Christelijk Dagblad voor Zeeland
DE BRUC DER ZUCHTEN.
in ®fjj mm E0
EERSTE BLAD
Hoe controleer ik mijn electriciteits
nieter?
DE NIEUWE BONNEN.
DAGKALENDER.
Bureaux Lange Vorsfsfraaf 70, Goes
Poslrekening 44455 - Telefoon §438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J, FANOY
Langs Glsisirael 34 en Noordweg 155
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 0.21
Losse nummers 6 cent
Directeur-Hoofdredacteur:
A. DE LANGE te Goes
DUITSCHLAND STRIJDT VOOR
EUROPA.
Operaties verloopen volgens vastgestelde
plannen - Luchtslag boven het Kanaal -
54 Britsche vliegtuigen neergeschoten -
Britsche oorlogsschepen gezonken of be
schadigd - Japans optreden in Indo-China
- Toestand in verre Oosten nog onzeker.
Zeeslag in de Middellandsche Zee.
V R I] D A G 25 J lï l 1 1941
55e JAARGANG -« No. 72
Femiiiebsrlchler, 33 cent per regel
Overige advertenliën 30 cent per regel
Ingezonden mededeeiingen 60 cent per regei
Kleine advertentiën f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto 10 ct. extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
EEN BIJNA HOPELOOS GEVAL.
Als wij de Thoolsche brug een brug
dei' zuchten noemen, bedoelen wij daar
mede in geen geval, dat er om de brug
zelf gezucht wordt. Integendeel, wij her
inneren ons nog den blijden feestdag,
toen de brug over de Eendracht in ge
bruik kon worden genomen, waarmede
een einde kwam aan de misère met de
pont, over wier verdwijning niemand
treurde. De blijdschap over de brug is
gebleven. Groot was het ongemak, toen
ze a.ls gevolg van de oorlogshandelingen
in Mei 1940 buiten gebruik kwam.
Het twistpunt werd echter spoedig het
bruggeld. Tholeu, dat voorheen de
postgelden inde, zette deze om, zoodra
de brug gereed was, die het het houwen,
in bruggelden. Aanvankelijk had men
weinig bezwaar tegen betaling daarvan,
blij alsmen was verlost te zijn van de
pont.-narigb.eden. Maar het duurde niet
zoo heel lang, of men ging vragenheeft
Tholen wel historische rechten op deze
bruggelden, of: zijn de tarieven niet te
hoog?
Gedep, Staten van Zeeland en Noord-
Brabant werden er in betrokken. Van
weerszijden werden juridische adviezen
gevraagd en de zaak werd, zooals meest
al het geval is, steeds ingewikkelder.
Wjj hebben zelfs den indruk, dat men
in den kring van Gedep. Staten van Zee
land van oordeel is, dat men hier met een
bijna hopeloos geval zit, waar men moei
lijk uit zal kunnen komen, waar men in
ieder geval nog verscheidene jaren mee
zal worstelen en waarvoor men eer
lek gezegd de mogelijkheid van op
lossing nog niet ziet.
Gedep. Staten van Zeeland hebben dan
ook aan de Prov. Staten voorgesteld om
het bruggeld voor drie jaar te hand
haven.
Ia de afdeelingen der Staten heeft dit
voorstel, dat de moeilijkheid alleen maar
verschuift, zooals te begrijpen is, aanlei
ding gegeven tot bespreking.
Daaruit bleek, dat Tholen het advies
heeft gevraagd van Prof. Mr C. W. van
der Pot te Groningen en dat Gedep. Sta
ten met Burgemeester en Wethouders
van Tholen te Goes hebben geconfereerd,
waarbij laatstgenoemd college weigerde
aan Ged. Staten inzage te geven van het
rapport van Prof. v. d. Pot. Dit laatste
behoeft op zichzelf geen onvriendelijk
heid te beteekenen. Het is, hangende een
procedure, niet de gewoonte om aan de
tegenpartij inzage van zijn stukken te
geven.
Blijkens het algemeen verslag der af
deelingen van de Provinciale Staten was
een lid van meening, dat de gemeente
Tholen bij de oplossing van het onder
havige vraagstuk niet het slachtoffer
mag worden. Het bedrag der door de
gemeente Tholen gevraagde afkoopsom
achtte hij evenwel veel te hoog.
