Christelijk Dagblad voor Zeeland „V=VIKTORIA, EERSTE BLAD Dankbaar leeren zijn. DAGKALENDER. DONDERDAG 4 SEPT. 1941 55e JAARGANG - No. 107 Maar kleinigheden en toeh Zware Sowjet-veriiezen in centralen sector - Verdere Duitsohe opmarsoh aan de Estlandsohe kust - De situatie In Iran - Verklaring van Konoje. ten leden ln deze gevechten zware, bloe dige verliezen. De Duitsohe opmarsoh aan de Estlandsohe kust werd voortge- DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA. zet. Britsche scheepsverliezen in twee oorlogsjaren. Kort ziekteverlof voor Von Papen. (D. N. B.). De Duitsche ambassadeur Von Papen is met zjjn echtgenoote naar Duitschland vertrokken. Naar wordt vernomen, zal h|j een me» discke behandeling ondergaan wegens een aandoening van ajja nieren, terwijl hij tovens tandheelkundige hulp behoeft. H*| zal een kort verlof tot herstel nemen. Verklaring van Prins Konoje. Want bij U is de fontein des levens; in Uw llQht sion wij het licht. Ps, 86 10. Het derde oorlogsjaar ingetreden. Bureaux Lange Vorslslroat 70, Goes Postrekening 44455 - Telefoon 2438 Bijkantoor Middelburgi Firma Boekhandel J. J. FANOY Lange Gislslraal 34 en Noordweg 155 Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg Goes en plaatsen waar een agent is aangesteld f 021 Losse nummers cent Directeur-Hoofdredacteur» A. DE LANGE te Goes Familieberichten 33 een! ear regaS Overige advertentlèn 30 cent oar reaal Ingezonden mededeellngen 60 cent per mga! Kleine odvertentlên f 0.55 bi| vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 et. extra Bi| contract belangrijke korting Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Laten w|j het maar eerlp bekennen: velen hadden in de jaren vóór den oor log verleerd om dankbaar te zijn. Zij, die voldoende eten en drinken, kleeding en schoeisel hadden en dat waren er toch velen genoten eiken dag van die voorrechten, maar zonder er verder by na te denken. Pas als ziekte of werkloos heid in het gezin zich voordeed, werden wij er aan herinnerd, dat al die stoffe lijke gaven vergankelijk waren. Wij wisten het wel, dat wij geen recht hadden op die zegeningen en dat wij van dag tot dag van God afhankelijk waren, maar wij leefden daar zoo weinig by. Wat vroeger als normaal gold, is nu iets heel bijzonders geworden. Een maaltyd met vleesch is een echt Zondagsch maal geworden. Een boter ham met boter en worst is een delica tesse. Een doodgewoon koekje bij de thee is een byzondere tractatie. Het veertiendaagsche ei ontmoet stormach tige bijval als het op tafel verschynt. En hoe ryk voelen we ons met een heerlyk wollen kleedingstuk of een paar stevige leeren schoenen. Al die dingen, die wy vroeger als zoo vanzelfsprekend be schouwden, dat wij ze niet eens meer opmerkten, krijgen ixi dezen tyd een zeer bijzondere waarde. Dat kè.n winst zyn. Wy gevoelen ons nu kleiner tegenover God, dieper van Hem afhankelijk. Wy leeren het van g e n a d e te leven en waarlyk kind te zijn. Ons geloof wordt verdiept. God zorgt immers voor ons? Zelf kun nen wij het niet. Dat zien we nu wel in. Leven als een kind bij zijn vader be- teekent dankbaar te zijn voor alles wat wij nog ontvangen. Deze tijd leert ons leven bij de bede die onze Heef ons heeft voorgehouden: „Geef ons heden ons da- gelijksch brood". Wie 's avonds na zonsondergang door onze steden en dorpen gaat, constateert vrijwel overal, dat door de lange lichte zomeravonden, de menschen vergeten hebben, dat er verduisteringsplicht be staat. Er blijft een licht branden in een ach terkamer, waar men in een kast in een donkere hoek iets moest opbergen. Het licht straalt een uur later door de voor kamerramen breed-uit op straat. Het was een gezellig avondje. Reeds om 8 uur namen de schemerlampjes de naargeestige regensfeer van buiten weg. Al pratend werd het tijdstip van zons ondergang vergeten en 't licht scheen in de donkerte ongehinderd naar buiten. 