Christelijk Dagblad voor Zeeland
EERSTE BLAD
De Christelijke boeren en
tuinders bijeen.
Binnenland
DAGKALENDER.
Sowjeifront uiteengereten - Moskou ge
bombardeerd - Luchtgevechten boven
het Kanaal - De toestand In het verre
DUITSCHLAN0 STRIJDT VOOR
EUROPA.
Groote branden in Moskou
varoorzoakt
Oosten verscherpt.
Ook Dinsdaq weer luchtgevechten
boven het Kanaal.
De Britsche plannen met
Indochina
Bedrijfsvergunningbesluit.
WOENSDAG 23 JULI 1941
55c JAARGANG No. 70
Bureaux Lange Vorslslrsal 70, Goes
Postrekening 4445^ - Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg:
Firma Boekhandel J. J. FANOY
Lange Giststraat 34 en Noordweg 155
Abonnementsprijs f 2.73 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en plaatsen waar een agent is
aangesteld f 011
Losse nummers 6 «sent
Directeur-Hoofdredacteur:
A. DE LANGE te Goes
Familieberichten 33 cent per regei
Overige adverteniiën 30 cent per regei
Ingezonden mededeeiingen óu cent per regel
Kleine edvertentiën f 0.55 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto 10 ct. exlre
Bij Gonlraol belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2. bladen.
De afdeeling Zeeland van den Christe-
Hjken Boeren- en Tuindersbond hield een
week na de Zeeuwsche Landbouw Maat
schappij te Goes haar algemeene verga
dering. Ook van deze vergadering kan
gezegd worden, dat zty in alle opzichten
geslaagd is.
De trouw en het meeleven der leden
zfln weer opnieuw gebleken. De stem
ming in de vergadering was uitstekend.
Ook de opkomst overtrof de verwachtin
gen. Velen zien in dezen tyd tegen het
reizen op. De werkzaamheden in den
landbouw vragen thans alle aandacht eu
tijd. En toch was men uit all© deelen van
Zeeland opgekomen, om gesterkt, voor
gelicht en bemoedigd te worden.
De rjjkslandbouwconsulent, Ir Droo-
gendgk, gaf allerlei adviezen, om nu
vooral uit den bodem al het mogelijke te
halen. Op zichzelf zoo erkende hg in
alle bescheidenheid was elk dezer pun
ten niet zoo belangrijk, maar alles met
elkaar waren ze wel van belang.
Men moet niet vergeten, dat onze
Zeeuwsche landbouwers, jarenlang voor
gelicht door bekwame consulenten en
door goed georiënteerde organisatiebe-
sturen, reeds intensief hun bedrijf uit
oefenen. Toch, zoo merkte Ir Droogendijk
terecht op, kan men uit sleur of gebrek
aan inzicht, een fout maken. Als men
daarop attent wordt gemaakt, leischt
het algemeen belang in de eerste plaats,
dat men daarmee nu breekt.
Wetenschap en practgk moeten samen
werken om onder Gods zegen de bodem
productie tot het uiterste maximum op
te voeren.
Daarom is het landbouwonderwijs op
school en cursus van zoo groot belang.
Als nog niet alle boerenzoons en jeug
dige landarbeiders daarvan overtuigd
Zijn,, is dat te betreuren.
Ook is het niet alleen nuttig, maar
thans noodzakelijk, om van de ervaringen
van anderen te leeren. De resultaten
van allerlei proeven dienen te worden
uitgewisseld en gepubliceerd.
Wat de heer Droogendijk heeft opge
merkt over de zorg voor den grond, de
behandeling van de weilanden, het
zaaien van koolzaad, de keuze van de
rassen, het betrekken van goedgekeurd
zaaizaad en pootgoed, het scheuren van
grasland, en het bouwen van gierkelders
verdient de volle, ernstige aandacht van
onze landbouwers.
