Christelijk Dagblad voor Zeeland
.Naar de 9 millioen.
Binnenland
DAGKALENDER.
DONDERDAG 27 NOV. 1941
56e JAARGANG - No. 50
Bureaux Lange Vorslstraai 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel j. J. FANOY
Lange Gislstraat 34 en Noordweg 155
Directeur-Hoofdredacteur»
A. DE LANGE te Goes
Abonnememspri|s 2.73 per kwarraa
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
losse nummers cent
Zware verliezen voor de Britsche vloot -
Aanzienlijke Duitsche terreinwinst In het
Oosten - De strijd in Noord-Afrlka - Rede
van Von Ribbentrop.
Met Duitschland
tegen
het kapitalisme.
Cultuurraad en Cultuurkamer.
Familieberichten 33 cent oer repel
Overige adverientiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per repel
Kleine advertentie" f 0.55 b;i vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto 10 ct. extra
Bi| contract belangrijke korting
Verwacht wordt, dat de bevolking van
Nederland nog dit jaar de 9 millioen zal
overschrijden.
Dit cijfer spreekt temeer, merkt de
Standaard op, als men vergelijkt de bevol
kingssterkte een eeuw en een halve eeuw
geleden. In 1841 lag het getal nog bene
den de 3, in 1891 nog beneden de 5 mil
lioen.
De sterkste aanwas is dan ook na 1900
ingezet en wie kennis neemt van de
jaarlijksehe toeneming in percentages,
constateert ook een belangrijk hooger
cijfer in de laatste 50 60 jaar. Een
cijfer, dat slinkende was in de crisisja
ren, doch in 1939 reeds weer toenam.
Deze bevolkingsaanwas is nog belang
rijker dan uit de absolute &jfers valt af
te lezen, daar er jaren zijn geweest,
waarin een vrij talrijke emigratie, zeer
in het bijzonder van jonge gezinnen,
plaats vond, waardoor de 'getalsterkte van
ons volk werd beïnvloed.
Veel sterker beeld wordt nog verkre
gen als we de ontwikkeling in België
stellen naast die in ons land. Op 1 Jan.
1913 telde ons Zuidelijk 'nabuurland, hoe
wel kleiner in oppervlakte, 1.524.457 meer
bewoners dan Nederland. Op 31 Dec. 1938
reeds 440.768 inwoners minder, wat voor
België een nadeelig verschil van bijna
2 millioen zielen geeft in den loop van
een kwarteeuw.
De oorzaak van dit groote verschil ligt
eenerzijds in de hoogere sterftecijfers in
België, maar meer nog in de hoogere ge
boortecijfers in ons land.
In 1938 een voor Nederland uit dit
oogpunt minder gunstig jaar werden
in ons land 48.280 meer kinderen ge
boren dan bij onze buren.
Het geboortecijfer is zeer speciaal in
't Walenland tot een laag cijfer gedaald.
Wat uit dezen groei blijkt, is de ge
zonde kracht, die nog in het Nëderland-
sche volk leeft en de zegen van God in
de lijn der geslachten geschonken.
DE EXTRA-RANTSOENBONNEN
VASTE BRANDSTOFFEN.
Het is gebleken, dat er eenig misver
stand bestaat ten aanzien,van het model
van de rantsoenbonnen voor vaste brand
stoffen, welke, zooals bekend, worden
uitgereikt aan personen, die recht hebben
op een extra rantsoen vaste brandstof
fen alsmede aan kleinverbruikers in de
groepen b, c en d.
Deze bonnen dragen den opdruk
„brandstoffen één eenheid" en hebben
een grijs-groene kleur. Hiernaast zijn de
zoogenaamde periodebonnen in gebruik,
die als opdruk de woorden: „brandstof
fen één eenheid le periode, 2e periode"
enz., dragen en die eveneens een grijs
groene kleur hebben. Ten eiride een dui
delijk onderscheid te scheppen tusschen
de rantsoenbonnen en deze periodebon
nen, zjjn de nieuw uit te reiken rantsoen
bonnen thans voorzien van een witte
streep, die ongeveer ter hoogte van het
woord „één eenheid" over de geheele
breedte van den. bon loopt.
De oude rnatsoenbonnen, welke niet
van deze witte streep voorzien zijn, blij
ven echter eveneens geldig.
VOLKSTUINTJES.