'tWas warm geweest binnen. Tot laai in den avond was men achter goed ver duisterde ramen bijeen geweest. Nie mand had echter gedacht aan het groote openstaande tuimelraam, waardoor fel licht naar buiten scheen, als een vuur baak. Gasten werden uitgelaten. Eveu maar knipte de vriendelijke gastheer in zijn gang licht aan, meenend den bezoekers een dienst te bewijzen. Even maar gufde een breede lichtbaan over den weg, die allen verblindde. Hun slaapkamer verduisteren ze niet, daar had je practisch geen licht noodig. De dunne overgordijnen sluiten was ge noeg. 's Nachts is er „luchtalarm". Ze staan op enontsteken licht, dat door de dunne gordijnen overvloedig zichtbaar in de duisternis dringt. Een lange rij van vergissingen, van nalatigheid van handelingen leidt over al tot ernstige ondoordachte verduiste- nngsovertredingen. Al deze tekortkomingen leveren voor hun omgeving een ernstig gevaar op. Vergeet men dit? Dan wordt het, nu het donker weer vroeger invalt, thans de tijd om rich voor het ontsteken van licht, eerst te overtuigen, dat ramen en deuren licht dicht gesloten zijn. Het „eerst-even-licht", een verschijn sel, dat zoo vaak wordt geconstateerd, voordat men de lichtafsluiting aan brengt, is juist door de felheid van het vry uitstralend licht in die oogenblik- ken een ernstige gevaarsfactor voor de geheele omgeving. Waarschuwt elkaar, als goede buren, wanneer er „per ongeluk" licht zou branden. De politie heeft strenge or ders. Zij waarschuwt niet meer. Eiken avond vermeldt uw krant, wanneer ge moet aanvangen te verduisteren. Ver geet dit dan niet. Een gewaarschuwd mensch geldt voor twee. Het opperbevel der Duitsche weermacht deelt mede: „Aan het geheele Oostelijke front zijn succesvolle gevechts handelingen aan den gang." In den afgeloopen nacht hebben gevechtsvliegtuigen havenwerken aan de Britsche Oostkust en vliegvelden in de Midlands gebombardeerd. Aan het Kanaal aan de Nederlandsche en aan de Noorsche kust hebben lichte vlootstrijdkrachten overdag zeven Britsche vliegtuigen neer geschoten, jagers en afweer geschut vier en marinegeschut een. In Noord-Afrika hebben Duit sche en Italiaansche duikbommen werpers by een aanval op T o - broek op 1 September zware bomtreffers geplaatst op Britsche artilleriestellingen en troepen kampen. In den afgeloopen nacht ver schenen vijandelijke vliegtuigen boven Noord- en Midden- Duitschland, alsmede boven het Rijn-Maingebied. De aanval van een afdeeling bommenwerpers op Berlijn kwam ten gevolge van het krachtige afweervuur niet tot volledige uitwerking. Slechts enkele vliegtuigen be reikten de binnenstad. Door bom men op woonwijken leed de burger bevolking geringe verliezen aan dooden en gewonden. Zes Britsche bommenwerpers werden door het afweergeschut neergeschoten. WANT DUITSCHLAND WINT OP ALLE FRONTEN VOOR EUROPA" DUITSCHE SUCCESSEN IN DEN CENTRALEN SECTOR. (D. N. B.). Bij de gevechten van Dins dag in den centralen sector van het Oos telijke front, zyn sterke strijdkrachten der Sowjets met zware verliezen aan hun kant in de pan gehakt. Vooral het pant serwapen der Sowjets heeft weer zware verliezen moeten incasseeren. De Duitsche troepen vernietigden in dezen stijd veertig Sowjet-pantserwagens waaronder elf van het zwaarste type en een amphibiepantserwagen van 40 ton. Bovendien werden 2250 gevangenen ge maakt en twee pantser-verkenningswa- gens, tal van voertuigen en oorlogsma- terieel buitgemaakt. Duitsche infanterie en pantserafdee- lingen veroverden voorts op 2 September in weerwil van. den verbitterden tegen stand der Sowjets een boschryk gebied, eveneens in den middelsten sector van het front. In goede samenwerking tus- schen de Duitsche infanteristen en de pantserwagens werden de Bolsjewisten uit het bosch verdreven. By deze gevech ten maakten de Duitsche troepen 2500 gevangenen. Ook op andere plaatsen aan het Oos telijke front ondernamen de Duitsche troepen op 