Christelijk Dagblad voor Zeeland
„V =VI K T 0 RIA
EN AANBOD
Aan het werk!
Binnenland
DAGKALENDER.
DINSDAG 28 OCT. 1941
56e JAARGANG - No. 24
De bevolking van Zeeland.
Nieuwe vorderingen in Sowjet-Rusiand ondanks
slecht weer - Beslissing, volgens Berlijn,
feitelijk reeds gevallen - Britsche kruiser
tot zinken gebracht.
BONNEN VOOR
VOEDINGSMIDDELEN.
en
en
uw
nd-
de
;er>
jur
00
Hi-
1 ze>
in I
il
L S
es met garantie I
SCHIEDAM
ires
briek worden opge-
|ie advertentiën Tan
regels a ƒ0.55 bij
ling. Ieaere regel
[Maximum 8 regels.
of nummer 10 ct
brhooging.
VAARS
KOOP.
GAPINGE.
een pr. coll. v. d.
yacinth., 30 Narciss.,
Iriss., 50 Boshya-
beuwroem, 50 Scilla,
100 Crocuss., tot.
mtaanw. en 20 Bl.
3.Garantie: Bet. des-
Corn. J. den Hol-
om 41, Giro 1800.02.
'PEN EN KOPPEN
ïT LOOF.
Vogelzangweg 2
CKERSLEERL1NG
MENDE KNECHT.
Cxtern.
LEWEDORP.
'POTHEEK
ÉGroot 3000. Rente
fast pand of grond.
No. 2 Bureau „De
Des.
ARDE.
en Abonnementen
enomen door
ADR. BLOK.
olist en gram. 15.30
0 „Daniël Frangois
:n vergeten compo-
gram.' 16.45 Gram.
|s-, economische- en
0 Gev. programma,
g. 18.30 Gram. 18.45
nieuw licht bëzien"
NSB). 19.00 Ac-
30 Gram. 19.45 Re-
20 40 Gev. pro-
ram. 21.45 BNO.
.00 BNO.: Toelich-
chtsbericht. 21.10
Cointre N.V., Goes.
Bureaux Lange Vorslstreaf 70, <Soes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J. FANOY
lönge Gisisiraat 34 en Noordweg 155
Directeur-Hoofdredacteur:
A. DE LANGE te Goes
Abonnementspri|$ f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers cent
Familieberichten 33 cent per regel
Overige odverlentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine odvertentién f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentièn onder letter of motto 10 ct. extra
Bij contract belangrijke korting
Velen zien wat op tegen den komen
den winter. Zij zijn voor allerlei dingen
bezorgd.
Natuurlijk valt niet tg ontkennen, dat
er in een winter in oorlogstijd meer moei
lijkheden zjjn dan wanneer het vrede is.
Het heeft weinig zin, die moeilijkheden
te gaan opsommen. Ze z ij n er, en vrijwel
ieder heeft er, de een meer, de ander
minder, mee te maken.
Ons aller plicht is vóór alles al het
mogelijke te doen, om de stoffelijke noo-
den van onze minder bedeelde mede-bur
gers te helpen lenigen.
Toch heeft ook een winter in oorlogs
tijd, hoe vreemd het ook klinke, te mid
den van alle verduisteringsvoorschriften,
zijn lichtzijden.
De gelegenheden om buitenshuis te
verblijven, zijn minder geworden. Het ver
toeven in de duistere straten lokt weinig
aan. Maar wat is het nu gezellig in de
huiskamer, waar we, omdat we een be
perkte hoeveelheid kolen hebben, zooveel
mogelijk allen bij elkaar zijn. Het gezins
leven kan nu bij goede leiding tot rijke
ontwikkeling komen, een 'kans, die wij ze
ker moeten benutten en met beide han
den aangrijpen.
Er zal ongetwijfeld veel gelezen wor
den. We hooren nu reeds, dat er in de
boekwinkels en leesbibliotheken veel
vraag is naar boeken en dat xwe ver
melden het met blijdschap de stichte
lijke en historische werken en goede ro
mans in trek zijn.
