Christelijk Dagblad .voor Zeeland
..V=VIKT0R' A
DAGKALENDER.
Wanneer verduisteren
Uit de Provincie
Bureaux Lange Vorststraat 70. Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburgs
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Giststraaf 34 en Noordweg 155
Abonnemenrspri|s f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
"v Losse nummers cent
Directeur-Hoofdredacteur?
A. DE LANGE te Goes
Een moeilijke,
maar gezegende arbeid
In het donker gezet.
Voorstedon van Leningrad zwaar beschadigd.
Tegenaanvallen der Sowjets afgeslagen.
Treinen en spoorlijnen door Duitsche
luchtmacht vernield.
DUITSCHLAND
STRIJDT VOOR
EUROPA.
Het goederenvervoer
langs den weg.
Binnenland
DINSDAG 7 OCT. 1941
56c JAARGANG - No. 6
Familieberichten 33 cent per regel
Overige edvertentièn 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine advertentiën f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentiên onder letter of motto 10 ct. extra
BIJ contract belangrijke korting
Een simpel krantenbericht meldde on
langs, dat het vijftig jaren geleden was,
dat de Ned. Middernacht Zending rechts
persoonlijkheid ontving. Deze arbeid is
van zooveel beteekenis, dat daarbij zeker
wel even mag worden stilgestaan.
Dit werk, zoo bescheiden begonnen,
langen tijd openlijk en bedekt tegenge
werkt en belachelijk gemaakt, is door
God rijk gezegend en mag zich nu ver
heugen in de algemeene sympathie.
Het ontstaan van den arbeid is over
bekend. Te Haarlem begonnen in 1887
Van der Steur en Velthuijsen mannen
aan te spreken, die Zaterdagsavonds in
kroegen hun weekloon aan drank stuk
sloegen.
Door hun Zondagsschoolarbeid waren
ze in aanraking gekomen met gezinnen
in een poel van ellende geraakt door het
drankmisbruik van den vader.
Dat waarschuwingswerk voor kroegen
leidde tot eenzelfden arbeid voor de hui
zen van ontucht.
Krachtig was aanvankelijk de tegen-
stand van bordeelhouders en hun aan
hang en helaas kon zelfs de meest wel
willende commissaris van politie de man
nen van de Middernacht Zending met de
wet in de hand niet steunen.
Later begonnen ze ook hun arbeid in
Amsterdam. Zij togen het land door om
ons Christenvolk wakker te schudden en
het te wijzen op de ontucht, die werd
bedreven. Het gevolg was, dat in tal van
plaatsen het posten voor de huizen van
ontucht begon. Men ging voor de meest
walgeijke middelen om dit Zendings-
werd te verijdelen, niet uit den weg. Maar
de Middernacht-zendelingen hielden vol
door kwaad en goed gerucht heen.
De volksmentaliteit moest worden
omgezet. En dat was een zware arbeid.
Dit kwaad moest als zonde tegen het
zevende gebod van Gods heilige Wet aan
de kaak gesteld.
Zoo kwam 't, hoewel na jaren van strjd
tot afschaffing van de reglementeering
der ontucht. De weerzinwekkende han
del in vrouwen en meisjes vond beteuge
ling, de Zedeljkheidswetten werden in
gevoerd.
Er werd krachtig getuigd tegen het
kwaad. Maar er werd ook gered. De on
gehuwde moeder werd geholpen en voor
verderen ondergang behoed.
De kinderwetten en de wet tot onder
zoek naar het vaderschap werden inge
voerd. Zoo werden gevallenen, naar den
eisch der Christeljke liefde opgericht,
maar werden ook de verwekkers van
kinderen verplicht tot het nakomen van
de wettelijke bepalingen.
Wij willen ook nog wijzen op den strjd
van de Middernacht Zending tegen het
Neo Malthusianisme, op de consultatie-
bureaux, waar men met alle moeilijkhe
den kan komen, op de nazorg voor de
ongehuwde moeders, op de vele gemeen
telijke bepalingen en verordeningen, die
tegen de onzedelijkheid zijn uitgevaar
digd, op de zedenpolitie, die in onze groo-
te steden is ingesteld.