In samenwerking met het algemeen
verbond van volkstuindersvereenigingen
in Nederland, dat is aangewezen als de
landelijke organisatie, waarbij alle volks
tuinders zich zullen hebben aan te slui
ten, zullen onder leiding van de directie
van den landbouw in de onmiddellijke
omgeving van de daarvoor in aanmer
king komende gemeenten belangrijke
volkstuincomplexen worden aangelegd.
Deze volkstuinen zullen een uniforme
grootte krijgen van ongeveer 2 aren en
voor tenminste de heift met aardappe
len moeten worden beteeld, op de andere
helft van het tuintje dienen uitsluitend
gr oenten v te worden gekweekt. De volks
tuincomplexen zullen, geheel compleet
aangelegd met paden en afwaterings
middelen en met geploegde en geëgde
tuintjes, aan het algemeen verbond (of
de bij deze organisatie aangesloten
plaatselijke vereeniging van volkstuin
ders) ter uitgifte en exploitatie worden
overgedragen. Het algemeen verbond
zal zorgen voor de voorziening van het
benoodigde pootgoed en zaaizaad of
piantmateriaal en zoo mogelijk ook van
gereedschappen.
Daartegenover zullen de huurders van
de tuinen de verplichting hebben om,
naast de stipte betaling van de huurpen
ningen en andere exploitatiekosten (wel
ke zoo laag mogelijk zullen worden ge
houden), zich bij de keuze der gewassen
en het betelen van den grond te richten
naar de aanwijzingen, welke door of van
wege het algemeen verbond zullen wor
den gegeven. Ook de tuinbouwvoorlich-
tingsdienst wordt hiér ingeschakeld.
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
t Het opperbevel der Duitsche
weermacht meldt:
De Britsche vloot heeft
de laatste dagen weer
zware verliezen geleden.
Behalve dat, zooals in het weer-
machtsbericht van gisteren gemeld
is, een vrij groot Britsch oorlogs
schip door een luchttorpedo ge
troffen was, heeft voor Solloem
een Duitsche duikboot onder bevel
van den len luitenant ter zee Frei-
herr von Tiesenhausen, een Britsch
slagschip aangevallen en een zwa-
ren torpedotreffer toegebracht.
Voorts heeft een duikboot onder
bevel van den len luitenant ter
zee Mohr op den Atlantischen
Oceaan een Britschen kruiser der
Dragon-klasse tot zinken gebracht.
In den centralen sector van het
O o s t e 1 ij k e front hebben onze
•aanvallen van gisteren^ een aan
zienlijke terreinwinst opgeleverd.
Twee Sowjetoorlogsschepen zijn op
een Duitsch-Finsche mijnversper-
ring geloopen en na hevige ont
ploffingen ondergegaan.
In den strijd tegen Engeland
heeft de luchtmacht overdag en
des nachts havenwerken en vlieg
velden in het Zuidwesten en Zuid
oosten van het, Britsche eiland be
stookt met bommen van zwaar ka
liber. Bij de succesvolle verdedi
ging van een konvooi tegen een
aanval van Britsche motortorpedo-
booten is een Duitsch patrouille
vaartuig door torpedotreffers ge
zonken; de bemanning is gered.
In Noord-Afrika heeft de
tegenaanval der Duitsch-Italiaan-
sche troepen nieuwe successen ge
bracht. De stellingen aan het
front van Solloem werden in
weerwil van vijandelijke aanvallen
gehandhaafd. Nieuwe uitvalspogin-
gen der bezetting van T o' b r o e k
zijn mislukt.
Van het front bij Moskou
wordt in toenemende mate het
overloopen van bolsjewisten ge
meld. Om tegen deze crisis op te
treden, heeft de regeering Stalin
aanleiding gevonden, in een nota
te berichten over wreedheden van
Duitsché soldaten, tegenover ge
vangen genomen bolsjewisten ge
pleegd. De Duitsche weermacht
en de naast haar strijdende ver
bonden troepen zien met de diep
ste verachting neer op dergelijke
valsche berichten, waardoor het
beestachtige optreden van bolsje
wistische horden verbloemd en
haar geveehtsmoraal vergroot
moet worden.
AANVAL OP BARDIA
AFGESLAGEN.
