I
lis 2
Christelijk Dagblad voor Zeeland
s
Die het niet missen kon.
Wlborg van Sowjets bevrijd.
Binnenland
DAGKALENDER.
Wanneer verduisteren?
Uit de Provincie
s,2m c
IP'I E
53
s?Jl
if
H
0
1
MAANDAG 1 SEPT, 1941
55c JAARGANG - No, 104
luchtbeschermings-ongeval-
lenfonds ingesteld.
DUITSCHLAND
STRIJDT VOOR
EUROPA.
Wlborg door de Finnen veroverd - Groote Sowjet-
verliezen in de FInsohe golf - Toestand van Laval
verbeterd - Iraansohe steden gebombardeerd.
Toestand van Laval en
Déat vooruitgaande.
Iraansche open steden door
Sowjets gebombardeerd»
engelschen zullen wegen in
iran spoedig verbeteren.
engelsche torpedobootja-
ger tot zinken gebracht.
BONNENLIJST.
Roosevelt kondigt belangrijke
verklaring aan.
Aanvulling overheidspersoneel.
engelsche luchtaanvallen.
liquidatiebesluit-1941.
De B.V.G. in algemeene
vergadering bijeen.
r8£g
6 B i
3. 3 P. a
15*11
#&|a
O rl"^
a p
fi I 1 I
t«r E 52. S
CD CL C
CD P 3
g
<w tr
CD
3
P M
&P5
O
cm
Si
N
O
0
P
1
p
p
o
gJOCl
B
■I
CD O
CD
rt-
X?
0
0
R
era -<
g p p*
"bp
■•P S 3
8,
R CM
S o
p p*
N g
<D P
g
gg
Cu
s
3 <p
CD
3
B
CD
P
W
S>
p p-
P P CD
HP OÏ
m CD
p, CP
CD 2 N
N P CD
ffi «0
P g'O
CD h
p 3.
is
B.go.f S
b-SI
p3
2 Ft.
g g
P* O- g.
&l g
a a a
p m"
P
CP
CT>
CP P
B
CD,
S.
sr&p
«gs
3.
K1
S
cp o
CP
ïgïl6,
p P G3, Qj
aw5g
e co cop,3
e a m
p If- o 1 3-
s E a
a cd «3:5?
's-asï»
a f-pos.^
■S*bM
a &1 a
»ppe
M 05 «-1 01
0
O
c
3
0
0
Bureaux Lange Vorsfslraal 70, Goes
Postrekening 44455 - Telefoon 2438
Bijkanfoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J. FANOV
Lange Gisfsfraaf 34 en Noordweg 155
Abonnementsprijs f 273 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Lossé nummers 6 cent
Directeur-Hoofdredacteur:
A. DE LANGE te Goes
Familieberichten 33 cent per r&pei
Overige adverlentiên 30 cent oe'
Ingezonden mededeelingen 60 cent per 'eqe!
Kleine advertentiën f 0.55 bij vooruitbetaling
Adverfentièn onder letter of motto 10 et. extro
Bf| contract belangrijke korting
s
In do „Ned. Herv. Kerkbode voor
Eindhoven" schrijft een der predikan
ten: „Toch is er iets zeer opmerkelijks
gebeurd, dat de geheele gemeente weten
moet. Van iemand, die het niet mis
sen kon, heb ik, ondanks afwerende
woorden mijnerzijds, gekregen f 1,—
voor de noodkerk in Stratum. De vraag
is nu: als iemand, die het eigenlijk niet
missen kan, fl,geeft, wat zal dan
dat gedeelte der gemeente, dat iets of
veel bezit, in dezen offeren?"
Wij herinneren ons uit lang vervlogen
dagen, zoo teekent „De Nederlander"
hierbij aan, dat ergens in een gemeente
een trouw kerkbezoeker buitengewoon
geprezen werd, niet zoozeer, omdat hij
zoo trouw de godsdienstoefeningen be
zocht, maar, omdat hij in de collecte
voor de Kerk en voor de Diaconie iede-
ren Zondag een gulden durfde geven.