Wij hopen zeer, dat velen, ook onze
jonge menschen, 'in den a.s. winter nu
eens een studiewerk zullen doornemen,
waarvan anders, in het drukke, gejaag
de tempo van de gewone winters, zoo
weinig komt. En we beschikken over
zulke kostelijke bronnen.
We hebben nog verschillende vereeni-
gingen tot onze beschiking. Laat daarop
ook onze aandacht gericht zijn. Dat wij
allen daarin trouw zijn. Als de besturen
de leden ter vergadering oproepen, mag
niemand zonder wettige redenen, af
wezig zijn. Zoo langzamerhand hebben
we nu toch wel overal naar de eischen
der verordeningen verduisterde ver
gaderlokalen.
Er is niet de minste reden, om de
avonden in ledigheid door te brengen.
Deze winter kan voor ieder, die ernstig
wil, een vruchtbare studie- en werktijd
worden.
Wij geven hieronder van elke gemeente
in onze provincie het bevolkingscijfer op j
31 Dec. 1939 en op 31 Dec. 1940.
1939 1940
Aagtekerke 710 743
Aardenburg 2035 2061
St. Annaland 2689 2727
Arnemuiden 2456 2564
Axel 6388 6495
Baarland772 770
Biervliet2197 2234"
Biggekerke 979 1002
Borssele1485 1523
Breskens3262 3302
Brouwershaven 1182 1182.
Bruinisse2359 2370
Burgh654 655
Cadzand 971 959
Clinge3606 3670
Colijnsplaat 1853 1854
Domburg1302 1356
Dreischor1056 1057
Driewegen 618 636
Duivendijke 519 523
Eede 1168 1187
Eikerzee571563
Ellemeet527 536
Ellewoutsdijk 510 509
Goes 9795 10972
Gr. eri Langendam 1848 1836
's-Gravenpolder 1181 1241
Grijpskerke 920 952
Groede2306 2322
Haamstede 1546 1569
's-Heer Abtskerke 456 442
's-Heer Arendskerke 4347 4503
's-Heerenhoek 1382 1419
Heink;enszand 1876 1942
Hoedékenskerke 1479 1517 i
Hoek 2601 2588
Hontenisse - 5456 5524
Hoofdplaat 1309 1302
Hulst4039 4113
IJzendijke 2762 2801
St. Jansteen 3642 3752
Kapelle 3013 3053
Kats t 598 605
Kattendijke 4214 1126
Kerkwerve 809, 833
Kloetinge2195 1648
Koewacht2598 2596
Kortgene 1407 1414
Koudekerke 4498 4694
Krabbendijke 2446 1 2492
Kruiningen 4077 4040
St. Kruis646 648
St. Laurens 1424 1471
i (Wordt vervolgd.)
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het opperbevel der Duitsche
weermacht deelt mede: -
De aanvalsopera-
tiesin het Oosten heb
ben ondanks ongunstige
weersomstandigheden
verd.eren voortgang ge
maakt.
In het Donetz-bekken is
de poging om onzen opmarsch
door tegenaanvallen te vertragen
door Italiaansche troepen ver
ijdeld. De vijand werd met ern
stige bloedige verliezen terugge
slagen en liet verscheiden honder
den gevangenen in handen van
onze bondgenooten achter.
Voor de Britsche Oost
kust hebben gevechtsvliegtuigen
een vijandelijk konvooi aangeval
len. ,Zij hebben een vrachtschip
van 8000 ton tot zinken gebracht
en verder drie groote koopvaardij
schepen zoo ernstig getroffen, dat
ook het verlies van deze schepen
te verwachten is. Li
Verdere luchtaanvallen waren
gericht op havengebieden in
Oost- en Zuidwest-Enge-
land. Duitsche duikbommenwer
pers hebtaén in den nacht van 25
op 26 October voor de Noordafri-
kaansche kust een vrij groot
Britsch oorlogsschip door voltref
fers van bommen tot zinken ge
bracht.
De vijand heeft in den afgeloo-
pen nacht op verscheiden plaat
sen in Noordwest-Duitse fa-
land bommen neergeworpen.
