Het Hoofdbestuur der Zeeuwsche
Landbouw-M» vergadert te Hoes.
DE ZEEUW van Woensdag 16 Juli 1941 - Tweede biad.
LEVENSGANG
Vandaag algemeene vergadering.
C p de fiets naar de
Zeeuwsch-Vlaamsche
duinen.
IVAN
IN
LRU.
zaai-
foed-
aakt
lacht
stigd,
igra-
zaden
aan-
laf te
|er en
geen
leend.
VAN
AN
'EN
Gra-
tijks-
|Indu-
door
het
fiijver-
be-
njven,
et be-
raten,
Ihines,
Ih-ma-
|igvul-
van
[iuaten
Deinde
ge-
ïoeten
krtikel
(iriften
erken-
le ver-
Igrond
fcbutie-
wor-
jp 22
voor
I Sectie
Voor
in.
VAN
f AN
EN
reini-
I Secre-
|parte-
eid en
ie Ne-
15
Zeep-
jevuld
igende
idelen,
fc,n alle
reini-
be-
en
Ltrium-
lt, na-
prteurs
i- en
is ver
ben bij
Ibureau
Laan
116 te
-h
Sti
MP
6>1>
sb
r
Ctl
Ié
in
Is'
fe:
e
[9
Ie
Gisteravond vergaderde het Hoofd
bestuur van de Zeeuwsche Landbouw-
Mij. in de- Prins van Oranje te Goes
onder voorzitterschap van den heer
Mr P. Dielemian. Deze verwelkomde o.a.
de heeren Philipse en Goossens, leden
van Gedep. Staten, de wethouders en
den secretaris van Goes, den heer Wiljes,
vertegenwoordiger van den Beauftragte
voor Zeeland, de heer Boudewijn, direc
teur van het R.V.O. Kunstmestdistribu-
tiebureau en de adviseurs.
We leven, aldus spr., in gewichtige
en moeilijke tijden. Mogen onze werk
zaamheden op agrarisch gebied ten zegen
van den landbouw en van de geheele
samenleving blijken te zijn.
Mededeelingen van den voorzitter.
De voorzitter deed hierna verschillen
de mededeelingen, die echter reeds voor
een groot deel in de verslagen van het
Dag. Bestuur zijn gepubliceerd.
Verplichte veelevering.
Gereleveerd werd, wat het Dag. Be
stuur in dezen heeft weten te bereiken.
Verzocht is, bij de veeleveringen reke-
ting te houden met den aard der bedre
ven en de samenstelling van den vee
stapel, terwei eveneens verzocht werd
om voor de dieren, die voor 1 Novem
ber 1940 afgeleverd waren, alsnog een
afleveringsbewes te verstrekken.
Ook heeft het Dag. Bestuur aange
drongen op een verkoopverbod der leve
ringsbonnen.
Zoodra de aanslag bekend werd voor
het tweede halfjaar is uitvoerig nage
gaan, in hoeverre de mogelijkheid be
stond plaatselijke commissies in te scha
kelen.
Als gevolg van dezen nieuwen aan
slag zullen in Zeeland ook naar schat
ting plm. 2500 kalfvaarzen geleverd
moeten worden. Het Dag. Bestuur heeft
bij de betreffende instantie aangedron-
ben, bij levering van drachtig vee het
gewicht van de vrucht niet in mindering
van het uitbetaalde gewicht te brengen.
De boerenstand dient zich solidair te
toonen en zooveel mogelijk elkaar te
helpen.
Het Dag. Bestuur is van oordeel, dat
de verminderde verzekeringspremie, die
thans teruggebracht was tot f 2 per koe,
nog vrij hoog is. Het stalgeld dient vol
gens de meening van het Dag. Bestuur
afgeschaft te worden.
De winstmarge van 10 pet. voor de
handelaren, al is dit een maximum, is
zeer hoog. Bovendien besloot het Dag.
Bestuur bij herhaling met den meesten
nadruk te verzoeken, om als veeleverings
plaats voor Walcheren inplaats van Vlis-
singen, Middelburg te doen aanwijzen.
Emeltenbestrijding. Wat de
emeltenbestrijdingsmiddelen e.a. betreft,
dienen de thans beschikbare voorraden
zoo billijk mogelijk te worden verdeeld
om hamsteren of prijsopdrijving te voor
komen.
