Christelijk Dagblad voor Zeeland EERSTE BLAD HOOG HET GEZIN. DAGKALENDER. Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes Postrekening 44455 - Telefoon 2438 Bijkantoor Middelburg! Firma Boekhandel J. J. FANOY lange Giststraat 34 en Noordweg 155 Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg @088 en plaatsen waar een agent is aangesteld f 021 Losse nummers 6 cent Directeur-Hoofdredacteur: A. DE LANGE te Goes De Duitsche troepen nemen Hapsal - Verloop van den strijd om Revai en Wiborg - Felle gevechten in den oentralen sector - Rede van Roosevelt - De positie van. Japan. DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA. Hoe Reval werd veroverd. Verloop van den strijd om Wiborg. Twee jaren oorlog. Nederland en de opbouw van Europa. DINSDAG 2 SEPT. 1941 55e JAARGANG - No. 105 familieberichten 33 cent par regel Overige advertentiën 30 cent oer rege' Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel Kleine advertentiën f 0.55 bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 et. extra Bi| contract belangrijke korting Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Het zijn in hoofdzaak wel droeve din gen, die Mr H. de Bie te Rotterdam in het Weekblad voor de Ned. Herv. Kerk over de verhoudingen in de gezinnen meedeelt. Het gezin ia terecht genoemd de cel van het volksleven. Welnu, als het daar niet in orde is, als zich daar beangsti gende verschijnselen voordoen, ziet het er voor het heden en de toekomst niet bemoedigend uit. Mr de Bie heeft als kinderrechter, in de z.g. verzoenkamer der Rechtbank, maar ook in het bureau voor gezinsmoei lijkheden te Rotterdam veel ervaring op gedaan. Men ziet er, zoo schrijft hij, oud en jong, arm en rijk, nauwelijks gehuwden en lange jaren reeds verbondenen, men ziet er, wier liefde, als zij er ooit is ge weest, volkomen dood is of overgebracht op een ander. Soms is er diepe smart van een, die nog wel van den ander houdt, maar zijn liefde of haar liefde wordt thans versmaad. Men ontmoet er de vrouw, die door haar man verlaten werd voor een ander, die nu profiteert van zijn inkomen, terwijl zij, de moeder van zijn kinderen, moet krabben en bij ten om rond te komen van de met de grootste moeite losgekregen uitkeering van den vader, die van een behoorlijk inkomen meestal toch niet twee gezinnen kan onderhouden, zonder dat beide te kort komen. De man, die uit het buiten land terugkeert en zijn vrouw met een ander aantreft, is ook geen zeldzame fi guur. Scheiding is de pest voor de kinderen, zoo riep onlangs een vrouw uit, maar als in het huwelijk een hel van tweespalt gaapt, kan zij een zekere rust brengen, die beter is dan de voor de opvoeding van kinderen onduldbare onrust. Mij ervaring is, dat in het gezin, waar in de echtscheiding de vernieler was, de moeilijkheden bij de opvoeding veel groo- ter plegen te zijn dan in dat, waar de dood een der ouders wegnam. De har monie, die er was tusschen de ouders, werkt na: de ontslapene spreekt, nadat hij gestorven is. Wat echter aan de schei ding voorafging, heeft de sfeer bedorven, heeft in het hart der kinderen idealen stukgeslagen, die onherstelbaar zijn. Zoo ook nu zal het gedwongen weg- zijn van vader of kinderen wel zwaar te dragen zijn, maar het besef van als ge zin bijeen te behooren nog versterken. Iemand heeft eens gezegd, dat het ge zin dreigde te worden tot een Sennhütte, waarin 't vee van de bergweiden slechts schuilt bij nacht en bij boos weer, maar verder zoekt het zijn voedsel en vertier buiten! Welnu, het is nu boos weer: laat het gezin dan maar de hut zijn, waarin jong en oud schuilen. Wanneer daar de geest heerscht van Psalm 91 en in het gezin gezamenlijk bovenal de schuilplaats des Allerhoogsten wordt gezocht en gevonden, dan zal een krachtige, jonge generatie naar buiten treden, gelouterd door het lijden, ge sterkt door het vuur van liefde en ge loofsgemeenschap." Zwaar is de taak van de ouders, moei lijker nog dan voorheen hun roeping te genover