Zoo is de zoo klein begonnen Midder
nacht Zending voor velen tot een middel
geweest, om weer in Gods kracht een
nieuw leven te beginnen.
Deze arbeid, die voor ons volk tot een
rijken zegen is geworden, heeft recht op
ons aller steun.
Wij moeten helaas den laatsten tijd
voortdurend lezen van toenemende ze
denverwildering. Personen, die krach
tens hun ambt of functie hiermede in
aanraking komen, laten een waarschu
wing hooren. Daarom is een vereeni-
ging als de Middernacht Zending nu
meer dan ooit noodzakelijk.
Naar ons werd medegedeeld, heeft de
Prov. Zeeuwsche Eiectriciteits Mij. zich
genoodzaakt gezien verschillende
stroomafnemers, die reeds eerder hun
rantsoen hadden overschreden, en nu
weer over de schreef waren gegaan, van
den stroomtoevoer af te snijden.
Een harde maatregel! Het is wel een
gevoelige straf om een week" zonder
stroom te moeten zitten. Maar men is
tijdig gewaarschuwd. Men had dezen
maatregel kunnen zien aankomen.
De directies van gasfabrieken en elec-
trische centrales zijn nu eenmaal ge
noodzaakt de van hoogerhand uitgevaar
digde rantsoeneeringsbepalingen toe te
passen.
Wij geven onze lezers, speciaal de
huisvrouwen, den we'gemeenden raad
regelmatig den gas en e'ectriciteitsme-
ter te controleeren, teneinde te voorko
men, dat men aan het einde van de pe
riode voor onaangename verrassingen
komt te staan. Beter voortdurend zuinig
te zijn dan aan het eind niets meer te
hebben of met boete of afsluiting ge
straft te worden.
Het opperbevel der Duitsche
weermdcht deelt mede:
De aanvalsoperaties in het Oos
ten hebben nieuwe successen op
geleverd.
Ten Westen van Leningrad
is een door het vuur van alle for
ten van Kroonstad en scheeps- en
kustartillerie gesteunde landings
poging van sterke Sowjet3trijd-
krachten door vastberaden optre
den der tot afweer gereed zijnde
Duitsche troepen volkomen afge
slagen. Tegeljkertijd stortten de
felle aanvallen ineen, waarmede
het omsingelingsfront van binnen
uit moest worden verbroken. De
vijand leed zware, bloedigé, ver
liezen. Gelande troepenafdeelingen
werden in de pan gehakt of ge
vangen genomen. Verscheidene
volle schepen werden tot zinken
gebracht, 22 vrachtwagens, onder
welke zeven zware, werden ver
nield.
Gevechtsvliegtuigen hebben in
den nacht van 5 op 6 October met
goed gevolg een haven aan de
Zee van Asov gebombar
deerd, benevens een belangrijk
verkeersknooppunt ten westen van
Moskou en militaire installaties
in Leningrad.
In den strijd tegen Groot-Brit-
tannië hebben gevechtsvliegtuigen
overdag op 400 km ten westen van
Brest een koopvaardijschip van
2500 brt. tot zinken gebracht en
voor den oorlog belangrijke instal
laties op de Shetland-eilan-
d e n gebombardeerd. In den afge-
loopen nacht zijn luchtaanvallen
gericht op havens in Zuidoost-
Engeland.
In Noord-Afrika hebben
Duitsche duikbommenwerpers in
den nacht van 4 op 5 October vol
treffers geplaatst op de stad en
de haven van Tobroek. Een an
dere luchtaanval was gericht op
de reede van Suez.
Vluchten van den vijand naar
het rijksgebied zijn overdag noch
des nachts voorgekomen.
WANT DUITSCHLAND WINT OP
ALLE FRONTEN VOOR EUROPA"
DUITSCHE LUCHTMACHT VER
NIELDE VELE TREINEN.
