Christelijk Dagblad voor Zeeland
J=VIKTORIA,
DAGKALENDER.
Binnenland
DINSDAG 9 SEPT. 1941
55e JAARGANG No. 111
Uitbreiding van onze
bodemcultuur.
Petersburg geheel omsingeld - Schltisselburg
genomen - Sowjet-tegenaanvallen afgeslagen.
De slachtoffers van de luchtaanvallen.
Woningbouw in oorlogstijd.
thans plannen voorbereiden.
DUITSCHLAND
STRIJDT VOOR
EUROPA.
Petersburg volkomen
omsingeld.
toestand te peters
burg ernstig.
GELDIGE BONNEN.
De luchtaanval op Rotterdam.
Tijdelijke toelage voor eenige categorieën
Bureaux Lange Vorslstraal 70, Goes
Postrekening 4445-5 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg»
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Gislslraal 34 en Noordweg 155
Directeur-Hoofdredacteurs
A. DE LANGE te Goes
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 021
Losse nummers 6 cent
Familieberichten S3 cent per regel
Overige advertentiën 30 cent oer regeï
Ingezonden mededeetingen 60 cent per regel
Kleine advertentiën f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter o| motto 10 ct. extra
Bl| contract belangrijke korting
Wij merkten onlangs op, dat de land
bouw zich nu weer in de algemeene be
langstelling mag verheugen. Er wordt
met den boer en zyn werk ook door de
stedelingen meegeleefd, omdat men nu
wel begrijpt, van hoe groot belang in
dezen oorlogstijd de voedselvoorziening
voor ons volk is.
Regende het in vorige jaren in Augus
tus en dat kwam nogal eens voor
dan jeremieerde men over de arme va-
cantiemenschen, wier genot vergald
werd, maar aan den boer en den oogst
dachten maar weinigen. Het tekort van
eigen bodem zou wel op andere wijze
worden aangevuld. Of de bedrijfsuitkom-
sten voor den landbouw ook al slecht
waren, men maakte er zich niet druk
over. Boeren gingen nu eenmaal door
voor een soort menschen, dat altyd
klaagt.
Velen zijn nu tot een beter inzicht ge
komen, waarvan wij hopen, dat het blij
vend zal zyn.
Het spreekt van zelf, dat wy na den
oorlog ook een volk van handel en indu
strie moeten zyn, maar het mag toch
niet meer voorkomen, dat de Dritte im
Bunde, de landbouw, als het stiefkind
wordt beschouwd en behandeld. Land
bouwers en landarbeiders behooren
evenals anderen een redelijke belooning
voor hun arbeid te ontvangen.
'Dat ook voor de toekomst groote
waarde wordt toegekend aan uitbreiding
van onze bodemcultuur, blijkt wel uit de
plannen tot indijking, drooglegging, ont
ginning, enz., die in zoo snel mogelijk
tempo worden uitgevoerd.
Wat in dezen oorlog door ons tot
stand wordt gebracht met de inpolde
ring van de Zuiderzee, is van zoo groo-
ten omvang, dat men daarover in het
buitenland hulde en bewondering uit
spreekt. Het werk aan den Noord-Oost
polder, waardoor straks weer 35.000
H.A. grond aan de zee ontwoekerd
wordt, is thans in vollen gang. Wij mo
gen er terecht trotsch op zijn. Evenals
op hetgeen de rijksdienst voor de werk
verruiming dag in dag uit doet, om de
oppervlakte cultuurgrond uit te breiden
en te verbeteren.
Wij wezen er gisteren nog op.
Nederland zit waarlijk niet met de
armen over elkaar. Straks zal onze bo-
jdemcultuur belangrijk uitgebreid zijn en
kunnen wij daarvan onder Gods zegen
'de vruchten plukken.
Wij spreken daarby echter tevens de
hoop uit, dat, ook in de toekomst, ge
streefd worde naar een verstandige
agrarische politiek en dat daarbij zeker
de kleine boer en de landarbeider niet
worden vergeten. Natuuriyk zullen ook
emigratie en kolonisatie daarbij niet
verwaarloosd kunnen worden.
Een krachtige, gezonde boerenstand is
voor een volk van ontzaglijke beteeke-
nis. Wee het land, waar het platteland
kwijnt.
De heer J. Boinmer te Amsterdam,
secretaris van den Nationalen Woning
raad, heeft in een te Arnhem gehouden
algemeene vergadering van de afdeeling
Gelderland van dien raad o.a. gezegd:
Het oogenblikkeiyk aspect van de
woningvoorziening in ons land is niet
gunstig. Men moet rekening houden met
twee feiten: de realiteit, dat zoolang de
oorlog duurt, de volkshuisvesting naar
beneden gaat, pok bij inspanning van
alle krachten, om de woningproductie
gelijken tred te doen houden met de be
hoefte.
