/1942 f®» DAMP© DE PIONIERE vooruit kijken Wanneer verduisteren? Uit de Provincie FEUILLETON id -o- Het kerkelijk leven in 1941. Predikbeurten I la-e», elke verkojdhan i OoosïO.PolSOsl DONDERDAG 1 JAN. 1942. 'b Morgens tot 9.49 u. 's Avonds van 17.38 u. VRIJDAG 2 JAN. 1942. 's Morgens tot 9.49 u. 's Avonds van 17.39 u. Middelburg. Dg politie te Amemuiden heeft aan die p Miidelfcurg va-orgclsid zekere A. B. I dis vrisshs afc^fta heeft gedasji. De politie baaft aangehouden den schipperak&echt J. J„ M., die zich schul dig heeft gemaakt aan diefstal van geld ten nadeele van zijn patroon. Op de Rouaansche kade sloeg gis teren een span paarden op hol en rende tegen de stoep van het ijkkantoor op de Bierkade. De stoep, alsmede een dames- rijwiel en een sleeperswagen werden be schadigd. De eigenaar van de paarden was bereid de schade te vergoeden. A_ ZEELAND IN 1941. Het ligt niet in onze bedoeling een uit voerig en volledig overzicht te geven van de gebeurtenissen in Zeeland in 1941, maar slechts enkele grepen te doen. Als vanzelf gaan onze gedachten het eerst uit naar de Zeeuwsche hoofdstad, die door de annexatie van het Zand een groote uitbreiding onderging. Begin Jan. zag men in 't verwoeste deel van Middelburg weinig anders dan puinhoopen en nu, aan het eind van het jaar, wordt er op vele plaatsen her bouwd. Nieuwe panden verrijzen uit den grond en tal van plannen liggen nog klaar. De profetie van Buwemi, dat men eind 1941 met een honderd panden bezig zou zijn, is wel bewaarheid, mede dank zij de stirpuleerende leiding van den ac tieven burgervader. Misschien gaat nu ook wel de tweede profetie, dat eind 1942 de woonhuizen en winkelpanden in de binnenstad herbouwd zullen zijn, in vervulling. Wij herinneren nog aan de historische zitting van den Gemeenteraad op 17 Mei in de oude vierschaar van het Stadhuis, waarin tot herbouw van dit monumen tale gebouw werd besloten. Aan het abattoir werd hard gewerkt. Het zal binnenkort worden geopend. Te Vlissingen keerden in den loop van dit jaar de meeste inwoners weer terug, zoodat het normale leven er zich weer herstelde. Goes zag cok haar gebied en inwo nerstal uitgebreid door de toevoeging van een deel van Kloetinge. Het zielental is nu boven de 11.000 gestegen. Aan den woningbouw in Bouwplan III wordt hard gearbeid. Binnenkort komen daar hon derd nieuwe huizen gereed. Goes kreeg evenals Axel in dit jaar een nieuwen burgemeester. Ook te Yerseke wordt ijverig aan den wederopbouw gewerkt. In verband met het mossel-inmaken is daar van werk loosheid in dit seizoen geen sprake. Men komt er zelfs handen te kort. Te Kruiningen wordt ook een groot werk aangepakt, n.l. de ruilverkaveling. Dit object zal enkele jaren vorderen, zoodat het voor de werkverruiming in deze streek van groote beteekenis is. Te Souburg en Arnemuiden werd be gonnen met de schooltandverzorging on der leiding van den Ned. Volksdienst. Het waterschap Het Vrije van Sluis kwam dit jaar tot stand, waardoor te vens een einde kwam aan het bestaan van een groot aantal polders en polder- tjes in West Zeeuwsch-Vlaanderen. Het Bestuur, dat zich nu met het technisch en administratief personeel aan tal van belangen kan wijden, werd reeds geïn stalleerd. Zoo wordt ook in Zeeland intensief ge werkt om onder den zegen Gods de oor logswonden te herstellen en door inspan ning van alle krachten de moeilijkheden van dezen tijd te overwinnen. Moge het ons geliefd gewest in 1942 wel gaan. Uitgesloten slagers. Rectificatie. Het rijksbureau verzoekt voor voedselvoorziening in oor logstijd verzoekt ons mede te deelen, dat de naam J. Willemsen, Oudestadstr. 