Christelijk Dagblad voor Zeeland
Binnenland
DAGKALENDER.
MAANDAG 22 DEC. 1941
56e JAARGANG - No. 71
Zware gevechten aan het Oostelijk front en In
N.-Afrika - Hitier opperbevelhebber van de
Duitsche weermacht - De overval op Pör-
tugeesch Timor - Japansche vorderingen.
Met Duitschland
voor een -
Vrij Nederland.
protesteert.)
De oorlog aan het Oostfront.
Een Artsenkamer ingesteld.
Bureaux Lange Vorstslraaf 70,' Goes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg;
Firma Boekhandel J. J. FANOY
lange Gistslraat 34 en Noordweg 155
Directeur-Hoofdredacteur»
A. DE LANGE te Goes
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cenl
Familieberichten 33 cent per regel
Overige advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent pet regel
Kleine advertentiën f 0.65 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto 10 ct. extra
Bl| contract belangrijke korting
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel der Duitsche
weermacht maakt bekend:
In den centralen sector van het
Oostelijk front „duren de
zware gevechten voort. De tegen
stander heeft nieuwe zware ver
liezen geleden; formaties ge
vechtsvliegtuigen, duikbommen
werpers en jagers hebben vijan
delijke veldstellingen en batterijen
vernield en met bommen en vuur
hit de boordwapens bereden en
gemotoriseerde Sowjetcolonnes uit-
eengedreven.r
Op de B a r e n t s z e,e is het tot
een nachtelijk zeegevecht tusschen
Duitsche en bosjewistische torpe
doboot jagers gekomen; een vijan
delijke torpedobootjager is met tor
pedotreffers in den grond geboord,
een tweede met artillerie treffers
beschadigd. De Duitsche torpedo-
bootjagers zijn na het succesvolle
gevecht zonder schade een steun
punt binnehgeloopen.
In den strijd tegen de Britsche
ravitailleeringsscheepvaart hebben
duikbooten op den A11 a n t i -
schen Oceaan vier vijandelijke
schepen met in totaal 17.000 brt.
in den grond^ geboordbovendien
werden twee tankbooten en een
vraehtschip met torpedotreffers
beschadigd. In het Kanaal van St.
George hebben vliegtuigen, die
voor gewapende verkenning boven
zee waren opgestegen, een in con-
vooi varende tankboot van 8.000
ton vernietigd.
In Noord-Afrika hebben
de Duitsch-Italiaansche troepen
zich, na het afweren van vijande
lijke aanvallen, systematisch van
den tegenstander losgemaakt.
Duitsche gevechtsvliegtuigen heb
ben met goed gerichte treffers
militaire installaties in de haven
van T o b r o e k gebombardeerd.
Gisteren werd medegedeeld!
De gevechten in de middenzone
van het Oostelijke front hou
den met onverminderde hevigheid
aan. Verscneidene krachtige aan
vallen van den'Vijand werden af
geslagen. Vele vijandelijke pant
serwagens werden vernietigd. De
luchtmacht heeft met veel succes
vijandelijke troepen- en voertuig
colonnes, concentraties van pant
serwagens, battérij- en kazemat
stellingen bestookt.
Aan de Oostkust van En
geland plaatste de luchtmacht
in den nacht van Zaterdag op Zon
dag bomtreffers op een groote fa
briek. Verkenningsvliegtuigen be
schadigden in de Engelsche wate
ren twee vijandelijke schepen door
bomtreffers.
In Noord-A f r i k a duren
de gevechten voort, waarbij alle
sl/rijdkrachten der verbondenen
ter land en in de lucht heldhaftig
strijden.
Tusschen 13 en 19 December
1941 heeft de sowjet-luchtmacht
81 vliegtuigen verloren, In dezelf
de periode gingen aan het Ooste
lijke front 18 Duitsche vliegtuigen
verloren.
HITLER OPPERBEVELHEBBER.