2 September wederom byzon- der geslaagde operaties. In alle sectoren Leden de bolsjewisten groote bloedige verliezen. Formaties van het Duitsche luchtwa- pen hebben in het gebied tusschen den Dnjepr en de Krim ravitailleeringscolon- nes en troepenconcentraties van de Sov jets vernietigd. De spoorlijnen Krementsboeg-Loebny, Konotop-Lgow en Koersk-Orel, werden op tal van plaatsen door bomtreffers verbroken. Verscheidene treinen werden tot ontsporing gebracht. AAN ESTLANDS KUST. Bij de gevechten aan de kust van Est land hebben de Bolsjewisten op 2 Sep tember geprobeerd den Duitschen op- marsch tegen te houden. Om den Duit schen aanval te keeren, gebruikten de Sowjets batterijen van de kustartillerie en van zee uit grepen Sowjet-oorlogs- schepen met him scheepsgeschut in den strijd te land in. Door een grootscheep- schen aanval werd het verzet van de Sowjets echter gebroken. De bolsjewis- BIJNA 200 SOWJETSCHEPEN TOT ZINKEN GEBRACHT IN DE FINSCHE GOLF. (D. N. B.). Officieel wordt medege deeld: De geweldige omvang van het drama, dat zich eind Augustus in de Finsche Golf heeft afgespeeld, zal men wel nooit met zekerheid kunnen vaststellen. Het aantal tot zinken gebrachte en be schadigde vijandelijke schepen bedraagt bijna 200. Ongeveer een week lang zijn de brandende scheepsresten en ronddrij vende booten, vlotten en lijken bewijzen geweest voor de ontzettende vernietiging welke de zeestrydkrachten der Sowjets en zeetransporten geleden hebben, en welke door de Duitsche en Finsche zee- en luchtstrijdkrachten, alsmede door de mynversperringen veroorzaakt werden. Als laatste gebeurtenis kan gemeld worden de torpedeering van een trans portschip van 2000 ton in de zeestraat van Koivisto, een artillerievoltreffer op drie schepen, het buitmaken van een driemaster en van twee groote pramen, die met munitie en ander materiaal, o.a. met optische instrumenten en machines vol geladen waren. WIBORG GAAT WEER OPBOUWEN. (D. N. B.). De burgemeester van Wi- borg heeft aan de pers meegedeeld, dat reeds voorbereidselen worden getroffen voor den herbouw van Wiborg. Doordat de buitenwijken voor het grootste deel verwoest zijn en ook het centrum veel schade heeft geleden, zullen niet even veel menschen als vroeger zich weer in de stad kunnen vestigen. Wanneer de licht-beschadigde huizen hersteld zyn, zullen ongeveer 15.000 personen naar Wiborg kunnen terug keeren. Er zullen nieuwe radiostations en een studio gebouwd moeten worden. De ha ven van Wiborg is over het algemeen nog bruikbaar. Zoodra de wereldsituatie zulks mogelijk maakt, kan het handels verkeer hervat worden. (D. N. B.). De Londensche correspon dent van de „New York Times", Graig Thomson, meldt, dat de scheepsverlie zen der geallieerden en Engelschen ia de eerste twee oorlogsjaren den aanbouw van nieuwe schepen aanzienlijk hebben overschreden. Het valt te betwijfelen, aldus de cor respondent, of de nieuwe aanbouw ook maar de helft van de totale verliezen bedraagt. Hij betwijfelt, of het zelfs met hulp van de Vereen. Staten mogelijk zal zijn, binnen afzienbaren tyd den stand te ver effenen. Omtrent de arbeidsomstandig heden aan de Clyde meldt Thompson, dat dit gebied iederen nacht door het Duitsche luchtwapen is aangevallen. Een enorme opslagplaats van hout heeft daar dagenlang gebrand en Duitsche bommenwerpers hebben van den brand gebruikt gemaakt om het om liggende terrein te bombardeeren. Er is wel geen gebied in Engeland, dat zóó grondig gebombardeerd is als dit haven gebied. ITALIAANSCH WEERMACHTSBERICHT. Het 456ste communiqué van het Itali aansche hoofdkwartier meldt: De actie der luchtmacht tegen de Brit sche steunpunten en stellingen heeft nieuwe resultaten opgeleverd. By den massalen aanval op T o b r o e k, waar van het weermachtsbericht van gisteren melding maakte, zijn ook stellingen van luchtafweergeschut en veldartillerie als mede tentenkampen gebombardeerd. Tal