de kinderen. Heerlijk zou het zijn, als in dezen tijd het gezin gaaf en gezond bleef. Des te meer moet het ons aangrijpen en bedroe ven als iemand, zooals Mr de Bie, van ernstige ziekteverschijnselen melding moet maken. Laten wij toch in het gezin elkanders hoeders zijn. Allereerst de ouders voor de kinderen, maar ook de kinderen onder ling. Een gezinsleven naar den regel der Heilige Schrift is voor een volk altijd tot rijken zegen. B3ITSCHE LUCHTAANVALLEN. CA.N.P.) In het afgeloopen week einde vlogen slechts enkele Britsehe v'iegtuigen boven ons land. De Duitsche afweer trad dermate krachtig op, dat de aanvallende vliegtuigen er niet in s aagden om bommen op grootere plaat sen neer te wernen. Wel vielen diverse brisant- en brandbommen op onbebouwd land of op Reinere p'aatsen. Noemens waardige schade werd niet aangericht. On één plaats werd een tuinhuis be schadigd. Een aantal woonhuizen kreeg Wat glasschade en op weer een andere plaats moest een vijftal woonhuizen ontriumd worden, omdat in de nabijheid een blindganger neergekomen was. Het opperbevel van de Duitsche weermacht maakt bekend: Formaties van het Duitsche leger hebben sedert 26 Aug. op den Dnjepr ten noorden van Kiejev 27 Sowjetmonitors en kanonneerbooten vernietigd. In het verloop van de zuivering van Estland werd de aan de west kust gelegen havenplaats Hapsal genomen. Bij de op 28 Aug. geëindigde gevechten om R e v a 1 werden 11.432 man gevangen genomen en 293 stukken geschut, 91 vecht- wagens, twee pantsertreinen en een groote hoeveelheid oorlogs- materiëel buitgemaakt. In de Pinsche Golf zetten Duitsche zeestrijdkrachten de mijnoperaties voort. Meer dan 60 brandende vijandelijke schepen werden in het gebied van onze mijnversperringen waargenomen. In den Atlantischen Oceaan boorde een duikboot uit een krachtig beschermd con- vooi na hardnekkige herhaalde aanvallen vier vijandelijke han delsschepen van in totaal 14.000 brt. in den grond. Op het Britsehe eiland bombar deerden vrij sterke formaties ge vechtsvliegtuigen in den afgeloo pen nacht de invoerhaven Huil. Bomtreffers richtten zware ver woestingen aan in dokinstallaties, ravitailleeringsbedrijven en op slagplaatsen der stad en veroor zaakten verscheidene groote bran den. Andere gevechtsvliegtuigen bombardeerden opnieuw haven installaties aan de Engelsche Oostkust en vliegvelden in het graafschap Lincolnshire. Zij schoten twee bommenwerpers bo ven Engeland neer. In Noord-Afrika waren doel treffende aanvallen van Duitsche gevechtsvliegtuigen gisteravond gericht op militaire installaties der Britsehe vlootsteunpunten Alexandrië en Port Said. Britsehe vliegtuigen vlogen in den afgeloopen nacht naar West- Duitschland. In woonwijken, o.a. te Keulen, ontstond door het werpen van bommen schade aan gebouwen. Aanvalspogingen van enkele vijandelijke vliegtuigen in Noord- en Noordoost-Duitsch- land bleven zonder resultaat. Nachtjagers en luchtdoelartillerie schoten zeven Britsehe bommen werpers neer. WANT DUITSCHLAND WINT OP ALLE FRONTEN VOOR EUROPA" HEVIGE GEVECHTEN OM ELKE STRAAT EN ELK HUIS. (D.N.B.) Reeds op 24 Augustus meld de het bericht van het opperbevel der weermacht, dat de in het Estlandsche gebied strijdende Duitsche troepen tot een coneentrischen aanval op Reval wa ren overgegaan. De stad Reval zelf was door de bosjewisten wegens haar groote beteekenis als steunpunt voor de Oost- zeevloot der Sovjets door zwaar ver sterkte kazematlinies en veldstellingen in gereedheid gebracht. Ten einde den Duitschen aanval af te slaan, gooiden de Sowjets al hun pantserwagens, waar over zij in dit gebied beschikten, zonder eenige reserve in acht te nemen, in den strijd. In een dikwijls bloedige worste ling en in gevechten van man tegen man doorbraken de Duitschë troepen de linies der Sowjets en vernietigden de pantserwagens. Van zee uit mengden eenheden van de Sowjet-marine met haar artillerie zich in den strijd te land. De bij deze ge vechten zwaar beschadigde zware