Christelijk Dagblad voor Zeeland
J=VIKTORIA,
HERVORMINGSDAG.
Binnenland
Uit de Provincie
DAGKALENDER.
Wanneer verduisteren?
V R IJ D A G 31 OCT. 1941
5 6 e JAARGANG - No. 27
Bureaux Lange Vorsfsfraaf 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkenioor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Gislslraat 34 en Noordweg 155
Direcieur-Hoofdredacreuri
A. DE LANGE te Goes
Abonnemenrspri|s f 273 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers cent
De achtervolging der Bolsjewistische troepen
op de Krim - Bovenloop van de Drnets bereikt
De Sowjet-verliezen.
Bona^nwijzing voor zeep.
Familieberichten 33 cent per regel
Overige adverientiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine adverientiën f 0.55 bl| vooruitbetaling
Adverientiën onder letter of motto 10 cf. extra
Bl| contract belangrijke korting
Vandaag vieren wij weer den Hervor
mingsdag, een dag, dien wij allerminst
willen gebruiken om zekere hartstochten
te doen oplaaien. De beste, meest Chris
telijke wyze van herdenking der kerk
hervorming is naar onze overtuiging God
ootmoedig te danken voor het heerlijke
voorrecht, dat door den arbeid van man
nen als Luther en Calvijn de Bijbel ter
beschikking van ieder is gekomen. Wat
een geniale arbeid heeft b.v. Luther ge
presteerd om den Bijbel in het Duitsch
te vertalen!
Een dag als deze leent er zich ook uit
nemend toe, om met groote waardeering
melding te maken van het omvangrijke
werk van het Nederlandsch Bijbelgenoot
schap, dat nu al zoo'n lange reeks van
jaren onvermoeid bezig is, de Heilige
Schrift voor Nederland en Indië uit te ge
ven en verkrijgbaar te stellen. De Bijbel is
de grootste zegen, die een volk kan ge
schonken worden. Maar die zegen legt
ook verplichtingen op. Wij moeten met
dat Woord wat doen. Het moet een
kracht zijn in ons persoonlijk, gezins-
en volksleven.
Zoo nu en dan hooren wij tot onze
blijdschap, dat in onze dagen de belang
stelling voor den Bijbel toeneemt, ook in
kringen, die tot voor kort daapvoor vrij
wel gesloten schenen te zijn-
Er is een tijd geweest, dat men letter
lijk alles in het werk stelde, om Gods
Woord terug te dringen van allerlei ter
rein en dat men het belachelijk vond, om
daarin te lezen en daarover in een gezel
schap- of in het openbaar te spreken.
Het gevolg was inderdaad, dat zich in
breede kringen een ontstellend tekort
aan Bijbelkennis openbaarde en het zal
ongetwijfeld moeite kosten om den Bijbel
weer de plaats te hergeven, die hem toe
komt.
Groen van Prinsterer heeft eeiis ge
schreven: „Wanneer wij in onze Calvi
nistische voorvaderen moed en volhar
ding wenschen te prijzen, laat ons de
bron hunner voortreffelijkheid zoeken in
hun ongeveinsde godsvrucht. Laat ons
het steunsel hunner zielskracht erken
nen in het doorvoed zijn met de ziele-
spijs van Gods Woord. Laat ons hun on
verschrokkenheid afleiden uit hun ge
wapend zijn met 't zwaard des Geestes".
Enkele jaren geleden verscheen een
interessant boek, waarin een vertaling
werd gegeven van de dagboeken, die de
Spaansche soldaten hadden bijgehouden
tijdens hun verblijf in ons land aan het
begin van den tachtig jarigen oorlog. Een
Spaansch kapitein, weet mee te deelen:
„Voornamelijk de Bijbel is zeer verspreid
en de Hollandsche vrouwen leeren dien
van haar prille jeugd af en kennen hem
uit het hoofd".
Wellicht is deze teekening wat al te
mooi. Maar dat Gods Woord onze vade
ren tot een ruggesteun was, blijkt uit
geheel onze geschiedenis.
