Christelijk Dagblad voor Zeeland
EERSTE BLAD
„V=VIKTORIA,
i Aan onze lezers.
Landbouwonderwijs
van groote beteekenis.
Binnenland
DAGKALENDER.
V R IJ L> A G 3 O C T. 1941
5 6e JAARGANG - No. .3
Bureaux Lange VorsJsJraaJ 70, Goes
Posfrekenlng 44465 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburgs
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Gislstraal 34 en Noordweg 155
Directeur-Hoofdredacteur»
A. DE LANGE te Goes
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
@066 en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 021
Losse nummers 6 cent
in tegenstelling met eenige
loopende geruchten kunnen j
wij aan onze lezers mede- j
deelen, dat er geen sprake j
j Is van het staken van de uit- i
gave van ons blad. j
Weer hevige Duitsche luchtaanvallen - Moscou
en Leningrad opnieuw gebombardeerd - Con
ferentie te Moscou geëindigd.
DUITSCHLAND
STRIJDT VOOR
EUROPA.
GELDIGE BONNEN VOOR
VOEDINGSMIDDELEN.
Handelsverkeer Ned.-Indië
en Japan stopgezet.
Geiyk uw naam is, 0 God! alzoo is
uw roem tot aan de einden der aarde;
uw rechterhand is vol van gerechtig
heid.
Betooging van de N.S.
Frauenschaft te Amsterdam.
Pontitieberichien 33 cent per regel
Overige advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine advertentiën f0.55 bij vooruitbetaling
Advertentiên onder letter of motto 10 ct. extra
Bij contraet belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Wij behoeven aan onze lezers waar-
ïyk niet te vertellen, welk een uitermate
belangrijke positie onze landbouw in de
samenleving bekleedt en hoeveel er voor
de toekomst aan. gelegen is, dat hy
zich nog verder kan ontwikkelen. De
hoogste belangen van ons volk staan
hier op het spel.
Gelukkig, dat dit nu eindeiyk ook
wordt ingezien in kringen, waar men
vroeger boer en tuinder niet veel ach
ting toedroeg.
Ons blad heeft als agrarisch blad, als
orgaan voor het Zeeuwsche platteland
reeds vele jaren tegen dat negeeren,
ja tegen dat saboteeren van de land
bouwbelangen in bovenbedoelde kringen
geprotesteerd.
Erkend moet echter worden, dat er
ook onder onze landbouwers waren, die
hun tyd niet verstonden. Onze land- en
tuinbouwscholen zyn jarenlang veel te
dun bezet geweest. Sommigen zagen de
beteekenis van goed landbouwonderwys
maar niet in.
Daarin begint dan nu verbetering te
komen.
Allerwege biykt, dat de aangifte van
nieuwe leerlingen voor de diverse land
en tuinbouwscholen groot is. In vele
gevallen moet zelfs een parallelklas wor
den aangelegd.
Zelfs worden enkele nieuwe scholen
gesticht.
De meeste belangstelling voor het
landbouwonderwijs bestaat in de provin-
cies, Noord-Brabant, Gelderland, Over-
ysel en Friesland. Deze provincies tel
len resp. 312, 237, 227 en 200 scholen
en cursussen.
Voor het tuinbouwonderwys bestaat
uiteraard de meeste belangstelling in
de provincies Zuid-Holland, Limburg
en Noord-Holland. Van de 457 over het
geheele land verspreidde tuinbouwscho
len en -cursussen tellen deze provincies
er resp. 101, 78 en 72.
Relatief de grootste belangstelling
voor het land- en tuinbouwonderwijs be
staat in de provincies Limburg, Noord-
Brabant en Overijsel. Zeeland, Zuid-
Holland, Drente en Groningen blijven
beneden het landeiyk gemiddelde.
Kan hierin voor onze provincie geen
verbetering komen?
Ook de vereenigingen van oud-leerlin
gen van land- en tuinbouwscholen heb
ben op dit gebied een taak. Sommige
dezer afdeelingen zijn actief in het or-
ganiseeren van cursussen, aanleggen
van proefvelden, uitschrijven van excur
sies enz., maar van andere kan dit wel
licht niet gezegd worden.
Met genoegen namen wij kennis van
het voornemen van den Bond van Chr.
Jonge Boeren en Tuinders om een schrif
telijken cursus in boekhouden en(of)
practisehe wetskennis voor den boer te
organiseeren.
Het is zeker gewenscht, dat onze
boeren van boekhouding en wetskennis
op de hoogte zijn. Anders benadeelen
zy zich zelf.
Onze tyd vraagt boeren en tuinders,
die theoretisch en practisch „bij" zijn.
