Christelijk Dagblad voor Zeeland
De moed onzer vaderen.
Binnenland
•S4
DAGKALENDER.
Wanneer verduisteren
Uit de Provincie
Burèaux Lange Vorsfstraat 70, Goes
Postrekening 44455- - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Gislstraaf 34 en Noordweg 155
Di recteu r-H oofd redacteur
A. DE LANGE te Goes
VerkeersknooppuntTickwin genomen - Britsche
aanval op Italiaansch convooi - De pers over
Hitiers rede - De toestand in het verre Oosten.
nog steeds te hooge prijzen
voor groenten en fruit.
waardebons winterhulp.
engelsche luchtaanvallen.
duitschland strijdt voor
europa.
Met Duitschland
tegen
het Bolsjewisme.
britsche Aanval op
italiaansch konvooi.
hitlers rede in de
internationale pers.
litwinof naar amerika
vertrokken.
churchill over het
verre oosten.
engeland en amerika
in het verre oosten.
de
distributie van brand
stoffen.
ned. jongelingsverbond.
(Stapf-Mol)
dinsdag^ november.
geheele veestapel in beslag
genomen.
de arbeidsdienst binnenkort
gedeeltelijk verplicht.
ontslag verleend aan
burgemeesters.
P I N S D A G 11 NOV. 1941
5 6 e JAARGANG - No. 36
AbonnemenisDn|s '4-73 per kwartaal
Weekabonnementen «voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangeste'd f 0.21
losse nummers cent
Familieberichten 33 cent oer rectel
Overige adveneni'ën 30 cent per regel
Ingezonden mededeel "-.oen 60 cent oer reael
Kleine advertemiën f 0.55 b;i voo'uubetaling
Advertentiën onder lette- of mortc 10 ct. extra
Bij contract belangrijke korting
Wie zich in de historie van Nederland
verdiept, staat dikwijls verbluft over den
moed door onze voorvaderen aan den dag
gelegd.
In 1572 hebben de Enkhuizers en de
burgers van nog andere steden het be
staan den stryd voor vrijheid van gewe
ten op te nemen tegen het machtige
Spanje.
In 1573 bonden de Alkmaarders den
strijd aan tegen Don Frederik van Tole
do. Zij waren slechts eenvoudige burgers.
En Don Frederik was een bekwaam be
velhebber, aan het hoofd van een leger
beroemde veteranen.
Maar Alkmaar zegevierde.
Datzelfde jaar hebben op de Zuider
zee visschers en zeelui de Spaansche
vloot verslagen.
In 1672 weerde het kleine Neder
land den vereenigden aanval van Enge
land, Frankrijk en twee Duitsehe staten
af.
Wij zouden meer kunnen noemen. Te
gen het veel sterkere Engeland voerden
wij vier oorlogen en onze zeehelden ver
richtten daden van dapperheid, die in
alle landen bewondering wekten.
Men staat i versteld, hoe onze vaderen
telkens een zoo hachelijk pleit aandurf
den.
En men vraagt zich verwonderd af,
hoe zij in strijdvaardigheid, in moed, in
doodsverachting en volharding zoo groot
konden zijn.
Het geheim van hun moed lag zeker
voor een deel aan den tijd waarin zij leef
den.
Zij waren gewóón aan leed en verdruk
king, ontbering en gevaar, aan oorlog én
vervolging.
Zij waren niet verweekt.
Maai' dit verklaart lang niet alles.
Groen van Prinsterer, de groote ken
ner van onze historie, schreef
Laat ons de bron hunner voortreffe
lijkheid zoeken in hun ongeveinsde gods
vrucht. Laat ons het steunsel hunner
zielskracht erkennen in het doorvoed zijn
met de zielespijs van Gods Woord.
In 't bijzonder bij een man als Coen
wordt men getroffen door zijn onwankel-
baren geloofsmoed. Omringd door dui
zend gevaren, in den steek gelaten door
de bewindhebbers der Compagnie, in om
standigheden zóó hachelijk, dat er geen
ontkomen aan scheen, ontbrak hem de
courage nooit, omdat hij leefde in het
onwankelbare vertrouwen,, dat hij een
werk Gods wrocht.
