Christelijk Dagblad voor Zeeland
De Gezondheidstoestand
in Nederland.
Binnenland
DAGKALENDER.
DINSDAG 18 NOV. 1941
56e JAARGANG - No. 42
Bureaux Lange Vorstslraal 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange @iststraat 34 en Noordweg 155
Directeur-Hoofdredacteur»
A. DE LANGE te Goes
De positie van den ambtenaar
in dezen tijd.
Kertsj door Duitsche en Roemeensche troepen
bezet - De beteekenis van dit succes -
Mislukte Bolsjewistische tegenaanvallen.
Met Duitschland
tegen
het kapitalisme.
BONNEN VOOR
VOEDINGSMIDDELEN.
Abonnemenisp''|s f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
losse nummers cent
Familieberichten 33 cent per repel
Overige odverlentiên 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine advertentién f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentién onder letter of motto 10 ct. extra
Bij contract beiengrijke korting
In een dezer dagen gehouden bijeen
komst van het Nederl&ndsche Congres
voor Openbare gezondheidsregeling gaf
dr. L. C. Kersbergen (Haarlem) een be
knopt overzicht van den gezondheids
toestand van ons land.
De febris typhoïdea is niet in
sterke mate voorgekomen. Ook de pok
ken hebben geen slachtoffers gemaakt.
Er kwamen dertig gevallen van ence
phalitis postvaccinal! s* voor,
waaronder verscheidene kinderen boven
twee jaar. Spr. beval met klem aan, de
kinderen toch alleen op den leeftijd be
neden de twee jaar te doen in
enten.
De diphterie nam toe, zoodat aan
gestuurd moet worden op wettelijke voor
schriften, die de immuniseering bevor
deren. Roodvonk, mazelen, scabies en
dysenterie geven geen aanleiding tot
ongerustheid.
De malaria neemt toe. De aangifte
van lijders aan deze ziekte is thans ver
plicht. Spr. wees op de beteekenis van
het bloedonderzoek.
De tuberculose geeft aanleiding
tot de volgende opmerkingen. In het eer
ste kwartaal van 1941 steeg de sterfte
aan deze ziekte boven de 5 per 10.000
inwoners (in 1940 4,4, in 1939 4,1).
Over de geheel e linie stijgt 't
aantal 1 ij d e r s. Voeding en huis
vesting eischen dus steeds met meer
klem de aandacht. Naast het machtige
strijdmiddel, de consultstiebureaux, be
schikt men over een tweede: de stichting
„Centraal Bureau voor Keuring op Me-
disch-Hygiënisch Gebied". Deze stichting
beoogt Röntgendoorlichtingen op groote
schaal van het personeel van bedrijven
en fabrieken. Onder de ongeveer 23500
'doorgelichte personen werden 82 lijders
aan actieve t.b.c. en 131 dubieuse geval
len gevonden. Velen daarvan zijn door
de op grond van dit onderzoek ingestel
de behandeling genezen.
Spr. verlangde dat de aldus ontdekte
lijders aan open t.b.c. worden afgezon
derd, dat behandeling ook voor onver
mogende lijders verzekerd zij en dat zij
bij genezing hun plaats weer in het be
drijf zullen aantreffen.
Hoewel een ernstige influenza-epide-
mie achterwege bleef, werd het algemeen
sterftecijfer hooger.
Vooral wat Dr Kersbergen over de
tuberculose meedeelde, zal ongetwijfeld
de aandacht trekken. Ook in Zeeland
neemt, blijken een mededeeling,die de
districts t.b.c.-arts onlangs deed, het aan
tal t.b.c.-patiënten toe, zoodat ongetwij
feld alle instanties, bij de bestrijding de
zer ziekte betrokken, diligent zullen zijn.
Helaas schijnt er over 't algemeen te wei-
'nig gelegenheid tot opneming in een sa
natorium te zijn. Wellicht kan hiervoor,
nu per 1 November het ziekenfondsen-
besluit in werking trad, dat ook sana-
toriumverpleging inhoudt, een oplossing
worden gevonden.