Vooral in Hamburg en Bre
men heeft de burgerlijke bevol
king verliezen aan dooden en ge
wonden geleden. Negen Britsche
bommenwerpers werden neerge
schoten.
WANT DUITSCHLAND WINT OP
ALLE FRONTEN VOOR EUROPA"
DE BESLISSING IN
HET OOSTEN.
(A. N. P.). In militaire kringen te
Berlijn heeft men opnieuw het licht ge
worpen op de korten tijd geledèn door
rijksperschef Dr Dietrich voor persver
tegenwoordigers afgelegde verklaring,
dat de veldtocht ra het Oosten reeds be
slist is.
Wanneer men veronderstelt, dat de
berekeningen van Britsche. en Ameri-
kaansche deskundigen juist zijn, welke
de effectieve sterkte van de actieve Bols
jewistische legers ramen op ongeveer
300 divisies, dan blijven wanneer van
deze divisies tot dusver 260 vernietigd
zijn nog 40 tot strijden bekwame divi
sies over, die tegenover Duitschland ge
steld kunen worden. Zelfs wanneer de
Sowjets echter nog de beschikking heb
ben over 100 divisies, dan moet volgens
de opvatting van militaire kringen al
hier de vernietiging van deze strijd
krachten op een front van 1200 km heel
wat gemakkelijker zijn dan die van de
voordien aangetreden 300 divisies.
De vertragingen van het oogenblik in
den Duitschen opmarsch berusten uit
sluitend op slecht weer en ongefundeer
de wegen. De Duitsche weermacht heeft
niets anders noodig dan eenige harde
wegen om de rest van de in het Euro-
peesche deel der Sowjet-Unie nog aanwe
zige Bolsjewistische weermacht te ont
binden.
Omtrent de tol£ dusver door de Bols
jewisten geleden verliezen verklaarde
men, dat minstens 6 millioen van hun
beste strijdkrachten vor de voorzetting
van den veldtocht uitgeschakeld ge
noemd kunnen worden. Wat de Bolsje
wisten eventueel nog uit hun achter-
waartsche garnizoenen in den strijd kun
nen werpen, noemt men in deskundige
kringen te Berlijn nog slechts kanon-
nenvleesch.
DE DRUK OP MOSCOU.
(D. N. B.). Exchanger Telegraph pu
bliceert een frontbericht uit Moscou,
waarin onder meer gezegd wordt:
„In weerwil van den aanhoudenden
zwaren regenval en de natte sneeuw in
het gebied van Moscou, .waardoor het
terrein voor gevechtsvoertuigen bijna
onbegaanbaar wordt, valt er geen ver
mindering van den Duitschen druk oj) de
voorste verdedigingslinies der hoofdstad
op te merken. Het gevaarlijkst blijft de
positie der Bolsjewisten op eenige pun
ten aan het Zuidelijke deel van het front.
Ook de laatste berichten van het oor-
logstooneel in het Donetzbekken luiden
alarmeerend.
VERNIETIGING VAN MOSCOU
EN LENINGRAD.
(D. N. B.). De voorbereidingen voor
de vernieling van Moskou worden syste
matisch voortgezet. Naar het D. N. B.
van militaire zijde verneemt, is elk huis
in de Sowjet-hoofdstad in een vesting
veranderd. „De vernietiging moet wor
den voltrokken", zoo luidt het door de
verdedigers van Moskou uitgegeven be
vel, „door het opblazen, verbranden en
onbruikbaar maken van alle objecten,
die daarvoor in'aanmerking komen".
Het noodige exploitieve en vernietigings
materiaal als dynamiet, petroleum, stroo
en lucifers is in voldoende mate aan hen,
die met de vernieling heiast zjjn, uitge
reikt.
Ook Leningrad zijn de Bolsjewisten,
naar uit Stockholm binnengekomen be
richten blijkt, voornemens in geval van
verovering te vernielen.
DE VERDEDIGING VAN
DEN KAUKASUS.