Het 542e communiqué van het Itali-
aansche hoofdkwartier luidt:
In den grooten, bewogen slag in de
Marmarische woestijn, die
reeds langer dan een week onafgebroken
voortduurt, leveren de moedige, onver
moeibare strijdkrachten der As hevige
en geslaagde gevechten. In den centralen
sector zijn de vijandelijke afdeelingen,
die in een zak ten zuiden van Sidi Rezeg
waren ingesloten, vernietigd. Bij de meer
dan 5000 krijgsgevangenen, die tot dus
verre in de concentratiekampen zijn ge
teld, bevinden zich behalve generaal
Sperling, commandant van een pantser
brigade, ook generaal B. F. Armstrong,
commandant van een brigade der eerste
Zuid-Afrikaansche divisie, twee Ameri-
kaansche waarnemers en verscheidene
Engelsche en Amerikaansche journalis
ten.
Aan het front van Solloem zijn alle
hardnekkige aanvallen, door drie vijan
delijke divisies op de door de divisie „Sa-
vona" bezette stellingen ondernomen,
door den taaien tegenstand onzer troepen
gebroken. De aanvallers leden opnieuw
bloedige verliezen, en konden geen enkel
succes behalen.
In den nacht van 24 op 25 November
zijn rij andelij ke afdeelingen, die de ves
ting B a r d i a waren genaderd, met zwa
re verliezen teruggeslagen.
Te Tobroek hevig «artillerievuur
aan weerskanten.
De Italiaansch-Duitsche luchtmacht
was den geheelen dag zeer bedrijvig.
Concentraties van gemotoriseerde strijd
middelen, ravitailleeringscolonnes en
plaatsen waar vliegtuigen verspreid ston
den opgesteld, werden op doeltreffende
wijze met bommen en machinegeweer
vuur bestookt. Op 23 en 24 Nov. heeft
de Duitsche luchtmacht in totaal 26 vij
andelijke toestellen neergehaald.
In het woestijngebied is de oase
D z j a 1 a na verbitterden tegenstand
van ons geïsoleerd» garnizoen bezet door
sterke vijandelijke strijdkrachten, die
zware verliezen aan menschen en mate-
rieel leden. Deze vijandelijke gemotori
seerde colonne wordt voortdurend door
onze vliegtuigen met bommen en mitrail-
j leurvuur bestookt.
Vijandelijke vliegtuigen hebben bom
men laten vallen op Benghazi; er zijn
slechts twee slachtoffers; de schade is
van weinig beteekenis.
Een onzer duikbooten is niet op haar
basis teruggekeerd.
Gevechtsfront in Noord-Afrika
gesplitst.
(D. N. B.) Het lange gevechtsfront
heeft zich gesplitst in afzonderlijke groe
pen, die zich in de woestijn verstrooid
hebben. Dergelijke gevechten kunnen da
gen, zoo niet weken duren, zoo meldt
de Britsche berichtendienst over de ge
vechten in Noord-Afrika.
Een speciale correspondent van Ste-
fani aan het front in Noord-Afrika
meldt: In den centralen sector van de
Marmarische woestijn zijn hevige gevech
ten aan den gang. In den Oostelijken
sector heeft de divisie Savona den vijand
zware verliezen aan menschen en mate
rieel toegebracht. Het aantal' buiten ge
vecht gestelde Britsche pantserwagens is-
buitengewoon hoog. Italiaansche en Duit
sche gemotoriseerde colonnes hebben een
nieuwe manoeuvre ondernomen, waarbij
zij de stellingen van den vijand zijn bin
nengedrongen. Het aantal gevangenen
stijgt voortdurend.
REDE VAN VON RIBBENTROP.
Bij de receptie, welke de Duitsche minis
ter van buitenl. zaken, von Ribbentrop,
gistermiddag heeft gegeven, ter eere van
de Europeesche staatslieden, die te Ber
lijn vertoeven, ter gelegenheid van de
verlenging van het anti-Kominternpact,
heeft hij een toespraak gehouden, waar
in hij o.a. zei:
Twee groote mannen, aldus von Rib
bentrop, de Fuehrer van Duitschland en
de Duce van Italië, hebben het eerst
meer dan 20 jaar geleden het bolsjewis
tische gevaar onderkend en den strijd
aangebonden tegen deze laatste uiting
van verval in de opvattingen en zeden
van een stervend tijdperk. Daarbij stuit
ten zij in de buitenwereld* op een vijand
schap, die haast onoverwinnelijk scheen.
Het is thans vrijwel onbegrijpelijk, dat
Engeland dézen oorlog tegen Duitsch
land op touw heeft gezet, omdat
Duitschland volgens de methoden van
een vrije volksstemming de Duitsche
stad Dantzig in het rijksverband wilde
terughebben en een autoweg wilde aan
leggen door den corridor.
