Christelijk Dagblad voor Zeeland DAGKALENDER. Binnenland Wanneer verduisteren? Uit de Provincie ZATERDAG 22 NOV. 1941 56e JAARGANG - No. 46 DINGE. Bureaux Lange Vorststrael 70, Goes Postrekening 44455 - Telefoon 2438 Bijkantoor Middelburg: Firma Boekhandel j. J. FANOY Lange Giststreat 34 en Noordweg 156 Di recteur-H oofd redacteur A. DE LANGE te Goes Dit nummer bestaat uit twee bladen. - EERSTE BLAD. Nieuwe Duitsche vorderingen aan het Oostelijk front - Aanval op Britsch convooi - De slag in Noord-Afrika - De besprekingen te Washington. Met Duitschiand tegen het kapitalisme. Nederlanders willen niet vechten voor Engeland. MIDDELBURG. er uit glijdt en nt. ;eten. denkt hij alleen potlood ligt nog m 9 uur de klaa ïssenaar. Hij legt P- :n. er weer op moe- in de klas kwam varen. Dor naar de bank. oekzak. Zou hij het ver lat meester op de jwijt. doen of hij niets neester de politie et Dirk niets van üorgen op school, sijn? onden heeft? r dat hij het op niet meer op de ch nee, de politie achter. c's hand naar zijn |od vindt hij niet. regelrecht naar Jjn oogen telkens J Hij weet best dat lorgen heeft ver- al lang door een is aan de politie lit! ïden op den dag, ooge huis aan den ïu nog niet tegen- |e is er niet. Ipje voor de deur, fcr kon zitten war- ïeeft Da een paar hangt een ge le steeg staan. |n, dat Kreel weg kt hij van de leege :eselijk stil in het Iweg is. ;en bezig en Dirk Set heelemaal niet 1 niet met Kreeltje |en naar alle hoek- hij niet. trap op, naar bo- 1 hoor!" roept Da niet wachten!" «zolder. Zijn oogen a ed, voelt met zijn la ongeduldig. |s Dirk de trap al rijkt, ziet hij het pt het in zijn zak Sprongen beneden. vraagt Da. Ihet met z'n mond Jlgeschept en Dirk Ier terug! tand in z'n broek- potlood, de dikke punten, neer naar vraagt, louden. ien oud. Hoogelande. )OP: [DE BINTJES, 3E B. Aagtekerke. Abonnementen aen door 7AN HOORN. Cnintre N.V., Goes. Abonnementsori|s f 2.73 per kwarlaai Weekaboririemertten voor Middelburg Goes en plaatsen waar een agent is aangeste'd 0.21 Losse nummers 6 cent Familieberichten 33*cent oer reoel Overige adveneniiën 30 cent per regel Ingezonden mededeel ingen 60 sent per reoel Kleine advertentién f C.55 b;i vooruitbetaling Adverlentién onder leder of motte 10 ct. extra Bij contract belangrijke korting schen gedood en 24 gewond. Te Napels geen verliezen. Onze vliegers hebben opnieuw mili taire doelen gebombardeerd op Malta, waar groote branden uitbraken. GUNSTIGE BEOORDEELING TE ROME. (A.N.P.). De militaire operaties, zoo als deze tot dusverre in de eerste phase van den slag in de woestijn Marmarica zijn verloopen, worden in militaire krin gen te Rome gunstig beoordeeld. De En- gelsche formaties zijn op zeer krachti- gen tegenstand van Duitsche en Ita- liaansche pantserformaties gestuit, die thans tot sterke, gecombineerde tegen aanvallen zijn overgegaan. In weerwil van het feit, dat sterke vlootstrijdkrach- ten aan de gevechten deelnemen, is de Halfaya-pas stevig in handen van de Duitsche en Italiaansche troepen. In den Zuidelijken sector van de oase Dzjaraboeb zijn de Britsche aanvallen eveneens op de gesloten verdediging van Italiaansche divisies gestuit. Naar het D.N.B. verneemt heeft de Duitsche luchtmacht gisteren sterke formaties gevechtsvliegtuigen, Stuka's, jachtkruisers en jagers op het oorlogs- tooneel in Noord-Afrika tegen vijande lijke troepenconcentraties, op marsch zijnde colonnes en tanks in den strijd ge bracht. Het front, waarover de operaties in den slag van de Marmarica zich uitstrek