Christelijk Dagblad voor Zeeland
EERSTE BLAD
Binnenland
DAGKALENDER.
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Giststraat 34 en Noordweg 155
Een woord van
Middelburgs Burgemeester.
Sowjet-aanvallen verijdeld - De strijd in
Noord-Afrika - De Japansche successen.
8.16
WOENSDAG 31
56e JAARGANG
DEC. 1941
- No. 76
Bijkantoor Middelburg:
Direcieur-Hoofdredacteur:
A. DE LANGE te Goes
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent i«
aangesteld f 0.21
Losse nummers cent
Familieberichten 33 cent per regel
Overige edvertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine edvertentiën f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentién onder letter of motto 10 «t. extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
OP NIEUWJAARSDAG ZAL „DE
ZEEUW" NIET VERSCHIJNEN.
Op dezen Oudejaarsavond zij het mij
vergund een woord) te richten tot de
ingezetenen van Middelburg.
Wij hebben een moeilijk jaar achter
den rug, voor' velen een jaar van zware
beproeving. Meerderen, onzer hebben
dooden te gedenken; anderen verkeeren
in onzekerheid omtrent hunne dierba^.
ren; talloozen kampen met groote moei-1
lijkheden op stoffelijk gebied.
En toch als wij óp het ten einde
loopehde jaar terug zien, past ons een
gevoel van dankbaarheid tot God, die
ons te midden van den oorlog zóó ge
spaard en bewaard heeft. Dankbaarheid
eveneens, dat wij giidden onder het oor
logsgeweld alweer hebben mogen begin
nen met den wederopbouw. Hoeveel an
dere steden' zullen ons daarom benijden.
Den Middelburgers ben ik dankbaar
voor alles wat zij voorf .onze stad doèn.
Ook wil ik hen hier persoonlijk danken
voor allen steun, welke zij mij in het
afgeloopen jaar op velerlei gebied gege--
ven hebben. 7
Als ik terug denk aan het jaar 1941
zie ik in onze gemeente vooral drie din
gen de wijziging van de grens met
Koudekerke, het wegvallen van den Ge
meenteraad en het begin van den weder
opbouw. Alle drie beteekenen zij grootere
verantwoordelijkheid zoowel voor de
ingezetenen van Middelburg als voor mij
als burgemeester.
Doordat een deel van de inwoners van
Koudekerke thans, bij onze gemeente is
gevoegd, is het aan ons te zorgen, dat
zij zich bij ons thuis gaan gevoelen, hen
werkelijk in ons midden op te nemen.
Het wegvallen van den gemeenteraad
is een ingrijpende wijziging in de orga
nisatie der gemeente en beteekent het
verdwijnen van een gelegenheid tot con
tact tusschen burgerij en burgemeester.
Zoowel voor u als voor1 mij dient dit een
aansporing tot meer direct contact en
samenwerking te zijn.
En tenslotte de wederopbouw. De in
drukken van dezen tijd zijn zóó talrijk
en zóó geweldig, dat wij ons nu al nau
welijks meer kunnen voorsjtellen, dat de
binnenstad, waar thans zoovele hechte
panden in verbijsterend snel tempo uit
den grond schieten, half Augustus nog
een troostelooze, kale vlakte was. Thans
zien wij het resultaat van een jaar lang
moeizame voorbereidingen.
Een woord van Èulde is hier op zijn
plaats aan allen maar voor iedereen
aan Dr Ringers die door hun onver-
moeiden arbeid en taai doorzetten de
schier ónoverkomelijke moeilijkheden
hebben overwonnen en den weg- tot den
wederopbouw hebben vrijgemaakt. Een
woord van hulde ook aan de Middelbur
gers, die vaak ten koste van aanzien
lijke geldelijke offers den herbouw in
dezen tijd hebben aangedurfd.
Zullen wij in onze nieuwe panden, in
onze nieuwe stad een nieuwen geest
brengen? Zullen wij gezamenlijk Middel
burg maken tot een model voor andere
steden en daardoor meebouwen aan de
toekomst van ons volk?
