Het kapitaal in den landbouw. Christelijk Dagblad voor Zeeland „V =VI K T G RIA DAGKALENDER. Binnenland WOENSDAG 17 SEPT, 194t 55e JAARGANG No, 118 Bureaux Lange Vors!s!roe! 70, Goes Poslrekening 44455 - Telefoon 2438 Bijkantoor Middelburg» Firma Boekhandel J. J. FANOY Lange Gisisfraai 34 en Noordweg 155 Directeur-Hoofdredacteur» A. DE LANGE te Goes Abonnementsprijs f 273 per kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg Goes en plaatsen waar een agent is aangesteld f 021 Losse nummers 6 cent te Goes fcNSTBODE Achttien Sowjet-divisies vernietigd - Verdere opmarsch der Duitsche troepen - Duitsche marine in de Finsche golf - De Sjah van Iran afgetreden. DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA. Vermogenswaarden leden Huis van Oranje-Nassau verbeurd verklaard. r I Familieberichten 33 cent per reqei Overige odvertentiên 30 cent per regel Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel Kleine edvertentiën f 0.55 bif vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 cf. extra Bij contract belangrijke korting ie IT! NETTE HUIS- G.G., liefst bij 5in gezin, in Wal- Beveland. Brieven aan Bureau „De UUR: eau „De Zeeuw" tAAGD klein gezin, een efst niet beneden 'st. kunnende wer- melden bij: Mej. le'inkenszand. AT AND GEDIERTE, fdoende, worden m enz. van boven- isecten gezuiverd. Voorstad 83, Goes. Het Nederl. Ka- jl. 9.05 Causerie ek in Nederland", ntet (opn.) 9.30 uwsber. 10.00 „The Dutch (Netherlands In- ,5 M. itendgymnastiek. htendgymnastiek 8.15 Gram. 10.00 met pianobegel. Gram. 11.20 Or- 3Nieuws- en odisten en solist Voor de jeugd. ch Kamerorkest. BNONieuws-, Amusementsor- enschippers. 6.30 7.00 Actueel iel. 7.45 In en om oor de N. S. B.)* Gram. 9.30 Boek- vsber. 10.00 Dag- ram. üointre N.V., Goes. De omvang van een zaak, welke men drijven wil, hangt in niet geringe mate af van het kapitaal, dat men ter be schikking heeft. Zoo is het met alle za ken en zoo is het ook in den landbouw. Voor ieder landbouwbedrijf, ook het kleinste, is een zeker bezit noodzakelijk, al is het alleen in den vorm van gereed schappen, mest en zaaizaad, indien men althans den grond huren of pachten kan. Bestaat het bedrijf geheel of groo- tendeels uit grasland, dan heeft men bo vendien vee noodig, dat reeds dadelijk een aanmerkelijk kapitaal vertegenwoor digt. Het landbouwbedrijf is een eigenaar dig bedrijf, doordat men daarin niet on middellijk de vruchten van zijn arbeid plukt. Wanneer een koopman 's morgens b.v, een kar vol visch heeft gekocht en die in den loop van den dag aan den man brengt, heeft hij dienzelfden dag ook een zekere winst gemaakt, welke dienen kan voor zijn levensonderhoud. In het landbouwbedrijf is dat niet zoo. Daar moet men langer, soms veel lan ger wachten, voor men het voordeel van zijn werk trekt. Het is dus noodig, dat men bovendien de middelen bezit om in dien tusschentijd in zijn levensonder houd te voorzien. Voor een landbouwbedrijf heeft men dus noodig: grond en bedrijfsgebouwen; hulpmiddelen zooals vee, werktuigen, meststoffen, veevoeder, zaaizaad en pootgoed, en bovendien kasgeld. Het grootste deel van dit kapitaal wordt vertegenwoordigd door den grond en de gebouwen. In de vruchtbaarste landbouw- en weidestreken kan men rekenen dat grond en gebouwen per ha. 