ken, heeft een lengte van ongeveer 150 kilometer en loopt van Solloem naar het Zuiden en vervolgens naar het Westen. Zeer aanzienlijke gepantserde en gemo toriseerde Britsche strijdkrachten, ge steund door een groot aantal batterijen artillerie, nemen aan het offensief deel. In dit nieuwe offensief heeft Enge land sterkere strijdkrachten in het vuur gebracht dan in welken veldslag ook, die in Noord-Afrika uitgevochten is. Aan de operaties nemen alle wapens en specialisten-troepen deel: de land-, zee- en luchtmacht. De Engelschen verwachten dit keer datgene te bereiken, waarin zij den afge- loopen winter niet zijn geslaagd, in de hoop Italië van den strijd uit te schake len en zoodoende een breuk in de As te weeg te brengen. Het ware doel van Engeland is wel licht heel Libye te veroveren en de ab solute meester in de Middellandsche Zee te worden. Churchill heeft medegedeeld! dat de Britsche strijdkrachten sinds vijf maan den het huidige offensief hebben voor bereid. Tot dusverre hebben de operaties den vijandelijken strijdkrachten geen po sitieve en belangrijke resultaten opgele verd en misschien wacht haar nog een verrassing. BALANS DER DUITSCHE WEERMACHT. De Duitsche troepen hebben op het oogenblik 1.700.000 .vierkante kilometer van Sowjet-Rusland bezet. In dit gebied wonen 75 millioen van de in totaal 190 millioen menschen, die de Sowjet-Unie bevolken. Het aantal krijgsgevangenen, dat de Duitschers in hun strijd tegen het bolsjewisme hebben gemaakt, is ge stegen tot 3.792.000. Volgens Duitsche schatting hebben de bolsjewieken tot nu toe tien millioen soldaten aan dooden, gewonden en gevangenen verloren. Voorts hebben de Duitschers 15.877 vliegtuigen van hun Oostelijken tegen stander buitgemaakt of vernield; 27.452 tanks vielen den Duitschers in handen of werden door hen vernield en het aan tal veroverde of onbruikbaar gemaakte kanonnen van verschillend kaliber be draagt 27.121. Ten slotte hebben de bolsjewieken tot dusverre 111 oorlogsschepen ingeboet, waarvan er 52 tot zinken .gebracht en 59 beschadigd zijn. In denzelfden tijd verloren zij 275 vrachtschepen, die deels gezonken, deels beschadigd zijn. DE BESPREKINGEN TE WASHINGTON. (D.N.B.) De „New York Times" meldt omtrent de. besprekingen, die de minis ter van Buitenlandsche Zaken, Cordell Huil, gisteren heeft gevoerd met de Ja- pansche ambassadeurs Koeroesoe en Nomoera, dat deze onderhandelingen volgens het departement van Buiten landsche Zaken nog steeds van „inlei denden aard" zijn geweest. Huil heeft den Japanners evenwel duidelijk ge maakt, dat op den grondslag der ver klaring, welke Tokio Maandag heeft af gelegd, geen regeling mogelijk is. De Ver. Staten zijnoot geenerlei com- I I DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA. Het opperbevel van de Duit sche weermacht maakt bekend: Bij de gevechten in de bocht van de Donetz en in den een- tralen sector van het Ooste lijk front werden verdere vorde ringen gemaajet. Voor Lenin grad mislukten doorbraakpogin gen van den vijand door het Duit sche afweervuur. Voor de Britsche kust vie len motortorpedobooten in den nacht van 19 op 20 November een zwaar beschermd konvooi aan en brachten twee vijandelijke koop vaardijschepen waaronder een tankboot van in totaal 9000 B.R.T. tot zinken. Twee andere schepen werden eveneens getorpe deerd en zijn waarschijnlijk tot zinken gebracht. Bij een nieuwen nachtelijken aanval kwam het tot een gevecht van zeer nabij met Britsche be wakingsvaartuigen en motortorpe dobooten. Hierbij werd een Duit sche motortorpedoboot door een botsing zwaar beschadigd. Midden in het gevecht werd zij door an dere motortorpedo-booten op sleep touw genomen; zij moest echter op den terugtocht prijsgegeven en tot zinken gebracht worden. Na suecesvollen afweer van een vijandelijken luchtaanval in de ochtenduren, keerden alle overige motortorpedobooten op haar basis terug. 