God vraagt ons niet, Wat wij niet kun
nen een eind aan dezen wereldoorlog
te maken. Maar Hij vraagt ons wel, wat
wij wel kunnen een eind aan onze
privé-oorlogen te maken' en vrede om
ons heen te scheppen. Werkelijke vrede
komt niet uit de lucht vallen, maar moet
van onderaf worden opgebouwd. Zullen
wij in 1942 aan al onze privé-oorlogen in
Middelburg een. einde maken en daar
door meebouwen aan die betere wereld,
waar wij allen naar verlangen?
Hoe zal niet het beëindigen van privé-
oorlogen ons en onze gezinnen ten goede
komen en mede daardoor den weg
naar de noodzakelijke samenwerking op
alle mogelijke gebieden vergemakke
lijken?
Het is thans Oudejaarsavond een
8°ecle gelegenheid om dit alles te over
denken. Zullen -wij de les, welke God
ons gegeven heeft,~ter harte nemen en
de nieuwe kans, welke Hij ons schenkt,
benutten?
Dan moeten wij niet blijven bij goede
voornemens. Maar komen tot doelbe
wuste besluiten en met'Christus' hulp
voorgoed breken met die dingen, waar
van wij weten, dat zij ons afhouden van
et hoogste, waartoe God ons geschapen
eeft en waartoe Hij ons ook in staat
wil stellen.
Als wij dat doen, zal 1942 werkelijk
Pllor, °ns een gezegend Nieuwjaar zijn.
dat wensch ik iedereen toe.
J. VAN WALRÉ DE BORDES.
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht meldt:
In verschillende sectoren van
het Oostelijke front werden
krachtige vijandelijke aanvallen
in nauwe ^samenwerking van leger
en luchtmacht afgeslagen.
In de Zwarte Zee brachten
gevechtsvliegtuigen een Sowjet-
torpedojager tot zinken; zij be
schadigden een kruiser.
Aan het Moermansk - front
sloegen Duitsche troepen tusschen
21 en 28 December hardnekkige
bolsjewistische aanvallen bij zeer
strenge vorst en sneeuwstormen
met volledig succes af. De vijand
leed zware bloedige verliezen.
Sterke af deelingen' gevechts
vliegtuigen vielen in den afgeloo-
.pen nacht een voor den oorlog
van belang zijnde voorzieningsha
ven aan de Engelsche Oost
kust met goede trefkans aan.
Overdag werd ten W. van de
F a e r 0 e r een koopvaardijschip
door een bomaanval tot zinken
i gebracht.
Onderzeebootjagers, die een con-
vooi begeleidden, schoten van zes
aanvallende Britsche bommenwer
pers er drie neer. Alle schepen
van het convooi bereikten veilig
hun plaats van bestemming.
In Noord-Afrika behaal
den de Duitsch-Italiaansche troe
pen in het gebied rondom Ag'eda-
bia verdere plaatselijke successen.
Het aantal der bij den tegenaanval
vernielde vijandelijke vechtwagens
is tot 74 gestegen. "Er werden ver
scheidene honderden Britten ge
vangen genomen.
Op het eiland Malta werden
vliegvelden van den vijand overdag
en des nachts aangevallen. Voor
La Valetta brachten Duitsche ge
vechtsvliegtuigen een vrij groot
zeilschip tot zinken. In luchtge
vechten schoten Duitsche jagers
vijf Britsche vliegtuigen neer; nog
een vliegtuig werd op den grond
vernield.
SOWJETAANVALLEN EN DUIT
SCHE TEGENAANVALLEN.
(D. N. B.). Onder bescherming van
den Sneeuwstorm, welke Maandag in vele
sectoren van het Zuidelijk front woedde,
hebben de Bolsjewisten verscheidene
aanvallen gedaan op de Duitsche en Ita-
liaansche linies. De aanvallen, die deels
met behulp van met paarden bespannen
sleden werden gedaan, stortten in het ge
concentreerde afweervuur ineen.
