Christelijk Dagblad voor Zeeland
„V=VI K T 0 RIA
Een volk, dat bouwt
aan zijn toekomst.
DAGKALENDER.
Binnenland
a.
8 s a e
ff
p
MAANDAG 8 SEPT. 1941
55c JAARGANG - No. 110
Petersburg volkomen Ingesloten - Geheele
Karelische landengte in Flnsche handen.
Aanvallen op het Suez-Kanaal.
DUITSCHLAND
STRIJDT VOOR
EUROPA.
Petersburg geïsoleerd.
Kcntcckenen voor Joden
in Duitsche Rijk.
Bekendmaking.
Zware straffen bepaald voor
handelingen tegen Landbouw-
crisiswet, Distributiewet en
V oedselvoorzieningsbesluit.
Britsche luchtaanvallen.
IfaiÈll
g*i s-p ff
-.s.&SIf
h 2.H
If
P/!: 8" k 2 g
ig^a-sgc
g t
B <H 2 2
m&B
5" w
8ê
n>
y-"
O
B
a
IV
rt- r£
•O (D g CO L-,'
<2:TO Sr" £f
I—, A} CD O
tg,B o
Ba-S srg
B'ö-2*
e ,«B!É.
II 2 s
■a <1, [3
tr a>
to
rt- CV <K
fi e <2
7 <p S-P
to I
r
m
30
2
n
X
m
H
ro
O
rn
B^-S
«9
S1^ 3
P
3 TOTO
<TD <TD
^pg
cd a
s*
2 2 CD
a p c+
>-* p
S
Fo«.
BR»®
P
S S r,
p <lb<n sr
S rt-g <1
CD 3 O P £L <1
H—
rV <D
tD B p OfQ
p> 5®B
SB®
I B o K. i- HI rt.
fj CD >-■
gir&f -g
B a wï_ 5
w t~*" to' Bt
n> CD M
ïSsï»&
w K-p w a
era a* 2 >-j B
5 551 P.S
CD 2 2 CD 5"
c*
p s a
P c+
(-*■ 4 Pj
SR rt-
Co 5*
.^g
iv 2
2 2 N
o a i—"
13* 5 W
r+-2 !1
CD P
Hi P- CD
i
H n.ffi
rt- n n
g 2 o,
f* 5 S rt>
a tr t» rt
'o ff® B
§P2ii
S £§S S*
as-B-sf T
3.
2
B B
B oa
a®
B
N
t»
&p,IV®g,
S B l(fq<!
g co 2- n> g
B g
N R
Is|8
"g£t
O ij
2 B
co
O 2.
-!
(0 pi
B
B1 g> 2 a'ftS'
<j
p
S-*
e p
cr
CD
N#
cd'
- p
££P S+
CD
p ffp.
a rt,»ö p?
8.11B S
3 «i*
S 2
ê^p,
<3
CD
O,
TO
Bi rt
2 CD
3
Pi I fj
£"2 2
8ri. i-
rt rt tD CD 0®
B CD 1
b a
Bureaux Lange Vorstsfraat 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg!
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Giststraat 34 en Noordweg 155
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0121
Losse nummers 6 cent
Directeur-Hoofdredacteurt
A. DE LANGE te Goes
Familieberichten S3 eerti per re§ei
Overige odvertenfiën 30 cent oer reqei
Ingezonden mededeellngen 60 cent per regel
Kleine edvertenllên f 0.55 blf vooruitbetaling
Advertentlën onder letter of motto lOct. extra
Bl| contract belangrijke korting
Ontginning van woeste gronden, ont
watering, drainage, ruilverkaveling, be-
bossching, aanleg van wegen en dijken
zijn van groote beteekenis voor het he*
den en de toekomst van ons volk.
Meer cultuurgrond kan Nederland al
tijd, maar vooral nu uitstekend gebrui
ken. Voedsel hebben we noodig en plaats
voor onze jonge boeren.
Daarom verdient het werk van den
Rijksdienst voor de Werkverruiming, dat
zoo rustig en systematisch wordt ver
richt, zonder dat er bijzondere reclame
aan te pas komt, onze volle aandacht.