Nu was die „durfal" de rijkste man
uit het kleine stadje. Die ruim f100,
per jaar waren op zijn budget als een
drupje aan den emmer.
Durven veronderstelt steeds een zekere
hoeveelheid moed, soms misschien over
moed. In deze gemeente vond men dus
het offeren „naar vermogen" voor Kerk
en Diaconie, een daad van moed, hetgeen
nu juist niet pleitte voor- het moedige
gedrag van het resteerende deel der
gemeente.
Toch kan een geldstuk, zeg een gul
den, gegeven om Godswille voor het een
of andere geestelijk doel, een daad van
moed wezen.
De man of de vrouw in Eindhoven
„die het moeilijk missen kon" en toch
een gulden gaf voor den bouw van een
noodkerk in een wijk dier gemeente,
deed een daad van moed. Voor iemand,
„die het moeilijk missen kan" is toch
steeds en zeer zeker in onze dagen, een
gulden een kostbaar bezit. Dit verlies
kan alleen maar goed gemaakt worden,
doordat in het geven zelf een groote
vreugde lag. De vreugde der zelfverloo
chening. En is zelfverloochening niet een
openbaring van moed?
Nu rijst de vraag: of in de Christelijke
gemeente de vreugde van het moedige
geven wel gekend wordt.
Men kan iets geven voor de Kerk, de
Diaconie, de Zending, de Philanthropie,
een kerkbouw of voor wat dan ook, wel
niet morrende, maar toch zonder dat het
hart erbij is. Men kan ook geven met
die blijmoedigheid, welke den gever ge
liefd doet zijn bij God, aan Wien toch
feitelijk in die gift iets teruggegeven
wordt van datgene, wat het Zijne is.
Wij denken, dat zoo heel veel arbeid
in het Koninkrijk Gods, welke immers
wèl geestelijk van aard is, maar toch de
stoffelijke middelen zeer van noode
heeft, het meest mogelijk gemaakt werd
en wordt door de kleine gaven. Vaak
van hen, die het feitelijk niet missen
kunnen, maar die niet nalaten konden
te geven, omdat het hart tot geven
drong.
Wanneer zoo vaak gegeven wordt uit
den grond des harten door die het fe'te-
lijk niet konden missen, dan blijft de
vraag voor de goed, de beter en de best
gesitueerden: „wat zal dat gedeelte der
gemeente doen, dat iets, veel bezit?"
Er staat in den Bijbel een zin, waarin
deze beide woorden voorkomen: rent-
mesterschap en rekenschap en die staan
zeer nauw met elkander in verband.
In het Verordeningenblad is opgeno
men een besluit van de secretarissen-
generaal van Sociale Zaken en Binnen-
landsche Zaken betreffende de instel
ling van een Luchtbeschermingsonge-
vallenfonds.
Hierin wordt bepaald, dat aan het
eerste lid van artikel 1 der Ongevallen
wet 1921 bepalingen worden toegevoegd,
waardoor als ongevallen, hun in verband
met hun dienstbetrekking overkomen,
worden beschouwd ongevallen, aan
werklieden in verzekeringsplichtige be
drijven overkómen in verband met:
door hen verrichte werkzaamheden
ten behoeve van de luchtbescherming in
de onderneming, in welker dienst zij
werkzaam zijn;
door hen verrichte werkzaamheden
ten behoeve van de bedrijfsbrandweer
van de onderneming, in welker dienst
zij werkzaam zijn.
Niet beschouwd als ongevallen, hun
in verband met hun dienstbetrekking
overkomen, worden ongevallen, aan
werklieden in de verzekeringsplichtige
bedrijven overkomen in verband met
werkzaamheden bij den luchtbescher
mingsdienst.
Ten aanzien van de Land- en Tuin-
bouw-Ongevallenwet 1922 worden de
zelfde regelingen getroffen.