Daarom, aangepakt
IN MEMORIAM
MEVR, 1. M. WESTERBRINK-WIRTZ.
Het Oct.-no. van „De Christenvrouw",
het orgaan van den Ned. Chr. Vrouwen
bond, is grootendeels gewijd aan de na
gedachtenis van het overleden hoofdbe
stuurslid en presidente van het Gewest
Zuid-Holland, de schrijfster Mevr. J. M.
Westerbrink-Wirtz. In het no, dat een
welgeiykend portret van de overledene
bevat, komen bydragen voor van de hand
van Mevr. A. Knoppers-Valkenier te Am
sterdam, presidenteJkvr. C. W. I. Wtte-
waall van Stoetwegen, secretaresse van
den bondMevr. M. G. Bakhoven-Mi-
ehels (Joh. Breevoort)P. J. Risseeuw
en J. G. H. v. d. Mey.
Het opperbevel van de Duit
sche weermacht maakt bekend:
Aan het Oostfront verloo-
pen de operaties volgens de plan
nen.
Italiaansche troepen hebben by
de door hen van 29 tot 30 Sep
tember by den D n j e p r uitge
voerde omsingeling en vernieti
ging van Sowjet-strydkrachten
meer dan 8000 gevangenen ge
maakt en den vj'and zware bloe
dige verliezen toegebracht.
Gevechtsvliegtuigen bombar
deerden ook in den afgeloopen
nacht militaire installaties in
Moskou en Leningrad.
In den strijd tegen Groot-Brit-
tannië boorden gevechtsvliegtui
gen in een haven der F a e r -0 e r
gisteren een koopvaardyschip van
,2000 b.r.t. in den grond. Twee
groote handelsschepen werden in
den afgeloopen nacht voor de
Britsche Oostkust door
bommen zwaar beschadigd. Ande
re krachtige luchtaanvallen waren
gericht op voor den oorlog be
langrijke installaties aan de En-
gelsche Oost- en Zuid
kust, alsmede tegen talryke
vliegvelden.
Patrouillebooten vielen in het
Kanaal Britsche motottorpedo-
booten aan, die in den nacht een
Duitsch convooi naderden. Door,
artillerievuur werd een Britsche
motortorpedoboot tot zinken ge
bracht en een andere zwaar be
schadigd.
Britsche bommenwerpers wier
pen in den afgeloopen nacht wil
lekeurig eenige brisant- en brand
bommen op verschillende 'plaatsen
in Zuidwest-Duitschland.
Er ontstond slechts geringe
schade.
In een succesrijken strijd tegen
de Britsche ravitailleeringsscheep-
vaart brachten marine en lucht
macht in de maand September
683.400 brt. vijandelijke handels-
scheepsruimte tot zinken, waar
van duikbooten alleen 452.000 brt.
WANT DUITSCHLAND WINT OP
ALLE FRONTEN VOOR EUROPA"
MOSCOU OPNIEUW
GEBOMBARDEERD.
(D. N. B.) Zware Duitsche artillerie
beschoot den 30sten September en lsten
October met goede resultaten belangrijke
industrieele ondernemingen te Lenin
grad. Een byzonder doel vormden de Ki-
roffabrieken te Leningrad. Deze behoo-
ren tot de belangrijkste bewapeningsbe-
drijven der Sowjet-Unie.
Moscou is ook in den nacht van 2 Oc
tober door Duitsche gevechtsvliegtuigen
aangevallen. In voor den oorlog belang
rijke doelen in het centrum der stad wer
den verscheidene branden waargenomen.
Bolsjewistische aanvallen by Lenin
grad werden door de Duitsche troepen
met zware verliezen voor den vyand af
geslagen.
DUITSCHERS BEDREIGEN CHAR-
KOV EN DONETZGEBIED.
(Un. Press). In de bevoegde kringen
maakt men bekend, dat de Duitsche
strijdkrachten ongeveer 10 km ten Zui
den van Perekop op de naar de Krim
leidende landengte zjn opgerukt.
Tegelijkertijd geven deze kringen toe,
dat de Duitschers na de bezetting van
Poitawa thans ook Charkov ert het Do-
netzbekkeril bedreigen.
De opeenvolgende aanvallen van het
Duitsche luchtwapen hebben de laatste
dagen, overeenkomstig de sterkte van
de in den strjd geworpen strijdkrachten,
een buitengewoon effect gehad. De ver
liezen der Bolsjewisten aan menschen en
materiaal waren zeer zwaar.