4 Gevechtsvliegtuigen, die voor ge wapende verkenning in actie kwa men, beschadigden overdag in het zeegebied rondom Engeland een Britsch patrouillevaartuig door bomtreffers. In Noord-Afrika vordert de tegenaanval der Duitsch-Itali- aansche troepen. Duitsche torpedo vliegtuigen en duikbommenwer pers verstrooiden Britsche concen traties pantserwagens en vracht wagens aan de Libysch-Egypti- sche, grens. Bij Mersa-Ma t r o e h werden militaire inrichtin gen met goede uitwerking gebom bardeerd. De vijand verloor in luchtgevechten vier vliegtuigen. In de periode van 12 tot 18 November verloor het Britsche luchtwapen 43 vliegtuigen. In den zelfden tijd gingen in den strijd tegen Groot-Brittannië zes eigen vliegtuigen verloren. DE STRIJD IN NOORD-AFRIKA. Het Italiaansche weermachtsbericht meldt De slag in de woestijn van Marma rica heeft zich gisteren verder ont wikkeld. De Italiaansche en Duitsche ge pantserde groepen gingen, nadat zij te gen nieuwe aanvallen van den vijand hardnekkigen tegenstand hadden gebo den, tot tegenaanvallen over en sloegen de vijandelijke pantserafdeelingen terug, waarbij talrijke pantserwagens vernie tigd en gevangenen gemaakt werden. De luchtmacht der spilmogendheden had een actief aandeel in de gevechten. Aan het front1 van T o b r o e k hevig artillerievuur aan weerszijden. Britsche vliegtuigen hebben Tripolis en Benghazi gebombardeerd zonder schade aan te richten. Drie Engelsche vliegtuigen werden neergeschoten. Aan het front van G o n d a r strand den nieuwe krachtige aanvallen van den vijand, die met een steeds aanzienlijke overmacht aan strijdkrachten en mate rieel ondernomen werden, op den dap peren tegenstand van onze afdeelingen, die in herhaalde tegenaanvallen den vij and dwongen zich met zware verliezen terug te trekken. In den afgeloopen nacht hebben Brit sche vliegtuigen opnieuw Napels, Brindisi en Messina gebom bardeerd. Woonhuizen werden getroffen. Te Brindisi werden zes menschen ge dood en vijf gewond. Te Messina, waar de bevolking een voorbeeldige rust en discipline in acht nam, werden 26 men- promis bereid, zelfs niet op minder be langrijke punten. Te Washington is men algemeen van meening, dat het departement waar schijnlijk een algemeene regeling in den Stillen Oceaan zal afwijzen, zoolang de Duitschers kans op de overwinning heb ben en Japan niet bereid is, met de As te breken. De N. R. Crt. vernam uit Berlijn, dat de onderhandelingen in Washington reeds na weinige dagen op het doode punt schijnen te zijn gekomen. De missie van Koeroesoe geldt als laatste poging om door overleg en schikking in der minne de moeilijkheden tusschen Japan en de Vereen. Staten te overwinnen. Men is te Berlqn voorts van meening, dat Japan in de komen d.e weken voor een definitieve beslissing wordt geplaatst. DE HOUDING VAN AUSTRALIë EN NED.