Christelijk Dagblad voor Zeeland
Binnenland
DAGKALENDER.
MAANDAG 3 NOV. 1941
56c /AARGANG - No. 29
Bureaux Lange Vorststreot 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburgs
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Giststraat 34 en Noordweg 155
Directeur-Hoofdredacteur»
A. DE LANGE te Goes
Abonnementspri|s 2.73 per kvyartaat
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
- aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 een»
Verklaring der Duitsche regeering - Hoofdstad
van De Krim Ingenomen - Bovenloop van de
Donetz overschreden.
duitschlaMd strijdt voor
europa.
Met DuitschSand tegen
het Bolsjewisme.
Een verklaring der Duitsche
regeering tegenover Roosevelt.
uit het italiaansche
legerbericht.
ïyk.
nederlandsche arbeidsdienst
distributie van bouwhout.
britsche bommen.
nieuwe voedselcommissaris
voqr drente.
burgemeesters.
honden- en kattenbrood.
boterrantsoen niet
verminderd.
kaas.
aardappelen.
levertraan.
Distributie van Cacao voor
kinderen.
Schoenendistributie gewijzigd.
nieuwe regeling in zake
bon 1 en bon 2.
1
Familieberichten 33 cent oer reoel
Overige odverientiën ,30 cent per regel
Ingezonden mededeelinaen 60 cent per reoel
Kleine advertentiën f 0.55 b<i vooruitbetaling
Advertenliën onder letter of motto 10 ct. extra
Bl| contract belangrijke korting
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht deelde Zaterdag mede:
Op het schiereiland Krim 'olij
ven de Duitsche en Roemeensche
troepen den verslagen vyand rus
teloos achtervolgen. In het Do-
netzbekken werd de boven
loop van de Donetz op verscheiden
plaatsen overgestoken
In den Noordelijken sector van
't Oostelijk front is een regiment
infanterie ten Westen van Wolk
hof door een krachtig versterkte
vijandelijke verdedigingszöne in
verbitterde gevechten van man
tegen man heen gebroken en heeft
533 kazematten in bezit genomen.
In den strijd tegen de Britsche
ravitailleeringsscheepvaart vernie
tigden gevechtsvliegtuigen bij de
F a rö e r een vrachtschip van 2000
B.R.T. en brachten voor de Brit
sche Oostkust uit een konvooi vier
vijandelijke koopvaardijschepen,
waaronder een groot tankschip, to
taal metende 29.000 B.R.T. tot
zinken.
Vier andere koopvaardijschepen
van het konvooi werden door bom-
treffers zoo zwaar beschadigd, dat
verwacht kan worden, dat nog
meer scheepsruimte verloren is ge
gaan.
Britsche vliegtuigen wierpen des
nachts bommen op verschillende
plaatsen in Noord- en Noord-
west-Duitschland, o.a. op
Hamburg. Negen vijandelijke
bommenwerpers werden neerge- -
schoten.
Gisteren werd gemeld:
Duitsche en Romeensche troepen
hebben Simferopol, de hoofd
stad van de Krim, ingenomen en
hebben thans den opmarsch voort
gezet naar Sebastopol.
In het Donetzbekken braken
.Duitsche en Italiaansche troepen,
óndanks de zeer slechte conditie
den wegen, vijandelijk verzet en
bezette nieuwe industriegebieden.
Voor Leningrad werd een
nieuwe poging van den vijand om
de Newa over te steken met ver
liezen voor den tegenstander af
geslagen. De beschieting van be
langrijke militaire doelen in L e-
ningrad en Kroonstad werd
met goede uitwerking voortgezet.
De luchtmacht bombardeerde over
dag en des nachts de zeevesting
Sebastopol, Zij plaatste vol
treffers op de havenwerken, be
schadigde een bolsjewistisch oor
logsschip en wierp een vrij groot
transportschip in brand, c
Gevechtsvliegtuigen vielen be
langrijke ravitailleeringshavens
aan de Westkust van Enge
land aan. De vijand liet in den
nacht van 1 op 2 November op
eenige plaatsen van Noord-
West-Duitschland brisant-
en brandbommen vallen. Drie Brit
sche bommenwerpers werden neer
geschoten.
