal de'
Duitsche linies binnen, dan werden zij
er bij een tegenaanval weer uitgeworpen.
Daarbij leden zij zware, bloedige ver
liezen.
PARINGAUX SLACHTOFFER VAN
ANGELSAKSISCHE AGENTEN?
De Parijsche pers geeft algemeen
uiting aan het stelligb vermoeden, dat
de secretaris-generaal van het ministe
rie van Binnenlandsche Zaken, Parin-
gaux, die dood is aangetroffen op de
rails tusschen Parijs en Troyes, 't slacht
offer is geworden van een aanslag, die
door Engelsch-Amerikaansche agenten
eigenlijk tegen den minister van Binnen
landsche Zaken, Pucheü, is voorbereid.
Als bewijs wordt het feit genoemd, dat
de Engelsche en de Amerikaansche fadio
reeds het bericht van een aanslag op
Paringaux verspreidden op een tijdstip,
toen de dood van dezen ambtenaar voor
het Fransche publiek nog onbekend was.
De reis, waarbij Paringaux den dood
vond, zou oorspronkelijk door Pucheu
ondernomen worden. Op 't laatste oogen-
blik, aldus de Parijsche bladen, had Pu
cheu de reis overgelaten aan zijn secre
taris-generaal.
ROOSEVELT VERWACHT
LANGEN OORLOG.
(D.N.B.) Volgens een bericht uit
Washington heeft Roosevelt in een rede
voor het Congres o.a. gezegd: „Wij heb
ben reeds de bitterheid der nederlaag
geproefd; mogelijk zullen wij nieuwe te
genslagen hebben. Wij mogen ons voor
bereiden op de werkelijkheid van .een
harden oorlog, een langen, bloedigen en
duren oorlog."
NIEUWE SLAG OP GROOTEN
OCEAAN.
(D.N.B.) Volgens berichten van den
zender te San Francisco, die te Saigon
zijn opgevangen, zou er 1000 km ten oos
ten van Mindano een slag zijn geleverd
tusschen twee Amerikaansche slagsche
pen en verscheidene Japansche torpedo
jagers. Een der slagschepen zou tot zin
ken gebracht, het tweede beschadigd
zijn. Ook vliegtuigen zouden aan den
strijd hebben deelgenomen.
Voorts verluidt, dat hier sprake is van
de slagschepen New Mexico en Missis
sippi, die op weg naar Port Darwin door
Japansche oorlogsschepen werden ont
dekt.
Amerikaansch voorschot aan
de Sowjet-Unie.
(D.N.B.) Naar het Amerikaansche mi
nisterie van financiën heeft medege
deeld, is aan de Sowjetunie een nieuw
voorschot - van twintig millioen dollar
op goud verleend. Hét den bolsjewisten
door Roosevelt ter beschikking gestelde
bedrag is thans in totaal ongeveer 60
millioen dollar groot, zonder inbegrip
van de hulp op grond van de leen- en
pachtwet.
OP MALAKKA BELANGRIJKE
BESLISSINGEN VOOR DE DEUR
(D.N.B.) De laatste frontberichten
van Malakka melden, dat in Zuid Malak
ka belangrijke beslissingen voor de deur
staan, waarvan het lot van Singapore en
daarmede van den geheelen Maleischen
veldtocht afhangt.
Terwijl de Engelschen in het Noorden
getracht hebben den Japanschen op-
marsch door het vernielen van bruggen
enz. tot staan te brengen, zijn zij^klaar-
blijkelijk in het Zuiden voornemens door
gebruik te maken van de voor dit deel
van het schiereiland karakteristieke
hooge bergketen, hardnekkigen tegen
stand te bieden. Zij koesteren blijkbaar
van dit bergachtige, terrein groote ver
wachtingen.
Volgens den Britschen berichtendienst
is de toestand op Malakka zeer ernstig.
Wij verliezen zeer veel terrein, aldus de
berichtendienst, wij hebben op Malakka
bittere ervaringen opgedaan en dat zal
nog zoo blijven.
WAVELL NAAR BATAVIA.
Uit Bangkok wordt gemeld, dat Wa-
vells hoofdkwartier definitief in Bata
via is gevestigd.
