l
Rede van Hitler over den strijd tegen de Sowjets.
Christelijk Dagblad voor Zeeland
EERSTE BLAD
„V=VIKTORIA,
mma
ARBEID EN GOUD.
DAGKALENDER,
Bureeux Lange Vorststraat 70, Goes
Poiirek§n!ng 44455 - Telefoon 3433
Bijkantoor Middelburg»
Firma Boekhandel J. J. FANOY
lange Giststraat 34 en Noordweg 155
Directeur-Hoofdredacteur»
A. DE LANGE te Goes
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers cent
Familieberichten 33 cent per regel
Overige odvertenliên 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine edverfentiën f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto 10 ct. extro
Bl| contract belangrijke korting
New Castle gebombardeerd.
Engelsohe en Sowjet-stappen In Afganlstan.
DUITSCHLAND
STRIPT VOOR
EUROPA.
Rede van den Rijkscommissaris
te Amsterdam,
lagen vol met
vat trekt dan
jfjf öntsMet"
i'nvrg i'öfetgir.gs-
K«!H
ber 1941.
M.
htendgymn. 7.00
mn. 8.00 BNO.
naar den meester,
merkt er niets van,
Jet heeft opgelet; hij
eurt. Hij doet net of
jtaat.
eeft Dirk een andere
blad uit zijn teeken-
lukt als de meester
hem naast een jon-
m te helpen.
roor hem heen, kijkt
•eede rug.
ïurt er zóó maar iets
jven en dan heeft bij
u hij het zélf wil, nu
mad.
stig door. Hg voelt
ikken tegen zijn rug.
van dat Dirk steeds
zou hem wel iets in
n; ja, dan werd hij
wordt de stilte van
oor een harde slag,
is
op.
hij!" roept Jan, die
deed het met opzet,
3t de bank, vuurrood.
te komen, want zóó
z'n ooren krijgen,
éts»
steris bedaarde stem:
Dirk, als jg Jan zgn
ebt gegooid, raap het
hééft het al opge-
weer overeind, bang
zullen krijgen. Maar
de bank, met zijn rug
aal woedend. En die
beweeglijke rug. O, als
a maar kon voelen,
opgesprongen,
maar net of hg tee
s' op.
en hij heeft het aan
hg ondeugend is, het
wéét waarom hg het
—luidt de gong.
aan dicht, de potloo-
sn en een oogenblikje
in de rij.
stem: „Dirk, wil jg
V
)irk gezegd: „O, graag
;omt niet verder dan:
immers niet merken,
indt.
meester weg is
eeren de kinderen de
aatste de deur uit is,
;raan.
_leen.
nel op den grond, hg
t potlood vooraan op
oode potlood, met de
punten.
teenen, naar voren.
iod weg en zonder er
ijnt het in zgn zak.
It!
d papiertjes oprapen
geven.
:zig als meester even
iu ook de borden nog
te kijken. Als mees-
an haalt hg natuurlgk
Is stelen, en de politie,
poor.
jongens uit de steeg
tenomen.
ig je schouder en los-
ook klaar.
:sluiteloos staan, maar
al opgemerkt. Hij
|egt: „Nu Dirk, vertel
was vandaag, waar-
Ider het lezen en waar
den grond gooide.
Jjes, 2 konijnen, een
|en, een dweil, 2 vel-
rozenkrans in etui,
ils, een horloge met
pchoen, een dames
lederen riemen, een
een doublé ring, een
gouden zegelring, 3
pesje, 2 rijen brood-j
en schoentje, eer'
een sleutel aan eenj
het tennisballen, een',
et distributiebonnen.
JL941.
specteur van Politie,
KENEMAN.
ZATERDAG 4 OCT. 1941
56e JAARGANG - No. 4
Dit nummer bestaat uit 2 bladen,
Lj. L
Wjj spreken er onomwonden onze blijd
schap over uit, dat in dezen tyd de ar
beid weer in hooge eere wordt gesteld.