In een sector van het Zuidelijk front
gingen de Duitsche troepen in weerwil
van de felle koude tot een omsingelende
tegenaanval over. Zij wierpen een vijan
delijk bataljon terug, nadat zij den vij
and zeer zware verliezen hadden toege
bracht. De resten van. het verslagen ba
taljon trokken zich al vluchtende terug.
In den centralen sector heeft de Duit
sche luchtmacht op 29 December met
sterke formaties de Bolsjewisten voort
durend aangevallen en bloedige verliezen
toegebracht.
Ederi te Londen terug.
(D. N. B.). Naar de Britsche berich
tendienst meldt, is de Engelsche minis-;
ter van buitenlandsche zaken, Eden, na
zijn besprekingen net Stalin en Molotov
te Moskou, te Londen terug gekeerd.
NIEUWE SUCCESSEN VAN
DE JAPANNERS.
(Domei.) Vliegtuigen van het Ja-
pansche leger hebben weer hevige aan
vallen ondernomen op het gebied van
Singapore, iür werd zware schade
aangericht aan militaire doelen,' zoo
meldt D.N.B. Terwijl de vluchtelingen
uit Noord-Malakka naar Singapore
stroomen, verlaat de bevolking reeds de
stad om de hevige luchtaanvallen te ont-
loopen.
De Japansche troepen hebben B a t o e
G a y a h bereikt.
Over de krijgsoperaties op Luzon zei-
de de Japanscne woordvoerder, dat het
Japansche programma voor 'den veld
tocht volgens de plannen verloopt. De
val van Manilla kan in de
eerste tien dagen van Ja
nuari worden verwacht.
De luitenant-ter-zee der eerste klasse
Tominage van de persafdeeiing der Ja
pansche marine heeft verklaard, dat de
-verbinding van Amerika met het Wes
telijk deel van den Stillen Oceaan prac-
tisch is afgesneden. Hij deelde verder
mede, dat tot nu toe naar schatting 20
Amerikaansche duikbooten, die zich bij
het begin van den oorlog in het Weste
lijk deel van den Stillen Oceaan bevon
den, zijn vernietigd.
De Britsche berichtendienst, erkent,
dat de Japanners op de Philippijnen de
heerschappij in de lucht bezitten. De
vliegvelden op Luzon zijn vernield, zoo
dat de Amerikaansche bommenwerpers
voor den langen afstand, geen landings
terreinen hebben.
De Amerikaansche troepen zijn in het
nadeel, doch bieden onder zware verlie
zen tegenstand.
Het Engelsche blad de „Times" wijst
op de ernstige bedreiging voor het Brit
sche vlootsteunpünt Singapore.
De luchtmacht wordt te zwak genoemd.
Men heeft niet verwacht, dat de Japan-'
sche aanval zoo plotseling en zoo krach
tig zou zijn. j
Een der grootste bladen van Ned.-ïn-
dië meent er, volgens het V. P. B., een
lans voor te moeten breken, dat het op
perbevel der geallieerde strijdkrachten
te land, ter zee en in de lucht in Oost-
Azië wordt verlegd van Singapore naar
Java. Hier is het mogelijk te werken
zoncler direct door den vijand te worden
bedreigd.
NIEUWE MAATREGELEN OP
SOCIAAL GEBIED.
In een dezer dagen gehouden bijeen
komst van bestuurders van het N.V.V.
hééft de heer A. Vermeulen, volgens Het
Volk, eenige nieuwe maatregelen op so
ciaal gebied aangekondigd.
Verwacht kan worden, dat de uitkee-
ringen volgens de Kinderbijslagwet met
ingang van 1 Jan. zullen worden ver
hoogd met 50 pet.
De verhooging geldt voor 1942, maar
daarnaast zal een algeheele herziéning
plaats hebben.
Voor hoofdarbeiders in de werkver
ruiming werkzaam komt een gunstiger
loonregeling. Hij berust op een indeeling
in drie groepen, n.l. Ie bijzondere vak-
arbeid 2e gewone vakarbeid3e admi
nistratieve arbeid, die ieder kan doen.
In de eerste groep zullen de kost
winners van 26 jaar van f 26 op f 32 ko
men, de 30-jarigen en ouderen van f 29
op f 34.