265 te Biervliet (Z.) door een mis verstand op den 20sten December j.I. uitgegeven lijst van uitgesloten slagers is gekomen. De heer J. Willemsen is dus niet wegens frauduleuze slachting of het voorhanden hebben van vleesch, af komstig van frauduleuze slachtingen van het verkrijgen van een toewijzing voor vleesch, vleeschwaren en (of) afvallen door de Nederlandsche Veehouderijcen trale uitgesloten. 1941 1 Op een middag loopt zij alleen in de stad. Bekijkt de etalages. Er wordt veel werk van gemaakt. Doen niets onder voor de steden in Holland, zeggen ken ners. Daar stapt een meisje van de fiets, ietwat verlegen. Greet kijkt op. O, Mien Menkveld! „Ik had al eens naar u toe willen komen, maar durfde niet. En nu ik je zieHet was mooi van u. Ik ben u erg dankbaar er voor. Ik „Wel, ik heb niets bizonders gedaan. Het lag voor de hand. Ik wist het niet, anders was ik niet eens naar Verbiezen toe gegaan. Hoe gaat het?"1 „Best. Het gaat goed. Ik ben zoo dank baar. U behoefde het toch niet te doen en Gretha weert af. „Praat me er niet van. Ik gunde het je van harte. Maar ik benijd je ook." „Misschien komt er ergens een plaatsje op een dorp in de bjiurt", aarzelt Mien Menkveld. i zooals deze zeeman in het kraaiennest kunnen wij niet. Hoe 1942 zal zijn is dus nog het geheim van het nieuwe jaar. Maar hoe onbekend de toekomst ook is, toch heb ben wij onze goede voor nemens, n.l. U zoo goed mo gelijk te helpen en voor te lichten in het moeilijke pro bleem van Uw Kleeding en Woninginrichting. Daarom kunt U ook in 1942 op ons rekenen. Afgespro ken? Dan de hand er op. Dat het nieuwe jaar voor U allen gelukkig moge zijn is de wensch van firma KAPELLE-Z.B TEL. 2.0. O. „Al geprobeerd. Maar haast overal zit er een met acte, zonder werk. Die gaan vóór natuurlijk. Ik ga straks maar stu- deeren, denk ik. Moet toch wat doen." „Ja, t' is erg Mijn vader is al twee jaar zonder werk. Zoo nu en dan eens een paar weken wat te doen. Hij is nu bij de werkverschaffing. Je moet een sterk gelopf' hebben om staande te blij ven. Heeft vader gelukkig. Hij behoudt zijn opgeruimdheid, maar ik weet ook, dat hij het soms moeilijk heeft. Te snak ken naar werk en machteloos rond loo- pen. U weet het nu ook. En u hebt het niet eens noodig." „Ja', ik heb nog nooit het leed van werkloozen zoo gepeild, als juist in deze weken. Ze gaan van elkaar. Mien Menkveld kijkt haar na, steelsgewijze. „Dat is een lief meisje", zegt ze, haast hardop. Gretha komt thuis, neemt een boek. Wat zal zij anders doen? Maar dan komt Lotte Veersema haar alleen-zijn tante is uit breken. „We moeten het nu bepaald weten, Ook in het nieuwe jaar zult U weer alles doen voor Uw gezondheid, voor het lichamelijk welzijn van U en de Uwen! U> kunt ervan overtuigd zijn dat wij, evenals in 1941, ons best blijven doen, om U zoo veel mogelijk aan de noodige middelen daartoe te helpen. A. C. VAN DER REST, Ass. Apotheker. Lange Kerkstraat Goes Tel. 2468. (Adv.) m Zuid-Beveland. Kloetinge. De burgemeester heeft het aftredende lid van 't Burg. Armbestuur, de heer J. Q. C. Lenshoek, als zoodanig herbenoemd. Rilland-Bath. Zaterdagavond geraakte door een defect aan de stuurinrichting de auto van M. Walraven nabij Bath in de sloot. Persoonlijke ongelukken kwa men gelukkig niet voot. Een takelwagen van Louisse uit Goes heeft later den wagen weer op den weg gezet. Krabbendijke. In de j.I. Maandag ge houden alg. vergadering der Veilings- vereen. E.M.M. gaf de voorz. dhr J. Frelier een