Dezer dagen is van het werk van dezen
dienst in Noord-Brabant het een en an
der medegedeeld, dat zeker ook voor de
Zeeuwen van belang is. Nog niet zoo lang
geleden heeft Mr P. Dieleman, de voor
zitter der Zeeuwscbe Landbouw Maat
schappij verklaard, dat er in Zeeland
zooveel cultuurtechnische werken zijn
uit te voeren, dat alle Zeeuw3che werk-
loozen daarbij geplaatst zouden kunnen
worden, m.a.w., dat er dan in ons ge
west geen werkloosheid meer zou zijn.
Er is ook in Zeeland op dit gebied
reeds het een en ander gebeurd zoo
nu en dan publiceerden wij daarvan iets
en met het groote werk in de polders
te Kruiningen is al een begin gemaakt,
terwijl ook andere ruilverkavelingen
worden voorbereid.
Van harte hopen wij, dat alle betrok
ken personen en instanties zóó krachtig
zullen medewerken, dat de dienst der
werkverruiming straks handen te kort
komt om alles voor te bereiden en uit
te voeren. Het zal onze provincie, onze
arbeiders enonze voedselvoorziening ten
goede komen.
Wij keeren nu tot Noord-Brabant te
rug. Ir A. Markvoort, hoofd van de In
spectie der werkverruiming (in Zeeland
geen onbekende), rekende tot de cultuur
technische werken: ontginning van de
woeste gronden tot bouw- en weiland en
tot boseh, ontginning van hiervoor in
aanmerking komende bosschen tot bouw
en weiland, herontghming en verbetering
van bestaanden cultuurgrond, ontwate-
ringswerken, verbetering van zandwegen
en aanleg van rijwielpaden, ruilverkave
ling en verzwaring van dijken.
Er zal wel geen provincie zijn, waar
grootere mogelijkheden voor werkver
ruiming bestaan dan Noord-Brabant met
zijn enorme complexen woeste gronden.
De ontwatering laat er in. vele streken
nog te wenschen over, niettegenstaande
er reeds belangrijke werken op dit ge
bied zijn uitgevoerd. Binnenkort zal een
aanvang gemaakt worden met de ontwa-
teringswerken in 't Heemraadschap van
Mark en Dintel, waardoor een einde ge
maakt wordt aan den slechten water
staatkundigen toestand rondom Breda.
Verschillende zeedijken in West-Bra
bant voldoen niet aan de te stellen
eischen.
Het aantal arbeiders, dat gemiddeld
in 1940 in Noord-Brabant was tewerk
gesteld, bedroeg 6530, uitsluitend uit
deze provincie afkomstig. Over dit jaar
waren gemiddeld 10.170 personen in zorg
(steun en werkverruiming samen), zoo
dat dus bijna tweederde deel van het to
tale aantal was tewerkgesteld. Met inbe
grip van de elders afkomstige arbeiders
waren over 1940 7375 man tewerkge
steld.
Er zgn thans 7 kampen met in totaal
1000 arbeiders, in hoofdzaak afkomstig
uit Rotterdam, Schiedam, Amsterdam,
Leiden en Den Haag. Er zjjn nog 6 kamr
Pen. in aanbouw.
Voorts reizen dagelijks per trein on
geveer 1500 arbeiders uit Rotterdam en
Dordrecht naar de Langstraat en het
Land van Altena.
Het aantal tewerkgestel-
denligt nog ver beneden
net aantal, dat geplaatst
zou kunnen worden, n. 1. een
20.000.
Over 1940 werd niet min
der dan voor by na f5m.il-
lioen verloond, terwijl on
geveer 680 ha cultuurland
w®rd gewonnen.
Er is in Brabant nog overvloed van
werk: op 1 Januari 1941 waren er ob
jecten goedgekeurd en in behandeling,
^annede een loonbedrag van ongeveer
t 23 millioen gemoeid is.
Het is bekend, dat de rijksdienst voor
ae werkverruiming geen onproductief
Werk laat uitvoeren. Daarom stemt het
tot blijdschap, als we bovenstaande cij
fers lezen.
We kunnen daaruit concludeeren, dat
er hard aan de toekomst van ons land
en volk gebouwd wordt. Veel is gedaan,
uog meer wordt voorbereid en aange
pakt.