rijke branden en ontploffingen werden waargenomen. In het gebied van D j a - r a b o e b hebben onze vliegtuigen vij andelijke autocolonnes, die troepen ver voerden, verstrooid en met machinege weervuur bestookt. In den afgeloopen nacht zijn de vlieg velden van Malta gebombardeerd. Vijandelijke vliegtuigen hebben bom men op Benghazi geworpen en een kolonie inCyrenaica zonder succes met machinegeweervuur bestookt. Ande re aanvallen zyn gedaan op plaatsen in de nabijheid van Catania en Ra- g u s a. De schade was onbeteekenend. In Oost-Afrika blijven onze troepen den vyand in bedwang houden. Zy brengen hem gevoelige verliezen toe. SOWJETS TRACHTEN IRAN TE BOLSJEWISEEREN. (A. N. P.). De Sowjettroepen hebben in alle plaatsen van Iran, welke zy bezet hebben, terstond plaatselijke Sowjets ge vormd en probeeren aldus het land te Bolsjewiseeren. De bolsjewistische commissarissen, die met deze taak belast zijn, komen gelijk met de troepen aan. Bovendien zijn er ook politieke uit Iran by, die him toe vlucht gezocht hadden in de Sowjet-Unie. Zij bezetten terstond de belangrijkste politieke posten, teneinde den schijn te wekken, alsof alles geschiedt volgens den wensch van de Iraansche bevolking. In Turkije heeft het optreden van de Sowjets de grootste bezorgdheid ver wekt. ENGELSCHEN EN BOLSJEWISTEN VOEREN EEN ZENUWENOORLOG. (D. N. B.). Engeland en de Sowjet- Unie voeren tegen Iran een soort zenu wenoorlog, doordat zij aan Iran de z.g. vredesvoorwaarden blijkbaar nog altijd niet hebben voorgelegd. De toestand in Teheran is intusschen weer normaal geworden. Het grootste deel dergenen, die de stad verlaten had den, is terug gekomen. De winkels zyn weer open, het bedrijfsleven gaat zyn gewonen gang weer. Naar de bladen ver der berichten, worden de onderhandelin gen met de Britsche en Sowjet-vertegen- woordigers voortgezet. Binnen twee da gen zouden de resultaten bekendgemaakt worden. (Domei). De Japansche premier, Prins Konoje, heeft aan een rondetafel conferentie van vertegenwoordigers der regeering en van de oorlogsindustrieën het sinds 30 Juli JX bewaarde stilzwijgen verbroken en o.a. het volgende ver klaard: „Japan staat voor1 de ernstigste crisis sinds! het begin van) zijn geschiedenis. De eenige manier om den noodtoestand1 te boven te komen is gelegen) in een) zee doeltreffend mogelijke totaüe mobilisatie der economische krachten van het land. Het doel van deze1 ronde-tafefconfererttie is, om de Japansche economische hulp bronnen tot het uiterste te ontwikkelen". Vervolgens werd het woord gevoerd door den minister van handel, vice-admi- raal Seizo Sakonji. Deze zeide, dat hij de wrijving betreurde, welke bestaat tus schen de organen van de economische controle en de organen, waarop de eco nomische controle wordt uitgeoefend. Hij legde den nadruk op de noodzaak om particuliere winstmotieven onderge schikt te maken aan de verwezenlijking van de nationale doelstellingen krach tens de nieuwe economische structuur. Wat Japans grondstoffenvoorziening betreft, meldt Domei verder, dat de Mij. tot exploitatie der Zuidzeegebieden heeft besloten de aluminumproductie op het eiland Palau, dat onder Japansch man daat staat, te vergrooten met het oog op de stopzetting der leveranties, die vroeger uit Griekenland en van 't eiland Billiton kwamen. DISTRIBUTIE VAN STRAATKLIN KERS, METSELSTEENEN EN DAKPANNEN. In verband met een ter zake door den directeur- van het Rijksbureau voor Bouwmaterialen getroffen regeling zul len in het algemeen geen metselstee- nen, straatklinkers of dakpannen meer worden afgeleverd zonder overlegging van een machtiging tot aankoop, af te geven door den algemeen gemachtigde voor den wederopbouw en voor de bouw nijverheid. Aanvragen tot het verkrijgen van bo venbedoelde machtigingen moeten in tweevoud worden ingezonden aan den algemeen gemachtigde voor den weder opbouw en voor de bouwnijverheid, Ca- rel