Christelijk Dagblad voor Zeeland r „V=V1 K T 0 RIA Binnenland DAGKALENDER. MAANDAG 20 OCT. 1941 i 56c JAARGANG - No. 17 Bijkantoor Middelburgs Firma Boekhand-el J. J. FANOY lange Gistslraat 34 en Noordweg 155 Directeur-Hoofdredacteurs A. DE LANGE te Goes Dubbele slag van Brjansk en Wjasma geëindigd - Legergroep van Timosjenko vernietigd - Duitsohe dulkbooten torpedeeren tien vij andelijke schepen - Het nieuwe Japansche Kabinet gevornidil Werd weer met succes bestookt. Er kon den zware branden worden waargeno- Verordening tof bestrijding van sabotagehandelingen. De doodstraf. Het Winter hulp werk in Zeeland. Bureaux Lange Vorslslraat 70, Goes Postrekening 44455 - Telefoon 2438 Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg Goes en plaatsen waar een agent is aangesteld f 0.21 Losse nummers cent Familieberichten 33 cent per regel Overige advertentièn 30 cent per regel Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel Kleine advertentièn f 0.55 bij vooruitbetaling Advertentièn onder letter of motto 10 ct. extra Bij contract belangrijk® korting DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA. Het opperbevel der Duitsche weermacht maakt bekend: Tusschen de Zee van Azow en den Donets pchrgdt de ach tervolging van den verslagen vy- and met succes voort. Formaties van de Waffen-SS namen in hui zen- en straatgevechten de haven stad Taganrog in. Op de Krim werden sowjet-vliegvelden gebombardeerd. De dubbele slag van Brjansk en Wjasma is zegevierend geëindigd. Onder het opperbevel van gene- raal-veldmaarschalk Von Bock hebben troepen van het Duitsche leger in de nauwste samenwerking met de luchtvloot van generaal- veldmaarschalk Kesselring de bolsjewistische legergroep van 'maarschalk Timosjenko ter sterk te van acht legers met 67 infante rie-, zes cavalerie- en zeven pant serdivisies alsmede zes pantserbri gades vernietigd. De zuivering van het strijd gebied is eigenlijk geëindigd. De getallen uit het extra-bericht zijn intusschen gestegen tot 657.948 gevangenen, 1241 tanks en 5396 stukken geschut. Een onafzienbare hoeveelheid oorlogstuig werd buit gemaakt of vernietigd. De bloedige verliezen van den vijand zijn we derom zwaar. In den strijd tegen Groot-Brit- tannië hebben gevechtsvliegtuigen in den afgeloopen nacht havens aan de Engelsche Zuid- Oostkust gebombardeerd. Tal van branden ontstonden. De vijand is in den afgeloopen nacht niet naar Duitseh gebied gevlogen. WANT DUITSCHLAND WINT OP ALLE FRONTEN VOOR EUROPA" Een van Noord-Amerika naar Engeland varend krachtig be schermd convooi, is bij het bin nenvaren van het blokkade-gebied door Duitsche duikbooten aange vallen. In een taaien aanval, wel ke verscheidene dagen duurde, heb ben de onderzeeërs tien vijandelijke koopvaardijschepen, waaronder drie volgeladen tankbooten van tezamen 60.000 b.r.t. tot zinken gebracht. In een des nachts ge- voerden strijd tegen de strijdkrach ten, die het convooi escorteerden, werden twee vijandelijke torpedo jagers tot zinken gebracht. MOLOTOV EN KALININ UIT MOSKOU VERTROKKEN. (D. N. B.) Naar de Londensche „Daily Express" meldt, hebben de com missaris voor buitenlandsche zaken der Sowjet-Unie, Molotov, en de voorzitter van den oppersten raad der Sovjet-Unie, Kalinin, Moskou per vliegtuig verla ten. Exchange Telegraph meldt uit Lon den, dat de Britsche ambassadeur in Moskou zich naar den nieuwen zetel der Sowjet-regeering, welke waarschijn lijk in K u j b i s j e v (Samara) zal worden gevestigd, zal begeven. Andere bestuurscentra worden te K a- zan en Swerdlowsk ingericht. COMMANDANT VAN ODES- SA GEFUSILLEERD. V. P. B. Onder beschuldiging de stad Odessa niet met voldoende dapper heid en vastberadenheid te hebben ver dedigd, is de Sowjet-Russische generaal- majoor Tsjerbit, de commandant van de stad, door de Sowjets gefusilleerd. VOORTGEZETTE LUCHT AANVALLEN OP LENIN GRAD EN