'een waarde vertegenwoordigen van f 2000f 2500, soms zelfs meer. In de zandstreken be draagt deze waarde ongeveer f 1000 f1500 en evepeens soms meer. De rest van het noodige kapitaal kan geschat worden, al naar de grootte van den vee stapel, op f 250f 350 per ha. Alleen aan bedrijfskapitaal is voor een bedrijfje van 5 ha. tusschen f1250 en f1750 noodig, dat de kleine boer zelf moet bezitten, om dit als pacht bedrijf te kunnen exploiteeren. Heeft hij dit bedrag niet, dan zal hij bij ge bruikmaking van crediet daarvan nog rente moeten betalen, waardoor zyn ar beidsinkomen nog minder wordt. Om schuldvrij eigenaar te kunnen zijn, moet de man over een kapitaal van f6250 k f14250 beschikken. In dat ge val wordt zijn inkomen .uit eigen arbeid verhoogd met het bedrag, dat hij an ders als pacht zou moeten betalen. Uit deze cijfers blijkt wel, aldus schrijft „De Nederlander", dat een groot kapitaal in den landbouw slechts een matige opbrengst levert. In normale tijden kan men in een gemengd bedrijf op ten hoogste f 100 arbeidsloon rekenen per ha., terwijl de ondernemerswinst op niet meer dan f 50.in doorsnee kan worden geschat. Is men eigenaar, dan komt hier nog f 50 tot f 100 pacht waarde by, zoodat de pachter-arbeider op niet meer dan f 150, de eigenaar arbeider op f 200 a f 250 rekenen kan. Bij een bedrijfje van 5 ha. wordt het inkomen dus resp. f 750 en f 1250, waarbij men moet bedenken, dat in het laatste geval een kapitaal van meer dan f 10.000 in de zaak zit, waarvan nog de lasten moeten worden betaald. Het is nu de vraag of deze ongunstige verhouding .ook veroorzaakt wordt door dat de grondprijzen te hoog zijn. Het is uiterst moeilijk hierop een afdoend antwoord te geven; het gaat hier im mers niet om de grondprijzen als zoo danig doch om de verhouding van deze tot die der producten. Men zou ook kun nen zeggen, dat de productieprijzen te laag zijn. De grondprijzen hangen evenals an dere bij een vrije markt af van vraag en aanboddeze vrije markt is er thans niet, wat in verband met de huidige omstandigheden ook juist is. Doch men moet hierbij niet vergeten, dat het „ma ken" van cultuurgrond ook het vast leggen van belangrijke kapitalen mede brengt. De uitgaven, die noodig zijn om een stuk woesten grond, heidegrond, te ver anderen in cultuurgrond en om dezen cultuurgrond door zijn eerste moeilijke jaren heen te helpen tot hij werkelijk behoorlijk produceert, bedragen zeker meer dan f 1000.per ha., waarbij dan nog komt de waarde van den woesten grond. De uitgaven voor het tot stand brengen van inpolderingen van buiten- dijkschen grond of b.v. die van de in dijking en droogmaking, benevens het in cultuur brengen der Zuiderzeegron- den, bewegen zich in 't algemeen tus schen f 2000 en f 3000 per ha. Zóó ge zien zijn dus de grondprijzen weer niet te hoog. Het opperbevel van de Duit sche weermacht maakt bekend: In de Oekraïne hebben forma ties van het Duitsche leger, op doeltreffende wijze ondersteund door de luchtmacht, in dappere aanvallen op de belangrijkste plaatsen bruggehoofden over den benedenloop van den Dnjepr ge vormd. Nadat de bruggehoofden in gevechten, welke verscheidene dagen hebben geduurd, tegen ver bitterde, sterke vijandelijke aan vallen, die deels ondersteund wer den door pantserwagens, in bezit gehouden en uitgebreid konden worden, zijn thans de Duitsche divises van daar over een breed front zegevierend verder naar het Oosten opgerukt. In het gebied ten Zuiden van het llmen-meer zijn de laatste weken sterke vijandelijke strijdkrachten door troepen van hpt Duitsche leger op beslissende wijze ver slagen. Negen vijandeiyke divisies wer den volkomen vernietigd. Negen andere divisies werden met de bloedigste verliezen voor den vy- and verslagen. Meer dan 53.000 gevangenen vielen in onze handen. 