Uitvoerig schetste de minister de
Duitsche aanbiedingen aan Engeland, en
de Engelsche weigerachtigheid om deze
voorstellen te aanvaarden. Hij kon zich
zelf hierbij als kroongetuige doen optre
den, daar hij deze aanbiedingen van den
Fuehrer telkens had overgebracht. De
toekomst zal moeten uitmaken, aldus
spreker, of de Engelsche staatslieden
destijds een verstandige politiek hebben
gevoerd of niet. Ik voor -mij geloof, dat
de beslissing daaromtrent reeds is ge
vallen. x
De gemeenschappelijke vrijheidsstrijd
daarvan ben ik zeker zal eens aan
gemerkt worden als beslissend, zoowel
voor het verloop van dezen oorlog als
ook voor het lot van Europa en daar
mede voor de toekomst van de heele
cultuurwereld. Spreker behandelde de
nota, die de Duitsche regeering 22 Juni
j.l. publiceerde en waaruit de geheele
wereld kon- zien, op welke smadelijke
wijze Duitschland door de Sowjet-regee-
ring om den tuin is geleid.
Uit de nauwkeurige gegevens, die de
Duitsche regeering bezit over de gehei
me zittingen van het Engelsche Lager
huis in 't jaar 1940, blijkt buiten kijf,
dat dit huis na de ineenstorting van
Frankrijk/ernstig bezorgd was over de
oorlogskansen. De heer Churchill poog
de door voor het Lagerhuis te verklaren,
dat hij op grond van de onderhandelin
gen te Moskou thans de nauwkeurige
toezegging had, dat Sovjet-Rusland aan
den oorlog zou deelnemen aan de ztjde
van Engeland en dat hij de onbeperkte
toezegging van Roosevelt bezat omtrent
steun voor de Engelsche oorlogvoering.
Op de onwaardigste wjjze verheerlijk
ten thans de Westersohe democratieën
plotseling 't bolsjewisme en zelfs aarts
bisschoppen, bisschoppen en kardinalen,
die nog kort tevoren Rusland in heiligen
ijver hadden bestreden als de wieg van
het atheïsme, verkondigden plotseling,
dat de Sowjet-Unie steeds de wieg van
het christendom was geweest.
De aartsbisschop van Canterbury bad
tijdens een officieele godsdienstoefening
voor 'troode leger en voor zijn vriend
Stalin.
In vyf maanden is nu ook de laatste
militaire hoop der Angelsaksen in Euro
pa vernietigd. Ik geloof niet te veel te
zeggen, als ik beweer, dat deze vijf
maanden van den veldtocht in het Oos
ten gekwalificeerd zullen worden als de
grootste militaire daad uit de wereldge
schiedenis.
Maar ook voor de politieke situatie in
de geheele wereld is de nederlaag van
het bolsjewisme van beslissende beteeke
nis. Het overwicht der landen van het
driemogendhedenpact, Duitschland, Ita
lië en Japan, benevens de daarbij aan
gesloten staten, is door de verdwijning
van Rusland als groote mogendheid zpo
sterk geworden, dat ik geen andere com
binatie van mogendheden ken, die zich
daartegen op den duur zou kunnen ver
zetten. Ook Noord-Afrika en het Nabije
Oosten zullen zich, voor zoover de vijand
hier nog machtsposities inneemt, na ver
loop van tijd niet kunnen onttrekken aan
de uitwerking van deze politieke en mi
litaire machtsontplooiing. Voorts ligt in
Oost-Azië de groote mogendheid Japan,
die daar meester is van de verdere ont
wikkeling.
De minister zette hierop uiteen, hoe
president Roosevelt met allerlei listige
kunstgrepen, met leugen en bedrog, ge
poogd heeft zijn land in oorlog met
Duitschland te verwikkelen.
Roosevelt moet beschouwd worden als
de laatste aanstichter van en daarmede
als de hoofdschuldige aan dezen oorlog.
Wat de Duitsche vredesvoelhorens be
treft zegt spr.: Sinds de ineenstorting
van Frankrijk heeft Duitschland geen
vredesvoelhorens meer uitgestoken. Ook
heeft nooit het voornemen hiertoe be
staan, noch bestaat dit thans of in de
toekomst. De verklaring kan dus slechts
zijn, dat dit vredesverlangen in Engeland
bestaat. Engelands laatste hoop schijnt
te zijn een revolutie in de bezette gebie
den en zelfs in Duitschland. Maar één
ding staat vastNooit zal het nationaal-
socialistische Duitschland capituleeren.