Ook was dit lid van meening, dat de
overige Thoolsche gemeenten niet ver
plicht zijn bij te dragen in de kosten van
afkoop van het brugrecht der gemeente
Tholen. De opbrengst van dit „brug
recht" vormt voor de gemeente Tholen
een belangrijke bron van inkomsten,
welke dient tot dekking van verschillen
de uitgaven der huishouding dier ge
meente.
Het gemeentebestuur van Tholen, al
dus dit lid, kan niet eischen, dat de ove
rige Thoolsche gemeenten, via hun bij
dragen in de kosten van afkoop van het
brugrecht, zullen medehelpen om o.m. de
tekorten op de exploitatie der gasfabriek
in de gemeente Tholen te dekken.
Een verlenging van het thans van
kracht zijnde tarief met één jaar, achtte
dit lid voldoende.
Een ander lid in deze afdeeling meen
de, dat het gemeentebestuur van Tholen
zwak staat in zijn verdediging van het
brugrecht.
Dit lid drong, evenals het vorige, aan
op overlegging van het advies van Prof.
van der Pot. Een ander lid in deze af
deeling vroeg waarom de gemeente Tho
len niet volledig kan worden schadeloos
gesteld. Toen de overige gemeenten op
Tholen niet bereid waren hun medewer
king bij den brugbouw te verleenen, heeft
de gemeente Tholen zélf het initiatief tot
dezen bouw genomen. Z.i. heeft de ge
meente een onbetwistbaar recht van
bruggeldheffing.
Gaarne zag dit lid, dat Gedep. Staten
aan de Prov. Staten overlegden het ant
woord van den Secretaris-Generaal van
het Departement van Waterstaat op het
schrijven van Gedep. Staten van 18 April
jongstleden.
Van de zijde van Gedep. Staten werd
opgemerkt, dat de provincie het recht
aan haar zijde heeft. Gedep. Staten zul
len alles doen om tot een juiste oplossing
van dit netelige vraagstuk te geraken.
Het financieele standpunt van het ge
meentebestuur van Tholen is niet houd
baar. Overlegging van het antwoord van
den Secretaris-Generaal zou op bezwa
ren zijn gestuit, daar het niet in het be
lang zou zjjn va "een goeden afloop.
Enkele leden meenden, dat bij besten
diging voor slechts één jaar, met meer
succes tegen de gemeente Tholen kan
worden opgetreden.
Van de zijde van Gedep. Staten werd
geantwoord, dat uitstel wederom met
slechts één jaar geen beteekenis heeft.
Een ander lid van Gedep. Staten ver
klaarde eenigszins huiverig te zijn voor
de oplossing van dit vraagstuk, daar de
ze wel eens ien nadeele van de gemeente
Tholen zou kunnen uitvallen, terwijl toch
de gemeente Tholen het initiatief tot het
bouwen van de brug heeft genomen, zoo
dat dit lid liever de gemeente Tholen zag
schadeloos gesteld door overneming der
brug.
Een lid der Staten had vernomen, dat
de heffing van het brugrecht de gemeen
te Tholen belangrijks financieels voor
dooien oplevert, Zonder da gemeente
Tholen onaangenaam te willen zijn,
vraagt dit lid of deze vöordeelen, welke
de gemeente Tholen uit de heffing van
het brugrecht toevloeien, niet gekapita
liseerd kunnen worden, waarna ook de
bijdragen der belanghebbenden zouden
kunnen worden bepaald.
Van de zijde van Gedep. Staten werd
geantwoord, dat de financieele voordee-
len der gemeente Tholen niet zoo buiten
sporig zijn, als wel beweerd wordt.
Bovendien heeft Tholen toch ook zon
der medewerking van anderen de brug
gebouwd.
Aangenaam heeft het een lid gestemd,
dat Gedep. Staten in ieder geval bereid
zijn, de gemeente Tholen, indien de hef
fing van het bruggeld eventueel mocht
vervallen, schadeloos te stellen. Even
wel is dit lid pijnlijk getroffen door de
weigering van het gemeentebestuur van
Tholen om het, dit bestuur door Prof.
van der Pot ter zake uitgebrachte ad
vies, ter inzage te verstrekken.