Na den oorlog zal ereen
felle woningnood zijn; er
z a 1 speciaal worden ge
vraagd naar arbeiderswo
ningen.
Voorts zal ons land verarmd uit den
oorlog te voorschijn komen en vooral de
bouw van arbeiderswoningen zal groote-
re financieels moeilijkheden met zich
brengen dan tot dusver. Inzonderheid
zal het vraagstuk van het bouwkapitaal
meer zorgen geven dan de laatste tien
jaar het geval was.
Het belangrijkste werk komt als de
oorlog is afgeloopen en dan zal de groot
ste activiteit moeten worden ontwikkeld.
In dezen tijd is er ten aanzien van de
voorbereiding van hetgeen na den oorlog
moet geschieden reeds belangrijk werk
te verrichten. Men kan den tijd nu ge
bruiken om nieuwe bouwplahnen voor te
bereiden. De gemeentebesturen kunnen
van deze periode gebruik maken, waar
noodig uitbreidingsplannen te herzien en
bouwterreinen aan te wyzen. Nu reeds
kan leiding worden gegeven voor wo
ningbouw, die straks op groote schaal
met toepassing van rationalisatie moet
worden uitgevoerd.
Het opperbevel der Duitsche
weermacht maakt bekend:
Da Finsche troepen, die ten
Oosten van het Ladoga-meer een
aanval doen, hebben de Swir be
reikt.
In den strijd tegen Groot-Brit-
tannië hebben vrij sterke forma
ties van de luchtmacht in den
afgeloopen nacht militaire instal
laties aan Tyne en Humber,
benevens havens aan de Britsche
Oostkust en vliegvelden op het
eiland met bommen van zwaar en
het zwaarste kaliber bestookt.
Patrouillevaartuigen hebben aan
de Britsche kust een konvooi onder
sterk escorte aangevallen en vyf
gewapende koopvaarders van
13.500 ton tot zinken gebracht.
Het luchtwapen vernietigde aan
de Britsche Oostkust en by
de Faroër-eilanden 3 vrachtboo
ten van 12.000 ton in totaal.
In de Kanaalzone heeft het
Britsche luchtwapen overdag in
luchtgevechten vijf jagers en drie
bommenwerpers verloren. Strijd
krachten ter zee schoten aan de
Noorsche en Nederland-
sche kust twee Britsche bom
menwerpers neer.
Britsche vliegtuigen hebben
zich in den afgeloopen nacht via
Noord- en West-Duitsch-
1 and naar de omgeving van Ber
lijn begeven. De sterke afweer
was oorzaak, dat de aanval op
de Duitsche hoofdstad niet tot
volledige ontplooiing kon' komen.
De burgerbevolking leed door bri
sant- en brandbommen verliezen
aan dooden en gewonden. Nacht
jagers en luchtdoelartillerie scho
ten 14, marine-artillerie 3 der
aanvallende bommenwerpers neer.
WANT DUITSCHLAND WINT OP
ALLE FRONTEN VOOR EUROPA"
SCHLüSSELBURG stormen
derhand genomen.
Het opperbevel der Duitsche
weermacht deelt mede:
„Snelle divisies van het Duit
sche leger, op voortreffelijke wijze
gesteund door gevechtseskaders
der luchtmacht, hebben over een
breed front de Newa ten Oosten
van St. Petersburg bereikt en de
stad Schlüsselburg aan het Lado-
gameer stormenderhand genomen.
Daarmede is de Duitsch-Finsche
ring om St. Petersburg gesloten.
De stad is thans van alle verbin
dingen over land afgesneden."
(D.N.B.) De Finsche pers publiceert
de verklaringen van een schoenmaker uit
Ingermanland, die er in geslaagd was 1
September uit Petersburg te vluchten.
Hij bevestigt de catastrofale positie,
waarin de stad zich bevindt, den hon
gersnood en de volstrekte afwezigheid
van alle orde. Alles is onder de wapenen
geroepen. De fabrieken zijn gesloten en
de arbeiders hebben wapens gekregen.
Ook vrouwen en kinderen nemen aan de
verdediging deel.
Ambtenaren van de Gepeoe beloeren
iedereen en bij een onbedachtzame uitla
ting wordt men terstond gearresteerd.