D. N. B. De Duitsche luchtmacht is
op tal van plaatsen met succes opgetre
den.
Aan het Finsche front werd het ver
keer over de Moermanski ij n door
de vernieling van een brug verbroken.
Op een anderen belangrijken spoor
weg aan het IJszeefront werd hetzelfde
resultaat bereikt door voltreffers op de
spoorbaan.
In de Finsche Golf werden twee trans
portschepen der Sowjets met tezamen
3000 brt. gebombardeerd en zwaar be
schadigd.
Elders aan het front werden de spoor
wegen der Sowjets zwaar getroffen.
Daarbij werden 78 transport- en mate
riaaltremen onbruikbaar gemaakt; 55
treinen werden zelfs volkomen vernield.
Vele belangrijke stations werden door
bommen getroffen, waardoor het ver
keer ernstig stagneerde.
Vooral de verwoesting van het spoor
wegstation van Charkov is voor de bols-
jewiste een zware slag. Charkov is een
belangrijk spoorwegknooppunt, waar
acht lijnen samenkomen.
Zondag hebben de Sowjets binnen 24
uur 116 vliegtuigen verloren.
In dezelfde periode zijn slechts zeven
Duitsche toestellen niet teruggekeerd.
Verder wijst het D. N. B. er op, dat
de Sowjets sedert 32 dagen geen vlieg-
tuigaanvallen meer hebben gedaan op
Duitsch gebied.
Wat de verliezen der Sowjet-lucht-
strijdkrachten betreft, welke een aantal
van 14.500 toestellen reeds overschrij
den, verneemt het D. N. B. van militaire
zijde, dat deze verliezen door geen enke
len maatregel van de Sowjets of van de
Engelschen ook maar gedeeltelijk kun
nen worden aangevuld.
Na het wegvallen van de productie van
het Dnjepr-gebied en van Leningrad heb
ben de Sowjets alleen nog de beschikking
over enkele vliegtuigfabrieken te Mos
kou en in het Oeralgebied. De productie,
die door het voortdurende bombardeeren
van de fabrieken te Moskou slechts be
perkt is, is in het geheel niet voldoende
om ook maar een eenigszins belangrijk
deel van de verliezen te vervangen.
VOORSTEDEN VAN LENINGRAD
REEDS ZWAAR BESCHADIGD.
Volgens mededeelingen van gevangen
genomen Bolsjewistische soldaten zijn de
voorsteden van Leningrad reeds zwaar
beschadigd. Vele fabrieken en bedrijven
zijn volkomen afgebrand. Een fabriek
waarin ruim 30.000 werklieden bezig wa
ren met de vervaardiging van tanks,
werd tot op de grondvesten verwoest.
De rantsoenen voor de bewoners van
Leningrad zyn verminderd. Het mag
kort of lang duren, de positie van Lenin
grad is in ieder geval hopeloos, aldus
het D. N. B.
DUIZENDEN INWONERS
VERLATEN MOSKOU.
Aan de „Deutsche Ztg. in den Nieder-
landen" wordt gemeld, dat een wilde
massavlucht uit Moskou is begonnen.
Daar er zoo goed als geen vervoer
middelen ter beschikking staan, stort
een onafzienbaren stroom vluchtelingen
zich uit over de straten in Oostelijke
richting.
DUITSCHE VOLK VASTBERA
DENER DAN OOIT.
Minister Dr Goebbels heeft gesproken
bij twee groote massa-betoogingen te
Saarbrücken en te Metz. Te Saarbrücken
betoogde Goebbels, dat 't Duitsche volk
zich in het begin van het derde oorlogs
jaar vastberadener dan ooit om den
Fiihrer schaart. Met voldoening kan men
opmerken, dat de jaren van strijd de
Duitschers nog harder en vastberadener
hebben gemaakt.
Te Metz wees de minister op het feit
dat in dezen oorlog alle gunstige facto
ren zich aan Duitsche zijde bevinden.