V e s t i g i n g s e i s c h e n voor
boeren en tuinders. Het Dag.
Bestuur was van meening, dat het ge-
wenscht is, dat bepaalde eischen worden
gesteld aan hen, die zelfstandig een be
drijf gaan beheeren, mits deze eischen
niet te hoog worden gesteld en aanvan
kelijk eenige overgangsmaatregelen in
gesteld worden. In verband hiermede
heeft het Dag. Bestuur nogmaals het
volgen van landbouwonderwijs met klem
aanbevolen.
Steunregeling kleine boe-
ren. Alhoewel de norm van f 9 voor het
inkomen der kleine boeren een theoreti
sche norm is, dienen deze menschen on
der de huidige omstandigheden een hoo-
ger loon te ontvangen. Wijziging van de
steunregeling achtte het Dag. Bestuur
dringend gewenscht.
FEUILLETON
door
J. VAN DEN BOSCH.
51)
Inderdaad spreken ze er niet meer
over. Het voorstel wordt aangenomen,
om Bakker met een hartelijk schrijven
ontheffing te verleenen uit zijn ambt
van ouderling. Dominee heeft een con
cept gemaakt, dat hij voorleest. Het
wordt goedgevonden. Van harte gaat het
evenwel niet. Er zijnleden van den
kerkeraad, lang niet allen, die 't naadje
van de kous zouden willen weten. Maar
dominee Nelissen heeft voet bij stuk
gehouden; hij heeft niet meer gezegd,
dan hij verantwoorden kon, na zijn be
lofte te hebben gegeven aan Klaas.
Deze ontvangt den volgenden dag het
schrijven. Het doet hem deugd. Het is'
hartelijk gesteld. Het erkent zijn ver
diensten voor de gemeente. En de bede
wordt er in uitgesproken, dat de Heere
hem moge helpen in zijn moeilijkheden,
terwijl dé verzekering wordt gegeven,
dat de kerkeraad, voor zoover mogelijk,
Bietenprys. In verband met de
gestegen kosten van arbeidsloon, kunst
mest en veevoer, achtte het Dag. Be
stuur de buitenprijs van oogst 1940 te
laag en besloot dan ook op een verhoo
ging voor den oogst 1941 aan te drin
gen.
Klavertaadvoorziening.
Het Dag. Bestuur achtte een voorzie
ning in de klaverzaad-behoefte dringend
noodzakelijk.
Eenheid lan.dbouworga-
nisatiewezen. Het Dag. Bestuur
heeft zich vereenigd met het standpunt,
dat te dezer zake door het Landbouw-
Comité wordt ingenomen. Het Dag. Be
stuur sprak voorts den wensch uit, dat
er in Nederland komt een zoo groot mo
gelijke en werkelijke eenheid op land-
bouworganisatorisch gebied.
De voorzitter zal hieromtrent straks
nog een voorstel indienen.
Kunstmestvoorziening.
Het Dag. Bestuur heeft herhaalde ma
len de wenschelijkheid betoogd, dat de
kunstmesttoewijzing zal geschieden naar
de behoefte van elk bedrijf afzonderlijk.
Ook is geadviseerd, de bedrijven, wel
ke procentisch veel hakvruchten, kool
zaad en uien verbouwen dus in hoofd
zaak de kleine bedrijven in de eerste
plaats in aanmerking te doen komen
voor een extra toewijzing van stikstof.
Bovendien dient fraude met bonnen on
mogelijk te zijn.
Brandstoffenvoorzienlng.
Doordat het platteland verstoken is van
gas en veelal ook van electriciteit, dient
de toewijzing van brandstoffen op het
platteland hooger te zijn dan in de stad.
Electriciteitsgebruik.
Het Dag. Bestuur achtte het ten zeerste
gewenscht, dat bij de aanschaffing van
nieuwe installaties op de boerderij en bij
noodige zwaardere belasting van bestaan
de installaties, een ruimer stroomver
bruik toegestaan wordt. Zij, die voor een
hooger verbruik in aanmerking meenen
te komen, dienen dit onverwijld aan te
vragen bij de P. Z. E. M.