Voorts moet. Churchill toch weten, dat
in onze eeuw van motoren, tanks en
stuka's een revolutie in ontwapende ge
bieden a priori is uitgesloten. Bovendien
Al moet men zich in de bezette gebieden
veelal nog met de nieuwe situatie ver
trouwd maken, in één opzicht zijn de
meeste menschen in Europa het volko
men eens: Engeland heeft op het vaste
land nooit meer iets te zoeken.
AMERIKAANSCH-JAPANSCHE
ONDERHANDELINGEN
WORDEN VOORTGEZET.
(D. N. B.). De Amerikaansche minis
ter van Buitenlandsche Zaken, Huil,
heeft aangaande de onderhandelingen
met Japan tegenover de pers verklaard,
dat deze nog steeds gesprekken betref-
DONDERDAG 27 NOV. 1941.
O God! GJj zjjjt vreeaelljk uit Uw hel-
ligdommen; de God Israëls, die geeft
den volke sterkte en krachten. Geloofd
zy God!
Ps. 68 36.
Zon Maan
op onder op onder
9.21 17.34 15.13 2.16
3 Dec. Volle maan.
11 Dec. Laatste kwartier.
fen, waarin het voor en. tegen van ver
scheiden kwesties wordt besproken. Hij
was niet in staat voorspellingen te'doen,
doch verklaarde, dat de gesprekken wor
den voortgezet.
In antwoord op vragen sprak Huil te
gen, dat de regeering der Vereenigde
Staten voornemens was, ook troepen
naar NederTandsch-Indië te
zenden. Het sturen van troepen naar
Guyana,maakt deel uit van de politiek,
zooals deze op de conferentie van Ha
vana is vastgelegd.
Korte berichten.
(D. N. B.) Het krijgsgerecht te
Skoplje (Buig.) heeft vijf communisten
die met machinegeweren, geweren en
bommen een militaire afdeeling wilden
overvallen, ter dood veroordeeld. Twee
andere beklaagden in deze zaak kregen
elk vijftien jaar gevangenisstraf.
Het krijgsgerecht in Bitolja heeft drie
doodvonnissen uitgesproken tegen com
munisten, die een tunnel in de lucht wil
den laten springen. Ten slotte werden in
Plewen drie scholieren door het krijgs
gerecht wegens communistische propa
ganda tot elk vijf jaar gevangenisstraf
veroordeeld.
(D. N. B.) Wegens sabotage,
voorbereiding tot hoogverraad en econo
mische sabotage zijn drie Cechische post
beambten, een machinist en twee typo
grafen uit Praag en omgeving ter dood
veroordeeld. De vonnissen zijn onmiddel
lijk voltrokken.
(D.N.B.) De generaal dér Duitsché
luchtmacht Helmuth Wilberg is op 20
November tijdens een dienstvlucht doo-
delijk verongelukt ten gevolge van het
neerstorten van zijn vliegtuig.
In de dagelijksche persconferentie te
's-Gravenhage hebben prof. dr G. A. S.
S n ij d e r s, president van den Neder-
landschen Cultuurraad, en prof. dr T.
Goedewaagen,» president van de
Nederlandsche Cultuurkamer, eenige
mededeelingen gedaan in zake de ver
ordeningen, waarbij de Cultuurraad en
Cultuurkamer zijn ingesteld.
Prof. S n ij d e r s verklaarde o.m. het
volgende:
De Nederlandsche Cultuurraad is een
orgaan, dat door den Rijkscommissaris
in het leven is geroepen en bedoelt de
ontwikkeling van hét Nederlandsche cul
tuurleven te bevorderen. De functie van
den Cultuurraad is Ain de eerste plaats
consultatief. Te dien einde is de Cul
tuurraad bevoegd bij alle Nederlandsche
autoriteiten en inrichtingen, zoowel
openbare als particuliere, inlichtingen
te vragen omtrent aangelegenheden, die
tot het arbeidsgebied van den Cultuur-
raad behooren en deze instellingen zijn
Ter gelegenheid van de herdenking van het vijfjarig bestaan van het
anti-komintern-pact zijn zeven-nieuwe landen tot dit pact toegetreden.
De plechtigheid te Berlijn tijdens de onderteekening in tegenwoordigheid
van den Rijksminister van Buitenlandsche Zaken Von Ribbentrop.
(Telefoto Hoffmann-Stapf.)