Laten w\j ons ware zonen en dochte-
ren toonen van dit voorgeslacht. Van
waarlijk godvruchtige Bijbelkennis, van
een leven bij en naar de H. Schrift kan,
naar Gods eigen beloften, nooit anders
dan zegen voor een volk uitgaan.
Wij mogen er dan ook niet mee vol
staan, als wij zelf dagelijks Tien Bijbel
kunnen lezen en onderzoeken. Door mid
del van Evangelisatie, huisbezoek en col
portage moet hij overal gebracht worden,
waar maar eenige belangstelling er voor
bestaat. Wordt ons daarom a.s. Zondag
of later een gave gevraagd voor het Ne
derlandsch Bijbelgenootschap, dat wij
daarin dan onze roeping verstaan.
ALLEEN RECHTSPREKENDE
TUCHTRECHTER.
Morgen treedt in werking een wijzi
ging van het Crisis-Organisatiebesluit
1933, welke wijziging inhoudt een reor
ganisatie van de crisistuehtrechtspraak.
De provinciale commissies voor de cri
sistuehtrechtspraak worden vervangen
door een alleen rechtspreken-
d'en tuchtrechter in iedere pro
vincie, terwijl de centrale commissie
voor de crisistuehtrechtspraak wordt
vervangen door een centraal college voor
de tuchtrechtspraak, dat zal bestaan uit
drie rechtgeleerde leden.
De tuchtrechter zal steeds deskundi
gen kunnen hooren en naar deskundigen-
bericht zijn oordeel kpnen vellen. De
reorganisatie heeft mede tot doel, snel
ler recht te verkrijgen. Om dit te berei
ken, is de mogelijkheid geopend, dat de
tuchtrechter onmiddellijk ter zitting
mondeling vonnis wijst. Vports z,al ver
korting van den tijd, welke verloopt tus-
schen het oogenblik van het constatee-
ren der overtreding en de uitspraak van
den tuchtrechter, mede worden verkre
gen door een sneller opmaken der tucht
rechtelijke verklaring door de contro
leurs van den Centralen Crisis-controle
dienst.
DUlfSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maakt bekend:
Op het schiereiland De Krim
achtervolgden de Duitsche strijd
krachten den verslagen vijand zon
der onderbreking. Plaatselijke te
genstand van zijn achterhoeden
werd gebroken. Daarbij werden op
nieuw duizenden gevangenen ge
maakt en Werden nog meer vuur
monden buitgemaakt.
Bij de achtervolging van den te
genstander in het' Üonetsbek-
k e n werd de bovenloop van de Do
nets door de Duitsche troepen en
de troepen der bondgenooten over
een breed front bereikt.
In het verloop van geslaagde
aanvalsoperaties tusschen het II-
menmeer en het Ladoga-
m e e r namen pantsertroepen bij
een dapperen onverwachten aanval
een vijandelijken pantsertreinzij
maakten talrijke gevangenen. De
.zwaarste artillerie van het leger
bestookt met goede uitwerking in
stallaties te Leningrad, wel
ke van belang zijn voor de oorlog
voering.
Nachtaanvallen werden met goe
de uitwerking gericht op Mos
kou en Leningrad.
In Noord-Afrika bombar
deerden Duitsche gevechtsvlieg
tuigen een Britsch vliegveld ten O.
van Mersa Matroe en haven
gebieden in de Nijldelta.
Afzonderlijke Britsche vliegtui
gen wierpen des nachts in het
Noor d-D uitsche kustge
bied bommen zonder schade aan
te richten.
WANT DUITSCHLAND WINT OP
ALLE FRONTEN VOOR EUROPA"
BELANGRIJKSTE SECTOR VAN
DONETSGEBIED BEZET.
(D. N. B.) In den zuidelijken sector
hebben de legers der bondgenooten vol
gens het Hongaarsche persbureau M. T.
I. den belangrijksten sector van het Do
netsbekken in hun bezit. Daarmede ver
liest de Sowjet-Unie een van haar laatste
groote productiecentra op Europeesch
gebied.