Wie by de H. Schrift leeft, heeft er
zich altgd tegen verzet en aan geërgerd,
dat men in sommige kringen den arbeid
als een vloek zag. Het mooie, het verhe
vene van den arbeid werd by velen dood
getrapt. Werken was alleen maar voor
de dommen en het werd als een heerlgk
ideaal voorgesteld te leven in een maat-
schappg, waarin men nagenoeg niet meer
behoefde te werken.
Vooral de handenarbeid was in ver
achting. Wie daarvoor nu nog een goed
woord over had, was wel heelemaal een
stakker en een achterigk type.
Helaas groeiden in die verderfelgke
sfeer vele jonge menschen op. Te begrg-
pen is het, dat die mentaliteit bg deze
generatie niet in één-twee-drie zal zgn
om te zetten.
De Bgbel leert ons echter, dat arbeid
meer waard is dan goud en dat het door
en door on-christelgk is met een zekere
verachting neer te zien op hen, die trouw
en vlijtig met hun handen hun brood
verdienen.
In de H. Schrift vinden wy overal de
gedachte, dat de arbeid levensvoorwaar
de is voor den mensch. De arbeid is te
beschouwen als een vervullen van 's men
schen hoogste taak. Jezus Christus heeft
Zelf den arbeid geheiligd.
Jezus wordt „de timmerman" genoemd,
en zal vóór Zgn openbaar optreden in
Nazareth het handwerk hebben beoe
fend. Hg heeft heel het menschelgk le
ven geheiligd, ook den handen-arbeid,
door Zgn voorbeeld.
Het is, zooals Prof. Dr J. A. C. van
Leeuwen in de „Christelgke Encyclopae
dic" schreef„Volgens de Heilige Schrift
behoort de arbeid tot den adel der men-
schelgke natuurIn gehoorzaamheid
aan de roeping tot arbeiden klinkt ook
de arbeidsvreugde opDeze hooge
schatting van den arbeid is door de
Christelgke religie ingedragen in deze
wereld.
Ook Caivgn legt sterk den nadruk op
allen eerlijken arbeid als een roeping,
zooals ook 't huwelgksformulier spreekt
van een „g o d d e 1 g k" beroep".
Wg mogen, ja wg móéten dan ook plei
ten voor een ethische, een zedelgke waar
deering van den arbeid. Ook voor een
economische, een maatschappelgke waar
deering. Daarom moet er steeds worden
gewerkt voor 't ideaal, dat de opbrengst
van den arbeid in de redelijke behoeften
van den arbeider moet voorzien. En dat
niet in te bekrompen zin. Wie arbeidt,
moet zooveel ontvangen, dat hy ook mee
kan deelen dengene, die nood heeft.
Het is ongetwijfeld een fout geweest,
dat aan het goud op den duur meer waar
de dan aan den mensch is toegekend. Het
is ook on-Bgbelsch.
Thans is door de oorlogsomstandig
heden het goud niet de internationale
waardemeter. Het is in zgn loop gestag
neerd.
Hoe het na den oorlog zal zyn, is
moeiiyk te zeggen. Maar dat aan den
arbeid, en dus ook aan den arbeider, een
hoogere waarde is toegekend, is een feit,
dat zeker met instemming zal worden ge
constateerd.
DE POSITIE VAN NEDERLANDSCH-
INDIE IN HET VERRE OOSTEN.
Volgens een bericht van de Deutsche
Allg. Ztg uit Bangkok werd dezer dagen
uit Singapore de afsluiting van een de
fensief verbond tusschen Nederlandsch-
Indië en Britsch-Malakka bereikt. Tot
dusver is dit nieuws noch bevestigd,
noch tegengesproken. De gebeurtenissen
van de laatste dagen doen het bericht
echter juist lijken. Kort na de aankomst
van Duff Cooper in het Verre Oosten
publiceerde Free Press (Singapore) een
artikel over de betrekkingen tusschen
Engeland en Nederlandsch-Indië. Daarin
wordt gezegd: Het is tijd, dat de „Hol-
landsch-Britsche alliantie" ook tot het
Verre Oosten wordt uitgebreid.