krui ser „Kirof", verscheidene torpedoboot- jagers en torpedobooten, een kanonneer boot en verschillende gewapende koop vaardijschepen vuurden ononderbroken op het aanvalsgebied der Duitsche troe pen. Vanaf het ten Noordwesten van Reval liggende schiereiland Viinsi meng den acht zware Sowjet-batterijen en uit het gebied van Nomme negen andere batterijen zich in den strijd. In een ononderbroken aanval wist de Duitsche artillerie de Sowjet-batterijen tot zwijgen te brengen. Formaties van het Duitsche luchtwapen en de marine vernietigden in samenwerking met de artillerie van het leger een deel van de op de reede van Reval liggende Sowjet- oorlogsschepen. Reeds op 26 Augustus kon de vernietiging van een Sowjet-krui- ser en twee kleine oorlogsschepen ge rapporteerd worden, welke door voltref fers der artillerie in brand geschoten waren. Op 28 Augustus werd een schip van 6000 ton, dat de haven van Reval trachtte te verlaten, tot zinken gebracht. In den loop van 27 Augustus bestorm den Duitsche infanteristen de hoogte 48, ten Westen van Kobe, welke de haven van Reval beheerschte en stelden zich zoodoende in het bezit van een punt, dat voor het verloop van den strijd om Reval van beslissende beteekenis was. Ten Noorden van de spoorlijn naar Peters burg oprukkend, drongen nog nog op denzelfden dag Duitsche infanteristen het Zuidelijke deel van Reval binnen. Terwijl op 28 Augustus het artillerieduel in onverminderde hevigheid voortduur de, drongen formaties infanterie al strij dende verder naar het stadscentrum op. Nadat om ieder huis, om iedere straat, hevig gevochten was, was de stad op 28 Augustus om 14.45 u. stevig in Duit sche handen. De strfld om de havenwer ken werd voortgezet. Op 29 Augustus des voormiddags was de laatste Sowjet- tegenstand in het havengebied gebroken. Stad en haven van Reval waren defini tief door de Duitsche troepen ingeno men. (D. N. B.) De gevechten, die met de inneming van Wiborg door de Finnen zijn geëindigd, hebben het volgende ver loop gehad Door een snel oprukken in Noordooste lijke richting slaagden de Finsche troe pen er in, reeds op 22 Aug. den straat weg WiborgRautu te passeeren. Op 24 Augustus werd de aanval onder hevige gevechten voortgezet en de bres in de Sowjetstellingen vergroot. In weerwil van den buitengewoon heftigen tegen stand werd op 25 Aug. de insluiting van Wiborg voltooid. Op denzelfden dag staken de Pinsche ten stoottroepen talrijke kleine eilanden den anderen oever van de baai van Wi borg, waar zij het schiereiland Lihanie- ve bezetten. Bij de gevechten van den 26en werd de ring om de stad zooveel nauwer aangehaald, dat de drie spoor lijnen naar St. Petersburg en Kivennapu werden onderbroken. Op dien dag bezet ten stoottroepen talrijke kleine eilanden in de baai. Steeds weer trachtten de in gesloten Sowjets den ijzeren ring te ver breken. Al hun aanvallen mislukten on der zware verliezen voor de bolsjewis ten. Op 28 Augustus maakten de Pinsche troepen op Lihanieve zich meester van den straatweg die van Wiborg langs de kust naar het Zuiden loopt. Zij bezetten de plaatsen Koislahti en Alasommee. De Noordrand van 't meer ten Noord westen van Haykki werd door de Finnen bereikt. Daardoor hadden de bolsjewis ten de laatste mogelijkheid om te ont komen verloren. Hun vernietiging en de inneming van Wiborg stonden vast. Nog in den avond van den 28en be reikten Finsche stoottroepen de eerste huizen in het Noordwesten der stad. Op den 29en drongen zij verder binnen en namen het Noordwestelijke deel in taaie straat- en huisgevechten. Op dezen en den volgenden dag werd in bloedigen strijd de eene wijke na de andere ver overd en van bolsjewisten gezuiverd. In den namiddag van den 30en Augustus was de Karelische hoofdstad hecht in Finsche handen. GROOTSTE DEEL VAN WI BORG MET DEN GROND GE LIJK GEMAAKT. (United Press). De eerste groepen vluchtelingen, die anderhalf jaar geleden Wiborg verlieten, keeren thans in de BONAANWIJZING ZEEP. In de