Christelijk Dagblad voor Zeeland
EERSTE BLAD
ZATERDAG 20 DEC. 1941
56e JAARGANG No. 70
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg)
Firma Boekhandel J. J. FANOY
lange Gistslraat 34 en Noordweg 155
Directeur-Hoofdredacteurj
A. DE LANGE te Goes
Het lied van den arbeid.
Britsche kruisers tot zinken gebracht - Hevige
gevechten in N.-Afrika - Japansche successen.
Met Duitschland
voor een
Vrij Nederland.
De Britsche overval op Portugeesch Timor
Ministerraad te Lissabon.
DAGKALENDER.
Binnenland
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
Familieberichten 33 cent per regel
Overige edvertenfiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine odvertentiën f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto 10 ct. extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
II.
In 1928 schreef Hendrik de Man een
boek, dat speciaal aan het onderwerp
Arbeidsvreugde" was gewijd.
Opmerkelijk is zijn uitspraak:
„De berichten toonen aan, dat de
graad der arbeidsvreugde stijgt met de
geschooldheid der prestatie. Van de onge
schoolde arbeiders verklaren slechts 11
pet., dat bij hen de arbeidsvreugde den
tegenzin in den arbeid overtreft, van de
halfgeschoolden 44 pet., van de geschool
den 67 pet."
In de klachten over het gemis aan
arbeidsvreugde zit dan ook veel over
drijving. Dit merkt men wel als men
eens met de arbeiders een persoonlijk
gesprek voert.
Zeker, er is eentonige arbeid. Maar
zal die er niet hoewel misschien in
mindere mate altijd geweest zijn?
Er zijn jongens en mannen, die blijk
baar een beroep hebben gekozen, dat hun
niet „ligt", maar zal dit niet altijd voor
gekomen zijn? Denk maar aan Michiel
de Ruyter, toen hij aan 't groote wiel
draaide en ondragelijke smart leed.
Stoom en electriciteit hebben inder
daad veler 'werk eentoniger, maar ande-
rer arbeid prettiger en mooier gemaakt.
Van beide zijn er voorbeelden te noemen.
Zoo vonden wij vorig jaar in het
„Grafisch Orgaan" een uitvoerig over
zicht van een enquête onder bijna 200
typografen, die een cursus over mecha
nisatie en rationalisatie volgden. Zij kre
gen in het raam van dien cursus de
vraag te beantwoorden: „Smaakt gij
zelf arbeidsvreugde? Zoo ja, waardoor?
Zoo niet, waarom niet?"
Het bleek dat zoo goed als alle deel
nemers aan den cursus in meerdere of
mindere mate vreugde in en door hun
arbeid ervoeren.
Ook hierbij moeten wij niet vergeten,
dat het hier betreft een bedrijf, dat scho
ling vraagt, maar dat ook gevarieerd
werk geeft. De zetter aan de zetmachine
zet eiken dag verschillend werk, terwijl
de handzetter nog meer afwisseling
kent.
Uit de vele antwoorden nemen wij er
enkele over:
Een cursist schreef: „Zeer zeker.
Waardoor? Door het besef in de eerste
plaats m'n werk aan te kunnen en de
wetenschap, dat ik het beheersch. Ook
omdat ik er volkomen in opga en liefde
voor den arbeid en het vak heb. Er is
geen mooier gevoel, dan dat men 's
avonds na gedane dagtaak tevreden huis
waarts kan keeren, in de wetenschap,
iets gepresteerd te hebben.
Hoe moeilijker, des te grooter het ge
voel van arbeidsvreugde bij het zien van
het resultaat. En bovendien te weten,
dat men door dien dagelijkschen arbeid
in staat gesteld wordt, z'n gezin te .on
derhouden."
Dit antwoord vertolkt de gevoetens van
een ieder, die zijn arbeid liefheeft en zijn
taak ziet.