Voor zgn bezoek aan Batavia heeft
Duff Cooper verklaard, dat het doel
van zijn reis de vorming van een Ame-
rikaansch - Britsch - Chineesch - Neder-
landsch-Indisch diplomatiek front is. In
Batavia zei hij nog duidelijker Engeland
zal niet werkeloos toezien, indien Neder
landsch-Indië mocht worden aangevallen.
Het wederzijdsche begrip kon niet beter
süu. „Nederlandsch-Indië is onze bond
genoot, Rritsche troepen zouden in ge
val van nood zonder dralen er tot steun
worden heengezonden".
By gelegenheid der opening van het
Duitsche Winterhulpwerk heeft Hitier
te Beriyn Vrydagavond een redevoering
gehouden, nadat minister Dr Goebbels
een overzicht had gegeven van dit Win
terhulpwerk.
Hg zeide, dat het niet het doel was van
déze redevoering om van repliek te die
nen aan een van die staatslieden, die
zich kortgeleden hebben afgevraagd,
waarom hy zoo lang heeft gezwegen.
Later zal eenmaal afgewogen en vastge
steld worden, wat in deze maanden meer
belang heeft gehad: de redevoeringen
van den heer Churchill of de handelingen
van hem, den Führer.
Aan het Oostelgke front wordt ter
voleindiging van de ingezette operaties
de weg gebaand voor een nieuwe gewel
dige gebeurtenis:
„Sedert 48 uur1 is wederom een opera
tie van reusachtiger» omvang aan dien
gang. Zij zal medehelpen den tegenstan
der in het Oosten te verpletteren".
Terwgl de Führer namens de millioe-
nen, die op dit oogenblik strijden, het
vaderland opriep om by alle andere op
offeringen ook dit jaar de aanvullende
opoffering op zich te nemen van het
Winterhulpwerk, wees hg er op, dat de
sedert 22 Juni woedende strgd een be~
teekenis heeft, die waarlijk voor de ge-
heele wereld beslissend is.
De Führer herinnerde er aan, dat hy
ook dézen strijd niet heeft gewild. Wat
wg in deze jaren in vreedzamen opbouw
hebben gepresteerd, is uniek. Ik en wg
allen zouden dezen oorlog niet noodig
hebben gehad. De werken des vredes
zouden er zorg voor hebben gedragen,
dat onze naam zou zgn vereeuwigd. Wg
waren ook niet aan het einde van onze
scheppingen gekomen, maar wg stonden
wellicht op vele gebieden eerst aan het
begin.
Hitier wees op de beginselen, die ten
grondslag lagen aan zgn streven: „Ten
eerste, de inwendige consolidatie van de
Duitsche natie; ten tweede, de verove
ring van de rechtsgelgkheid naar buiten
en ten derde, de vereeniging van het
Duitsche volk en daarmede het herstel
van een door de natuur gegeven toestand
die door eeuwen slechts kunstmatig on
derbroken was".
Nooit werd gestreefd naar een oorlog.
Eén ding was echter zeker, zoo verklaar
de hij, n.l. dat wij onder geen beding af
stand wilden doen van het herstel der
Duitsche vrgheid en daarmede van een
der voorwaarden voor de Duitsche we-
deropkomst. Vanuit dit gezichtspunt heb
ik de wereld zeer vele voorstellen ge
daan. Hoevele vredesaanbiedingen ik de
ze wereld ook deed, ontwapeningsvoor
stellen, voorstellen tot een vreedzaam tot
stand brengen van verstandige, economi
sche nieuwe regelingen alles is afge
wezen. Desondanks is het ons geleidelik
gelukt in jarenlangen vreedzamen arbeid
niet alleen den binnenlandschen grooten
hervormingsarbeid ten uitvoer te leggen,
maar ook een aanvang te maken met
het Groot-Duitsche Rgk te scheppen. In
dien tgd gelukte het mg een aantal bond-
genooten te verwerven, met aan het
hoofd Italië, met wiens staatsman my
een persoonlijke, nauwe en innige vriend
schap verbindt. (Levendige byval)
Ook met Japan werden onze betrek
kingen steeds beter. In Europa hadden
wy bovendien een reeks volken en staten,
die jegens ons een steeds geiykbiyvende
sympathie en vriendschap gevoelden,
vooral Hongarye en eenige Noordsche
staten.