(D.N.B.) Het opperbevel van de
Duitsche weermacht maakte Za
terdag bekend:
Zooals reeds is bekend gemaakt,
hebben de Duitsche marine en de
luchtmacht den zeestrijdkrachten
en de transportvloot der Sowjets
in de Finsche Golf zeer zware ver
liezen toegebracht.
Bij pogingen om uit Reval uit
te breken en andere havens te
bereiken, zijn door mijnoperaties
van de marine twee torpedojagers,
negen mijnenvegers en drie pa
trouillevaartuigen der Sowjetmari-
ne gezonken. Twee andere torpedo
jagers en een mijnenveger werden
door mijnen zwaar beschadigd. Ge
vechtsvliegtuigen hebben in hard
nekkige aanvallen een Sowjet-krui-
ser alsmede twee torpedojagers
tot zinken gebracht en door bom-
treffers drie andere torpedojagers
alsmede een hulpkruiser bescha
digd.
De transportschepen, die de vij
and voor het vervoer van troepen
en oorlogsmateriaal uit Reval had
willen gebruiken, zijn onder het
escorte van oorlogsschepen midden
in de Duitsche mijnversperringen
geraakt. Totdusver zijn 21 trans
portschepen met samen 48.200 brt.
gezonken, acht transportschepen
werden door mijntreffers zwaar
beschadigd. Gevechtsvliegtuigen
vernietigden 22 koopvaardijsche
pen, voornamelijk troepentrans
portschepen, met samen 74.000 brt.
en troffen 39 schepen zoo hevig,
dat ook van deze vaartuigen een
groot deel als verloren moet wor
den beschouwd.
In de wateren om Engeland
heeft de luchtmacht overdag vol
treffers geplaatst op een tankschip
ten Zuiden van Ierland en een
groot koopvaardijschip bij de Far
0er beschadigd. Een vrachtschip
kreeg ten Oosten van Tynemouth
een voltreffer van zwaar kaliber.
Gevechtsvliegtuigen bombardeer
den militaire inrichtingen aan de
Britsche Oostkust en vie
len verscheidene Engelsche vlieg
velden met succes aan.
Aan de kust van het Kanaal
verloor de Britsche luchtmacht
Vrijdag 17 vliegtuigen.
Britsche vliegtuigen vielen Vrij
dagnacht met geringe uitwerking
het Rijn-Main-gebied aan.
Luchtdoelartillerie schoot drie vrij-
andelijke bommenwerpers neer.
HELSINKI IN VLAGGENTOOI.
(D. N. B.). Uit het Finsche hoofdkwar
tier wordt gemeld:
„In den ochtend van 30 Augustus zijn
onze troepen de stad Viipuri (Wiborg)
j binnengetrokken.
I Tevens wordt onze aanval in den vorm
van een diepe wig met bijzonder succes
j op het centrale deel van de Karelische
landengte voortgezet.
In heel Finland, vooral in Helsinki,
i heerscht over dit succes geweldige vreug
de. Aan vele huizen der hoofdstad werd
spontaan de vlag uitgehangen.
Het moet wel een bijzondere voldoe
ning zijn voor het Finsche volk en voor
al voor maarschalk Mannerheim, dat de
ze plaats weer in het Finsche staatsver
band is teruggekeerd. De Finsche troe
pen hebben volgens een nader bericht
het grensgebied heroverd, dat zij vol
gens het verdrag van Moscou in 1940
hadden moeten prijsgeven. Ten Noord
oosten van het Ladogameer hebben zij
op alle plaatsen de vroegere grens met
de Sowjetunie bereikt en deels is deze
reeds door hen overschreden.
WANT DUITSCHLAND WINT OP
ALLE FRONTEN VOOR EUROPA"
Het opperbevel van de weer
macht deelde gisteren mede:
Zooals reeds in een speciaal be
richt is medegedeeld, hebben Fin
sche troepen na hevige gevechten
de Sowjetstrijdkrachten in het ge
bied van Viipuri vernietigend ver
slagen en op 30 Augustus de stad
zelf heroverd. Tegelijkertijd ruk
ten Finsche afdeelingen in het cen
trum der Karelische landengte
met groote terreinwinst in de
richting van Sint-Peters-
burg op.