MOSKOU. (D. N. B.) Op 17 Oct. en in den nacht van 17 op- 18 Oct. hebben Duit sche gevechtsvliegtuigen belangrijke mi litaire doelen en ravitailleeringsinrich- tingen van Moskou, alsmede fabrie ken en transporten in de omgeving der stad met succes aangevallen. Ook de ingesloten stad Lening'rad men. AMERIKAANSCHE LEVERAN TIES AAN SOWJET-RUSLAND. (S. P. T.) „Engeland zal geen Ame- rikaansche pantserwagens ontvangen voor 1 September 1942". Deze uitlating van den Amerikaan- schen senator Clark wordt beschouwd als een aanwijzing, dat vooreerst alle leve ranties zoovel van vechtwagens als van kanonnen naar de Sowjet-Unie zullen worden gezonden om deze in staat te stellen de voorjaarscampagne van 1942 te voeren. DUITSCHE TROEPEN DAGO GELAND. OP Naar de „Deutsche Ztg. in den Nie- derl." verneemt, zijn de Duitschers dezer dagen ook geland op het eiland Dagö, in de Oostzee. Zij hebben de zuidpunt vgn het eiland veroverd en hebben de Sowjet-troepen naar het Noorden terug gedreven. ACHTTIEN COMMUNISTEN TERECHTGESTELD IN DALMATIE. (D. N. B.) De militaire gerechts hoven te Sebenico en Spalato in Dalma- tië hebben 30 communisten wegens zwa re misdaden, moorden en sabotage ge4 vonnist. Over achttien hunner .werd de doodstraf uitgesproken, die door den ko gel is voltrokken. JAPANSCH KABINET GEVORMD (Domei.) In een recordtijd is gene raal Tojo er in geslaagd een nieuw mi nisterie te vormen. Bekleed met bevoegdheden om het land naar vrede of oorlog te sturen, wordt het kabinet van generaal Tojo als onge kend sterk beschouwd. (D.N.B.) Tojo heeft de richtsnoe ren van de Japansche politiek als volgt samengevat 1. Succesvolle beëindiging van het Chi- neesche conflict. 2. Totstandkoming van de Groot-Azia tische gemeenschappelijke levensruimte als bijdrage tot den wereldvrede. 3. Naar buiten versterking van de be trekkingen tot de As-mogendheden. 4. Naar binnen versterking van de oor- logsstrüctuur en mobilisatie van alle krachten. EX-PREMIER KONOJE ZIEK (D. N. B.) Uitgeput door de zware verantwoordelijkheid in staatszaken in verband met zijn aftreden, heeft Konoje zich plotseling in zijn particuliere wo ning te bed moeten begeven na koorts te hebben gekregen. Zyn toestand is ech ter niet ernstig. KOOPT GEEN BROOD ZONDER BON. Hét Centraal bureau voor het Bak kersbedrijf brengt onder de aandacht van het publiek: Was vóór de recepte vermindering van het broodrantsoen de neiging bij het publiek reeds groot om te trachten met alle mogelijke middelen in het bezit te komen van brood zonder bonnen, na deze verlaging is deze neiging nog zeer toegenomen. Vele verbruikers schromen niet 'den looper door het bieden van een hoogeren prijs te overwegen brood zonder bonnen af te leveren, terwijl in andere gevallen getracht wordt van broodbezorgers broodbonnen te koopen. Het zal een ieder duidelijk zijn, dat hierdoor de voedselvoorziening in Ne derland ernstig in gevaar wordt ge bracht. Bovendien is van deze önsociale han delwijzen het gevolg, dat de betrokken bakkers hun steeds verminderenden meelvoo&aad allengs gereduceerd zien tot niets. Het onvermijdelijk resultaat is dan sluiting van het bedrijf en ontslag van het daarin werkzame personeel. In verband met het bovenstaande, doet het Centraal bureau voor het bakkers bedrijf een ernstig en dringend beroep op het Nederlandsche volk om geen brood zonder bonnen in ontvangst te ne men, noch op de broodbezorgers aan drang uit te oefenen om brood zonder bonnen af te leveren of bonnen tegen contant geld te vërkoopen. HET VLIEGONGEVAL OP JAVA. BATAVIA. (U.P.) Achttien In- heemschen, wier huizen by het neerstor ten van het vliegtuig, waarbij de opper bevelhebber van het Ned.