Marine en luchtwapen brachten
in de maand October 441.300 brt.
vijandelijke koopvaardijscheeps-
ruimte tot zinken.
(D. N. B.). De Duitsche regeering
maakt een officieele verklaring bekend:
I. „De president der Vereenigde Staten
van Amerika heeft in een rede op 28 Oc
tober de volgende beweringen verkon
digd:
1) De regeering der V. S. is in het be
zit van een geheime land-
ka a r t, die in Duitschland door de
Rijksregeering is vervaardigd. Hetbe
treft een landkaart van Midden- en Zuid-
Amerika, zooals de Führer die wil reor-
ganiseeren, door van de 14 landen, wel
ke zich in dit gebied bevinden, vijf on
derworpen staten te maken om zoodoen
de het geheele Zuid-Amerikaansche con
tinent onder zyn heerschappij te bren
gen.^
Eén van deze vijf staten zou, naar be
weerd werd, ook de republiek Panama
omvatten, alsmede het Panama-kanaal.
2) De Amerikaansche regeering is in
het bezit van een tweede document, dat
door de Rijksregeering is opgesteld. Dit
document bevat het plan, na den door
Duitschland gewonnen oorlog a 11 e b e-
staande godsdi en sten in
de wereld af te schaffen.
De katholieke, protestantsche, moham-
medaansche, hindoesche, boeddhistische
en joodsche godsdiensten zullen op ge
lijke w|jze worden afgeschaft, het bezit
van de kerken zal worden geconfisceerd,
het kruis en alle andere symbolen der
godsdiensten verboden en de geestelijke
stand op straffe van overbrenging naar
een concentratiekamp tot zwijgen wor-,
den gebracht. In plaats van deze kerken
zal een internationale, nationaal-^ocia-
listische kerk komen, waarin door de na-
tionaal-socialistische Rijksregeering aan
gewezen sprekers den dienst zullen uit
oefenen. In plaats van den Bijbel zullen
woorden uit het boek van Hitier „Mijn
Kampf" worden opgedrongen en als Hei
lige Schrift van kracht worden verklaard
Het Kruis van Christus zal door' het
hakenkruis en het ontbloote zwaard ver
vangen worden en ten slotte zal in de
plaats van God de Führer komen.
De Rijksregeering constateert ten aan
zien hiervan:
1) Er bestaat in Duitsch
land nóch een door de
Rijksregeering vervaar
digde landkaart over een
verdeeling van Midden-
en Zuid-Amerika, noch een
door de Rijksregeering op
gesteld document over de
afschaffing van de gods
diensten in de wereld. In'
beide gevallen moeten het dus verval-
schingen van den grofsten en meest on
behouwen aard zijn.
2) De beweringen over een verovering
van Zuid-Amerika door Duitschland en
een afschaffing van de godsdiensten en
kerken in de wereld en de vervanging
daarvan door een nationaal-socialistisehe
kerk zijn zoo onzinnig en absurd, dat het
voor de Rijksregeering overbodig is,
hierop in te gaan.
II. De president der V. S. van Amerika
heeft in zijn rede van den 28sten Octo
ber verklaard, dat een Amerikaansche
torpedojager den vierden September
en een andere Amerikaansche torpedo
boot jager den 17den October door Duit
sche zeestrijdkrachten zijn aangevallen.
De Amerikaansche regeering heeft het
schieten willen vermijden. Doch het
schieten is begonnen en voor de geschie
denis is vastgelegd, wie het eerste schot
gelost heeft. Amerika is aangevallen.
In werkelijkheid blijkt uit de rappor
ten van de Duitsche duikbootcomman
danten en uit de gepubliceerde officieele
verklaringen van de Amerikaansche ma
rine-autoriteiten de volgende toedracht:
Het incident van den 4den September
heeft betrekking op deir Amerikaanschen
torpedobootjager „Greer", en dat van
,den 17den October op den Amerikaan
schen torpgdobootjager „Kearny".