Ook de mededeeiingen van de amb
tenaren van den voedselcommissaris
over veelevering, paardenvordering eri
meer urgente vragen van den dag wa
ren voor de personen in de zaal, maar
ook voor anderen van groot belang.
Kortom, reeds uit bedrijfs- en zakelijk
oogpunt heeft deze vergadering ten volle
aan haar doel beantwoord.
Wij hopen over meer principieele aan
gelegenheden in een volgend artikel nog
enkele opmerkingen te maken.
UITBREIDING VAN BREDA.
Tusschen den secretaris-generaal van
Binnenlandsche Zaken en het college
van Gedep. Staten van Noord-Brabant
is thans overeenstemming bereikt om
trent het plan tot grenswijziging van
Breda.
De betrokken gemeentebesturen heb
ben thans dit plan ontvangen:
1. Ginneken en Princenhage houden
op te bestaan als zelfstandige gemeen
ten en worden bij Breda gevoegd.
2. Er wordt een nieuwe gemeente
Beek gevormd, welke ongeveer het te
genwoordige onder Princenhage ressor-
teerende kerkdorp Beek omvat.
3. Er wordt een nieuwe gemeente Ul-
venhout gevormd, omvattende de onder
Ginneken ressorteerende kerkdorpen
Ulvenhout, Bavel en Heusdenhout.
4. De gemeente Teteringen blijft be
staan, doch zal een deel van haar grond
gebied, ongeveer omvattende de paro
chie TeteringenDriesprong, aan Breda
moeten afstaan.
Breda krijgt door de thans voorge
stelde grenswijziging een nog grooter
grondgebied dan werd voorgesteld bij
vroegere plannen.
Het geheele Mastbosch en het ge-
heele Liesbosch vallen binnen 'de ge
meentegrenzen van Breda.
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maakte gisteren be
kend
De doorbraakoperaties van de
Duitsche weermacht en haar bond-
genooten hebben het sowjetverde-
digingsfront in afzonderlijke groe
pen uiteengereten.
Ondanks taaien tegenstand hier
en daar en hardnekkige tegenaan
vallen kan niet meer van een uni
forme leiding van den vijand wor
den gesproken. Aan het geheele
Oostelijke front worden de
operaties gestadig voortgezet. De
krijgsverrichtingen zijn hier ge
richt op verstrooiing en vernieti
ging van de afzonderlijke gevechts
groepen der Sowjetweermacht.
Als vergelding voor de bolsje
wistische luchtaanvallen op de open
hoofdsteden van de bondgenooten
Boekarest en Helsinki viel het
luchtwapen den afgeloopen nacht
voor de eerste maal Moskou
aan. Sterke formaties gevechts
vliegers bombardeerden bij goed
zicht op den grond in elkander
snel opvolgende aanvallen mili
taire installaties van het bolsje
wistische verkeer. In de nabijheid
van het Kreml en de bocht van de
Moskwa veroorzaakten bomvol-
treffers talrijke groote branden en
uitgebreide vuren. Gebouwen van
hooge commando's en bestuurs-
overheden van de sowjets evenals
bevoorradingsbedreven van de
stad werden vernield of ernstig
getroffen.
In hèt zeegebied rondom En
geland plaatsten gevechtsvlieg
tuigen bomtreffers op twee groote
vrachtschepen. Andere gevechts
vliegtuigen bombardeerden den
verstreken nacht havenwerken in
het Z.O. van het eiland.
Aan het Suezkanaal be
strooiden Duitsche gevechtsvlieg
tuigen in den nacht voor 22 Juli
militaire werken met bommen van
elk kaliber.
Jagers schoten bij pogingen van
den vijand overdag de kust van
het Kanaal aan te vallen zes
Britsche vliegtuigen neer.