Een ander schrijft:
„Vreugde smaakte en smaak ik, als
de machine „lekker loopt", wanneer de
vingers vaardig over de toetsen „huppe
len", de matrijzen onder leiding der ser
geants de uitvulspaties als soldaten
zicb keurig in het gelid scharen en de
prettige zetmachine-geluiden in de be
kende opvolgende reeks zich laten h'oo-
ren. Die vreugde wordt ook bevorderd
door het zien groeien van het aantal
regels in den haak, waardoor ik dus
voor mijn oogen zie dat ik produceer
(„schep")."
Als een der redenen waarom hij zijn
werk met opgewektheid doet noemt een
ander deelnemer aan de enquête:
„de prettige kameraadschap met mijn
collega's en ook de goede, vriendschap
pelijke verhouding tusschen patroon en
personeel."
Zoo ziet men, dat ook in het moderne
bedrijfsleven arbeidsvreugde gevonden
kan worden.
Hf de arbeid voor ons een bron van
genot is, of er in dezen tijd nog rechte
arbeidsvreugde kan worden genoten,
hangt ten nauwste samen met de vraag,
of wij den arbeid zien als een gave
Gods, als een zegen, dien Hij verleent,
als een plicht en roeping, dien we. Hem
ter eer hebben te volbrengen en waartöe
Hij ons eiken dag naar lichaam en geest
de kracht moet schenken.
Zien we het zóó, dan .zullen we vóór
alles trouw willen zijn. Dan begrijpen
we, dat ook de eenvoudigste arbeid noo-
dig is om het maatschappelijk apparaat
te doen functionneeren, dan zien wij
onzen plicht om de gemeenschap, de
naaste, het welzijn van het geheele volk,
door olizen arbeid te dienen.
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel der Duitsche
weermacht deelt mede:
Bij het afweren van vijandelijke
aanvallen is het op verscheidene
plaatsen van het Oostelijke
front tot hevige gevechten ge
komen. De vijand leed zware ver
liezen. In weerwil van het slechte
weer deed de luchtmacht aanvallen
op troepenconcentraties, artillerie-
si ellingen, gepantserde strijdkrach
ten en ravitailleeringswegen van
den vijand. In de baai van Kola
is een koopvaardijschip van mid
delbare grootte door bommen
zwaar beschadigd.
In de Middellandsche
"Zee heeft een duikboot
voorAlexandriëeenBrit-
schen kruiser van'de Le-
anderklasse tot zinken
gebracht.
Een poging van een sterke Brit
sche formatie bommenwerpers en
jagers een haven in het Weste-
lijke bezette gebied aan te val
len, mislukte met zware verliezen
voor den vijand. Duitsche jagers
en luchtdoelgeschut schoten twaalf
Britsche vliegtuigen neer, waaron
der vjjf viermotorige bommenwer
pers. Een Duitsch vliegtuig wordt
vermist.
GEVECHTEN BIJ 15 GR. VORST.
(D. N. B.). Bij 15 gr vorst en lichten
sneeuwval ontwikkelden zich in den cen-
tralen sector van het Oostelijke front
vrj hevige gevechten De vijand ging in
vele sectoren voort met 't uitoefenen van
druk en probeerde in achtereenvolgen
de golven in de Duitsche linies binnen te
dringen De Bolsjewisten ondersteunden
hun aanvallen door gebruik te maken van
krachtige artillerie- en pantserstrijd
krachten. Waar het hun gelukte kleine
plaatselijke successen te behalen, werden
zij afgesneden en werd de toestand door
tegenaanvallen van de eigen infanterie
hersteld. Daar- de Duitsche troepen de
Bolsjewieken met geconcentreerd vuur
ontvingen, waren de verliezen van laatst
genoemden dien dag zeer aanzienlijk.
HEVIGE GEVECHTEN
RONDOM DERNA.