Bg deze volgen zgn andere gekomen,
helaas niet het volk, waarnaar ik in mijn
leven het meeste heb gestreefd, het Brit-
sche. Niet, dat het Engelsche volk daar
voor in zijn geheel de verantwoordelijk
heid draagt. Het zijn slechts enkele men
schen, gesteund door het internationale
Jodendom.
In de maanden, waarin ik er naar
streefde een overeenstemming tot stand
te brengen, heeft Churchill steeds maar
één ding geroepen: „Ik wil een oorlog
hebben!" Hij heeft hem nu.
Er wordt een strijd geleverd tusschen
de waarheid en de leugen. En zooals
steeds zal deze strijd tenslotte zegevie
rend eindigen voor de waarheid.
Een feit is, dat thans sedert twee ja
ren Duitschland den eenen tegenstander
na den anderen tegen de aarde heeft ge
worpen. (Stormachtige bijval.)
Ik heb terstond na de eerste botsing
weer mijn hand toegestoken. Zij is ter
stond afgewezen eii sindsdien hebben wij
immer beleefd, dat ieder vredesaanbod
van mij terstond werd uitgebuit door den
oorlogsopruier Churchill en zijn aan-
i hang, om te verklaren, dat het een be-
wys van onze zwakheid was.
Ik heb het derhalve opgegeven nog
maals te trachten dien weg te begaan.
Sowjet-Rusland.
Er steeds naar strevende den omvang
van den oorlog te beperken, heb ik in
1939 besloten mgn minister naar Mos
kou te zenden. Het was de bitterste
overwinning op mgn gevoel. Ik heb ge
tracht hier tot een overeenstemming te
komen. Gy weet zelf het best hoe eerlgk
ik deze verplichtingen nagekomen ben.
Helaas heeft de andere party zich er van
den aanvang af niet aan gehouden.
Wat het voor ons beteekende om stil-
zwggend te moeten toezien toen het klei
ne Finsche volk geworgd werd, en de
Baltische Staten werden overweldigd,
weet gg allen.
Eerst toen ik van week tot week meer
gevoelde, dat Rusland thans het oogen
blik gekomen zag om tegen ons op te
treden, toen ik geleideiyk de bewgzen
kreeg, dat aan onze grens vliegveld na
vliegveld ontstond, dat de eene divisie
na de andere uit het heele reusachtige
sovjetrgk hierheen geconcentreerd werd,
toen was ik verplicht langzaam mgner-
zijds afweermaatregelen in te leiden. Zg
waren van zuiver defensieven aard, maar
toch bleek reeds in Augustus een Sep
tember 1940 een ding: een botsing in
het Westen met Engeland, die vooral het
geheele Duitsche luchtwapenzou heb
ben gebonden, was niet meer mogelgk,
want in mijn rug stond een staat, die
zich reeds gereed maakte, om op een
dergelgk oogenblik tegen ons op te tre
den. Ik wilde toen nog eenmaal het ge
heele probleem ophelderen en heb der
halve toen Molotof uitgenoodigd naar
Berlgn te komen.
Molbtofs eisichenl.