In verband met het feit,,dat de Fueh
rer zelf het opperbevel van het leger op
zich heeft genomen, wordt het volgende
communique gepubliceerd
Toen de Fuehrer 4 Febr. 1938 het be
vel over de geheele weermacht zelf op
zich nam, geschiedde dit uit voorzorg
jegens het reeds destijds dreigende mi
litaire conflict, waarbij het om de vrij
heid van het Duitsche volk zou gaan.
De staatsraison eischte gebiedende con
centratie van alle krachten in een hand.
Slechts zóó kon de voorbereiding tot
succesvollen tegenstand slagen, waarbij
men wist, dat dit nog veel meer dan in
den wereldoorlog 19141918, die het
Duitsche volk door dezelfde tegenstan
ders was opgedrongen, zou leiden tot eën
„totalen oorlog". Toen de staatsman
Adolf Hitler besloot zijn eigen veldheer
te zijn, sprak bovendien nog het bewust
zijn van zijn innerlijke roeping en de hem
eigen bereidheid tot aanvaarding van
verantwoordelijkheid mee.
Het verloop van dezen oorlog heeft de
juistheid van deze opvatting meer en
meer bevestigd. In vele opzichten drong
zij evenwel eerst door, toen bij den veld
tocht in het Oosten de- oorlog afmetin
gen aannam, die alle vorige voorstellin
gen te boven gingen. De uitgestrektheid
van het oorlogstooneel, de nauwe ver
bondenheid van de operatieve oorlogvoe
ring te land met de politieke en oorlogs-
economische doeleinden beiievens de nu
merieke, omvang van het leger in verhou
ding tot de andere deelen der weermacht
noopten den Fuehrer de operaties en de
bewapening van het leger volgens zijn in
tuïtie ten krachtigste te influenceeren en
zich alle essentieele besluiten op dit ge
bied persoonlijk voor te behouden.
De Fuehrer heeft derhalve
a 1 s c o n s e q u e n t e voortzet
ting van zijn besluit van 4
Februari 1938, 19 December
1941 vb .e sloten, met volle
waar.deering voor de dien
sten van den thans afgetre
den o p p<e rbevelhebber van
het leger, generaal-veld-
maarséhalk Von Brau--
chitsch, de leidimg van de
geheele weermacht met
het opperbevel van het le
ger in zijn hand te vereeni-
OPROEP VAN MINIS
TER GOEBBELS.
(D.N.B.) Rijksminister dr Goebbels
heeft Zaterdag een oproep gedaan tot
het Duitsche volk, waarin hij in opdracht
van den Führer opwekte tot een groot-
sche inzameling van winterartikelen voor
de Duitsche soldaten aan het Oostelijk
front. Deze inzameling zal gehouden
worden van 27 Deecmber tot 4 Jan.
Dr Goebbels noemde deze inzameling
het Kerstgeschenk van het Duitsche
volk aan de strijdende soldaten van het
Oostelijk front. De inzameling is gedacht
als een aanvullende hulpverleening.
DE STRIJD IN NOORD-AFRIKA.
Het 566e communiqué vhn het Itali-
aansche hoofdkwartier meldt:
Gepantserde en gemotoriseerde vijan
delijke afdeelingen hebben in Cyre-
n a i c a een massale auctie uitgevoerd te
gen onze Stellingen in het Oostelijke deel
van de D z j e b e 1. De Italiaansche en
Duitsche troepen, die dapper streden en
groote bekwaamheid toonden, betrokken
ten Westen van Derna nieuwe
stellingen en beletten den vijand zijn doel
te bereiken. Het vliegveld van Derna be
vindt zich in handen van den vijand. Her
haalde aanvallen van vijandelijke pant-
sterstrijdkrachten tegen onze stellingen
van Soljoem en Bardia werden af
geslagen. OpTripolis en Bengha-
s i werd een beperkt aantal hommen ge
worpen.
Duitsche vliegtuigformaties hebben
herhaaldelijk Malta gebombardeerd.