Van de zijde van Gedep. Staten werd
geantwoord, dat in een conferentie met
Burgemeester en Wethouders van Tho
len is gevraagd, het rapport van Prof.
van der Pot ter inzage te mogen ontvan
gen, waarop de Burgemeester namens
het College verklaarde, dit liever niet te
doen. In een persoonlijk onderhoud van
een der leden van Gedep, Staten met een
Wethouder der gemeente Tholen, is deze
uitspraak wei verzacht.
Gedep. Staten vinden in dit verslag
geen aanleiding, om wijziging te brengen
in hun voorstel in dien zin, dat da daarin
genoemde termijn van drie jaren vervan
gen wordt door een van korteren duur.
Wel hebben zij geen bezwaar den be
trokken considerans alsnog te lezen als
volgt:
„Overwegende, dat, zoolang niet be
slist is over de vraag, of de gemeente
Men meldt ons van officiëele
zijde:
In verband met de verscherpte
rantsoeneering van electriciteit,
is het voor de verbruikers van veel
belang, dat zij regelmatig door het
aflezen van den stand van den
electriciteitsmeter hun verbruik
controleeren. Zij kunnen dan zelf
vaststellen, of zij inderdaad vol
doende op hun electrieiteitsver-
bruik bezuinigen en hun plicht in
dit opzicht dus vervullen. Aldus
kunnen zij zich met zekerheid vrij
waren tegen de sancties, die bij
het overschrijden van het toege
stane electriciteitsverbruik worden
toegepast.
Hoe wordt nu de stand van een
electriciteitsmeter afgelezen en
daaruit het verbruik bepaald?
Het eenvoudigste model electri
citeitsmeter heeft één eijfertel-
werk, dat het verbruik in kilo
watturen, en wel meestal tot in
tienden kilowatturen nauwkeurig,
aangeeft. De scheiding tusschen
de cijfers, die de heele kilowatt
uren aangeven en die, welke tien
den kilowatturen registreeren,
wordt veelal gemarkeerd door een
komma ën bovendien door een af
wijkende kleur van het vakje,
waarin het laatste cijfer staat (zie
fig. 1).
LAAS TARIFF H00Q TARIEF
FIG.2
FIG.1
Het telwerk van hg. 1 geeft
een verbruik van 361,3 kilowatt
uren aan. Wees het telwerk bij de
vorige aflezing b.v. 320,1 kilowatt
uren aan, dan is het verbruik over
de periode tusschen beide aflezin
gen dus 361,3 320,1 42,1 kilo
watturen geweest.
Bij een deel der verbruikers zijn
in verband met het tarief, waar
tegen de stroomlevering plaats
vindt, electriciteitsmeters opge
steld, die twee cijfertelwerken be
zitten, omdat de stroom tegen twee
prijzen wordt geleverd, b.v. tegen
een lagen prijs in de nachturen en
een hoogeren prijs gedurende de
overige uren van het etmaal. Elk
der beide cijfertelwerken is dan
op dezelfde manier ingericht als
het zoojuist beschreven cijfer tel
werk van een eenvoudigen electri
citeitsmeter. Voorbeelden van der
gelijke teHverken zjjn in de figu
ren 2 en 3 aangegeven, en wel in
fig. 3 voor telwerken, die boven
elkaar zijn geplaatst en in fig. 2
voor telwerken, die naast elkaar
zijn geplaatst.
Indien de telwerken zijn aange
duid met „Laag Tarief (IT)" en
„Hoog Tarief (HT)", dan wordt
FIG.3
op het eene telwerk het verbruik
volgens het lage tarief en op het
andere dat volgens het hooge ta
rief geregistreerd. Men moet beide
telwerken aflezen en op den stand
van elk der beide telwerken den
stand bij de vorige aflezing in
mindering brengen. Zoo vindt men
dan het verbruik volgens het lage
tarief en het verbruik volgens het
hooge tarief; de som van beide
verbruiken is het totale verbruik,
waarop het aan komt.
Er zijn ook gevallen, waarin
stroom volgens twee tarieven
wordt geleverd en waarbij het eene
cijfertelwerk het totale verbruik
registreert en het andere b.v. het
verbruik tegen het lage (nacht)-
tarief. De telwerken van zoo'n
meter zijn b.v. ingericht als in fig.