Hg stelde de bekende vier voorwaar
den: ten eerste, Duitschland moet toe
stemmen in een liquidatie van Finland
door Rusland. De tweede vraag was, of
de Duitsche garantie Roemenië ook te
gen Rusland zou beschermen. De derde
vraag had betrekking op Bulgarge. Mo
lotof eischte, dat Russische garnizoenen
in Bulgarije zouden worden gelegd. De
vierde vraag had betrekking op de Dar
danelles Rusland eischte steunpunten
aan de Dardanelles Ik heb deze eischen
afgewezen.
De toestand was reeds in Mei zoover
gekomen, dat er geen twgfel meer kon
bestaan, of Rusland had het voornemen
ons bg de eerste gelegenheid te overval
len. Ik moest toen zwggen.
De verrassingsmogelgkheid, die mg als
laatste wapen resteerde, zou dan zgn
weggevallen. (Bgval.)
Ik heb derhalve ook nog gezwegen op
het oogenblik, toen ik definitief besloot
zelf den eersten stap te doen. Het was
het zwaarste besluit van mgn geheele
leven tot nu toe.
De oorlog tegen de Sowjets.
Op 22 Juni des ochtends
begonldeze grootste stryd
der wereldgeschiedenis.
Sindsdien zgn iets meer
dan 3Vs maand verstreken,
en ik mag hier allereerst
een ding constateeren:
alles is sedertdien syste
matisch verloopen.
Iedere actie is precies zoo systema
tisch verloopen als eens in het Oosten
tegen de Polen, toen tegen Noorwegen
en eindelgk tegen het Westen en op den
Balkan.
Wg hebben ons niet vergist in de
unieke historische dapperheid der Duit
sche soldaten, wg hebben ons ook niet
vergist in de kwaliteit van onze wape
nen en in het Duitsche vaderland. Wel
hebben wij ons in iets vergist: Wij had
den er geen idee van, hoe reusachtig
de voorbereidingen van dezen tegenstan
der tegen Duitschland en Europa waren
en hoe ontzaglijk groot het gevaar was,
hoe wij ditmaal op een haar na ontko
men zijn, niet alleen aan de vernietiging
van Duitschland, maar van Europa.
Ik spreek dat eerst heden uit, omdat
ik heden zeggen mag, dat deze tegen
stander reeds gebroken is en nooit meer
zal opstaan.-
Dat dit gevaar werd afgewend hebben
wij in de eerste plaats te danken aan
de dapperheid, de volharding, de offer
vaardigheid van onze Duitsche soldaten
en ook aan de opofferingen van allen,
die met ons zijn opgerukt.
Van de IJszee tot aan de Zwarte Zee
strijden nu onze Duitsche soldaten en
met hen de Finnen, Italianen, de Honga
ren, de Roemenen, Slowaken, komen de
Kroaten en Spanjaarden, zij allen ruk
ken thans op naar den slag. Belgen, Ne-
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maakt bekend:
„In het Oosten worden
de operaties met succes
voortgezet.
Gevechtsvliegtuigen bombar
deerden in den nacht van 2 op 3
October militaire installaties in
Moskou, alsmede een belang
rijk bewapeningsbedrgf ten Zuid
oosten van C h a r k o f, waarvan
de goede uitwerking werd waar
genomen.
Een vry sterke formatie ge
vechtsvliegers viel in den afgeloo-
pen nacht opnieuw het Britsche
scheepsbouwcentrum Newcast
le met vernietigende uitwerking
aan.
Andere luchtaanvallen waren
gericht op voor den oorlog be
langrijke inrichtingen aan de
Britsche Oost- en Zuid
oostkust, alsmede op verschei
dene vliegvelden.
In het Kanaalgebied scho
ten jagers gisteren negen en een
heden van de marine drie Britsche
vliegtuigen neer.
In Noord-Afrika bombar
deerden Duitsche duikbommenwer
pers op 1 October de havenwerken
van Mersa Matroeh en To-
broek.
De vgand heeft overdag noch
des nachts militaire acties boven
het Duitsche gebied ondernomen."