320 pantserwagens, 695 stukken geschut van allerlei aard, alsmede een groote hoeveelheid oorlogs- materiëel werden buitgemaakt of vernield. De luchtmacht vernietigde" ten Westen van de Hebriden een tank schip van 7300 B.R.T. In het zee gebied rondom Engeland werden uit konvooien twee groote koop vaarders, waaronder een trans portschip, in brand geworpen. In Noord-Afrika hebben Duitsche troepen aan het front van Solloem een succesvollen verkenningsaanval met pantser wagens uitgevoerd. Bij T o b r o e k werd na harden strijd een be langrijke heuvel genomen. Pogingen van Britsche vliegtui gen om overdag de Duitsche Bocht en de Nederland- sche kust aan te vallen, bleven zonder uitwerking. Jagers scho ten twee vijandelijke vliegtuigen neer. Britsche vliegtuigen hebben gis ternacht op verschillende plaat sen in Noordwest-Duitse fa- land bommen geworpen. De bur gerbevolking leed, vooral inHam- b u r g, eenige verliezen aan doo- den en gewonden. Nachtjagers en luchtdoelartillerie schoten negen der aanvallende bommenwerpers neer. WANT DUITSCHLAND WINT OP ALLE FRONTEN VOOR EUROPA" DUITSCHE MARINE IN OOSTELIJK DEEL DER FINSCHE GOLF. (D. N. B.) Af deelingen van de Duit sche marine zijn, na den met groote ver liezen gepaard gaanden terugtocht der bolsjewistische zeestrijdkrachten uit het gebied by Reval, in ononderbroken aan vallen in het Oostelijke deel der Finsche Golf binnen gedrongen. Overdag en des nachts werden onder moeilijke omstan digheden van zee en weer en ondanks krachtige luchtaanvallen der Bolsjewis ten met succes mijnen gelegd. Intusschen werd binnen het bestek van de verovering der Estlandsche kust de kustverdediging door het leger verder uitgebreid en werden nieuwe batteryen opgesteld. DUITSCHE TROEPEN IN STEPPE NOORDELIJK VAN DE KRIM. Uit berichten van Duitsche oorlogs correspondenten biykt, dat de Duitsche troepen door hun overtocht over den Dnjepr uitgangspunten hebben gekregen voor nieuwe aanvalsacties in de richting van het Donetsbekken, dat bekend is door zijn geweldige industrieën en zijn groote bodemrijkdommen. Ook de benedenloop van den Dnjepr is overschreden dor Duitsche troepen, die inmiddels in harden strijd diep in de Nogai-steppe ten noorden van het schier eiland de Krim zijn doorgedrongen. De zich hier afteekenende doorbraak door de Dnjepr-linie vormt naar de mee- ning van Londensche militaire kringen een zeer ernstige bedreiging van de in- dustrieele voorziening der Sowjets. In bevoegde kringen te Londen ver bergt men niet de vrees, 'dat de aanval der Duitschers op twee plaatsen ten Oosten van den Dnjepr gevaar oplevert. Men is van meening, dat hierdoor het geheele gebied van Kieev zal veranderen in een van alle zijden aangevallen, sterk in gevaar gebrachte uitstulping van het front. Men wijst er tevens op, dat den Duitschen aanvallenden afdeelingen tot de rivier de Don geen natuurlijke hin dernissen in den weg staan. SNEL VERTREK NAAR MOSCOU VAN MISSIE DER VER. STATEN. (D. N. B.) Naar Associated Press uit Londen meldt, is de Amerikaansche mis sie voor Moscou bij haar aankomst op het Londensche vliegveld verwelkomd door den Britschen minister van Buiten- landsche Zaken, Eden, den Sowjet-am- bassadeur, Maisky, en lord Beaverbrook. Kort daarop had de leider der missie, Harriman, een conferentie miet Chur chill, na