Een van onze vlooteskaders stiet den
17den December tegen zonsondergang op,
een uit slagschepen, kruisers en torpedo
jagers bestaand Engelseh eskader. Na
een kort vuurgevecht trok de vijand zich
onder bescherming van een kunstmati-
gen nevel in de duisternis terug, terwijl
de vijandelijke torpedojagers een torpe-
doaanval trachtten te ondernemen, die
werd verijdeld. Een licht vijandelijk schip
werd door het vuur tot zinken gebracht
en een ander door het vuur van onze tor
pedojagers zwaar getroffen en waar
schijnlijk tot zinken gebracht. Een groot
vijandelijk schip werd door het vuur van
onze groote schepen getroffen. Geen van
onze schepen werd getroffen of bescha
digd.
DE OVERVAL OP TIMOR
Portugeesche Landdag!
In een Vrijdag gehouden buitengewo
ne zitting van den Portugeeschen land
dag heeft de minister-president Salazar
een uitvoerige rede gehouden naar aan
leiding van de landing van Australische
en Nederlandsch-Indische troepen op
Portugeesch Timor onder de voorgewen
de reden, de kolonie te zullen beschermen
tegen een voor de deur staanden Japan-
schen aanval.
Na deze stormachtig toegejuichte.re
de, die een krachtig protest inhield en
waarin Salazar verklaarde, dat de regee
ring een zuiver geweten heeft, nam de
Landdag het volgende votum van ver
trouwen aan:
„Met het oog op de uiteenzettingen
van den minister-president en minister
van Buitenlandsche Zaken over de re
cente gebeurtenissen op Timor, in welker
verloop ondanks de Portugeesche neu
traliteit en het volkomen vertrouwen in
de vervulling der internationale verplich
tingen onze souvereine rechten werden
miskend, besluit de Landdag, terwijl hij
op rustige wqze het gevoel en dé; wen-
schen der natie tot uiting brengt, het
volgende:
le. Hij betuigt onvoorwaardelijk zijn
instemming met de buitenlandsche poli
tiek der regeering.
2e. Hij verklaart de Portugeesche sou-
vereiniteit over alle nationale gebieden
voor onaantastbaar en onwrikbaar.
3e. Hij geeft formeel uiting aan zijn
protest tegen den op Timor gepleegden
aanslag op d^" eeuwenoude vreedzame
Portugeesche souvereiniteit.
4e. Hij vertrouwt ten volle op de rege
ling welke de regeering zal treffen, in
een voor de natie eervolle en waardige
behandeling der betrokken aangelegen
heid in overeenstemming met het gevoel
voor vaderlandsliefde van alle Portu-
geezen".
JAPANSCHE SUCCESSEN.
De legerafdeeling van het keizerlijke
hoofdkwartier heeft Zaterdagavond he
kend gemaakt, dat de Japansche troe
pen op Malakka het eiland P.e n a n g op
den avond van 19 December hebben in
genomen, en dat zij hun opmarsch op
het schiereiland Malakka in Zuidelijke
richting voortzetten.
(A.N.P.). Het Engelsche ministerie
van koloniën heeft bekend gemaakt, dat
sinds Vrijdagochtend geen berichten
meer uit de kroonkolonie Hongkong zijn
ontvangen.
De Britsche troepen, die zich hebben
teruggetrokken naar de stellingen rond
om de stad Victoria, Victoria Park en
Stanley Point, bieden nog steeds weer
stand.
„Exchange Telegraph" meldt, dat de
Britsche verliezen op Hongkong aanzien
lek zijn.
(D.N.B.UReuter meldt in een extra-
bericht ui^Ianilla, dat officieel bekend
is gemaakt, dat de Japanners met sterke
strijdkrachten in Davao op het eiland
Mindanao geland zijn. Den geheelen mor
gen werd fel gestreden.
NEDERLANDSCH-INDIE BELEEFT
EERSTE OORLOGSHANDELING.
De „Deutsche Ztg. i. d. Niederl." maakt
melding van een bericht van de United
Press uit Batavia, volgens hetwelk Ja
pansche troepen zijn geland bij Fakfak
op'Nederlandsch Nieuw-Guinea, dat den
dag tevoren was blootgesteld geweest
aan zware luchtaanvallen.