4 is aangegeven. Het is duidelijk,
dat men dan voor het controleeren
van zijn verbruik slechts den stand
van het telwerk voor het totale
verbruik behoeft af te lezen en dat
men dus den stand van het andere
telwerk buiten beschouwing kan
laten.
FIG.4
Men vergewisse er zich dus zeer
goed van, of men een electriciteits
meter heeft, waarbij het verbruik
volgens elk der beide tarieven af
zonderlijk wordt geregistreerd, dan
wel een electriciteitsmeter, waar
van een der beide telwerken het
totale verbruik registreert.
In bijzondere gevallen worden
ook wel eens electriciteitsmeters
met drie telwerken toegepast,
omdat de electriciteit tegen drie
stroomprijzen wordt geleverd. Het
is duidelijk, dat dan voor de drie
telwerken de zelfde gedragslijn
moet worden gevolgd als hierboven
voor twee telwerken is omschreven.
Tholen in het verleden al dan niet be
voegd was tot het heffen van een veer
geld en of zij thans al dan niet bevoegd
is tot het heffen van een bruggeld, het
redelik voorkomt, de heffing voorals
nog, evenwel voor een bepaald tijdvak,
te bestendigen".
Met belangstelling wordt tegemoet ge
zien, welk besluit de Prov. Staten vol
gende week in deze kwestie zullen ne
men.
Elk der volgende bonnen geeft recht
gedurende de week van 27 Juli tot en met
2 Augustus 1941 op het koopen van:
28-4 brood, 4 rantsoenen, 28 brood, 1
rantsoen brood of gebak.
28 vleesch, 34 rantsoen, 23 vleeschwa-
rert, 1 rantsoen, vieesch of vleeschwaren.
28 kaas, 100 gram kaas.
28 eieren, 1 ei.
28 melk, 1% liter melk.
28 reserve, 3 kg aardappelen,
Eén rantsoen ia:
Brood: 200 gram brood.
Gebak: 75 gram beschuit, wafels, bis
cuits, koekjes, óf 140 gram speculaas,
koek, óf 300 gram cake, óf 400 gram
gevuld klein korstgebak, óf 500 gram
gevuld groot korstgebak, óf 600 gram
taart, gebakjes.
Vleesch: 100 gram vleesch, gewicht
van been inbegrepen.
Vleeschwaren: 75 gram gerookt of ge
kookt vleesch, óf 75 gram gerookte
worstsoorten, óf 100 gram gekookte
worstsoorten, óf 125 gram leverartike
len, tongeworst, nierbrood, óf 150 gram
bloedworst.
De volgende bonnen zijn na Zaterdag
26 Juli niet meer geldig:
27 brood, 27 melk, 2627 vleesch,
vleeschwaren, 27 reserve (aardappelen),
27 eieren.
De bonnen 26, 27 en 28 voor kaas
bleven geldig tot en met 9 Augustus '41
De bonnen, welke van 27 Juli 1941 af
zijn geldig verklaard, met uitzondering
van die voor vleesch of vleeschwaren,
mogen reeds op Zaterdag 26 Juli 1941
worden gebruikt.
Het koopen van vleesch of vleeschwa
ren in winkels op Maandag en Dinsdag
is niet geoorloofd.
VRIJDAG 25 JULS 1941.
De Heere zal zijnen volke sterkte ge
ven; de Heere zal zijn volk zegenen met
vrede. Ps. 29 11.
Zon
op onder
5.48 21.44
Maan
op onder
7.15 22.02
31 Juli: Eerste kwartier.
7 Aug.: Volle maan.
KOSTELOOZE KUNSTGEBITTEN
VOOR WERKLOOZEN.
De waarnemend secretaris-generaal
van het departement van sociale zaken
schrijft aan de gemeentebesturen:
Zooals u bekend zal zijn, is een aan
zienlijk aantal arbeiders door den slech
ten toestand van hun gebit ongeschikt
verklaard voor het verrichten van arbeid
in het buitenland.
Tengevolge hiervan zijn vele werkloo-
zen aangewezen op ondersteuning van
overheidswege.
Naar mij gebleken ie hcfcbss verschil
lende gemeentebesturen aan deze aange
legenheid reeds aandacht geschonken en
maatregelen in deze getroffen door hun
medewerking te verleenen tot het ver
strekken van kunstgebitten.