korte beschouwing over de uitkomsten van dit jaar, die voor alle fruittelers zeer bevredigend zijn geweest. We mogen wel niet al te optimistisch zijn, doch teekenen van opkomst en bloei vertoonen zich onmiskenbaar. Het be sluit den afzet van het fruit met mede werking van de Goesche Veiling vanuit het Veilingsgebouw alhier te regelen heeft goed gewerkt. De geringe ruimte j echter die het pakstation bood, maakte het noodig naar een betere gelegenheid om te zien. Het bestuur voelde voor het plaatsen van een flinke loods, waartoe twee voorstellen werden gedaan. Dhr C. P. Vogelaar raadde aan een voorzichtige financieel e politiek te volgen en het minst kostbare voorstel te aanvaarden, waarmee de vergadering accoord ging. Om beschikking te krijgen over de noo dige gelden deed het bestuur een voor stel om de leden-telers, naar gelang van de teeltoppervlakte, aan de kapitaaluit gifte te laten deelnemen. Dit werd met alg. st. aangenomen. Walcheren. BUITENGEWONE ALGEMEENE VER GADERING VAN DEN POLDER WALCHEREN. De algemeene vergadering van den Polder Walcheren is tot een spoed- eischende buitengewone vergadering bij eengeroepen op Maandag 5 Januari te elf uur en wel ter behandeling van een nader voorstel van het Dag. Bestuur in zake den herbouw van het ver nielde Polder h'ü i s. In de vergadering van 26 April is een crediet terzake verleend van f 130.000. Bij de op 19 December gehouden onderhand- sche aanbesteding was de laagste in schrijving f 142.970. Het bedrag van f 142.970 of rond f 143.000 moet worden verhoogd met centrale verwarming, hou ten vloeren, betonvloeren en kluisdeuren f 20.000, kasten en betimmeringen f 10.000, honorarium, toezicht 'en onvoorzien f 10.000; sierwerk f 5000, dus totaal f 188.000, of rond f 58.000 boven de oor spronkelijke raming. Aangezien het risi co van prijsstijgingen, verhooging van vrachten e.d. geheel voor rekening van den polder komt, moet op een grootere overschrijding gerekend worden. De kan toren in het gebouw der P.Z.E.M. zijn gehuurd met 3 maanden opzeggingster mijn en er bestaat geen zekerheid, dat de vertrekken lang ter beschikking van den polder zullen kunnen blijven. Er is voorts niet de minste kans, dat in af- zienbaren tijd een voor onderbrenging der kantoren geschikt gebouw te Mid delburg in koop of in huur verkregen zal kunnen worden. Herbouw is dus noodzakelijk, doch men moet daarbij so berheid betrachten zonder aan doelmatig heid en waardigheid van het gebouw en aan de kwaliteit van materialen en werk afbreuk te doen en de architectuur in ge vaar te brengen. De architect heeft een bezuiniging aans gegeven van f 25.000, waaronder het on voltooid laten van den toren. Het dag. bestuur acht in zijn geheel de versobe ringen aanvaardbaar; de eenstemmig heid ontbreekt slechts ten aanzien van het laatste punt; het onvoltooid laten van den toren. Een deel van het dag. be stuur zou niet dan zeer ongaarne van dit ornament afstand doen, omdat het de architectonische waarde van hei; geheel sterk verhoogt. Het benedengedeelte van den toren is als trappenhuis gedacht en kan dus in het project niet worden ge mist. Door een en ander is de overschrij ding van het crediet terug te brengen tot rond f 33.000 en komen de totale bouwkosten op f 163.000. Volgens het des tijds goedgekeurde leeningsplan met 3% pet. rente en 40 jaar aflossingstermijn zal aanvankelijk f9800 noodig zijn of f 0.57 per ha, aan dijkgeschot. Daarbij is niet gerekend op eenige tegemoetkoming van de zijde van den staat in de door den polder geleden oorlogsschade. Het is