Voor het comité 's-Gravenhage van de
Centrale van vereenigingen van perso
neel in 's Rijks dienst heeft vorige week
de heer F. Perdok Hzn, voorzitter der
Cèntrale, gesproken over de positie van
den ambtenaar in dezen tijd. Het rijks
ambtenarencorps moet een voorbeeld
geven, bestaande uit loyaal werken aan
de taak welke de overheid oplegt. De
ambtenaar mag zich niet laten verleiden
tot tegenwerking van het gezag.
Twintig jaar is er beknibbeld aan de
materiëele positie der ambtenaren.
Met prijsstop en loonstop is de vicieuse
spiraal 'toch in werking getreden, nie
mand zal het meer durven betwisten;
het duurtepeil is ontzettend gestegen en
de ambtenaarsstand verkeert in groote
moeilijkheden, grooter dan hij ooit heeft
gekend. Van de aanvangssalarissen kan
men niet bestaan; de fout zit in 't Sala
ris-besluit. Doorstrooming blijft uit ten
gevolge van degeringe bevorderings
kansen. Te veel wordt gebruik gemaakt
van het instituut arbeidscontractanten.
In 1938 was het gemiddelde salaris ad
f 1848 f 20Ö lager dan in 1935; meer dan
een kwart van het aantal ambtenaren
waren arbeidscontractanten. De mini-
mumloonen zijn het kwaad van dezen
tijd. Trouwens over de geheele linie lig
gen de loonen van het Rijkspersoneel ver
onder die van van het personeel in het
particuliere bedrijf. Door de Loonbe
lasting en de ongehuwdenaftrek is de
ongehuwde in een zeer ongunstige po
sitie gebracht en wordt dubbel getroffen.
Er zal iets gedaan moeten wor
den. En er is kans, dat er iets
gedaan zal worden, maar of de laagst
bezoldigden daar wat aan zullen hebben
valt te betwijfelen.
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel der Duitsche
weermacht deelt mede:
Duitsche en Roemeensche troe
pen hebben na hevigen strijd de
belangrijke havenstad Kertsj ge
nomen. Het Oostelijke deel van
het schiereiland De Krim bevindt
zich thans geheel in onze handen.
't Aantal gevangenen, gemaakt
bij de doorbraak- en achtervol
gingsgevechten op De Krim is in-
tusschen gestegen tot 101.600.
Sterke afdeelingen gevechts- en
jachtvliegers hebben geslaagde
aanvallen ondernomen op bolsje
wistische troepenconcentraties en
transportcolonnes, alsmede op
vliegvelden en spoorwegen in het
gebied om Moskou en Wolog-
da. Moskou en Leningrad
zijn in den afgeloopen nacht ge
bombardeerd.
In de wateren om Engeland heb
ben gevechtsvliegtuigen overdag
een klein koopvaardijschip tot zin
ken gebracht; een vrachtschip van
middelmatige grootte werd door
bomtreffers beschadigd.
BELANGRIJK STRATEGISCH
SUCCES BEHAALD.
(D.N.B.) Door de inneming van Kertsj
is het Oostelijke deel van het schier
eiland De Krim van vijanden bevrijd en
een belangrijk strategisch succes be
haald.
De Duitsche en de Roemeensche troe
pen sluiten de straat van Kertsj defini
tief voor elk bolsjewistisch verkeer af,
d.w.z. de zee van Azov met haar aan de
Oostkust gelegen havens, van Rostov
aan de Don, via Jeisk tot aan Temrjoek
op het schiereiland Tanjan zijn van elke
verbinding te water naar het Zuiden af
gesloten. Deze havens beschikken alleen
nog over verbinding te land en per
spoorweg naar het Oosten.
De Duitsche en de Roemeensche troe
pen staan tegenover het voorterrein van
den Kaukasus.
De bolsjewisten hadden op het schier
eiland reusachtige versterkingsgebieden
aangelegd. Door een massalen inzet
dachten de bolsjewisten den opmarsch
der Duitsche en Roemeensche troepen
tot staan te kunnen brengen. Toen zij
zagen,, dat dit niet gelukte» poogden zij
zich op schepen in veiligheid te brengen.