Het Engelsche blad „Daily Express"
meldt uit Petersburg, dat mannen, vrou
wen en kinderen bezig zijn met werk aan
de versterkingen. Schouder aan schouder
met de troepen van het geregelde leger
strijden ook eenheden der communisti
sche burgerwezen, die uit arbeiders der
fabrieken en magazynen zy'n samenge
steld.
De kortegolfzender Boston (Ver. St.)
deelde mede, dat in Petersburg, Odes-
sa en Kiejev de geheele burgerbevolking
met inbegrip van vrouwen en kinderen,
is uitgenoodigd de strijdende troepen als
een soort militie te versterken.
SOVJETS VERLOREN ZON
DAG 71 VLIEGTUIGEN.
(D.N.B.) Volgens tot nu ontvangen
berichten hebben de Sovjets den 7en
September in totaal 71 vliegtuigen ver
loren.
De Duitsche luchtmacht heeft den 7en
September met succes haar aanvallen
voortgezet op de in Odessa ingesloten
troepen.
In het zeegebied ten westen van de
Krim hebben Duitsche gevechtsvliegtui
gen Zondag herhaaldelyk Sowjetschepen
aangevallen en een handelsschip van
6000 br.t. in brand gebombardeerd,
waardoor dit schip waarschyniyk ver
loren is.
Bovendien werden twee transportsche
pen van 10.000 en 3000 br.t. beschadigd.
BOLSJEWISTISCHE TEGEN
AANVALLEN AFGESLAGEN
(D.N.B.) Ook Zondag zyn op verschei
dene plaatsen van het Oosteiyk front
bolsjewistische tegenaanvallen, met ver
sterkte strijdkrachten ondernomen, af
geslagen, met zware verliezen voor de
aanvallers.
Ofschoon de bolsjewieken ook in het
gebied van Gomel op alle mogelijke ma
nieren den Duitschen opmarsch tracht
ten tegen te houden, hadden zij geen suc
ces.
De stad Gomel ligt sedert geruimen
tyd ver achter het Duitsche front.
DE AANVAL OP BERLIJN.
Tot dusver 27 dooden.
(D. N. B.) Naar ter aanvulling op
het bericht over den aanval van Brit
sche vliegtuigen van gisternacht op Ber
iyn wordt gemeld, zyn van de neerge
schoten vyandeiyke bommenwerpers
drie in de onmiddeliyke omgeving van
Beriyn omlaag gehaald. Onder de bur
gerbevolking vallen tot dusver 27 doo
den te betreuren.
SLACHTOFFERS DER
LUCHTAANVALLEN.
(D. N. B.) Het aantal dooden ten
gevolge van vyandelijke bomaanvallen
op Duitsch gebied beliep in de periode
tusschen het uitbreken van den oorlog
en 2 Augustus 1.1. 3853.
Van Engelsche zijde wordt het aantal
dooden ten gevolge van de Duitsche ver-
geldingsaanvallen op bewapeningsinstal
laties en oorlogseconomische bedrijven
gesteld op 41.900. In werkelijkheid is het
waarschijnlijk aanzieniyk meer, maar
ook 41.900 is meer dan tienmaal het
aantal slachtoffers, die de Engelsche
bomaanvallen vermochten te bereiken.
HET GREER-INC1DENT.
(D. N. B.) In toonaangevende krin
gen te Berlijn verklaart men, dat de of-
ficieele Duitsche mededeeling over het
voorval met den Amerikaanschen torpe
dojager Greer onbetwistbaar is en dat
niemand kan beweren, dat van Duitsche
zyde twist gezocht is.
Bovendien kan men hier niet ontko
men aan den indruk, dat de voorstelling,
welke in de V.S. van het voorval wordt
gegeven, slechts een schakel is in de ke
ten van tendentieuze mededeelingen,
waarmede men den oorlog naderby
wenscht te laten komen.
Naar de Britsche berichtendienst
meldt, spreekt de New York Times de
hoop uit, dat bij de volgende ontmoeting
tusschen een Amerikaansch schip en een
Duitsche duikboot in de IJslandsche wa
teren het Amerikaansche schip het eer
ste schot zal afvuren.
GENERAAL DENTZ NAAR
FRANKRIJK.
(D.N.B.) De voormalige Fransche
opperbevelhebber in Syrië, generaal
Dentz, zal op 10 September te Marseille
aankomen.
NATIONALE GEBEDSDAG IN
ENGELAND.
(D.N.B.) De leiders van alle kerken
in Engeland hebben Zondag speciale
diensten gehouden, zoo meldt Reuter
uit Londen, om den dag tot een natio
nalen gebedsdag te maken, waartoe de
Koning het volk had uitgenoodigd.
De Britsche Koning en Koningin en
hun kinderen hebben in een dorpskerkje
gebeden.