nog niet vast of die wordt toegekend en tot welk bedrag. De voorzitter van de Rijkscommissie van advies inzake bij dragen wederopbouw publiekrechtelijke lichamen acht de mogelijkheid van een gunstig advies groot. Het dag. bestuur deelt ook mede, dat reeds gekocht zijn de centraleverwar- mingsinstallatie voor f 8000, het hout voor vloeren f 2300 en een kluisdeur voor f550, welke bedragen onder de raming der totale kosten begrepen zijn. Het dag. bestuur is tenslotte eenstem mig in zijn advies aande vergadering om den herbouw van het polderhuis, zij het dan met enkele versoberingen, te doen uitvoeren. Van alle zijden verwacht men, dat de mogelijkheid om tot bouw te komen steeds geringer zal worden, terwijl de eerste tientallen jaren stijging in plaats van daling der bouwkosten wordt tege moet gezien. Ritthem. De Coöp. aankoop en ver- bruiksvereeniging „Eensgezindheid" (W. A.) hield haar jaarvergadering. De af rekening sloot met een batig saldo. Be sloten werd 3 pet. dividend uit te keeren en aan den secretaris-penningmeester een gratificatie te geven wegens zijn vele werkzaamheden in dezen distributietijd. hoor. Ga je mee naar Bergen? Je kunt je hier toch niet zitten verkniezen?" „Ja, ik ga mee. Wanneer?" „Vandaag over veertien dagen. Zeg, Kees komt morgen!" „En hij wou toch in Amsterdam blijven en vandaar naar Bergen komen?" „Ja, was de bedoeling. Maar die hee- ren studs, je kunt er niet op aan. Hij verlangt naar den Martini, schrijft hij." „Dat pleit voor hem", glimlacht Gretha. Lotte kijkt haar scherp aan. Maar niets verraadt op het gelaat van Greet,, dat het nieuws haar treft. Bij de Veersema's hebben ze eigenlijk zoo'n stille hoop, dat Kees; student in de Rechten, en Greet het met elkaar eens zullen worden. Alleen een hoopje, niet eens groot, want ze hebben geen enkelen grond. Vriendschappelijk gaan die twee met elkaar om, zooals Gretha het met de anderen doet. Ze weten niets van Kees en niets van Greet, 't Is alleen maar zoo'n stille wensch van mijnheer en mevrouw Veersema. Ook van Lotte. Maar ze spreken er niet over. Nooit d.oen, i. 1941 spoedt ten einde. Nog eenige uren en wij zullen schrjjven Anno Domino 1942. Het jaar onzes Heeren. Dat was ook 1941. En dat is juist het vreugdevolle, waardoor wij getroost worden op dezen Oudejaarsavond. 1941 was een jaar des Heeren, omdat alles daarin, naar wij mogen gelooven, heeft medegewerkt aan den bouw en vol tooiing van Zijn koninkrijk. Het afgeloopen jaar heeft ons dich ter bij het .eeuwige Vrederijk Gods ge bracht. Want alle droefheid over het leed in 1941 wordt weggenomen door het uit zicht op dien Vrede. En zouden wij niet verheugd zijn, dat in het voorbijgegane jaar die Vrede we der verkondigd mocht worden van ontel bare kansels in de Godshuizen in ons vaderland Week aan week mochten wij hooren van de trouw aan het Verbond, dat God in Jezus Christus met Zijn volk heeft op gericht. Het werk der kerk had ook in 1941 zijn voortgang, dank zij de vastheid van Zijn beloften, dat Hij Zijn kerk in stand houdt. Naast het „gewone" werk was er den arbeid van Algemeene, Generale en Par ticuliere Synoden, Provinciale Kerkbe sturen, enz. De eenheidspogingen rustten evenmin. In tal van plaatsen werden interkerkelij ke bijeenkomsten gehouden om te getui gen van het geloof in,één God en Hei land en zoo werden ook met de Kerst dagen in ca. 150 gemeenten gemeen schappelijke Kerstzangdiensten belegd op initiatief van een daartoe gevormd comité, waarin predikanten van onder scheiden richting zitting hadden. Het kerkelijk leven kenmerkte