bonaanwijzing voor zeep is onder het hoofd „toilet- en huishoudzeep" in de lijst van zeepsoorten, op het koopen waarvan de nieuw aangewezen bon 113 recht geeft, tusschen „hetzij 200 gram zachte zeep (samenstelling van vóór 1 Januari 1941") en „hetzij 100 gram zachte zeep (samenstelling van na 31 Augustus 1941") weggevallen: „hetzij 150 gram zachte zeep (samenstelling van na 1 Januari 1941"). stad terug. Zg zijn vergezeld van stede lijke politiebeambten, artsen en ambte naren. Volgens berichten van corresponden ten aan het Finsche front zullen deze vluchtelingen kunnen constateeren, dat weliswaar hêt oude slot nog bestaat, maar dat het grootste deel van de stad met den grond is gelijkgemaakt, met in begrip van het station, het raadhuis en een aantal openbare gebouwen in het centrum der stad. De meeste winkels hebben hun waren door de Sowjets zien wegvoeren, die ze op vrachtauto's naar Petersburg brach ten. De Finsche troepen in dit gebied worden ten deele in beslag genomen door het blusschen der branden en het zoeken naar de vele, door de Sowjets gelegde landmanen. (D. N. B.) In verband met het feit, dat twee jaar geleden de gevechts handelingen een aanvang namen, wordt aan het D. N. B. van militaire zjjde het volgende medegedeeld: De ineenstorting van Polen binnen den kortst mogelqken termijn, deed een volkomen veranderden toestand in heel Oost-Europa ontstaan, welke, zooals be kend, door de Sowjets werd uitgebuit, om gebieden van Oost-Polen, de Baltische landen en het Roemeensche Bessarabië te bezetten en te onderdrukken. In haar drang naar de Oostzee viel de Sowjet- Unie eind November 1939 ook Finland aan en ontrukte aan dit land belangrijke gebieden in Karelië, met de hoofdstad Wiborg, dat de Finnen, zooals bekend, heroverd hebben. De Sowjet-Unie had dus op ondubbelzinnige wijze gebruik ge maakt van het gewapende conflict der groote mogendheden van Centraal en West-Europa om haar eigen positie ten koste van de kleine nabuurlanden te ver stevigen. De tegenzet, welke de Duitsche weer macht eind Juli van dit jaar heeft ge nomen, heeft inmiddels geleid tot de her overing der randgebieden, die de sowjets in de jaren 1939 en 1940 wederrechtelijk hadden ingelijfd. Bovendien staat de •Sowjet-Unie thans met de Duitsche weer macht en haar bondgenooten in een fei len strqd om haar eigen bestaan. Reeds heeft zij haar geheele positie in de Oostzee zoo goed als verloren. Tever geefs probeeren de Sowjets in de Oekrai- ne de verloren gegane industriegebieden ten Westen van den Dnjepr te veroveren. Onophoudelijke pogingen van de Sowjets om aan de kust van de Zwarte Zee en den westelijken oever van den beneden loop van den Dnjepr te landen, werden met zware verliezen voor hen verijdeld. „DlPLO" OVER ONTMOE TING FUHRER—DUCE. As vastbesloten vrijheid en eendracht van Europa te be werkstelligen. BERLIJN, 31 Aug. (D.N.B.) De „Deutsche diplomatisch-politische Kor- respondenz" schrijft: „De samenkomst van de leiders der As-mogendheden juist op de plaats, waar de verdedigers der Europeesche beschaving den beslissen- den slag tegen het bolsjewisme strijden, is voor alle volken die den strijd hunke rend gadeslaan, van de grootste symbo lische en historische beteekenis. Bestrij ding en vernietiging van het bolsjewis me, dat was van het begin af de strijd kreet der twee bewegingen. Het spreekt vanzelf, dat de beraadsla gingen der twee leiders zich niet heb ben beperkt tot dit even strategische als politieke oorlogsdoel. De As-mogend heden wenschen een samenleving in een dracht, welstand en veiligheid, niet door een tweede Versailles, maar door ver zoening. Hiertegenover staat het pro gram van Roosevelt en Churchill, dat zelfs al zou het uitvoerbaar zijn, al onmiddellijk wordt omvergeworpen, doordat het bolsjewisme tot deelgenoot is gemaakt. De As-mogendheden zijn vast beslo ten, dat zij niet zullen rusten voordat in weerwil van alle vijanden en afgunsti- gen de onafhankelijkheid, vrijheid en eendracht der Europeesche volken zijn bewerkstelligd. (Voor vervolg zie pag. 2.) 