Moge het Brabantsche voorbeeld zoo
noodig ook Zeeland stimuleeren.
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maakt bekend:
De aanvalsoperaties in het Oos
ten maken goeden voortgang.
In den strijd tegen Engeland
heeft het luchtwapen overdag
spoorweginstallaties aan de
Schotsche Oostkust met
bommen van zwaar kaliber be
stookt en ten O. van Sunder
land een koopvaardijschip van
3000 B.R.T. vernietigd.
Een vrij sterke formatie Duit
sche gevechtsvliegtuigen heeft
hangars en onderkomens van het
vliegveld Ismailia aan het Suez-
kanaal doeltreffend gebombar
deerd. Bij een aanval van Duit
sche gevechtsvliegtuigen op het
Britsche vlootsteunpunt Suez
in den nacht van 4 op 5 Septem
ber werden drie vijandelijke koop
vaardijschepen van in totaal 14.000
B.R.T. vernietigd.
WANT DUITSCHLAND WINT OP
ALLE FRONTEN VOOR EUROPA"
Gisteren werd bekend gemaakt:
De operaties aan het Oostelijk
front blijven volgens de plannen
verloopen.
In de wateren rondom Enge
land hebben gevechtsvliegtuigen
vier vrachtbooten van 30.000 t. in
totaal, die deel uitmaakten van
beveiligde konvooien, vernietigd
en een grooten koopvaarder zwaar
beschadigd.
Een vrij sterke formatie Duit
sche gevechtsvliegtuigen heeft met
gunstig resultaat het Britsche
vliegveld Aboe Soeaila aan
het Suezkanaal gebombar
deerd.
Bij den aanval, dien Duitsche
gevechtsvliegtuigen in den nacht
van Vrijdag op Zaterdag onder
namen op het Britsche vlootsteun
punt Alexandrië, hebben
bommen groote verwoestingen
aangericht in de Oostelijke haven.
Een olieopslagplaats geraakte in
brand.
Een gering aantal Britsche
vliegtuigen heeft zich gisternacht
naar N.- W. - Duitschland en
de Noorsche kust begeven.
Door bommen op woonwijken o.a.
in de buurt van Beckum, Dort
mund, leed de burgerbevolking
eenige verliezen aan dooden en
gekwatsten. Naehtjagers en lucht
doelartillerie schoten 10, marine
artillerie een der aanvallende bom
menwerpers neer.
-•
(United Prestel.) De zender Helsinki
meldde Zaterdag, dat Petersburg volko
men ingesloten en geïsoleerd is.
Door luchtbombardementen is de eeni
ge weg,, die tot dusverre nog naar buiten
voerde, verhield.
De beschieting van de militaire doelen
nabij St Petersburg werd door vèrdra-
gend Duitsch geschut voortgezet, aldus
D. N. B. De electriciteitscentrale en de
installaties der St Petersburgsche bewa
peningsindustrie werden doeltreffend on
der vuur genomen.
In den noordelijken sector van het
Oostelijke front zijn de Duitsche troepen
door versterkte veldversterkingen van de
Sowjets gedrongen. Door herhaaldelijke
tegenaanvallen probeerden de Bolsjewis
ten de verloren positie te heroveren. Deze
aanvallen werden met zware verliezen
voor de Sowjets afgeslagen.
Bij de gevechten in den centralen sec-
Zooveel woeste grond als daar is hier
niet. Maar voorloopig is ook in ons ge
west nog genoeg te doen. Er dient nu
hard gewerkt te worden. De omstandig
heden van het heden dwingen er toe en in
de toekomst kunnen de vruchten er van
geplukt worden.
tor hebben, de Duitsche pantsertroepen
den Bolsjewisten opnieuw zware verlie
zen aan gevechtswagens toegebracht.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben
opnieuw felle aanvallen ondernomen op
de in Odessa ingesloten Sowjet-troepen.
Aan de haveninstallaties werd groote
schade aangericht. Vier schepen met een
totaal van 17.000 brt., die dienden voor
het transport van munitie en materieel
kregen voltreffers en werden zwaar be
schadigd.
GEHEELE KARELISCHE LAND
ENGTE IN FINSCHE HANDEN.