-INDIë. (D. N. B.) Op het verzoek om een standpunt te bepalen ten opzichte van de door Washington afgelegde verklaring, dat Australië en Nederlandse h-I n- d i toegezegd zouden hebben in geval van oorlqg onmiddellijk aan de zijde van de Vereenigde Staten aan den oorlog te zullen deelnemen, verklaarde de woord voerder der Japansche regeering, dat hij een dergelijke houding van de beide landen in geval van oorlog voor zeer waarschijnlijk hield, hoewel hierover te Tokio nog geen officieel bericht was ont vangen. Naar Reuter uit Auckland meldt, heeft Duff Cooper aldaar na zijn aankomst uit Sydney verklaard, dat de gebeurte nissen in het Verre Oosten zich zoo snel ontwikkelen, dat hij een lid van zijn staf met een voorloopig rapport naart Enge land heeft gezonden. De correspondent van het „Alg. Han delsblad" te Lorenzo Marques (Portu- geesch Oost-Afrika) -schrijft: „Het is be kend, dat de Nederlandsche „regeering" te Londen in den loop van dit jaar een recruteeringsbesluit heeft uitgevaardigd, waarbij alle daarvoor in aanmerking ko mende Nederlanders in het buitenland worden opgeroepen in het Nederland sche leger, dat voor Engelschen dienst in Engeland en Canada wordt uitgerust, dienst te nemen. Deze recruteering voldeed niet aan de verwachtingen, welke men daaraan had gesteld en derhalve werden in alle lan den en gebieden, waar zich Nederlanders bevinden, vergaderingen gehouden, om te trachten door persoonlijk contact deze recruteering vlotter te doen verloopen. In tal van steden werden tot dat doel comité's in het leven geroepen, welker taak het was propaganda voor de recru teering door middel van openbare verga deringen te maken. Oók in Zuid-Afrika zijn tal van pro- pagandavergaderingen gehouden. Naar ons thans met eenige vertraging ter oore komt, zijn deze vergaderingen niet steeds in den smaak van de daar wonende Ne derlanders en evenmin in den smaak van de „Nederlandsche regeering" te Lon den en haar vertegenwoordigers, de Ne derlandsche gezanten qn consuls, geval len. Op tal van plaatsen werd juist in deze vergaderingen ongezouten critiek geuit op de onderworpenheid der Nederland sche regeering te Londen aan de Brit sche belangen. Veel opzien heeft in Zuid-Afrika een eenigen tijd geleden gehouden vergade ring in het stadhuis van Pretoria ge baard. Er deed zich daarbij zulk heftig tumult voor, dat ten slotte de vergade ring ontijdig moest worden gesloten. Hier geschiedde zelfs het merkwaar dige feit, dat de voorzitter van de ver gadering, de heer Geerling, zijn critiek allesbehalve spaarde. Zoo betoogde hij onder luiden bijval, dat de in de Unie verblijvende Nederlanders er niet aan denken, het slachtoffer van een door een uitgeweken regeering uitgevaardigd besluit te worden. Hij stelde de vergadering de vraag, wat voor doel het had, zich op te offe ren voor belangen, die onmiskenbaar niet in de 'eerste plaats specifiek Neder landsche belangen waren. Hij bestempel de het recruteeringsbesluit als een pres- tige-kwestie tegenover Engeland, waar voor Nederlanders in den vreemde, die geheel andere ervaringen met de Engel schen hadden opgedaan, hun bloed eja geld moest offeren. „Wat hebben wij daarmee te maken", riep spreker uit. „Plotseling schiet het de Nederlandsche regeering te binnen, dat wij hier ook nog bestaan, vroeger heeft men zich nimmer om onze belan gen bekommerd, het had er eerder den schijn van, dat men blij was ons kwijt te zijn." Nadat de toejuichingen hierop waren verstomd het hinderde de vergade ring in het geheel niet, dat ook de Ne derlandsche gezant zich onder het ge hoor bevond vervolgde spreker: „Nu worden wij voor den dienstplicht opge roepen, opdat de heeren, die best betaal de baantjes bekleeden, deze kunnen be houden". Joelend stemde de vergade ring met deze uitlating in. Voorts wees de heer Geerling er op, dat de uitgeweken regeering niets