Winterhulp, f50 werd beschik
baar gesteld voor de behoeftige landge-
nooten.
Krooienstelsel of koppel-
bazensysteen. Het Dag. Bestuur
besloot nogmaals te wijzen op het be
lang voor bepaalde deelen van Zeeland
van het koppelbazenstelsel.
Omzetbelasting. Waar de
omzetbelasting uitgebreide administra
tieve verplichtingen met zich brengt voor
vele boeren, dient te worden gestreefd
naar een vereenvoudiging van het sy
steem. Dit kan o.a. gebeuren door de
landbouwproducten, voorzoover mogelijk
op enkele centrale punten te belasten.
Prijs van gerst. Gesteund
werd een verzoek om het prijsverschil
tusschen brouwgest en gewone gerst van
f 0,50 op f 1 per 100 kg te brengen.
Noord-Oostpolder. In ver
band met het feit, dat binnenkort veel
werkkrachten noodig zijn voor de in-
cultuurbrenging [van den Noord-Oost
polder besloot het Dag. Bestuur een
kleine commissie te benoemen, welke ge
regeld mededeelingen zal verzorgen aan
gaande de vordering der werkzaamhe
den aan den Noord-Oostpolder.
Afzet aardappelen. Het
Dag. Bestuur kwam tot de conclusie, dat
het huidige ordeningsstreven geen waar
borgen biedt, dat er voldoende rekening
wordt gehouden met de belangen van
producent en consument voor alle ge
bieden in ons land. In het algemeen zijn
de marges van den tusschenhandel te
groot. Er dient dan ook gestreefd te
worden naar een reorganisatie van den
tusschenhandel.
Werkgeversorganisatie.
Uitvoerig is de zaak besproken of de
Z. L. M. ook als werkgeversorganisatie
moet optreden. Het Dag. Bestuur be
trachten zal, hem te helpen. Er is een
persoonlijk briefje van den dominee bij,
met de uitnoodiging„krop je verdriet
niet op, Bakker; kom gerust naar de
pastorie, als je behoefte gevoelt, eens
te praten, ook al kan ik je niet helpen".
Met een verruimd hart sluit Klaas, als
Sjaan het schrijven ook gelezen heeft,
den brief in zijn bureau. Hij kan Zon
dag rustig met vrouw en kinderen in
de kerk zitten. Er zal ongetijfeld wel
over gesproken worden, maar die ge
sprekken hoort hij toch niet.
Natuurlijk wordt er over gesproken.
De gemeente van Maasland heeft een
kerkbode. Elke week wordt een deel van
dat blad gereserveerd voor mededee
lingen van de gemeente van Westvoort.
Zij, die het nog niet weten, hoewel velen
reeds op de hoogte zijn, in den kerke
raad is geen geheimhouding opgelegd,
lezen het en vragen, wat er nu met
Bakker aan de hand is. Die gaat me
daar een paar maanden vóór zijn tijd
om is, uit den kerkeraad. Zou er daar
iets voorgevallen zijn? Neen, dat is niet
zoo. Geleidelijk wordt men het een en
ander gewaar. Het wordt niet geloofd:
welja, Bakker zou financieel aan den
grond zitten, stel je voor: een man van
geld, die te gierig was, om iets uit te
geven, laat naar je kijken!
sloot hiervoor een kleine commissie te
benoemen onder leiding van den heer
J. L. Groenewegen te St Maartensdijk.
Bekendmaking prijzen
uien. Het heeft het Dag. Bestuur ten
zeerste bevreemd, dat de Groenten- en
Fruit-Centrale van verandering in de
prijzen van uien aan de landbouworgani
saties geen bericht zendt. Gevraagd is
hierin verandering te brengen, wat is
toegezegd.
Intrekking karnvergun-
n i n g e n. Nadat vernomen was, dat
het in de bedoeling lag en gedeeltelijk
reeds werd uitgevoerd om de tot he
den verstrekte karnverguningen voor de
bedrijven in Zeeland belangrijkte ver
minderen, is namens de landbouworga
nisaties in Zeeland ook met den meesten
aandrang verzocht, de uitgereikte karn-
vergunningen in Zeeland zooveel mogelijk
te handhaven, in het bijzonder voor vee
houders met één koe, voor veehouders,
die ver van de routes der ophaaldiensten
wonen en voor de uitsluitend consumptie
melkers. Bovendien is nog verzocht toe
te staan, dat de veehouders die aan de
fabrieken moeten leveren, de melk ont-
roomen en dus uitsluitend room leveren.
