Wanneer verduisteren?
Uit de Provincie
Land- m Tuinbouw
St. Petersburg zal zich
verdedigen.
„Times" acht toestand aan het
Oostelijk front ernstig.
Pessimistische rede van
Roosevelt.
De verhouding van Japan
tegenover Engeland en Amerika.
tt
M
Nederlands bevolking
wordt langen
BONNENLIJST*
,;TOT LAATSTEM DRUP-
PLL BLOED,"
(D.N.B.) De Moskouaeho radio heeft
via St. Petersburg een uitzending ver
spreid, waarin over deze stad werd ge
zegd;
De bevolking zal zich tot
den laatston druppol
bloed verdedigen. De stad
van Lenin en Stalin is
nog nooit in handen van
den vijand geweest. Groot
en klein zal zich tot het
uiterste geven.
GRQOTE HONGERSNOOD BE
DREIGT ST. PETERSBURG.
Van Finsche zijde is van den corres
pondent van U. P. te Helsinki verklaard,
dat meer dan een millioen vrouwen en
kinderen in het militaire district van St.
Petersburg aan den hongerdood overge
leverd zullen zijn, indien de Sowjets ook
daar de politiek der verbrande aarde toe
passen. Men meent te Helsinki, dat, als
de omsingeling van St. Petersburg vol
tooid is, het onmogelijk zal zijn de stad
Van levensmiddelen te voorzien. Zelfs als
in St. Petersburg groote voorraden le
vensmiddelen en graan aanwezig zouden
zijn, zullen deze niet lang in de verzor
ging van de groote in deze stad gecon
centreerde troepenmassa's kunnen voor
zien.
(D.N.E.) De militaire medewerker
van de „Times" oordeelt in zijn weke-
lijksch overzicht den stand van zaken in
bet Noorden van het Qostelijke front
als zeer ernstig.
De val van Baltisch-Port zal voor de
Sowjets groote gevolgen hebben voor
de gekeele situatie aan het geheele
Noordelijke front.
Even sterk is de stagnatie in het
treinverkeer tusschen Moskou en het
sterk bedreigde St. Petersburg. Naar de
meening van de „Times" zouden de
nieuwe Duitsche successen in het Noor
den een zeer ernstigen terugslag hebben
op de positie van de Sowjetvloot in de
Oostzee.
Ook de positie aan het centrale front
wordt als zeer moeilijk voor de „Sowjet-
verdedigers" geschilderd.
Ook het industriegebied ten Oosten
van den Dnjepr wordt als gevolg van
den slag van Gomel bedreigd. Het weer
standsvermogen der Sowjets moet als
gevolg van de industrieele verzwakking,
die de Sowjets door de jongste Duitsche
successen in het Zuiden hebben geleden,
steeds meer in twijfel worden getrok
ken,
FELLE STRIJD IN CEN-
TRALEN SECTOR.
(D. N. B.) In den centralen frontsec
tor van het Duitsche Oostelijke front
zijn op 31 Augustus felle gevechten ge
leverd, waarbij de Sowjets gepantserde
gevechtswagens in het vuur brachten. De
Sowjeteenheden werden uiteengeslagen
en moesten zich terugtrekken.
Aan den benedenloop van den Dnjepr
hebben de Sowjets op 31 Aug. met sterke
strijdkrachten de Duitsche nederzettin
gen aangevallen. De aanvallen werden
echter met bloedige verliezen afgeslagen.
Op 31 Augustus hebben strijdkrachten
der Sowjets ten Zuiden van Kiejev de po
gingen herhaald met ondersteuning van
artillerie en kanonneerbooten over te
steken naar den westelijken oever van
den Dnjepr. Ook déze poging is afgesla
gen met zware verliezen voor de bols
jewisten. Het is den bolsjewisten niet
gelukt den Westelijken oever van de ri
vier te bereiken.
Een deal der opvarenden kon zich red
den, doch de meesten verdronken.
ALLE HOOP, DAT LAVAL
ZAL HERSTELLEN.
(United Press.) De artsen, die Laval
behandelen, hebben verklaard, dat de
toestand van hun patiënt zoodanig is
verbeterd, dat men alle hoop heeft op zijn
herstel.