van de stemming der in Zuid-Afrika verblij vende Nederlanders weet. Anders zou zij het niet durven wagen, deze Nederlan ders, die van de Boeren en uit eigen er varing weten, wat zij van Engeland te duchten hebben, op te roepen in een strijd, die alleen om Engelsche belangen gaat. Opnieuw brak uit de vergadering een luiden bijval los. Allerwegen werd geroepen, dat Engeland ditmaal maar zelf de kastanjes uit het vuur moest ha len, dat het ditmaal maar zijn eigen menschen in den strijd moest sturen. Vergeefs probeerden eenige Nederlan ders, tot wie ook Koch behoorde, den strijd aan Engelands zijde als een recht vaardige zaak voor te stellen. Hij tracht te de goede verpleging der Nederlanders in Engeland, die reeds dienst hadden ge nomen, te schilderen. De vergadering liet hem echter niet uitspreken. Bij ieder nieuw woord groeide het tumult aan. Ten slotte werd de microfoondraad doorgesneden en Koch,. die nog *op het podium stond, werd daarvan hardhan dig verwijderd onder het geroep: „Werp hem er uit, hij is geen Nederlander meer. Hij tart onze voorouders van Bloemfon tein!" Slechts met de grootste moeite geluk te het ten slotte den Nederlandsehen ge zant, die dit alles had moeten aanzien, aan het woord te komen. Hij trachtte den ernst van den toestand, waarin En geland verkeerde, te schilderen en poog de op het gemoed van de vergadering te werken, door te betoogen, dat alleen de offerbereidheid van alle Nederlanders in staat zou zijn de zelfstandigheid van Ne derland te herstellen. Voorts gaf de ge zant de belofte, dat Nederland na den oorlog zich beter dan vroeger om de be langen der Zuid-Afrikaanders en de daar wonende Nederlanders zou bekommeren. Doch ook dezen officieelen vertegen woordiger der uitgeweken Nederland sche regeering spaarde men niet. Hij kon zijn rede niet beëindigen door het telkens oplaaiende tumult. De leiding was ten slotte noodgedwongen verplicht tot sluiting over te gaan. TWEE MINISTERS AFGETREDEN. Naar men uit Londen meldt zijn om niet nader genoemde redenen twee le den van het kabinet der geëmigreerde Nederlandsche regeering op 14 October op eigen verzoek afgetreden, namelijk de minister van Koloniën, de heer Ch. J. I, M. W e 11 e r, en de minister van Han del, Bedrijven en Scheepvaart, mr H. P. L. Steenberghe. De heer Steen- berghe was ook minister van Landbouw en Visseherij ad interim en minister van Financiën ad interim. Tot minister van Koloniën is benoemd Dr H. J. v a n M o o k, directeur van het departement van Economische Zaken te Batavia. Tot minister van Handel, Be drijven en Scheepvaart is benoemd de heer P. A. K e r s t e n s, lid van den Volksraad in Nederlandsch-Indië. Dr H. J. van Mook bekleedt sinds me dio 1937 de functie van directeur van het departement van Economische Zaken te Batavia. De heer P. A. Kerstens is reeds jarenlang leider der Indische Ka tholieke party. Hy vermocht in die func tie niet alty'd de eenheid in die party te bewaren. Reeds eenmaal kwam het tot een breuk in deze party, voornameiyk als gevolg van zijn gebrek aan tact en soepelheid. De heer Piet Kerstens kan niet anders beschouwd worden dan als een politieke figuur. (A. N. P.) GOEDKOOPE PRIJZEN VOOR ZUURKOOL. De gemachtigde voor de prijzen heeft maatregelen getroffen, dat de zuurkool voor het komende seizoen aanzienlijk goedkooper zal zijn. Men zal voor uitge wogen zuurkool 4 tot 8 cent per kg min der behoeven te betalen dan voorheen het geval was. Eveneens zqn voor zuurkool in vaatjes bn blikken de prijzen vastgesteld, die na- tuuriyk iets hooger liggen, omdat daar in de kosten van de verpakking zqn ver reikend. Binnen afzienbaren tijd zullen voor an dere belangrijke voedingsmiddelen even eens overeenkomstige maatregelen tot prysverlaging worden genomen. ZATERDAG 22 NOV. 1941. Hij is een Vader der weezen en een Rechter der weduwen. Ps. 68 6 Zon Maan op onder op ^onder 9.13 17.39 12.33 21.36 25 Nov. Eerste kwartier. 