Britsche gevechtsvliegtuigen
wierpen den laatsten nacht op ver
scheiden plaatsen van Zuid-
West-Duitschland brisant-
en brandbommen. De burgerlijke
bevolking leed eenige verliezen
aan dooden en gewonden. Vooral
woonhuizen werden verwoest of
beschadigd. Luchtdoelartillerie
schoot een der aanvallende Brit
sche gevechtsvliegtuigen omlaag.
HET ITALIAANSCHE WEER-
MACHTSBERICHT.
In zijn weermachtsbericht no. 412
maakt het Italiaansche opperbevel het
volgende bekend:
Italiaansche vliegtuigen bombardeer
den vorigen nacht opnieuw steunpunten
op Malta.
InNoord-Afrika werden nieu
we pogingen van den vijand om aanval
len te doen aan het front teTobroek
snel verijdeld. Italiaansche en Duitsche
vliegtuigen bombardeerden verdedigings
werken, batterijen en gemotoriseerde
strijdmiddelen in de vesting.
Ten Noord-Oosten van M e r s a-
1 o e c h hebben Duitsche vliegtuigen een
Engelsch tankschip aangevallen en tot
zinken gebracht. De vijand ondernam
vluchten naar Benghazi en Der-
n a.
InOost-Afrika heeft een van
onze colonnes, bestaande uit Italiaan
sche en inlandsche groepen van het gar
nizoen van WolSjefit met succes
een gewapende verkenning gemaakt naar
de vijandelijke stellingen. In den avond
van 20 Juli wierp een vijandelijk vlieg
tuig eenige bommen op de woonwijk van
de plaats Mazzarino (provincie Cal-
tanissetta). 12 burgers werden gedood
en 16 gewond.
(D. N. B.). De vliegtuigbemanningen
die aan den aanval op Moscou hebben
deelgenomen rapporteeren, dat de hemel
eerst was bedekt, doch in den loop van
den nacht volkomen opklaarde. Men zag
het Kreml en de afzonderlijke gebou
wen, alsmede de Moskwa duidelijk bene
den zich. Het luchtdoelgeschut vormde
nauwelijks een hindernis voor de Duit
sche vliegtuigen. Naast talrijke voltref
fers in de buurt van het Kreml werden
in het stadsdeel ten Oosten van het
Kreml 20 groote branden waargenomen.
In deze buurt bevinden zich het radio
gebouw, het huis van het Sowjetlèger,
de hoofdleiding van de burgerluchtvaart
en verscheidene volkscommissariaten. In
de buurt van de Bocht van de Moskwa
die zich ten Zuiden bij het Kreml aan
sluit, braken, talrijke groote branden uit,
die zoodanig in elkaar overgingen, dat
deze geheele buurt als verwoest kan
worden beschouwd. ïa deze buurt bevin
den zich het bestuur der bolsjewistische
partij en de eleetrische centrales.
Zonder ophouden wierpen de Duitsche
eskaders tot den ochtend brisantbommen
van allerlei kaliber en duizenden brand
bommen op belangrijke militaire doelen
van de Sowjet-hoofdstad.
De afweer van de Sowjets bleek tegen
over het geweldige Duitsche optreden
volkomen ondoeltreffend, hoewel talrij
ke batterijen luchtdoelgeschut en zoek
lichten een groote actie ontwikkelden.
De Duitsche aanval op Moscou kan wor
den vergeleken met de zwaarste slagen,
welke het Duitsche luchtwapen heeft
toegediend aan belangrijke militaire doe
len in Engeland.
SOWJETS VERLOREN
110 VLIEGTUIGEN.
(D. N. B.). Behalve voor de oorlogvoe
ring belangrijke doelen in Moscou heb
ben sterke formaties, van de Duitsche
luchtmacht in den nacht van Maandag
op Dinsdag terugtrekkende Sowjet-co-
lonnes, spoorwegen, stations en concen
traties pantserwagens aan het geheele
Oostelijke front aangevallen. Talrijke
pantserwagens en voertuigen van aller
lei soort werden vernield. Voltreffers
vernietigden transporttreinen en brach
ten hen tot ontsporing. De spoorlijnen
ten Zuiden van Tsjerkassi en ten Zuiden
van. Krementsjoeng zijn voor het spoor
wegverkeer onbruikbaar gemaakt.
