Christelijk Dagblad voor Zeeland
=¥1K T 0 RIA
Binnenland
DAGKALENDER.
Uit de Provincie
Bureaux Lange Vorslstraal 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Giststraat 34 en Noordweg 155
Directeur-Hoofdredacteur:
A. DE LANGE Ie Goes
Abonnementspri|s f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld 0.21
Losse nummers cent
De boer ploegt voort!
Grasland wordt bouwland.
de vereveningsheffing 1941
en de arbeidscontractanten.
Duitsch-Roemeensche troepen rukken Odessa
binnen - Duitsche troepen dichter bij Moscou.
Sowjet-regeering naar Kazan? Vroegere
Fransche regeerders gestraft.
Het Japansche Kabinet afgetreden.
duitschland
strijdt voor
europa.
snelle duitsche troepen
dichter bij moscou.
leningrad onder vlfur.
japansche ambassade
verlaat moscou.
sowjet-regeering
naar kazan?
commando-wijziging in
de sowjet-unie.
vonnis over vroegere
fransche regeerders.
het japansche ka
binet afgetreden.
nieuwe bonnen voor
voedingsmiddelen.
de toekomst van nederland.
samenwerking tusschen de
ver. staten en ned.-indie.
engelsche luchtaanvallen.
telegrammen weer per
telefoon.
electrisch materiaal in
distributie.
vrijdag 17 oct. 1941.
kampeerverblijven onder
rijkstoezicht.
dr fischbock over neder
lands plaats.
het winterhülpwerk in
zeeland.
Wanneer /Verduisteren
zaterdag 18 oct. 1941.
VRIJDAG 17 OCT. 1941/
56e JAARGANG - No. 15
Familieberichten 33 cent per regel
Overige advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per reoel
Kleine advertentiën f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto 10 ct. extra
Bij contract belangrijke korting
Honderdduizend hectare grasland
moeten dezen winter gescheurd Worden
en bouwland worden, dat het volgende
jaar aardappelen zal voortbrengen, voed
sel voor den mensch. Deze uitbreiding
van het bouwland areaal is dringend
noodzakelijk. Nederland is niet in staat
zich zelf te voeden en heeft tot nu toe
geleefd van de opbrengst van eigen bo
dem, aangevuld met de opgeslagen ge-
importeerde agrarische producten. Aan
alle voorraden echter komt eenmaal een
einde en wij zullen het volgende jaar
uitsluitend aangewezen zijn op de op
brengst van onzen eigen bodem. Het is
dus een dringende eisch om deze op
brengst té verhoggen, willen negen mil-
lioen menschen geen honger lijden. Op
nieuw wordt daarom een beroep op den
boer gedaan.
Velen beseffen niet, wat er thans
wordt gevergd van den bodembewerker.
Want het is niet zoo eenvoudig om de
opbrengst van den bodem te vergróoten.
Ons land heeft altijd, wat de bodempro
ductie betreft, een hooge plaats ingeno
men in Europa en zonder meer kan de
opbrengst van de akkers niet worden
verhoogd. De hoeveelheid béschikbare
bouwgrond moet dus worden uitgebreid
en dat zal alleen mogelijk zijn ten koste
van het aanwezige grasland. Nu is er
grasland genoeg, meer dan bouwland
zelfs. Dit grasland zal de boer moeten
omploegen.
Dat lijkt eenvoudig en de leek zal ge
neigd zijn te 'zeggen dat een dergelijke
handeling eigenlijk zoo'n groot offer niet
is. De veestapel is aanzienlijk ingekrom
pen, vele veeboeren hebben dus eigenlijk
grasland over en waar de boer ook nog
èen scheurpremie krijgt van twee hon
derd gulden per hectare, kan men dus
moeilijk van een offer spreken. Zoo denkt
de leek, maar de werkelijkheid is an
ders. De stedeling rijdt met den trein
door' de grazige landouwen, hij ziet de
groene weiden, doorsneden met kaars
rechte slooten en hij weet niet, dat deze
weide eigenlijk het levenswerk van den
boer is.
Jaar in, jaar uit -is de zode verzorgd,
bemest en gezuiveld van distels en ander
onkruid. Men heeft jaren van harden ar
beid en nauwlettende zorg noodig, voor
dat het grasland werkelijk grasland is.
Er wordt dus inderdaad 'een offer van
den boer gevraagd, wanneer hij zijn gras
land moet scheuren tot bouwland, een of-
fer, waarvoor de scheurpremie dus ten
volle gerechtvaardigd is. Doch om ons
volk voor gebrek te vrijwaren, telt geen
offer te zwaar en niemand behoeft er aan
te twafelen, dat de boer dit offer zal
brengen.