-Indische leger, generaal Berenschot, werd ge dood, in brand geraakten, zijn in het ziekenhuis aan hun verwondingen be zweken. Het aantal slachtoffers van dit vlieg ongeluk is hierdoor tot dertig gestegen. DE NEDERLANDSCH-DUITSCHE KULTUURGEMEENSCHAP. Als orgaan van de Nederlandsch-Duit- sche kuituurgemeenschap wordt een tijd schrift onder denzelfden naam uitgege ven. In het eerste nummer heeft de rijks commissaris voor het bezette Nederland sche gebied eenige woorden van instem ming met deze uitgave geschreven. VEENENDAAL WORDT EEN. Bij de installatie van den nieuwen bur gemeester van Ede, deelde de loco-bur gemeester mede, dat weldra een gedeelte der gemeente, n.l. Geldersch-Veenendaal, zou worden gevoegd bij de aangrenzende gemeente VeenendaaL MR D. FOCK OVERLEDEN. In den ouderdom van 83 jaar is te 's-Gravenhage overleden Mr D. Fock, minister van Staat, oud-minister van ko loniën, van 19211926 gouverneur-gé neraal van Nederlandsch-Indië, oud-lid en oud-voorzitter der Tweede Kamer, oud-gouverneur van Suriname, oud-lid der Eerste Kamer. Morgen zal de ter aardebestelling plaats hébben. Verschenen is een verordening van den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied ter bestrijding van sabotagehandelingen; zij luidt als volgt: Duitschland strijdt voor de toekomst van Europa tegen de vijandelijke mach ten. Deze strijd eischt het onverbiddelijk neerslaan van alle pogingen tot tegen-, werking. Op grond van paragraaf 5 van het decreet van den Führer over de uit oefening van de regeeringsbevoegdheden in Nederland van 18 Mei 1940 bepaal ik derhalve Artikel 1. (1) Hij die opzettelijk een ingevolge geldende rechtsvoorschriften strafbaar feit pleegt, hetwelk tot oogmerk heeft dan wel aanleiding kan geven tot het in gevaar brengen van de openbare orde of van de veiligheid van het openbare leven in het bezette Nederlandsche gebied, wordt als saboteur gestraft met den dood. (2) Poging tot en deelneming aan het strafbaar feit zijn op gelijke wijze straf baar als het voltooid strafbaar feit. (3) Is in uitzonderingsgevallen, waar in bijzondere, in den persoon van den verdachte gelegen gronden tot vermin dering der strafbaarheid bestaan, de doodstraf bovenmatig te achten (nicht angemessen), dan wordt als straf levens lange tuchthuisstraf of tuchthuisstraf van ten minste 10 jaren opgelegd. (4) De rechter bepaalt de wijze waar op de doodstraf wordt ten uitvoer ge- legd. Arikel 2. (1) Tót kennisneming van de in arti kel 1 bedoelde strafbare feiten is het Duitsche hooggerechtshof als bijzondere rechtbank (Sondergericht) bij uitsluiting bevoegd. (2) Het tijdstip, waarop de terechtzit- ting wordt gehouden, wordt bepaald zon der inachtneming van termijnen. (3) De telastelegging kan mondeling geschieden. Een uittreksel van de telas telegging wordt opgenomen in het pro cesverbaal der zitting. (4) De voorschriften betreffende de bevoegdheid van den Duitschen krijgs raad en van de bijzondere rechtbank voor strafzaken voor leden der SS en voor de leden der politie-organisaties met een bijzondere taak blijven onaangetast. Het zelfde geldt ten aanzien van de in para graaf 11 der verordening nr 52-1940 be treffende de Duitsche rechterlijke macht voor strafzaken,yzooals deze is gewijzigd bij verordening nr 123-1941, bedoelde mogelijkheid tot verwijzing van bepaalde strafzaken naar de bijzondere rechtbank voor de SS. Artikel 3. Indien ter terechtzitting is gebleken, dat het strafbaar feit niet aan de om schrijving van artikel 1 voldoet, wordt de zaak verwezen naar den gewonen rechter. Artikel 4 Deze -verordening treedt in werking op ^en dag harer afkondiging. De bekendmaking van het Rijkscom missariaat welke Zaterdag in ons blad is verschenen, heeft er ons weer aan herinnerd, dat wy bezet gebied zyn, dat de oorlog geen spel is en dat met den oorlog ook de doodstraf haar intrede in ons land heeft gedaan. Die doodstraf is maar geen vage mogeiykheid op groo- ten afstand maar een werkeiykheid van dicht by. Doodvonnis en executie zijn een factor in ons maatschappeiyk leven geworden. Laten wy ons daarvan ter