(United Press.) De bevelhebber van
de Finsche landstrijdkrachten, generaal
Oesch, heeft medegedeeld, dat de 40 km
ten Zuiden van Wiborg gelegen stad Koi-
visto op 2 September door de Finsche
troepen is ingenomen. Op den weg naar
Koivisto hebben de Finsche troepen ook
de stad Sankt Johannes bezet.
Aan de bezetting van Koivisto zijn he
vige gevechten voorafgegaan.
Generaal Oesch deelde verder mede,
dat de geheeile landengte thans In Fin
sche handen is.
HET ITALIAANSCH
WEERMACHTSBERICHT.
Het Italiaansche opperbevel meldt.
Duitsche vliegtuigen hebben kantonne-
menten en vliegvelden in de zones van
Tobroek en Mersa Matroe
aangevallen.
Vijandelijke toestellen hebben aanval
len gedaan op Tripoli en Barce.
Civiele gebouwen en een hospitaal wer
den getroffen. Men betreurt in totaal 31
dooden en 56 gewonden, van wie het
grootste deel tot de zieken behoort, die
zich in het hospitaal bevonden.
(D. N. B.) In het rijksverordeningen
blad wordt een politieverordening van 1
September 1941 gepubliceerd, waarin be
paald wordt, dat het Joden van het zes
de jaar af verboden is zich zonder een
bijzonder kenteeken in het openbaar te
vertoonen. Dit kenteeken bestaat uit een
zespuntige ster, zoo groot als een hand
palm, vervaardigd van gele stof, welke
op de linker borstzijde gedragen moet
worden. Voorts is het den Joden verbo
den de gemeente, waarin zij wonen, te
verlaten, zonder schriftelijke vergunning
van de plaatselijke politie. De verorde
ning treedt twee weken na afkondiging
in werking en geldt voor het Groot-Duit-
sche rijk en het protectoraat Bohemen
en Moravië.
NIEUWE AANSLAG TE PARIJS.
(D. N. B.) De vroegere communisti
sche afgevaardigde van bet departement
Seine, Marcel Gitton, is Donderdagavond
door een onbekend gebleven dader, door
revolverschoten zwaar gewond. Na in
een ziekenhuis een operatie te hebben
ondergaan, is Gitton nog dienzelfden
nacht aan de betomen verwondingen
overleden.
Hij legde een levendige anti-commu
nistische werkzaamheid aan den dag.
AMERIKAANSCHE TORPE
DOJAGER CONTRA DUIT-
SCHE DUIKBOOT.
(D.N.B.) De Amerikaansche en En-
gelsche nieuwsdiensten hebben gemeld,
dat bij een ontmoeting tusschen den
Amerikaansehen torpedojager „Greer"
en een Duitsche duikboot op 4 Septem
ber des ochtends, de duikboot den tor-
depojager met torpedo's heeft aangeval
len. De torpedo's hadden haar doel ge
mist. De torpedojager had toen in een
tegenaanval de duikboot met diepte
bommen achtervolgd.
Van officieele Duitsche zijde wordt
hierover het volgende opgemerkt: Op 4
September werd op 62 gr. 31 min. N.B.
en 27 gr. 06 min. W.L. een Duitsche
duikboot om 12.30 uur in het Duitsche
blokkadegebied met dieptebommen aan
gevallen en achtervolgd. De Duitsche on
derzeeër was niet in staat de nationa
liteit van den aanvallenden torpedojager
te onderscheiden. In ongeoorloofden af
weer heeft hij toen om 14.39 uur van
zijn kant het vuur geopend, dat echter
niet trof. De torpedojager bleef de ach
tervolging met dieptebommen tot tegen
middernacht zonder succes voortzetten.
Wanneer door een officieele Amerikaan
sche instantie, met name het Ameri
kaansche departement van Marine be
weerd wordt, dat de aanval van de
Duitsche duikboot is uitgegaan, dan kan
dit slechts ten doel hebben aan den
BONAANWIJZING KAAS.
Zooals bekend geeft gedurende
de
week van 7 tot en met 13 September a.s.
de met „34 kaas" bemerkte bon recht
op het koopen van 100' gram kaas.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat deze bon na 13 September nog drie
weken geldig blijft, dat wil dus zeggen
tot en met 4 October a.s.