BEPERKTE BEWEGINGSVRIJHEID
VOOR JODEN IN BELGIë.
(A.N.P.) In het nieuwe Belgische
verordeningenblad wordt een verbod
voor Joden gepubliceerd om zich tus
schen 8 uur 's avonds en 7 uur 's och
tends buitenshuis op te houden. De
Joden mogen zich voorts niet begeven
naar andere plaatsen dan Brussel, Ant
werpen, Luik en Charleroi.
7 Sept tot en met 13 Sept. 1941.
34-4 brood ..,4 rants, brood of gebak.
34 brood 1 rants, brood of gebak.
34 vleesch rants, vleesch of vL-
waren.
34 vleeschw.1 rants, vleesch of vl.-
waren.
34 kaas 100 gram kaas.
34 melk I 1%, Liter melk.
35 reserve 3 kg. aardappelen.
7 Sept. tot en
114 algem.
115 algem.
116 algem.
34-35-36-37
bloem
C rijst
C haverm.
117 algem.
118 algem.
119 algem.
met 4 Oct 1941.
1 kg. suiker.
250 gr. koffiesurrogaat
500 gr. jam of stroop.
rants, bloem, brood oi
gebak.
250 gr. rijst.
250 gr. havermout.
250 gr. havermout
250 gr. gort.
100 gr. vermicelli of maï
zena.
7 Sept tot en met 24 Sept. 1941.
34-35 boter 250 gr. boter.
34-35 vet 250 gr. boter met reductie.
N.B. De bonnen 33 voor eieren blijven
geldig tot en met 13 September 1941.
ANDERE ARTIKELEN.
1 tot en met 30 September 1941.
113 Zeep150 gr. toiletzeep (nieuwe
(algem.) samenstelling) of 120 gr.
B-Toiletzeep huishoudzeep of 200 gr.
P en Qzachte zeep (oude samen
stelling) of 150 gr. zachte
zeep (nieuwe samenstel
ling) of 300 gr. zachte
zeeppasta of 250 gr. zeep
poeder of 600 gr. wasch-
poeder.
I Sept. tot en met 31 Dea. 1941.
J Scheerzeep 50 gr. scheerzeep, of 1
groote tube scheercrême^
of 2 kleine tubes, of 1 pot
scheerzeep.
Brandstoffen.
Bons 0111. Van 24 Juni tot en met
31 December. Kaart „haarden en kachels
J" bons 01, 02 en 03. Kaart „haarden en
kachels K" bons 01, 02, 03 en 04; „cen
trale verwarming L", bons 01 tot en met
II elk één eenheid vaste brandstoffen.
Bons 05, 06 en 07 „haarden en kachels
J", 05, 06, 07 en 08 „haarden en kachels
K", elk 300 st. persturf; 450 st. bagger-
turf, 275 KG. Peel-turf of 200 K.G. andere
soorten.
Bons „brandstoffen één eenheid" recht
op: één eenheid.
Petroleum.
Zegel 13. Geldig voor 2 liter petroleum
van 11 Aug. tot en met 5 Oct. voor kook-
doeleinden.
Voor honden.
Bon 16 van de voederkaart honden tot
en met 30 September hondenbrood.
Voor katten.
Bon 16 van de voederkaart katten tot
en met 30 September kattenbrood.
GENERAAL. OSJIMA VANDAAG IN
DEN HAAG.
Vanmorgen kwam de Japansche am
bassadeur te Beriyn, generaal O s j i m a,
met gevolg in Den Haag aan, om een
bezoek te brengen aan den bevelhebber
der weermacht in Nederland, generaal
der vliegers, Fr. Christiansen, en
den Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandsche gebied, Rijksminister Dr
Seyss Inquart. Tydens zyn verblijf
in Nederland is hij de gast van den be
velhebber der weermacht.
Ter eere van den ambassadeur werd
vanmiddag om 1 uur op het Plein een
parade gehouden.
Deze verordening was noodig, daar
gebleken was, dat juist de Joden het
ook thans nog wagen, op groote schaal
sluikhandel te drijven.
R.K. BLADEN IN FRANKRIJK
VERBODEN.
De Katholieke tijdschriften „Le
Temps Nouveau" en „Esprit", die tot
dusver in het onbezette Fransche gebied
zijn verschenen, zijn door de regeering
verboden.
GANDHI ONDER STRENGE
BEWAKING.
(D.N.B.) Volgens een bericht uit Bom
bay hebben de Britsche-Iricüsche autori
teiten Gandhi onder strenge bewaking
gesteld.