De torpedobootjager „Greer" heeft in
nauwe militaire samenwerking met En-
gelsche zeestrijdkrachten een Duitsche
duikboot urenlang achtervolgd. Bij deze
achtervolging is de Duitsche duikboot
die zich onder water bevond, met diepte
bommen aangevallen. Eerst nadat deze
aanval had plaats gevondeh, heeft de
Duitsche duikboot van zyn strijdmidde
len gebruik gemaakt.
De torpedobootjager „Kearny" voer
ter bescherming van een konvooi, toen
h|j het verzoek om hulp van een ander
konvooi op een andere plaats van den
Atlantischen Oceaan opving, dat in strijd
was gewikkeld met de Duitsche zeestrijd
krachten. De „Kearny" veranderde zijn
koers daarop, begaf zich naar de plaats
waar het gevecht werd geleverd en viel
een Duitsche duikboot met dieptebom
men aan.
De Rijksregeering constateert derhal
ve, dat ten eerste de door president Roo
sevelt in zijn rede gegeven voorstelling,
dat Amerikaansche torpedobootjagers
door Duitsche zeestrijdkraehten zijn aan
gevallen en dat dus Duitschland Ameri
ka heeft aangevallen, niet overeenstemt
met de feiten en weerlegd wordt door de
officieele verklaringen der Amerikaan
sche marine-autoriteiten en ten tweede,
dat integendeel de beide Amerikaansche
torpedobootjagers Duitsche duikbooten
hebben aangevallen en dat dus Amerika
Duitschland heeft aangevallen, hetgeen
eveneens door de Amerikaansche mari
ne-autoriteiten wordt bevestigd.
Het Italiaansche weermachtsbericht
meldt o.a.:
Britsche vliegtuigen hebben bommen
geworpen op Licata, Palermo en
N a p e 1 s en In de omgeving van laatst
genoemde stad. Weinig' belangryke
schade en eenige branden, die terstond
werden bedwongen; eenige gewonden
onder de bevolking.
Ook hebben eenige vyandeiyke vlieg
tuigen gevlogen boven de zone van Ra-
go es a (Sicilië) en boven Ca stel
lammere dlStabia. Het aantal
slachtoffers is uiterst gering en de aan
gerichte materieele schade onaanzien-
In den nacht van 1 November hebben
formaties Italiaansche bommenwerpers
de vlootbasis La Valetta. op M a 11 a
aangevallen alsmede het vliegveld Ta-
venezia op M a 11 a
By den Nederlandschen Arbeidsdienst
zal op verschillende plaatsen en data,
telkens tusschen 9.00 en 15.00 uur, gele
genheid zijn voor keuring voor vrijwilli
ge dienstneming.
Gegadigden moeten aan de volgende
voorwaarden voldoen: a. Nederlander
zijn; b. niet jonger dan 17 en niet ouder
dan 23 jaar zyn; c. ongehuwd zijnd.
voor zoover minderjarig, in het bezit zijn
van een bewijs van toestemming van een
hunner ouders, hun voogd of verzorger;
Er wordt o.a. gekeurd: Dinsdag 11
November 1941 te Bergen op Zoom, Holl.
Tuin, Huybergschestraat 14.
In de Staatscourant is opgenomen een
bekendmaking van den directeur van het
Rijksbureau van hout, waarbij het ver-
koopen en afleveren van bouwhout, d.i.
gezaagd naaldhout, zoowel inlandseh als
buitenlandsch, zonder vergunning van
genoemden directeur wordt verboden.
In dringende gevallen, b.v. voor herstel
van schade, veroorzaakt door brand,
bom- of blikseminslag of ter beveiliging
tegen waterschade, is aflevering van be
doeld hout zonder vergunning en tot be
paalde hoeveelheden toegestaan.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
is een aantal Britsche vliegtuigen boven
óns land verschenen en heeft brand- en
brisant-bommen omlaag geworpen. De
meeste bommen zijn op het vrije veld
of in rivieren gevallen, zonder schade
aan te richten.