Aan de Engelsche Oost
kust hebben gevechtsvliegtuigen
in den afgeloopen nacht verschil
lende havenwijken gebombardeerd.
Andere aanvallen waren gericht
op vliegvelden in Midden-En
ge 1 a n d. Schepen der marine heb
ben aan de Nederlandsche
kust acht Britsche vliegtuigen
neergeschoten; aan de Noorsche
kust drie.
Eenige Britsche bommenwer
pers drongen in den afgeloopen
nacht in het N. - Westen van
Duitschland door. Luchtaf
weergeschut heeft een der vijan
delijke vliegtuigen neergeschoten.
(D. N. B.). Volgens het Zondagmor
gen uitgegeven bulletin heeft zich in den
toestand van Laval en Déat een beslis
sende verbetering voorgedaan. Laval had
een rustigen nacht gehad, zijn tempera
tuur daalde gestadig. De kogel, die in
het lichaam is gebleven, schijnt zich op
een ongevaarlijke plaats vast te zetten.
De toestand van Déat is na de zware
operatie zoo gunstig als men maar kan
wenschen. De dokters zijn van meening,
dat hij gered is. Ook over Laved lieten
zij zich optimistisch uit.
(D. N. B.). Associated Press bevestigt,
dat Teheran en enkele andere steden
Donderdag door Sowjet-vliegtuigen zijn
gebombardeerd. Bij het bombardeeren
van een plaatsje ten Noordwesten van
Teheran werden, volgens hetzelfde pers
agentschap, moskeeën en kloosters ge
troffen, waarhij honderden menschen om
het leven zijn gekomen. (Dit was dus na
de capitulatie.)
Naar Associated Press verder meldt,
heeft de Anglo Iranian Oil Co. medege
deeld, dat Sowjetvliegtuigen nog 24 uur
na het staken van den Iraanschen tegen
stand, petroleum-opslagplaatsen by Kas-
vin hebben aangevallen, waardoor dui
zenden gallons benzine vernietigd wer
den.
Naar uit Teheran gemeld wordt, is
daar bekend geworden, dat, ondanks het
staken der vijandelijkheden van Iraan
sche zyde, de Sowjet-opmarsch naar de
hoofdstad wordt voortgezet. Te Teheran
zijn daarop troepen mobiel gemaakt. Za
terdagavond hebben de Sowjet-vliegtui
gen pamfletten uitgeworpen boven de
Iraansche hoofdstad. Zij werden door het
afweergeschut hevig beschoten.
Reuter meldt uit Bagdad, dat het be
vel tot het staken van het vuren „geen
'invloed heeft gehad" op den opmarsch
der Britsche colonnes in Iran.
De door Engeland en Sowjet-Rusland
aan Iran gestelde vredesvoorwaarden
worden in de Duitsche pers vrij uitvoerig
besproken.
Van Engelsche zijde dringt men er bij
de Iraansche regeering op aan, deze
voorwaarden zoo spoedig mogelijk te ac
cepteeren, daar anders het door de Sov
jets bezette gebied steeds grooter zal
worden.
(S.P.T.) De Engelsche autoriteiten in
Iran zijn voornemens zoo snel mogelijk
alle verkeerswegen in het land te ver
beteren en uit te breiden, hetgeen in
verband zou staan met de binnenkort
via de Perzische Golf te verwachten
Amerikaansche leveranties van oorlogs-
materieel.
Het Italiaansche weermachtsbericht
meldt:
Onze op den Atlantischen Oceaan ope-
reerende duikbooten hebben een moder
nen Engelschen torpedobootjager, als
mede een koopvaardijschip van 2600 ton
tot zinken gebracht.
31 AUG. TOT EN MET 6 SEPT.
kg. aardappelen,
rants, bloem, brood of
gebak.
4 rants, brood of gebak.
1 rants, brood of gebak.
100 gram kaas.
1% Liter melk.