Duitschland heeft de beslissende mili
taire positie bezet en bezit het grootste
economische potentieel. Geheel Europa
werkt mee aan de verbrijzeling van En
geland, welks laatste hoop in de Sowjet-
Unie bezwijkt.
VERSTERKTE DUITSCHE
LUCHTACTIE.
Naar het D. N. B. van militaire zftde
verneemt, heeft de Duitsche luchtmacht
haar activiteit opnieuw verhoogd. Duit
sche gevechtsvliegtuigen hebben op 5
October hun aanvalsactie tegen de reede
van Suez voortgezet. De aanvallen wa
ren voornamelijk gericht op schepen.
Ook de haven, kwartierruimten en pak
huizen van Tobroek liggen dag en
nacht onder den bommenregen der Duit
sche vliegtuigen. De kustwateren van
Egypte staan onder voortdurende be
waking en de voor de ingesloten beman
ning van Tobroek bestemde ravitaillee-
ringsvaartuigen bereiken hun doel niet.
Daarenboven hebben Duitsche gevechts
vliegtuigen hun aanvallen overdag ook
uitgestrekt over de Britsche stellingen in
West-Egypte, met name tot S i d i-e 1-
Barani en Mersa Matroe.
ENGELAND HEEFT ZWARE
BOMMENWERPERS NOODIG
De Britsche ambassadeur in de Ver.
Staten, Lord Halifax, heeft op een pers
conferentie meegedeeld, dat Engeland
meer zware bommenwerpers noodig
heeft. Het bombardeeren van Duitsch
land tijdens de operaties aan het Ooste
lijk front is een van de belangrijkste
oorlogstaken van Engeland. Een invasie
van Europa door het Britsche leger
noemde Lord Halifax op het oogenblik
ongeraden. Het Britsche volk wacht ech
ter op het oogenblik om op een loonende
plaats tot het offensief te kunnen over
gaan. De Engelsche regeerïng is tot de
overtuiging gekomen, dat zij de Sowjet-
unie het best kan dienen met legerleve-
ranties en gelijktijdige aanvallen van het
Britsche luchtwapen.
MINDER REIZEN IN FRANKRIJK
(S. P. T.) In een besluit van de
overheid der Duitsche militaire bezetting
in Frankrijk, wordt bekendgemaakt, dat
het sneltreinverkeer voor personenver
voer beperkt zal worden.
Alhoewel men er nog niet toe zal over
gaan zoogenaamde reiskaarten in te voe
ren, wordt het publiek dringend verzocht
het reizen tot een minimum te beperken.
BEWAPENINGSUITGAVEN DER
VEREEN. STATEN.
(S. P. T.) De directeur van het
Amerikaansche ministerie van financiën
Harold Smith, heeft aan persvertegen
woordigers eenige mededeelingen ge
daan over de bewapeningsuitgaven der
Vereenigde Staten. Volgens Smith zjjn
de uitgaven voor militaire doeleinden in
de laatste drie maanden gestegen tot 14
pet. van het nationale inkomen. Smith
verwachtte dat tegen het einde van dit
jaar de uitgaven 18 pet. van het natio
nale inkomen zullen stjjgen. Hij wees
er voorts op, dat Groot-Brittannië voor
bewapeningsdoeleinden 40 pet. van zjjn
nationaal inkomen uitgeeft.
DE NIEUWE REGELING.
In de Staatscourant is het uitvoerings
besluit van den secretaris-generaal van
het departement van Waterstaat, hou
dende de regeling van het goederenver
voer langs den weg (autobevrachtingB-
besluit II), gepubliceerd.
Dit besluit vervangt het autobevrach-
tingsbesluit I, dat herziening behoefde
op grond van de ervaringen sinds 13 Ja
nuari met den autobevrachtingsdienst
(A, B. D.) opgedaan en op grond van
de 1 October ingetreden sterke vermin
dering van de beschikbare hoeveelheid
motorbrandstof. Om laatstgenoemde re
denen en in verband met de zorgwekken
de bandenpositie van Nederland, was het
onvermijdelijk het goederenvervoer langs
den weg aan strenge voorschriften te
onderwerpen.