In een plaats in Noord-Holland zijn
evenwel twee huizen vernield. Verder is
een boerderij door den brisantbom ver
nield. Van de burgerbevolking werden
een man en twee vrouwen gedood. Bo-
vendien is een dertigtal *huizen meer of
minder, zwaar beschadigd. In de verniel
de boerderij zijn een koe en vier paarden
gedood.
Met ingang van 1 November 1941 is ir
G. A. Thijn te Emmen benoemd tot voed-
selcommissaris voor de provincie Drente.
Met ingang van dienzelfden datum is de
heer R. Wichers H.Sz. te Gasselter-Nije-
veenschemond uit deze functie ontheven
en benoemd.tot voedselcommissaris in al-
gemeenen dienst voor het vervullen van
door den directeur-generaal van de voed
selvoorziening te geven opdrachten.
H. Leenstra is met ingang van 1 de
zer opnieuw tot burgemeester van de
gemeente Wyhe benoemd.
J. H. Roekema is met ingang van
10 dezer tot burgemeester van de ge
meente Zuidlaren benoemd.
J. H. A. Gualtherie van Weezei is met
ingang van 10 dezer tot burgemeester
van de gemeente Westerbork benoemd.
H. Cool is met ingang van 10 dezer
tot burgemeester van de gemeente Gie
ten benoemd.
G. Bisschop is met ingang van 10 de
zer tot burgemeester van de gemeente
Schoonebeek benoemd.
S. J. van Royen is met ingang van 10
dezer tot burgemeester van de gemeente
Sleen benoemd.
H. R. Bruininga is met ingang van
10 dezer tot burgemeester van de ge
meente Roden benoemd.
Het Rijksbureau voor de Voedselvoor
ziening in Oorlogstijd maakt bekend, dat
voor het tijdvak van 1 tot en met 30 Nov.
1941 op bon, nr 26 van de voederkaart
voor honde'n w6rdt verkrijgbaar gesteld
voor honden van: groep I 10 kg; groep
11 10 kg; groep III 8 kg; groep IV 5 kg;
groep V 4 kg; groep VI 3 kg honden
brood. -
Op bon nr 26 van de voederkaart voor
katten wordt voor dezelfde periode IV2
kg kattenbrood verkrijgbaar gesteld.
Na 30 November 1941 zijn de bon
nen nr 26 van, vorenbedoelde kaarten
ongeldig; zij mogen nadien niet meer
worden aangenomen.
By velen biykt ten onrechte de opvat
ting te zyn ontstaan, dat het boterrant-
soen voor de nieuwe periode van 2 tot
en met 20 November zou zyn vermin
derd. Deze opvatting is onjuist, daar het
rantsoen ongewyzigd is gebleven.
By het inwisselen van de oude boter
en vetkaarten tegen nieuwe werden voor
elke heele kaart, twee nieuwe kaarten
uitgereikt, welke weliswaar tezamen op
een blad kunnen voorkomen, doch dan
tweemaal de nummers 51 tot en met 58
dragen.
Voor het tydvak van 2 tot en met 20
November zyn de bonnen 51 en 52 gel
dig verklaard, welke elk recht geven op
125 gr. boter. Aangezien houders van
heele boterkaarten en heele vetkaarten
thans het dubbele aantal kaarten heb
ben ontvangen, hebben deze dus twee
bonnen 51 en twee bonnen 52 ter be
schikking, waarop in totaal 500 gr. bo
ter kan worden gekocht, hetgeen over
eenkomt met het oude rantsoen.
Met betrekking tot de distributie van
kaas is gebleken,, dat verscheidene win
keliers van hun klanten bij den verkoop
van volvette of 40 kaas het dubbele
aantal bonnen, dat wil dus zeggen twee
per 100 gram, in ontvangst willen ne
men. Dit is ten eenen male onjuist. Het
publiek wordt er dan ook met nadruk
op gewezen, dat voor elke soort kaas
per 100 gr. één bon dient te worden
afgegeven. Tegen winkeliers, die zich
hieraan niet houden, zal worden opge
treden.