zich door activeering der gemeenteleden, en het is verblijdend, -dat de jongeren steeds meer gaan inzien, dat ook zij hun aandeel in het „kerkewerk" mogen, ja moeten leveren, want zij zijn immers ook leden der gemeente. Wat zal 1942 voor de kerken brengen? Rust of onrust? Wij behoeven ons niet bezorgd te ma ken. De Kerk heeft immers het Woord! Wij hebben het Evangelie van de overwinning van Koning Jezus. Met dat Troostwoord in de hand stappen wij over den drempel van 1941 1942 heen. In 1941 werden wij getroost door het Woord en in 1942 zal het wat er dan ook moge geschieden weder zoo zijn. Zou de dan nu nog strijdende, doch straks triumfeerende Kerk niet jubelend het nieuwe jaar ingaan? Ja, want 'tls trouw al wat Hij ooit beval. Het staat oprecht en waarheid pal, Al3 op onwrikb're steunpilaren, Hij is het Die verlossing zond Aan al Zijn volk. Hij zal 't Verbond Met hen in eeuwigheid bewaren. Vatten wij de voornaamste gebeurte nissen op kerkelijk terrein over 1941 sa men, dan moet wat de Ned. Herv. Kerk betreft, allereerst gewezen worden op de groote activiteit die van deze kerk ook in 1941 onder moeilijke omstandigheden is uitgegaan. Der traditie getrouw heeft de Synode haar zomervergadering ge houden die 18 zittingen besloeg. Daarna werd zij verdaagd tot 30 Sept., ter be handeling van de voorstellen inzake het reglement op de predikantsplaatsen, dat op de stichting en indeeling der gemeen- ten en het reglement- op de predikants- tractementen. Alles wat men zich had voorgesteld .noemen we alleen maar het verplichte emeritaat, dat men met 1 Jan. a.s. wenschte in te voeren is voorloopig van de baan, want de meer derheid der stemmen van de Prov. kerk besturen heeft tot verwerping geleid. De classicale vergaderingen zijn bijeen ge weest en hebben zich bezig gehouden met drie belangrijke zaken: gemeente opbouw, prediking en kanselgebed. Actueel blijft in de Ned. Herv. Kerk het groote stadsprobleem. Met name de Amsterdamsche kerkeraad heeft zich OUDEJAAR. Weer staan wij aan het einde, Het oude jaar vlood heen Met al zijn leed en zorgen, Met al zijn droef geween. Weer tellen wij de uren Met stillen weemoed af En fluisteren van scheiden En denken aan ons graf! Weer komen ons verschrikken Veel zonden, groot en klein En 'twelt ons uit het harte: Voor God melaatsch, onrein! Wat bleef ons armen over, Als niet uit Efrata De vredesboodschap trilde: Vergeving en gena! Ja, danken zij in 't einde Ook onze duurste plicht, Voor al Gods liefdeleiding, Voor zoo veel troost en licht! 't Heeft ons aan niets ontbroken, Wat schat ons ook ontviel, De hemel bleef ons open Loof dan den Heer, mijn ziel! Den Haag. W. A. 'T HART. daarmede bezig gehouden en zal dit vraagstuk met allerlei kerkelijke instan ties nog nader bespreken. Het aantal vacaturen in de Ned. Herv. Kerk blijft zich langzaam in dalende lijn bewegen en bedroeg 1 Juli j.I. 202 te gen 207 op 1 Jan. en 223 op 1 Juli 1940. Dat thans in de classis Utrecht alle 26 gemeenten met 41 predikantsplaatsen zijn bezet, is sinds menschenheugenis niet voorgekomen. Noord-Holland staat met 44 vacaturen bovenaan. In Ds F. D. Emous kreeg de Ned. Herv. Kerk een eigen schipperspredikant. De nestor in dienstjaren onder de predikanten, Ds J. R. v. d. Kooy te Oirschot, is na bijkans 60 jaar het evangelie te hebben verkon digd, met emeritaat gegaan. In totaal namen 53 candidaten een beroep aan te gen 60 in 1940. De Bond van Ned. Predikanten ver kreeg in Ds Milatz te IJmuiden een nieu wen voorzitter. De bond keerde aan we duwen en weezen ruim f 