CONFERENTIE TE MOSCOU
GE-EINDIGD
(D. N. B.). Reuter meldt uit Moscou.
dat de Engelsch-Amerikaansch-Sowjet-
Russische conferentie is geëindigd.
In een gemeenschappeiyk door lord
Beaverbrook en Harriman gepubliceer
de verklaring wordt gezegd, dat de Sow
jet-Unie nagenoeg alles zal ontvangen,
wat zy heeft gevraagd.
In haar commentaar op de conferentie
te Moscou schrijft de „Diplo" o.a.: Het
is opvallend, dat Molotof slechts van
leveringen der Angelsaksers aan de Sow-
jets sprak, terwyi Harriman als voor
waarde voor deze transacties den nadruk
legde op de exploitatie der Sowjet-Rus-
sische grondstoffenbronnen door Ameri
kanen en Engelschen. De Diplo conclu
deert daaruit, dat de hulp aan de Sow-
jets niet voor niets wordt gegeven en
neemt aan, dat Engeland en de Ver. Sta
ten zich voor de inlossing van him be
loften aan Moscou tyd zullen gunnen. De
opvallende nadruk, die op de transport-
moeitjkheden voor oorlogsmateriaal naar
de Sowjet-Unie wordt gelegd, wyst hier
op.
ONLUSTEN IN NOORD-I RAN
EN TRANSKAUKA8ÏE.
(D. N. B.). Het blad „Sera" publiceert
een bericht uit Ankara, volgens hetwelk
op grond van inlichtingen, uit welinge
lichte diplomatieke bron in Transkauka-
sië en in Noord-Iran ernstige onlusten
zyn uitgebroken.
Hierdoor is ook de in de afgeloopen
dagen waargenomen verplaatsing van
sterke Britsche troepen van Bagdad
naar de Lraansche grenzen te verklaren.
De haard der onlusten, die hier en
daar het karakter van opstanden hebben
aangenomen, bevindt zich in Kirowobad,
Eriwan, Leninakan en Nachitsjewan.
Ook in Tebris en Tiflis zyn onlusten uit
gebroken.
Het heeft den schyn, dat de opstand in
Georgië een zeer grooten omvang heeft
aangenomen.
HAVEN VAN DOVER AAN
GEVALLEN.
(D.N.B.) In den nacht van 1 op 2
October hebben Duitsche gevechtsvlieg
tuigen de haven van Dover met succes
aangevallen. Er ontstond in de havenin
stallaties een aantal ontploffingen en
branden.
Duitsche patrouillevaartuigen hebben
op 1 October Britscis© motortorpedoboo-
ten aangevallen, die onder bescherming
van de duisternis een Duitsch konvooi
trachtten te naderen. De Engelsehen
werden ontvangen door welgericht vuur
van de Duitsche schepen. Een Britsche
motortorpedoboot vloog, na een voltref
fer, in de lucht en zonk. Een tweede
Britsche motortorpedoboot werd zwaar
beschadigd. Na dit succesvolle gevecht
zette het Duitsche konvooi zijn tocht
voort en bereikte veilig zijn bestem
mingshaven.
PAUL COLETTE TER DOOD
VEROORDEELD.
Het D.N.B. meldt uit Parijs, dat
Paul Colette, die den aanslag heeft ge
pleegd op Laval en Déat te Parijs door
het bijzondere gerechtshof ter dood is
veroordeeld.
Naar verluidt heeft Colette tot maar
schalk Pétain een verzoek om gratie
gericht.
NIEUWE BURGEMEESTERS.
Het Rijkscommissariaat maakt bekend:
De commissaris-generaal voor bestuur
en justitie heeft op grond van art. 3
van de verordening no. 108/40 (vierde
verordening over byzondere bestuurs
rechtelijke maatregelen), alsmede op
grond van art. 4 alinea 7 der verorde
ning no. 3/40 over de uitoefening der Re-
geeringsbevoegdheden in Nederland tot
burgemeesters benoemd:
Den ambtenaar van den burgeriyken
stand te Valkenburg en vroegeren bur
gemeester te Schin op Geul, den heer J.
H. Ruypers, tot burgemeester van
Roosteren, Grevenbicht en
Obbricht-Papenhoven;
Mr C. A. F. Kalhorn, advocaat te Velp
tot burgemeester van R h e d e n; den
heer P. C. van Dierendonck, gepension-
neerd kapitein te Bloemendaal, tot bur
gemeester van E d e en den heer A. Th.
A. Paro, gemeente-ambtenaar te Eind
hoven, tot burgemeester van C u y k.