Voor de Sowjet-Unie zou het verstan
diger zijn het Donetsbekken te laten
schieten, zoo verklaart de Londensche
berichtendienst omtrent de situatie aan
het Oostelijk front en betoogt, dat thans
de voornaamste taak van een Sowjet-
veldheer gelegen is in de redding van zijn
leger.
DE VERLIEZEN DER
BOLSJ EWIKI.
(D. N. B.) Na het instellen van een
nauwkeurig onderzoek kan thans gezegd
worden, dat de bolsjewisten in den tijd
tusschen 22 Juni en 31 Augustus in to
taal 148 divisies infanterie, 39 tankdivi
sies, 10 divisies cavalerie, 8 divisies berg-
jagers, twee divisies burgerwachters, en
twee brigades luchtlandingstroepen, te
zamen dus 209 volledige formaties, heb
ben verloren.
Wanneer men als gemiddelde sterkte
van een Sowjet-infanteriedivisie 15.000
man aanneemt en van een andere divi
sie 12.000 man, dan blijkt, dat de bolsje
wisten tot 31 Augustus 1941 reeds ten
minste 3 millioen man hadden verloren.
Stelt men de verliezen der bolsjewis
ten aan gewonden, zieken en aan verlie
zen uit andere oorzaken op slechts on
geveer de helft van het verlies door
vernietiging en uiteenslaan van de divi
sies,' dan komt men voor de bolsjewisten
op een totaal verlies van ten minste 4,5
tot 5 millioen man voor den tijd van 22
Juni tot 31 Augustus.
UITVALSPOGING BIJ LE
NINGRAD VERIJDELD.
(D. N. B.) Aan het front van het
ingesloten Leningrad zijn op 29 October
hernieuwde pogingen der bolsjewistische
troepen, die eenige bataljons sterk wa
ren, om uit te breken, met zware verlie
zen voor de bolsjeiwki verijdeld.
Hooge bolsjewistische officieren en
talrijke commissarissen beginnen Lenin
grad te verlaten.
Van militaire zijde' verneemt het D.
N. B., dat de Duitsche troepen in den
centralen sector de laatste dagen, on
danks den hardnekkigen tegenstand der
bolsjewiki, met succes ztfn opgerukt.
HET ITALIAANSCHE
LEGERBERICHT.
De vijandelijke luchtmacht heeft aan
vallen ondernomen op eenige plaatsen
in de provincies Reggio di Cala
bria en Catanzaro. Er werden
bommen uitgeworpen, die neerkwamen
op woonwijken en op groepen arbeiders,
meerendeels vrouwen, die bezig waren
met het binnenhalen van den oogst. De
aangerichte schade is zeer gering. Tien
personen werden gedood en 32 gewond.
Noor d-A f r i k aGroote activiteit
-van onze artillerie aan het front van
T o b r o e k. De vijand ondernam lucht
aanvallen opBengazi en Tripolis
waar een Britsch vliegtuig werd neerge
schoten.
In den loop van den nacht werden de
vliegvelden van Ma 11 a door onze lucht
macht gebombardeerd.
VICHY VERBIEDT LUISTEREN
NAAR BRITSCHE RADIO.
VICHY. (S. P. T.) Het luisteren
naar de Engelsche radio en naar andere
buitenlandsche zenders, die sedert eeni
ge maanden een heftige anti-Pransche
propaganda voeren, wordt door een in
het staatsblad afgedrukte wet verboden.
Tegen overtreding van dit verbod zullen
strenge straffen worden toegepast.
DE VEREEN. STATEN EN DE
BRITSCHE STEUNPUNTEN.
(D. N. B.) „United Press" meldt uit
Washington,, dat het voorstel van de
Amerikaansche regeering, dat de Ver-
eenigde Staten ook na den oorlog ge
bruik zullen mogen maken van alle Brit
sche steunpunten als tegenprestatie voor
de hulp krachtens de leen- en pachtwet,
door de Engelsche regeering als basis
voor onderhandelingen is aanvaard.