Het Rijkscommissariaat maakt be
kend
Het Bolsjewistische Rusland bevindt
zich sedert 22 Juni in oorlog met het
Duitsche rijk. Wie na dien dag op eeni-
gerlei wijze communistische actie pleegt,
treedt op ten gunste van den bolsjewisti-
schen vijand van het Duitsche rijk en
stelt zich daarmede bloot, wegens be
gunstiging van den vijand, aan terdood-
veroordeeiing door de Duitsche krijgs
raden.
Derhalve worden alle Nederlanders op
de meest nadrukkelijke wijze gewaar
schuwd, geen deel te nemen aan com
munistische acties van welken aard ook.
Het Verordeningenblad bevat het Eco
nomisch Sanctiebesluit 1941.
In Artikel 1 wordt strafbaar gesteld
met hechtenis van ten hoogste een jaar
en met geldboete van ten hoogste 25.000
gld. of met een van deze straffen hij,
die in strijd handelt met een voorschrift,
gesteld bij of krachtens de Landbouw-
crisiswet 1933, de Distributiewet 1939,
het Voedselvoorzieningsbesluit en het
Organisatiebesluit Voedselvoorziening
1941 (of bij een op grond van dat be
sluit uitgevaardigde verordening).
Indien men opzettelijk in strijd handelt
met deze voorschriften zijn de straffen
gevangenisstraf van ten hoogste acht
jaren en geldboete van ten hoogste
f 100.000 of een van beide.
Deze feiten zijn overtredingen, evenals
het in strijd handelen met een krachtens
art. 15, lid 2 van de Distributiewet 1939
gegeven voorschrift; in het laatste ge
val zjjn de maximumstraffen hechtenis
van twee maanden of geldboete van
f 300.
Slachten van rundVee.
Onverminderd deze bepalingen wordt
hij, die opzettelijk in strijd handelt met
een bij of krachtens de Landbouwcrisis-
wet 1933, het Voedselvoorzieningsbe
sluit of Organisatiebesluit Voedselvoor
ziening 1941 gesteld verbod tot het
slachten van rundvee, varkens, geiten,
bokken, schapen en paarden of tot het
verhandelen of vervreemden van Vleesch
of vleeschwaren, afkomstig van in strijd
met zoodanig slachtverbod geslacht vee,
krachtens artikel 2 gestraft met een ge
vangenisstraf van ten minste zes
maanden. Bij het opzettelijk in strijd
handelen met de genoemde wet en ver
ordeningen wat betreft een verbod tot
het verhandelen of vervreemden van
granen is de minimum-gevangenisstraf
drie maanden.
Handel in bonnen.
Bovendien wordt hij, die opzettelijk in
strijd handelt met een verbod tot het
MAANDAG 8 SEPT. 1941.
Wentel uwen weg op den Heere, en
vertrouw op Hem, Hij zal het maken.
Pa. 37 5.
Zon
op onder
7.02 20.13
Maan
op onder
21.21 9.51
13 Sept. Laatste kwartier.
21 Sept. Nieuwe maan.
koopen of te koop aanbieden van distri
butiebescheiden, indien hij weet of ern
stige reden heeft om te vermoeden, dat
de distributiebescheiden, welke hij ver
koopt of te koop aanbiedt, door mis
drijf z ijn verkregen, gestraft
met gevangenisstraf van tenmin
ste drie maanden.
Deze minimum-straffen worden met de
helft verhoogd, wanneer sprake is van
een beroeps of gewoontehandeling bin
nen twee jaar nadat de laatste veroor
deeling wegens een gelijksoortig feit on
herroepelijk is geworden. In geval van
poging worden de minimumstraffen met
de helft verminderd.
Bij veroordeeling wegens een feit, straf
baar gesteld bij artikel 1, kan een reeks
bijkomende straffen worden opgelegd,
waaronder sluiting of stillegging voor
en door den rechter te bepalen termijn
van ten hoogste vijf jaren van het be
drijf van den veroordeelde of van het
bedrijf, waarin het strafbare feit is be
gaan, onder aanbrenging van een ken
nisgeving der sluiting en stillegging op
de bedrijfsgebouwen. Over al deze mis
drijven en overtredingen oordeelt de eco
nomische rechter.
