Christelijk Dagblad voor Zeeland
„V=VIKTORIA,
„ONS VADERLAND".
Binnenland
DAGKALENDER.
Uit de Provincie
Bureaux Lange Vorsistreat 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburgs
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Giststraet 34 en Noordweg 155
Directeur-Hoofd redaeteuri
A. DE LANGI te Goes
Abonnementsprijs 273 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
(Soes en plaatsen waar een agent is
aangesteld 021
Losse nummers 6 oen!
De krijgsbuit bij Kief - Ongeveer 30 Sowjet-
divisies vernietigd - Verscheidene Sowjet-
schepen getroffen - Schepen in de haven
van Gibraltar tot zinken gebracht.
DUITSCHLAND
STRIJDT VOOR
EUROPA.
GELDIGE BONNEN VOOR
VOEDINGSMIDDELEN.
DINSDAG 23 SEPTmi
55e JAARGANG No, 123
Fsmiiieberichrer &3 cent per raget
Overige edverfen'iën -30 ce?rt oer 'enei
Ingezonden mededeetingen 60 cent oer 'eqe!
Kleine odvertentiën f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto 10 et. extra
Bij contract belangrijke korting
N.V., Goei.
In de bekende Spiegel-serie (Uitg. N.V.
Gebr. Zomer en Keuning's Uitgevers-
My. te Wageningen) verscheen een met
fjjnen smaak verzorgd boek van den be
kenden journalist D. Hans. De schrij
ver gaf het den titel „Ons Vaderland".
Hy bedoelde, biykens zyn „Woord voor
af" niet een geschiedenisboek te schry-
ven. Die zijn er al genoeg. Maar om een
vogelvlucht-blik te werpen op veel, dat
ons volk heeft bereikt, op de krachten,
die het dragen en bezielen, op wat het is
en wat het waard is.
De liefde voor het vaderland bezin
gend op een wijze, waarin men weer
Hans' meesterschap over de taal en zijn
schoonen stijl kan bewonderen, tracht hij
een opzettelijk algemeen gehouden ana
lyse te geven van wat ons aan Nederland
bindt. Telkens weer komt men daarbij
onder den machtigen indruk van des
schryvers bijkans hartstochtelijke liefde
voor „dat kleine plekje aarde, ergens bij
den mond van een paar groote stroomen
in Europa, voor die paar miljoen men-
schen daar op dat eenvoudige laagland."
Er verschijnen meer boeken en ge
schriften waarin de auteurs uitdrukking
geven aan hun liefde voor het vaderland.
Maar dat van Hans neemt daaronder
wel een vooraanstaande plaats in.
De schrijver laat niet alleen lof hoo-
ren. Op verschillende bladzijden wijst hg
ook op de fouten, die onder ons worden
gevonden. Maar het is een critiek, waar
achter zuivere liefde schuilt, zoodat de
terechtwijzingen door den eeriyken lezer
ernstig zullen worden overwogen.
Wederkeerig hebben ook wij na lezing
wel eenige critiek op het boek, waarvan
wy alleen het volgende, het voornaamste
tevens, willen noemen.
Als men wil schetsen het streven en
begeeren van ons volk, de resultaten, die
het bereikte, de krachten, die het dra
gen en bezielen, wat het is en wat het
waard is, dan moet men wijzen op het
mooie van ons land, op onze zeden en
gewoonten, op onze taal, op het gezins
leven, op onzen godsdienstzin, op scheep
vaart, landbouw, kunst, wetenschap, ver
keerswezen en sport, maar dan mag toch
niet worden vergeten, wat door 't Chris
telijk volksdeel op allerlei levensterrein
onder Gods zegen is tot stand gebracht
hier en in de overzeesche gewesten. Wy
noemen allerlei arbeid der kerken,
den strijd voor en de ontwikkeling van
het Christelgk onderwys, het werk der
Christelijke barmhartigheid en dat op
maatschappelijk gebied, enz.