De Londensche vertegenwoordiger van
United Press ontleent aan berichten uit
buitenlandsche bron, dat generaal Wa-
vell zich op zijn minst een week lang te
Tiflis heeft opgehouden, om met de
Sowjetbevelhebbers aldaar te conferee-
ren over plannen tot een gemeenschappe
lijke verdediging van den Kaukasus.
DE TIMES DRINGT AAN OP
WIJZIGING VAN DE
BRITSCHE REGEERING.
De Times schreef Zondag in een hoofd
artikel, dat een wisseling van bezetting
van enkele hooge regeeringsposten wen-
schelijk is. De gewone man, aldus de Tï-
mes, is er niet ten volle van overtuigd,
dat de regeering bij de mobilisatie van
~de nog beschikbare mannen en vrouwen
.voor de wapenindustrie voldoenden moed
en initiatief toont. Hetzelfde is het geval
bij de leiding en organisatie van deze
industrie.
HET ITALIAANSCHE
WEERMACHTSBERICHT,
Duitsche bommenwerpers hebben in
de Middellandsche Zee aan de kust van
Marmarie een vijandelijke vlootformatie
aangevallen en een kruiser tot
zinken gebracht. De Britsche
luchtmacht bombardeerde Benghasi,
Tri p o l i s en Misoerata.
In laatstgenoemde stad werd de Ara
bische wijk getroffen. Onder de plaatse
lijke bevolking vallen eenige dooden en
gewonden te betreuren. In Benghasi en
Tripolis is de schade van weinig betee-
kenis en vielen geen slachtoffers.
BEVEL TOT SCHIETEN AAN
KOOPVAARDERS DER V. S.
(D.N.B.) De chef der operaties van de
Amerikaansche marine, admiraal Harold
Stark, heeft verklaard, dat het geschut
aanv boord van bewapende Amerikaan
sche koopvaardijschepen door manschap
pen van de marine der V. S. bediend zal
worden. Zij hebben het bevel ontvangen
op schepen der As-mogendheden te
schieten, zoodra deze in zicht komen.
Stark beweerde, dat het gevaar voor
een invasie in de V. S. tamelijk ver op
den achtergrond ligt. Zij kan eerst
plaats vinden wanneer de vijand -een
enorme hoeveelheid scheepsruimte ver
worven heeft en de Amerikaansche ma
rine knockout heeft geslagen voor hij
aan het luchtruim toe is.
GROOT-MOEFTI BEHOUDEN
IN ITALIË AANGEKOMEN.
(Stefani.) De groot-moefti van Pales
tina, Sajed Amin el Hoessein, is behou
den op een vliegveld in het zuiden van.
Italië aangekomen.
De Engelschen hadden een prijs van
25.000 pd.st. op zijn hoofd gesteld, maar
voor de zooveelste maal is de Groot-
Moefti er in geslaagd te ontkomen. In
Bagdad was hij de ziel van den opstand
tegen Engeland en toen dit land door de
Engelschen werd bezet, week de Groot-
Moefti uit naar Iran, alwaar de Engel
schen en de bolsjewieken, na de bezet
ting van Teheran, tevergeefs jacht op
hem hebben gemaakt.
KLEINER RANTSOENEN IN
ONBEZET FRANKRIJK.
(S.P.T.) In het onbezette Frankrijk
zijn de rantsoenen voor levensmiddelen
verminderd. In de restaurants zullen 1
26 Oct tot en met 1 Nov. 1941.
41-4 brood 4 rants, brood of gebak.
41 brood rants, brood of gebak.
41 vleesch rants, vleesch of vl.w.
41 vl,waren 1 rants, vleesch of vl.w.
41 melk I 1% liter melk.
41-A aardapp. 1% kg. aardappelen.
41-B aardapp. kg. aardappelen.
5 Oct. tot en met 1 Nov. 1941.
121 algem. 1 kg. suiker.
122 algem. 250 gr. koffie-surrogaat
123 algem. 500 gr. jam.
124, 125, 126, 1 rantsoen bloem, brood
127 algem. of gebak.
D en E rijst 250 gr. rijst.
128 algem. ,250 gr. havermout.