Het feit, dat Déat de zware operatie
heeft doorstaan, en na 72 uur nog steeds
in leven is, wettigt, naar de geneeshee-
ren verklaren, de hoop, dat „de patiënt
waarschijnlijk gered is".
ENGELSCHEN EN SOWJETS
ONTMOETEN ELKAAR IN IRAN.
(D. N. B.) Volgens welingelichte krin
gen zijn de Britsche en de Sowjettroe-
pen gisteren te Kaswin, 100 mijlen ten
Noordwesten van Teheran, met elkan
der in contact gekomen.
ENGELSCHEN LATEN
M ERA AL DENTZ LOS.
GE-
(D. N. B.) Naar officieel wordt
medegedeeld, zullen de gewezen Fran-
sche hooge commissaris van Syrië, ge
neraal Dentz, de Fransche generaal Jan-
nequin en de overige Fransche officieren,
die nog te Jeruzalem in Engelsche hech
tenis vertoeven, 3 September worden
vrijgelaten en naar Frankrijk mogen te-
rugkeeren. Uitgezonderd zijn twee gene
raals, die nog niet worden vrijgelaten,
daar twee Engelsche officieren nog niet
uit Fransche gevangenschap in Syrië zijn
teruggekeerd. Zij konden niet terugkee-
ren. daar zij onderweg ziek geworden zijn
en niet vervoerd mochten worden.
[(A N, ,r" President Roosevelt heeft
te Kydepark een rede uitgesproken, die
door den pessimistiscben toon opzien ge
baard heeft. Roosevelt verklaarde e.m,,
dat de Europeesche oorlog zich kon ont
wikkelen tot een wereldoorlog, welk go-
vaar thans grooter is dan ooit tevoren.
Hy hoopt echter nog steeds, dat het den
Ver. Staten mogelijk zal z\jn zich verre
te houden van den oorlog. Hy moest de
Amerikaansche natie er echter voor
waarschuwen, dat zij niet moet gelooven,
dat de definitieve beslissing uitsluitend
in handen der Ver. Staten zelf ligt. Vol
gens de opvatting van Roosevelt zou „de
volgende aanvalshandeling" de Vereen.
Staten kunnen dwingen deel te gaan ne
men aan den oorlog.
De stedeiyke overheid van New York
zou overigens, zoo wordt beweerd, bezig
zijn met besprekingen over alle proble
men in verband met een eventueele eva
cuatie van een millioen vrouwen, man
nen en kinderen uit New York.
AMERIKA VERWACHT
EENIGE VERKOELING.
Naar United Press uit Washington
meldde, voorzien diplomatieke kringen
aldaar een periode, waarin de betrekkin
gen tusschen Japan en de Vereen. Staten
koeler zullen worden. Weliswaar aarze
len deze diplomatieke kringen nog om
zich te uiten over het resultaat, dat de
besprekingen tusschen Rosevelt en No-
moera zullen opleveren, maar toch zijn
zij algemeen van oordeel, dat Amerika
de Japansche veroveringen in Azië niet
erkennen zal.
De Londensche Sunday Times verwacht
dat ongeveer 1000 Britsche staatsbur
gers en 300 Voor-Indiërs Japan zullen
verlaten, nu een nieuwe aansporing van
de zijde der Britsche ambassade is ge-
yolgd.
(D. N. B.)'. Associated Press meldt uit
welingelichte kringen te Washington, dat
de controle-autoriteiten voornemens zijn
de petroleumleveranties aan Japan op
nieuw te beperken.
SCHERPE VERKLARING.
(D. N. B.). In een rede ter gelegen
heid van den 18den verjaardag van de
groote aardbeving heeft de chef van de
persafdeeling van het Keizerlijk hoofd
kwartier te Tokio, Kolonel Maboetsji,
verklaard, dat Japan thans genoodzaakt
is den omsingelingsring der z.g. A.B.C.-
D.-alliantie, welke het bewind van
Tsjoengking in den strijd tegen Japan
steunt, te verbreken. In de practijk zal
dit een oorlog van langen duur tegen
Engeland en de Vereen. Staten betee-
kenen.