ENGELSCHE LUCHTAANVALLEN.
Acht pdrsoroenl gedood.
Gisternacht is een aantal Britsche
vliegtuigen boven Nederland verschenen.
Op een aantal plaatsen z(jn briljant
en brandbommen omlaag geworpen,
vooral in het westen des lands. Hierdoor
zijn acht burgers gedood en twee zwaar
gewond, terwijl velen licht gewond wer
den.
Een huis werd vernield en drie huizen
werden ernstig beschadigd. Aan een
groot aantal andere gebouwen werd
lichte schade aangericht, in het bijzon
der glasschade. In een fabriek is brand
ontstaan, doch deze brand werd door
het personeel gebluscht, zonder dat het
bedrijf schade ondervond.
VOORSCHOTTEN
VOOR SPOORWEGPERSONEEL.
Ten einde voor het personeel noodza
kelijke en veroorloofde aankoopen, zoo
als kleeding e.d. te vergemakkelijken,
heeft de directie der Nederlandsche
Spoorwegen besloten, het gehuwde en
ongehuwde personeel, dat meer dan één
jaar bij de Spoorwegen in dienst is, in
de gelegenheid te stellen, een voorschot
ten bedrage van ten hoogste honderd
gulden te verkrijgen. Daartoe is een
commissie gevormd, welke den naam
draagt van Voorschottencommissie Ne
derlandsche Spoorwegen 1941 en geves
tigd is te Utrecht. Aanvragen moeten
uitsluitend langs den hiërarchieken
weg schriftelijk bij deze commissie wor
den ingediend.
„Dat volk is groot, dat zijn gemeen
schap waarachtig beleeft. Daarom is de
Winterhulp een eerezaak voor iederen
N^PflArlfluHAT
Mr B. J. M. VAN SPAENDONCK.
Gironummer van de W.H.N. 5553.
VEREEN. VOOR ZIEKENHUIS-
VERPLEGING Z.- EN N.-BEVELAND.
Premiebetaling gaat voorloopig door.
In een advertentie in dit nr. wordt
medegedeeld, dat de leden dezer ver-
eeniging, die krachtens de ziektewet ver
zekerd zijn, voorloopig met de premiebe
taling voor ziekenhuisverpleging dienen
voort te gaan, willen ze bij opname in
een ziekenhuis geen moeilijkheden met
de-uitkeering ondervinden
Het Ziekenfonds N.- en Z.-Beveland
heèft n.l. besloten gebruik te maken
van de gelegenheid tot voorloop,ige dis
pensatie betreffende de uitkeering voor
verpleging in Ziekenhuis en sanatorium.
De Vereen, voor Zieken-
Toilet- erv huishoudzeep. Gedurende
het tijdvak van 1 November tot en met
30 November a.s. geeft de met „135"
genummerde bon van de „bonkaart al
gemeen", alsmede de met „D zeep" ge
merkte bon van de zeepkaarten P en Q,
welke respectievelijk aan kinderen bene
den den leeftijd van twee jaar en van
een leeftijd tusschen twee en acht jaar,
zijn uitgereikt, recht op het koopen van:
hetzij 150 gram toiletzeep .(samen
stelling van nè. 1 September 1940)
hetzij 90 gram huishoudzeep;
hetzij 20 gram zachte zeep (samen
stelling van vóór 1 Januari 1941)
hetzij 150 gram zachte zeep (samen
stelling van në 1 Januari 1941)
hetzij 100 gram zachte zeep (samen
stelling van nè. 31 Augustus 1941)
hetzij 300 gram zachte zeeppasta;
hetzij 250 gram zeeppoeder;
hetzij 450 gram waschpoeder.
Stukken huishoudzeep van 120 gram
welke nog in omloop zijn, mogen tegen
inlevering van één bon worden uitver
kocht.
Gedurende bovengenoemd tijdvak geeft
de met „D toiletzeep" gemerkte bon van
de zeepkaart P, welke aan kinderen be
neden den leeftijd van twee jaar is uitge
reikt, recht op het koopen van 75 gram
toiletzeep van de oude samenstelling.