Volgens berichten uit Birma zou gene
raal Wavell een tegenoffensief tegen de
Japanners op Malakka voorbereiden. Hij
Zou van Birma uit een aanval willen on
dernemen en de Britsche linies aan het
.Zuidelijke gedeelte van het front ver
sterken om zoodoende het Japansche
'offensief te vertragen.
In Nederlandsch-Indië
komen de laatste dagen formaties Ame
rikaansche vliegtuigen aan, welke van
de Philippijnéh zijn gevlucht. Een ander
deel der Amerikaansche luchtmacht op
de Philippijnen heeft de wijk genomen
naar Australië.
De zender van Singapore heeft gis
teren de vraag gesteld: Waar is de
Amerikaansche vloot? Waarom komt
zij niet naar de Chineesche zee?
Cavite bezet.
(D.N.B.) Cavite, het steunpunt van
het Amerikaansche Oost-Aziatische es
kader in de baai van Manilla, is reeds
op.2 Januari zonder strijd door de Ja
panners bezet, naar Tokio Asahi Sjim-
boen meldt.
Evacuatie van Singapore.
Naar de bijzondere correspondenten van
de Britsche agentschappen uit Singapore
melden is aldaar de evacuatie op groote
schaal begonnen. Generaal Wavell heeft
de belangrijkste militaire bureaux en
archieven laten gereed maken voor over
brenging naar Java.
BONNEN VOOR VASTE
BRANDSTOFEFN.
Gedurende het tijdvak van Donderdag
1 Januari 1942 tot en met 30 April 1942
geven de bonnen genummerd „13 H.K."
en „17 H.K." van de brandstoffenkaar-
ten J. en K„ welke aan verbruikers zijn
uitgereikt, die hun woning door middel
van haarden en kachels verwarmen, elk
recht op het koopen van een'eenheid
vaste brandstoffen. Gedurende bovenge
noemd tijdvak geven de bonnen „23 C.V.",
„24 C.V.", „25 C.V.", „26 G.V.",
„27 C.V." en „28 C.V." van de brand-
stoffenkaart L., welke aan verbruikers
is uitgereikt, die hun huis door middel
van een centrale verwarming verwar
men, eveneens elk recht op het koopèn
van een eenheid vaste brandstoffen. De
bonnen „21 C.V." en „22 C.V." van de
kaart L. zullen niet worden geldig ver
klaard en kunnen derhalve worden ver
nietigd. De aandacht wordt er op geves
tigd, dat de overblijvende bonnen van de
kaarten J.f, K. en L. of van de periode-
bonstellen in geen geval vernietigd mo
gen worden.
Tevens geven gedurende het tijdvak
van Donderdag 1 Jan. 1942 tot en ihet
30 April 1942 de met de woorden „brand
stoffen één eenheid zevende periode" en
„brandstoffen één eenheid achtste perio-
de" gemerkte bonnen van de periode-
bonstellen,'recht op het koopen van een
eenheid vaste brandstoffen.
Zooals bekend zijn de periodebonstel-
len uitgereikt aan verbruikers, die voor
een extra-rantsoen van ten minste twaalf
eenheden ln aanmerking komen, of aan
kleinverbruikers in de groepen B, C en
D, wier jantsoen ten minste twaalf een
heden bèdraagt.
Voorts zal in de maand Januari wor
den overgegaan tot het uitreiken van de
toewijzingen voor de zevende en achtste
periode aan grootverbruikers in de
groepen B, C en D en aan de in aan
merking komende verbruikers in de
groep E, De plaatselijke distributie
diensten zullen het tijdstip van deze uit
reiking nader bekend maken.
PEULVRUCHTEN THANS OP BON 195
De secretaris-generaal van het Depar
tement van Landbouw en Visscherij
maakt bekend, dat gedurende de periode
van Donderdag 8 tot en met Zaterdag
-24 Januari tegen afgifte van den met
„195" genummerden bon van de bon
kaart Algemeen dg peulvruchten mogen
worden afgeleverd', welke gedurende het
tijdvak van 15 December tot en met 3
Januari besteld zijn door afgifte van
den met „169" genummerden bon van
de bonkaart Algemeen.
Uitsluitend degenen, die bon „169"
hebben afgegeven ten einde -peulvruchten
te bestellen, kunnen deze peulvruchten
dus thans bij hun leverancier, waar die
bon wordt ingeleverd, verkrijgen tegen
afgiftë van bon „195" van de bonkaart
Algemeen.