1 rantsoen vleesch.
rantsoen vleesch.
1 rantsoen vleeschwaren.
rantsoen vleeschwaren.
34 reserve
33 bloem
33-4 brood
33 brood
33 kaas
33 melk I
33 vleeschw.
33 vleesch
33 vleeschw.
33 vleesch
31 AUG. TOT EN MET 13 SEPT.
33 eieren 1 ei.
21 AUG. TOT EN MET 6 SEPT.
29-30 boter 250 gr. boter.
29-30 vet 250 gr. boter met reductie.
10 AUG» TOT
107 algem.
108 algem.
109 algem
110 algem
B rijst
111 algem
B haverm
112 algem
EN MET 6 SEPT.
1 kg. suiker.
250 gr. koffiesurrogaat
500 gr. jam of stroop.
250 gr. rijst
250 gr. rijst
250 gr. havermout of gort
250 gr. havermout of gort.
100 gr. vermicelli of maï
zena.
1 SEPT. TOT EN MET 30 SEPT.
16 katten 1% kg. kattenbrood.
16 honden (10 of 8 of 5 of 4 of 3 kg.)
hondenbrood.
113 algem Zeep.
B-zeep (P en Q) 150 gr.
toiletzeep, of 90 gr. huis
houdzeep of 200 gr. of 100
gr. zachte zeep of 300 gr.
zachte zeeppasta of 250
gr. zeeppoeder of 450 gr.
waschpoeder.
B-toiletzeep (P) 77 gr. toi
letzeep.
05 KF (M en
N) één eenheid brandstoffen.
1 SEPT. TOT EN MET 31 DEC.
<J (Textiejkrt
heeren) 50 gr. of tube of pot
scheerzeep.
Duitsche vliegtuigen hebben Britsche
oorlogsschepen in de haven van To-
broek gebombardeerd. De Engelsche
luchtmacht heeft een aanval op Tri
polis gedaan, waardoor eenige slacht
offers te betreuren zijn en eenige schade
is aangericht. Vijandelijke vliegtuigen
hebben bommen laten vallen op woon
wijken te Licate; vier burgers werden
gedood, negen gewond.
(United Press.) Roosevelt heeft me
degedeeld, dat hy vandaag in zijn radio
rede, welke hij ter gelegenheid van La
bor Day zal houden, een belangrijke ver
klaring zal afleggen.
De Nederlandsche Staatscourant van
29 Augustus bevat een beschikking van
den secretaris-generaal van het Depar
tement van Binnenlandsche Zaken, waar
bij in de „Plaatsingsverordening over-
heids- en semi-overheidspersoneel 1940"
eenige wijzigingen en aanvullingen zijn
aangebracht.
Het voornaamste daarvan betreft:
1. Uitbreiding van het aan
tal categorieën van personen,
waaruit vacatures bij den
overheidsdienst moeten wor
den vervuld, en wel met leden
der N. S. B. en van Nationaal
Front, die als zoodanig op 15
M ei 1940 reeds bekend waren;
2. Bevoegdheid van den secretaris
generaal van het Departement van Bin
nenlandsche Zaken om de benoeming ol
indienststelling van personeel nietig te
verklaren in gevallen, dat zulks is ge
schied in strijd met de bepalingen der
Plaatsingsverordening, en
3. Wijziging van de in die verordening
vervatte regeling nopens het toekennen
van verhuiskosten aan hen, die op grond
van de bepalingen der verordening in
een functie zijn geplaatst buiten hun
tegenwoordige woonplaats.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
werden van de 31 Britsche vliegtuigen,
welke het Duitsche weermachtsbericht
als in het Westen neergeschoten ver
meldde, niet minder dan 15 boven Ne-
derlandsch gebied vernietigd.
Gepubliceerd is een besluit betreffen
de vrijstelling of vermindering van be-
MAANDAG 1 SEPTEMBER 1941.
De Eeere verlost de ziel zijner knech
ten; en allen, die op Hem betrouwen,
zullen niet schuldig, verklaard worden,
Fsaisa $4:23.