De Duitsche luchtmacht heeft echter
met talrijke bomtreffers ingegrepen en
thans opnieuw negen oorlogsschepen tot
zinken gebracht en 24 oorlogsschepen
zwaar beschadigd. Zij heeft ook de
bolsjewistische koopvaardijvloot in de
Zwarte Zee zwaar getroffen. Zestig
koopvaardijschepen met tezamen 235.500
brt. en negen andere, waarvan de ton
nage niet bekend is, zijn tot zinken ge
bracht, 69 schepen zwaar beschadigd.
Deze groote vernietiging van oorlogs-
en handelsvloot der bolsjewisten in de
Zwarte Zee heeft tevens tot gevolg ge
had, dat de door hen op De Krim bijeen
gebrachte massa's menschen en mate
rieel niet kunnen worden weggevoerd.
MISLUKTE SOWJET-TEGEN-
AANVAL BIJ MOSCOU.
(D.N.B.) Op 16 November hebben
bolsjewistische strijdkrachten in een
frontsector rondom Moskou getracht
door een tegenaanval, welke gesteund
werd door talrijke pantserwagens, den
Duitschen druk te verminderen. Evenals
den vorigen dag stortten deze pogingen
met zware, bloedige verliezen ineen.
MOSCOU RUST OP DYNAMIET.
(D. N. B.). Uit Moscou wordt bericht,
dat men daar eenige dagen geleden be
gonnen is, de groote openbare gebouwen
te 'camoufleeren en in staat van verdedi
ging te brengen. De stad moet, zoo heeft
Stalin opnieuw bevolen, tot het uiterste
worden verdedigd. Speciale afdeelingen
hebben opdracht gekregen in versneld
tempo dynamietladingen aan te brengen.
In de hoofdstraten en bij de bruggen zijn
tallooze zakken zand opgestapeld. Alle
voorname bruggen en hoofdstraten zijn
eveneens voorzien van ontplofbare ladin
gen. Men kan van Moscou zeggen, dat
de stad rust op dynamiet.
CIVIEL BESTUUR IN HET
BEZETTE OOSTEN.
(D. N. B.). De Führer heeft bepaald,
dat in de gebiedsdeelen in het Oosten,
waarin de gevechtshandelingen zjjn ge
ëindigd, een civiel bestuur wordt inge
steld.
Hij heeft Rijksleider Alfred Rosenberg
tot Rijksminister voor de bezette gebie
den in het Oosten benoemd.
Als zijn permanenten plaatsvervanger
heeft de Führer gouwleider en Rijks
stadhouder Dr Alfred Meyer aangewe
zen. Het eerst is het civiele bestuur in
gesteld in het gebied van de vroegere
vrijstaten Litauen en Letland en in de
deelen van Wit-Roethenië. Deze gebie
den vormen tezamen het rijkscommissari
aat Oostland.
Tot Rijkscommissaris voor Oostland
heeft de Führer benoemd: gouwleider
en opperpresident Hinricht Lohse.
Ook in deelen van de Oekraine is het
civiele bestuur reeds ingesteld.
JAPANS LAGERHUIS
VOTEERT 3.8 MILLIARD.
(D. N. B.). Het Japansche Lagerhuis
heeft het regeeringsvoorstel inzake het
aanvullende begrootingsontwerp voor
buitengewone militaire uitgaven ten be
drage van 3.8 millioen yen, met algemee-
ne stemmen goedgekeurd.
Verwacht wordt, dat het Hoogerhuis
de begrooting vandaag ongewijzigd zal
aannemen.
Korte berichten.
De voormalige Fransche generalissi
mus, Gamelin, die voor eenige dagen op
bevel van maarschalk Pétain naar de
vesting Portalet is overgebracht, heeft
plotseling last gekregen van een ernstige
huidaandoening in het gelaat en is naar
een ziekenhuis in de nabijheid van de
vesting Portalet overgebracht.
Engelsche vliegtuigen hebben in
den nacht van Zaterdag op Zondag op
verscheidene plaatsen in Denemarken
bommen neergeworpen. Naar Ritzau ver
neemt werd materieele schade aange
richt aan eenige landbouwbezittingen.
Krachtens de onlangs door de Fran
sche regeering uitgevaardigde verorde
ning, dat bronzen monumenten zonder
kunst of patriotische waarde in geheel
Frankrijk aan de metaalverwerking moe
ten worden geleverd, zullen de komende
weken 90 Parijsche standbeelden van de
zen aard worden versmolten.