De bolsjewistische luchtstrijdkrachten
hebben ook van 20 tot 21 Juli aanzien
lijke verliezen aan vliegtuigen en perso
neel geleden. Het totale verlies der Sow
jets bedroeg in 24 uur 110 vliegtuigen.
DUITSCH-ROEMEENSCHE
SUCCESSEN.
Een der bijzondere correspondenten
van Stefani meldt, dat de verbonden
Duitsch-Roemeensche legers 'n nieuwen
zegevierenden opmarsch hebben verricht.
Zij noopten de Sowjet-troepen, die zich
in Bessarabië bevinden, ijlings een groot
deel der zone van Kisjinev, zich uitstrek
kend langs de oevers van de Proet, den
Donau en de Zwarte Zee tot aan den
Dnjestr te verlaten.
Dè operaties in het Zuiden leidden tot
de bezetting van Reni en van Ismaïl.
De verbonden colonnes trekken thans
snel op langs de Noordelijke vertakking
der monding van den Donau. Meer in het
Noorden van Bessarabië werd ook de
stad Tighina bezet.
BOLSJEWISTISCHE
GRUWELEN.
Terwijl de gevechten voor Witebsk nog
aan den gang waren, dwongen de Sow
jets vrouwen en meisjes die in een
fabriek werkten onder de ergste be
dreigingen in de werkplaatsen te blijven.
Toen de fabriek werd aangestoken en al
spoedig in vlammen stond, mochten de
vrouwen en meisjes niet vluchten.
Het is onmogelijk de vreeseljjke scènes
te beschrijven die vervolgens ontstonden.
Ook de overige bevolking der stad werd
gedwongen in haar huizen te blijven,
toen deze reeds in brand stonden. Slechts
weinigen konden zich in veiligheid bren
gen; de meeste bewoners kwamen in de
vlammen om.
(D.N.B.) Sedert Dinsdagochtend vroeg
werden boven het Kanaal wederom he
vige luchtgevechten geleverd tusschen
Britsche vliegtuigen en Duitsche jacht
vliegtuigen.
Volgens de tot dusverre ontvangen
berichten werden acht vijandelijke vlieg
tuigen neergeschoten, zonder dat eigen
verliezen ontstonden.
Tijdens luchtgevechten boven het Ka
naal en het bezette gebied hebben, naar
aan het D.N.B. wordt gemeld, de Britten
op 21 Juli twaalf vliegtuigen verloren.
(Domei.) Koh Isjli, de woordvoerder
van het Japansche bureau voor inlich
tingen, heeft zich in de persconferentie
twijfelachtig uitgelaten, toen hem vra
gen werden gesteld betreffende berich
ten in de pers uit Hongkong en Sjang
hai, waarin melding werd gemaakt, van
voorbereidingen van Engeland en het re
gime van Tsjoengking voor een gewa-
penden inval in Fransch Indo-China.
Er zgn geen officieele berichten, die de
perstelegrammen bevestigen, maar „in-
tusschen moeten wij afwachten en oplet
ten", zoo voegde de woordvoerder aan
zjjn verklaringen toe. Op de vraag, of
Japan Frankrijk zon bijstaan volgens de
bepalingen van het Fransch-Japansche
accoord in geval Engeland zou beginnen
met een gewapende invasie in Fransch-
Indo-China, antwoordde de woordvoer
der: „In zoo'n geval heeft Japan het
voornemen ds Britsche troepenbewegin
gen te verhinderen en een protest in te
dienen by de Britsche regeering."
Op de verdere vraag, of Japan des
betreffende preventieve maatregelen ter
stond neemt, antwoordde de woordvoer
der:. „Dat hangt af van de toekomstige
ontwikkeling van den toestand."