Gelijktijdig met hun politiek van om
singeling in het Zuiden, zijn Engeland en
de Vereen. Staten een economischen oor
log tegen Japan begonnen. Hoe langer
Japan passief blijft, hoe -gevaarlijker de
toestand wordt. Wanneer er geen nieu
we oorlog ontstaat, is Japan genoodzaakt
in den loop van den tijd zijn voorraden
op te teren en zou aldus een verarmd
land worden.
De Japansche regeering heeft met bui
tengewoon geduld diplomatieke onder
handelingen gevoerd om de crisis te
voorkomen en ook thans zet Japan zijn
vredespogingen nog voort.
WOENSDAG 3 SEPTEMBER 1941.
's Morgens tot 6.53 uur.
's Avonds van 20.25 uur.
ZJJ1D-BEVELAND.
'S-Gitavertpolder. Maandag werd het
stoffelijk overschot van Mej. Tonia Kie
vit ter aarde besteld. Er was veel be
langstelling. Vertegenwoordigd waren de
Ned. Herv. Meisjesvereen., waarvan de
overledene presidente was en de Ned.
Herv. Zondagsschool,
Ds van Hoogstraten sprak aan de
groeve een herdenkingswoord en schets
te, hoe de arbeid van de overledene in
het belang van de Ned. Herv. Kerk was.
Zy was een voorbeeld voor allen. Wij
willen haar hier niet verheerlijken, maar
God danken voor haar werk. Haar nage
dachtenis zullen wij dankbaar bewaren.
GOEDE GRAANOOGST IN
ZUID-OOST-EUROPA.
(A. N. P.) Volgens de ontvangen
berichten is in alle landen van Zuidoost-
Europa een goede graanoogst te ver
wachten. Dit is bijzonder verheugend,
omdat de slechte oogst van verleden jaar
in vele landen in het Zuidoosten zekere
moeilijkheden in de broodvoorziening had
doen ontstaan. Reeds volgens de tot dus
ver bekende resultaten kan met stellig
heid verwacht worden, dat door den goe
den graanoogst van dit jaar de voorzie
ning van de rond 80 millioen menschen
in de Zuidoostelijke staten volkomen ver
zekerd is, en dat bovendien niet onaan
zienlijke hoeveelheden tarwe en mais ter
beschikking zullen staan voor den uit
voer. Ook rogge, gerst en haver hebben
bevrsdteenda oogsten opgeleverd.
0FFICIEELE PUBLICATIE VAN DEN GEMACHTIGDE VOOR DE PRIJZEN.
Groenten- en fruitprijzen.
Bericht No. 30.
De hieronder volgende groenten- en fruitprijzen zijn geen vastgestelde maximum
prijzen. Zij zijn bedoeld om den consument een richtlijn te geven voor de prijzen, die
hem ten hoogste in rekening gebracht mogen worden gedurende de periode van 3
tot en met S September.
Boven deze prijzen zullen ln dit tijdvak in geen geval groenten of fruit mogen
worden verkocht, ook niet wanneer deze van de beste kwaliteit zijn.
In de meeste gevallen zullen de groenten- en fruitprijzen lager moeten zijn dan de
onderstaande prijzen, die gebaseerd zija op de beste kwaliteiten.
GROENTEN.
Bloemkool
sorteering I
sorteering II
Tomaten
goede kwaliteit
misvormd
kriel
Wortelen
met lof per bos
zonder lof, fijn
middelgrof
grof
Stokboonen
prinsesseboonen
snij- en spekboonen
Stamboonen
prinsesseboonen
zonder draad
prinsesseboonen
met draad
andere soorten
stamboonen
Pronkboonen
Roode kool
Savoye Kool
Witte kool
FRUIT.
Aardbeien„1.14
Aalbessen0.47
f 0.20
per
stuk
f 0.08 per kg.
0.16
tt
tt
Komkommers
boven 850 gr.
0.22
stuk
0.26
tt
kg
van 700850
gr.
0.19
tt tt
tt
van 600—700
gr.
0.15
tt tt
„0.13
H
van 500—600
gr.