21.000 uit en aan oorlogsschade ruim f 24.000. De Ver. van kerkvoogdijen hield dit jaar maar een zeer sobere algemeene-verga dering, die aansloot op de bijeenkomst met de gedelegeerden der prov. afdeelin- gen. De Ned. Zondagsschoolvereeniging mocht haar 60-jarig bestaan vieren. Ook verscheen in den kring der Ned. Herv. Kerk, waar tal van organen ge sneuveld zijn, een nieuw tijdschrift, ge titeld: „Kerkedienst", ten bate van de kerkelijke practijk. Vermelden we ten slotte nog, dat Dr Th. C. Vriezen, em. predikant te 's-Gravenhage, zijn ambt als hoogleeraar in de theologie aan de Groningsche Universiteit aanvaardde. BEKENDE PERSONEN IN HET BUITENLAND OVERLEDEN IN 1941. 8 Jan. Lord 'Baden Powell, leider van de int. padvindersbeweging. 27 Jan. Graaf Csaky, Hongaarsch mi nister van buitenlandsche zaken. 29 Jan. Metaxas, minister-president van Griekenland. 28 Febr. Ex-koning Alphonso van Spanje. 3 April. Graaf Teleki, minister-presi dent van Hongarije. 19 April. Koritzis, minister-president van Griekenland. 19 Mei. Prof. Werner Sombart, bekend econoom. 4 Juni. Ex-keizer Wilhelm H. 30 Juni. Paderewski, beroemd Poolsch pianist en politicus. 7 Aug. Bruno Mussolini, zoon van den Duce. N 4 Oct. Jef Denijn, de bekende carillon bespeler. 12 Nov. Generaal Huntziger, Fransch minister van Oorlog. 18 Nov. Kolonel-generaal Udet, be kend vlieger. 20 Nov. Kolonel Mölders, overwinnaar in 115 luchtgevechten. Ned. Herv. Kerk. 's H. Abtskerke, Donderdag geen dienst. Nisse, Donderdag 10.30 u. ds v. Voorst Vader. Schore, W. 6 en D. 10.30 u. ds Postma. heeft Veersema wel eens gezegd. Niet mee bemoeien. Moeten die beiden met ekaar vinden. Of niet. Het lijkt er op van niet. „Na de vacantie nog een half jaar", zegt Lotte. „En dan?" Ja, wat dan? Dat is de vraag van te genwoordig. Je weet, hoe ongaar 'Frits het zeggen kan, al heeft hij gelijk. Hij zei gister nog: „Over advocaten en zoo breek je hier in Groningen ook den nek en ze verdienen het zout in de pap niet." Is het niet zoo? „Ik sprak vanmiddag Mien Menkveld. Ze bedankte me nog, de stakkerd, je wéét wel. OnnoQdig natuurlijk. Maar wat ik wou zeggen, ze sprak van haar vader. Al twee jaar zonder werk. „Je moet een sterk geloof hebben", zei ze. Zóó is het. Ik bewonder veel van onze werkloozen. Verleden week kom ik bij het ophalen der busjes iri een gezin van een werk- looze. 'k Wist het niet. Vernam het. Maar in het busje was een gulden centen. Dat is gelóóf. Schieten wij niet in veel te kort; wij, die het goed hebben in het leven; die alles hebben, wat we begee- ren?" Lofte antwoordt niet. Ze zitten stil. Je spreekt van machteloosheid, maar zijn we wel zoo machteloos? Kunnen we mét God niet ontzaglijk veel? Van lieverlede wordt het een gesprek van den dag. Bergen wordt het onder werp. Neen, Gretha is er nog nooit ge weest. Lotte meernjalen. Ze dweept met Bergen. Aan „zee" en „binnen". De volgende dagen brengen vertier. Kees Veersema is er. En hij troont Lotte en Greet en anderen mee. Vooruit, op de fiets. Genieten van de natuur. Naar Pa- terswolde, roeien, zeilen, zwemmen op het meer. Vriezenveen, zoo'n fijne plas, zoo rustig; vlakbij het leven, maar je hebt er geen last van, Naar .den Braak, ook zoo'n stille, fijne plek. Of naar de Appèlbergen. Verder nog, het is vacantie, naar Roden, Norg. En die dolle Kees vermaakt heel het gezelschap. Lotte let op: neen, hij heeft geen bizondere atten ties voor Greet. Hij noemt haar „zusje". Net wat voor Kees. En Greet glimlacht maar. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1941 | | pagina 2