In zijn weermachtsberieht no. 565
meldt het Ithliaansche hoofdkwartier:
Hevige (gevechten zijn gaande in het
Oostelijke deel van de D z j e b e 1, in
Cyneraica rondom D e r n a, waar
de vijand, met den steun van uit Egypte
aangekomen nieuwe pantserstrijdkrach
ten, zijn druk op de troepen van de as
verscherpt, die strijden met voorbeeldige
vasthoudendheid.
Aan het front van B a r d i a en
Solloem: activiteit van de artillerie.
Een aanval van pantserwagens werd af
geslagen.
De vijand verloor dertien vliegtuigen.
Drie Italiaansche vliegtuigen worden
vermist.
In den middag van 17 Dec. vielen es
kaders torpedovliegtuigen in achteréen-
volgende golven in de,wateren van Cy-
renaica belangrijke Engelsche vlootstrijd-
krachten aan. Drie kruisers
w e r d en getroffen. Gisteren
werd nog een kruiser door de torpedo's
van onze vliegtuigen nabij M a 1 t a ge
raakt. Duitsche torpedovliegtuigen heb
ben op hun beurt een grooten vijandelij
ken kruiser geraakt, die in brand vloog.
Twee van onze torpedovliegtuigen zijn
niet op hun steunpunten terug gekeerd.
(D. N. B.). Op het oogenblik f zijn er
aan het Libysche front hevige gevech
ten aan den gang.
De omstandigheid, dat Derna in het
weermachtbericht wordt genoemd, moet
niet, naar "men te Rome verklaart, woe
den opgevat in den zin van groote ter
reinwinst voor de Engelschen. Bij den
bewegingsoorlog in het woestijngebied
mag aan afzonderlijke geografische
plaatsnamen geen bijzondere beteekenis
worden toegekend. De vermelding van
Bardia en Solloem in het weermachtsbe
rieht toont aan, dat de formaties des
asmogendheden aan den opmarsch der
Engelschen heftig verzet bieden.
Voorts wordt er op gewezen, dat door
de gevechten in de Middellandsche Zee
sterke Engelsche vloot- en luchtstrijd
krachten worden vastgehouden, die an
ders door de Engelschen op een ander
front zouden kunnen worden gebruikt.
Verder wordt gewezen op de groote
vlootverliezen voor de Engelschen by den
aanval met torpedovliegtuigen op j.l.
Woensdag.
De Britsche vloot in de Middellandsche
Zee, die zich in de buurt van Alexan-
drië heel veilig voelde, merkt nu, dat ookj
Duitsche duikbooten hier en daar aan
vallen ondernemen. Voor de Britsche
marine wordt de strijd in Noord-Afrika
waarbij haar vloot in de Middellandsche
Zee met vrij sterke krachten is betrok
ken, langzamerhand zeer kostbaar.
Spanje blijft niet-oorlogvoerende.
(S.P.T.) In een officieele bekendma
king heeft de Spaansche regeering de
houding van Spanje ten aanzien van het
nu toe tot de Vereenigde Staten en Ja
pan uitgebreide conflict gepubliceerd.
Daarin wordt o.m. gezegd: na de uitbrei
ding van den'oorlog tot de Vereenigde
Staten en Japan en na de deelneming
van andere Europeesche en Amerikaan-
sche staten aan het conflict, z a 1
Spanje geen wijziging
brengen in z j n houding
als niet-oorlogvoerend
land.
JAPANNERS LANDEN OP
HONGKONG.
Britsche troepen ontruimen
Penang.
Het Japansche hoofdkwartier meldt
een geslaagde landing op Hongkong.
Japansche strijdkrachten zyn op drie
plaatsen in het Noordoosten en het Wes
ten van Hongkong aan land gegaan, al
dus meldt Domei.
De tegenstand werd snel gebroken,
strategische punten werdén genomen.
Vijandelijk geschut werd tot zwijgen ge
bracht en vrijwel de helft van het eiland
is thans in de macht der Japanners. Op
sommige plaatsen duurt de tegenstand
voort.