Motorbrandstof. Doordat de
beperking van beschikbaarstelling van
motorbrandstof steeds verder gaat, zul
len zich bij de oogstwerkzaamheden
groote moeilijkheden voordoen, zoo b.v.
wanneer de boer gebruik maakt van een
tractor met aangebouwde zichtmachine.
Het ombouwen van tractoren is wel mo
gelijk. Blijkens mededeeling konden die
genen, welke hun tractor willen doen
voorzien van een generator, zich daartoe
aanmelden. Het Dag. Bestuur achtte het
noodzakelijk, dat de betrokkenen ook
verzekerd zouden moeten zijn van een ge
regelde voorziening van brandstof, i.e.
anthraciet of turf, benevens van smeer
olie.
Landbouwverlof. De Di
recteur-Generaal van den Landbouw
verzocht het standpunt te vernemen in
zake het eventueel schrappen van het
tweeweeksch landbouwverlof uit de leer
plichtwet. Het Dag. Bestuur achtte dit
verzoek onjuist, aangezien juist in dezen
tijd de mogelijkheid van het twee-
weeksch landbouwverlof moet blijven
bestaan, speciaal voor de fruitteelt en
ook bijv. voor het „rapen" van aardap
pelen*" en granen.
Dorschen. In verband met het
noodzakelijk gebruik van papieren bind
touw en met de mogelijkheid dat voor
vervroegde inlevering van granen een
premie zal betaald worden, was het Dag.
Bestuur van meening, dat ten sterkste
moet worden aangeraden, het graan zoo
veel mogelijk op kleine schel
ven te plaatsen. In de eerste plaats
wordt hiermede bereikt, dat het papier-
touw minder aan weersinvloeden onder
hevig is en dus beter intact blijft, en
in de tweede plaats zal men veelvuldig
het graan direct van het land uit de
schelven kunnen dorschen en daardoor
dus kunnen profiteeren van de inleve
ringspremie.
M e 1 k p r ij s. Het verzoek van de
Friesche Mij. van Landbouw aan het
Landbouw-Comité om met klem aan te
dringen op een spoedige vaststelling van
den zomermelkprijs is door het Dag. Be
stuur ondersteund.
De veehouders zullen dienen te wor
den schadeloos gesteld voor de derving
van inkomsten, die een gevolg is van de
te late vaststelling van den zomerprijs.
Hoefijzers en hoefna
gels. Het Dag. Bestuur achtte een
geregelde voorziening van hoefijzers en
hoefnagels van het grootste belang en
besloot op de noodzakelijkheid van een
geregelde voorziening te wijzen.
Jachtgeweren. Ingevolge een
ontvangen mededeeling besloot het Dag.
Bestuur bekendheid te geven aan de
mogelijkheid, om het schadelijk gevo
gelte te bestrijden. De jagers dienen
daartoe een verzoek in te dienen bij den
burgemeester, waarna deze een voor
dracht kan doen bij de betreffende Duit-
sche instantie. Alleen het eiland Wal
cheren en enkele andere plaatsen bleken
van deze mogelijkheid uitgesloten te
zijn.
Bespreking.
Bij de verplichte veelevering wijst dhr
Klompe te Dreischor op enkele
moeilijkheden. Het vee haalt in vele ge-
Maar er zijn er toch, die ietwat be
ter op de hoogte komen. En die doen,
als de dominee: ze komen weer in Bak
kers winkel. Dat doen ook verschillende
kerkeraadsleden, die thuis aan het pra
ten zijn geweest.
Het is na enkele weken inderdaad
merkbaar, dat de stille propaganda van
den dominee en van kerkeraadsleden
succes heeft. De omzet stijgt iets. Er is
perspectief. Wanneer alle leden der ge
meente deden, wat sommigen doen, de
dominee voorop, dan kon het nog goed
worden, dan houdt hij zich misschien
boven water.