En zooals Coen zijn ér velen geweest
in de Republiek.
Een in het zuiden van ons land inge
steld onderzoek naar de groenten
en f ruitprflzen heeft uitgewezen,
dat ook daar vooral aan de fruitprijzen
nog zeer veel hapert.
Verschillende grossiers en nog veel
meer kleinhandelaren zijn niet tevreden
met de hun toegestane winstmarges en
probeeren van hun klanten te halen, wat
er van te halen valt.
De koopers worden steeds met hetzelf
de kluitje in het riet gestuurd en krijgen
altijd te hooren, dat er „buiten de vei
ling om" moet worden gekocht, omdat
men op de veiling niet voldoende kan
krijgen.
Er is alle reden, hier tegen te waar
schuwen. De kooper, die meer betaalt
dan noodig is, benadeelt zichzelf, nu én in
de toekomst.
De controle op de prijzen zal door
deskundige ambtenaren met kracht wor
den voortgezet.
f
Winterhulp zal dezer dagen met de
verzorging der behoeftige landgenooten
beginnen. Evenals vorig jaar zullen weer
waardebons worden uitgereikt, die als
wettig betaalmiddel kunnen worden aan
genomen. De winkeliers kunnen deze
bons bij iedere bank verzilveren. m
(A. N. P.) In het afgeloopen week
einde vlogen verscheidene Engelsche
vliegtuigen boven ons land en' wierpen
hier en daar bommen neer. Hun aanval
len konden echter, dank zij den krachti-
gen afweer, niet tot ontplooiing komen.
Bijna alle bommen vielen op weiden, in
het water, soms op boschgebied, voorts
op het open veld en deden geen noemens
waardige schade. Eenige bomscherven
beschadigden een paar woonhuizen licht,
andere huizen kregen glasschade, in een
plaats moesten zes woonhuizen ontruimd
worden, in een andere plaats liep een
boerderij schade op. Elders werd een
vrouw door den luchtdruk eener ontplof
fing van haar rijwiel geslingerd en licht
gekwetst.
Het opperbevel van de Duit
sehe weermacht maakt bekend:
Op de Krim werden ten Oosten
van Sebastopol en ten Wes
ten van K e r t s j taaien tegen
stand biedende vijandelijke achter
hoeden verder teruggedrongen.
Krachtige luchtaanvallen waren
overdag en 's nachts gericht op
Sebastopol,. In olietanks en
opslagplaatsen ontstonden groote
branden. In de haven der zee
vesting werden een bolsjewistische
kruiser en een groot koopvaardij
schip door bomtreffeós zwaar be
schadigd.
Tusschen de D o n e t z en de
W 1 g a en in het gebied rond
Moskou vernietigde het lucht-
wapen een groot aantal transport
treinen van de bolsjewisten.
Vrij sterke formaties gevechts
vliegtuigen bestookten Moskou
met brisant- en brandbommen.
Informaties infanterie en tanks
hebben in den nacht van 8 op 9
November door een verrassenden
aanval het belangrijke verkeers
knooppunt Tickwin ingenomen.
Talrijke gevangenen en een groote
buit werden hierbij binnenge
bracht.
In de gevechten aan dezen front
sector werden 16 October ca.
20.000 gevangenen binnengebracht.
Het totale aantal tijdens den
veldtocht in het Oosten binnen
gebrachte bolsjewistische krijgs
gevangenen is thans gestegen tot
3.632.000.
Voor de Oostkust van Schot
land bracht het luchtwapeneen
vrachtschip van 2.000 B.R.T. tot
zinken. Een ander koopvaardij
schip werd door bommen bescha
digd.
Duikbommenwerpers bombar
deerden aan de Britsche Zuidoost
kust het havengebied van Mar
gate. Uitgestrekte branden en
zware explosies toonden het suc
ces van den aanval.
De vijand wierp des nachts met
vrij zwakke krachten bommen op
eenige plaatsen in Noordwest-
Duitschland, vooral op woon
wijken te Hamburg. De burger
bevolking leed verliezen aan doo-
den en gewonden. Twee Britsche
bommenwerpers werden neerge
schoten.