Volledigheidshalve wordt er op gewe
zen, «dat waschpoeder niet gekocht kan
worden door het publiek, doch uitslui
tend wordt beschikbaar gesteld ten be
hoeve van wasscherijen.
Zeep voor wasscherijeri. De bestaande
regeling ten aanzien van de wasscherijen
blijft onverminderd van kracht.
De wasscherijen zijn derhalve verplicht
voor elke twintig kg droge vuile wasch
een zeepbon van het publiek in ontvangst
te nemen.
DISTRIBUTIE
GESMOLTEN RUNDVET.
In het tijdvak yan 21 November tot 9
December zullen de houders van vet
kaarten in de gelegenheid worden ge
steld tot het koopen van 200 gram ge
smolten rundvet. In verband hiermede
dienen de belanghebbenden in het tijd
vak van 31 October t.m. 8 November
a.s. de met 53 genummerde bonnen van
de nieuw uitgereikte vetkaart welke
per bon recht geeft op een half rantsoen
bij him slager in te leveren, waarbij
zij een ontvangstbewijs kunnen eischen.
Degenen, die niet van deze mogelijk
heid gebruik maken, kunnen in het tijd
vak van 21 November t.m. 9 December
op de met 53 genummerde bonnen van
de vetkaart per twee stuks 250 gram
boter met de gebruikelijke reductie koo
pen. Uiteraard zal er voor bovengenoem
de periode nog een tweede stel bonnen
van de vetkaart en tevens twee stellen
bonnen van de boterkaart worden aan
gewezen voor het koopen van boter.
huisverpleging moet dus
tot nader aankondiging
de ziekenhuiskosten b 1 jj -
ven betalen, zoodat de le
den voorloopig hun con
tributie als gewoon b ij
deze vereeniging die
nen te bij) ven voldoen.
DE UITVOERING VAN HET
Zi EKEN FONDSEN BESLUIT.
De werkgever is volgens art. 33 van
het uitvoeringsbesluit verplicht om te
beginnen op den eersten dag
van de eerste volle loon
periode in de maand November de
premie, die voor het jaar 1941 4 pet van
het loon in den zin van de ziêktewet be
draagt, te betalen.
Op dienzelfden dag neemt de verplich
ting van den werkgever tot het inhou
den op het loon van de rechtstreeks
verzekerden van de helft van de premie
van 4 pet. een aanvang.
Dit beteekent, dat van de loonen over
de week, eindigende 8 Novem
ber a.s. voor het eerst 2%
zal worden afgehouden.
Voor den per maand betaalden werkne
mer zal van zijn loon over de maand
November voor het eerst 2 pet. worden
ingehouden.
ZIEKENHUISVERPLEGINGS-
FONDSEN KUNNEN BLIJVEN
BESTAAN.
De Voorlichtingsdienst van het Depar
tement van Sociale Zaken schrijft:
Ten aanzien van de toekomstige po
sitie der zaekenhuisverplegingsfondsen
schijnt nogal wat "misverstand te heer-
sehen. Daarom kan het zijn nut hebben
er op te wijzen, dat het ontbinden van
dergelijke fondsen op het Oogenblik zeer
voorbarig en bovendien ongewenscht ge
noemd moet worden. Deze instellingen
immers behouden, ook na de invoering
van de verplichte verzekering ingevol
ge het Ziekenfondsenbesluit, haar betee-
kenis voor de vrijwillig verzekerden» als-
VRIJDAG 31 OCT. 1941.
In God is mijn heil en mjjn eer; de
rotssteen mjjner sterkte, mjjn toevlucht
is in God. Ps. 62 8.
Zon
op .onder
8.33 18.14
Maan
op onder
17.06 4.26
4 Nov. Volle maan.-
12 Nov. Laatste kwartier.
ZATERDAG 1 NOV. 1941.
's Morgens tot 8.35 u.
's Avonds tot 18.12 u.
ook, wanneer zij daartoe worden aange
wezen, als risico-draagsters voor de zie
kenhuisverpleging.