In de tweede groep valt voor kost
winners op 26-jarigen leeftijd een voor
uitgang waar te nemen van f 20 op f 27
en voor 30-jarigen en ouder van f 23 op
f29.
Voor eenvoudigen arbeid van 26-jari
gen van f 16 op f 24 en voor 30-jarigen
van f 20 op f 26.
HET VOEDSELVOORZIENINGSBLAD.
Op 24 Dec. j.l. is het eerste nummer
verschenen van het nieuw ingestelde
Voedselvoorzieningsblad. Hierin zullen
in de toekomst worden opgenomen alle
verordeningen van de Bedrijfsorganisa
ties, die worden ingesteld op het ge
bied der voedselvoorziening. Reeds is in
gesteld de Bedrijfsorganisatie voor Vee
en Vleesch, waarvan de eerste verorde
ning in het eërste nummervan het
Voedselvoorzieningsblad is verschenen.
De afkondiging in het Voedselvoorzie
ningsblad is een officiëele afkondiging
en kan worden gelijkgesteld met de af
kondiging b.v. in de Nederlandsche
Staatscourant. De in het Voedselvoor
zieningsblad gepubliceerde verordenin
gen der Bedrijfsorganisaties zijn bindend
niet alleen voor de bedrijfsgenooten,
doch voor iedereen. x
i NED, CHR. GYMNASTIEKVERBOND.
In de Zaterdag te Utrecht gehouden
druk bezochte jaarvergadering van het
Ned. Chr. Gymnastiekverbond wees
1 naar „De Stand." meldt de voorzitter,
de heer J. J. Adriaanse er op, dat de uit
breiding met het gewest Zeeland dit jaar
zijn beslag kreeg. Er is, een verblijdende
toename van het ledenaantal.
Hoe de toekomst zich zal ontwikkelen
weten wij niet. Hoopvol ziet zij er niet
uit. Wij leven echter in het vaste ver
trouwen, dat wij in Gods hand veilig zijn.
Ons beginsel ligt vast verankerd in Gods
Woord.
•''In het verslag van den secretaris werd
medegedeeld, dat na een inzinking van
1300 leden een stijging met 2600 volgde.
In de middagvergadering stelde de
voorzitter aan de orde de bespreking
van een brief namens hét College van
Gevolmachtigden voor de Sport aan het
Verbondsbestuur toegezonden en door dit
College ook rondgezonden aan de aan
gesloten vereenigingen, waarin bij ver
nieuwing op fusie met het Ned. Gym-
nastiek-Verbond werd aangedrongen. Dit
werd betoogd met het argument, dat ver
moedelijk per 1 Februari a.s. alle sport-
vereenigingen bij de daarvoor aangeslo-
DISTRIBUTIE GESMOLTEN RUNDVET.
Van 15 t/m 23 Januari a.s. zal voor de
houders van vetkaarten gelegenheid be
staan om op de bon van de vetkaart, welke
voor genoemd tijdvak zal worden aange
wezen, namelijk „03", gesmolten rundvet
te koopen in plaats van boter.
Zij, die van deze mogelijkheid gebruik
wilen maken, dienen in het tijdvak van
Woensdag 31 December a.s. t/m 3 Januari
a.s. de met „03" genummerde bon van
de de vetkaart bij hun slager in te leve
ren, waarbij zij een ontvangstbewijs kun
nen verlangen.
Per twee bonnen wordt een 'rantsoen,
dat is 200 gram vet, beschikbaar gesteld.
De prijs bedraagt 25 cent per rantsoen
van 200 gram. Dege'nen, die ook ditmaal
boter wenschen te betrekken, dienen hun
bonnen als gewoonlijk gedurende de gel
digheidsperiode, dus van 15 Januari t/m
23 Januari a.s. bij den winkelier in të
leveren, waarbij de gebruikelijke reduc
tie zal worden verleend.
Knechtsloonen Landbouw Zeeland.