Het hierboven genoemde autobevrach-
tingsbesluit EL berust op de volgende be
ginselen:
le. Het goederenvervoer langs den
weg zal in zijn geheelen omvang aan de
leiding en het toezicht van den A. B. D.
zijn onderworpen.
Deze leiding zal zich in enkele geval
len bepalen tot het controleeren van de
uit te voeren ritten, in andere gevallen
zal de A. B. D. op ruimere schaal dan
voorheen zijn bemiddeling verleenen bij
het tot stand brengen van vervoeren.
Aan de zuivere controle van den
A. B. D. zullen in beginsel worden onder
worpen de vaste lijn- en bodediensten
en de afhaal- en besteldiensten, voor zoo
ver deze stukgoed vervoeren, de plaat
selijke vervoeren voor zoover hiervoor
nog toestemming zal worden verleend
om deze per motorvoertuig te bewerk
stelligen; het eigen vervoer voor zoover
nog vergunning voor het vervoer van
eigen goederen wordt afgegeven.
Voor al het overige vervoer zal de
A. B. D. zijn bemiddeling verleenen,
d.w.z. dat geen rit per motorvoertuig
plaats heeft, zonder dat de A. B. D. zijn
toestemming hiervoor heeft gegeven.
2e. Een noodwendig gevolg van het
vorenstaande is, dat in den vervolge de
verladers hun lading aan den A. B. D.
zullen moeten aanbieden. Geschiedt dit
niet, dan zal de lading niet voor vervoer
in aanmerking kunnen worden gebracht.
3e. De tot heden in het autobevrach
tingsbesluit I van de bemiddeling uitge
sloten transporten, zooals vervoeren
over korten afstand, veevoeder, melk-
vervoer, vervoer van versche visch en
veilingvervoer zijn thans ook aan de be
middeling van den A. B. D. onderwor
pen.
4e. Gelet op de bepalingen van bet
tweede en derde uitvoeringsbesluit mag
een eigen vervoerder alleen eigen goe
deren in eigen voertuigen met eigen per
soneel vervoeren en is het een beroeps-
goederenvervoerder alleen toegestaan,
vervoeren ten behoeve van derden te
verrichten.
5e. Voor zoover de A. B. D. het ver
voer alleen controleert, worden de ta
rieven niet door den A.B.D. vastgesteld.
Vervoeren, welke door bemiddeling
van den A. B. D. tot stand komen, heb
ben plaats op de tarieven en voorwaar
den, welke door den A. B. D. zijn vast
gesteld.
De eerst bedoelde vervoeren geschie
den, zonder dat hiervoor provisie ver
schuldigd is. Voor de laatst bedoelde ver
voeren is de vervoerder aan het Rijk een
provisie verschuldigd, welke in het alge
meen is gesteld op 10 pet. van den
vrachtprijs.
Een uitzondering op dezen regel is het
geval, waarin een eigen vervoerder voor
een rit wordt belast met A. B. D.-trans-
porten, terwijl de rit in omgekeerde rich
ting voor het bedrijf geschiedt. In een
dergelijk geval geschiedt het vervoer
wel tegen de normale A. B. D.-tarieven,
doch is de eigen vervoerder een provisie
van 25 pet. van den vrachtprijs verschul
digd.
6e. In het autobevrachtingsbesluit is de
mogelijkheid open gelaten, dat zoowel
een eigen vervoerder als een beroepsgoe-
derenvervoerder met bijzondere toestem
ming van den A. B. D. gedurende een
1 zeker tijdsverloop goederen ten vervoer
DINSDAG 7 OCTOBER 1941.
En roept Mjj aan in den dag der be
nauwdheid; Ik zal er u uithelpen, en gjj
zult Mjj eeren. Psalm 50:15.
Zon
op onder
7.50 19.05
13 Oct. Laatste kw.
20 Oct. Nieuwe maan.
Maan
op onder
20.14 9.49
mag aannemen, zonder bemiddeling van
den A. B. D.