Overigens heeft Ned.-Indië naar het
blad tevens meldt, reeds Vrijdagmiddag
de eerste oorlogshandeling van de Ja
panners beleefd. Water- en landvliegtui-
gen vielen de aan de Westkust van Bor
neo gelegen stad Pontianak aan, den ze
tel van den gouverneur van West Bor
neo. De aanval duurde ongeveer drie
kwartier. Het aantal dooden moet groot
zijn.
KERSTGAVE VOOR ARMLASTIGEN.
De secretaris-generaal van het depar
tement van Binnenlandsche Zaken heeft
dezer dagen aan de burgemeesters een
circulaire doen toekomen, waarin hij er
op wijst, dat door de buitengewone om
standigheden in elk ondersteund gezin
noodeh zijn ontstaan, welke door de ge
bruikelijke ondersteuning niet kunnen
worden gelenigd. De secretaris-generaal
acht het derhalve wenschelijk, dat door
de burgemeesters wordt bevorderd, dat
ook de armlastigen een Kerstgave ont
vangen en wel een bedrag, berekend
overeenkomstig de regelen, geldende
voor de werkloozen. Eenzelfde gedrags
lijn dient te worden gevolgd voor de ex-
tra-uitkeering.
DE RIJKSCOMMISSARIS OP EEN
KERSTFEEST.
(A.N.P.) De groote versierde zaal
van den Haagschen Dierentuin bood Za
terdagnamiddag een feestelijken aan
blik. Aan lange gedekte tafels zaten tal-
looze Duitsche kinderen met hun ver
zorgsters, zoomede een klein aantal ge
wonde Duitsche militairen. Hun allen
bood de Rijkscommissaris, Rijksminister
Dr Seyss-Inquart, die met commissaris-
generaal Schmidt en enkele hooge offi
cieren aanwezig was, een Kerstfeest aan.
Het muziekkorps van de Schutzpolizei
bracht muziek ten gehoore.
Als vertegenwoordiger van het Ar-
beitsbereich der N.S.D.A.P. schetste de
heer Gernand de beteekenis van de
Kerstviering in het bijzonder voor het
Duitsche volk.
Meisjes van den B. D. M. zongen pas
sende liederen, eenige films werden ver
toond en" versnaperingen werden rondge
deeld.
OP BON 08 HK ALLEEN TURF
VERKRIJGBAAR.
Ten einde de gelegenheid tot het be
trekken van turf op bon „08 HK" van
de brandstoffenkaart K uit te breiden, is
de geldigheidsduur van dezen bon ver
lengd van 31 December 1941 tot en met
30 April 1942.
Zooals bekend,, geeft de bon „08 HK"
van de brandstoffenkaart K, welke is
üitgereikt aan verbruikers, die hun huis
met haarden en kachels verwarmen en
wier woning vijf of meer vertrekken
bevat, recht op het koopen van hetzij
195 kgi persturf (300 stuks), hetzij 200
kg. baggerturf (450 stuks), hetzij 275
kg. uit de Peel afkomstige turf, hetzij
200 kg. overige soorten turf.
Tegen den oorspronkelijken opzet, is
men er thans toe moeten besluiten bon 8
niet geldig te^ verklaren voor het koo
pen van andere vaste brandstoffen dan
turf. Zij, die daarom nog in het bezit
van bon „08 HK" mochten zijn, dienen
dus thans te trachten op dezeu bon als
nog turf te verkrijgen. Ten einde hun
daartoe ruim gelegenheid te geven, is
de geldigheidsduur van dezen bon .ver
lengd tot 30 April 1942. De verbruikers
zullen er echter rekening mee moeten
houden, dat de voorradige hoeveelheid
turf beperkt is en dat bovendien in de
eerste plaats de turf verkrijgbaar moet
worden gesteld in die streken, waar deze
brandstof altijd een belangrijke plaats
heeft ingenomen.