WANT DUITSCHLAND WINT OP
ALLE FRONTEN VOOB EUROPA"
derlanders, Denen, Noren, ja zelfs Frah-
schen hebben zich geschaard in dit
groote front.
Volgens de Engelsche lezing hebben
wg in het Oosten sedert drie maanden
de eene nederlaag na de andere geleden,
maar wg staan ten Oosten van Smo
lensk, wg staan voor Leningrad en wy
staan aan de Zwarte Zee. Wg staan vöor
de Krim en het zgn niet de Russen, die
aan den Rgn staan.
Het aantal gevangenen is thans ge
stegen tot rond 2 y2 millioen Russen.
Het aantal buitgemaakte of vernietigde
maar bij ons aanwezige stukken geschut
bedraagt reeds thans 22.000. Het aan
tal vernielde of buitgemaakte, dus in
onze handen zgnde tanks bedraagt reeds
thans ruim 18.000, het aantal vernietig
de, verwoeste en neergeschoten vliegtui
gen ruim 14.500.
Wat onze soldaten aan moed en dap
perheid voortdurend volbrengen en aan
onmetelgke inspanning, kan men zich
niet voorstellen. Zij zijn allen gelgk. Bo
ven alles echter staat met zgn presta
tie nog de Duitsche infanterist.
En wat achter het front gepresteerd
wordt, is even geweldig. Ruim 25000
kilometer Russische spoorlijnen zgn weer
in bedrijf. Ruim 15000 kilometer Rus
sische spoorlgnen zijn weer op Duitsche
spoorbreedte gebracht en achter dit
front wordt reeds 't nieuwe bestuur op
gebouwd.
De Führer verbond hieraan een dank
betuiging aan het vaderland. In dit ver
band merkte hy op: Ik weet, dat er
thans geen tegenstander meer is, dien
wg niet met voorradige hoeveelheden
munitie op de knieën zouden kunnen
brengen.
Wanneer deze oorlog eens geëindigd
zal zgn, dan heeft de Duitsche soldaat
hem gewonnen, die in zijn massa werke
lijk de massa van ons volk vertegen
woordigt en hij is gewonnen door het
Duitsche vaderland met de millioenen
arbeidende menschen. Wanneer deze
oorlog geëindigd zal zijn zal ik daaruit
terugkeeren als een nog veel fanatieker
nationaal-socialist dan ik vroeger was.
Ik kom uit dezen oorlog eens terug, weer
niet mijn oude partijprogram, welks ver
wezenlijking mij nog belangrijker is en
schijnt te zijn dan wellicht op den eersten
dag.
ENGELSCH-BOLSJEWISTISCHE
STAPPEN IN AFGANISTAN.
(D. N. B.). Naar de Engelsche nieuws
dienst meldt, hebben de regeeringen van
Engeland en de Sowjet-Unie bg die van
Afganistan stappen ondernomen wegens
den z.g. „verderfelgken invloed" van de
in Afganistan wonende Duitschers.
COLETTE BEGENADIGD.
(D. N. B.). Colette, de dader van den
aanslag van Laval en Déat, heeft heden
van maarschalk Pétain gratie gekregen.
Hg was ter dood veroordeeld.
ZATERDAG 4 OCT. 1941.
Want deze God ia onze God eeuwlgiyk
en altoos; Hy zal ons geleiden tot den
dood toe.
Pb. 48 15.
Zon
op onder
7.45 19.12
5 Oct. Volle maan.
13 Oct. Laatste kwartier.
Maan
op onder
19.02 6.34
ZONDAG 5 OCT. 1941.
O God! wy gedenken uwer weldadig
heid, in het midden uws tempels.
Ps. 48 10.
Zon Maan
op onder op onder
7.46 19.10 19.26 7.39
Vandaag Volle maan.
13 Oct. Laatste kwartier.
Op de groote betooging van de N. S.