1 DINSDAG 2 SEPTEMBER 1941. O Heere! Uw goedertierenheid is tot in de hemelen; Uw waarheid tot de bo venste wolken toe. Ta. 36 6. Zon op onder 6.51 20.27 Maan op onder 18.38 3.03 5 Sept.Volle maan. 13 Sept.: Laatste kwartier. De gezant Werner Daitz uit Berlijn, president van den „Führerrat der Ge- sellschaft für Europaische Wirtschafts- planung und Grossraumwirtschaft", heeft te Amsterdam gesproken over „Nederland en de opbouw van het nieu we Europa". Spr. betoogde, dat de politieke en economische nieuwe ordening der Euro peesche volkerengemeenschap en haar natuurlijke levensruimte van Gibraltar tot den Oeral en van de Noordkaap tot aan de Noord-Afrikaansche kust geen gebeurtenis voor Europa alleen is. In de andere groote levensruimten over de geheele wereld naderen gelijke ge beurtenissen reeds haar voltooiing of Jworstelen nog in het eerste begin. Men behoeft slechts naar Oost-Azië te zien, hoe daar ook de Oost-Aziatische vol kerengemeenschap op het punt staat een nieuwe ordening door te voeren. En ook in de levensruimte van de In dischMaleische volkerengemeenschap z\jn er teekenen, die wijzen op den wil tot eenzelfde nieuwe ordening. De grondwet der rassen is de laat ste vierhonderd jaren geweld aange daan, doordat de Europeanen geloofden, by de ontdekking van de beide Ameri- ka's en Australië, de nieuwe wereld- deelen tot een overzeesch Europa te kunnen maken. Waar men echter niet op gerekend heeft, is, dat in de laatste eeuw de wet der veraarding in werking is getreden. Politiek gezien hebben eerst Noord-Amerika en daarna Zuid-Ameri- ka zich onafhankelijk gemaakt van Europa en thans beleven wij ook de economische zelfstandigheidsverklaring. De Noord- en Zuid-Amerikaansche levensruimten zijn tot vollen wasdom gekomen en hebben hun zelfbeschik kingsrecht opgeëischt. De Nederlanders behoeven bij een nieuwe ordening van Europa niet te vreezen, dat zij slechter af zullen zgn dan in den zoogenaamden bloeitijd van het liberalisme. Integendeel! Juist de Europeesche groot-ruimte-economie, die het economische zelfbeschikkingsrecht van de Europeesche volkerengemeen schap vernieuwt en tot uitdrukking brengt dat zelfde zelfbeschikkings recht, dat Noord-Amerika, Zuid-Ame- rika, Oost-Azië en Indië voor zich op- eischen zal Nederland een nieuwen bloeitijd brengen. Dat bij een nieuwen bouw van de Nederlandsche economie-structuur ver andering het noodzakelijke gevolg moet zijn, is begrijpelijk. Want op een of andere manier kan men de 73 procent Nederlanders, die over een zeer gering inkomen beschikken en van den legen- darischen rijkmakenden overzeeschen handel weinig geprofiteerd hebben, niet helpen. Ook voor de bedrijfseconomie en de industrie zullen zekere structuur veranderingen noodzakelijk worden om den doorsnee-levensstandaard der arbei ders te kunnen verhoogen. De zeer belangrijke DuitscJüe opdrach ten voor Nederland zijn reeds de eerste kenteekenen van een practisehe weder- zijdsche hulpverleening der continentale .arbeidsgemeenschap en volkseconomie. Het bevorderen van overzeeschen han del en verkeer kan natuurlijk eerst na den vrede met succes geschieden. Hier zal de Europeesche grootruimte-econo- mie vanzelfsprekend aan de medewer kende volkeren op de eerste plaats op drachten geven, zoodat ook deze sector van de Nederlandsche economie een grooteren bloeitijd te gemoet gaat. Dat het nu gebruikelijke Europeesche han delssysteem reeds goed functioneert, wordt bewezen door het feit, dat de Duitsche handel op dit oogenblik op hetzelfde peil staat als in het jaar 1938, dus vóór het uitbreken van den oorlog. Er is geen enkele reden om aan te nemen, dat de buitenlandsche handel van andere volkeren, niet eveneens min stens op dezelfde hoogte van het voor- oorlógsche tijdperk kan komen. Waar schijnlijk zal deze daar zelfs hoog boven uitkomen.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1941 | | pagina 1