van Bylandtlaan 30, 's Gravenhage, onder gebruikmaking der daarvoor be stemde en bij de fabrikanten en handela ren aanwezige formulieren. Op andere wijze ingediende of onvol ledige aanvragen kunnen niet in behan deling worden genomen. DONDERDAG 4 SEPTEMBER 1941. Zon op onder 6.54 20.23 Maan op onder 19.44 5.22 5 Sept.Volle maen. 13 Sept.: Laatste kwartier. Het was gisteren 3 September twee jaren geleden, dat het schokkende bericht door de wereld ging: Engeland en Frankrijk beschouwen zich in oorlog met het Duitsche Ryk. Een ontroering ging door allen op (dien Zondag, toen wij dat vernamen, Twee jaar lang is dus de wereld in rouw en leed gedompeld en is het eco nomische leven zoo goed als overal ont wricht. Wie geen hart van steen heeft, lydt mee met de ellende, die over de wereld is gekomen, waardoor zooveel, dat met zorg en liefde was opgebouwd is verbro ken en verstoord en bidt God, dat het Hem moge behagen spoedig den vrede op de aarde te herstellen. De vurige wensch leeft in ons hart, dat wij nu het laatste oorlogsjaar zyn ingetreden en dat spoedig de opbouw moge kunnen be ginnen. Waar wij nu nog midden in de verwar ring van den oorlog verkeeren en daar door nog te weinig afstand kunnen ne men, is zeker nu nog niet het geschikte moment aangebroken om historie te schrijven. Toch gaan als het ware de gebeurte nissen van de laatste twee jaren als in een film aan onzen geest voorbij. Er is in dien tijd ontzaglijk veel gebeurd. Het is, ook door Nederlandsche staats lieden, herhaaldelijk gezegd1918 bracht geen vrede: In de verdragen, waarmede de oorlog van 19141918 eindigde, zat de kiem van een nieuwen oorlog. Men heeft echter voor deze waarheid de oogeu gesloten. De gevolgen daarvan zien wij nu. Daarom zal ieder, uie haakt naar een werkelijken vrede, hopen en bidden, dat by het einde van dezen oorlog de fout van 1918—1919 zich niet zal herhalen, maar dat ondei Gods zegen een periode van waarachtigen vrede zal aan breken. De oorzaak van dezen oorlog ligt dus in de twintig jaren tusschen 1919 en 1939. De directe aanleiding was de kwestie-Dantzig, waardoor het conflict Duitschland-Polen ontstond, ge volgd (aangezien Polen een garantie van Londen en Parijs had) door den oorlog tusschen Duitschland met Engeland en Frankrijk. In 17 dagen werd Polen verslagen. In het voorjaar van 1940 Volgde de strijd in Noorwegen, die eindigde met een ont ruiming van het Noorsche land door de Engelschen. Toen kwam de groote stryd in het Westen, waarin ook ons land betrokken werd. Het resultaat hiervan was een ca pitulatie van het Nederlandsche en Bel gische leger, een ineenstorting van Frankrijk en de terugtocht der Britsche troepen. Intusschen was ook Italië aan de zyde van Duitschland gaan meestrijden. De botsing tusschen Italië en Engeland had vooral in Noord-Afrika, later ook in Griekenland plaats, dat evenals Joego slavië ook in den strijd betrokken werd. Ook van den Balkan moesten de Britsche troepen terugtrekken. Zy boekten alleen buiten Europa, in Oost-Afrika, Syrië, Irak en Iran successen. Thans is gezwegen nog van den ge weldigen oorlog ter zee en in de lucht een enorme stryd gaande tegen de Bols jewisten, waaraan ook tal van andere Europeesche volken deelnemen. Ook in dezen strijd kon Duitschland reeds vele groote wapensuccessen boeken. Niemand weet, hoe lang deze oorlog nog duren zal. Moge het kort zijn, op dat het vredeswerk spoedig kan begin nen, en in vervulling gaan, wat een Itali- aansch blad dezer dagen als ideaal schil derde „een economische solidariteit cn de vrijheid der naties op den grondslag van een nieuwe rechtsorde in de wereld en een rechtvaardiger verdeeling van de rijkdommen der aarde". Ongetwijfeld wil ook Nederland aan den opbouw van een waarachtigen vrede gaarne en van harte meewerken en daar voor reeds nu doen, wat mogelijk is.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1941 | | pagina 1