Doch alle gemeenteleden doen het lang
niet. Nog geen vijf procent. Ze zitten te
vast aan „Albano", die het moet zoo
samenvallen opeens krachtige pro
paganda maken gaat. Dat systeem is
nog niet vertoond in Maasland, tenmin
ste niet bij kruidenierswinkels. De circu
laires, snorkend, rollen de woningen bin
nen: Gratis koopdag. Op een bepaal
den dag van de week, vastgelegd bij
notarieele acte, kan men koopen en la
ter zijn geld terug krijgen. Die propa
ganda zal maanden duren, wordt aange
kondigd. Goedkoope waren en kans, om
je geld geheel terug te ontvangen, daar
zwichten de menschen voor, ook de le-
I den der gemeente. Het gaat eerlijk toe.
Dat Walcheren en Schouwen mooie
duinen bezitten, weet ieder, maar dat ook
Zeeuwsch-Vlaanderen mooie duinen en
vlakke stranden heeft langs de zeekust is
minder bekend.
Vele Zeeuwen gaan dezen zomer niet
graag ver van huis. Toch zouden zij er
eens op uit willen trekken, al was het
maar voor één of enkele dagen. Welnu,
dan is een bezoek aan de kust van West-.
Zeeuwsch-Vlaanderen aan te bevelen. De
bewoners van Zuid-Beveland en Walche
ren kunnen via VlissingenBreskens
reizen. De bewoners van Oost-Zeeuwsch-
Vlaanderen hebben de beschikking over
goede wegen om er te komen.
Het beste middel om de duinen en
stranden te bereiken is wel de fiets.
De wegen zijn er goed te berijden.
Soms zijn er prachtige tegel-rijwielpa
den, dan weer is er alleen een smal fiets
pad waar we op de ouderwetsche wijze
achter elkaar aan peddelen. Soms gaat
de route, bezijden den hoofdverkeersweg
dan weer voert de weg over hooge dijken
met ruim uitzicht. De wegen zijn vol af
wisseling, evenals het landschap.
Een half uur fietsen vanaf Breskens
ligt G r o e d e met zijn groote Ned.
Herv. Kerk midden op het dorpsplein.
Het dorp heeft niet alleen een Hervorm
de, maar ook een Luthersehe kerk, een
herinnering aan de Salzburgers, die om
des geloofs wille omstreeks 1740 een toe
vlucht in ons land zochten.
Er voert een goede weg naar de dui
nen en langs dien weg ligt de Catshoeve,
waar eens Jacob Cats, de bekende staats
man en dichter woonde. In de Hervorm
de Kerk bevindt zich dan ook nog de
familiebank van Cats. Deze bekende
Zeeuw heeft hier vele landen bedijkt.
Het strand van Groede is voor een
groot deel vrijgegeven. Het ligt tegen
over Walcheren, zoodat men er een mooi
uitzicht heeft op de overzijde. Achter het
strand is een duin- en boschterrein van
10 H.A., dat uitmunt door afwisseling.
Het is een prachtig terrein om er door
te wandelen of er met een gezelschap
een rustig hoekje te zoeken.
Duindoorns en vlierboomen sieren de
hellingen. Kleine meertjes bieden een
verrassend gezicht. De duinflora is rijk
vertegenwoordigd, 's zomers met bloei
ende planten, in den nazomer met kleu
rige besheesters. Het „Zwarte Gat" her
bergt allerlei vogels.
Aan den anderen kant van het dorp
kunnen vischliefhebbers hun hart opha
len bij de Vischkreek.
Vanaf de duinen heeft men een prach
tig Vergezicht.
Van de duinen van Groede kan men
binnendoor naar C a d z a n d, dicht langs
Nieuwvliet. Men passeert dan o.a. den
Kapelleweg, waar eens het klooster St.
Pierre stond. Nog heet Nieuwvliet in den
volksmond naar dit klooster: Sinte Pier.
Cadzand heeft een mooie Ned. Herv
kerk, voor een tiental jaren gerestau
reerd.
Het interieur wordt verfraaid door ge
brandschilderde ramen, die o.a. herinne
ren aan Prins Maurits, die ook in deze
streek wapenfeiten verrichtte, en aan de
Hugenooten, waarvan er zich velen in
deze streek vestigden.