Frauenschaft in het Concertgebouw te
Amsterdam heeft de Rijkscommissaris,
Rgksminister Dr Seyss-Inquart, gespro
ken, na de rede van de Reichsfrauen-
führerin, mevr. Gertrud Scholtz-Klink.
Hg gaf uitdrukking aan zgn voldoe
ning, dat Nederlandsche en Duitsche
vrouwen bgeen waren gekomen in een
vergadering, als een bewijs, dat in dit
land menschen zgn, die zich volkomen
bewust zgn, waarom het gaat.
Deze Duitsche vrouwen, die thans
wederom aan de zg.de van de Duitsche
mannen haar lot dragen, zgn dezelfde,
die reeds eens haar vaders of broers en
toekomstige echtgenooten uit hebben
zien trekken in een worsteling van vier
jaren en die den tgd hebben doorleefd,
waarin de veldslagen in het Westen en
het Oosten, werden gestreden. Vrouwen,
die het ineenstorten van het Ryk hebben
meegemaakt en niet hebben gewanhoopt,
doch toen, te zamen met de mannen, die
eveneens uit deze moeiiykheden omhoog
zgn gekomen, begonnen zgn het leven
van het Ryk nieuw op te bouwen.
De Duitsche vrouw heeft de jaren,
waarin de Führer riep, en de verrijzenis
van het Rgk meegemaakt en is niet jui
chend, doch met ernstige vastberaden
heid in den oorlog getreden, welken
thans haar broeders, echtgenooten en zo
nen strgden tot het beslissend einde.
Zg staat recht, met een houding, wel
ke den man het gelukkige gevoel geeft
een lotgenoote en kameraad te hebben,
die men noodig heeft om het lot vorm
te geven. Dit wil niet zeggen, dat men
kan beweren, dat de Duitsche vrouw
hard is, zeker niet, wanneer men onder
hardheid verstaat de uiting van het ge
voel en den uiteriyken levensvorm. Har
de dingen geschieden en zgn noodzake»
iyk. Dat is geen karaktereigenschap,
doch dat is slechts het voltrekken van
het lot.
Wanneer ik hier spreek van hardheid,
aldus ging de Rgkscommissaris verder,
welke wy ook hier dikwgls moeten toe
passen, dan moet men hieronder niet
verstaan de uiterlijke handelingen, wy
moeten hard zyn tegen ons zelf, aange
zien wy de verantwoording dragen, op
dat wy de groote taak kunnen vervul
len, welke ons is opgedragen.
Gy vrouwen evenwel, kent deze hard
heid niet, en by u is bet de uiterlijke
houding en de waardigheid, waarmede
gy steeds weer uw lot draagt.
Ik spreek thans heel openhartig, want
het zou volkomen onoprecht zijn, wan
neer ik zou beloven, dat de komende
winter bijzonder aangenaam of beter zou
zgn, dan wat wejtot nu toe hebben ge
had. Daarvoor zorgt de vijand, omdat
hg ons militair niet kan overwinnen.
Nog steeds tracht hg ons door econo-
sche vernietiging ook moreel te treffen
en daardoor militair te overwinnen. Wij
weten echter beter en deze poging kan
thans reeds mislukt genoemd worden.
Wel kunnleni we zegg>en( datl in der» ko
menden! winter1 niemand van honger of
koude zal omkomen.
In het algemeen kunnen we, dat kan
nu reeds worden gezegd, het levenspeil
van thans handhaven tot het oogenblik,
waarop we weer zullen kunnen putten
uit de groote reserves.
Alles, wat onze mijnwerkers in Lim
burg sedert September van dit jaar aan
steenkool hebben gewonnen, kan ter be
schikking worden gesteld van de Ne
derlandsche verzorging en we kun
nen dus zeggen, dat wg, in dit gebied, er
doorheen zullen kunnen komen, doch
even duidelgk is, en dat zeg ik openhar
tig, dat we dezen zwaren tgd door zullen
moeten maken, een tgd, waarin niet
1 I