Op dit besluit wordt de volgende toe
lichting gegeven:
Het besluit behelst een. uniformeering
en belangrijke verzwaring der straffen
bij overtreding van verschillende wette
lijke maatregelen, rakende het economi
sche leven.
In art. 2 der verordening zijn voor de
eerste maal minimum, -straffen opge
nomen, volgens welke degene, die han
delt in strijd met het verbod van frau
duleus slachten wordt gestraft met een
gevangenisstraf van, ten minste 6 maan
den. Vergrijpen, tegen het verbod van het
verhandelen van graan worden gestraft
met gevangenisstraf van ten minste drie
maanden.
Een gelijke minimumstraf is vastge
steld voor den verboden handel in dis
tributiegescheiden (bonhen enz.), wan
neer kan worden bewezen of een gegrond
vermoeden bestaat, dat de verkochte of
ten verkoop aangeboden bescheiden door
m i s d r ij f zijn verkregen.
Daarbij moet worden opgemerkt, dat
deze minimum straffen met de helft
worden verhoogd bij recidive of bij
tot gewoonte geworden vergrijpen, en
met de helft worden verminderd, wan
neer het mislukte pogingen betreft.
Het besluit behelst bovendien bijko
mende straffen, zooals b.v. het verbod
om voor een bepaalden tijd bepaalde
transacties uit te voeren, sluiting of
stopzetting van zaken of inbeslagneming
van voorwerpen, waarmede de strafbare
handeling is gepleegd.
Om de door de strafbare handeling
verkregen winst te ontnemen, kan vol
gens het besluit bovendien een boete op
gelegd worden naast de als straf opge
legde boete.
met de neutraliteit in strijd zjjnden aan
val van een Amerikaansehen torpedoja
ger op de Duitsche duikboot althans
den schijn van rechte te geven. De aan
val zelf is het bewijs voor het feit, dat
de heer Roosevelt in strijd met zijn be
weringen reeds aan de Amerikaansche
torpedojagers opdracht gegeven heeft,
de positie van Duitsche schepen en duik-
booten te rapporteeren hetgeen in
strijd is met de neutraliteit doch bo
vendien die vaartuigen zelfs aan te val
len. De heer Roosevelt probeert ook
daardoor met alle hem ten dienste staan
de middelen incidenten uit te lokken,
teneinde het Amerikaansche volk tegen
Duitschland in den oorlog te jagen.
THANS VEERTIEN DOODEN TE
ROTTERDAM.
Het aantal slachtoffers van den aan
val op Rotterdam is helaas nog iets ge
stegen, het totaal aantal dooden is
thans 14, het aantal zwaar gewonden
27, het aantal lichtgewonden meer dan
60. In totaal werden vier brisantbommen
geworpen.
BEGRAFENIS.
MEVR. WESTERBRINK-WIRTZ.
Vrijdagmiddag is te Oegstgeest Mevr.
J. M. Westerbrink-Wirtz, de bekende bel-
letriste en dichteres, trouw medewerk
ster in den Ned. Chr. Vrouwenbond, ter
aarde besteld.
Ds Dam, Geref. predikant te Bode
graven wees op den weemoed, die er in
het hart der kinderen moet zijn bij bet
zien op het graf van grootvader, groot
moeder en vader, met wie nu ook hun
moeder in den dood vereenigd werd.
Maar de werkelijkheid en de waarheid
is toch ook in het: die in Mij gelooft,
zal leven, al ware hij ook gestorven.
Mevr. Knoppers-Valkenier sprak uit
naam van den Ned. Christen Vrouwen
bond een enkel woord.
Zij was gesproten uit een familie, in
welke de vreeze Gods heerschte van ge
slacht tot geslacht en ook zij heeft de
goede keuze gedaan, die haar nimmer
brouwde. Dat heeft ze getoond in haar
huiselijk leven, in de opvoeding van haar
kinderen, in haar meeleven met den ar
beid in het Kbninkrijk Gods. God had
haar groote gaven van verstand en hart
gegeven en daarmee heeft zij gewoekerd.
Van de oprichting af heeft zij zich met
volle kracht gegeven aan den arbeid van
den Ned, Christen Vrouwenbond.