De stad Tichwin is een belangrijk ver
keersknooppunt, waar de eenige nog
bruikbare groote wegen van het Ladoga-
meer naar het Oosten tezamen kwa
men. Den bolsjewieken tusschen de Duit
sehe stellingen bij Tichwin en de Finsche
stellingen en bruggehoofden aan de
Swir blijf# thans als verbinding met het
Ladogameer nog slechts een smal gebied
zonder 'wegen over, dat door zijn moe
rassigheid moeilijk toegankelijk is.
Het Italiaansche weermachtsberieht
luidt
Een onzer in de Middellandsche Zee
varende konvooien is in den nacht van
8 op 9 November aangevallen door een
Britsch vlooteskader. De getroffen
koopvaardijschepen zijn na elkander ge
zonken.
Van onze torpedojagers, die konvooi
begeleidden en tot torpedoaanvallen
overgingen, zijn er twee tot zinken ge
bracht. Een derde werd getroffen en
keerde zonder ernstige' schade in een ha
ven terug. Een groot deel der schipbreu
kelingen is gered.
Bij het aanbreken van dén dag vielen
Italiaansche torpedovliegtuigen de vijan
delijke schepen aan. Zij troffen met twee
torpedo's een kruiser en meteen een tor
pedojager.' Voorts schoten zij twee- vlieg
tuigen neer.
De vijand heeft luchtaanvallen gedaan
op Campania en S i 1 i c i Te Na
pels zijn 10 menschen om het leven ge
komen en 25 gewond. Een vijandelijk
vliegtuig werd door den afweer getrof
fen en stortte in zee. Te Messina zijn
verscheidene personen gewond.
Een Italiaansche duikboot heeft op
den Atfantischen Oceaan drie vijandelij
ke koopvaarders met een gezamenlijken
inhoud van 25.000 ton tot zinken ge
bracht. Daarmede hebben onze duikboo-
ten op den Atlantischen Oceaan meer dan
500.000 ton vijandelijke koopvaardy-
scheepsruimte tot zinken gebracht.
(D. N. B.) Bij den Engelschen aan
val op een Italiaansch convooi, zyn, naar
van welingelichte zijde verluidt, in totaal
zeven koopvaardijschepen tot zinken ge
bracht. De verklaring van de Engelsche
Admiraliteit, volgens welke twee con-
vooien zouden zijn aangevallen en in to
taal tien koopvaarders tot zinken zouden
zijn gebracht, wordt door dezelfde wel
ingelichte zijde als onjuist van de hand
gewezen. Ook de bewering der Britsche
Admiraliteit, dat een Italiaansche krui
ser tot zinken is gebracht, is, naar men
te Rome verklaart, onjuist.
Stefani schrijft: In de rede van Hitier
hebben drie punten een bijzonderen weer
klank gehad in het hart van het Itali
aansche volk, t.w.:
1. Hitiers lofspraak op de gemeenschap
der beide revoluties.
2. De persoonlijke vriendschap tus
schen de beide leiders van de spil.
3. De samensmelting van de lotsbe
schikking der beide volkeren.
Het innerlijke gevoelselement van ver
bondenheid geeft aan het Italiaansch-
Duitsche blok een absolute hechtheid,
waarop de manoeuvres van den tegenr
stander geen vat zullen hebben.
De Völkischer Beobachter schrijftHet
werk van Adolf Hitler groeit in het ru
moer van den strijd der groote beslissin
gen tot de grootste daad der wereldhis
torie, tot een waren ommekeer der tij
den. De ijdele betweters te Londen, Was
hington en Moscou hebben zich doof ge
houden voor de ernstige waarschuwin
gen van Hitier. Zij hebben hun grootsten
troef, den Bolsjewistischen bewapenings
reus, uitgespeeld en hem verloren.
De Amerikaansehe bladen laten het
licht vallen op de waarschuwing, die Hit-
Ier gericht heeft tot de Amerikaansehe
schepen. Voorts haalt de pers de verze
kering van Hitier naar voren, dat Euro
pa zal worden verdedigd en behouden te
gen iedere combinatie van vijanden.