Dit neemt niet weg, dat wij schrijver
en uitgever buitengewoon erkentelijk
zy'n voor dit sublieme werk. Wij willen
ook niet vergeten, de keurig verzorgde
illustraties te vermelden.
Na lezing van dit boek een volks
boek in den goeden zin van het woord
zal men ongetwijfeld met den schrijver
dankbaar jegens God zijn, dat wij in d i t
land mogen wonen en tot dit volk be-
hooren.
Holland aldus Hans is óveral,
waar het eigene, het schoone, het flinke
van ons volk zich vertoont.
Die gigantische sluizen, gebouwd by
IJmuiden, dat is Holland, maar dat klei
ne, fyne vaasje van ongerept glas, klaar
gemaakt in de fabrieken van Leerdam,
dat is Holland óók.
Holland is de onderzeeër, die tiendui
zenden myien ver als het ware over den
bodem der wereldoceanen zich naar In-
dië spoedt, maar in die mooie, slanke,
sterke zeilboot, die op de Olympische
Spelen den eere-palm voor ons weg
draagt, daarin is Holland ook.
In het ontzaglijke Zuiderzee-werk, in
den arbeid aan den Maastunnel, in het
bouwen van al die prachtige bruggen
over onze groote rivieren, daarin is Hol
land, maar ook in dat kleine, fijne sub
tiele werk van gloeilampjes, dat daar in
Philips-stad gebeurt.
Die trotsche, sterke, moderne gebou
wen, door onze knapste architecten ge
zet en die kathedralen in verschillende
steden, waar de adem der eeuwen om
heen ruischt, dat is Holland, maar ziet
ge dat kleine, spitse kerktorentje ginds
boven de boomen uitkomen? Het kerk
je staat, droomend, op een dorpspleintje
vol serene rust. Het is Holland evenzeer.
Op de kansel ligt de oude Bijbel, groot
en zwaar, een prachtige plooi in zijn
bladeren en, hóór, de dorpsklok roept de
getrouwen op naar den eeredienst en zij
komen, zij scharen zich om denzelfden
Bijbel die hun vaderen al was tot stut
en steun. Dat is Holland.
Als we, in den vreemde toevend, plot
seling ergens onze taal hooren spreken,
dan springt het in ons op. Dat is Hol
land. En hoe de natuur ergens anders
ons ook heeft geïmponeerd, we verlangen
toch weer terug en zijn toch weer blij in
ons kleine, eenvoudige landje te komen,
met zijn verre hemelen, zijn parelmoere
luchten, zijn trouwe menschen.
Als de ziele luistert en al het levende
een taal zingt, dan klinkt er uit alles,
wat het vaderland voor ons is een on-
sterfeiy'ke levensmelodie."
En als wy ons vaderland oprecht lief
hebben, dan zullen wy nu niet inslapen,
maar allen, zooals de waarnemend
commissaris onzer provincie het onlangs
in een byeenkomst zei, schouder aan
schouder gaan staan, om deze moeiiyke
tyden te doorworstelen.
ENGELSCHE LUCHTAANVALLEN
OP ONS LAND.
In het afgeloopen weekeinde zyn
slechts enkele Engelsche vliegtuigen
boven ons gebied geweest. Het kleine
getal neergeworpen brisant- en brand
bommen richtte uitsluitend eenige onbe
duidende terreinschade aan. Een koe
werd gedood.
meld, dat de bp Leningrad ingesloten
Sowjets Zaterdag den geheelen dag ge
tracht hebben op eenige punten door de
omsingeling der Duitsche troepen heen
te breken. Deze pogingen werden ver-
pdeld met zware verliezen voor de Sow
jets.
Bp het afslaan van tegenaanvallen,
waarby de Sowjets talryde vechtwagens
in den strijd wierpen, vernielde een Duit1
Bche divisie 302 Sowjetvechtwagens. De
Sowjets leden zware, bloedige varliezen.
ONGELOOFLIJKE VERWOES
TINGEN TE KIEF.