129 algem. 250 gr. gort.
130 algem. 100 gr. vermicelli of
131, 132, 133, maizena.
134 algem. 100 gr. kaas.
14 Oct. tot en met 1 Nov. 1941.
39-40 boter 250 gr. boter.
39-40 vet a 250 gr. boter m. reductie.
Geldige bonnen voor diverse artikelen.
6 Oct. tot en met 27 Dec. 1941.
14 petroleum 2 liter petroleum.
12 Oct. tot en met 22 Nov. 1941.
21 petroleum 2 liter petroleum.
Tot 30 Nov. 1941
06 KF brand
stoffen1) 1 eenheid brandstoffen.
Tot 31 Dec. 1941.
01—04 HK
brandst. 1 eenheid brandstoffen.
Tot 31 Jan. 1942.
05—07 HK
brandst 1 eenheid brandstoffen.
Tot 31 Dec .1941.
08 HK brand
stoffen 2) 1 eenheid brandstoffen.
01—11 CV
brandst. 1 eenheid brandstoffen.
Tot 31 Jan. 1942.
12-20 CV
brandst. 1 eenheid brandstoffen.
Tot 30 April 1942.
Ie4e per.
brandst 1 eenheid brandstoffen.
5e6e per.
brandst. 1 eenheid brandstoffen.
1 Oct. tot en met 31 Oct <,1941.
120 algem. 1 rantsoen zeep.
C, zeep 1 rantsoen zeep.
C toiletzeep 75 gr. toiletzeep 80
1 Sept. tot en met 31 Dec. 1941.
J textiel
(mannen) 50 gr. scheerzeep.
x) Hierop geen anthraciet verkrijgbaar.
2) Hierop uitsluitend turf verkrijgbaar.
vier vleeschlooze dagen per week wor
den ingevoerd.
BULGARIJE ZAL BUITEN
DEN OORLOG BLIJVEN.
(U.P.) De president van de Bulgaar-
sche Sobranje, Kalfov, heeft gistèren in
een rede in het parlement verklaard, dat
Bulgarije ook in de toekomst uit den
oorlog zal blijven. Het is niet van plan
zich in dit conflict' te mengen.
NOOD IN ONBEZET CHINA.
Uit Sjanghai meldt D.N.B.dat blij
kens berichten uit Tsjoengking, de eco
nomische toestand van het onbezette
China zeer zorgwekkend is. Het Chinee-
sche Volk verkeert in grooten nood.
HET ZIEKENFONDS.
Verplichting voor werkgevers.
De Commissaris, belast met het toe
zicht op de ziekenfondsen heeft het vol
gende bepaald:
Werkgevers zijn verplicht: v)
a. twee gelijkluidende schriftelijke
aanmeldingen bij een algemeen zieken
fonds, 4 hun daartoe aangeboden door
personen, in hun dienst, die verplicht-
verzekerd zijn, ingevolge de Ziektewet
te voorzien van hun naam en adres, als
mede van een door hen onderteekende
verklaring, dat degene, die de aanmel
ding wenscht te doen, verplicht-verze
kerde is ingevolge de Ziektewet;
b. vervolgens een der schriftelijke aan
meldingen ter hand te stellen van den
verplicht-verzekerde, de andere te doen
toekomen aan het algemeen ziekenfonds,
waarbij de verplicht-verzekerde zich
wenscht aan te melden.
Als algemeen ziekenfonds is o.a. er
kend het Middelburgsch Ziekenfonds te
Middelburg.
DINSDAG 28 OCT. 1941.
Geef ons hulp uit de benauwdheid,
want 's menschen heil is (jdelheld.
Ps. 60 13.
Zon
op onder
8.28 18.19
Maan
op onder
15.51 1.02
4 Nov. Volle maan.
12 Nov. Laatste kwartier.
OPENING DUITSCHE OBERSCHULE
TE ARNHEM.