Zon Maan
op onder op onder
6.49 20.30 17.55 2,01
5 Sept.Volle maan.
13 Sept.: Laatste kwartier.
lasting bij ontbinding van naamlooze
vennootschappen. Deze vrijstelling of
vermindering wordt verleend, indien de
N.V. na 21 December, doch voordat na
het in werking treden van dit besluit
twee maanden verstreken zijn, is of
wordt ontbonden door een besluit van
de algemeens vergadering van aandeel
houders.
In de toelichting op het besluit wordt
o.m. meegedeeld, dat een verdere ver
hooging der winstbelasting voor de deur
staat en het betrokken worden van
rechtspersonen in de vermogensbelas
ting waarschijnlijk is.
AANMELDING VAN DUITSCHERS.
Alle personen van Duitsche nationali
teit, die in het bezette Nederlandsche
gebied wonen of verblijf houden, moe
ten zich tusschen 1 en 15 October aan
melden by den plaatselijken gevolmach
tigde van den Rijkscommissaris voor de
provincie.
AANGIFTE DER INKOMSTEN
BELASTING.
De aangiftebiljetten van de nieuwe
inkomstenbelasting worden thans over
de geheele linie uitgereikt. Er is een uit
treksel uit de wet aan toegevoegd, dat
een handleiding bevat voor de juiste
wijze van behandeling.
DINSDAG 2 SEPTEMBER 1941.
's Morgens tot 6.51 uur.
's Avonds van 20.27.
Zaterdagmiddag kwam de Bond van
Oud-leerlingen der L. W. C. en T. W. C.
in Zeeland ,(B, V. G.) in de „Prins van
Oranje" te Goes in algemeene vergade
ring byeen.
De voorzitter, de heer W. de Buck
van Meliskerke, riep in zijn openings
woord de aanwezigen een hartelyk wel
kom toe, in het bijzonder de beide spre
kers, Ir. C. J. D r o o g e n d y k, Rijks-
landbouwconsulent te Goes en k.W.Ka-
k e b e e k e, directeur van de N. V.
„Bathpolders" te Rilland-Bath en den
heer Van D y k, hoofd van de Land
bouwschool te Schoondyke.
Spr. zette vervolgens uiteen, waarom
de vergadering zoo laat in het seizoen
wordt gehouden en herinnért aan de
moeilyke tijdsomstandigheden. De boer
neemt ten opzichte van de voedselvoor
ziening een belangrijke positie in. Dat de
Bond dit ook inziet, blijkt wel uit het on
derwerp voor deze vergadering over op
voering van de bodemproductie. Spr. be
sloot met den wensch, dat de levensom
standigheden van thans zich mogen ont
wikkelen in de gewenschte richting.
Nadat de notulen waren gelezen, her
denkt de voorzitter het overleden be
stuurslid, de heer Noom, wiens nage
dachtenis by den Bond in eere zal bly-
ven.
Voorts deelt de voorzitter mede, dat
in het land van Axel een afdeeling van
den Bond is opgericht en dat de Bonds-
rubriek in het „Zeeuwsch Landbouw
blad" sedert eenigen tyd op uitnemende
wijze wordt verzorgd door het lid, de
heer Meyers, die gaarne de medewerking
van de afdeelingen hiervoor zal ontvan
gen.
Van den Rykstuinbouwconsulent was
bericht van verhindering ontvangen
Het rapport over het vraagstuk„Ont
watering op de Boerderij" werd uitge
bracht door den secretaris, den heer J.
J. Goetheer. De conclusie luidde, dat
de ontwatering het beste kan geschie
den door drainage, waarbij zoo diep mo
gelijk ontwaterd moet worden. Er dient
gelet te worden op de grondsoort, de
maat van de buizen, goede pasvorm, het
schot, enz. Een goede drainage kan 15
tot 30 jaar meegaan. De afdeelingen
hadden algemeen uitgesproken, dat een
practische cursus in drainage zeer ge-
wenscht is. By de bespreking van dit