(D. N. B.). Da Duitsche troepen trof
fen, toen zij de stad Kief binnendrongen,
ongelooflijke verwoestingen aan, die de
Bolsjewisten vóór hun vlucht hadden
aangericht. Zonder rekening te houden
met de bevolking van de stad en het om
liggende land werden alle vitale voorra
den weggevoerd of verbrand, water- en
electriciteitswerken verwoest of buiten
bedrijf gesteld. Overal steken brokstuk
ken van opgeblazen spoorlijnen en brug
gen in de lucht, zoodat de bevolking zich
niet meer van levensbehoeften kan voor
zien.
De Duitsche soldaten, vooral de pio
niers, hebben het gebied en de wegen,
die voor den opmarsch en de ravitaillee
ring noodig zijn, van landmijnen en an
dere obstakels gezuiverd, zoodat de ver
zorging der troepen gewaarborgd is. De
Bolsjewisten hebben echter door hun
vernielzucht het leven van tienduizenden
op de wreedste wijze in gevaar gebracht.
DE BALTJSGHE EILANDEN.
De eilanden, welke in de Duitsche
berichten worden genoemd, zijn gelegen
aan den ingang van de Golf van Riga.
Het eiland Oesel is het grootste van
deze eilanden: het meet ongeveer 2925
km2 en telt circa 60.000 inwoners. De
bevolking houdt zich vnl. bezig met
landbouw, veeteelt en visscherij.
De eenige stad op Oesel is Arensburg.
De dam van het vasteland van Estland
over het eiland Moon naar het eiland
Oesel heeft een lengte van 3 km.
ENGELSCH PESSIMISME.
Inzake de mededeeling der Sowjets,
dat Kiew ontruimd is, zegt de Britsche
berichtendienst: „De toestand der Sow
jets is thans veel erger dan 14 dagen
geleden".
Het Engelsche blad Sunday Times
schrijft volgens D. N, B. in zijn hoofd
artikel o.a., dat de positie der Sowjets
zeer ernstig is. „Er staan ons nog ang
stige weken te wachten. Wy en Amerika
moeten thans de groote leemten aanvul
len, welke in de Sowjet-productie zyn
ontstaan".
„Een ernstig oogenblik is thans voor
ons aangebroken", zoo besluit het blad,
waarna het de Britsche regeering aan
spoort een „hardnekkige positieve poli
tiek" te voeren.
Het D. N. B. ontleent aan de Man
chester Guardian: „Iedereen zou gaarne
aan de mogelijkheid van een tweede
front te land gelooven, maar voor de
meeste menschen in Engeland staat dit
gelijk met de landing van een Britsch
leger aan de kust van het Europeesche
vasteland. Het is juist, de hulp voor de
Sowjets in allerijl te bewerkstelligen,
maar slechts personen zonder besef van
verantwoordeüjkheid beweren, dat een
nieuw gevechtsterrein moet ontstaan".
AANVAL OP CONVOOI VOOR
DE NEDERLANDSCHE KUST
VERIJDELD,
(D. N. B.). Een vrij groote formatie
Britsche bommenwerpers heeft op 20
September een Duitsch convooi voor de
Nederlandsche kust aangevallen
De Duitsche marines-artillerie legde een
gordijn van vuur rond de schepen en
schoot drie Britsche bommenwerpers
neer.
DUITSCH SOLDAAT TE
PARIJS VERMOORD.
(D. N. B.). Op 16 September is een
laffe moord gepleegd op een Duitschen
soldaat.
Als vergeldingsmaatregel zyn twaalf
communisten, die wegens agressieve
handelingen jegens Duitsche soldaten,
Het opperbevel der Duitsche
weermacht maakt bekend:
Ten Oosten van Kief werd de
vernietiging van de in verschei
dene groepen uiteengeslagen en
in een zeer klein gebied opeen
gedrongen vijandeiyke strijdkrach
ten voortgezet. De bekend gemaak
te getallen betreffende den buit
en het aantal gevangenen zijn nu
reeds belangrijk gestegen. Boven
dien werden den tegenstander bij
het afslaan van zijn wanhopige
doorbraakpogingen zware, bloedi
ge verliezen toegebracht.