De1 Turksche minister-president
Saidam gaat voor vier weken met ziekte
verlof.
Naar het radio-station Mackay ver
meldt, zijn vijf employé's van een niet-
genoemde fabriek door den krijgsraad te
Moscou ter dood veroordeeld wegens het
verspreiden van contra-revolutionnaire
vlugschriften onder de arbeiders.
BURGEMEESTERS.
Aan mr J. A. S. Holland is op verzoek
met 15 November 1941 als burgemeester
der gemeente Benthuizen en Moerka-
pelle ontslag verleend.
Gewichten van zink.
In de Staatscourant is opgenomen een
besluit van den secretaris-generaal van
het departement van Handel, Nijverheid
en Scheepvaart, waarbij wordt bepaald,
dat tot een nader vast te stellen tijdstip
de gewichten van 25, 20, 10, 5, 2 en 1 ki
logram, 500, 200 en 100 gram in plaats
van geelkoper, vervaardigd moger zijn
van zinklegeeringen van voldoende vast
heid en hardheid.
De, aldus vervaardigde gewichten moé
ten overigens overeenstemmen met ko
peren gewichten van dezelfde zwaarte,
behoudens, dat de hoogte van den romp
een andere afmeting mag hebben.
Deze beschikking treedt 18 November
in werking.
Aanmelden leerkrachten lichamelijke
opvoeding en sport.
Allen, die beroepshalve of tegen be
looning leidinggevend werkzaam zijn, of
willen zijn, jop het gebied van de licha
melijke opvoeding en de sport, of dat
krachtens hun bevoegdheden kunnen
zijn, dienen zich vóór 29 November 1941
schriftelijk aan te melden bij de afdee-
ling lichamelijke opvoeding en sport van
het departement van Opvoeding, Weten
schap en Cultuurbescherming Jan van
Nassaustraat 50 te 's Gravenhage, onder
opgave van naam en voornamen, ge
boortedatum, adres en de werkzaamhe
den, die op het gebied van de lichame
lijke opvoeding en de sport door de(n)
betrokkene worden verricht.
16 Nov. tot an met 22 Nov. 1941.
44-4 brood 4 rants, brood of gebak,
44 brood rants, brood of gebak.
44 Vleesch rants, vleesch of vl.w,
44 vl.waren 1 rants, vleesch of vl.w.
44 melk I 1% liter melk.
44-A aardapp. 1% kg. aardappelen.
44-B aardapp. kg. aardappelen.
2 Nov. tot en met 29 Nov. 1941.
136 algem. 1 kg. suiker. x
le periode
cacao50 gr. cacao.
137 algem. 250 gr. koffie-surrogaat.
138 algem. 500 gr. jam.
139, 140, 141,
142 algem. 1 rantsoen bloem, brood
D en E of gebak,
havermout 250 gr. rijst.
143 algem. 250 gr. havermout.
144 algem. 250 gr. gort.
149 algem. 100 gr. vermicelli of
145, 146, 147, maizena.
148 algem. 100 gr. kaas.
2 Nov. tot en met 29 Nov. 1941.
51-52 boter 125 gr. boter.
51-52 vet125 gr. boter m. reductie.
Geldige bonnen voor diverse artikelen.
6 Oct. tot en met 27 Dec. 1941.
14 petroleum 2 liter petroleum.
12 Oct. tot en met 22 Nov. 1941.
21 petroleum 2 liter petroleum.
Tot 30 Nov. 1941
06 KF brand
stoffen x) 1 eenheid brandstoffen.
Tot 31 Dec, 1941.
01—04 HK
brandst. 1 eenheid brandstoffen.
Tot 31 Jan. 1942.
05—07 HK
brandst. 1 eenheid brandstoffen.
Tot 31 Dec .1941.
08 HK brand
stoffen 2) 1 eenheid brandstoffen.
61—11 CV
brandst. 1 eenheid brandstoffen.
Tot 31 Jan. 1942.
12—20 CV
brandst. 1 eenheid brandstoffen.
Tot 30 April 1942.
le4e per.
brandst. 1 eenheid brandstoffen.