De New York Times legt in het bij
zonder den nadruk op de passage, waar
in Hitier verklaart, dat hij den Duitschen
duikbooten opgedragen heeft alleen dan
op Amerikaansehe schepen te vuren,
wanneer zjj door hen worden aangeval
len.
(D. N. B.). Litwinof is per vliegtuig
via Teheran naar Amerika vertrokken.
De voornaamste taak van Litwinof is te
zorgen voor een versneld^ levering van
Amerikaansch oorlogsmateriaal naar de
Sowjet-Unie. Behalve het probleem der
oorlogsleveranties heeft Litwinof tot
taak onderhandelingen te voeren over
den toestand in het Verre Oosten en over
de mogelijkheid van een afzonderlijken
vrede tusschen Finland en de Sowjet-
Unie.
(D. N. B.). De Britsche minister-pre
sident heeft by de installatie van den
nieuwen Londenschen lord mayor een
rede gehouden, waarin hjj in het bijzon
der sprak over de vraagstukken betref
fende het Verre Oosten.
Churchill sprak van „pogingen van de
Vereenigde Staten om den vrede in den
Stillen Oceaan te bewaren". Zouden deze
pogingen mislukken, zoo meende Chur
chill, dan maak ik van deze gelegenheid
gebruik om te verklaren, dat, voor het
geval de Vereenigde Staten in een oorlog
met Japan gewikkeld zouden raken, de
Britsche oorlogsverklaring binnen een
uur zal volgen.
Alle voorbereidingen voor de verdedi
ging van de Britsche belangen in het
Verre Oosten, zoo meende Churchill, zijn
getroffen en zullen in de toekomst wor
den getroffen.
De Washingtonsche correspondent van
Associated Press schrijft van de meest
bevoegde zijde te hebben vernomen, dat
de plannen voor ëen gemeenschappelijk
optreden van Engeland -en de Vereen.
Staten ter versterking van hun positie
in het Verre Oosten reeds gevorderd zijn.
Naar het schijnt zou he.t program met de
aankomst van den Japansche specialen
afgezant, Koeroesoe, verwezenlijkt wor
den. Naar Ass. Press wil weten, zal Koe
roesoe een reeks voorstellen van zijn re
geering met een ultimatief karakter
overhandigen.
(Vervolg Binnenland.)
Zooals wij reeds meldden, is nu voor
de brandstoffenhandel de inschrijving
der verbruikers bij de leveranciers ver
plicht gesteld. De klanten worden ge
bonden, ieder aan één vasten leveran
cier. Verbruikers met een bonkaart j, k
of 1 moeten op hun met „hoofd" ge
merkte distributiestamkaart het code-
of registratienummer van hun leveran
cier door dezen laten aanteekenen, even
tueel aangevuld met de vermelding van
een brandstoffencommissie, als de leve
rancier een slijter is, of ook nog met de
vermelding „turf". De grootverbruikers
met een identiteitskaart moeten boven
bedoelde aanteekening op deze kaart la
ten plaatsen. Alle overige gebruikers
moeten een inschrijvingskaart van hun
leverancier in hun bezit hebben, die
daarvan een afschrift aan de brandstof
fencommissie in zijn rayon moet zenden.
Deze regeling gaat 10 November in, dat
wil zeggen, dat vanaf dien datum nie
mand meer brandstoffen kan krijgen
zonder ingeschreven te ztfn.
Men wende zich dus tydig tot zijn vas
ten leverancier.
De geheele regeling is getroffen om
het verkrijgen van brandstof op onwet
tig verkregen bonnen onmogelijk te
maken.
De jaarlijksche leidersconferentie van
het Ned. Jongelingsverbond zal van Za
terdag 22 tot Maandag 24 Nov. a.s. op
„Landszegen" te Doorn worden gehou
den. Zaterdagavond zal de heer K. Hoe
ve, secr. van het jongenswerk, referee-
ren over: „Hoe activeeren wij onze jon
gens?", waarna de heer H. Verhaar de
f <t ém
In den Haagschen Dierentuin vond op 9 Nov. een plechtige herdenking
plaats van de gevallen soldaten van den wereldoorlog, van den tegen-
woordigen oorlog en de 16 slachtoffers der N.S.D.A.P. op 9 Nov. 1923
te München. Een overzicht- van de zaal tijdens de plechtigheid.