Volgens een bericht uit Amoy is de
gouverneur van Hongkong, Young, met
onbekende bestemming gevlucht.
(D. N. B.) Boven de haven van
Hongkong wappert de Japansche vlag,
aldus luidt een Domei-bericht. De Ja
pansche landingstroepen zijn op het
oogenblik doende den laatsten Britschen.
tegenstand te breken. Het lot van Hong
kong is hiermede bezegeld. De definitie
ve bezetting van het eiland is nog slechts
een kwestie van korten tijd.
De opperbevelhebber van de Britsche
strijdkrachten in Britsch-Indië, Wavell,
heeft gisteren medegedeeld, naar Domei
vérneemt, dat de Britsche troepen ge
dwongen zijn Penang te ontruimen.
In een D.N.B.-bericht uit Bangkok
wordt hieraan toegevoegd, dat de ge
vechten in het Noorden van Malakka
HET EXTRA BOTERRANTSOEN.
De secretaris-generaal van Landbouw
en Visscherij maakt bekend, dat de met
„57" genummerde bonnen van de boter-
kaart en van de vetkaart gedurende het
tydvak van Maandag 22 December a.s.
tot en met Zaterdag 31 Januari recht
zullen geven op het reeds aangekondigde
extra rantsoen boter ter gelegenheid van
de feestdagen. Elk van deze met „57"
genummerde bonnen geeft recht op het
koopen van 125 gram boter.
Op de hierboven genoemde bonnen
van de vetkaart zal de gebruikelijke re
ductie worden verleend van 22% cent
per 250 gram boter.
Het koopen op bon 57 is vandaag reeds
toegestaan. Behalve het extra rantsoen
zullen nader bekend te maken bonnen
recht geven op het koopen van het ge
bruikelijke rantsoen boter, dat, zooals
bekend, met ingang van 28 December
zal worden verhoogd.
In verband met de bevoorrading van
den handel kan het voorkomen, dat men
het extra rantsoen niet reeds by het be
gin van den geldigheidsduur van bon
„57" zal kunnen koopen. Vandaar, dat
bon 57 geldig bljft tot en met 31 Janu
ari 1942,
buitengewoon gunstig voor de Japanners
verloopen.
Het eiland Penang is volkomen afge
sneden. De Japanners staan 6V2 km van
de haven van Penang verwijderd.
(D. N. B.) Naar radio Singepore
meldt, zyn de bij Singapore gelande troe
pen ongeveer 100 mijl opgerukt. De Brit
sche-troepen zijn op verschillende plaat
sen tot den terugtocht gedwongen.
JAPANSCHE TEGENSPRAAK
NOPENS BOMBARDEMENTEN
VAN NED.-IND. EILANDEN.
Blijkens een bericht in de Köln. Ztg.
hebben Japansche vliegtuigen de (N e d.-
Indisphe) Anambas-eilanden in de
Zuid-Chineesche Zee, 200 km. van de
Oostkust van Malakka, aangevallen.
De geruchten over zoogenaamde Ja
pansche bomaanvallen op de Neder-
landsch-Indische Tambe-
laneilanden, waarbij schade en
verliezen onder de burgerbevolking zou
den zijn ontstaan, worden in marinekrin
gen te Tokio, zoo meldt het D.N.B., ge
heel en al onjuist genoemd. Verklaard
werd, dat deze geruchten klaarblijkelijk
zijn verzonnen om de strijdkrachten van
het Japansche leger en de marine in dis-
crediet te brengen.
Japansche vliegtuigen zouden, vol
gens berichten, welke te Tokio via
Bangkok uit Australië zijn ontvangen,
voor den eersten keer boven de Bis-
marck-eilanden ten Noorden van Nieuw-
Guinea zijn verschenen. Een bevestiging
van deze berichten is nog niet ontvan
gen.