In enkele districten van Zeeland zijn
tusschen landbouwers en knechts vaste
arbeiders) moeilijkheden gerezen over
het loon. In het provinciaal collectief
contract is de aangelegenheid niet op
afdoende wijze geregeld. Het College van
Rijksbemiddelaars heeft nu den heer
Prof. Dr Minderhoud -te Wageningen
aangewezen om inzake de gerezen ge
schillen uitspraak te doen.
ten leidende sportorganisaties moeten
zijn aangeslopen en dat de „confessionee-
le sportorganisaties" dan geen bestaans
recht meer hebben.
Het Verbondsbestuur neemt ten aan
zien van het fusievraagstuk hetzèlfde
standpunt in als vorig jaar, n.l. dat er
geen sprake kan zijn van fusie. Wel is
het bereid tot federatieve samenwerking
en de voorzitter stelde voor, met het
College van Gevolmachtigden daarover
te gaan praten en het resultaat dan af
te wachten. Wij willen de lichamelijke
opvoeding vanuit het eigen, Christelijk
standpunt bezien.
Het besluit, om niet tot fusie over te
gaan werd bevestigd met 161—2 stem
men (Enkhuizen) en 14 blanco.
LETTERKUNDIGE PRIJZEN
TOEGEKEND.
Het departement van Volksvoorlich
ting en Kunsten heeft de volgende let
terkundige prijzen toegekend:
Den meesterprijs van het jaar 1941
aan Jan H. Eekhout, letterkun
dige te Groningen, schrijver van vele
dichtbanden en prozawerken; een folk-
loristischen prijs aan J. R. W. S i n n i n-
g h e te Amsterdam, verzamelaar van
sagen en sprookjes, in efen zestal bundels
bijeengebracht en een prijs van erken
ning en aanmoediging aan R i e n
Brouwer, letterkundige te Assen, die
dit jaar met een opmerkelijken streek
roman debuteerde: „Dauw over dorstig
land".
P.T.T. op Nieuwjaarsdag.
Op Nieuwjaarsdag hebben de Post-,
Telegraaf- en Telefoonkantoren dienst
als op Zondag. Sommige telegraaf- en
telefoonkantoren zijn op dezen dag nog
een uur bovendien geopend.
In het geheele land zal één briefpost
bestelling worden uitgevoerd; alleen in
de grootste steden zal een extra tweede
bestelling geschieden.
Vereeniging van onderwijzend personeel
aan Prot. Chr. Kweekscholen;
Gisteren werd in het Jaarbeursgebouw
te Utrecht de jaarlijksche algemeene
vergadering gehouden van de Vereen,
van Onderwijzend personeel aan Prot.
Chr. Kweekscholen, onder presidium Van
Dr G. Kalsbeek, directeur der Chr.
Kweekschool te 's Gravenhage.
De voorzitter sprak een openings
woord, waarin hij met dankbaarheid ge
waagde van het eindelijk tot standko-
men van de vierjarige kweekschool. Spr.
stond stil bij de stelling dat er een voor
opleiding komen moet via H.B.S. of gym
nasium en betwist dat op deze wijze een
voldoend aantal volksonderwijzers kan
worden gevormd, terwijl hij de critiek
van den hoofdredacteur van het week
blad De School met den Bijbel, dat de
leeraren tezeer studiemenschen zijn ge
worden en teveel vervreemd van de
eischen der lagere school, als te weinig
gefundeerd afwees.
Hierna kwamen de jaarverslagen aan
de orde. Ze werden bereids in „de Chr.
Kweekschool" afgedrukt. Aan dat van
den secr., den heer A. J. Anes van Lei
den, ontleenen we, dat de vereeniging
thans 116 leden telt. Er is een batig sal
do van f224,78.
In de middagvergadering hield Ds A.
Merkelijn te Leiden, emer. miss. pred. te
JJagelang, een referaat over: „Het Gods
dienstig leven van de Javanen en de zen
ding".
WOENSDAG 31 DEC. 1941.
Snelt dan, jaren, snelt vrij henen
Met uw blijdschap en verdriet;
Welk een ramp ik moog beweenen
God, mijn God verandert niet.