Het is niet mogelijk gebleken bijzon
dere maatregelen te nemen om turf be
schikbaar te stellen in die gebieden,
waar zij in normale tijden niet of in
kleine hoeveelheid werd afgezet.
Een Kerstmannetje bood de kinderen
geschenken aan.
ONTSLAG TIJDELIJK PERSONEEL.
De directeur-generaal van den arbeid,
A. H. W. Hacke, verleent met ingang
van 18 Januari 1942 aan de leiders van
landbouw-, industrie- en handelsbedrij
ven vergunning om werknemers in tij-
delijken dienst, wier dienstbetrekking
korter heeft geduurd dan drie maanden,
en zij, wier achtereenvolgende dienst
betrekkingen bij denzelfden werkgever
in de zes aan het ontslag onmiddellijk
voorafgaande maanden te zamen korter
hebben geduurd dan negentig dagen, te
ontslaan. Een uitzondering geldt echter
voor mannelijke werknemers in akker
bouw- en veehouderijbedrijven, te wier
aanzien de vergunning van 14 Augustus
1941 van toepassing is. In deze vergun
ning wordt o.a. de minimum personeels
sterkte voor landbouw- en veehouderij
bedrijven geregeld.
DIR.-GENERAAL DER POSTERIJEN.
Het rijkscommissariaat maakt bekend
De secretaris-generaal van het depar
tement van Binnenlandsche Zaken heeft
den directeur-generaal der Nederland-
sche Posterijen, dr ir. M. H. Da mme
bij het bereiken van den leeftijdsgrens
met ingang van 31 Dec. 1931 eervol ont
slag verleend en op pensioen gesteld. In
zijn plaats heeft de Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied
op grond van par. 3 van zijn verordening
nr 108-40 den raadsadviseur Ir W. L. Z.
van der Vegte te Den Haag,
met ingang van 1 Jan. 1942 tot direc
teur-generaal der Nederlandsche Poste
rijen benoemd.
- Het nieuwe stuivertje.
Omtrent het ontwerp van het nieuwe
stuivertje lezen we in het S. S.-week-
blad Storm,:
Het ontwerpen van deze munt werd
door den secretaris-generaal van het dé
partement van financiën opgedragen
aan den S.S.-schaarleider N. de Haas,
met <Ie opdracht om deze nieuwe munt
een eigen Nederlandsch-Germaansch
karakter te verleenen, met behoud van
den bestaanden, traditie geworden vier
kanten hoofdvorm.
Van de vele Germaansche teekens heb
ben in Nederland o.a. de Saksische paar
dekoppen een groote beteekenis. Behalve
dat zij in onze opvatting gelden als het
stamzinnebeeld der Saksen, zijn zij te
vens oeroude Germaansghe heilsteekens.
In hen ontmoeten wij immers de heilige
tweelinggestalten der Algen, de godde-
lijke tweelingen, die het zinnebeeld zijn
van het morgenrood.
P. van Vliet overleden.
Te 's Gravenh'age is in den ouderdom
van 83 jaren overleden het oudlid der
Tweede Kamer en oud-voorzitter van
Patrimonium de heer P. van Vliet.
De heer Van Vliet was van 1901 tot
1918 lid der Tweede Kamer en van 1900
tot 1927 voorzitter van Patrimonium.
Vooral in Friesland heeft hij veel voor
de Chr. Sociale beweging gedaan.
De heer Van Vliet was ridder in de
orde van den Ned. Leeuw. r
MAANDAG 22 DEC. 1941.
Maar my aangaande, het is my goéd
bq God te wezen; ik zet mqn betrouwen
op den Heere HEERS, om al Uw wer
ken te vertellen. Ps. 73 28.