De nieuw benoemde burgemeester der
gemeente Ede, de heer van Dierendonck,
werd te Vlissingen geboren en stu
deerde aan de K. M. A. te Breda en la
ter aan de Hoogere krijgsschool. Hij
heeft een 25-jarige officiersloopbaan
achter den rug.
De heer- Van Dierendonck is lid van
i de N.S.B.
5 Oct tot en met U Oct 1941.
38-4 brood 4 rants, brood of gebak.
38 brood rants, brood of gebak.
38 vleesch rants, vleesch o! vl.-
waren.
38 vl.waren 1 rants, vleesch of vk-
waren.
38 melk I 1% Liter melk.
38-A aardap. 1% kg. aardappelen.
5 Oct tot en met 1 Nov. 1941.
121 algem. 1 kg. suiker.
122 algem, 250 gr. kofflesurrogaai
123 algem. 500 gr. Jam o! stroop.
124, 125, 126,
127 algem, 1 rants, bloem, brood of
gebak.
D en E rijst 250 gr. rijst.
128 algem. 250 gr. havermout
129 algem. 250 gr. gort
130 algem. 100 gr. vermicelli of maï
zena.
131, 132, 133,
134 algem. 100 gssexo baaa.
25 Sept tat m met &3 Oot 1941.
36-37 boter 250 gr, boten
36-37 vet 250 gn boter met reductie.
Do volgende bonnen zijn na Zaterdag
4 October niet meer geldig.
37 brood, vleesch, vleeschwaren, melk L
38 reserve.
34 tot en met 37 bloem en kaas.
C havermout en rijst.
114 tot en met 119 algemeen.
De secretaris-generaal van het Depar
tement van Landbouw en Visscherij
maakt In aansluiting op het bonaanwij-
zingsbericht voor de week van 5 tot en.
met 11 October 1941 het volgende be
kend:
Aardappelen,
Voor aardappelen ïs aangewezen bon
38 A van de nieuw uitgereikte aardap-
pelkaarten, welke recht geeft op het koo-
pen van 1% kg. Aangezien volwassenen
twee kaarten ontvingen, blijft het weke
lijks beschikbare rantsoen voor deze per
sonen 3i/2 kg. Kinderen van een leeftijd
tot en met 3 jaar, kregen één kaart, zoo
dat deze thans wekelijks 3% kg. krij
gen, in plaats van voorheen 3% kg. per
twee weken, terwijl het rantsoen van
personen van 14 tot en met 20 jaar nu
van sy2 kg. op 5)4 kg. per week is ge
bracht.
Bloem, brood, gebak.
Voor het koopen van tarwebloem zijn
de bonnen 124 tot en met 127 van de
„bonkaart algemeen" aangewezen, welke
elk op 70 gram (één rantsoen) bloem of
100 gram brood, dan wel op één rantsoen
gebak recht geven. Deze wijziging brengt
geen verandering der rantsoenen te
weeg, daar voorheen van elk nummer
twee bonnen bestonden, welke dus op de
helft van de op de nieuwe bonnen ver
krijgbare hoeveelheid recht geven. Daar
de kleine bonnen van de broodkaart
thans recht geven op een half rantsoen
bloem, gebak of brood, beeft men toch
nog de beschikking over een voldoende
aantal bonnen voor het koopen van een
half rantsoen tarwebloem, brood of
gebak.
Rijst
Voorts zijn van de papkaart voor kin
deren de bonnen „D rijst" en „E rijst"
aangewezen, welke elk recht geven op
het koopen van 250 gram rijst, rijstemeel,
rijstebloem of kindermeel (dus geen
rijstgries). In verband hiermede is er
geen havermoutbon van deze papkaart
geldig veriklaard. De havermoutbonnen
van de papkaarten dienen bewaard te
worden.
Kaas.
Voor het koopen van kaas zijn even
eens bonnen van de „bonkaart alge
meen" aangewezen.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat de bloembonnen en kaasbonnen, wel
ke nog niet zijn aangewezen, zorgvuldig
dienen te worden bewaard.
Tenslotte is het aantal artikelen, ver
krijgbaar op de bonnen, aangewezen
voor het koopen van gort, voorloopig uit
gebreid met rijstgries en aardappel tapio
ca, van welke artikelen eveneens 250 gr.
per bon beschikbaar is gesteld.
SJANGHAI (Europapress). Naar uit
welingelichte kringen -bekend werd, is
het handelsverkeer tusschen Japan en
Nederlandsch-Indië thans volkomen on
derbroken. De schepen der Nederiandsch
Indische scheepvaartmaatschappyen zul-
lens voorshands geen Japansche havens
aandoen, terwyi omgekeerd geen Japan
sche handelsschepen meer goederen naar
Nederlandsch-Indië zullen
brengen.