De gansche aarde aanbidde U, en
psalmzinge U, zij psalmzinge Uwen
naam. Ps. 664.
Ps. 66 4.
Zon Maan
op onder op onder
8.54 17.54 14.26
12 Nov. Laatste kwartier.
19 Nov. Nieuwe maan.
dagsluiting leiden za|l. Zondagmorgen
vindt een gemeenschappelijken kerkgang
plaats, waarna de heer H. Verhaar des
middags spreken zal over: „Wij en onze
mede-leiders". Een vragenuur en een ge
zellig samenzijn zullen den dag besluiten,
's Maandagsmorgens gaat de conferentie
uiteen.
Ambtenaren van den Centralen Crisis
Controledienst vonden op 400 m afstand
van een veehoudersbedrijf in N.-Brabant
vijf varkens, die waren verstopt in een
ondergrondsch hok en niet waren gere
gistreerd.
De man ontkende iets met deze var
kens uit te staan te hebben, doch de Of
ficier van Justitie tvond in dit geval aan
leiding om op grond van het Economisch
Sanctiebesluit 1941 tot inbeslagneming
van den geheelen veestapel over te gaan.
In een gistermiddag te Leiden gehou
den persconferentie ter gelegenheid van
de tentoonstelling van den Duitschen
Reichsarbeitsdienst en den Nederland-
schen arbeidsdienst, is medegedeeld, dat
óver eenige maanden de deelneming aan
den arbeidsdienst voor de mannelijke
jeugd in Nederland gedeeltelijk verplicht
zal worden gesteld.
Bij besluiten van den Rijkscommissa
ris voor het bezette Nederlandsche ge
bied van 29 October 1941 is ontslag ver
leend aan: Jhr R. O. van Holthe tot
Echten, als burgemeester van Vledder,
A. H. Vermeer als burgemeester van
Wouw en G. H. J. Steemers, als burge
meester van Heusden.
WOENSDAG 12 NOVEMBER 1941.
's Morgens tot 8.56 uur.
's Avonds van 17.52 uur.
.CONTROLE OP DE SCHOENEN-
PRIJZEN.
(A. N. P.) In October en het begin
van November zijn in Zeeland de
schoenenzaken gecontroleerd op de nale
ving van de prijs- en distributievoor-
voorschriften. Meer dan 25 plaatsen wer
den door deskundige controleurs van de
Zeeuwsche pïijsbeheersching be
zocht en in vrijwel alle schoenwinkels
zijn zoowel de inkoopprijzen als de ver
koopprijzen en winstmarges nagegaan.
Verschillende gevallen van slordige-na
leving der voorschriften, vooral op het
gebied der prijzen, werden vastgesteld.
Gebleken is echter, dat slechts een gering
aantal winkeliers zich met werkelijke
knoeierijen had ingelaten.
Wel zullen nog velen in de toekomst
meer aandacht moeten schenken aan de
prijs- en bonaanduiding.in de étalages en
en winkels. Want dit liet nog veel te
wenschen over. Deze slordigheid heeft
hun nu een proces-verbaal bezorgd. Her
haling zal zeker zwaarder worden aan
gerekend.
Vereen, voor Ziekenhuisverpleging
Z.-j en N.-Beveland.
Op verzoek verwijzen wij de leden de
zer vereeniging naar de advertentie in
dit nummer, waarin zij worden verzocht
het hun toegezonden formulier spoed'g
in te vullen en voor den bode gereed te
leggen.
MIDDELBURG.
Ir» het belang der huwenden. Het
kwam vaak voor, dat bij trouwerijen op
het tijdelijk raadhuis de trouwenden en
de hen vergezellende personen van uit
het rijtuig eerst in den modder moeten
stappen, alvorens zij de stoep hadden
bereikt. Bij het verlaten van het stadhuis
had men weer hetzelfde. Hierin is ver
andering gebracht door het aanbrengen
van een tegeltrottoirtje voor de stoep,
Stukje oud-Middelburg gaat ver-
dwijneri, W(j geven gaarne toe, dat de -