NED. MIDDERNACHT ZENDING
VEREENIGING.
Afd. Zeeland.
Onder leiding van Ds A. C. H e ij uit
Koudekerke vergaderde gisteren te Mid
delburg het Bestuur van de afd. Zee
land van de Ned. Middernacht Zending
Vereeniging. Daar de secretaris de heer
Mr C. Kousemaker te Dinteloord niet
aanwezig kon zijn, werd het jaarverslag
uitgebracht door den heer S.Brouw'er
te Middelburg. Dit verslag maakte mel
ding van den arbeid in 1940 verricht in
Zeeland. Het werk nam in de periode
vóór 10 Mei zienderoogen toe. Verschil
lende gevallen werden behandeld. Vader
schapsacties werden ingesteld. De secre
taris vervulde drie spreekbeurten op Z.-
Beveland. Met dankbaarheid mag wor
den teruggezien op deze periode waarin
zegen door en met het werk werd er
varen.
Tot 10 Mei 1940 werd geregeld eiken
Woensdag te Middelburg door den secre
taris spreekuur te Middelburg gehouden,
waar geregeld evenals aan zijn woning
verschillende bezoekers kwamen.
Door de oorlogsverwoesting kwam er
een eind aan het zitting houden te Mid
delburg. Wel werden ook nu nog acties
ingesteld, adviezen gegeven en inlichtin
gen verstrekt. Met 15 Aug. vertrok de
secretaris uit Zeeland. Hij verklaarde
zich echter bereid de zaken schriftelijk te
behandelen.
Naar aanleiding van dit verslag werd
besloten aan de kerkeraden in Zeeland
te berichten, dat de herren S. Brouwer
te Middelburg en A. de Lange te Goes
zich bereid hebben verklaard kennis te
nemen van voorkomende gevallen, advie
zen te verstrekken, enz.
Deze heeren deden daarna mededee-
ling van hun ervaringen in hun rayon
sedert 15 Aug. 1940. Ook hieruit bleek
hoe noodzakelijk de vereeniging blijft.
Nadat enkele interne zaken waren af
gedaan volgde sluiting.
HET NATIONALE PLAN.
Naar wij vernemen ligt het in de be
doeling binnenkort een Provinciaal Bu
reau voor Zeeland van het Nationale
plan te Middelburg te vestigen.
Zooals men weet, bedoelt het nationale
plan de overkoepeling en coördinatie van
plaatseljjke uitbreidingsplannen en van
streekplannen.
f3000 VOOR AXEL.
Naar ons wordt medegedeeld heeft de
Nederlandsche Volksdienst in verband
met de ramp, die Axel getroffen heeft,
f 3000 ter beschikking van den wnd bur
gemeester dier gemeente gesteld. Dank
zij dit bedrag konden onmiddellijk na de
ramp levensmiddelen worden verstrekt,
de hotelkosten worden voldaan van de
gezinnen, die dakloos waren geworden,
tegemoet worden gekomen in de glas
schade, vergoeding worden gegeven van
verloren gegane levensmiddelen, voor de
noodzakelijke kleedingstukken, voor ver
loren gegane brandstof en schoenen en
voor schade aan gordijnen.
De landbouw en de regea
Men schrijft ons uit Walcheren:
De vele regens der laatste dagen heb
ben in de werkzaamheden op het land
veel stagnatie gebracht. Daar de grond
doorweekt is, is het thans niet mogelijk
de laatste vruchten, zooals mangels en
suikerbieten, van het land te halen.
Nog erger is het voor de nog in de
wei loopende koeien, daar het er ook zoo
koud bij is. Dank zij den mooien nazo
mer was het gras goed gegroeid. Nu wor
den vooral de lage weiden geheel ver
trapt. De boeren zullen dan ook genood
zaakt zijn hun vee op stal te halen, het
geen een groote schadepost beteekent.
In andere jaren komt het vee meestal
in de laatste helft van November op stal.
Men zegt dan ook: Met St Catharijn (25
Nov.) moeten de koeien aan de lijn.