De duinen liggen een 10 min. fietsen
van het dorp. Er is hier een vrij strand
over pl.m. 1.5 K.M. lengte. De toegangs
weg is goed. Er is gelegenheid voor het
stallen van fietsen. Er zjjn hotels en ca-
fé's. Het is niet te verwonderen, dat er
druk gebruik gemaakt wordt van dit
mooie vlakke strand.
Cadzand is dan ook reeds eenige ja
ren een badplaats, de Zuidelijkste van
ons land. Het streekplan voor dit ge
west, 't eenige plan dat tot nog toe werd
vastgesteld, voorziet in een weg achter
langs de kust. Tusschen dezen weg en
de kust heeft het gemeentebestuur een
uitbreidingsplan ontworpen, waar onder
leiding van de N.V. Badplaats Cadzand
gezorgd zal worden voor een gezonde
ontwikkeling van de kuststreek. De ho
tels, pensions, villa's en zomerhuisjes
zullen hier een harmonisch geheel vor
men. Natuurlijk wacht de verwezenlij
king op andere tijden.
Even voorbij Cadzand-haven heeft
met een wijden blik op het oude Zwin.
Weldra schuilt de weg onder de boomen.
Eerst passeeren we nog Retranchement
een versterking uit den tijd der Repu
bliek, nu nog grootendeels in de wallen
gelegen. Dan volgt Sluis, dat hier een
mooien breeden toegangsweg heeft.
Sluis zelf is een echt oud Zeeuwsch
stadje, dat rustig tusschen zijn eeuwen
oude begroeide wallen ligt. De Ned.
Herv. Kerk met den parkaanleg er om
heen, de stille kade, het onvolprezen
stadhuis, prachtig voorbeeld van Zuid-
Nederlandsche bouwkunst, de middel-
eeuwsche geveltjes, de heele sfeer heeft
een groote bekoring. Het stadje is een
bezoek meer dan waard.
Wie nog verder wil, kan nog doorrij
den naar Aardenburg en St. Kruis. Wie
zijn dag voldoende gevuld zag, kan met
de tram naar huis terugkeeren.
De voorzitters der V.V.V.'s: de heer
Risseeuw te Groede, burgemeester C. Ie
Nobel te Cadzand en mr W. Ie Mair te
Sluis zjjn bereid ieder die deze streek
wil bezoeken alle gewenschte inlichtin
gen te geven. Zij stellen zich zelfs be
schikbaar desgewenscht gezelschappen
rond te leiden.
De boot tusschen Vlissingen en Bres
kens geeft 's morgens en 's avonds goede
verbindingen.
Alles is in één dag te bezichtigen.
Wie den tocht naar de Zeeuwsch-
Vlaamsche kust onderneemt, verrijkt
zijn kennis van eigen provincie, blijft
dicht bij huis en heeft toch de bekoring
van het vreemde. Want het Zeeuwsch-
Vlaamsche land heeft, evenals zijn be
woners, ook weer zijn eigen karakter.
vallen niet meer den norm van vorig
jaar, waardoor de boer te weinig voor
zijn vee krijgt. Het vee moet ontijdig
geleverd worden. Spr. dringt er op aan
de prijzen te herzien. Ook de winsten
van de slagers zijn laag. De prijzen van
de koehuiden zijn abnormaal laag, ter
wijl ook het vet tegen te lage prijzen
moet worden geleverd.
Dhr S. J. Gast zou graag zien, dat
er mestvergunningen werden afgegeven.
Er is straks in Zeeland in het najaar
voer, dat productief gemaakt moet wor
den (bietenkoppen, enz.). Dus moet er
vee gekocht kunnen worden.
Dhr Klompe te Lewedorp vindt
de verplichte veelevering op de wijze
zooals het nu geschiedt, afkeurenswaar
dig. Spr. kan het niet van Ir Louwes
begrijpen. We zitten nu met den zwendel
in roode bonnen. Lapmiddeltjes baten
hier niet.
De heer Ir Dorst merkt op, dat
de slachtoffers van de veelevering vallen
in melkgebieden als Walcheren. Daar
voor moet zoo mogelijk iets gedaan
worden.
Het is de bedoeling op ruime schaal
mestcontracten toe te staan, speciaal
voor Zeeland. Niet het voer moet naar
het vee, maar het vee naar het voer
gebracht worden.