dege bewust zyn. Wie schade aan de gemeenschap toe brengt, wie de ongestoorde en economi sche ontwikkeling en den arbeidsvrede stoort, wie de grondstoffen- en verzor gingspositie der bevolking in gevaar brengt, kan voortaan met de zwaarste straf gestraft worden. Wie doet, alsof hier de oorlogsstorm niet heeft gewoed, wie daardoor niet wakker is geschud, wie zyn plicht te genover zgn medeburgers niet verstaat en geen correcte houding tegenover de bezettende macht aanneemt, zal daarvan de ernstigste gevolgen ondervinden. Deze eischt met nadruk, dat alle sa- botage-handelingen achterwege blgven. Laten wy daaraan gehoorzamen. Niet alleen uit vrees voor straf, maar in de eerste plaats om des gewetens wil. Reeds verschillende malen hebben wij gewaarschuwd tegen dwaze, ver keerde en ongeoorloofde daden van sa botage, tegen distributie-fraudes en smokkelhandelaffaires. Wq doen het nogmaals. Dat bovenbedoelde,strenge verorde ning haar preventieve werking niet misse MAANDAG 20 OCT. 1941. Ik zal U dankzeggingen vergelden. Want Gy hebt myn ziel gered van den dood. Ps. 56 13 b en 14 a. Zon op onder 8.13 18.36 Maan op onder 7.43 18.51 PROVINCIALE VERGADERING TE GOES. Zaterdagmiddag werd in het Schut- tershof- te Goes een door Winterhulp Zeeland belegde vergadering gehouden, waartoe verschillende burgemeesters en autoriteiten uit geheel Zeeland waren uitgenoodigd, waarin werd medegedeeld wat er in één jaar door W. H. N. was gedaan, maar waarin ook in verband met de actie in den a.s. winter een krach tig propagandawoord werd gesproken. De vergadering werd geopend door den wnd burgemeester van Goes, den heer C. E. P. Lenshoek, die wees op de twee pijlers waarop W. H. N. rust, n.l. de inzameling en het sociale werk. De taak van de medewerkers is niet gemak- kelyk. Velen staan nog om allerlei re denen vyandig tegenover W. H. N. Spr. ging eenige oorzaken van dien te genstand na en meende, dat de Holland- sche vasthoudendheid niet vreemd is aan dit alles. Na de beteekenis van Winter hulp voor het kweeken van een sterk volk te hebben uiteengezet, richtte spr. zich tot de collectanten, die zich ten vol le moeten inzetten. Ook de plaatselyke leiders moeten dit doen en zelf de straat op gaan. Spr. zelf doet dit ook en zal het blgven doen tot ieder blymoedig geeft. Booze blikken moeten blijmoedig worden verdragen. Booze woorden moeten niet worden beantwoord. Zóó zal de menigte tenslotte worden gewonnen. Inmiddels waren de wnd. Commissaris der Provincie, de heer Mr P. Dieleman en de Beauftragte voor Zeeland, de heer W. Münzer, ter vergadering gekomen. Hierna voerde de heer Mr W. K. H. Dieleman, provinciaal directeur van Winterhulp, het woord. Spr. wilde graag mededeeling doen van de feiten en ge beurtenissen, welke zich in het afgeloo pen jaar rond het Winterhulpwerk in Zeeland hebben voorgedaan. Het onver antwoordelijk gestook, gelaster, gelieg en gebral over dit werk, moet den kop worden ingedrukt, aldus spr., omdat an ders krachtige opbouwende arbeid be lemmerd dreigt te worden tot schade van hen, die geholpen moeten worden. Wy willen een hechte gemeenschap op sociaal gebied in het Ned. Volk. Alle versplintering, verdeeldheid en sectaris- me moeten wegvallen. Ons werk is vry van politieke groe peeringen. Het staat los van party of beweging, van alle kerkelyke of confes- sioneele richtingen of schakeeringen en daarom ook van de bestaande maat- schappelyke afscheidingen en organisa ties. Wy wille^a het volk in zijn vollen omvang dienen, zyn egoïsme opzy zetten, zy'n schotjesgeest de wei injagen en zgn groepsbelang terzyde stellen. Nog veel strijd wacht ons. Maar daar in wouden wij gestaald en gehard. Daarna deelde spr. een en ander mede over de organisatie van het Winterhulp- werk in Zeeland: het Prov. bureau als schakel tusschen Den Haag en het werk in de provincie, verder het werk in de Vandaag Nieüwe maan. 27 Oct. Eerste kwartier. 