Volgens het D.N.B. bevat de geheele
ochtendpers alarmeerende berichten uit
Sjanghai, Hongkong, Saigon en Hanoi,
volgens welke Engeland en Amerika de
grootste moeite doen, om binnen den
kortst mogelyken tijd een gemeenschap
pelijk front in het Verre Oosten tusschen
Moskou en Tsjoengking, in aansluiting
op de Britsch-Amerikaansche steunpun
ten in het Zuiden, tot stand te brengen.
De „Tokio Nitsji-Nitsji" meldt boven
dien, dat Engeland met Tsjoengking en
de groep van De Gaulle in Fransch-Indo-
China een geheime militaire overeen
komst over de bezetting van Indo-China
heeft gesloten.
De Britsche politiek in het Verre Oos
ten verscherpt zich, zoo verklaart de
„Yomioeri Sjimboen", onder verwijzing
naar het zenden van Duff Cooper naar
het Verre Oosten, waar hij een samen
werking met de Sowjet-Unie via Tsjoeng
king moet voorbereiden. De gebeurtenis
sen in Syrië hebben de groep van de
Gaulle in Fransch Indo-China een impuls
gegeven en daarom moet worden aange
nomen, dat deze zich thans openlijk te
gen Japan zal keeren, nu generaal Ca-
troux te Singapore is aangekomen. In het
kort samengevat, beteekent de uitzending
van Duff Cooper een sterkere activiteit
van Engeland ter verstoring van de Ja
pansche politiek in het Verre Oosten.
ONDERHANDELINGEN
BERLIJN—ANKARA
VLOTTEN GOED.
(S.P.T.) De onderhandelingen tus
schen Turkije en Duitschland, hebben
naar uit Ankara wordt gemeld, een gun
stig verloop. Volgens de voorloopige ge
gevens zal Turkije aan Duitschland goe
deren leveren tot een bedrag van 25 mil-
lioen Turksche ponden. In ruil daarvoor
zal Duitschland zware machines naar
Turkije exporteeren. Van Duitsche zijde
is verder aangedrongen op het belang,
,dat beide landen hebben in verbete
ring van het wegennet van Anatolië. De
Duitschers hebben voorgesteld, zes inge
nieurs naar Turkije te zenden, die met
den aanleg van autosnelwegen zullen
worden belast.
GELUKWENSCH VAN DEN FUHRER
AAN DEN RIJKSCOMMISSARIS.
De Führer heeft den Rijkscommis
saris voor het bezette Nederlandsche
gebied, Rijksminister Seyss-Inquart, het
volgende gelukwenschtelegram gezon
den:
„Hoofdkwartier van den Führer, 22
Juli 1941. Met uw 49sten verjaardag
heden zend ik u mijn hartelijkste ge-
lukwenschen en groeten.
ADOLF HITLER".
ALGEMEENE DIENSTPLICHT IN
NEDERLANDSCH-INDIE.
STOCKHOLM (D. N. B.). Naar Svens-
ka Dagbladet uit Londen meldt, is thans
definitief beSlhten tot de invoering van
dien aigemeerten dienstplicht in Nedert.-
Indië. De opperbevelhebber van Nederl.-
Indië heeft medegedeeld, dat de regee-
rirtg geert verschil zal maken tusschen
Inlanders en Nederlandsche dienstplich
tigen.
Woensdag 23 Juli 1841.
De Heere is mijn sterkte en mijn
schild.
Psalm 28 7 a.
Zon Iviaan
op onder op onder
5.45 21.47 5.06 20.50
24 Juli: Nieuwe maan.
31 Juli: Eerste kwartier.
Uit Berlijn meldt A. N. P. d.d. 22 Juli:
Als protest tegen de invoering van de
wet op den algemeenen dienstplicht heb
ben alle Indonesische politieke partijen
zich tot Koningin Wilhelmina in Londen
gericht met het verzoek de gedwongen
recruteering van Inlanders te staken. De
Indonesiërs zijn echter bereid van dezen
wensch af te zien, wanneer de Neder
landsche regeering; de Inlandsche bevol
king naast de militaire plichten ook
grootere politieke rechten kou verleenen.