Zoo zullen dezen winter honderddui
zend hectare grasland worden ge
scheurd. Vrijwillig zullen de boeren,
v<!>ór 15 November; hun graslanden moe
ten aanbieden. Na dien datum vervalt
het recht op een scheurpremie en kun
nen de graslanden gevorderd worden.
Doch zoover zal, hét ongetwijfeld niet
komen. De boer ploegt voort. Het blin
kende kouter zal de graslanden scheu
ren. Ook de Zeeuwsche boer verstaat
zijn plicht tegenover de gemeenschap.
De secretaris-generaal van het depar
tement van binnenlandsche zaken heeft
het volgende geschreven aan de secreta
rissen-generaal der departementen van
algemeen bestuur.
Ingevolge het besluit op de vereve
ningsheffing 1941 moet naar den maat
staf van het loon o.a. van het personeel
op arbeidsovereenkomst naar burgerlijk
recht bij het rijk werkzaam, een vereve
ningsheffing plaats vinden van vier en
een half procent van het loon. Deze hef
fing is verschuldigd door den werkgever,
i.e. het rijk. Echter mag de werkgever
op het loon van den werknemer een be
drag van anderhalf procent inhouden, na
verkregen toestemming van het college
van rijksbemiddelaars.
Deze aangelegenheid is op 30 Septem
ber j.l. in het college van secretarissen-
generaal bèsproken, waarbij werd beslo
ten, dat van de vorenoipschreven moge
lijkheid door het rijk ten 'aanzien van
zijn arbeidscontractanten geen gebruik
zou worden gemaakt, zoodat deze'ander
half procent dus niet op de rijks-arbeids-»
contractanten zal worden verhaald.
Het centraal distributiekantoor heeft
dienaangaande het volgende aan de bur
gemeesters bericht.
Na gepleegd overleg met het college
yan rijksbemiddelaars deel ik u mede,
dat het niet in de^bedoeling ligt op het
loon van het personeel van de distribu
tiediensten anderhalf procent in te hou
den, zoodat de heffing van vier en een
half procent ten laste van de distributie
diensten komt.
BOEKAREST (D. N. B.). De
plaatsvervangende premier, Mi
chael Antonescu, heeft gisteravond
voor de Roemeensche radio het
volgende legerbevel voorgelezen:
Het Roemeensche hoofdkwartier
meldt het volgende bericht van
het commando der voor Odessa
strijdende troepen:
De troepen van het vierde leger
zijn overeenkomstig de bevelen
vandaag aangetreden voor den
aanval op Odessa' en door de
laatste linies van verzet'' gebro
ken. Zij Zijn 's middags Odessa
binnengerukt. De laatste haarden
van verzet worden thans in straat
gevechten opgeruimd.
De bevolking ontvangt de
Duitsch-Roemeensche troepen met
geestdrift.
WANT DUITSCHLAND WINT OP
ALLE FRONTEN VOOR EUROPA"
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht heeft het bovenstaan
de Roemeensche legerberieht in
eep gelijkluidenden tekst beves
tigd.
Het opperbevel der Duitsche
weermacht deelte mede:
In het Oosten wordt reeds op
verscheidene plaatsen om de on
geveer 100 K.M. voor Moskou
liggende buitenste verdedigings
linie der Sowjet-hoofdstad gestre
den. De belangrijkste' steden Ka-
loega en Kalinin, 160 K.M. ten
Zuidwesten resp. ten Noordwes
ten van Moskou, bevinden zich al
dagen in onze handen.
Zooals reeds in een extra-be
richt bekend is gemaakt, nadert
de dubbele slag van Brjansk en
Wjasma zijn einde. In den loop
van Woensdag zijn ook de strijd
krachten, die ten Noorden van
Brjansk zijn ingesloten, Onder
zeer zware, bloedige verliezen van
den tegenstander verpletterd.
Tot nog toe zijn 560.000 gevan
genen bijeengebracht en 888 tanks
en 4133 stukken geschut buitge-
maakt of vernietigd.
In den strijd tegen Groot-Brit-
tannië hebben gevechtsvliegtuigen
in den nacht van 15 op 16 Octo
ber voor den oorlog belangrijke
installaties in het mondingsgebied
van de H u m b e r en aan de
Engelsche Zuidoostkust
gebombardeerd.