Dan is de dag Maandag, dan weer Don
derdag, geen enkele week is gelijk. De
omzet van „Albano" stijgt geweldig.
Klaas zit weer in de put. De krach is
komende. De firma, die het meeste geld
van hem hebben moet, maant en maant.
Klaas overweegt: zal ik mijzelf failliet
laten verklaren? Hij vecht er tegen, kan
niet tot besluit komen. Altijd bestaat
nog de mogelijkheid, dat er verbetering
komt. „Albano" kan dit toch niet blijven
volhouden
Gertjan heeft gevraagd: „Kunnen wij
dat ook niet doen, vader?" Klaas heeft
er eveneens aan gedacht. Maar het is
een waagstuk. Allereerst zullen de men
schen er naaperij in zien en dat is het
ook. En dan een bedrijf als het zijne,
kan niet hebben, dat, gesteld de men
schen komen koopen, kapitalen terug
gegeven worden. De artikelen weg en
het geld weg, dat gaat immers niet?
Neen, als Gertjan doordenkt, moet hij
het erkennen. De jongen piekert ook.
Want met zijn handel wordt het minder.
Daar zit ook „Albano" tusschen. In
Westvoort is, nu de winkel er is, de
auto niet meer noodig. Nu, mijnheer
Lagro, de chef van „Albano" in West
voort, weet er wel raad mee. Dan de an
dere dorpen in! Dat beteekent: bemoei-
1 ijking van Klaas Bakker van West-
Er is geen andere mogelijkheid dan
leveringsplicht. Er kwam aanvankelijk
te weinig vee. Er moest ingegrepen
worden. Een andere regeling dan een
aanslag per bedrijf was niet mogelijk.
De handel in bonnen is tegen de be
doeling van de autoriteiten in. Men moet
dit niet wijten aan Ir Louwes. Dit is
onbillijk.
Deze week krijgt elke veehouder be
richt, wat hij leveren moet. Daarbij
wordt met verschillende omstandigheden
gerekend, al zal de levering van melk
vee hoogst schadelijk zijn.
Laten de boeren elkander zooveel
mogelijk helpen, als er moeilijkheden
zijn.
Ir Versteeg deelt nog mede, dat
verzoeken om verhooging van tarwe- en
bietenprijs voor oogst 1941 niet inge
willigd zijn.
Dhr Collot d'Escury merkt op,
dat het gevolg is, dat in zijn omgeving
20 minder bieten zijn gezaaid.
Dhr Gast wil met de weigering van
deze prijsverhooging niet accoord gaan.
Dhr Klompe (Lewedorp) meent
dat het Landbouwcomité een documen-
tatiebureau heeft ingesteld.
Ir Versteeg antwoordt, dat dit
bureau nog jong is en wel een rapport
over de veehouderij heeft opgesteld. Dit
voort. Eiken dag moet Gertjan het hoo-
ren: „Albano" is goedkooper en ook
goed". Ze laten hem niet spoedig los, de
boeren. Die zijn wat conservatiever dan
stadsmenschen. Maar geleidelijk toch
wint „Albano" veld. De omzet van Gert
jan wordt al minder. De jongen lijdt er
onder, maar Klaas en Sjaan weten: hij
kan het niet helpen, hij doet zijn best.
Opvallend dikwijls en toch met tact
komt dominee Nelissen binnenvallen. Hij
wil op de hoogte blijven en Klaas houdt
hem op de hoogte. Als het ware met
den dag ziet ook de dominee de krach
naderen. En hij kan niet helpen. Hij
heeft gesproken met kapitaalkrachtigen
in Westvoort en Maasland. Ze zien wei
nig lichtwillen wel helpen, maar weten
dan ook: het geld is weg. Klaas, als
eerlijk, kundig zakenman, wil die hulp
ook niet. Het is een druppel in den
emmer. Even verademing, maar als zijn
omzet zich niet herstelt, dan helpt die
niet voor de toekomst. Het is slechts
uitstel van executie. Neen, de dominee
bedoelt het heel goed, maar Klaas mag
het geld van die menschen er niet aan
wagen. Het is beter, de krach moedig
onder de oogen te zien en te trachten,
te redden, wat er te redden valt.
(Wordt vervolgd.)