In tot oordeelen bevoegde kringen 1
VRIJDAG 8 OCTOBER 1941.
tPs. 48 s 11.
Zon Maan
op onder op onder
7.43 19.14 18.37 5.28
5 Oct. Volle maan.
13 Oct. Laatste kwartïer.
REDE VAN DEN RIJKS
COMMISSARIS.
Ter gelegenheid van de opening van
de tentoonstelling van de N. S. Frauen
schaft te Amsterdam is in het Concert
gebouw aldaar gistermiddag een groote
byeenkomat gehouden van Duitsche en
Nederlandsche vrouwen, waarop Rijks
commissaris rijksminister Seyss-Inquart
een rede heeft gehouden. De Reichfrau-
enfiihrerin mevrouw Gertrud Scholtz
Klink, heeft ook op deze byeenkomat een
rede uitgesproken.
Verscheidene speciale treinen waren
ingelegd, die de bezoeksters naar de
hoofdstad brachten.
De belangstelling was zoo groot, dat
men lang niet aan alle aanvragen om
aanwezig te mogen zgn had kunnen vol
doen.
Nadat het koor van de jeugdgroep der
N. S. Frauenschaft zich had laten hoo-
ren, betrad Oberdienstleiter Schmidt het
spreekgestoelte, om den Rykscommissa-
ris, mevr. Scholtz—Klink en de andere
gasten welkom te heeten.
Mevr. de la Fontaine, leidster van de
N.S. Frauenschaft hier te lande, gaf een
overzicht van hetgeen deze organisatie
hier tot nu toe tot stmad heeft gebracht.
De Reichafrauenführerin schilderde
daarna in een breedvoerig betoog de be
teekenis van de wouw voor den hechten
bouw van staat en volk, waarbij zij voor
al liet uitkomen, dat ook de eenvoudigste
vrouw haar aandeel daadwerkelijk moet
nemen ia. het uitdragen van de ideologie.
De Rijkscommissaris - dankte mevr.
Scholtz—Klink voor haar bezielende
woorden en sprak woorden van waar
deering over de Duitsche vrouwen. De
wil tot samenwerking is er tusschen Ne
derlanders en Duitschers en zal zich ook
meer en meer gaan uiten in den arbeid
van de Duitsche en Nederlandsche vrou
wen, die dichter tot elkander moeten ko
men.
acht men dit besluit van Nederlandsch-
Indische zijde een gevolg van den druk,
welke besprekingen ten opzichte van het
A-B-C-D-blok op Nederlandsch-Indië
heeft geoefend. Vooral van Amerikaan-
sche zyde schy'nt sterk de nadruk gelegd
te zyn op den wenschwan die zyde de
blokkade tegen Japan ook tot N e d e r-
landsch-Indiëuitte breiden.
VERKOOP VAN AAL EN PALING
NIET PER BOSJE.
Naar de gemachtigde voor de prijzen
mededeelt, komt het in den laatsten tijd
herhaaldeiyk voor, dat vischwinkeliers
en vischventers aal en paling per bosje
verkoopen of ten verkoop aanbieden.
Er moet op gewezen worden, dat een
dergelijke handelwijze is verboden.
Slechts verkoop per gewichtseenheid is
toegestaan.
Bovendien mag aal en paling niet an
ders dan gesorteerd worden verkocht,
terwyi de prijzen van de betreffende
soorten steeds op een duidelijk zichtbare
plaats moeten zijn kenbaar gemaakt.
Op de naleving van deze voorschriften
zal door de opsporingsambtenaren nauw
keurig toezicht worden gehouden. Bj
niet-inachtneming stelt men zich aan
zware straffen bloot.
DISTRIBUTIE GESMOLTEN
RUNDVET.
De secretaris-generaal van het Depar
tement van Landbouw en Visscherij deelt
het volgende mede:
Hoewel destyds duideiyk is medege
deeld, dat houders van vetkaarten, die
op bon „39" van deze kaarten gesmol
ten rundvet wilden betrekken, deze bon
nen bj' hun slager dienden in te leveren,
is gebleken, dat velen deze bonnen bjj
hun winkelier in vleeschwaren of krui
denier ingeleverd hebben. Dit is te eenen
male onjuist, daar deze laatste catego
rieën van personen in geen geval voor
toewq zingen voor rundvet in aanmer
king komen.
Derhalve wordt er nogmaals nadruk-
keiyk op gewezen, dat nu de met „39"
genummere bonnen van de vetkaarten
uitsluitend by den slager dienen te wor
den ingeleverd.