Zij zjjn evenwel toch onderworpen aan
de controle van den A. B. D., zoowel wat
betreft de vraag, in hoeverre een lading
per motorvoertuig zal mogen worden
vervoerd, als ten aanzien van de provi
siebetaling van den A. B. D.
7e. Ten slotte bevat het autobevrach
tingsbesluit strafbepalingen, zoowel te
gen verladers als vervoerders, als tegen
hun personeel, wanneer de bepalingen
van het autobevrachtingsbesluit niet, of
niet voldoende of niet tijdig door hen
worden nagekomen.
AARDOLIE-INDUSTRIE.
In de Staatscourant is opgenomen een
beschikking van de organisatiecommissie
(commissie-Woltersom), betreffende de
organisatie van de aardolie-industrie.
Hiertoe wordt ingesteld een bedrijfs
groep „aardolie-industrie", behoorende
tot de hoofdgroep „industrie". Alle in
Nederland gevestigde ondernemingen,
welke zich bezighouden met de opsporing
en winning van aardolie en aardoliegas-
sen, en de directe verwerking van aard
olie en aardolieproducten, met inbegrip
van de regeneratie van gebruikte smeer
oliën, zijn verplicht zich te melden bij de
bedrijfsgroep.
EEN NIEUWE STAATSLEENING?
Volgens de Deutsche Zeitung in den
Niederlanden is de tijd rijp geworden
voor een nieuwe staatsleening. Het is
zeer waarschijnlijk, dat daaromtrent
thans concrete besprekingen gaande
zjjn op basis van een rente van 3 y2 pet.
HET RENDEMENT DER INDISCHE
MAATSCHAPPIJEN.
Het A. N. P. meldt uit Batavia
Volgens een bericht uit handelskrin
gen blijkt uit de jaarverslagen van ver
schillende groote ondernemingen in Ne-
derlandsch-Indië, welke verslagen aldaar
werden bekend gemaakt, dat slechts een
gering deel der winsten aan aandeelhou
ders ten goede komt.
De zeer hooge belastingen en heffin
gen en de noodzakelijke reserves, mede
met het oog op een nog verdere stijging
van de productieprijzen, maken zulks
noodzakelijk.
HET NEDERLANDSCHE LEGIOEN.
Zaterdag a.s. zal op het Binnenhof te
's Gravenhage in den namiddag het af
scheid plaats hebben van het eerste ba
taljon van het tweede regiment van het
Nederlandsche Legioen.
Bij het afscheid zal tevens de leider
der N.S.B. het bataljon den eed afnemen
en het dan overdragen. Na afloop zal een
défilé plaats hebben.
WOENSDAG 8 OCTOBER 1941.
's Morgens tot 7.52 u.
's Avonds van 19.03 u.
DE MOSSELUITVOER.
Nadat op 15 September begonnen
werd met de verzending van mosselen
naar het buitenland en de inleggerijen,
ving Woensdag 1 October de verzen
ding naar het binnenland aan. Indien
men bedenkt, dat te Yerseke het aantal
mosselindustrieën in ruim een jaar tijds
van 2 tot 12 is gestegen, die gezamenlijk
een zeer groote capaciteit hebben, zal
men het groote belang van de mosselen
voor ons land wel eenigszins kunnen be
grijpen. In verband met de benzineposi-
tie zal het vervoer van mosselen dit
jaar niet per auto, doch uitsluitend per
trein geschieden. Op deze wijze zullen in
ongeveer vijf maanden meer dan 100.000
tonnen mosselen naar Holland verzon
den worden. Dit cjjfer heeft alleen be
trekking op de ruwe mosselen. Door de
enorme uitbreiding der industrie wordt
geschat, dat er ongeveer evenveel inge
legde mosselen weg zullen gaan. De
totale verzending naar Nederland komt
hierdoor tussehen de 200.000 en 250.000
tonnen te liggen. In het afgeloopen jaar