Zooals reeds bekend is gemaakt,
werd Arensburg, de hoofdstad
van O S e 1 in een vastberaden
aanval genomen. De zuivering van
het eiland van de nog aanwezige
resten der vijandelijke bezetting
nadert haar einde.
De luchtmacht heeft bij talrijke
aanvallen op Sowjet-schepen bij
zondere successen behaald. Zij
bracht in de Zwarte Zee een
kruiser, twee torpedojagers, een
luchtdoelartillerieschip, alsmede
negen koopvaarders met een ge
zamenlijke tonnage van ongeveer
20.000 brt. tot zinken. Twee an
dere oorlogsschepen en twee groo
te koopvaardijschepen werden in
brand gebombardeerd.
In het zeegebied ten westen van
Kroonstad kreeg het slag
schip „Oktjabrskaja Revoloetsia"
en de zware kruiser „Kirov" ieder
twee voltreffers van bommen; een
andere zware kruiser kreeg vier
voltreffers. Verder werden drie
tropedojagers, een mijnenveger en
een kanonneerboot door voltref
fers beschadigd.
De luchtmacht bracht op 1600
km ten W. van La Rochelle
een tankboot van 6000 brt. tot
zinken en viel des nachts met
goede uitwerking voor den oorlog
belangrijke installaties aan de
Engelsche Zuidkust aan.
In Noord-Afrika werd het
vliegveld Koefra met goed gevolg
gebombardeerd.
Noch overdag noch des nachts
vielen er vijandeiyke gevechtshan
delingen voor boven het Duitsche
Rijksgebied.
WANT DUITSCHLAND WINT OP
ALLE FRONTEN VOOR EUROPA"
DERTIEN KOOPVAARDERS
VERNIELD.
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maakt in een extra-
bericht bekend:
Duikbooten hebben op den At-
lantischen Oceaan twee vyande-
lijke convooien en een alleen va
rend koopvaardyschip aangeval
len. In harden strijd werden der
tien zwaar geladen schepen, waar
onder vier tankschepen, in totaal
metende 82.500 b.r.t., tot zinken
gebracht. Een ander schip werd
door een treffer van een torpedo
beschadigd.
Drie bewakingsvaartuigen ont
trokken zich aan den aanval en
lieten het convooi in den steek.
DERTIG SOWJETDIVISIES
VERNIETIGD.
(D. N. B.). In het omsingelde gebied
tusschen den Dnjepr en de Desna zyn
in de tot dusver geleverde gevechten
ongeveer 30 Sowjet-divisies vernietigd.
SOWJET-AANVALLEN BIJ
LENINGRAD AFGESLAGEN.
Van Duitsche militaire zyde wordt ge-
21 Sept tot en met 27 Sept. 1941.
36-4 brood 4 rants, brood of gebak.
30 brood rants, brood of gebak.
30 vleesch rants, vleesch oi vl-
waren.
30 vLwaren 1 rants, vleesch of vL-
waren.
30 melk I 1% Liter melk.
37 reserve Siy2 kg. aardappelen.
7 Sept tot en met 4 Oct 194L
114 algem.
115 algem.
116 algem
34-35-36-37
bloem
1 kg. suiker.
250 gr. koffiesurrogaat.
500 gr. jam of stroop.
rants, bloem, brood of
gebak.
250 gr. rijst.
250 gr. havermout.
250 gr. havermout
250 gr. gort.
100 gr. vermicelli of maï
zena.
C rijst
C haverm.
117 algem
118 algem
119 algem
34-35-86-37
kaas 100 gtam kaas.
7 Sepfc, tot en, mot 24 Sept. 1941.
34-35 boter 250 gr. boter.
34-35 vet 250 gr. boter met reductie.
De volgende bonnen zijn na Zaterdag
20 September niet meer geldig.
35 brood brood of gebak.