LISSABON (D.N.B.) Naar uit een
officieele mededeeling der kanselarij van
den minister-president van Portugal 1
blijkt, heeft de ministerraad zich Woens
dag beziggehouden met „gebeurtenissen
welke", zooals in de mededeeling gezegd
wordt, „zich in de kolonie Timor hebben
afgespeeld". De ministerraad is in af- -
wachting, zoo wordt verder in de mede-
deeling verklaard, van nadere bijzonder
heden, ten einde het land te kunnen in
lichten over den toestand en over het
standpunt van de regeering.
De berichten i.z, Macao.
De beweerde bezetting van de Portu
geesche bezitting Macao in Oost-Azië
door de Japanners, waarvan Woensdag
uit Londen en ook uit New-York melding
gemaakt werd, is gebleken volkomen ge
fantaseerd te zijn. Wat de Britten hier
mede voor hadden, is 'inmiddels opge
helderd door den overval op de Portu-
geesche bezitting Timor door Australi
sche troepen.
Kennelijk was het de bedoeling, een
voorwendsel te vinden voor de inbezit
neming van Portugeesche bezittingen. De
Portugeezen hebben dit spel doorzien en
zijn den Engelschen voor geweest door
de mededeeling, dat de Japansche aanval
op Macao in de redactiebureaux van een
courant te Londen is uitgevonden en dat
de goede betrekkingen jegens Japan geen
aanleiding bieden dit land er van te ver
denken, Portugeesch grondgebied te wil
len rooven.
Het gerucht van den overval der
Australiërs op Timor heeft zich te Lis
sabon als een loopend vuurtje verspreid
en een zeer diepen indruk gemaakt.
Tijdens de belangrijke bijeenkomst
van den ministerraad, heeft de Portugee
sche minister-president, Salazar, naar
thans bekend wordt, den Britschen am
bassadeur alsmede den vertegenwoordi
ger te Lissabon van de vroegere Neder-
landsche regeering ontvangen.
Het oordeel te Tokio en Berlijn.
TOKIO (D.N.B.) Domei meldt:
Kringen, die in nauw verband staan
met de regeering en commentaar leve
ren op den gewelddadigen aanval op
Portugeesch Tirpor door Australische en
Nederlandsch-Indische troe
pen, kenmerken dit optreden als een
nieuw voorbeeld voor de flagrante schen
ding der neutraliteit van zwakke lan
den.
De onjuiste berichten, die Reuter over
de zoogenaamde bezetting van Macao en
over Portugeesch Timor heeft gepubli
ceerd, toonen aan, dat men Reuterberich-
ten niet meer kan vertrouwen, zoo ver
klaarde de woordvoerder der Japansche
regeering. -
Van Japansche zijde'heeft men er niet
aan gedacht, zoo verklaarde hij verder;
den status quo van Macao te verande
ren. Overigens kan in dit verband ge
constateerd worden, dat de Portugeesche
regeering tegenover Japan een geest van
samenwerking toont.
In politieke kringen te Berlijn, aldus
meldt A.N.P., ziet men in verband met
de bezetting van Portugeesch Timor met
belangstelling de zitting te gemoet van
het Portugeesche parlement. Men is in
deze kringen van meening, dat Engeland
zich bedient van hoogst doorzichtige ar
gumenten om zijn optreden, dat te Ber
lijn beschouwd wórdt als een daad van
zeeschuimerij zonder weerga, te motivee-
ren.
De Maastunnel te Rotterdam.
De tunnelbouw te Rotterdam is bijna
voleindigd. Als er zich geen bijzondere
omstandigheden voordoen, zal de nieuwe
verkeersweg onder de rivier in het begin
van het volgende jaar kunnen worden
opgeleverd.
ZATERDAG 20 DEC. 1941.
Bezwijkt mijn vleesch en myn hart, zoo
is God de Rotssteen mijns harten, en
mijn Deel in eeuwigheid.
Ps. 73 26.
Zon
op onder
9.48 17.27
Maan
op onder
11.09 20.23
24 Dec. Eerste kwartier.
2 Jan. Volle maan.
ZONDAG 21 DEC. 1941.