Bij vluchten van Britsche toe
stellen naar de Duitsche
bocht en naar de bezette gebie
den aan Het Kanaal werden
zonder eigen 'verliezen .20 vijande-.
lijke vliegtuigen neergeschoten.
Britsche bommenwerpers heb
ben in den afgeloopen nacht in
West-Duitsehland een aan
tal brisant- en brandbommen ge
worpen, die alleen schade aan
huizen veroorzaakten. Drie Brit
sche vliegtuigen werden neerge
schoten.
Het Britsche luchtwapen ver
loor in den tijd van 8 tot 14 Oc
tober 85 vliegtuigen. In dienzelf
den tijd gingen in dén strijd tegen
Qroot-Brittannië 10 eigen, vlieg
tuigen verloren.
MOSCOU (Un. Press.) Berichten van
het front geven toe, dat de Duitsche
vechtwagens en de gemotoriseerde in
fanterie, gesteund door duikbommenwer
pers en parachutetroepen, dichter bij
Moscou zijn gekomen.
BERLIJN (D. N. B.). Men gaf gister
aan vertegenwoordigers der pers te ken
nen, dat men mocht aannemen, dat reeds
het eigenlijke Duitsche leger den buiten
sten verdedigingsring van Moscou heeft
bereikt en daar vecht.
Men wees er verder op, dat den Bols
jewisten in Moscou een reusachtige hoe-
1 'veelheid menschen ter beschikking staan
die voor den aanleg van versterkingen
gebruikt kunnen worden. Van een open
stad, zoo verklaarde men, kan in Moscou
in geen geval sprake zijn.
De bevolking wordt opgeroepen tot
franc-tireuroorlog. Thans is het geheele
volk tot strijders geworden.
Officieel wordt te Helsinki bekend ge
maakt, dat Finsche troepen het plaatsje
Porajarvi in Oost-Karelië, dat door de
Sowjettroepen taai werd verdedigd, hebr
ben ingenomen. Porajarvi is een belang
rijk kruispunt van wegen.
De zware artillerie van het Duitsche
leger heeft, naar het D. N. B. verneemt,
15 October met succes militaire en voor
den oorlog belangrijke installaties te
Leningra d onder vuur genomen.
(D. N. B.). In een extra-bericht uit
Moscou bevestigt de „Jopüoeri Sjim-
boen", dat de Japansche ambassade gis
termiddag van het Sowjet-commissari-
aat van buitenlandsche zaken het ver
zoek ontvangen heeft, Moscou nog den
zelfden avond te verlaten.
(D. N. B.). Het Bulgaarsche blad
„Sora" publiceert een bericht van den
zender te Ankara, volgens hetwelk de
Sowjet-regeering voornemens zou zijn uit
Moscou te vertrekken en naar de op 600
km van Moscou gelegen stad Kazan te
verhuizen.
(D N. B.). Volgens berichten van het
front uit Moscou heeft maarschalk Ti-
mosjenko verschillende commandanten
door andere vervangen.
In enkele gevallen kwam het daarbij
tot hevige conflicten.
(D. N. B.). Maarschalk Pétain heeft
het volgende vonnis geveld: L o n
Blum, Da ladier en de vroegere
generalissimus Gamelin worden met
vestingstraf naar Pourtalet overgebracht
De voormalige minister van lucht
vaart, Guy la Chambre en de
vroegere directeur vor de bewapening,
Jacomet, blijven tot nader order te
Bourrassol. Reynaud en Mant
del zullen eveneens vestingstraf krij
gen.
De vestingstraf is voor onbepaalden
tfld opgelegd. Aan het gerechtshof van
Riom wordt het overgelaten het defini
tieve vonnis te vellen en den duur der
vestingstraf vast te stellen, hetgeen zeer
waarschijnlijkTnnnenkort zal geschieden.
In een radiotoespraak heeft maar
schalk Pétain zijn beslissing gemotiveerd
Pétain deelde mede, dat het hof te
Riom zoo spoedig mogelijk vonnis zal wij
zen. „De feiten", aldus Pétain, „welke
den mannen, die voor onze ineenstorting
in de eerste plaats verantwoordelijk zijn,
ten laste gelegd worden, zijn inderdaad
zóó ernstig, dat zij niet maar eenvoudig
door politieke sancties uit de wereld ge
holpen kunnen worden.
Woensdagavond heeft het bureau voor
de inlichtingen te Tokio medegedeeld,
dat het kabinet-Konoje en bloc is afge
treden.
Het bureau voor de inlichtingen heeft
bekend genïaakt, dat het kabinet-Konoje
is afgetreden omdat er geen volledige
overeenstemming bestond ten aanzien
van de methode der voortzetting van de
nationale politiek.