Zon
op onder
9.51
17.35
Maan
op onder
16.29 7.25
DONDERDAG 1 JAN. 1942.
Wij treen een nieuwen tijdkring in,
In Uwen naam zij ons begin,
Getrouw Behoeder van ons leven!
Wat onheil in dit jaar ons beid',
Gij zult ons nooddruft, veiligheid,
Gij zult in Christus alles geven.
Zon
op onder
9.49 17.38 17.13
2 Jan. Volle maan.
10 Jan. Laatste kwartier.
Maan
op onder
DUITSCHE^ INZAMELING VOOR
HET OOSTELIJK FRONT.
Op verzoek wordt van bevoegde
zijde medegedeeld, dat aan de win-
terinzameling, die de Rijksduit-
schers in Nederland voor de aan
het Oostelijk front staande Duit
sche soldaten in den tijd van 27
Dec. 1941 tot 4 Januari 1942 in den
vorm van een vrijwillige beschik
baarstelling van' warme kleeding-
stukken, vooral van artikelen uit
wol en bont, organiseeren, ook
Nederlanders kunnen1 deel
nemen.
Van Nederlandsche zijde is n.l.
vaak met het oog op de omstand g-
heid, dat immers ook Nederlan
ders aan den kruistocht der Duit
sche weermacht en haar bondge-
nooten tegen het bolsjewisme deel
nemen en dat zoodoende de Duit
sche kleereninzameling ook den
leden van de vrijwilligerslegioenen
van de andere Germaansche lan
den ten goede komt, den wensch
tot uiting gebracht, hun deel aan
de inzameling te mogen bijdragen.
Al dezen Nederlanders zal thans
de gelegenheid daartoe geboden
worden. Zij kunnen de door hen
beschikbaar te stellen kleeding-
stukken en andere artikelen bij
het voor hun woonplaats bevoegde
plaatselijke Duitsche inzameling
bureau afleveren. Zij krijgen daar
voor een speciale kwitantie, die op
een later tijdstip' kan worden in
geruild voor een schenkingsoor
konde, die hun namens het Duit
sche volk zal worden overhan
digd. -
De volgende voorwerpen en
kleedingstukken komen voor de
vermelde inzamelingsactie in aan
merking: overschoenen, warme
wollen stukken zoo mogelijk ge
voerd of met bont bekleed, sok
ken, kousen, vesten, jakken óf pul
lovers, warme, vooral wollen, on-
derkleeding, borstrokken, onder
pantalons, gordels, borst- en lon-
gtenbeschermersy elk soort hoofd
bedekking, oorbeschermers, pols
en kniewarmers, bontjassen in den
ruimsten zin des woords, korte
bontjassen en bontvesten, met bont
gevoerde schoenen van elke soort
en maat, dekens, vooral wollemen
donzen dekens, dikke warme hand
schoenen, vooral met bont., ge voer
de leeren handschoenen, gebreide
handschoenen en wollen wanten,
in het algemeen alle goederen uit
bont zijn aan het front dringend
gewenscht. Verder gestikte of ge
voerde vesten, wollen shawls en
halsdoeken, in het algemeen alles
wat er toe dient om den strijd
tegen de in dezen winter vroeg be
gonnen koude met succes te voeren.
De adressen der Duitsche inza-
melingsbureaux zijn voor Zeeland:
Middelburg: Dam 68;
Sluiskil: Bovenweg 61; Goes:
Leliestraat 15; V1 i s s i n g e n
Sóttegemstraat 46.
Kerk te Siegerswoude afgebrand.
Zondagnacht is de Nederlandsche
Hervormde Kerk te Siegerswoude door
brand vernield. De brandweer kon niet
voorkomen, dat het gebouw door het
vuuf werd verwoest. Het orgel, de klok
en een aantal wandtegels met Friesche
teksten, indertijd bij de stichting der
kerk op initiatief van den toenmaligen
predikant Ds Cuperus aangebracht zijn
verloren gegaan. De oorzaag is piet met
zekerheid bekend. Men denkt aan kort-
1 sluiting of aan vuur in 'n stoof. (A.N.P.)