0.10
tt tt
stek
0.14
kg
0.10
tt
bos
Prei:
„0.11
M
kg
boven 10 mm
0
0.17
tt tt
0.09
tt
tt
tot 10
tt
0.14
tt tt
„0.08
tt
Knolselderij
stuk
I boven 10 cm 0
0.17
0.32
tt
tt
II van 840
tt tl
0.14
tl It
0.23
tt
tt
III 6-8
tr tl
0.11
tt tt
beneden 6
tt tl
0.07
tt tl
0.23
tt
tt
Zilveruien
0.20
tt tt
0.20
tt
tt
Bieten, ronde en
lange
0.08
tt tt
stuk
„0.17
tt
tt
,0.17
tt
1*
0.20
tt tt
0.09
tt
tt
Stoofsla
0.13
tl tl
0.09
tt
tt
tt
„0.07
tt
tt
Meloenen
groene ananas
andere soorten
0.27
0.17
0.56
0.32
Druiven
Muscaat, Westfrisla,
Leopold, Golden Cham
pion, Gros Colman „1.14
Frankenthaler 0.99
andere soorten 0.92
Perziken
extra (boven 7 cm 0 0.62 per stuk
Klasse I (v.6—7 0.32
Klasse II („56 0.20
Klasse III („4-5 0.10
Klasse IV (bened. 4 cm) 0.91 kg
Appelen
Cox Oranje Pippin enz.:
extra kwaliteit 0.76
lste 0.54
2de 0.32
Goudreinetten, enz.:
extra kwaliteit 0.54
lste 0.39
2de 0.25
Brabantsche Bellefleur, enz.
extra kwaliteit 0.47
lste 0.35
2de 0.20
Jacques Lebel enz.:
lste kwaliteit 0.32
2de kwaliteit 0.20
AARDAPPELEN.
Kleiaardappelen 0.08
Duinzandaardappelen 0.08
Opm. Voor het schrappen van aardappelen mag 1 ct. per kg berekend worden
met dien verstande, dat de aardappelen gewogen worden vóór het schrappen. Voor
het thuisbezorgen van aardappelen mag 1 cent pet kg extra berekend worden,
Voor het snijden van kool mag 3 ct. per kg berekend worden, met dien verstande,
dat de kool na het snijden gewogen wordt.
Voor het schrappen van wortelen mag 1 ct. per kg of per bos berekend worden,
met dien verstande, dat de wortelen vóór het schrappen gewogen worden.
Voor het bezorgen mag geen extra bedrag in rekening gebracht worden, behalve
in het hierbovengenoemde geval.
Overige soorten:
lste kwaliteit
2de
Val van Goud
en Sterreinetten 0.20
Val van overige appelen 0.17
Stek- en wormstekige
appelen (zuur) 0.14
Stek» eti wormstekige
appelen (zoet) 0,10
Peren
Beurré d' Anjou enz.
extra kwaliteit 0.69
lste 0.47
2de 0.25
Beurré Hardy enz.
extra kwaliteit 0.54
lste 0.39
2de 0.17
Beurré de Mérode enz.
lste kwaliteit 0.35
2de 0.17
Overige soorten:
lste kwaliteit 0.25
2de 0.17
Stek- en wormst. peren 0.10
Pruimen
Dubbele Boeren, witte enz.
lste kwaliteit 0.54
2de 0.20
Reine Victoria enz.
lste kwaliteit 0.42
2de 0.20
Overige soorten pruimen
lste kwaliteit 0.35
2de kwaliteit 0.20
Zandaardappelen 0.07
Veenaardappelea 0.07
HET VOORKOMEN VAN ROT BIJ
AARDAPPELEN.
In den laatsten tijd is bij sommige
aardappelrassen de aardappelziekte
'(Phytophthora infestans) in toenemende
mate in het loof opgetreden, en is hier
en daar ook reeds eenige aantasting in
de knollen waargenomen. Ten einde de
gevolgen hiervan voor de aardappel
oogst zooveel mogelijk te beperken, ves
tigt de Plantenziektenkundige Dienst de
aandacht van alle aardappelverbouwers
met klem op de navolgende maatrege
len.