Ik behoef niet uit te weiden over de
groote sociale belangen, .die daarmede
gediend worden, ai kan niet ontkend
worden, dat een dergelijke voorziening
aanzienlijke kosten met zich brengt.
De daarvoor gedane uitgaven zullen
echter ruimschoots compensatie vinden
in de omstandigheid, dat de uitgaven we
gens ondersteuning in de toekomst aan
zienlijk zullen verminderen.
Ten einde de kosten zoo laag mogelijk
te houden, wordt door het departement
van sociale zaken met verschillende in
stanties overleg gepleegd; zoodra dit
overleg tot eenig resultaat geleid heeft,
zal ik u nader berichten.
Ik verzoek u evenwel met de tand
heelkundige hulp niet te wachten, tot
dat vorengenoemde regeling is tot stand
gekomen, doch zoo spoedig mogelijk voor
hen, die door een aan de gewestelijke ar-
beidsbureaux verbonden arts daartoe
worden aangewezen, de in uw gemeente
bestaande voorziening voort te zetten,
zoo noodig uit te breiden, of zoo te de
zen aanzien nog geen regeling bestaat,
een voorloopige voorziening te treffen.
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maakte gister bekend:
Aan het geheele Oostelijke front
verloopen de operaties der Duit
sche weermacht en haar bondge-
nooten, ondanks sterken plaatse
lijken tegenstand en den moeilijken
toestand der wegen, volgens de
vastgestelde plannen.
Sterke formaties gevechtsvlieg
tuigen bestookten ook in den af-
geloopen nacht militair-economi
sche en militaire installaties der
stad Moskou met bommen van
alle kaliber.
Het Britsche luchtwapen leed
gisteren bij pogingen om de K a-
naalkust aan te vallen een van
zijn zwaarste nederlagen. Jagers
schoten 46, luchtdoelartillerie en
patrouillebooten ieder drie, mari
ne-artillerie twee Britsche vlieg
tuigen neer.
Daardoor verloor de vijand bin
nen enkele uren 54 vliegtuigen; bij
deze luchtgevechten gingen drie
eigen' toestellen verloren.
In den strijdj tegen Groot-Brit-
tannië bombardeerde het luchtwa
pen in den afgeloopen nacht ha
ven- en militaire installaties aan
de West- en Oo stkust van
Engeland.
Britsche gevechtsvliegtuigen
wierpen in den afgeloopen nacht
op eenige plaatsen in Z u i d w e s t-
Duitschland brisant- en
brandbommen. De burgerbevolking
leed geringe verliezen. De aange
richte schade is onbeteekenend.
Weermachtbericht no. 414 van het
Italiaansche opperbevel luidt:
Woensdag is het centrale bekken van
de Middellandsche Zee het tooneel ge
weest van een bloedigen zeeslag, welke
voor onze dappere! bemanningen roemvol
is geëindigd.
Verkenningsvliegtuigen hadden een be
langrijk vijandelijk convooi opgemerkt,
dat zwaar geëscorteerd werd door mari
nevaartuigen, kruisers, torpedojagers en
vliegkampschepen. Het convooi voer in
het Westelijke bekken van de Middel
landsche Zee en was op weg naar den
Levant. De vijandelijke formatie werd
herhaalde malen aangevallen door onze
luchtstrijdkrachten, die den vijand zware
verliezen toebrachten, zonder acht te
slaan op de hevige reactie van het lucht
doelgeschut en van talrijke jagers.
Tot zinken werden ge
bracht: een schip van 15.000
ton en een schip van 10.000
ton, geladen met ontplof
bare stoffen. Het laatste
schip vloog met de lading
in de lucht.
Getorpedeerd werden:
een kruiser van 10.000 ton
der S o u t h a m p t o n k 1 a s s e en
een kruiser van 8000 ton.
Gebombardeerd en ge
troffen werden: een slag
schip, een kruiser, eentor
pedojager, een groot schip
ennog eenandervaartuig.
In luchtgevechten werden zeven vijan
delijke vliegtuigen neergehaald. Drie Ita
liaansche toestellen zijn niet op hun be-
ses teruggekeerd. Talrijke leden der be
ningen van Italiaansche vliegtuigen ge
raakten gewond.
Later in den nacht hebben lichte een-