Per bon kan 250 gr. peulvruchten wor
den gekocht.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat personen, die hun maaltijden betrek
ken bij Centrale Keukens, bon „195" niet
bij hun leverancier maar bij de betrok
ken keukens moeten inleveren.
DONDERDAG 8 JAN. 1942.
Zingt vroolijk Gode, onze sterkte.
Ps. 81 2a.
Zon
op onder
9.47 17.47
Maan
op onder
12.27
10 Jan. Laatste kwartier.
16 Jan. Nieuwe maan.
IR MUSSERT TE BERLIJN,
De persdienst van de N. S. B. meldt,
dat Ir Mussert, vergezeld van General-
Kommissar Schmidt én den gemachtigde
H. W. Müller Lehning, te Berlijn is ont
vangen door Reichsminister Dr Goeb-
bels, Reichsminister Rosenberg en door
Reichsarbeitsleiter Hierl.
ARTIKEL VAN DE „TIMES".
(A.N.P.) De Duitsche regeering be
schikt over authentieke inlichtingen
over de onderhandelingen van Eden te
Moskou.
Op welken voet de onderhandelingen
gevoerd zijn, blijkt ook, naar men in de
Wilhelmstrasse verklaart, uit het door
de „Timës" gepubliceerde artikel, waar
in openlijk tot uiting komt, dat Engeland
zijn domineerende positie aan de Sowjet-
Unie heeft afgestaan en dit land als
integreerend bestanddeel voor de nieu
we ordening yan Europa erkent.
De Sowjet-Unie, zoo schrijft het Lon-
densche blad, vormt een onvoorwaarde
lijk noodig belangrijk onderdeel van het
groote bondgenootschap tegen het Hit-
lerdom in al zijn uitwerkingen. De nau
we politieke samenwerking tusschen
Groot-Brittanje en de Sowjet-Unie, waar
Eden ovér gesproken heeft, vormt het
pendant tot de nauwe samenwerking,
die zich zoo snel tusschen Engeland en
de Ver. Staten ontwikkeld heeft. De
grondslagen voor een dergelijke politiek
kunnen thans gelegd worden. Door den
krachtigen stimulans van den oorlog
neemt zij reeds thans vasten vorm aan,
immers, zij moet stevig gegrondvest zijn
op een bondgenootschap van Engeland
met de Ver. Staten en de Sowjet-Unie,
dat door den oorlog tot stand is ge
komen.
Sedert het oogenblik van Hitler's in
val in de Sowjet-Unie, zoo vervolgt het
blad, bestond er onder het geheele En
gelsche volk geen twijfel meer over de
populariteit van een pact met de Sow
jet-Unie of van de beslissing, om dit
pact tot een blijvend bestanddeel van
de Britsche politiek te maken. Het was
een belangrijk resultaat van Eden's mis
sie te Moskou,, dat hij deze beslissing,
formeel en officiëel ter sprake heeft ge
bracht.
De instemming van de Dominions en
van de Ver. Staten met deze samen
werking vormen een voorwaarde voor
een gezonde Britsche politiek in
Europa, maar het initiatief en ook de
verantwoordelijkheid zullen voorloopig
door Engeland en de Sowjet-Unie gedra
gen moeten worden. Leiding van deze
beide landen in1 aangelegenheden, die
Europa aangaan, wordt van de groote
democratieën verwacht en volkomen,
goedgekeurd.
De taak van den opbouw van een
nieuw Europa vereischt zoowel een mi
litaire alsook een economische organi
satie. Bovendien is daarvoor het grootste
staatsmansbeleid noodig.
Tot zoover de Times.
Van bevoegde zijde wordt hierbij op-
gemerkt, dat de Sowjet-Unie het onbe-
strijdbare recht en de volle toestemming
der Angelshksen verworven heeft om bij
een toekomstige herordening van Euro
pa een belangrijk woord mee te spreken.
Voorts heeft de gewezen gezant van
de Ver. Staten in Boedapest, Earll, voor
zijn vertrek uit Sofia verklaard, dat
1
IIlp^
Mg Ca' -
De inzameling van wol en bont voor de soldaten aan het front is in vollen gang. De oproep
van den Führer heeft ook in Nederland goeden weerklank gevonden, Ski-uitrustingen wor
den met groote dankbaarheid aanvaard. (Polygoon-Sagers.)