Ten gevolge van het feit, dat de met
„A" gemerkte bonnen van de aardappel-
kaarten „U" recht geven op het koopen
van 1 kg. aardappelen per bon, is de
onjuiste opvatting ontstaan, als zou een
rantsoen aardappelen eveneens 1% kg.
bedragen. Een rantsoen aardappelen om
vat evenwel 3kg. Bij afgifte van de
met een rantsoen aardappelen gemerkte
bonnen dienen dan Ook 3V2 kg. aardap
pelen per bon te worden afgeleverd.
De secretaris-generaal van het depar
tement van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart maakt bekend, dat met in
gang van 1 November 1941 de bonnen,
welke door artsen voor het verstrek
ken van levertraan zijn uitgeschreven,
ongeldig zijn. Levertraan mag in den
vervolge slechts worden afgeleverd op
de zoogenaamde formulieren voor zie-
kenvoedsel (md29) door den behande-
lenden geneesheer en den vertrouwens
arts onderteekend.
Met ingang van vandaag zal
een aanvang gemaakt worden
met de distributie van cacao
poeder.
Per periode van vier weken wordt een
rantsoen van 50 gr. cacaopoeder
vermengd met suiker beschik
baar gesteld aan kinderen beneden veer
tien jaar.
Het in distribu-tie te brengen product
zal bestaan uit sterk ontvette cacaopoe
der, vermengd met suiker in een ver
houding van 50 gr. cacao met 100 gr.
suiker. Elke bon van de cacaokaart geeft
derhalve recht op het koopen van 150 gr.
cacao met suiker. Aangezien echter bij
den handel nog poeder voorradig is, die
niet of slechts gedeeltelijk ontvet is, zul
len de consumenten in den beginne voor
'n deel nog volvette of magere, d.i. slechts
in beperkte mate ontvette poeder kunnen
verkrijgen. Ook deze volvette en magere
cacaopoeder, wordt volgens de boven aan
gegeven gewichtsverhouding met suiker
vermengd. De prijs van het product zal,
onverschillig of het volvette, magere of
sterk ontvette cacao' betreft, f 0.25 per
rantsoen, d.i. dus f 0.25 per hoeveelheid
van 150 gr., inhoudende 50 gr. cacao en
100 gr. suiker bedragen.
Gedurende de eerste distributieperiode
van vier weken, die begint op Zondag 2
November, en eindigt op Zaterdag 29
November zal de met „één rantsoen ca
cao, eerste periode" gemerkte bon van de
cacaokaart, welke kaart destijds werd
uitgereikt aan personen, die op 1 Febr.
1941 den leeftijd van veertien jaar nog
niet hadden bereikt, recht geven op het
koopen van 50 gr. cacaopoeder, vermengd
met 100 gr. suiker.
Gedurende de eerste week van dat tijd
vak, dus van 2 tot en met 8 November
kunnen de consumenten de bonnen, die
recht geven op het koopen van cacaopoe
der, bij den winkelier inleveren, waar
voor zij dan een ontvangstbewijs kunnen
vragen. De winkelier moet de in ont
vangst genomen bonnen in' het tijdvak
van 10 tot en met 14 November bij den
MAANDAG 3 NOV. 1941.
O God! Gy zyt myn God! ik zoek U
in de dageraad. Ps. 63 2a.
Zon
op onder
8.38 18.08
Maan
op onder
18.17 7.40
4 Nov. Volle maan.
12 Nov. Laatste kwartier.
plaatselijken dlstributlodlenst Inleveren
ter verkrijging van toewijzing, waarop
cacaopoeder bij den grossier kan worden
betrokken. Eerst in het tijdvak van 16
tot en met 29 November mogen de win
keliers dan aan hun klanten die daar
voor bonnen hebben afgegeven, de cacao
poeder afleveren.