(Vierde Advent.)
Aarde! zing den Hóogsten lof x
Nimmer hadt gij schooner stof,"
Hij verscheen, der vaad'ren wensch,
't Woord wordt vleesch, Gods zoo een
mensch.
Zon
op onder
9.49 17.27
Maan
op onder
11.52 21.37
ZINKEN STUIVERS*
Inde Ned. Staatscourant
ls opgenomen het besluit
van den secretaris-gene
raal van het departement
van Financiën tot invoe
ring van den zinken stui
ver.
Verschillende artikelen van de Munt
wet zijn gewijzigd en aangevuld. Bepaald
wordt onder anderen, dat niemand ver
plicht is stuivers tot een hooger bedrag
dan van een gulden aan te,nemen.
Omtrent den beeldenaar van den zin
ken stuiver wordt het volgende bepaald.
Op de voorzijde in een vierkant het zon-
nesymbool en de Saksische paardenkon-
pen, waaronder een band „Nederland",
op de keerzijde de waarde-aanduiding
5 c. op gearceerd veld, benevens het
jaartal en het muntteeken. De stukken
hebben den vorm van een vierkant, de
hoekpunten zijn afgerond.
Het besluit treedt heden in werking.
VLEESCHWAREN BETER EN
GOEDKOOPER.
Met'ingang van vandaag is 't vleesch-
verbruik in ons land zoodanig geregeld,
dat de vleeschwaren, die in den winkel
verkocht zullen mogen worden, eener-
zijds aanzienlijk in kwaliteit zijn verbe
terd en anderzijds veel goedkooper zijn
geworden dan zij tot nu toe waren.
Men raadplege voor de prijzen de of
ficieele publicatie.
P. T, T. MET KERSTMIS.
De P. T. T.-kantoren hebben beide
Kerstdagen dienst als op Zondag. Dit be-
teekent, dat ook dit jaar op Tweeden
Kerstdag geen bestelling zal plaats vin
den, niet van brieven enz., maar ook niet
van pakketten. Bij het verzenden van
pakketten met een inhoud, die aan be
derf onderhevig is, houde men daarmee
rekening.
Het centrale girokantoor te 's-Graven-
hage is niet alleen op de beide Kerstda
gen, maar ook op Zaterdag 27 December
en zooals vanzelf spreekt, op Zondag 28
December, dus vier dagen achter elkaar
gesloten. Nadere inlichtingen verstrek
ken de post-, telegraaf- en telefoonkan
toren.
Ook „huisduiven" onder de
duivenoontrole.
Als gevolg van daaromtrent gestelde
vragen heeft de Höhere Wehrmacht
Nachrichten-Offizier bekend gemaakt,
dat ook de zoogenaamde „huisduiven",
die door sommigen, vooral ten platte-
lande, in een kooi of hokje binnenshuis
worden gehouden, onder de bepalingen
van de controle op post- en sierduiven
vallen.
De houders van huisduiven dienen lid
te zijn van den Nederlandschen Bond van
Sierduiven-fokkersvereenigingen, v. Be-
verningklaan 36, te Gouda.
Tegemoetkoming Sanatoriumverpleging.
De tegemoetkoming in de kosten van
verpleging in een sanatorium voor tu
berculoselijders, bedoeld in artikel 4, 6e,
van het tweede uitvoeringsbesluit van
den secretaris-generaal van sociale za
ken van 16 October ingevolge het Zie-
kenfondsenbesluit wordt bepaald op
f 1.50 per dag.
Werkloozenkassen.
Aangezien het in het voornemen ligt,
dat van 1 Januari 1942 af geen subsidie
meer zal worden verleend aan vereeni-
gingen met werkloozenkas, die niet zijn
aangesloten bij het N.V.V., heeft de
secretaris-generaal van het departement
van Sociale Zaken een wijziging aange
bracht in het Werkloosheidsbesluit 1Ö17,
I