35 vleesch vleesch of vleesch waren.
35 vl.waren vleesch of vleeschwaren.
35 melk I melk I.
36 reserve aardappelen.
33 eieren eieren.
BURGEMEESTERS.
Bg besluit van den secretaris-gene
raal van Binnenlandsche Zaken van 19
September 1941, is C. Slob, op zijn ver
zoek, met ingang van 30 September
1941 als burgemeester van de gemeente
Meerkerk, Leerbroek en Nieuwland eer
vol ontslagen.
HET DUITSCH IN HET ZEVENDE
LEERJAAR.
De Nederlandsche Staatscourant van
gisteren bevat een besluit van den secre
taris-generaal van het departement van
Onderwijs, Wetenschap en Cultuurbe
scherming, met betrekking tot de in
richting van het leerplan van het zeven
de leerjaar van lagere scholen.
Hierin wordt bepaald, dat aan het
leerplan ook het vak Duitsche taal wordt
toegevoegd en dat hieraan drie uren per
week zullen worden besteed. De vak
ken Fransche taal en Engelsche taal
mogen, behoudens goedkeuring door den
secretaris-generaal van het departement
van Opvoeding, Wetenschap en Cultuur
bescherming, in het zevende leerjaar
niet aan het leerplan worden toegevoegd.
De secretaris-generaal bepaalt het leer
boek, dat voor het onderwijs in het
Duitsch zal worden gebruikt.
Aan de bezitters van de akte, bedoeld
in artikel 77, onder a, der wet van 17
Augustus 1878 (Staatsblad nr 127), kan,
indien aan de school geen onderwyzer
in het bezit van de akte tot het geven
van huis- en schoolonderwys in het
Duitsch beschikbaar is, uiteriyk tot 1
September 1943 mede het onderwys in
dit vak worden opgedragen.
Dit besluit treedt in werking op 1 Oc
tober 1941, behalve voor scholen, wel
ker schooljaar of schoolcursus volgens
het op 1 October 1941 geldende leerplan
zes maanden of langer vóór dit tydstip
is aangevangen. Voor deze scholen vindt
de inwerkingtreding plaats met ingang
van het eerstvolgend schooljaar of van
den eerstvolgenden schoolcursus.
daden van sabotage, verspreiding van
comunistische pamfletten en het dragen
va wapenen, waren gearresteerd, dood
geschoten.
De militaire bevelhebber kondigt aan,
dat, indien een nieuwe aanslag wordt ge
pleegd, een aanzienlijk grooter aantal
communisten zal worden doodgeschoten.
ITALIAANSCHE STORMBOOTEN
DRONGEN DE HAVEN VAN
GIBRALTAR BINNEN.
Stormbooten van de Italiaans che ma
rine, welke de reede en de binnenhaven
van de vesting Gibraltar waren binnen
gedrongen, hebben een petroleumtank-
schip van 10.000 brt., een ander tank
schip van 600 brt. en een met munitie
geladen koopvaardyschip van 6000 brt.
tot zinken gebracht en een ander met
oorlogsmateriaal geladen koopvaardy
schip van 12.000 brt. zwaar beschadigd.
Het laatstgenoemde schip werd naar de
rotsen gedreven, waar het omhoog liep
en daarom als verloren kan worden be
schouwd.
DINSDAG 23 CEPT. 1941.
Wat buigt gy u neder, o m(in ziel!
en zyt onrustig in tn|j? hoop op God,
want ik zal Hem nog 'oven voor de ver
lossingen Zijne aaogèsdehtSo
Pb, 42 6.
Zon
op onder
7.26 19.38
Maan
op onder
10.12 20.56
ES1 Sept-. Eerste kwartier.
5 Oct. Volle maan.
BOMMENWERPER IN INDIE
NEERGESTORT.
(D.N.B.) Associated Press meldt uit
Batavia, dat aldaar een in Amerika ge
bouwde zware bommenwerper is neerge
stort. Vier leden van de Nederlandsche
luchtmacht kwamen hierby om het
leven.