De keizer verzocht Konoje en den le
den van zijn kabinet in functie te blijven
totdat hij nadere instructies zou ontvan
gen hebben.
Zoo is het derde kabinet Konoje vrij
onverwachts na een bestaan van slechts
drie maanden ten val gekomen. Dit is
het vijfde Japansche kabinet, dat valt
in de vier jaren sinds het uitbreken van
het Chineesch-Japansche conflict
De aftreding van het Japansche kabi
net Konoje heeft te Berlijn, ofschoon
men op bepaalde veranderingen in de re
geering te Tokio was voorbereid, uiter
aard toch eenige verrassing teweeg ge
bracht, meldt de N. R. Ct.
Te Berlijn genoot Konoje en ook de
minister van buitenlandsche 'zaken Tojo-
da groot vertrouwen. Men was er te Ber
lijn echter van overtuigd, dat de politiè-
19 Oct. tot en met 25 Oct. 1941.
40-4 brood
40 brood
40 vleesch
40 vl.waren
40 melk I
40-A aardapp.
40-B aardapp.
4 rants, brood of gebak.
lYz rants, brood of gebak.
i/2 rants, vleesch of vl.w.
1 rants, vleesch of vl.w.
1% liter melk.
1% kg. aardappelen.
kg. aardappelen.
De volgende bonnen zijn binnenkort niet
meer geldig.
Na Zaterdag 18 October: 39 brood,
vleesch, vleeschwaren, melk I, aardappe
len.
ke koers van Tokio nog wat scherper ge
accentueerd had moeten zijn. Men denkt
dan in het bijzonder aan de politiek se
dert het uitbreken van den oorlog tegen
de Sowjetunie.
Er heerschte ernstige twijfel of de
nieuwe Japansche koers ten aanzien van
de Vereenigde Staten wel tot het ge-
wenschte resultaat zal leiden.
Men was er van overtuigd, dat Roo
sevelt de onderhandelingen met Konoje
tenslotte alleen gebruikte om tijd te win
nen. 1
Het was ook bekend, dat in breede
kringen van' de Japansche weermacht
en vooral van de marine, ontevredenheid
heerschte over de politiek van het ka
binet Konoje ten aanzien van Amerika.
Men neemt nu te Berlijn aan, ,dat de
komende Japansche regeering een krach
tiger politiek zal voeren.
Onlangs namen wij op een verklaring
voorkomende in het Nationale Dagblad,
betreffende het ontbreken van eenig
voornemen bij de verantwoordelijke lei
ders in Duitschland, om Nederland te
doen aansluiten by Duitschland of dit
te annexeeren.
De verklaring luidt:
„Vast staat, dat zij, die spreken over
of streven naar aansluiting van Neder
land bij Duitschland of over annexatie
van Nederland door Duitschland, hande
len in strijd met den uitgesproken wil
van den Führer".
Het Alg. Hbld meent, dat deze verkla
ring aan duidelijkheid niets te wenschen
laat en 'dat gezien ook de vroegere
uiteenzetting van den Rijkscommissaris
thans alle grond is ontnomen aan de
bozorgdheid, den twijfel en het pessi
misme van waarlijk goede Nederlan
ders!
(D.N.B.) De zender te Batavia heeft
medegedeeld, dat een conferentie is ge
houden tuSschen vertegenwoordigers
van het Nederlandsch-Indische Departe
ment van Economische Zaken en de
Amerikaansche Scheepvaart-Commissie
over samenwerking in scheepvaartaan
gelegenheden. Het Nederlandsch-Indi
sche Departement van Economische Za
ken zal de Amerikaansche autoriteiten
voortdurend op de hoogte houden van
de ter beschikking zijnde tonnage en de
vrachten.
Gisternacht is een gering aantal Brit
sche vliegtuigen boven ons land versche
nen. Enkele bommen werden omlaag ge
worpen, doch deze richtten slechts onbe;
langrijke schade aan.
Bij een aanval op een Nederlandsch
visschersvaartuig voor'de kust zijn twee
visschers gedood, twee zwaar en twee
licht gewond.
Van heden af kunnen binnenlandsche
telegrammen wederom per telefoon wor
den opgegeven.
Telegrammen, voor het buitenland be
stemd, blijven gebonden aan de daar
voor geldende bepalingen. Inlichtingen
daaromtrent worden door de telegraaf
kantoren verstrekt.