5e6e per.
brandst. 1 eenheid brandstoffen.
1 Nov. tot en met 30 Nov. 1941.
135 algem. 1 rantsoen zeep.
D zeep 1 rantsoen zeep.
D toiletzeep 75 gr. toiletzeep 80
1 Sept. tot en met 31 Dec. 1941.
J textiel
(mannen) 50 gr. scheerzeep.
DINSDAG 18 NOV. 1941,
Geloofd zij God, die mijn gebed niet
heeft afgewend, noch zfln goedertieren
heid van mij. Ps. 66:20.
Zon
op onder
9.06 17.44
Maan
op onder
7.55 17.54
J) Hierop geen anthraciet verkrijgbaar.
2) Hierop uitsluitend turf verkrijgbaar.
Vaderlandsliefde en bongeknoel
zijn niet met elkaar1 te rijmen:,
Tracht niet door lafhartig zelfbedrog
Uw schuldig geweten te lijmen.
19 Nov. Nieuwe maan.
25 Nov. Eerste kwartier.
COMMISSARIS DER PROVINCIE
UTRECHT GEÏNSTALLEERD.
In het Provinciehuis is gisteren, in
aanwezigheid van tal van autoriteiten
en genoodigden, op plechtige wijze de
nieuwe commissaris der provincie
Utrecht, de heer W. B. Engelbrecht, ge
ïnstalleerd.
De nieuwe commissaris heeft hierbij
een rede uitgesproken. Nadat hij dank
had gebracht voor het vertrouwen, dat
blijkens zijn benoeming in hem is ge
steld, herinnerde hij aan zijn laatste bui-
tenlandsche zending naar Polen, waar
aan in 1933 een einde is gekomen, toen
in verband met de crisis en de noodzake
lijke bezuiniging op de begrooting van
Buitenlandsche Zaken o.m. zijn post als
Gezant te Warschau werd opgeheven.
Spreker gaf de verzekering, dat hij
zich bewust is van de zware taak, die hij
thans op zich gaat nemen) Hij acht het
een groot voorrecht op deze plaats tot
opvolger te zijn benoemd van ir Mul
ler, wiens nationaal-socialistische le
vensbeschouwing ook de zijne is.
De uitvoering van sprekers taak moet
er op gericht zijn leiding te geven om
1 alle bronnen van energie aan te boren
en tot krachtige ontplooiing te brengen.
Van alle burgemeesters en Provinciale
ambtenaren verwacht spr. een uiterst
correcte houding tegenover de bezetten
de overheid. Een dergelijke houding is
noodig om ons allen in deze tijdsomstan
digheden leed en teleurstellingen te be
sparen.
Spr. koestert cje vaste overtuiging, dat
na afloop van dezen oorlog de tijd zal
komen, waarin alle volken van goeden
wille zullen kunnen samenwerken ter be
reiking van een nieuwe Europeesche or
dening.
Dat wij daarbij onze eigen cultuur en
onze eigen zeden zullen mogen behou
den, acht spr. niet aan twijfel onder
hevig.
Mochten er onder u 'zijn, zei spr., die
den nieuwen tijd niet kunnen of willen
hegrijpen of die uit politieke overtuiging
niet bereid zijn tot medewerking om het
algemeen belang, met achterstelling van
het persoonlijk en het groepsbelang te
dienen, dan is het beter, dat zij het hun
toevertrouwde ambt opgeven.
Giftert vani Winterhulp,
Voor Winterhulp-Nederland is aan
giften van f 100 en hooger een bedrag
van f 125.010,50 binnengekomen, aan
giften beneden f 100 een bedrag van
f26.568,74.
Totaal werd op het hoofdkantoor en
op de provinciale kantoren ontvangen
f 151.579,24.
Rijkscommissaris Dr Seyss Inquart heeft in het Mauritshuis te Den Haag
de tentoonstelling ,,Het Duitsche Boek" officieel geopend. V.l.n.r.:
Dr Seyss Inquart; Prof. Dr T. Goedewagen, secretaris-generaal van het
Departement van Volksvoorlichting en Kunsten: Oberregierungsrat Dr
Hövel en commissaris-generaal Schmidt tijdens de rondgang.
Polygoon-Zeij lemaker