afloop waarvan Harriman ver klaarde, dat hij zich zoo snel mogelijk naar Moscou wilde begeven. Naar Associated Press verder meldt, moet de urgentie van het vertrek van Harriman verklaard worden door de be richten uit de Sowjet-Unie, volgens wel ke het Sowjet-leger in de Oekraïne zich in een uiterst gevaarlyke positie bevindt. De Bolsjewisten wenschen in alleryl iedere mogelijke materieele hulp. OFFENSIEF OP EGYPTISCH GEBIED, Het Italiaansche hoofdkwartier meldt: Gemechaniseerde Duitsche afdeelingen hebben met medewerking van de lucht macht van de as op 14 en 15 September een krachtig offensief ondernomen op Egyptisch gebied ten Oosten van Solloem, waarbij de Engelsche troe pen werden gedwongen zich terug te trekken. Duitsche en Italiaansche jacht vliegtuigen hebben de vyandelijke lucht macht aangevallen, waarbij zy in totaal 12 vijandeiyke toestellen neerschoten. Van onze toestellen zijn er 10 niet te rug gekeerd. Andere toestellen werden getroffen en hadden eenige gewonden aan boord. Andere eenheden van de luchtmacht hernieuwden des nachts het bombarde ment op T o b r o e k en op het gebied van Mersa Matroe. Inrichtingen en opslagplaatsen, alsmede concentraties gemechaniseerde strijdmiddelén en spoorlijnen werden getroffen. Er ontston den vele branden. Vijandelijke vliegtui gen bombardeerden Benghasi, doch zonder eenig resultaat. BRITSCHE BOMMEN OP HAVRE. (D. N. B.) Gisternacht hebben Brit sche gevechtsvliegtuigen een groot aan tal brisant- en brandbommen op woon- wyken van Havre laten vallen, waar door aanzienlijke schade werd aange richt. De aanval had geen enkel militair resultaat, doch 20 woonhuizen werden verwoest. Tien Franschen kwamen om het leven, 9 werden gewond. KONINKLIJKE GIFTEN VOOR BELGISCHE WINTERHULP, (A. N. P.) De koning van België heeft één millioen francs en de koningin-moe der 200.000 francs voor het winterhulp- werk beschikbaar gesteld. SJAH VAN IRAN AFGETREDEN. (D. N. B.) De zender van Teheran heeft gisteren medegedeeld. „De Sjah is hedenochtend afgetreden". Het Iransche Parlement is gisteren by- een geweest. De minister-president, Foe- roeghi, legde in deze zitting de volgende belangrijke verklaring af, zoo meldt het agentschap „Pafs": „Ik heb den afgevaardigden en het volk van Iran de belangrijke mededeeling te doen, dat Zijne Keizerlijke Majesteit Reza Sjah Pahlavi om gezondheidsrede nen afstand van den troon heeft gedaan ten gunste van zyn zoon, den kroonprins, als zijn rechtmatigen opvolger. Deze heeft de macht overeenkomstig de wet en de constitutie in handen geno men". De minister-president wekte het par lement op Woensdag weer byeen te ko men, opdat de nieuwe souverein de door de wet voorgeschreven formaliteiten kan vervullen voor het parlement. In bevoegde Britsche kringen te Lon den wordt het aftreden van den Sjah Het Rykscommissariaat deelt mede Wilhelmina van Oranje-Nassau houdt, zonder iets geleerd té hebben uit den loop der gebeurtenissen, halsstarrig vast aan het bolsjewistisch-kapitalistische front en plaatst zichzelf daarmede bui ten de gemeenschap van het nieuwe Eu ropa. Zij richt tot het staatshoofd en de weermacht van het Groot-Duitsche Ryk verbazingwekkende scheldwoorden. Zy spoort uit de verte de Nederlanders op onverantwoordelijke wijze aan tot het plegen van daden van geweld tegen de bezettende macht, welke slechts de hard ste repressailles ten gevolge zouden heb ben. In opdracht van den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsehe gebied heeft dientengevolge de commissaris- generaal voor de Veiligheid op grond van artikel 1 der Verordening nr 33/1940 omtrent het verbeurdverklaren van het vermogen van personen, die een anti- Duitscho of tegen het Duitsche Rijk ge richt streven bevorderen, bepaald, dat die vermogenswaarden van de levende leden van het Huis van Oranje-Nassau worden verbeurd verklaard, welke zich in het bezette Nederlandsehe gebied be vinden. De verbeurdverklaring wordt door hare openbaarmaking van kracht (arti kel 4, alinea 1 van de Verordening nr 33/1940). De verbeurdverklaarde vermogens waarden zullen krachtens artikel 4 ali nea 2 van de genoemde verordening voor doeleinden ten algemeenen nutte in het bezette Nederlandsehe gebied worden gebruikt, voor zoover deze waarden niet voor den duur van den oorlog voor de bezettende macht noodig zyn. met onverholen voldoening begroet. De Moseousche radio berichtte sedert verscheidene dagen ernstige verwijten tegen de huidige regeering van Iran en inzonderheid tegen het Iransche leger. Deze worden beschuldigd van sabotage der wapenstilstandsvoorwaarden. De ar beiders en boeren van Iran worden voorts opgewekt tegen het huidige stel sel op te staan, en een nieuwe revolutio naire regeering te vormen. De Sowjetti- seering van het bestuur van de groote en kleine plaatsen rond Tebris, die door de Sowjet-troepen zyn bezet, is reeds in vol len gang. OPSTAND IN IRAN. (D.N.B.) Volgens het Hongaarsche persbureau „M.T.I." zijn in Sofia berich ten uit Teheran ontvangen, volgens welke in Iran plotseling een revolutie is uitgebroken. In verschillende deelen van Iran zijn volgens dit bericht talrijke Koerdische troepen uitgerust met de mo dernste wapens, machinegeweren, ka nonnen en handgranaten, tegen de En gelsche bezettingstroepen in actie ge komen. Vier districten zouden zich reeds in handen van de opstandige troepen bevinden. BRITTEN EN SOWJETS RUK KEN OP NAAR TEHERAN. (D.N.B.) De Britsche Nieuwsdienst meldt uit Teheran, dat de Engelsche en Sowjet-strijdkrachten besloten hebben Teheran te bezetten en dat zij reeds naar de hoofdstad oprukken. Volgens Reuter heeft het Britsche gezantschap te Teheran in dit verband medegedeeld, dat de Sowjets reeds het plaatsje ,'Kratsj, dat 45 km van Teheran ligt, heb ben bezet. De Britten, aldus voegt „Uni ted Press" hieraan toe, rukken met een colonne vechtwagens uit het Zuiden op. In Britsche kringen te Teheran ver luidt volgens „United Press", dat de Britsche en de Sowjettroepen Teheran zelf niet zullen bezetten. De militairen zullen in kazernes buiten de stad wor den ondergebracht, totdat een defini tieve regeling is getroffen. „ROOSEVELT ZOEKT OVERAL IN CIDENTEN", ZEGT BERLIJN. (United Press.) Het departement van buitenlandsche zaken der Vereenigde Staten heeft geweigerd een nauwkeuri ger definitie te geven van de gebieden, welke volgens de nieuwe interpretatie der Neutraliteitswet weer voor de koop vaardij der Vereenigde Staten open staan. Men gelooft echter, dat Aden, Egypte, Malakka, de Strait Settlements, Britsch- Borneo, Britsch-Oost-Afrika, Britsch- Somaliland en de Engelsch-Egyptische Soedan vrij zullen zyn. Volgens het D. N. B. constateert de „New York Times", dat van nu af oor- logsmaterieel met Amerikaansche sche pen kan worden vervoerd naar Britsche 1 WOENSDAG 17 SEPT 1941. Gy, o Heere, myn God! hebt uwe won deren en uwe gedachten aan ons vele ge maakt. Pst 40 s 6 a. Zon op onder 7.17 19.52 Maan op