VACANTIE VOOR POSTSTATION
HOUDERS.
De persdienst van het N.V.V, schrijft
In Mei j.L heeft de ambtenaarsbond
aan den directeur-generaal der p.t.t,
verzocht ook den ongeveer 2000 station-,
houders by deu p.t.t.-öienst een jaarlijk-
sche vacantie toe te kennen. Thans heeft
de directeur-generaal bepaald, dat aan
de stationhouders een jaarlijksche va
cantie van 6 dagen kan worden toege
kend voor rekening van het bedrijf, zy
kan reeds over het loopende jaar wor
den verleend.
DE NIEUWE BELASTINGEN.
Voor de Nederlandsche broederschap
van accountants heeft de heer J. de Wil
ligen, inspecteur directe belastingen by
het departement van financiën, Zater
dagmiddag te Amsterdam een uiteen
zetting gegeven van de nieuwe belas-
tingbesluiten.
De nieuwe inkomstenbelasting is met
terugwerkende kracht op 1 Januari 1941
in werking getreden. Dit jaar was het
niet mogelijk reeds in het begin van het
jaar een voorloopigen aanslag op te leg
gen. Dit zal nu binnenkort, geschieden,
de desbetreffende aangiftebiljetten zijn
dezer dagen uitgereikt. Als grondslag
van dezen voorloopigen aanslag geldt
het in 1940 genoten inkomen. Bestaat
dit inkomen geheel of gedeeltelijk uit
opbrengst van dienstbetrekking, dan
wordt de voorloopige aanslag vermin
derd met een bedrag, dat ongeveer cor
respondeert met de loonbelasting welke
wordt ingehouden.
Het zuivere inkomen van kinderen,
voor wie een belastingplichtige kinder
aftrek geniet, moet bij zijn inkomen
worden gevoegd, onverschillig, of hij
van deze inkomsten het' wettelijk vrucht
genot heeft of niet. Dit geldt evenwel
niet voor opbrengst van dienstbetrek
king.
Hierna kwam het liquidatiebesluit aan
de orde. Spr. wees erop, dat de n.v.'s
langen tijd in fiscaal opzicht in een be
voorrechte positie hebben verkeerd,
doch dat daarin thans radicaal verande
ring is gekomen. Daar in vele gevallen
de rechtsvorm der n.v. fiscaal zeer on-
voordeelig is en liquidatie bij de be
staande wetgeving veelal groote gelde-
lyke offers zou vergen, zyn maatregelen
genomen om het den n.v.'s mogelijk te
maken op niet te bezwaarlijke wijze tot
liquidatie over te gaan. De verleende
faciliteiten bestaan hierin, le. dat over
de liquidatiewinst het thans geldende
heffingspercentage der winstbelasting
verschuldigd zal zijn en niet het hoo-
gere, dat vermoedelijk over de winst
van 1941 zal worden geheven. 2e. dat de
aandeelhouders over de liquidatieuitkee-
ring geen inkomstenbelasting behoeven
te betalen. 3e. dat de superdividendbe
lasting niet verschuldigd is en 4e. dat bij
overdracht van het bedrijf aan een firma
geen registratierecht, waardevermeerde
ringsbelasting en omzetbelasting ver
schuldigd zyn.
Schatters benoemd.
De wnd. commissaris der provincie
Zeeland heeft benoemd tot leden der
Commissie voor de schatting der roe
rende goederen, welke door het water
schap „Het Vrije van Sluis" van de on
derscheidene opgeheven polders en wa
terschappen worden overgenomen, de
heeren G. C. Becu-de Hullu te Groede, M.
de Bruyne-Poissonnier te Cadzand, E-
miel Haverbeke te IJzendyke en tot leden
der Commissie voor de schatting der on
roerende goederen, de heeren: H. J.
Cammaert te Hoofdplaat, D. J. Ris-
seeuw-Luteijn te Schoondyke; J. M.
Breyaert te Eede.