Bij beschikking van den secretaris
generaal van het departement van Han
del, Nijverheid en Scheepvaart, gepubli
ceerd in de Staatscourant van heden,
treedt met ingang van heden een distri
butieregeling in werking in zake electri-
sche lamphouders, schakelaars, contact-
doozen, smeltveiligheden en installatie
automaten.
De verkoop door fabrikanten, gros
siers, alsmede door agenten en dochter
ondernemingen van buitenlandsche on
dernemingen van genoemde artikelen is
zonder vergunning met ingang van he
den verboden.
Ten dage ,als ik zal vreezen, zal ik
op U vertrouwen.
Psalm 56 4.
Zon
op onder
8.08 18,42
Maan
op onder
3.47 17.24
20 Oct. Nieuwe maan.
27 Oct. Eerste kwartier.
Naar het „Alg. Hbld." meldt, over
weegt de secretaris-generaal van Onder
wijs, Opvoeding en Cultuurbescherming
de instelling van een 'inspectie, die toe
zicht zal houden op alle overnachtingen
van jeugdige personen buiten die in ho
tels, pensions en kamerverhuurinrich-
tingen.
De bedoeling is, dat de z.g. kampeer-
centra, kampeerhuizen en kampeerboer
derijen, waarvan dezen zomer, omdat
niet in tenten overnacht kon worden,
zeer ruim gebruik is gemaakt, onder
toezicht van de overheid komen te staan.
Men wil daardoor bereiken, dat exces
sen en mistoestanden, die in den afge
loopen zomer hier en daar geconstateerd
zijn, vermeden worden, zoodat de ouders
hun kinderen zonder éénige bezorgdheid
naar buiten kunnen zenden. Het zou de
bedoeling zijn den gemachtigde voor het
jeugdherbergwezen in Nederland met de
inspectie der kampeerverblijven te be
lasten.
Op een bijeenkomst voor den buiten-
landschen handel van de Uajaarsbeurs te
Berlijn heeft minister Dr Fischböck het
woord gevoerd over de economischfe aan
passing van Nederland aan den
stand in Duitschland. De economische
voorwaarden in Nederland zijn niet zoo
heel verschillend van die in de weste
lijke deelen van Duitschland. Door de
opheffing van de douanetarieven én. van
de deviezengrens zijn bijzonder voordee-
li^e voorwaarden voor het plaatsen vari
Duitsche opdrachten geschapen. Alle
maatregelen zijn er in Nederland op ge
richt het land te doen worden tot een
waarderijk bestanddeel van het nieuwe
Europa.
Wij herinneren onze lezers onder
verwijzing naar de annonce in dit num
mer geplaatst aan de provinciale ope-
nings-bjjeenkomst van de Winterhulp in
onze provincie, die morgenmiddag in het
Schuttershof te Goes zal worden gehou
den. Sprekers zijn de heeren Mr P. Diele-
man, wnd. Commissaris der Provincie,
C. E. P. Lenshoek, wnd. burgem. van
Goes, en Mr W. K. H. Dieleman, provin
ciaal directeur van Winterhulp. De toe
gang tot deze vergadering is vrij.
- 's Morgens tot 8.10 u.
's Avonds van 18.40 u.
MIDDELBURG.
De Provinciale Waterstaat. Men
is thans bezig het bureau van den Pro
vincialen Waterstaat over te brengen
naar het pand Molenwater 85.
Aanvankelijk had de Waterstaat on
derdak gevonden in pand Hofplein 12,
doch reeds in Juli 1940 werden de bu
reaux overgebracht naar lokalen op de
eerste verdieping van het tijdelijk ge
meentehuis.
Wie stelt een kastje disponibel?
Het Middelburgsch Muziekkorps verloor
op 17 Mei 1940 o.a. zijn geheele, pas het-
ordende en gecatalogiseerde muziekbi
bliotheek. Thans heeft het korps weer
veel ontvangen, en is de heer Luteijn, de
secretaris, weder begonnen aan ordenen
en catalogiseeren. Hij zou tijdelijk gaar
ne de beschikking hebben over een kast
je. Wie helpt? Het adres van den heer
Luteijn is Langevielesingel 23.
Ergerlijk. Kinderen mogen naar
hartelust spelen, maar mogen niet bal
dadig worden en met steenen de ruiten
enz. van-kerken en andere gebouwen, die
voor een deel verwoest zijn, stuk gooien
of op voorbijgangers mikken. Onderwij
zend personeel en ouders hebben hier
een taak.
Niet goed verduisterd. De politie
verbaliseerde een inwoner dezer gemeen
te, die niet behoorlijk verduisterd had.