Zon
op onder
9.49 17.28
24 Dec. Eerste kwartier,
2 Jan. Volle maan.
Maan
op onder
12.25 22.49
Dezer dagen heeft het opperbevel der
Duitsche weermacht medegedeeld,, dat
aan het Oostelijk front voorloopig, in ver
band met den ingevallen strengen win
ter, geen groote operaties meer te ver
wachten zijn,
Sedert een week ongeveer, zoo is van
bevoegde zijde uit Berlijn betoogd, is nu
een begin gemaakt met het betrekken
yan de winterkwartieren. Zeer wel be
wust doet de Duitsche legerleiding thans,
wat Napoleon in 1812, tot zijn schade en
schande, verzuimd heeft; de soldaten
worden ondergebracht in stellingen, waar
zij veilig beschut zijn tegen de snerpende
koude en tegen overvallingen door den
vijand.
Onder de huidige omstandigheden, zoo
werd opgemerkt, is het bezit van groote
steden zooals Leningrad, Moskou en Ros-
tof, voor de Duitsche weermacht niet
noodzakelijk. Ook elders kunnen winter-
stellingen worden ingericht.
Na»ar gemeld wordt, heeft de Britsche
propaganda nu een nieuwe leuze ver
spreid,* luidende: De berichten uit het
Verre Oosten zijn slecht, de berichten
uit Libyë goed, de berichten van het
Russische front zeer goed. Tal van plaat
sen, die heroverd zouden zqn, worden
genoemd. Maar, zoo wordt opgemerkt,
iedere militaire deskundige weet, dat on
der bepaalde omstandigheden, op een
lang front, dat geruimen tijd in beweging
is, correcties, vereenvoudigingen en ver
kortingen noodzakelijk, althans wensche
lijk kunnen blijken.
De operaties, welke thans worden uit
gevoerd van bevoegde militaire zijde
uit Berlijn is dit ook reeds betoogd
zijn ondernomen zonder ook maar eenigs-
zins het initiatief aan den tegenstander
te laten,
In de „Völkische Beobachter" heeft
overste Soldan nog eens uiteengezet, dat
met den Russischen veldtocht drie doel
einden worden nagestreefd: het uit-cha-
kelen van de Sovjet-Unie als militaire
macht, het inschakelen van de agrari
sche gebieden der Oekraïne ten behoeve
van de Europeesche voedselvoorziening,
ten einde het Continent waarlijk „blok
kade-vast" te maken, en het onttrekken
van het grootste gedeelte der oorlogsin
dustrie aan de beschikking er over van
Moskou. Politiek komt hier dan nog bij
het definitief verslaan van het bolsjewis
me als wereldmacht.
Uit prestige-overwegingen ware het
wellicht van belang geweest, als Lenin
grad, Moskou en Rostov vóór den winter
in de 'macht der Duitschers waren ge
raakt, zulke overwegingen heeft de Duit
sche legerleiding steeds op een achter
plan geschoven. Nu de stellingenoorlog,
voor enkele maanden begint, worden ver
in het vijandelijk gebied vooruitgeëchor
ven aaijvalswiggen teruggenomen, doch
dat is slechts een zaak van militaire
logica.
Bij verordening van den Rijkscommis
saris voor het bezette Nederlandsche ge
bied betreffende de Nederlandsche art
sen is o.a. het volgende bepaald:
Op den arts rust de plicht een ieder,
die aan zijn zorgen is toevertrouwd, naar
beste weten en kunnen met raad en daad
als helper bij te staan bij het in stand
houden, het bevorderen en het herstellen
van diens levenskracht, lichamelijk pres
tatievermogen en gezondheid. Het ver
vullen van deze plicht is een openbare
taak.
De arts dient zich door 'zijn gedragin
gen, zijn beroep waardig te toonen.
De secretaris-generaal van Sociale za
ken kan, den president der Nederland
sche Artsenkamer gehoord, een tarief
voor artsen vaststellen.
Een arts mag voor zijn werkzaamheden
slechts dan een hoogere vergoeding dan
in het tarief is voorzien vorderen, voor
zoover zulks uitdrukkelijk is overeen ge
komen of de president zich er mede ver-
eenigt.
Een arts, en zij, die hem by de uitoefe
ning van zijn beroep behulpzaam zijn,
zijn verplicht een geheim te bewaren, dat
hun in verband met de uitoefening van
het beroep is bekend geworden. Ook de