De artikelen van Gandhi worden aan
een strenge censtuur onderworpen of
achter gehouden. Ook het blad van
Gandhi „Haryan" is verboden.
DINSDAG 9 SEPT. 1941.
De Heere kent de dagen der oprech
ten; en hun erfenis zal in eeuwigheid
biyven.
Zij zullen niet beschaamd worden in
den kwaden tyd, en in de dagen des hon-
gers zullen zy verzadigd worden.
Ps. 37 18 en 19.
Zon
op onder
7.04 20.10
Maan
op onder
21.46 10.57
13 Sept. Laatste kwartier.
21 Sept. Nieuwe maan.
Met ontroering lazen wij de berichten
over den nieuwen luchtaanval op Rot
terdam.
Natuurlgk moeten wy ons steeds reali-
seeren, dat wy in oorlogsgebied Wonen,
zoodat de burgerbevolking nu en dan
door oorlogshandelingen getroffen kan
worden. Sommigen schijnen dat wel eens
te vergeten, getuige b.v. de nonchalante
wijze, waarop zy de v'erduisteringsmaat-
regelen toepassen. Het is nu eenmaal
geen spelletje, maar diepe ernst, waar
mede wij te maken hebben en elke na
latigheid kan hoogst ernstige gevolgen
hebben.
Dat dus een havenstad als Rotterdam
vaak door vliegtuigen bezocht wordt,
kan niemand verwonderen. Deze stad is
helaas in dezen oorlog meermalen zwaar
getroffen.
Maar dat daar van oneindige hoogte
een vliegtuig zijn bommen omlaag laat
suizen, waardoor veertien personen wor
den gedood, 27 zwaar en anderen licht
gewond werden, en talryke woonhuizen
vernield of zwaar beschadigd worden,
is toch door niets gemotiveerd.
Men moet het zich even indenkenhet
dagelykseh leven in een stad is in vollen
gang, men hoort of ziet geeE vliegtuig,
luchtalarm wordt niet gegeven, niemand
is gewaarschuwd en daar vallen plotse
ling de bommen.
Naar het A, N. P. meldt, is het vol
gens deskundige kringen, belachelijk, om
te beweren, al a zou men instrumenten
bezitten, om vanuit stratosfeer-hoogte
toch nog zijn doel te kunnen vinden.
Zulke instrumenten bestaan niet!
Welnu, dan mag toch gevraagd wor
den, welk militair nut een dergelijken
luchtaanval heeft. Dan moet toch ter
wille van een weerlooze burgerbevolking
geëischt worden, dat de militaire objec
ten, als die er zijn, met meer zorg uitge
zocht worden. Het is gebleken, dat bom
men werpen uit stratosfeerhoogte niet
anders dan vreeselyke gevolgen voor de
burgers heeft en daarom onverantwoor-
delyk moet worden genoemd.
BEZOLDIGING VAN VROEGERE
BEROEPSMILITAIREN.
In het Verordeningenblad is bepaald,
dat met ingang van 1 December 1940
aan de tot het beroepspersoneel behoo-
rende gehuwde militairen van de voor
malige zeemacht, zoomede aan de tot de
beroepspersoneel behoorende gehuwde
jaarwedde of soldy genietende militairen
van de voormalige landmacht, een tijde-
lyke toelage wordt verleend van 6 pet.
van de bruto-bezoldiging, voor zoover de
bruto-bezoldiging, vermeerderd met deze
toelage, een bedrag van f 1900 per jaar
niet overschrijdt .Het bovenstaande is
niet van toepassing, wanneer ingevolge
een Algemeene Bezoldigingsverbooging
na 31 December 1937 de bezoldiging van
vorenbedoelde militairen is verhoogd.
Voor de toepassing van deze regeling
wordt onder bruto-bezoldiging verstaan
de bezoldiging (voor het personeel der
zeemacht bij plaatsing aan wal), ver
meerderd met de geldelyke inkomsten,
voor zoover deze by de berekening van
den pensioensgrondslag in aanmerking
komen. Dagelyksche soldijen en andere
dagelijksche inkomsten worden tot in
komsten over een jaar herleid, waarbij
het jaar wordt gerekend op 365 dagen.
Met ingang van 1 Januari 1941 wordt,
by wyze van tydelijken maatregel, het
minimum-bedrag van de kindertoelage
van het „reglement voor de militaire
ambtenaren der landmacht" van f 60
'sjaars per kind, opgevoerd tot f 75
's jaars per kind.
BRITSCHE BOMMEN.
In het afgeloopen weekeind verscheen
een klein getal Engelsche vliegtuigen
binnen het Nederlandsche luchtgebied.