De aandacht wordt er pp gevestigd, dat
op de bonnen, die na 8 November bij de
winkeliers worden ingeleverd, eerst in
de volgende distributieperiode, dus na
14 December cacaopoeder mag worden
afgeleverd. Hotels,x café's, restaurants,
cantines e.d. zullen niet voor toewijzin
gen of losse bonnen voor cacaopoeder in
aanmerking komen.
Het is noodzakelijk gebleken in de
voor schoenen geldende distributierege
ling eenige wijziging aan te brengen.
In de eerste plaats zijn de vrijstellin
gen van de bepalingen der distributie
regeling komen te vervallen, welke tot
dusver golden ten aanzien van:
1. Babyschoeisel2. Pantoffels met een
cosy zool en bovenwerk van stof3. Rub-
berbadschoenen; 4. Klompsokken; 5.
Schoenen, welke door of namens den
directeur van het Rijksbureau voor Hui
den en Leder weren gestempeld met de
woorden „afgekeurd schoeisel R.H.L.";
6. Alle schoeisel, waaraan geen leder of
rubber, noch afval hiervan is verwerkt;
7. Strandsandalen met houten zool en een
boventuig van ten hoogste vijf lederen
riempjes; 8. Spikes, raceschoenen voor
wielrenners, boksschoenen en korfbal-
schoenen.
Alle bovenstaande soor
ten schoenen mogen der
halve met ingang van 1
November 1941 niet meer
zonder bon worden ver
kocht en afgeleverd.
Uitsluitend de navolgende soorten
schoenen mogen nog zonder bon worden
gekocht, verkocht en afgeleverd:
Schoeisel hetwelk gestempeld is met
de woorden: „afgekeurd schoeisel R.H.-
L." voor zoover hieraan geen leer is ver
werkt, zoogenaamd slap babyschoeisel,
waaraan geen leer of rubber is verwerkt,
tot en met maat 23 en rubber-overschoe
nen.
Voorts is een belangrijke wijziging
aangebracht in de soorten schoenen, wel
ke op bon 2 kunnen worden gekocht. Dit
is nog slechts toegestaan ten aanzien
van:
1. Alle schoeisel, waaraan geen leder
of rubber is verwerkt; 2. Gymnastiek
schoenen en tennisschoenen; 3. Rübber-
kinderkaplaarsjes4. Klompsokken; 5.
Strandsandalen met een houten zool en
een boventuig van ten hoogste vyf lede
renriempjes, welke niet breeder mogen
zyn dan 1% cm.; 6. Schoenen, welke
door of namens den directeur van het
Rijksbureau voor huiden en leder zijn ge
stempeld met de woorden: „Afgekeurd
schoeisel R.H.L." en voor zoover hieraan
leder is verwerkt.
Voorts zullen h ui s p ati t of f e 1 s,
onverschillig uit welk materiaal vervaar
digd, in het vervolg slechts mogen wor
den verkocht op bonnen 2, waarop het
woord „Huispantoffels" is vermeld. Van
zelfsprekend mag op deze bonnen geen
enkele andere soort schoenen dan huis
pantoffels worden aangeschaft.
Alle soorten schoenen
w e l,k e niet volgens het bo
venstaande op bon 2 of
zonder bon kunnen wor
den gekocht,, zijn uitslui
tend op bon 1 verkrijg-
b a a r.
Derhalve mogen op schoenenbonnen
2, welke vóór 1 Nov. 1941 zijn uitgereikt,
uitsluitend de in bovenstaande lijst op
genomen soorten schoenen worden ge
kocht.
Voorts wordt bekendgemaakt, dat
werkschoenen, waaronder alle soorten
mansschoenen, waarvan de schacht uit
rundleder is vervaardigd, ongeacht het
onderwerk, met ingang van 1 November
1941 .uitsluitend vgrkrijgbaar zijn op
bonnen 1, waarop 't woord „Werkschoe
nen" is gedrukt.
Dit alles is 1 November j.l. ingegaan.