Zaterdag is de Duitsche Oberschule te
Arnhem in tegenwoordigheid van den
commissaris-generaal voor bestuur en
justitie, staatssecretaris dr Wimmer ge
opend. De directeur der school, dr Even
kamp, gaf uiting aan zijn overtuiging,
dat ook deze school een belangrijk aan
deel zal hebben in het tot stand brengen
van een Duitsch-Nederlandsche toe
nadering.
Commissaris-generaal d r Wimmer
verklaarde, dat met de opening van deze
school de periode van het oprichten van
Duitsche scholen in Nederland in hoofd
zaak thans is afgesloten, daar de aan
spraak van het Duitsche „Volkstum" in
Nederland op eigen scholen in hoofd
zaak vervuld is. Het doel is nu uitbrei
ding van deze scholen en van haar in
richting en de verbetering van haar
werkzaamheden.
Dr Wimmer ging vervolgens vooral in
op het feit, dat de school evenals alle
Duitsche scholen in Nederland ook door
Nederlandsche jongens en meisjes wordt
bezocht. Dit geschiedt niet met het voor
nemen om de Nederlandsche jeugd van
haar volksaard te vervreemden, doch
veeleer is hét een bewijs ervoor, dat het
begrip en de wil tot een vruchtbare
Duitsch-Nederlandsche samenwerking
reeds bij de jeugd worden gewekt.
De Beauftragte van den Rijkscommis
saris verklaarde, dat het thans zaak is
de gemeenschappelijkheid der ideeën in
de samenleving tusschen Duitschers en
Nederlanders te bewijzen.
RIJKSCOMMISSARIS TE KRAKAU.
(D. N. B.). Tér gelegenheid van het
2-jarig bestaan van het gouvernement-
generaal heeft de Rijkscommissaris van
het bezette Nederlandsche gebied, Rijks
minister Seyss Inquart, op üit-
noodiging van den gouverneur-generaal,
Rijksminister Dr Frank, een bezoek aan
Krakau gebracht.
BRITSCHE LUCHTAANVALLEN.
(A. N. P.). In het afgeloopen week
einde is uit Engelsche vliegtuigen met
mitrailleurs op woonhuizen geschoten.
Gelukkig zijn geen personen getroffen
en werd alleen materieele schade aange
richt.
De aanvallende toestellen werden spoe
dig door de Duitsche luchtmacht ver
dreven.
Op andere plaatsen hebben Britsche
vliegtuigen brand- en brisantbommen
geworpen, welke in het vrije veld terecht
zijn gekomen en slechts geringe mate
rieele schade hebben aangericht.
NIEUWE LEGERCOMMANDANT IN
INDIE.
BATAVIA (Un. Press), De chef van
den generalen staf van het Nederl'andsch
Indische leger, Ter P o o r t e n, is tot
opperbevelhebber van het Nederlandsch-
Indische leger benoemd als opvolger van
generaal Berenschot, die op 13 October
1.1. bij een vliegtuig-ongeluk om het le
ven is gekomen.
Generaal Ter Poorten, geboren in
1887, is dertig jaar geleden de eerste
militaire vlieger in ons land geweest. Hij
is ook de eerste militaire vlieger in Indië
geweest. In 1916 werd een vlucht nood
lottig. Het toestel gleed af en de toen
malige legercommandant, generaal Mi-
chielsen, kwam daarbij om het leven, ter
wijl luitenant Ter Poorten zwaar ge
wond werd opgenomen. Hij herstelde
echter en keerde tot zijn wapen, de artil
lerie, terug. Vervolgens studeerde hij
aan de Hoogere Krijgsschool in Den
Haag en diende als kapitein bij den ge
neralen staf in Indië.
Na de verschillende militaire rangen
doorloopen te hebben, werd generaal-
majoor Ter Poorten inspecteur van de
artillerie in Indië. In 1939 volgde hij ge
neraal Berenschot op als chef van den
generalen staf te Bandoeng.
Generaal Ter Poorten heeft een belang
rijke rol gespeeld'bij de moderniseering
en reorganisatie van bet Indische leger.
Burgemeester».
Op zijn ^verzoek is A. J. Verhoeven
met ingang~van 15 November 1941, als
burgemeester van de gemeente Waterin
gen eervol ontslagen.