BRITSCHE BOMMEN. EEN DOODE;
TWEE GEWONDEN.
's-GRAVENHAGE, 22 Juli. In den af
geloopen nacht werden door Engelsche
vliegtuigen wederom hier en daar
brisant- en brandbommen op ons gebied
neergeworpen.
Er ontstond eenige schade aan woon
huizen, een drietal huizen werd geheel
vernield. Een aantal andere kregen glas
schade. Een man werd gedood en twee
personen werden gekwetst. Voorts werd
in een boerenhoeve nog eenig vee ge
dood. (A.N.P.)
C.A.O. IN HET BOEKDRUKKERS- EN
RASTERDIEPDRUKBEDRIJF
VERBINDEND VERKLAARD.
De Staatscourant van gisteren bevat
een beschikking van het college van
rijksbemiddelaars betreffende verbin
dendverklaring van bepalingen der Col
lectieve Arbeidsovereenkomst voor het
boekdrukkers- en rasterdiepdrukbedrijf
in Nederland.
Deze verbindendverklaring geschiedt
voor het tijdvak van 25 Juli 1941 tot en
met 11 April 1942.
Spaarzaamheid
is nu geboden. In deze tijden kan men
juist door reclame (couranten-reclame)
zijn cliëntèle een inzicht geven in den
toestand van het bedrijf.
Men kan spaarzaamheid aanbevelen
of andere adviezen geven en bewaart
aldus bovendien het contact met zijn af
nemers. Dit is Uw voordeel!
Daarom is couranten-reclame ook nti
niet te vervangen.
Dezer dagen is verschenen, in den
vorm van een verordening,, het bedrijfs-
vergunningsbesluit 1941, tengevolge
waarvan de bedrijfsvergunningswet 1938
vervallen is.
Sinds ons land in den oorlog werd be
trokken is, vaak in snel tempo, een reeks
van maatregelen getroffen met het doel,
de Overheid een strengere controle over
het economische leven te verschaffen en
haar in staat te stellen de belangen van
ons volk zoo goed mogelijk te behartigen.
Er ontbrak nog controle op de ves
tiging en uitbreiding van bedrijven. In
bovengenoemd besluit nu werd in de
leemte voorzien.
Dit besluit, dat alleen betrekking heeft
op de industrie en den groothandel,
streeft tweeërlei doeleinden na. In de
eerste plaats wil men overbodige of
schadelijke investeeringen tegengaan;
daarnaast wordt beoogd ongewenschte
„branchevervaging" in industrie en
groothandel te voorkomen.
In verscheidene bedrijfstakken is, als
gevolg van de grondstoffenschaarschte,
reeds een niet onbelangrijk gedeelte van
de productiecapaciteit ongebruikt. Daar
zijn geen nieuwe bedrijven noodig even
min als uitbreiding van het -bestaande
iets nuttigs zou kunnen beteekenen. Voor
wat bestaat, vergroot men dan de moei
lijkheden en het onnoodig gebruik van
materialen dat zou ontstaan, is in dezen
tijd niet verantwoord. Door de nieuw in
gestelde controle zal het mogelijk zijn in
alle gevallén na te gaan of aan de be
trokken uitbreiding van ons industrieel
of handels'apparaat uit nationaal-econo-
misch oogpunt behoefte bestaat. Tevens
wordt de mogelijkheid geopend er zorg
voor te dragen, dat als nieuwe onderne
mers alleen zij optreden, die de vereischte
vakbekwaamheid bezitten en voldoende
credietwaardig zijn.
Wat het tweede punt, de branche-ver-