101 gemeenten in Zéeland, waarby het kwam tot de benoeming van wyk- en blokhoofden. Aan collecten werd in totaal f 81.274,79 byeen gebracht. (De drie hjstencollecten brachten f 36.078,59 en de vyf buscollec ten f45.196,20 op.) Aan extra giften werd f 16.428,66 ontvangen, a 1 z o o in totaal f 97.702,90. Dit resultaat kan voor het eerste be gin bevredigend worden genoemd, maar bg vele gevers kan toch niet van een offer worden gesproken. Voor een doel treffende actie was zeker vier of vijfdub bel zooveel noodig geweest. In totaal werd aan- waardebons uit gekeerd f 166.000, in geld 5600 gid, totaal f 171.000. De verdee ling over de gemeenten geschiedde naar de behoeften. Middelburg ontving 12.420 gld, dit is het hoogste bedrag per ge meente; Goes f 5827, Axel f 4217,50, BreskenS f 2550, Zierikzee f 5532,50, Terneuzen f 7325, 's-Heer Arendskerke f 4080, Stavenisse f 1300 enz. Het kleinste bedrag was voor Serooskerke (Sch.) f 150. In totaal werden 13.2&3 personen eenmaal, en 24.431 personen twee- of meermalen verzorgd. Deze uitkeeringen werden als extra hulpverleening be schouwd en kwamen dus boven de steun- normen van familie, diaconie of armbe stuur. Ook vele ouden van dagen en stil le armen werden geholpen. Uitdrukkelgk zg vastgesteld, dat W. H. N. niet' op het terrein komt van kerkelijke of gemeen telijke armenzorg. Toch meent men, al dus qpr., wel eens in kerkelyken kring afwijzend tegenover het Winterhulp- wer k te moeten staan. Verder werd in bijzonder gevallen nog steun verleend. In samenwerking met de vereen, tot' verbetering van het gei tenras ontvingen 557 personen in totaal f 3677 voor 578 lammeren. Deze geiten zullen straks plm. 289.000 1 geitenmelk leveren. Te Arnemuiden en Zierikzee werd op kosten van W. H. N. op de scholen melk verschaft. In Vlissingen werd een be drag beschikbaar gesteld voor reductie bons voor de centrale keuken. In Honte- nisse werden bijdragen verleend om kinderen uit te zenden, naar een sanato rium. In Zierikzee werd een kook- en naaicursus voor huisvrouwen bekostigd. Te 's-Gravenpolder en Kruiningen werd de arme bevolking in staat gesteld om goedkoop visch te koopen. In enkele ge vallen werden versterkende middelen verschaft en zieken geholpen. Enkele oudjes, die 40 of 50 jaar getrouwd wa ren werden verblijd met een gave. Dit alles zal straks door den Ned. Volks- dienst worden overgenomen. In veel gevallen is ge holpen, maar graag had- de n w y me er gedaan. Een moeiiyke winter staat voor de deur. Daarvoor is veel noodig. Wy komen meteen loon offeractie en een boe renactie. By de eerste wordt gedurende de win termaanden een bepaald percentage van het loon gevraagd, by de laatste staan de boeren een deel van de opbrengst van hun producten ,af. Met een krachtige opwekking om het Winterhulpwerk te steunen besloot spr. De volgende en laatste spreker, de heer Mr P. Dieleman, wnd. Com missaris der Provincie, wees er ook op, dat er ten opzichte van het WHN-werk nog veel vooroordeel moet worden over wonnen. Met kracht moet worden ge wezen op het groote gebodGij zult geen valsch getuigenis spreken. Onze tgd heeft behoefte aan getui gen, aan een belijden, een zeggen, wat men beleeft of doorleeft, wat men in zijn dieper, innerlijk wezen doorvoelt, meer dan aan gepreek en getheoretiseer of gebazel, of ook intellectueel gephy- losctpheer of getheologiseer. Er is be hoefte aan levend getuigenis. Ons vo-lk wordt verbitterd en opge hitst tegen zooveel wat goed is en waar. Wat er ook geredeneerd en getheolo giseerd wordt over deze schoone bewe ging, zg zal het winnen. Wanneer de mannen en vrouwen van WHN alles doen, wat zij kunnen om op de meest kiesche en Christelijke wijze te helpen, dan verdienen zij aller steun. Wie heeft er ons liefgehad? Die vraag

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1941 | | pagina 1