onder 2.39 17.55 21 Sept. Nieuwe maan. 27 Sept. Eerste kwartier. havens, zooals Hongkong en naar Birma en Suez. Iersche havens kunnen niet worden aangedaan, evenmin als Middel- landsche-Zee-havens, die in de oorlogs zone liggen. (United Press.) Bevoegde Duitsche kringen verklaarden naar aanleiding van de toestemming voor handelssche pen der Vereenigde Staten om enkele Britsche havens aan te doen, die zij tot dusverre volgens de Neutraliteitswet niet mochten aanloonen: „Evenals men schepen van de Ver eenigde Staten de Roode Zee instuurde, beteekent deze maatregel niets meer dan een nieuwe gelegenheid om inciden ten te scheppen." De „Deutsche Allgemeine Zeitung" schrijft, dat Roosevelt incidenten zoekt* op alle wereldzeeën. PRIJZEN VAN SCHOENREPARATIES De Staatscourant bevat een beschik king betreffende de pryzen. van schoen reparaties. Hierby wordt bepaald, dat de hoogste pryzen, waartegen schoenher stellers reparaties mogen verrichten, worden vastgesteld door den directeur van het Rijksbureau voor huiden en le der, met inachtneming van de richtlijnen die de secretaris-generaal van Handel, Nijverheid en Scheepvaart in overleg met den gemachtigde voor de pryzen, zal vaststellen. Er zal nog wel eenigen tijd overheen gaan voor de prijzen definitief zijn vast gesteld, dit in verband met allerlei moei- lykheden, die overwonnen moeten wor den. Voorloopig zal dus het publiek van deze pryzenbesehi kking nog weinig mer ken. DATA VOOR- EN NAJAARS- BEURS 1942 VASTGESTELD. In de onder voorzitterschap van Dr F. H. Fenterner van Vlissingen gehou den ledenvergadering van de vereeniging tot het houden van jaarbeurzen in Ne derland werden het jaarverslag en de jaarstukken goedgekeurd. Als datum der Voorjaarsbeurs 1942 werd vastgesteld 10 tot en met 19 Maart en als datum der Najaarsbeurs, waar aan wederom een agrarische afdeeling verbonden zal worden, 8 tot en met 17 September. TOEPASSING ZIEKTEWET EN KIN DERBIJSLAGWET PERSONEEL VASTE KERN LUCHTBESCHER MINGSDIENST. In April 1941 heeft de secretaris-ge neraal van het departement van binnen- landsche zaken aan de gemeentebestu ren bericht, zulks in overeenstemming met de zienswijze van de vereeniging van raden van arbeid, dat het personeel behoorende tot de vaste kern van den luchtbeschermingsdienst, viel onder de werking van de ziektewet en de kinder bijslagwet. Inmiddels is gebleken, dat de centrale raad van beroep een andere meening is toegedaan. Genoemde secretaris-gene raal kan echter niet in deze opvatting van den centralen raad van beroep be rusten en het ligt dan ook in het voor nemen van diens ambtgenoot van so ciale zaken de totstandkoming van een wijziging van de twee genoemde wetten met ingang van 1 Januari 1942 te bevor deren in dien zin, dat bedoelde wetten van toepassing zullen zijn op alle arbei ders in dienst van een publiekrechtelijk lichaam. Aldus zullen de gerezen bezwaren worden opgelost. Deze moeilijkheid zou dan nog blijven bestaan vou het jaai 1941. De raden van arbeid zijn echter, ten einde deze bezwaren op te heffen, bereid de verzekeringen, ondanks de be treffende beslissing van den centralen raad van beroep te handhaven, 'mits de gemeenten de verschuldigde premiën blijven voldoen. De secretaris-generaal van binnenland- sche zaken heeft van een en ander me dedeeling gedaan aan de burgemeesters, zulks met het verzoek bedoelde premiën te blyven betalen.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1941 | | pagina 1