Ie, Waar de aantasting thans nog
niet algemeen is, wordt den verbouwers
ten sterkste aangeraden, de bespuitin
gen met Bordeauxsche of Bourgondische
pap of met de nieuwe koperhoudende
r} middelen, bij de nog vrij van ziekte, of
nog slechts in geringe mate aangetaste
^gewassen, voort te zetten tot aan het
rooien of afsterven toe.
j 2e. Het is van het grootste belang om
de door de ziekte aangetaste gewassen
niet eerder te rooien, dan wanneer de
grond goed is opgedroogd. Het laten
uitzieken van een aangetast gewas geeft
veel minder kans op het optreden van
rotting in de knollen, dan wanneer
spoedig na het optreden van de ziekte
gerooid wordt. De sterk aangetaste per-
ceelen moet men dus laten staan en
daarop niet vroeg beginnen met rooien
en zeker niet, wanneer de grond nog
niet goed droog is.
3e. Het rooien moet met voorzichtig
heid geschieden. Beschadiging der knol-
j Ien moet zooveel mogelijk voorkomen
worden, om de kans op het optreden
van ziekte (rotting) in de knollen na
het rooien te verminderen.
Dit geldt niet. alleen voor de aantas-
I ting door Phytophthora, maar ook voor
die door Alternaria, een ziekte, die in
dit jaar hier en daar ook weer is opge-
A treden,
Het bedekken dei' gerooide aardappe
len met door Phytophthora of Alterna
ria aangetast aardappelloof, ook al ge
schiedt dit slechts tijdelijk, moet beslist
nagelaten worden, daar hierdoor de ziek
tekiemen op de knollen kunnen worden
overgebracht en rotting kan worden be
vorderd.
Ook aan het inkuilen van de aard
appelen moet dit jaar bijzonder zorg ge
wijd worden. De aardappe'en moeten
vóór het inkuilen zorgvuldig worden uit
gezocht om te voorkomen, dat zieke
knollen mede worden ingekuild, daar de
ze in de kuil tot rotting overgaan en
dit tot rotting van de naastliggende
knollen aanleiding geeft.
In het buitenland worden wel eonser-
veeringsmiddelen als Karsan, Kartofit,
Conserveeringsmiddel Fahlberg, e.a. ge
bruikt om rotting tegen te gaan. Deze
middelen zouden ook een remmende wer
king op de kieming uitoefenen. In hoe
verre het gebruik van zulke middelen
rendabel is, is hier te lande nog niet
vastgesteld kunnen worden, zoodat on
zerzijds het gebruik van deze middelen
nog slechts proefsgewjjza kan worden
aanbevolen.
Nadere inlichtingen worden verstrekt
door den Plantenziektenkundigen Dienst
te Wag-eningen, de ambtenaren van de
zen Dienst buiten Wageningen, alsmede
door de Rijksland- en Tuinbouwconsu-
lenteu.
IN DB STA» MEEH LANGE
MENSCHEN CAN OP 'T LAND.
Bij de keuringen der voor den militai
ren dienstplicht ingeschreven jonge man
nen, is de laatste tientallen jaren ge
bleken, dat de gemiddelde lengte der
voor de keuringsraden verschijnende
jongelieden, toegenomen was. In 1863 be-
31 AUG. TOT EN MET G SEPT.
34 reserve 4% kg. aardappelen.
33 bloem Yz rants, bloem, brood of
gebak.
33-4 brood t; 4 rant3. brood of gebak.
33 brood 1 rants, brood of gebak.
33 kaas 100 gram knas.
33 molk I ..1% Liter molk.
33 vleeschw, 1 rantsoen vleesch.
33 vleesch rantsoen vleesch.
33 vleeschw. 1 rantsoen vlesschwarcn.
33 vleesch Yz rantsoen vleeschwaren.
31 AUG. TOT EN MET 13 SEPT.
33 eieren 1 ei.
21 AUG. TOT EN MET 6 SEPT.
29-30 boter 250 gr. boter.
29-30 vet250 gr. boter met reductie.
10 AUG. TOT EN MET 6 SEPT.
107 algem. '1 kg. suiker.
108 algem. 250 gr. koffiesurrogaat
109 algem. 500 gr. jam of stroop.
110 algem. 250 gr. rijst
B rijst250 gr. rijst.
111 algern. 250 gr. havermout of gort.
B haverm. 250 gr. havermout of gort.
112 algem. 100 gr. vermicelli of maï
zena.
1 SEPT. TOT EN MET 30 SEPT.
16 katten 1% kg. kattenbrood.
16 honden (10 of 8 of 5 of 4 of 3 kg.)
hondenbrood.