3 Dec. Volle maan. ZONDAG 23 NOV. 1941. Ps. 84 1 (berymd). Hoe liefiyk, hoe vol heilgenot, O HEER, der legerscharen God! Zqn my Uw huis en tempelzangen! Hoe branden mqn genegenheên, Om 's HEEREN voorhof in te treên Mijn ziel bezwijkt van sterk verlangen Mqn hart roept uit tot God, die leeft, En aan mqn ziel het leven geeft. Pa. 84 1. Zon op onder 9.15 17.38 Maan op onder 13.19 22.46 DE UITREIKING VAN ZIEKENFONDSCOUPONS. Een groot aantal werknemers zal van daag by de loonbetaling voor de eerste maal coupons wegens ingehouden zie kenfondspremie ontvangen. Voor zoover dit betreft arbeiders, die weekloon ont vangen, zullen dit drie weekcoupons moeten zqn, daar de premie-betaling in werking trad na het verstrijken van de eerste volle loonperiode in November. Voor werknemers, aan wie op Zater dag 22 November geen loon wordt be taald, heeft de uitreiking der coupons voor de eerste maal plaats bq de eerst volgende loonbetaling na genoemden de- tum. Bij het aantal aan iederen werkne mer af te geven coupons moet steeds in het oog worden gehouden, dat, bij de eerste uitreiking, zooveel coupons moe ten worden verstrekt als het aantal ma len, dat premie-inhouding heeft plaats gevonden. AARDAPPELEN VOOR DEN WINTERVOORRAAD. Nu de mogelijkheid is opengesteld een wintervoorraad aardappelen op te doen op de bonnen 0514 van de V-kaart, welke kaart belanghebbenden moeten la ten afstempelen, moeten zij van die af stempeling hun aardappelhandelaar be richt zenden, met verzoek tot levering. Het publiek wordt gewaarschuwd, dat men niet de kaart mag inleveren aan den aardappelhandelaar, om daarop te zijner tijd een wintervoorrad aardappelen ge leverd te krijgen. De kaart mag pas wor den afgegeven voor het innemen der bonnen, nadat de aardappelen zijn ont vangen. Overleden. Gistermorgen is ten gevolge van een hartverlamming plotseling overleden de heer F. Schmidt Degen er, directeur van het Rijksmuseum te Amsterdam. Hij was 59 jaar oud. ZONDAG 23 NOVEMBER 1941. 's Morgens tot 9.15 uur. 's Avonds van 17.38 uur. MAANDAG 24 NOVEMBER 1941. 's Morgens tot 9.16 uur. 's Avonds van 17.37 uur. CENTRALISATIE MUZIEK- VEREENIGINGEN. Zaterdag 29 dezer zal te Goes, de heer Harmsen, secr. der Ned. Federatie van harmonie- en fanfarevereen. een be spreking komen houden over de centra lisatie van de dilettanten-muziekvereeni- gingen in Nederland, welke binnenkort verplicht zal worden gesteld. Alle bekende muziekvereenigingen zijn uitgenoodigd deze belangrijke vergade ring bq te wonen. Het initiatief hiertoe is uitgegaan van den Zeeuwschen bond van harmonie- en fanfarevereen. Prov. Bibliotheek. De heer P. J. v. d. Koorde, die sinds 12 jaar aan de Prov. Bibliotheek als hu'p en schrijver verbonden was, is door het prov. bestuur met ingang van 1 Dec. a.s. benoemd tot klerk. De wnd. Commissaris der Provin cie Zeeland heeft benoemd als goede renklerk bq den Provincialen Stoomboot- dienst op de Westerschelde te Hans- weert, J. B. de Zwarte te Hein- kenszand. Drukkerij Altorffer zond ons een exemplaar van een keurig uitgevoerden

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1941 | | pagina 5