113 algem. Zeep.
B-zeep (P en Q) 150 gr.
toiletzeep, of 90 gr, huis
houdzeep of 200 gr. of 100
gr. zachte zeep of 300 gr.
zachte zeeppasta of 250
gr. zeeppoeder of 450 gr.
waschpoeder.
B-toiletzeep (P) 77 gr. toi
letzeep.
05 KF (M en
N) één eenheid brandstoffen.
1 SEPT. TOT EN MET 31 BEG.
'J (Textiettkrt
hoeren) 50 gr. of tube of pot
scheerzeep.
droeg de gemiddelde lengte der recru-
ten, dus der Nederlandsche negentienja
rige mannen, 164.1 cm.; in 1925 was de
gemiddelde lengte der recruten gestegen
tot 170.88 cm. Het aantal lange menschen
onder de Nederlandsche bevolking was
dus toegenomen. De „lange" Nederlan
ders, d.w.z. zij die grooter zijn dan 170
cm., maakten in 1865 24.6 procent van de
totale bevolking uit, in 1925 was dit per
centage gestegen tot 57 procent, terwijl
de stijging ook de laatste jaren bleef
aanhouden, want in 1936 was 67 procent
der Nederlandsche bevolking langer dan
170 cm.
Het verschijnsel van de gemiddelde
lengte-toeneming der bevolking is niet
tot Nederland beperkt. In alle Europee
sche landen is de gemiddelde lengte der
bevolking de laatste tientallen jaren
grooter geworden en hieruit volgt, dat
immigratie van lange menschen niet de
oorzaak van deze voortdurende lengte
toename kan zijn. In Zweden, waar de
bevolking een groote gemiddelde lengte
bezit, nam de lengte der mannelijke be
volking in nog geen honderd jaar, n.l.
van 1840 tot 1936, met niet minder dan
acht cm. toe.
De gemiddelde lengtetoeneming is niet
in allo provincies van ons land even
groot. De Zuidelijke provincies en
Drente vertoonen een geringer percen
tage lange menschen dan de rest van
het land. Merkwaardig is nog, dat de
steden met een bevolking tusschen twin
tig- en vijftigduizend in ons land het
hoogste percentage lange menschen be
zitten; de plattelandsgemeenten met een
inwonertal van vijfduizend of minder
hebben het laagste percentage lange
menschen.
Over de oorzaken der lengtetoeneming
in Nederland is men het niet eens. W.
A. Mijsberg is van meening, dat de betere
voeding en het geringer aantal ziekten
een grooter menschengeslacht hebben
mogelijk gemaakt. Vooral de kinderziek
ten, die vaak een remmenden invloed op
den lengtegroei kunnen uitoefenen, zijn
minder frequent geworden, althans in
hun erge gevolgen, zoodat gunstiger
voorwaarden voor een volledige ontwik
keling van het kind ontstaan.
De verklaring, die Dr Benders voor de
gemiddelde lengtetoeneming geeft, gaat
uit van de negatieve selectie, die de oor
logen van Napoleon tot gevolg hebben
gehad. De lange mannen werden goedge
keurd voor den militairen dienst, velen
van hen sneuvelden, zoodat dus vooral
zij, die te klein waren voor den mili
tairen dienst, kinderen voortbrachten,
die dus eveneens klein waren. De toene
ming der lengte gedurende de laatste 75
jaren, zou dus een herstel zijn van den
toestand, zooals die vóór Napoleon was.
Hiertegenover staat, dat omstreeks 1840
dan een laagste gemiddelde lengte had
moeten optreden. Daarna had de lengte
weer moeten toenemen. Tot 1858 veran
derde de lengte der recruten niet, terwijl
ook niet, van een laagste gemiddelde om
streeks 1840 (want in dat jaar zou zich
de negatieve selectie het sterkst moeten
doen gevoelen, omdat het in dat jaar de
keuring de zoons van de generatie uit
den tijd van Napoleon betref) gesproken
kan worden.
De toeneming der lengte wordt door
de meeste onderzoekers nog steeds ver
klaard als gevolg van de hetere sociale
omstandigheden, dus betere voeding en
woningtoestanden, waaronder de meeste
volken van Europa, vergeleken met vroe
gere tijden leven.
